<A{er
De Ver. Rembrandt deed in 75 jaar
onnoemelijk veel voor kunstbezit
Overweldigend
succes I
Behouden van wat verloren zou
kunnen gaan en aankoop van wat
de Nederlandse musea verrijkt
In Miinchen en langs de Moezel:
ontelbare bier- en wijnfeesten
Ir. Maiiusama: „Uitwijzing van de
verstekelingen is onmenselijk"
Commissaris Koningin bezocht
politie-internaat te Noordwijk
97ste jaargang
Vrijdag 10 oktober 1958
Vijfde blad no. 29565
Te weinig bekend is, dat de „Vereniging Rembrandt" in een tijdvak van vjjf
ïn zeventig jaar onnoemelijk veel gedaan heeft voor de uitbreiding van ons
Dationale museumbezit: een eeuw geleden waren er in het Rijksmuseum en het
Mauritshuis slechts twee, resp. vier Rembrandts en thans zijn het er, mede dank
ijj genoemde vereniging resp. zestien en veertien. En dit zijn dan werken van
onze grootste meester, maar daarnaast hebben onze musea ook tal van stukken
tan andere schilders uit onze Gouden Eeuw en zeer vele andere kunstwerken
tan uiteenlopende oorsprong weten te verwerven dank zij de steun van de Ver
eniging Rembrandt. Herhaaldelijk heeft deze uiterst belangrijke particuliere
instelling kunnen verhinderen, dat kostbare kunstschatten over de grens verdwe
nen en niet minder vaak is het dank zij haar steun mogelijk geweest „verloren"
meesterwerken naar ons land terug te brengen. In verband met dit 75-jarig
bestaan der Vereniging zal het publiek gelegenheid tot vrije toegang hebben tot
het Stedelijk Museum „De Lakenhal" en de Rijksmusea voor Volkenkunde en
voor Oudheden in de week van 11 tot 19 oktober, de „Vereniging Rembrandt-week".
In het Prentenkabinet, Kloksteeg, zijn in deze jubileumweek tekeningen van
Goltzius geëxposeerd, met steun van de Ver. Rembrandt in Engeland verworven.
Het zijn voorstudies voor de serie „Scheppingen".
Leiden profiteerde
ook in ruime mate
Schenkingen, leningen en (renteloze)
[oorschotten zijn de middelen, waarmee
le Vereniging Rembrandt haar belang-
njke taak op cultureel gebied vervult.
Het komt meermalen voor, dat een of
jnder uiterst belangrijk kunstwerk ge
durende zeer korte tijd ter beschikking
S voor aankoop. Zou dit dan over de
departementale schijven lopen, dan zou
jr te veel tijd verloren gaan. Vandaar
jat in zo'n geval de Vereniging Rem
brandt als uiterst nuttig intermediair
Dptreedt, waardoor zo'n werk voor ons
land behouden is gebleven als tenslotte
fie ambtelijke goedkeuring afkomt. Maar
behalve deze bemiddeling slaagt de /)Hfr;cc. D^nci* mothatfon
Vereniging er ook heel vaak in kostbare VJIUTISSe Ueense mernoaen
Stukken, waarvoor geen fondsen be- Jn Costa RsCd
jchikbaar zijn, voor ons land te behou-
In Nederlandse zuivelkringen en ook
op officieel niveau heerst - naar wij
vernemen - verontwaardiging over con-
currentiemethouden van een vertegen
woordiger van de Deense zuivelindustrie
in Costa Rica.
Deze (Costaricaanse) vertegenwoordi
gd heeft, volgens een bij de Nederland
se diplomatieke vertegenwoordiging in
Costa Rica gedeponeerde klacht, de be
wering verspreid, dat Nederlandse zui-
velprodukten afkomstig zijn van een
niet tuberculose-vrije veestapel. Het is,
volgens deze vertegenwoordiger, daar
om beter Deense zuivelprodukten te ko>
pen. De Nederlandse zuivel-uitvoer
heeft, volgens mededeling van het Ne
derlandse ministerie van Landbouw,
reeds onaangename gevolgen van deze
verdachtmaking ondervonden.
Ten koste van vele tientallen miljoe
nen guldens is de Nederlandse veesta
pel vrij gemaakt van tuberculose, het-
Van Goyen's Gezicht op Leiden
(Lakenhal)
en het zeer fraaie bijna levensgrote
beeld (sculptuur in hout met resten van
polychromie) uit de Soeng-periode (960
1279). Dit is maar een losse greep uit
wat het Leidse museumbezit aan de
Vereniging Rembrandt heeft te danken:
de reeks aanwinsten door haar hulp
zou vele kolommen van dit Blad in be
slag nemen!
Volop reden tot viering
De aanleiding tot het oprichten der
Vereniging in 1883 was een veiling van
een zeer mooie collectie tekeningen van
Rembrandt, bijeengebracht door J. de
Vos. Toen deze verzameling naar elders
dreigde te verhuizen staken tal van
vooraanstaande kunstminnaars de hoof
den bijeen om dit te voorkomen en
sindsdien is de Vereniging op deze weg
met veel succes voortgegaan. Men moet
zich niet indenken hoe onze musea er
thans aan toe zouden zjjn geweest in
dien deze belangrijke steun zou hebben
ontbroken! Er is.dan ook volop reden
om dit jubileum te vieren. Op zaterdag
middag a.s. zal dit geschieden met een
bijeenkomst in het Rijksmuseum te
Amsterdam, waar het woord gevoerd zal
worden door de voorzitter, mr. Chr. P.
van Eeghen, de staatssecretaris van O.,
K. en W., mr. R. G. A. Höppener en
door prof. dr. H. Schulte Nordholt. In
de Frans Halszaal van het Rijksmuseum
wordt de volgende week een aantal van
de belangrijkste werken, die met steun
van de Vereniging Rembrandt werden
gekocht, geëxposeerd en in het pren
tenkabinet van dit museum kan men tot
4 november een groot deel van de col
lectie van Rembrandt-tekeningen zien,
die de aanleiding vormde tot de oprich
ting in 1883. Ook in de Leidse musea
wordt aandacht besteed aan dit jubileum
door het tentoonstellen van in de loop
der jaren verworven werken, in Volken
kunde bijv. door het exposeren van de
collectie-Lief tinck (Japanse tekenin
gen). Het is t» hopen, dat al deze
activiteit ertoe zal bijdragen dat het
aantal leden en donateurs nog in be
langrijke mate zal toenemen. Het aan
tal leden bedraagt op het ogenblik
twaalfhonderd, maar dat is een getal,
dat, gezien de onschatbare verdiensten
der Vereniging voor het Nederlands
kunstbezit, nog in sterke mate dient toe
te nemen. Sinds de oprichting is in 565
gevallen steun verleend aan niet min
der dan 46 musea. Het aantal werken,
dat daarbij in het geding was, is overi
gens veel groter.. Voor een miljoen gul
den werd geschonken en voor ruim drie
miljoen werd aan renteloze voorschot-
tenverstrekt. Deze cijfers illustreren, van
hoeveel betekenis de waarlijk onont
beerlijke taak der Vereniging wel is.
Mogen velen thans aanleiding vinden
het adres in gedachte te houden van de
secretaris jhr.. mr. P. R. Beelaerts van
Blokland, Herengracht 581 in Amster
dam.
Honderd en twintig liter uit een vat van
honderd, zeggen Zuidduitsers spottend
Moezelwijnen moeten in stilte
worden genoten
(Van onze correspondent in Bonn)
Wijn en hier, men kan er in deze
dagen in West-Duitsland op bijzon-
j Tti n/Tiin
den of voor Nederlandse musea aan te
kopen.
Er mag in dit Blad wel eens extra de
aandacht op gevestigd worden, dat de
musea, welke hiervan profiteren, niet
alleen in de drie grote steden zijn gele
gen. Ook De Lakenhal, het Rijksmuseum
van Oudheden en het Rijksmuseum voor
Volkenkunde hebben in de loop der
jaren telkenmale van de mooie arbeid
der Vereniging Rembrandt kunnen pro
fiteren, bijv., door het verwerven van
resp. Van Goyens Gezicht op Leiden,
een prachtige Romeinse gouden flacon
Houten sculptuur (1.60 meter hoog)
voorstellende Kwanyin, toege-
J schreven aan de Soeng-periode
(9601279), in Rijksmuseum voor
Volkenkunde
geen in 1956 door het Internationale
Diergeneeskundige Instituut te Parijs
officieel erkend en wereldkundig werd
gemaakt. De beweringen van de impor
teur van Deense zuivelprodukten in
Costa Rica worden dan ook als een ver
regaand oneerlijke concurrentie en al
geheel in strijd met de goede zeden in
dc internationale handel beschouwd.
In Nederland wordt overwogen of di
plomatieke stappen kumien worden ge
nomen om aan de gewraakte praktijken
van de importeur op Costa Rica een
eind te maken.
Beroep op publieke opinie
Geen enkele garantie tegen represaille
(Van onze Haagse correspondent)
De beslissing om 37 versteke
lingen terug te sturen naar Indo
nesië is voor alles een „ontstel
lende onmenselijke" daad. Zo heeft
gistermiddag de vertegenwoordiger
van de Republiek der Zuid-Moluk-
ken, ir. J. A. Manusama tijdens
een persconferentie in Den Haag
met hartstochtelijke stem ver
klaard. „Moet het humanitaire
beginsel niet sterker gelden dan
welke op zichzelf juridisch onaan
vechtbare redenering dan ook?"
Bovendien is ook op die redenering
van de minister van Justitie nog wel
wat af te dingen, aldus ir. Manu
sama. De regering heeft verklaard,
dat de uitgewezenen geen band met
Nederland zouden hebben. Maar het
staat vast, dat zij allen familieleden
in Ambonezenkampen in Nederland
hadden. En die 18.000 in kampen ver
blijvende Ambonezen, zo vroeg hij zich
af, hebben die mensen dan wel een
band met Nederland?
Ook de mening van de Nederlandse
regering, dat de teruggestuurde verste
kelingen in Indonesië geen represailles
te wachten zouden hebben bestreed de
heer Manusama. „Hoe weet de regering
dat?" zo vroeg hij zich af. En hij voegde
er aan toe, dat van vele dezer uitgewe
zenen ook in Indonesië bekend is, dat
zy met de zaak van de Republiek der
Zuid-Molukken sympathiseren. Voor op
timistische verwachtingen ten aanzien
van de houding van Soekamo c.s. be
staat dan ook geen enkele aanleiding.
Ir. Manusama las een „open brief aan
het Nederlandse volk" voor, waarin een
beroep op de publieke opinie wordt ge
daan: „God geve, dat u, bewogen door
het lot van deze 37 ongelukkige man
nen, uw regering van uitlevering weet
te weerhouden".
Over de wijze, waarop de regering tot
haar beslissing is gekomen, wenste de
heer Manusama nog geen mededelingen
te doen. Hij zegde toe, dat hij maandag
a.s. hierover „wereldschokkend nieuws"
zou hebben te vertellen. „Tenzij ik voor
die tijd van mijn bed ben gelicht", zei
hij ironisch. In dat geval zal een andere
woordvoerder deze onthullende verkla
ringen afleggen.
Gouden Romeinse flacon
(Rijksmuseum van Oudheden)
dere wijze van genieten. In Mün-
chen stroomt nu al van 20 septem
ber af het bier alsof het leidingwa
ter is! En in de vele dorpjes langs
Moezel, Saar en Rijn hebben thans
de „Winzer", de wijnbouwers, het
voor het zeggen, want zij zijn bezig
de oogst binnen te halen. De oogst
van wijndruiven, die best belooft te
worden, en waarover men reeds
heeft gezegd dat „wijnjaargang
1958" goed zal zijn. Want ondanks
het late begin van de bloei, was de
zomer best en gaf september wat
deze maand zelden pleegt te geven:
warmte, vochtig-warme lucht, en
dat betekent veel sap, goede wijn en
een loflied over een paar jaar op
1958!
Hier in het Moezel- en Rijnland
denkt men het zijne van de feesten der
Müncheners. Men drinkt ook hier op
zijn tijd een biertje, maar niet uit de
grote pullen, waarin men nauwelijks
kan zien hoeveel schuim en hoeveel
bier erin zit. Hoe meer schuim in een
Münchener „Masz" (bierpul), hoe min
der bier enhoe meer pullen een
„goede" biertapper uit een honderdli
tervat schenkt.. Een beste tapper haalt
120 liter uit een vat van 100 liter, zegt
men spottend in München en dat neemt
men op de koop toe, omdat vadertje
staat een hektolitervat pleegt te belas
ten alsof er 110 liter bier in zit
Dat is München met zijn oktoberfeest
op de Theresienwiese, dat daar voor de
125ste maal wordt gehouden. Het duurt
tot 5 oktober en het werd oorspronkelijk
gehouden om het huwelijksfeest te vie
ren van de latere koning Lodewijk I
met Prinses Theresia Karoline von
Sachsen-Hüdburghausen. Dat was in
1810. Johann Strauss heeft er zijn
Weens orkest eens laten spelen. Paar
denrennen waren vroeger een hoogte
punt van dit feest. Er vonden in het
verleden excessen plaats, er werd ge
vochten, maar het bier bleef hetzelfde.
Vandaag de dag zegt men nog in Mün
chen: eigenlijk bleef alles gelijk, alleen
de bierprijs niet, die steeg!
Dal van de wijn
Die uit Rijn- en Moezelland doen het
éinders met hun oktoberfeesten. In ieder
klein nest wordt in deze dagen kermis
gehouden. Want feestvieren kunnen ze
hier zo goed als in München.
De Rijnlander lijkt te leven van feest.
Van het Carnaval tot het herfstfeest en
al wat daar tussen zit, is hij gebrand op
jolijt, op feest. Duizenden Nederlanders
hebben de afgelopen zomer het land
rond Moezel en Rijn bezocht. Ze heb
ben bepaald niet veel genoten van het
door de vreemdelingenindustrie uitge
mergelde Altenahr in het Ahrtal, ze zijn
misschien aan hun trekken gekomen in
het voornamere Bad Neuenahr. Hier is
het paradijs van de rode Ahr-wijn.
Maar als ze iets zuidelijker waren ge
trokken, dan hadden ze kunnen genie
ten van het Moezeldal tussen Trier en
Koblenz, het dal van de wijn. Cochem is
hier uitgesproken fraai en aantrekke
lijk gelegen in een bocht van de Moezel.
Trier is een burcht van oud genot, deze
oudste stad van Duitsland.
Wijnnamen
Maar juist tussen Trier en Kochem
kan men van de wijn genieten zonder
ook maar een druppel te drinken. Want
hier liggen de dorpjes waar befaamde
Moezelwijnen vandaan komen. Bekend
zijn Bernkastel en Uerzig, Traben-Trar-
bach en Neumagen, dat wijn verkoopt
in flessen waarop men even ongegeneerd
een kater zijn staart ziet optillen. Maar
Neumagener wijn is desondanks goed,
vaak zacht en van kwaliteit.
Tussen de weg langs de Moezel en de
toppen der bergen of heuvels, hangen
hier de druiven. Het mooist ongetwijfeld
bii Traben-Trarbach bij Kröv, dat geldt
als een der fraaiste punten van het ge
hele Moezelgebied.
In dit gebied van wijn en thans stille
natuurtaferelen, waar men in oktober
geen toerist meer ziet en waar het lan
delijk is, daar viert men in deze dagen
wijnfeest na wijnfeest. Kleine kermissen
doen er het hunne toe om er wat lawaai
te brengen. Maar het moet toch alle
maal van de wijn komen, de Moezelwijn,
waarvan men bepaald niet onder la
waai, maar wel in behaaglijke stilte
moet genieten.
(Advertentie)
Nog nooit hadden wij zo'n toe
loop als bij onze verkoop van
kinderjasjes. In een oogwenk
waren zij verkocht. Onmiddellijk
hebben wij contact opgenomen
met de faDrikant. Omdat wij
•,10.000 stuks ineens bestelden
Jkregen wij ze voor dezelfde prijs
'als de vorige (die een vrijwel
^onzichtbaar weeffout je in ae
voering hadden).
Profiteer van deze sensationele
aanbieding van echt leuke
kinderjasjes. Prachtige, heerlijk
twarme wollen stof. Teddy gevoerd
4(óók de capuchon.'). Met leren
.knopen en onberispelijk afgewerkt.
Normaal kosten ze 34.25.
Alléén morgen verkopen wij deze
jongens - en meisjesjasjes,
geheel foutloos, in 8 verschillende
dessins, 2-7 jaar, alle maten voor
de verbazingwekkend
lage prijs van
Telefonische-of schriftelijke
orders*kunnen niet uitgevoerd
worden.-**
LEIDEN:
Haarl.straat 25, fel. 25317
Rotterdam, Korte Hoogstr. 11
Meent hk. Goudsesingel; Ka-
tendr. Lagedijk hk. Dorps
weg; W. Kruiskade 35
De Commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, mr. J. Klaasesz,
bracht gistermorgen een bezoek aan het politie-internaat in hotel „Marie Rosé'
te Noordwijk aan Zee, waar een groep adjudanten van gemeentelijke politie
korpsen deelnemen aan een drieweekse vormingscursus.
Een interessante materie, welke door
gasten en cursisten met veel belangstel
ling werd gevolgd.
Mr. Klaasesz was vergezeld van zyn
kabinetschef mr. R. M. Gallas. Namens
het bestuur van de Politieschool te
Wassenaar, die dit internaat organi
seert, werd hy ontvangen door de heer
P. G. J. van Mulbregt, commissaris
van politie te Delft, en de directeur, de
heer J. J. Maandag, commissaris van
politie te Wassenaar.
De burgemeester van Noordwijk, mr.
G. F. W. van Berckel, de korpschef van
politie, de heer A. N. Merkelbach en de
inspecteur van politie, de heer P. Ver
hoef, gaven eveneens blijk van hun be
langstelling.
Het gezelschap woonde een lezing by
van mr. J. Remmelink, officier van Jus
titie te Dordrecht over „Disharmonie
tussen het civielrecht en het strafrecht".
In een boeiend en glashelder betoog
toonde mr. Remmelink met praktische
voorbeelden aan, dat civielrechtelijke
regelingen soms botsen tegen de bepa
lingen van het strafrecht.
NIEUWE UITGAVEN
.JUBILEUMBOEK
FIRMA JACOBUS BOEI,E\'
Ter gelegenheid van het feit, dat de fa.
Jacobus Boelen, wijnverkopers te Amster
dam. op 16 oktober a.s. haar 225-jarlg
bestaan herdenkt, verscheen een fraai
u'tgevoerd Jubileumboek, verlucht met
velerlei illustraties, waarin de levensge
schiedenis van deze firma, gedurende zes
generaties uitvoerig beschreven staat.
Op 16 oktober 1733 werd Johannes Boe
len. wijncoper, soon van Matthys Boelen,
„l&kenbereyder en poorter" te Amsterdam
in het Poortersboek ingeschreven, waar
mee de grondslag was gelegd voor dit
oudste Nederlandse wijnkopershuis.
Een overzicht, dat getuigt van de groei
en de bloei van het Huls Boelen door de
eeuwen heen!
Installatie van
„Stichting Recreatie"
Gisteren is in Den Haag de oprich
tingsvergadering gehouden van de „Stich
ting Recreatie", contactcentrum voor
openluchtrecreatie, vakantiebesteding en
natuurbehoud. In deze nieuwe stichting
zijn ondergebracht de Stichting Werk
comité Natuurbehoud en Recreatie en
de Stichting Nederlands Centrum voor
Vakantie en Vakantierecreatie. Een groot
aantal organisaties en instellingen, zo
wel uit de particuliere als overheidssec
tor, zal aan het werk van de nieuwe
stichting deelnemen.
De Stichting Recreatie stelt zich o.a.
ten doel te bevorderen dat aandacht be
steed wordt aan de vraagstukken die
met de vakantiebesteding en met de
recreatie in natuur en landschap ver
band houden en de vakantiebesteding
een zo groot mogelijk recreatieve waarde
verkrijgt. Voorts dat by het Nederlandse
volk de eerbitd voor de natuur en het
gewoel van verantwoordelijkheid voor
het behoud van natuur en landschap
wordt aangekweekt.
De nieuwe stichting is geïnstalleerd
door mr. R. G. A. Höpener, Staatssecre
taris van O., K. en W.
Als voorzitter van de „Stichting Re
creatie" treedt voorlopig op de heer mr.
M. C. Bloemers. Tot directeur van de
stichting is benoemd de heer J. Swart,
tot adjunct-directrice mevrouw J A. C.
AvenariusDe Groot.
Het bureau van de stichting wordt
voorlopig gevestigd: Sweelinckstraat 46,
Den Haag.
Hij kwam brillen inruilen.
(Van onze Haagse redactie)
Voor de tweede keer dit Jaar heeft de
Haagse politie een 57-jarige man aan
gehouden, die zich schuldig maakt aan
oplichting met een „brillentruc" en die
zijn slachtoffers voornamelijk onder
oude mensen vindt.
De man belt aan op een adres, dat hij
tevoren al enigszins heeft uitgezocht en
stelt zich dan voor als ..ambtenaar van
sociale belangen, die de brillen komt
controleren". Meent hij een willig
slachtoffer voor zich te hebben, dan
keurt hjj diens bril. na enig misleidend
gescharrel met een meetinstrument, af
en verstrekt hem een andere. Deze ver
strekking is „gratis", met dien verstande
dat de oude mril wordt ingenomen en
dat men „slechts" f 17,50 behoeft by te
betalen voor het nieuwe montuur, dat
natuurlijk niet nieuw is, maar op een
van de vorige adressen werd ingeruild.
Zo slonk de negotie van de brillenkoop-
man nooit; hij had zelfs een aardig
voorraadje!
Vorige maand opereerde hij weer eens
in Den Haag. Een der benadeelden
kwam na een paar dagen tot de ont
dekking. dat hjj met de nieuwe bril veel
minder goed zag dan met de oude en
ging zijn licht eens opsteken by de po
litie. Die kende de brillenkoopman wel
en had hem gauw gevonden. Gedurende
de zomermaanden heeft de man elders
geopereerd. De voorraad brillen, die hij
by zich had bevindt zich thans bij de
recherche.
Auto door trein bij Goes
gegrepen
Gisteravond is nabij Goes op de on
bewaakte overweg Lewedorp een auto
door een trein gegrepen. De locomotief
van de trein ontspoorde en een portaal
kraan van de elektrische bovenleiding
brak af. Het treinverkeer naar Middel
burg is gestagneerd. De treinen keren
bij Goes. Het overige verkeer wordt met
bussen onderhouden.
De opruimingsploegen van de Ned.
Spoorwegen zijn er vannacht niet in
geslaagd de spoorlijn nabij Goes vry te
maken.
De baan is over een lengte van 160
meter vernield, terwijl twee portaalkra
nen van de elektrische bovenleiding zijn
afgeknapt. De inzittenden van de auto
zagen het ongeluk aankomen en konden
de wagen tijdig verlaten. De bestuurder
is uit principiële overwegingen niet ver
zekerd.