DAGRAVIT TOTAAL
Californië worden bergen verzet
tor Olympische Winterspelen 1960
Na Keizer Wilhelm II in 1907 gaat
nu president Heuss naar Engeland
an ongerept dal tot een toeristisch centrum
Vitaminen èn mineralen
hebt u nodig I
vitaminen
èn
mineralen
in éón dragee!
Ongetwijfeld is sfeer anders!
-
jaar^ingr
Vrijdag 17 oktober 1958
Vflfde blad no. 29571
Per auto door de Nieuwe Wereld (VI)
(Van onze Amerikaanse correspondent)
jt is een heerlijke septemberdag, wanneer ik
chrijf. De dennen op de 2.200 meter hoge
(jelling zijn donkergroen, de lucht daarboven
jep-blauw met enkele sneeuwwitte wolken,
het dal beneden mij en zelfs tot hoog tegen
ellingen, maakt men echter een spektakel, dat
natuurlijke geluiden volkomen overstemt,
pomp met benzine-motor staat te tuffen, dril-
i daveren, automatische zagen snerpen en
inde gele monsters op rupsbanden zijn letter-
:rgen aan het verzetten.
[uaw Valley", ruim 300 km. ten noordoosten
,n Francisco, was enkele jaren geleden nog
ongerept dal, waar 's zomers alleen wat
koeien graasden. Op een goede dag echter ont
dekte Alex Cushing deze vallei. Cushing is een
vermogend, ondernemend man en tevens een
groot skiliefhebber. Hij zag in zijn verbeelding
een skilift naar boven gaan, naar de 2700 meter
hoge Squawtop. (Nog niet zo heel lang geleden
gaven Indianen van deze plaats berichten door
met rooksignalen).
Alex Cushing aarzelde niet lang. Hij pachtte
een groot terrein voor 99 jaar en liet daar een
zeer modern, blauwkleurig skihotel zetten. En die
lift is geen verbeelding gebléven: thans verkon
digt een groot bord, dat dit de grootste skilift ter
wereld is.
40 minuten rijden ligt speeloord Reno
ir de heer Cushing was nog lang niet aan het eind van zijn skiërs latiin.
raatte als Brugmans en kreeg het er door, dat Amerika déze plaats vooi-
als arena voor de Olympische Winterspelen van 1960. In juni 1955 moest
Valley daarop in de vergadering van het Internationaal Olympisch Comité
rijs, de strijd aanbinden met de vermaarde wintersportcentra Innsbruck.
Dritz en Chamonix. Was daar een dorp of een stadje, in die Squaw Valley?
ng moest bekennen dat daar eigenlijk niets anders was, dan zijn ski-hotel,
ikantiehuisjes en een postkantoortje. Toch heeft men Squaw Valley gekozen,
it ziet er naar uit, dat hier in februari 1960 een uniek wintersportfeest zal
n gehouden.
Kosten lopen in
vele miljoenen
staat Californië en de centrale
ing van Amerika gooien hier
oenen dollars tegenaan. Califor-
heeft twaalf miljoen uitgetrok-
de regering te Washington vier.
1vendien zal het Californië 43
ten kosten om een vierbaans
weg aan te leggen van San
1 cisco tiaar Squaw Valley. Het
sle deel van dat traject heb ik-
zojuist doorgeworsteld,
tt oude Nederlandse spreek-
ddat het geld dat stom is,
t maakt wat krom is, zag ik hier
eens op een gunstige, zij het
htdadige manier bewezen. Men
1 Amerika heel wat gewend op
gebied van wegenaanlegmaar
nooit heb ik zoveel graaf- en
1 ifmonsters tegelijk bezig gezien
een vorstelijk brede weg te ba-
door een nauw dal.
is Squaw Valley dan niet eens een
toch kon men hier het best de
aden toeschouwers huisvesten, die
in i960 verwacht.
üer", dat wil zeggen: in een gebied,
verder dan 65 km. van Squaw Val-
verwijderd. Dat is een afstand, die
Amerikanen niet indrukwekkend
wanneer de vierbaansweg klaar
Qjn kan men in 40 minuten van
«na naar Reno rijden. Reno is de
nde gok-, scheidings- en trouwstad
'evada. Een plaats, die thans reeds
'0 toeristen kan onderbrengen en
t men in 1960 25.000 gasten zal kun-
ontvangen. Reno krijgt bovendien
nieuw vliegveld, geschikt voor de
►tste toestellen. Het is een vreemd
loord. Dag en nacht zijn de speel-
len open. Maar verwacht in de
5te van deze gokcentra geen
ante Casino-atmosfeer. Avondtoilet
men hier nauwelijks. Mannen in
zonder das en vrouwen in trui en
fc staan als fabrieksarbeiders stui-
ii1 dubbeltjes of kwartjes in gok-
oines te stoppen. Na iedere inzet
ro ze een hefboom over, in de hoop
Een maquette van Squaw Valley.
Rechts op de voorgrond het Olym
pisch Dorp. Links de centrale hal.
de pot te winnen (7.50 dollar bij de
machines waar men Amerikaanse stui
vers in stopt).
Men kan geluk hebben, maar de
machines zijn uiteraard zo gesteld,
dat de Casino-houder en de staat
Nevada altijd aan het langste eind
trekken. Zeker, men kan ook elegan
ter gokspelen beoefenen en zelfs zijn
er nog roulettes. Arme roulette, bijna
niemand kykt haar meer aan. Waar
schijnlijk uit dank voor myn ouder
wetse aanhankelijkheid, heeft zy mij
vriendelijk beloond!
Prachtig Tahoemeer
Niet alle bezoekers van de Winter
spelen behoeven in Reno te logeren,
op 11 km. van Squaw Valley ligt het
prachtige Tahoe-meer, waar jaarlijks
veel toeristen komen. Ook daar kan
men heel goed huisvesting vinden.
Men moet er alleen wel op letten, dat
men dan goede verwarming heeft. Het
bergmeer Tahoe dat een omtrek van
160 km. heeft! ligt op meer dan
2.000 m. hoogte. Het kan er daarom vrij
koud zijn in de winter.
De hoofdopzichter van de werkzaam
heden in Squaw Valley vertelde mij,
dat het project thans voor ongeveer 35
procent gereed was. Voor de deelnemers
heeft men vier logeerhuizen opgetrok
ken, elk met twee verdiepingen. Zij
zien er uit als moderne flatgebouwen,
ook van buiten beschilderd in vrolijke
pasteltinten. Als regel zullen vier deel
nemers in één kamer slapen en op
iedere verdieping zijn natuurlijk vol
doende was- en douchegelegenheden.
Voor maaltijden en ontspanning komt
er een groot gebouw, niet ver van deze
flats. Voor het eerst krijgen nu dus
ook de Winterspelen een „Olympisch
dorp", waar de deelnemers men re
kent op i.200 in rustige afzondering
kunnen logeren.
Het publiek zal iedere dag per auto
ot autobus naar de wedstrijdterreinen
komen. Tot gerief van deze bezoekers
worden er twee grote, moderne restau
rants gebouwd, waar zij zich kunnen
warmen, voeden en waar zij, als zij dat
De imponerende centrale hal.
wensen, op televisie-schermen de wed
strijden toch kunnen blijven volgen!
Centrale hal
Voor het imposantste bouwwerk was
men juist de betonzuilen aan het stor
ten. Dat gebouw alleen zal twee en een
half miljoen dollar kosten. Men bouwt
hier namelijk een centrale hal, die
plaats zal bieden aan 11.000 toeschou
wers. Een enorm stalen dak zal de hele
ruimte overspannen. Geen enkele zuil
zal het uitzicht belemmeren. De hal
wordt bijna 20 meter hoog en de af
stand van de ene zijwand tot de andere
is ongeveer 100 meter. De zuidzijde laat
men geheel open. De tribunes zijn aan
de west-, noord- en oostkant. Daar
tussen en onder het dak dus, komt een
kunstijsbaan voor kunstrijden en ijs
hockey. Maar van die tribunes zal men
ook een overzich hebben over de hard-
rijbaan, die juist buiten de hal wordt
aangelegd in de open lucht. Men neemt
geen risico's: ook de hardrijbaan krijgt
kunstijs. Dat is voor het eerst by de
Olympische Spelen.
Wie echter het hardrijden goed wil
volgen, zal liever naar de tribunes vlak
langs de baan gaan en om het ski
springen goed te zien en de slalom,
kan men ook beter wat meer naar de
zuidkant van het dal gaan. Alles is
echter dichtbij en de evenementen, die
men niet van nabij kan zien, kan men
uitstekend volgen op de televisie (op
het programma van de winterspelen
staan altijd bijzonder lange „cross
country" ski-wedstrijden).
Ook communistisch China?
Twee grote architectenbureaus te
San Francisco Corlett en Spackman
plus Kitchen en Hunt voeren vrij
wel het hele project uit. Hun centrale
ijsarena heeft dit jaar de eerste prijs
verworven in de nationale prijsvraag
voor een „vooruitstrevend architecto
nisch ontwerp".
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft verklaard, dat ook die
landen aan de Spelen kunnen deelne
men, die Amerika niet erkent. Het is
dus niet uitgesloten, dat bijvoorbeeld
communistisch China vertegenwoordi
gers zendt.
In de komende winter zal men de ijs
banen. de springschans en de slalom
trajecten op de proef gaan stellen.
Hoog op de bergen ronken tractoren en
stort men beton
Een bobsleebaan wordt niet aange
legd. Er waren niet voldoende deel
nemers om zulk een kostbaar project
te rechtvaardigen. Vlootpersoneel zal
deze winter in Squaw Valley nagaan,
of het mogelyk is een parkeerterrein
voor 10.000 auto's te maken op machi
naal vastgestampte sneeuw.
Voor het eerst gedurende deze Win
terspelen wordt een biathlon ge
houden. Dat is een skiwedstrjjd over
20 km. plus scherpschietery. Langs
het parcoers komen vier schietplaat-
sen met doelen op afstanden van
100, 150, 200 en 250 meter. Mist men
een doel, dan moet men twee minu
ten bij zjjn skityd optellen.
Eveneens voor het eerst komen er
in 1960 hardrywedstryden voor dames
en wel over afstanden van 500, 1.000,
1.500 en 3.000 meter. Kan Nederland
hierby niet eens voor een verrassing
zorgen?
Erepromotie H. W. Tilanus
op 20 oktober
Wegens zyn verdiensten op staatkun
dig terrein en op het gebied van het
christelijk onderwijs in Nederland, heeft
zoals gemeld de Senaat der Vrije
Universiteit besloten het eredoctoraat
in de rechtswetenschappen te verlenen
aan de heer H. W. Tilanus, secretaris
van de Onderwijsraad. De heer Tilanus
is jarenlang voorzitter van de C.H.U. ge
weest.
Deze plechtigheid zal gehouden worden
tijdens een openbare vergadering van de
Academische Senaat op maandag 20 ok
tober a.s. in de Woestduinkerk te Am
sterdam. Vooraf zal de rector-magnifi-
cus, prof. dr. G. C Berkouwer, ter her
denking van de stichtingsdag der uni
versiteit een rede uitspreken.
Na afloop zal de Senaat recipiëren,
waarby men tevens de nieuwe eredoctor
zal kunnen gelukwensen.
Meer openbaarheid
bij de S.E.R.
De staatssecretaris van Binnenlandse
Zaken, Bezitsvorming en Publiekrechte
lijke Bedrijfsorganisatie heeft aan de
Sociaal-Economische Raad medegedeeld,
dat de regering geen bezwaar heeft
tegen een gewijzigde regeling met be
trekking tot de openbare behandeling
van onderwerpen door de Raad en de
publikatie van adviezen.
De behandeling van de gevraagde ad
viezen zal in het openbaar kunnen
plaats vinden, wanneer de adviesaanvra
ger mededeelt daartegen geen bezwaar te
hebben. Voor de overige gevallen geldt
dat de gevraagde adviezen niet in het
openbaar worden behandeld.
Van geval tot geval zal door de Raad
worden beslist of ongevraagde adviezen
in het openbaar zullen worden behan
deld.
De regering zal er toe medewerken, dat
uitgebrachte adviezen zo spoedig moge
lijk worden gepubliceerd, wanneer zy in
besloten zitting zijn vastgesteld.
Minister Luns in New York
Minister Luns is gisteravond per KLM-
vliegtuig uit Curasao in New York aan
gekomen, waar hy vandaag besprekin
gen met functionarissen van de V.N. zal
voeren. Zaterdag zal de minister van
Buitenlandse Zaken naar Nederland
terugkeren.
Op Curagao heeft de bewindsman
gelijk vermeld een conferentie van de
Nederlandse ambassadeurs in de Zuid
en Middenamerikaanse landen geleid,
waar naar zijn zeggen de betrekkingen
met deze landen waren besproken en de
invloed die de Europese gemeenschap
pelijke markt op Zuid-Amerika heeft.
Hij verklaarde dat enkele Zuidameri-
kaanse staten vrezen dat de Euromarkt
de handel met Zuid-Amerika zal aan
tasten, maar was zelf van mening dat
de handel met deze landen er eerder
door gestimuleerd zal worden.
Minister Luns was vyf dagen op Cu
rasao en twee dagen in Suriname.
NIEUWE UITGAVEN.
Ame,rika, zoals het leeft, werkt en
denkt, door prof. dr. J. A. C. Fagginger
Auer; A. W. Sijthoffs U.M., Leiden.
Een halve eeuw heeft de schrijver, in
Middelburg geboren, gewoond en gewerkt
in de Verenigde Staten, waar hij lange
tijd hoogleraar in de wijsbegeerte en
de geschiedenis der dogmatiek is ge
weest aan de beroemde Harvard Univer
siteit. In de oorlog hielp hij in be
langrijke mate bij het verzamelen van
gelden voor Nederland en in het bijzon
der voor Nederlandse universiteiten. Als
wij ons niet vergissen, is prof. Fagginger
Auer enige jaren geleden naar zijn ge
boorteland teruggekeerd. In dit boek
heeft hy zyn indrukken neergelegd van
een der grootste machten ter wereld, „óf
bewonderd óf gehaat, maar zelden goed
begrepen", zoals hy in het woord vooraf
opmerkt. Meer dan een halve eeuw heeft
hij die groei van Amerika van zeer naby
Advertentie
Dagravit Totaal 15 is
de énige dragee, die 12
vitaminen plus de drie
onmisbare mineralen -
kalk. fosfor en ijzer -
bevat. Daardoor is
Dagravit Totaal 15 de
enige volledige aanvul
ling van het dagelijkse
voedsel. Voor uw hele
gezin
DAGRA N.V. DIEMEN
gevolgd en de lezingen, aan de Leidse
en Groningse universiteiten aan dit on
derwerp gewyd, zijn in dit boek bijeen
gebracht. De schrijver heeft gepoogd „by
benadering te bepalen hoe de gemid
delde Amerikaan reageert ten opzichte
van de omstandigheden, die zijn leven
raken". De titels der hoofdstukken spre
ken voor zichzelf: het cultuurbeeld in
de Ver. Staten, Amerika en zijn kerken,
Amerika en zijn scholen, het hoger on
derwijs, het Amerikaanse denkproces, de
Amerikaan en zijn dagelijks leven, de
criminaliteit in de Ver. Staten, het ras
senvraagstuk, de sociale voorzieningen,
de regeringsvorm, de buitenlandse poli
tiek en, tenslotte, een blik in de toe
komst. In de 150 bladzijden van dit boek
wordt de lezer telkens getroffen door
verhelderende opmerkingen, die een be
ter inzicht geven in wat de Amerikaan
op een bepaalde wyze doet handelen. De
schryver heeft zorgvuldig gewaakt tegen
een schematische en generaliserende
voorstelling van zaken. Integendeel, her
haaldelijk wyst hy op de buitengewone
gecompliceerdheid van het leven in de
„States', waar de omstandigheden in
de staten sterk verschillen. Aangezien
bovendien veel van wat hij noteerde ge
baseerd is op eigen ervaring, kan dit
boek als een waardevolle bijdrage tot
beter begrip voor Amerika beschouwd
worden. Een enkele kritische opmerking:
op enkele plaatsen is „biljoen" gebruikt
als „miljard" bedoeld was. Het woord
„billion" dient in Engelse tekst vertaald
te worden voor biljoen, in Amerikaanse
door .miljard". Een veel voorkomende
vergissing.
Windkracht 10. door Elleston
Trevor, Hollandia N.V., Baarn. Deze
sohryver, van wiens hand al eerder
opmerkelyke boeken verschenen (een
trilogie over de tweede wereldoorlog)
geeft een zeer boeiend beeld van de
meedogenloze strijd tussen de zee en
een scheepskapitein om het behoud van
de „Atlantic Whipper". Een spannend
verhaal van de zee.
Duits staatsbezoek na ruim 50 jaar
(Van onze correspondent te Bonn)
De Westduitse president prof. dr. Th. Heuss brengt van maandag
a.s. tot 24 oktober een officieel staatsbezoek aan Engeland. Dat bete
kent, dat eindelijk na 51 jaar weer een Duits staatshoofd zijn land kan
representeren in Londen. Heuss' voorganger was niemand minder dan
de laatste Duitse keizer, Wilhelm II, die van 11 tot en met 18 novem
ber 1907 op bezoek was bij zijn oom - de Britse Koning Edward VII.
Maar dat bezoek was heel wat minder vriendelijk dan Heuss' staats
bezoek bij Koningin Elizabeth II volgende week ongetwijfeld zal
worden.
Thans een perfecte
verstandhouding
De betekenis van het staatsbezoek van
Heuss schuilt vooral in de erkenning, die
de Bondsrepubliek sedert enkele jaren
heeft gekregen als betrouwbaar bondge
noot in de strijd tegen het communisme
en als echte democratische staat. Heuss
zelf de personificatie van de democra
tische president, de man ook die men
niet kan verwijten zijn hoge ambt poli
tiek ooit misbruikt te hebben, de man
die met bescheidenheid en een grote
mate van doodgewoonheid het West
duitse presidentschap op hoog peil bracht
deze prof. Heuss is bepaald geen Wil
helm II, die in 1907 steeds weer op moei
lijkheden stuitte.
Westduitslands Bondskanselier Ade
nauer bracht reeds tweemaal een bezoek
aan Londen en de Britse premier Mac
millan was onlangs nog te Bonn. Dit al-
PRESIDENT HEUSS
staande staatsbezoek aan Londen ge
schiedt in een sfeer van perfecte ver
standhouding.
Oom en neef
Die goede verstandhouding was in 1907
volkomen zoek.
Het was de tyd, waarin in Duits
land Keizer Wilhelm II, kleinzoon van
Koningin Victoria van Engeland en dus
neef van de Engelse Koning Edward VII,
aan het bewind was. Hy had sedert zyn
kroning in 1888 reeds de kanseliers Bis
marck, Caprivi en Von Hohenlohe „ver
sleten". „Een is de baas in het Reich en
dat ben ik. Ik duld geen ander naast
my", had de Keizer in 1891 gezegd. Naast
hem stond overigens ten tijde van zyn
bezoek aan Londen kanselier Von Bü-
low. Het was de tijd, waarin het Duitse
kiesrecht bepaald nog niet democratisch
was en de industrialisering van Duits
land reeds een grote macht had gekre
gen. Het was de tijd ook van de kracht
van Pruisen, de grootste bondsstaat. De
tyd, waarin Wilhelm en Von Bülow po
gingen deden de Brits-Franse Alliantie
te breken. Wilhelms bezoek aan Marokko
en zijn nogal krygslustige woorden joe
gen destijds geheel Europa de stuipen op
het lijf. Zienderogen werd in die laatste
zeven jaren voor de eerste wereldoorlog
Duitsland overigens geïsoleerd. Het kreeg
geen vinger in de pap in Marokko, het
moest zien hoe Rusland met Engeland
KONINGIN ELIZABETH II
les, alsmede het ontbreken van ieder
ook maar minuscuul conflict tussen bei
de landen, zorgt er voor dat het aan
ging onderhandelen en in Augustus 1907
een bondgenootschap sloot, dat men te
Berlijn in feite bijzonder gevreesd had.
Wilhelms oom Edward ging zelfs in
1908 naar Reval in het toenmalige Rus
land om de tsaar te bezoeken.
Edward contra Wilhelm
Tussen deze twee Russisch-Britse
vriendschapsbetuigingen ging Wilhelm
dan in november 1907 naar Engeland.
Zyn oom Edward VII dicht men een
grote invloed op Engelands buitenlandse
politiek tydens zyn regering (19011910)
toe. Zo zou hy er zich op hebben toege
legd Duitslands streven om een grote
macht te worden ter zee door vloot-
bouw, in de koloniën en via zijn industrie
de voet dwars te zetten. Hij zou het
zijn geweest die de banden met Frank
rijk «de Entente Cordiale) en Rusland
zou hebben aangehaald.
Van Duitse zijde meende men dat het
ook Edward VII was, die er op uit was
om Duitsland in te sluiten. Met die
koningsinvloed op het Britse buiten
landse beleid zal het volgens de historici
wel zyn losgelopen, maar een feit was
toch dat oom Edward het bepaald niet
goed kon vinden met neef Wilhelm.
Het is ook niet te boud om de slechte
verstandhouding tussen beide vorsten
ze waren eikaars tegenbeeld op het punt
van karakter, voorkomen en doeleinden
een der oorzaken te noemen van de
in de jaren vóór 1914 steeds slechter wor
dende Brits-Duitse verhouding. Nee. een
vergelyking met Heuss-Elizabeth gaat in
geen enkel opzicht op
Vorstelijke plagerijen
Men beweert dat „oom Bertie" (Ko
ning Edward) en „Neef Willy" (Wilhelm)
zoals ze elkaar hebben genoemd, om het
hardst gepoogd hebben van Wilhelms
bezoek iets vervelends te maken. Ook
toen was Londen, als volgende week, ver
sierd voor het Duitse staatsbezoek. Maar
volgens boze schrijvers zouden op Pall
Mali destyds door straatverkopers beel
den van Wilhelm zyn verkocht, die ook
als zakdoeken waren te gebruiken en
Edward zelf zou deze boze streek heb
ben uitgedacht, opdat zyn onderdanen
in het hoofd van de niet geliefde Keizer
hun neus zouden kunnen snuiten
Van Wilhelm is van dat bezoek van 1907
bekend, dat hy Edward benoemde tot
erekolonel van een regiment dat geheel
in het paars gekleed was en aan de
kleur paars had Edward, dat wist ieder
een, een grondige hekel. Aan de andere
kant zou Edward zyn neef weer tydens
grote diners spyzen hebben laten voor
zetten, waarvan deze beslist niet hield.
Voor de „staftrompetter", zoals Edward
zyn keizerlyke neef placht te noemen,
had hy weinig over.
Heuss' bezoek aan Engeland zal geluk
kig anders zijn. In deze tyd is de directe
politieke waarde van een dergelijk be
zoek niet groot. De indirecte waarde, die
men er aan mag hechten, is evenwel
welzeker van betekenis. Dit Duitse be
zoek niet als dat in 1907 met veel
generaals, graven en admiraals, met
Duitse uniformen en een politieke ach
tergrond is de bevestiging van een
bondgenootschap. De professor, de ge
leerde. de politicus en de rustige burger
die Heuss allemaal is, representeert tij
dens zyn verbiyf in het statige Bucking
ham Palace een geheel ander Duitsland
dan dat van de „Kaiser".
