Dirkje en de tomaten IN ZOMERMAANDEN WORDEN VELE AMERIKANEN NOMADEN Geen „aap" aan het stuur.... ZATERDAG 25 OKTOBER WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 4 Per auto door de Nieuwe Wereld (VIII) Voor menigeen is Disneyland een heerlijke oase Eén maaml per jaar is men kleinbehuisd Verhaal voor de kleintjes Dirkje holde zo vlug als hij hollen kon, en nog vlugger. ZELF géén automobilist, heb ik grote bewondering voor hen die dat wèl zijn. Zij moeten als 't góed is! de stuurmanskunst volledig ver staan, beschikken over flitsende tegenwoordigheid van geest, over formidabele verkeers- en technisch inzicht en bovendien, gezien de huidige krankzinnige drukte, van minuut tot minuut op het ergste voorbereid zijn. Ze moeten zich verder op ge zellige avondjes, absoluut van alcoholica onthouden, want de agent ruikt al op een kilometer afstand, wanneer er op''dit ge bied iets aan de hand is Bovenal moeten ze er echter voor zorgen, dat htm wagen prima in orde is, de remmen behoorlijk functioneren, de motor doorgesmeerd is, er altijd voldoende benzine in de tank en Klaas Vaak niet in de ogen zit, enfin, duizenden dingen zijn er, waar de automobilist aan denken moet, wil-ie niet op de bon geslingerd worden of een ongeluk vermijden.. DAT moet, van dag tot dag, van uur tot uur een zor genvol bestaan zijn! Nu vindt ge natuurlijk geluk kig velen, voor wie Al die voor waarden om tot de fatsoenlijke wegberijders en niet tot de wegpiraten te behoren, een feest op zichzelf betekenen! Zij houden ervan de auto op te poetsen, totdat hij fonkel nieuw in de zon glanst, zij zijn niet gelukkiger, dan wanneer zij onder de wagen kunnen kruipen om daar alle moertjes en boutjes vast te zetten, die weer eens los sprongen, zij ver troetelen hun wagen als een schoothond en zijn dieponge lukkig, wanneer er een spatje of krasje op te ontdekken valt. Roerend is hun trouw en liefde: zij verdienen in het zonnetje gezet, want hun ge drag op de weg zal zich door éénzelfde bedachtzaamheid on derscheiden. Aan hen zal het ontstellende aantal verkeersongelukken zeker niet te wijten zijn! DAN zijn er de anderen: de roekelozen. Zij, die hun wagen 't liefst in weer en wind laten staan, met alle gevolgen van dien Meer en meer wordt het ge woonte ook al bij gebrek aan garages, of omdat men ze te „duur" vindt de auto des nachts voor het huis te parke ren: het is immers zo gemak kelijk hem vlak bij de hand te hebben Daarin schuilt een gevaar, ook al zijn sommige auto's totaal „vriesvrij". De roefcelo- Van onze Amerikaanse correspondent) In Zuid-Californië worden dromen tot tastbare werkelijkheid, dank zij de fantasie van Walt Disney en dank zij drie en twintig miljoen dollar, ook van Walt Disney. Kinderen, die dromen van Sneeuwwitje en van het kasteel der schone slaapster - zij betreden dit sprookjesdomein 40 kilome ter ten zuiden van Los Angeles. Maar ook jongens, die reeds andere idealen hebben - ontdekkingstochten langs tropische rivieren, een raket- vlucht naar de maan - ook zij kunnen hun hart ophalen in Disneyland. En de ouden van dagen, zij wier dromen meer en meer terug beginnen te gaan naar hun kindertijd, naar het goede, oude stadje waar zij opgroeiden, zij eveneens zien hun mijmeringen tot realiteit worden. Opnieuw wandelen zij door die oude hoofdstraat, ivaar de paardetram rijdt, waar men kaar sen verkoopt en waar - hoe modern - de bioscoop is (maar natuurlijk al leen met zwijgende films). lading snoepgoed en dan: vooruit maar, van Boston naar Omaha, van Oak Ridge naar Seattle. De Ford of Chevro let 1954 kan die afstand nog wel halen en „pops" en „moms" werken bij toer beurt: als de een rijdt, houdt de ander de kinderen zoet.. Of althans zo zoet mogelijk. Zeebenen Herhaaldelijk heb ik op mijn tocht, kris-kras door Amerika, kinderen ach terin de auto's zien stoeien en vechten. Kennelijk lieten de ouders hen maar begaan: ze moeten toch wat hebben, die kinderen. Baby's, wier ouders het al tot een ruimere station-wagon" gebracht hebben, zijn natuurlijk beter af. Wat een luxe, om, staande in een babybox, 600 km per dag af te leggen! Dat wor den kinderen met zeebenen.... De restaurants en motels langs de weg zijn geheel op dit kinderverkeer ingesteld. Overal kan men zuigf lesjes warmen, de grotere kinderen vinden er een schommel of een wip en zelfs zag ik ergens een kleine, automatische draaimolen, waar A raison van een dubbeltje twee kleuters in konden ronddraaien, begeleid door vrolijke mu ziek. Maar ondanks de spelletjes, het snoepgoed en het vermaak langs de weg zullen vele ouders toch herhaaldelijk te horen krijgen: „wanneer zijn we nou in Disneyland? Familieverhuizing Gedurende één maand van het jaar zijn vele Amerikanen heel klein be huisd. Dan wonen zij met z'n vieren of vijven in een hokje van ongeveer twee by twee meter: de auto. Honderdduizenden jonge gezinnen brengen een groot deel van hun vakantie radende door en de ouders (vaak niet ouder dan 24 jaar) vinden het heel gewoon om baby's en kleu ters mee te nemen op een tocht, die dagen en dagen duurt en waarby een afstand als Den HaagMoskou voor hen ongeveer net zo imponerend is als Den HaagMeppel voor Neder landers. Europeanen zullen het misschien als een grote luxe beschouwen, dat jonge Amerikanen al in staat zijn met hun hele gezin een autotocht te maken door een land, dat in feite zo groot is als een werelddeel. En die „bewegingsvrijheid" heeft ook zeker haar aantrekkelijke en luxueuze kanten. Maar men moet toch ook niet verge ten. dat velen zulk een expeditie onder nemen. omdat dit een betrekkelijk goedkope manier is om er eens hele maal uit te zyn, terwijl men vaak alleen op deze wijze de kans heeft om de kin deren te vertonen aan de grootouders. Veel minder dan vroeger blijven jonge echtparen wonen in de buurt van hun ouderlijk huis. Het Amerikaanse volk is geweldig „in beweging". Overal in het land zijn nieuwe industrieën gekomen, overal hebben jonge mensen nieuwe banen gevonden. Maar op die manier kwamen zy ver af te wonen van ouders en schoonouders. De familieband is echter sterk. Vandaar dat vrijwel iedere zomer de auto wordt volgeladen met kinderen, een babybox, spelletjes, „comic-books", een lading luiers en een dollar op zak, maar met een hoofd vol fantasie. Hy was geboren in Chicago in 1901 en heel passend voor zulk een kindervriend: op 5 december! De tekenfilms van Mickey Mouse maakten hem al spoedig beroemd, maar Disney bleek allerminst eenzijdig: in 1937 had zyn film Sneeuwwitje groot succes. Andere sprookjesfilms volgden, maar ook nam hij het initiatief tot een heel nieuw genre: wondermooie natuur films zoals „De levende woestijn" en „De verdwijnende prairie". In juli 1955 ging eindelijk de droom in vervulling, die hem sedert 1932 had beziggehouden: Disneyland werd werkelykheid. Mede dank zy Walt Disneys broer Roy, die een groot zakentalent schijnt te hebben, werd de onderneming ook financieel een succes. De 23 miljoen dollar, die men er in gestoken heeft, lijken goed belegd. Deze artistieke ker mis is namelijk in enkele jaren een van de populairste attracties geworden in Amerika. In de vakantietyd komen er dagelijks dertigduizend bezoekers. Zelf was ik er in het najaar. Het was er toen heerlijk rustig: ik was er maar met negenduizend anderen. Het is mooi. Artistieke kermis Walt Disney, de geestelyke vader van Mickey Mouse, van Sneeuwwitje, van Peter Pan, heeft meer dan twintig jaar met het plan rondgelopen een ontspan ningspark te stichten voor jong en oud. In 1923 was deze Disney naar Holly wood gekomen met slechts veertig Dat klinkt ironisch, maar het is niet zo bedoeld. Disney is er in geslaagd om dit vermaakscentrum, dat in vele op zichten toch aan een kermis doet den ken, ruim te houden en feestelijk. Op vele van dergelijke vermaaksterreinen moet het publiek kilometers slenteren. Hier vindt men overal treintjes, busjes en zweefbanen. En wat vooral zo wel dadig aandoet: overal bespeurt men de hand van de kunstenaar. Wanneer men met Peter Pan boven nachtelyk Londen vliegt, dan is dat maar niet een ordi naire sensatie, het is mooi. En die tocht per boot over een oerwoudrivier, zeker dat is een vermakelijk uitstapje, maar tegelijk vaart men door een prachtige, grotendeels échte natuur. Honderden tropische planten hpeft men hierheen overgebracht, om het oerwoud zo reëel mogelijk te maken. De kinderen raken op zulk een tocht geheel in de sfeer. Zy móeten haast wel geloven, dat die bewegende kro kodillen en nijlpaarden echt zijn. En niet alleen de kinderen krygt Disney in zijn greep: toen onze bootsman de raad giaf, dat de vrouwen beter hun oorbellen af konden doen, omdat de inboorlingen daar nogal tuk op waren werd die raad door sommige dames inderdaad opgevolgd. En deze artike lenreeks zou niet worden voortgezet, indien diezelfde bootsman, niet op het laatste moment met een revolverschot een nijlpaard onschadelijk had ge maakt, dat juist een verwoede aanval op ons scheepje wilde doen Het kasteel van de schone slaapster Er zyn vast wel duizend verhaaltjes geschreven over jongetjes of meis jes die droomden dat er iets leuks, iets gezelligs gebeurde en net als dat leuke avontuur op z'n allerleukst en op z'n aller-avontuurlykst was, wer den ze wakker en dan was de droom uit. Jij kent ze vast ook wel, de ver haaltjes over jongetjes die op zwane- ruggen vliegen alsof het niets is, en meisjes die aan de hand van mooie feeën door een heerlijk wonderland lopen. Het zijn fijne verhalen om te lezen. Maar droom jij ook wel eens zo? Ik weet dat niet meer, het is al zo lang geleden dat ik een klein meisje was maar ik weet wel van Dirkje. Dirkje is een jongetje dat in sep tember voor het eerst naar de grote school is gegaan. Dirkje droomt nooit. En Dirkje WIL zo graag dromen. Hy wil dromen dat hy de dappere piloot is van een heel snelle straaljager, of dat hij een be roemd generaal is die al zijn vijanden in de hele wereld binnen tien dagen verslaat maar hy droomt dat nooit. Vader vertelt hem soms verhalen over ridders en minstreels en dan denkt Dirkje: „Stel je voor als ik eens zo'n ridder wasmaar hy is zo'n ridder niet als je droomt ben je w e 1 een ridder, of een straaljagerpi loot, of een generaal. Dromen is dus plezieriger dan denken. Elke avond of bijna elke avond, want soms is 1hy zo moe dat hy di rect in slaap valt zegt Dirkje tegen of hy misschien nog tomatenvoetjes hoorde hy hoorde niets. Het was donker, het was nog nacht en Dirkje moest slapen „maar als ik slaap", dacht hij, „komen misschien de tomaten weer terug". Hoe moest dat nu? Dirkje woelde van z'n linker op z'n rechterzy en na dat hij tien minuten had gewoeld en gedacht, kreeg hy een plan: hy sloop behoedzaam zijn bed uit. en de trap af, naar beneden. In de huiskamer deed hij het licht aan en ja. daar stond de grote fruitschaal vol tomaten. En weet je, wat Dirkje deed? Hij at alle tomaten op. Ja. De één na de ander. Hij dacht: „Als ik die tomaten op gegeten heb, kunnen ze my niet meer plagen". zichzelf als hij in bed ligt: „Nu wil ik dromen dat ik een koning ben Maar Dirkje droomt niet. Helemaal nooit. Het is vervelend voor Dirkje en het is ook vervelend voor moeder, want nu zegt Dirkje 'savonds: „Waarom zou ik naar bed gaan, ik droom im mers toch nieten dan zingt hij het liedje van verlangen totdat moeder boos wordt. En dan komt vader en gaat Dirkje toch maar naar bed, droom of geen droom. Maar nu eindelijk heeft Dirkje ge droomd. Niet dat hy een veldheer of een koning of een held was o nee. Wat heeft Dirkje dan gedroomd? Ik zal het je vertellen. Dirkje liep in een heel groot bos. Tenminste, dat dacht hij. Maar het was niet zo. nee: Dirkje liep gewoon in het stadstuinje achter het huis. En hy was zo klein als een muis er zyn wel meer jongetjes die dat hebben ge droomd. dat is niets nieuws. En de bomen van het bos waren heel gewoon de stengels van de bloemen die nu plotseling reusachtig groot leken. Dirkje beklom een grote berg dat was de drempel van de openstaande tuindeur en toen stond hij in een zandvlakte, een woestyn. Dat was, misschien begrijp je het al, het beige kleed op de vloer. Terwijl hij daar zo wat rondliep, zag plotseling één van de tomaten hem, een kleine tomaat die op de rand van de volle fruitschaal lag er lagen wel twintig tomaten op die fruitschaal. De tomaat keek aandachtig naar dat muize-kleine kereltje, daar op dat kleed, en riep: „Daar gaat Dirkje, hij is zo klein als wy nu zullen wij hem!" Dat was niet aardig van die tomaat, maar je moet weten dat Dirkje niet van tomaten hield, en altyd akelige dingen over tomaten zei. Als moeder zei: „Dirkje, tomaten zijn zo gezond" dan zei Dirkje: „to maten zijn vies" En die tomaten von den dat. je begrijpt het. helemaal niet aardig van Dirkje en helemaal niet prettig. Wat deden nu die tomaten toen zij hoorden dat Dirkje plotseling zo klein was als een muis? Ze lieten zich één voor één van de fruitschaal rollen op de vloer waar Dirkje liep en ze renden op hem af. Och, och wat schrok dat Dirkje! Hy holde zo vlug als hy hollen kon, en nog vlugger, hy hygde en hy riep om z'n moeder en intussen hoorde hy die boze tomaten. „Zo dadelijk zullen ze me pakken", dacht Dirkje „en dan?" Hij gaf een gil van angst en werd wakker, zo gaat dat altyd. Maar z'n angst ging niet dadelijk voorbij. Hy rolde zich op in z'n bed en hy luisterde En het gekke was, dat hy die toma ten nog lekker vond ook! Toen hy alle twintig tomaten opgegeten had, ging hy voldaan en tevreden naar zyn bedje terug en hij sliep binnen drie minuten. De volgende morgen zei moedert „Hè! Wat is er met de tomaten ge beurd?" en Dirkje vertelde haar alles. En was moeder boos? Niets er van. Dirkje wilde voortaan wel tomaten eten maar van dromen had hy zyn bekomst! M. F. B. zen, die nauwelyks naar hun viervoeter uitkyken, zullen óók wel roekeloos op de weg zyn; zij verhogen het cyfer der ongevallenstatistiek. De mannen van de autory- school hebben hen indertyd zorgvuldig geïnstrueerd alle zor geloosheid te vermyden, maar zij waren als dit aapje, dat het ;el prachtig vindt aan het stuur te zitten, maar zich ver der aan generlei aanwyzingen stoort, omdat het de hersens niet heeft, om ze te begrypen. Hollende „ster" Maurice Denhams speelt in de Rank- film „The captain's table", welke thans in de Pinewoodstudio's te Londen wordt opgenomen. Maurice had het in één scene van dat vrolijke filmpje nogal te kwaad. Met drie truien aan moest hij aan boord van een passagiersschip het dek verscheidene malen op en neer hollen. De scene werd gerepeteerd, nog eens doorgenomen-en toen nog eens Eindelijk was het goed. De camera snorde en Maurice holde. Toen volgde een andere camera-instelling en daarop nog eenToen het zo'n beetje op het eind liep was Maurice bèk-af. Hy had heel wat kilometertjes afgehold. „Probeer het maar eens met drie truien aan", nodigde Maurice uit. „Ik had twee pond aan gewicht ver loren, toen die dag om was. Maar des ondanks, het heeft me geen kwaad ge daan. Het kon eraf....". 1 lEN mens is echter géén J- aap! Daarom rust op hem de dure plicht, naast de uiterste verzorging van zyn auto, de uiterste zorg aan zyn rykunst te besteden, opdat er niet nóg méér slachtoffers van het ver keer te betreuren zullen zijn dan nu al het geval is. Dit aapje mag het prettig vinden aan het stuur te para deren: verantwoordelykheidsge- voel ontbreekt hem verder. Nog te velen zijn als hy: ze geven blyk de lessen van de instructuur nooit geleerd te hebben. Ze denken alleen aan de „pret" en niet aan de „last", die iedere automobilist in het be lang der maatschappy te torsen heeft. Zorg ervoor, dat U zich niet aan het stuur gedraagt als hy. Onnoemelyk velen zyn van zulk een mentaliteit al de dupe geworden FANTASIO.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 16