Recessie bracht saneringsproces
De produktiviteit is stijgende
Kunstschatten uit Rijksmuseum
nu spoedig weer naar Amsterdam
Nieuwe wegen in bouw-speurwerk
Een half miljoen kinderen op stap
in de Kinderpostzegelactie 1958
Ukwtd&e week ook
waar een voorlichting
Awndow Australië
het gaat weer tijd
worden voor Uw
kacheltje
■»-
|&E010£Ü
[^ttlsCOMITS J
f^twoTei
Wfevtingböuwver.Ons
fteiang" viert vanaajM
ièest o
97ste jaargang
Zaterdag 11 oktober 1958
Derde blad no. 29566
Amsterdamse beurs volgt het tempo niet
(Van onze financiële medewerker)
Wanneer men kennis neemt van de recente berichten en beschouwingen over
|e ontwikkeling van het bedrijfsleven in Europa en in de V.S., is men geneigd
gaaruit de conclusie te trekken dat de depressie, welke tegen het midden van
het vorig jaar is begonnen, als een economisch saneringsproces moet worden
geschouwd.
De hoogconjunctuur, welke er aan vooraf ging, had allerlei verhoudingen scheef
|etrokken, zowel tussen de verschillende landen, als tussen de factoren, welke
|e welstand van elk land als zodanig bepalen.
De grote investeringsactiviteit in Europa, welke sinds 1952 tot een sterke
Inging van de industriële produktie heeft geleid, ging gepaard met een stijgend
lollartekort en afnemende goudvoorraden, waardoor de monetaire positie van
landen als Engeland, Frankrijk en ook van ons land dermate werd verzwakt, dat
pet de mogelijkheid van een devaluatie ernstig rekening werd gehouden. Alleen
Frankrijk is aan dit gevaar niet ontkomen, de andere landen echter hebben hun
ralutaverhouding kunnen handhaven, dank zij drastische maatregelen tot beper
king van investeringen en importen, waardoor de uit het lood geslagen betalings
balansen weer in evenwicht konden worden gebracht.
De Economische Commissie der V.N.
loor Europa kan er in haar jongste rap
tor t dan ook op wijzen dat met name
|e dollarpositie van de Westeuropese
gnden aanmerkelijk is verbeterd en er
thans zelfs sprake van dat Engeland
erlang tot de volledige convertibiliteit
tan het Pond zal terugkeren, welk voor
meld dan allicht door Duitsland, Neder-
gnd en België zal worden gevolgd.
De goudstroom, welke zich een paar
aren geleden in sterke mate naar de
r.S. richtte, beweegt zich reeds gerui
de tijd in omgekeerde richting, zodat
felfs een verhoging van de Amerikaanse
pudprijs meer dan eens ter sprake is
fcweest. Leidende kringen in de V.S.
tijven daartegen echter gekant en nu
iet er alle schijn van heeft dat de toe-
ïoed van goud en deviezen naar Europa
(jn hoogtepunt heeft bereikt of spoedig
al bereiken, kan het gevaar voor een
jerhoging van de goudprijs wel als gro-
endeels geweken worden beschouwd.
De sterk verminderde industriële ac-
friteit in Europa is mede oorzaak ge-
leest van de belangrijke teruggang der
imerikaanse exporten de gedaalde pro-
liktie en de stijgende werkloosheid. Deze
erschijnselen hebben er echter op hun
eurt weer toe geleid dat de Ameri-
aanse ondernemingen met alle hun ten
lenste staande middelen en niet het
Dinst gebruikmaking van de we ten-
Bhappelijke vindingen op technisch en
;misch gebied, naar een verlaging van
bedrijfskosten hebben gestreefd. Als
van de hoopvolle aanwijzingen voor
verdere ontwikkeling van de Ameri-
conjunctuur wordt thans dan
gewezen op de toeneming van de
luktiviteit, welke in het afgelopen
rartaal zelfs 3% heeft bedragen. Hier-
wordt verklaard dat terwijl het
kdexcijfer voor de industriële produktie
ji de V.S. zich van 126 in april tot 137
i augustus heeft hersteld en voor de
pmende maanden nog hogere cijfers
torden verwacht, het aantal werklozen
bt dusver nog niet is verminderd.
Hetzelfde verschijnsel wordt door de
Iconomische Commissie der V.N. voor
yest-Europa geconstateerd. Ook in ons
ind is blijkens een opgaaf van het
.B.S. bij 11.486 industriële ondememin-
en de omzet in het tweede kwartaal
Jet f. 150 miljoen toegenomen bij een
ersorieelsbezetting, welke 8000 kleiner
ras dan die van het eerste kwartaal.
Uit sociaal oogpunt moge dit een
ider wenselijk verschijnsel zijn, eco-
•den van een gezonde bedrijfsont-
•ling geschapen omdat een stij-
ide produktiviteit tot verlaging van de
'ifskosten derhalve tot lagere ver-
•pprijzen en voorkoming van nieuwe
latie kan leiden
Minister Zylstra heeft er in een be
preking met de organisaties van werk
levers en werknemers dan ook op kun-
ten wijzen dat aan de opwaartse druk
p de prijzen in ons land een einde is
«komen. Het algemeen prijsniveau
leeft de laatste tijd eerder een neiging
•t dalen, mede doordat de lagere prijzen
sin de grondstoffen en de vrachten
ingzamerhand in de verkoopprijzen tot
dtdrukking kunnen worden gebracht,
let verblijdend gevolg hiervan is dat de
lederlandse regering met betrekking tot
Ie prijsvorming tot een zekere liberali-
itie heeft kunnen besluiten in de ver
pachting dat de loonontwikkeling dit
«onomisch saneringsproces niet zal
borbreken. Het blijft af te wachten of
Ie rust, welke op dit punt sinds enige
(jd bestaat, zal kunnen worden gehand-
laafd waarop men zowel hier als in de
f.S niet volkomen gerust is, een feit
lijft dat de recessie in verschillende op-
Ichten een goede uitwerking heeft ge-
lad en als het ware de voorwaarden
"an een economisch redres heeft teweeg
bracht.
De Newyorkse beurs is bijna elke dag
tezig de hoopvolle verwachtingen welke
hans ten opzichte van de Amerikaanse
bnjunctuur worden gekoesterd, in de
persen der aandelen te verdisconteren,
let indexcijfer voor industriële aandelen
leeft een niveau bereikt (539.40 op 7
lezer), dat hoger is dan de piek van
P57 en 1956 en over nagenoeg heel de
pie van het Amerikaanse bedrijfsleven
lordt thans een stijging van de pro-
jiiktie gesignaleerd, welke naar men
torwacht ook tot een stijging van de ka
pitaalsuitgaven bij de ondiernemingen
lil leiden.
Wat ons land betreft, de beperkingen,
welke vooral het bedrijfsleven zich sinds
medio 1957 heeft opgelegd, zijn oorzaak
dat de positie van Nederland, zowel ten
aanzien van Europese Betalings Unie. als
ten aanzien van de V.S. de laatste "tijd
aanmerkelijk is verbeterd, waarbij ook
de verkoop van Nederlandse aandelen
naar dat land niet mag worden verge
ten. In de EBU bracht september een
overschot van f 160 miljn., waardoor de
vordering van 'Nederand thans f. 384
miljoen bedraagt, terwijl uit de week
staat van de Nederlandsche Bank per
29 september is gebleken dat de goud
en deviezenvoorraad het recordcijfer van
f 5 miljard heeft bereikt, dat is een
half miljard meer dan ca een halfjaar
geleden en bijna twee miljard meer dan
het dieptepunt van begin september 1957.
Men zal er zich rekenschap van moe
ten geven dat dit resultaat kon worden-
bereikt als gevolg van een min of meer
geforceerde inperking van de bestedin
gen en een liquidatie van aandelenbezit,
verschijnselen, waarvan men moet hopen
dat ze niet meer dan tijdelijk zijn, dan wel,
zo men dit reeds aanwezig acht, vorde
ringen maakt, zullen ook de importen
weer moeten stijgen, waardoor dan de
overschitten op de betalingsbalans zul
len verminderen. Maar in elk geval is
het een gelukkige omstandigheid dat
ook ons land zijn monetaire positie
krachtig heeft kunnen verbeteren en
daardoor in de besprekingen over inter
nationale maatregelen, welke voor een
verder economisch herstel van Europa
nodig worden geacht, als gelijkwaardige
partner kan optreden.
De Amsterdamse beurs kan, wat de
aandelenmarkt betreft, het tempo
waarin New York met zijn koersstij
ging voortgaat, niet volgen omdat de
symptomen van economisch 'herstel hier
te lande tot dusver nog vrij vaag zijn,
ook al hebben deze week enkele onder
nemingen Nederl. Dok- en Scheeps
bouw, Amsterdamsche Ballast, Assel-
berg's IJzerindustrie en Handel mij.,
Kleedingindustrie Smits over de gang
van zaken in hun bedrijf een tamelijk
optimistisch geluid doen horen.
Het feit dat deze week twee onderne
mingen Chemische Fabriek L. van
der Grinten en Simon de Wit met
een aandelenemissie een beroep op de
kapitaalmarkt doen, nadat de emissie
van Van Berkel een succes werd. wijst op
een toenemend vertrouwen in de be-
drijfsmogelijkheden Blijkt de markt
voor dergelijke kapitaalsuitgiften rijp te
zjjn dan zal daarmee naar alle waar
schijnlijkheid aan de daling van de ren
testand vooreerst een einde zjjn geko
men.
Het officiële bericht van Interpol uit
Duitsland, dat de gestolen kunstschatten
uit het Rijksmuseum terecht zün, is gis
termiddag door de officier van Justitie te
Amsterdam, mr. J. F. Hartsuiker, ont
vangen.
Zodra de Kriminalpolizei te Keulen de
kunstvoorwerpen niet meer nodig heeft
voor haar onderzoek, om het nagaan op
eot~t tw&i
Er zijn van die ogenblikken waarop u niet over een
bontmantel praat, maar erom vraagt.
Vraag het gerust, 't is wèlverdiend!
En er zijn vijf gegronde redenen om uw bontmantel
bij Lampe te kopen:
ervaring speelt bij bont de hoofdrol. Lampe heeft
een 100-jarige bontervaring!
er is bont en bont.
Deskundige voorlichting is bij Lampe gegarandeerd.
Lampe brengt uitsluitend nieuw bont
(vers materiaal!)
de grootste keuze in nieuwe
modellen en alle maten en...
de prijs zal u erg meevallen.
ga maar kijken bij
bestegen invoer Nederlandse
margarine in Duitsland
De maatregelen^ die onlangs door de
«estduitse autoriteiten zijn genomen
bt beperking van de invoer van mar-
prine uit Nederland, hebben volgens
lederlandse winkeliers aan de grens
bist een tegengestelde uitwerking ge-
fad. Sedert de verscherpte invoerbepa-
bgen op 1 oktober van kracht werden
b hun margarine-omzet met 15 ge
legen.
De Westduitse minister van finan-
lëa had bepaald, dat sedert 1 oktober
pargarine in het kleine grensverkeer in
kt geheel niet en in het grote grens
verkeer nog slechts in een hoeveelheid
jan 5 kg. per persoon ingevoerd mocht
borden, tenzij duidelijk blijkt, dat de
pargarine uit) zuiver plantenvet is ge-
Eigen verantwoordelijkheid
W ij hebben besloten de weg zelf
standig te gaan. Dit besluit vindt zijn
oorsprong in het besef van onze ver
antwoordelijkheid: met deze woor
den wijdde de voorzitter van de Raad
van Bestuur Bouwbedrijf, de heer J.
Dura Dzn., de mededeling in, dat het
bouwbedrijf zelf in de toekomst de
verantwoordelijkheid voor de bouw
research zal aanvaarden en alle ge
schikte maatregelen zal treffen om
tot een doelmatige verwezenlijking
van de hieruit voortvloeiende taak te
komen.
„Velen, ook buiten de kringen van
het bouwbedrijf, menen zich te moeten
bemoeien of te gaan bemoeien met het
wetenschappelijk onderzoek in de bouw
nijverheid". zo zeide de heer Dura. Bij
de bouwproduktie van ongeveer 5 mil
jard gulden per jaar zijn naar voor
zichtige schatting 350.000 personen be
trokken. In de niet fabriekmatige bouw
bedrijven, behorend tot de invloeds
sfeer van de raad van beheer is twee
derde deel van dit aantal werkzaam. De
bouwnijverheid vergt de helft van onze
nationale investeringen. Positie en bete
kenis van deze bedrijfstak leggen op ons
een verantwoordelijkheid ten aanzien
van het wetenschappelijk onderzoek,
aldus de heer Dura.
Nu in verband met de hoge huursub
sidies binnenkort een S.E.R.-advies ver
wacht kan worden, zal veler aandacht
op de bouwnijverheid gevestigd zijn. Er
dient tegen te worden gewaakt, aldus
de heer Dura, dat bepaalde sociaal-
economische omstandigheden het bouw
bedrijf kunnen maken tot een jachtge
bied, waarin ieder, deskundig of niet,
ongestraft kan opereren. Indien de
bouwproduktie geen knelpunt mag zijn
voor de gehele voortbrenging, dan is
het noodzakelijk de daarmee samen
hangende vraagstukken të beheersen.
Deze beheersing wenst de raad van
bestuur bouwbedrijf zich eigen te ma
ken, waarbjj gaarne bereidheid wordt
getoond om samen te werken met de
genen die begrip hebben voor de
vraagstukken, die samenhangen met
de produktie, aldus de heer Dura.
vingerafdrukken, is het de bedoeling van
de officier ze naar Nederland te doen
overbrengen. Ze zullen dan aan de di
rectie van 'het Rijksmuseum worden te
ruggegeven. Omdat direct het vermoe
den bestond dat de dief zou proberen
met de kunstschatten naax het buiten
land te gaan, bevond zich reeds enige
tijd een Nederlandse rijksrechercheur in
Duitsland
Gisteren heeft zich bij de politie in
Keulen nog een juwelier gemeld, die
mededeelde dat hij twee gouden pen
ningen had ingeruild tegen een met bril
janten bezette ring. Deze penningen be
horen bij de reeds eerder teruggevonden
2 gouden kettingen van het Rijksmu
seum. De man die de penningen inruil
de, had de naam Lasalle. Dit is, zoals
bekend, een der namen waarvan de be
roepsinbreker Bergk zicih bedient. Bergk
bezit een Luxemburgs paspoort op de
naam Eu gen Lasalle, hij heeft de pas
telkens gebruikt als hij zich bij trans
acties moest legitimeren. De man is nog
voortvluchtig.
Werktuigen gevonden van
10.000 jaar geleden
De Gelderse Archaeologische Stich
ting heeft onlangs uit particulier bezit
een bijzonder bruikleen ontvanp-en. Het
betreft twee werktuigen gemaakt uit
rendiergewei. Het zijn een soort werk-
bijlen, die tot de zg. Ahrensburgercul-
tuur behoren, een van de laatste cultu
ren uit de oude steentijd. Deze cultuur is
genoemd naar de vindplaats Ahrensburg
bij Hamburg, waar men dit soort werk
tuigen voor het eerst heeft opgegraven
tezamen met een groot aantal vuurste
nen instrumenten.
Het blijkt, dat het tijdens deze cul
tuurperiode, die een ouderdom van
ongeveer 10.000 jaar heeft, zeer koud
was in Noordwest-Europa. De mens
leefde toen voornamelijk van rendie
ren. die in kudden rondtrokken. Be
halve het vlees, dat als voedsel diende,
werden ook de huid, de beenderen en
het zeer harde gewei voor allerlei
doeleinden gebruikt.
De thans aan het licht gekomen
stukken zijn gevonden in de omgeving
van de Oude IJssel en werden door de
bezitter eerst niet herkend, tot hjj ze
ter bevoegder plaatse toonde. Het is
voor het eerst, dat deze werktuigen uit
Gelderland bekend zjjn geworden.
De voorwerpen berusten nu bij de
verzamelingen van de Gelderse Archaeo
logische Stichting in het gemeente
museum Arnhem.
Meisje ib Ter Aar verdronk
In een onbewaakt ogenblik Is het 6-
jarig dochtertje van de familie H. van
Leeuwen te Korteraar te water geraakt
en verdronken. Toen de familie gister
middag zou gaan eten kwam het meisje,
dat deze dag vrij van school had, niet
opdagen, waarna men ging zoeken. Na
enige tijd vond men het kind drijvende
in de Ringsloot vlak achter de ouderlijke
woning.
Helikopter bracht kruis op
Nispens toren
Gistermiddag is het kruis voor de
toren van de r.-k. kerk te Nispen met
behulp van een helikopter op zijn
plaats gebracht. De vlieger van de
helikopter, de heer E. Sehuller zag
eerder op de middag de eerste poging
mislukken doordat het kruis, toen het
hefschroefvliegtuig op circa 40 meter
hoogte vloog, los schoot en op de
grond viel.
Het werd vrij ernstig beschadigd. Het
bleek noodzakelijk in Breda reparatie
werkzaamheden aan het kruis te laten
uitvoeren en toen deze waren voltooid
ondernam de heer Sehuller een tweede
poging.
Nadat het kruis op de toren was aan
gebracht begon een leidekker met zijn
werkzaamheden om het recht te zetten.
Voorts zou hij trachten de haan op het
kruis te zetten en te bevestigen.
Bestel dit keer ivat méér!"
In de periode van 14 tot 20 oktober
„Bestel dit keer wat méér!". Dit
motto van de Kinderpostzegelactie
1958 is tevens het dringend ver
zoek, waarmee ruim 500.000 Ne
derlandse jongens en meisjes zich
vanaf dinsdag a.s. overal in den
lande aan de huizen vervoegen
voor het noteren van hun bestel
lingen kinderzegels en -kaarten in
de elfde actie „Door het kind -
Voor het kind" ten bate van hun
minder bedeelde landgenootjes.
Vorig jaar bracht de verkoop van ze
gels en kaarten bijna twee miljoen gul
den op. Tot dit resultaat hebben de half
Gistermiddag heeft Koningin Juliana 150-jarig bestaan van de2e instel-
een bezoek gebracht aan het Insti- Aing. De Koningin tijdens haar
tuut tot Onderwijs van Blinden in rondgang bij de vlechtafdeling.
Ht&en tor galagaoMd pan *««l
De Ned. Herv. Kerk en het
otoombewapeningsvraagstuk
De generale synode der Ned. Herv.
Kerk is in de Ernst Sillemhoeve bijeen
om te spreken over het atoombewape
ningsvraagstuk. De praeses, dr. A. A.
Koolhaas, stelt als enig onderwerp aan
de orde de behandeling van een rapport
over het atoombewapeningsvraagstuk.
Onder aandrang van de groeiende onge
rustheid over de ontwikkeling van de
atoombewapening heeft de synode in juli
1957 een commissie benoemd. Prof. Dr.
G. C. van Niftrik werd voorzitter, ds. N.
O. Steenbeek secretaris.
Het rapport van deze commissie ligt
nu ter tafel. Het geeft een kenschetsing
van de situatie, theologisch, politiek en
etisch. Hierbij is grote overeenstemming
over fundamentele veranderingen, die
het atoomwapen gebracht heeft en over
de vragen, die het ons stelt. Met de een
voudige stelling over de overheid en haar
■waard komt fawn niet meer ui*. Deze
miljoen kinderen uit 18.000 klassen van
7100 scholen met hun activiteiten voor
een zeer groot deel bijgedragen. Talloze
instellingen op het gebied van de hygië
nische en justitiële kinderbescherming
hebben van deze opbrengst geprofiteerd.
Tengevolge van de veranderde sociale
structuur en van de vorderingen der
talrijke wetenschappen in de laatste
jaren is de verpleging en verzorging
van het misdeelde kind sterk gewijzigd
en uitgebreid. Voor deze uitbreiding en
wijziging is veel geld nodig.
En daarom vragen de schoolkinderen
in de periode van 14 tot 20 oktober met
het opnemen van de bestellingen der
mapjes kaarten en zegels één gul
den), die op 17 november a.s. worden
uitgegeven, ditmaal met enige vrijmoe
digheid „Bestel dit keer wat méér!" Het
gaat om de lichamelijke en geestelijke
gezondheid van het Nederlandse volk,
want „op de voeten van het kind lopen
wij de toekomst tegemoet". En het gaat
bovendien om wat levensgeluk van de
jongens en meisjes, die in het leven
soms zo raak zijn geslagen.
wapenen zijn kwalitatief anders dan de
tot nu toe gebruikte. De kerk zal in ge
loof de weg moeten zoeken.
Aan het slot van het rapport blijkt,
dat twee verschillende wegen gegeven
worden. Namelijk van hen, die radicaal
neen zeggen togen atoombewapening,
omdat men zijn vertrouwen niet kan
stellen in een demonisch wapen, dat te
gen Gods wil is en daartegenover van
hen, die de op zichzelf vreeslijke bewa
pening ter afschrikking van een even
tuele aanval op de vrijheid en de wel
vaart van het Westen niet eenzijdig wil-
len afschaffen.
De synode discussieert vervolgens hier
over uitvoerig. Aan het einde van de
zitting benoemt de synode een commis
sie, die, gehoord de besprekingen, richt
lijnen zal opstellen waarlangs het rap
port dient te worden aangevuld en om
gewerkt.
Deze richtlijnen worden in de zitting
van vandaag behandeld.
<™S£EnE.\C£Nmi:y
>mrrevj
ew bést weer voor
museumberoek
Leiden Weeft vhm je
11 öUtotar V]S8
deWarvHowvekaipei
^Leiderdorp' krijgt
nieuwe uw-formew
KMPlOSNEtvj
t [Ï9SÖ1
jsostduivevwer. „Oe
Zwaluw" berekende
kavnp i'oen s tW appen
gy *-
