PHILIPS
Prof. dr. W. Banning nam afscheid
als Leids sociologisch hoogleraar
Beschouwing over verklaring
van de rechten van de mens
J. Machielsen gekozen tot
voorzitter afd. Leiden V.V.D.
""ïamPerl
Vrouwen-ad vies-commissie voor
Woningbouw richt modelflat in
97ste jaargang
Dinsdag 7 oktober 1958
Tweede blad no. 29562
In Groot Auditorium
Wij leven in een periode, waarin de sociale grondrechten van de
mens verwezenlijkt worden. Dat is niet alleen winst maar ook een zeer
moeilijke opgave voor de maatschappij en vooral voor de mens zelf.
Daarbij passen defaitisme of pessimisme evenmin als lichtvaardig
optimisme. Slechts in een samenleving die van werkelijkheidszin en
geloofsrealisme getuigt kunnen deze sociale grondrechten ingepast
worden tussen belangenstrijd enerzijds en staatsalmacht anderzijds.
Compromissen zullen onvermijdelijk zijn, maar zij zijn aanvaardbaar
wanneer de mens leert, het recht van de ander te onderkennen.
Aldus enige conclusies van prof. dr. W. Banning tijdens zijn gisteren
in het Groot Auditorium gegeven afscheidscollege als buitengewoon
hoogleraar in de kerkelijke sociologie. Prof. Banning bereikte in het
begin van dit jaar de zeventigjarige leeftijd en trad derhalve aan het
einde van het vorige academische jaar officieel als hoogleraar af. Hij
was Leids hoogleraar sinds 1946.
Bedreigde mens
Na een inleidend woord door de prae-
ses vaa de Verenigde Faculteiten de
iheGr H. van der Wal, die onder meer
welkom heet-te dr. F. Kleyn als lid van
•het college van curatoren, prof. mr. J. E.
Jonkei's als secretaris van de academi
sche senaat, benevens hoogleraren en
studenten van de theologische en socio
logische faculteiten, noemde prof. Ban
ning als hoofdmotief dat hem in zijn
hoogleraarschap leidde, de bedreigde
mens.
Men zou dit motief, aldus de hoog
leraar, kunnen zien als een romantische
diskwalificatie van de wetenschap, die
om haars zelfs wille zou moeten worden
gediend. Maar aan de wieg van de socio
logie als wetenschap hebben onrust, ge
weld maatschappelijke ontwrichting en
nood gestaan, waardoor de sociologie als
wetenschap niet is los te maken van de
belevenissen der laatste generaties, zoals
de opheffing van het laatste brokstuk
proletarische ellende, twee wereldoor
logen, vele crises, revoluties, massawerk
loosheid effecten van communisme en
nationaal socialisme, vervolgingen en
uitmoording van volksgroepen, hon
gersnoden, het verschijnsel van mil
joenen vluchtelingen, het ontwaken van
Azië en Afrika, de ondergang van het
kolonialisme en dergelijke.
Prof. Banning beperkte zich in zijn be
schouwingen over dit thema van de „be
dreigde mens", dat eeuwen oud is en
van verschillende wetenschappelijke
standpunten kan worden benaderd, tot
het sociologische aspect en zelfs tot een
enkel facet daarvan.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Tosca, dr. van M. van Weeren en A. van
der Blom, Nicolaas Willem, zn van H. J.
Jong en M. van Roijen, Dirk, zn van J.
Ketting en J. de Jong, Elisabeth Carolina
Maria, dr van J. Rijnsburger en J. M. C.
Goddijn, Hendrik Adriaan, zn van A. Cra
mer en A. R. M. van Vianen, Astrid, dr
\an J M. Anlba en E. W. L. M. van der
Leek, Petrus Gijsbertus Maria, zn van G.
Nievaart en C. N. J. Witte, Marina Helena
dr van M. T. Opdam en J. H. Schrama,
Philippe, zn van J. P. Fabel en W. J. C.
Zandvliet, Cornells Hendrik Michiel, zn
van C. N. H. Nieuwenburg en E. Ovcrdijk,
Kendricus, zn van P. L. van Nood en J. W.
Maartense, Marlnus, zn van M. Blonk en
N. Wijfje, Alfonsus Henrlcus, zn van P. W.
Hooijmans en E. C. Groenewegen, Hendrika
dr van M. Lepelaar en D. Duijndam, Maria
Petronella, dr van J. A. Smit en P. J.
Brandt; Johannes, zn van J .Scheffers
en A. J. Marks, Robert Peter, zn van J. C.
ten Hoopen en L A. van Dalen. Mirjam,
dr van W. J. van Rooijen en C. Wetsslaar.
Johanna Wilhelmina Maria, dr van B. J.
A. Holweg en J. M. Dirkse, Dirk Jan. zn
van C. van Leeuwen en P. Kikkert,, Marja,
dr van G. M. van Ommeren en M. J. Snel
Johannes Allardus Antonius, zn van J. A.
Kruijer en A. H. Tuin, Arnoldus, zn van K.
C de Bolster en C. op den Dreest, Johan
nes Josephus, zn van S. J. G. Duindam en
H. A. J. van der Linden.
GETROUWD
J. Eikerbout en E. J. H. van Venetien. C.
van Kuijen en M. L. C. O. F. C. L. de
Tombe, E. V. G. Ginepro en C. Kaiser.
OVERLEDEN
M. van den Berg, 75 jaar. weduwe van
J. J. Snor, J. C. P. van der Krogt, 7 Jaar,
dochter, J. Zirkzee. 49 Jaar, man, R. W.
Erakhoven, 75 Jaar, echtgenote van S.
Zaalberg. D. Sierag, 92 jaar, man, G. van
Duijn, 54 Jaar, man, E. vai\ der Blij, 73
Jaar echtgenote van P. van Kooperen.
Mej. ThBarnard biedt namens
de studenten ten afscheidsgeschenk
aan prof. dr. W. Banning aan.
(Foto L.D./Van Vliet)
Eerste analyse
In de negentiende eeuw werden in ver
schillende landen de eerste pogingen
gedaan tot een analyse van de maat
schappij in de economische sfeer, doch
aanvankelijk bleven die analyses steeds
binnen 'het raam van kapitalisme en li
beralisme. Eerst Marx betrok bij zijn
studie het proletariaat en de klasse-
tegenstellingen. doch het individu zelf
kwam eerst later aan de orde.
Thans leven wij in een periode van
geheel ander type, waarin de arbeid bij
de rechtsvorming wordt betrokken en de
basis wordt gelegd voor de sociale grond
rechten.
He duidelijkste bewijs daarvoor achtte
prof. Banning de aanvaarding in de V.N.
op 10 december 1948 van de Universele
Verklaring van de Rechten van de Mens.
Prof Banning onderscheidde daarin de
rechten van het individu op maatschap
pelijke zekerheid, op arbeid en vrije be
roepskeuze, op behoorlijke arbeidsvoor
waarden, op rust en vrije tijd, op beper
king van de arbeidstijd, op een levens
standaard die het welzijn van zichzelf
en het gezin mogelijk maakt, op onder
wijs en vrije toegang tot andere vor
ming en op deelneming aan het cultu
rele leven.
Winst ondanks twijfel
Voor het eerst werd hiermede de ar
beid bij het recht betrokken, dat vroe
ger in maatschappelijke zinalleen be
trekking had op het bezit, het kapitaal.
„Wat heb ik daar nu aan?" zo kan de
kampvluchteling zich afvragen, of de
werkloze, of de sociaal achtergestelde, of
de Algerijn. Ontelbaren kunnen in onze
huidige wereld deze vraag stellen. Mis
schien is die twijfel, dat cynisme ge
rechtvaardigd. De Universele Verklaring
werd immers wel aanvaard maar nog
geenszins gerealiseerd. Zelfs nationaal
zijn deze theoretische rechten nog niet
integraal in werkelijkheid omgezet, en
internationaal is men nog lang niet toe
aan een bindende regeling. Maar toch is
er de winst van de politieke aanvaarding
van de theoretische rechtsverhouding
tussen individu, arbeid en maatschappij.
Voor een belangrijk deel moet die
winst worden toegeschreven aan het
groeiend onderling afhankelijkheidsbesef
tussen mensen en staten als gevolg van
de ontwikkeling van techniek, weten
schap. industrialisatie en ook het sociaal
geweten.
Prof. Banning stipte verschillende
sociologische aspecten van deze ontwik
keling en deze nieuwe rechtsnorm aan,
onder meer het feit dat de opneming
van de arbeid in het rechtsbestel vol
ledig in tegenspraak is met het kapita
listische streven naar het vrije spel der
maatschappelijke krachten waarin alleen
het bezit object voor recht is. Na de eer
ste wereldoorlog werd in tijden van mas
sawerkloosheid reeds ingezien, dat de
structuur van de maatschappij veran
derd diende te worden wanneer deze
door het „vrije spel der krachten" zulke
massale ellende tot gevolg had. Na de
tweede oorlog bestaat tegen deze ziens
wijze en dus ook de aanvaarding van de
arbeid als reohtsobject vrijwel geen 'te
genstand meer.
Compromissen
Gezorgd moet echter worden, dat men
thans niet in het andere uiterste ver
valt. De rechtsvorming op grond van
gewetensvolle bezorgdheid over het wel
zijn van het individu en de massa moet
zich een plaats verwerven tussen ener
zijds de op macht berustende belangen
strijd en anderzijds de op macht berus
tende staatsalmacht.
Daarbij moeten compromissen geslo
ten worden. In een gecompliceerde sa
menleving als de huidige zijn compro
missen onvermijdelijk, en dikwijls zijn
zij zelfs een uiting van beschaving in
dien zin, dat zij een beroep doen op het
vermogen en de wil van de mens, om
de rechten van de ander te eerbiedigen.
Zo kan men ook de grote waarde van de
Universele Verklaring van de Rechten
van de Mens onderkennen.
In de negentiende eeuw, aldus besloot
prof. Banning, werd een begin gemaakt
met de realisatie van de politieke grond
rechten van de mens, sinds 1948 wordt
gewerkt aan de ontwikkeling van de so
ciale grondrechten. Vooral het begin
van deze nieuwe periode, waarin we nu
leven, stelt hoge eisen.
In deze periode passen tegenover deze
ontwikkeling noch pessimisme of fata
lisme, noch lichtvaardig optimisme,
maar slechts een geestesinstelling die
zo voortreffelijk in ons volkslied wordt
samengevat in de woorden: obediëren
in der gerechtigheid, een obediëren aan
een geloofsrealisme en werkelijkheidszin.
Mogelijkheden naast gevaren
In de stormachtige ontwikkeling van
wetenschap, techniek en maatschappe
lijke verhoudingen liggen naast enorme
gevaren waarvoor wij de ogen niet mo
gen sluiten tevens ongekende mogelijk
heden naar welker verwezenlijking wij
moeten streven zonder ons te verliezen
in. dogmatisme.
baarbij is vooral het besef nodig, dat
de nieuwe wereld waarin deze idealen
worden gerealiseerd niet tot stand komt
door wetten, regelingen en maatregelen,
maar vooral door een onverschrokken,
in God geboren naastenliefde. God ze-
gene, aldus besloot prof. Banning, de
jongere generatie, die voor deze zware,
maar mooie taak staat.
Woorden van dank
Namens de studentenfaculteiten voerde
de praeses van de Theologische Facul
teit mej. Th. Barnard het woord. Zij
sprak haar grote dank uit voor de be
reidheid van prof. Banning, om met
voorbijzien van zijn bezwaren gelegen
heid te geven tot een afscheidswoord.
Zij hoopte dat prof. Banning de op
rechtheid zou aanvaarden van de dank,
die hem door de studenten wordt ge
bracht voor zyn werk. zijn belangstelling
voor zyn studenten en zyn bereidheid
te luisteren en te helpen.. Zijn belang
stelling voor de wereld en voor de stu
denten en zijn openhartigheid in het
onderling contact hebben een grote in
druk gemaakt, die blijven zal ook na dit
afscheid. Mej. Barnard hoopte, dat dit
afscheid niet een verbreking zou bete
kenen van het contact met Leiden. Als
afscheidsgeschenk bood zy namens de
studenten een grammofoonplaat aan.
Na deze toespraak volgde een receptie
in de vernieuwde ontvangstzaal van de
academie.
f i
Afscheid van hoogleraren
In het Gulden Vlies vond tenslotte
een intiem afscheid van de hoog
leraren plaats. Vele hoogleraren van
de theologische en sociale faculteiten
en de bestuurderen der studentenfa
culteiten waren daarbij aanwezig.
Als decaan van de Theologische Facul
teit sprak prof. dr. K. A. H. Hidding een
afscheidswoord, waarin hij constateerde
dat tot de komst van prof. Banning het
sociologische element binnen deze fa
culteit ontbrak. Dat werd als een gemis
gevoeld, doch de grootte van dit gemis
realiseerde men zich pas later, toen
prof. Banning dit ontbrekende element
in de theologische wetenschap inbracht.
Het verheugde spreker, dat het element,
ook na het vertrek van prof. Banning,
behouden zal blijven door de benoeming
van een opvolger.
Prof. dr. F. van Heek. decaan van de
Sociologische Faculteit bracht prof. Ban
ning in warme bewoordingen dank voor
diens plezierige contacten met zijn col
lega's en zijn dikwijls vaderlijke en
waardevolle adviezen die men in de
toekomst zal moeten ontberen.
Prof. Banning formuleerde op zijn
beurt zijn waardering voor de contacten
met de andere hoogleraren, die hem
hebben moeten nemen zoals hij is en
dit ook steeds hebben gedaan op een
bijzonder prettige wijze. De daardoor
gelegde banden van vriendschap zullen
door dit afscheid niet verbroken wor
den.
Gisteravond hield de afdeling Leiden
van de VVD in „Het Gulden Vlies" een
vergadering, welke mede werd bijge
woond door het Tweede Kamerlid, de
heer H. A. Korthals uit Voorschoten.
In zijn inleidend woord schonk de
voorzitter, prof. dr. C. J. F. Böttcher,
nog even aandacht aan de gehouden
gemeenteraadsverkiezing, welke zulk een
gunstig resultaat voor de WD het
aantal raadszetels kwam van 3 op 5
opleverde, terwijl thans ook de WD
deel uitmaakt van het college van B.
en W. Een woord van hartelijke geluk
wens richtte spreker tot mr. J. Drijber
in verband met zijn benoeming tot wet
houder. Dank bracht prof. dr. Böttcher
aan de propagandacommissie, die onder
leiding van dr. J. P. Duyverman prach
tig en veel werk heeft verzet. Gelet op
de resultaten van de diverse gevoerde
acties en de werkkracht van deze com
missie, is besloten haar te laten voort
bestaan.
De secretaris, dr. Duyverman, gaf
hierna een toelichting op het program
ma voor het komende seizoen en deelde
mede, dat in de novemberbijeenkomst
de landbouwpolitiek zal worden bespro
ken en in de januarivergadering de
sociale zorg. Ter aanvulling van dit pro
gramma deden ook de leden enkele sug
gesties, waarmede het bestuur zo moge
lijk rekening zal houden.
De deze avond gehouden bestuursver
kiezing bracht de heer J. Machielsen in
de voorzittersstoel. In deze kwaliteit
volgt hij prof. dr. Böttcher, die vier jaar
het presidium bekleedde en zich niet
herkiesbaar stelde, op. In verband met
zijn benoeming tot lid van de ge
meenteraad, trad ook de secretaris, dr.
Duyverman, uit het bestuur. Zijn plaats
zal worden ingenomen door mr. L. Ham
ming, die, evenals de heer Machielsen,
met algemene stemmen tot bestuurslid
werd gekozen. Dit was ook het geval met
ir. J J. G. van Hoek, die in een nog
bestaande bestuursvacature werd be
noemd.
Zowel prof. dr. Böttcher als dr. Duy
verman hadden deze avond veel woor
den van dank en ook een boekenbon
te incasseren. Het waren de heren J.
G. Hagens en H. A. Korthals, die hun
velerlei verdiensten voor de VVD in het
licht stelden. Het Tweede Kamerlid
wees er o.m. op, dat mede onder toe
doen van hun leiding de afdeling Leiden
zo krachtig is vooruit gegaan en dat
thans ook een liberaal zitting heeft in
het college van B. en W.
MENING EN GEDRAG VAN
DE KIEZER
Na de pauze hield de heer D. C. J.
van Peype een causerie over „Mening
en gedrag van de kiezer". In enkele
trekken schetste spreker het beeld van
diverse verkiezingen: in een „onderont
wikkeld" gebied, waar het analfabe
tische publiek stemt op symbolische
voorstellingen van de diverse partijen;
in Duitsland aan de vooravond van de
nazi-staatsgreep, in de Sovjet-Unie,
waar men mag „kiezen" uit slechts één
mogelijkheid, één partij. In ons land
vertoont zich een geruststellender beeld.
De verkiezingsacties strekken zich toch
ook hier uit naar de figuur van de kie
zer, de hoofdpersoon in de korte een-
acter van de verkiezingen. Vervolgens
wierp spreker de schijnwerper op de
meningen en het gedrag van de kiezer.
Aan de hand van de resultaten van het
onderzoek van het Nederlands Instiuut
voor de Publieke Opinie, het NIPO,
worden de meningen van de onder
vraagden ten aanzien van verschillende
politieke vraagstukken weergegeven. Het
bleek, dat de belangstelling van de kie
zers vooral uitgaat naar de gemeente
politiek; daarna naar de verkiezingen
voor de Kamer en pas in de laatste
plaats naar de Staten. Vijftig procent
van de kiezers zegt, dat zij belang stel
len in de politiek; de interesse voor de
verkiezingen is echter veel groter
(70%!). Het is waarschijnlijk dat de
verhoogde propaganda-activiteit tijdens
de verkiezingsperiode hiervoor een ver
klaring is. Echter: ook de blanco-stem
mers en de ongeldige stemmen vormen
een belangrijk percentage: in 1953 en
1954 waren dit er ieder jaar 200.000,
plus nog rond 50.000 niet-opkomers.
Wat betreft de uiteindelijke beslissing
van de kiezer, werd opgemerkt, dat deze
beslissing tot stand komt op grond van
verschillende motieven. Individuele
eigenschappen, temperament en karak
ter spelen hier een rol; van grote in
vloed is vooral de sociologische factor:
het behoren tot verschillende groepen
en kringen in de samenleving. Hierin
wordt voor een groot gedeelte de mening
van de individuele mens gevormd, door
opvoeding en traditie, door de behoefte,
niet te zeer af te wijken van de norm,
daardoor gesteld.
In de USA heeft zich het onderzoek
naar de invloed van maatschappelijke
krachten op de mening van de kiezer
sterk ontwikkeld; naar aanleiding van
deze studies en op grond van de resul
taten van een door spreker ingesteld
onderzoek naar de politieke kennis van
aankomende studenten, beschouwde de
heer Van Peype de mening van de kie
zer door na te gaan, in hoeverre belan
gen, kennis van zaken omtrent politieke
aangelegenheden en de betekenis van
het politieke principe een rol spelen.
Hieruit kan men met enige voorzich
tigheid afleiden, dat het kiezen niet
is te vergelijken met het zakelijk, rede
lijk oordeel als dat van een rechter, een
bedrijfsleider. Veeleer is de keuze iets
als van een litteraire smaak, een alge
mene kulturele voorkeur. In wezen kiest
de kiezer niet partij, maar zichzelf. De
politieke partijen mogen hiervan geen
misbruik maken, doch behoren mede te
werken om de politieke oordeels- en
wilsvorming te versterken. Door samen
werking van de politieke leiders en de
wil van de kiezer kan een gezonde prak
tische politiek tot stand komen. De
pers, die met radio en TV grote invloed
kan uitoefenen op mening en gedrag
van de kiezer, kan hierin volgens spre-
ker het bemiddelende orgaan zyn.
De heer Van Peype eindigde zijn cau
serie met de opwekking, als politieke
partij de belangen van de kiezer te blij
ven behartigen, juist ook tussen de ver
kiezingsperioden in en bij te dragen tot
de verheffing van het aanzien van de
politiek als factor in het maatschappe
lijk leven.
ZILVEREN JUBILEUM ELTAX
Nog ter gelegenheid van het onlangs
gevierde zilveren jubileum van de N.V.
Eltax werd het personeel gisteravond in
het St.-Antoniusclubhuis een diner
aangeboden. In zijn woord van welkom
bracht de directeur, de heer L. van
Ulden, enkele bijzondere prestaties van
het personeel naar voren. Zo legden zij
gezamenlijk pl.m. 46 miljard kilometer
af, zonder daarbij enig dodelijk onge
luk door eigen schuld te veroorzaken.
De heer Van Ulden stelde het personeel
een gratificatie in het vooruitzicht en
reikte aan hen-, die reeds voor de oor
log in dienst waren, een herdenkings
tegeltje uit.
Na afloop van het diner volgde een
geanimeerd bal. Een van de personeels
leden dankte de directie voor deze
mooie en geslaagde avond.
„Con Amore" zingt
Haydns „Die Jahreszeiten"
De Ohr. Oratorium-vereniging „Con
Amore" voert woensdag 15 oktober in
de stadsgehoorzaal het geliefde werk
,,Die Jahrezeiten" van Jos. Haydn uit.
Solisten zijn: Annette de la Bije (so
praan); Wiebe Drayer (tenor); Herman
Soheij (bas). De orkestbegeleiding wordt
verzorgd door het Amsterdams kunst
maan dorkest uit Amsterdam, terwijl de
Cembalo party gespeeld wordt door
Hans Philips.
Het geheel staat onder leiding van
Simon C. Jansen.
„PORTRETTEN UIT DE GOUDEN
EEUW"
Van 11 oktober t/m 15 november a.s.
zal er in het Leidse Prentenkabinet een
tentoonstelling worden gehouden van
gravures en etsen uit eigen -bezit, geti
teld .portretten uit de Gouden Eeuw".
(Advertentie)
KOpe"7
Aau de Pieter Bothstraat
Gisteren geopend door wethouder Jongeleen
Van de Herensingel de Kooi binnen
gaande wordt het oog in deze dagen
onmiddellijk getroffen door een gloed
nieuw bordje „Modelwoning". Volgt men
de uitnodiging, die in deze pijlvormige
aanduiding is vervat, dan wandelt of
rydt men de Kooilaan af en komt te
recht in een omgeving, die nog alle
sporen draagt van een in aanbouw zijnde
stadswijk. Tenslotte komt men in een
nog niet voltooide straat: de Pieter
Bothstraat. Het zal echter niet zo lang
meer duren of het leven neemt ook in
deze straat een aanvang. De huizen
naderen hun voltooiing.
Eén ervan is er nu reeds gereed. Het
is nummer drie Een driekamerflat je,
dat door de Vröuwen-advies-oommissie
voor de woningbouw in samenwerking
met „Woninginrichting Meubelkunst" is
uitgekozen om als eerste modelwoning te
fungeren. Uit de mond van de voorzit
ter van deze commissie, de heer P. F.
Janssen, hebben vele genodigden, orider
wie twee Leidse webhouders, de heer A.
J. Jongeleen en mr. J. Drijber, gistermid
dag nog eens mogen vernemen wat nu
eigenlijk het doel is van deze commissie,
die twee jaar geleden het levenslicht
aanschouwde. De bedoeling is adviezen
te geven wat betreft de indeling, de be
woonbaarheid en de inrichting van wo
ningen. Maar al volgt de architect alle
adviezen die gegeven zijn, op, dan nog
zijn deze waardeloos als de -bewoner van
het pand geen rekening houd met de
opzet van deze architect. De beste inde
ling verliest nog veel van zijn waarde,
wanneer de bewoners deze niet goed
benut. Temeer, daar het Ryk zeer hoge
bedragen investeert in deze en andere
woningwetwoningen, zou het jammer
zijn, als niet het hoogst mogelijke ren
dement werd genoten. Bovendien, het
inrichten van een woning is tegenwoor
dig ook geen financiële sinecure. In
deze toekomstige woning van de wo
ningbouwvereniging „Ons Belang" is nu
getracht een woning in te richten voor
een jong gezin met bescheiden middelen.
Desondanks komt men nog tot een be
drag van bijna vier duizend gulden. Het
geen een extra ware last betekent bij
de vijftien gulden huur. die iedere week
op tafel zal moeten komen (zonder sub
sidie van het Rijk had deze woning
f. 23,per week moeten opbrengen!) Het
merkwaardige feit doet zich echter voor,
d-at de verhouding inrichtinghuur nog
dezelfde is als in vroeger jaren. Toen
had eenzelfde bescheiden inrichting
f. 1400,gekost en de huur zou niet
meer dan vijf en een halve gulden heb
ben bedragen. Maar we leven nu een
maal niet meer in die dagen, we hebben
rekening te houden met de proble
men van het heden en daarom verheug
de het wethouder Jongeleen, dat het
initiatief van de Vrouwen-advles-com-
-missie voor de woningbouw was uitge
gaan om op deze wyze de weg naar een
Lezers schrijven
Mensen en hoge hoeden rond
3 oktober
By elk officieel programmapunt ziet
men omstreeks 3 oktober behalve een
verzameling mensen ook hoge hoeden.
Woensdag 1 oktober bij de avond
kerkdienst in de Pieterskerk de eerste.
Donderdag 2 oktober -bij de taptoe in
de fakkel-walm en op de kermis met vol
licht meer;
Vrijdag 3 oktober: reveille, koraal-
muziek en -bij de uitreiking van haring
en wittebrood nog meer, en tijdens mili
taire mars en défilé een zeer grote ver
zameling hoge hoeden.
Wanneer deze dan na afloop hiervan,
uitzwermen lopend of rijdend naar kerk
of andere plaatsen het volgend pro
grammapunt: „Springen van de Fon
tein".
Wij wachten op hoge hoeden, en gaan
zolang in de kozijnen van het' stadhuis
zitten.
Drommen mensen gaan voorbij, zonder
de fontein een blik waardig te keuren,
en tooh loopt het al tegen tienen.
Twee minuten voor tien kruipt iemand
in het bad. waarschijnlijk met als doel
„het in bedrijfzetten van de te springen
f-ontein".
Tien uur precies; enkele wakke boeg
jes water als „in Brussel" komen bib
berend te voorschijn, zonder muziek,
zonder één hoge hoed, ook zonder enige
belangstelling van het publiek.
Niet één programmapunt, zo oud bijna
als het feest zelf, komt er zo „bekaaid"
en stiefmoederlijk" af.
Van woensdagavond 8 uur tot vrijdag
avond 12 uur, overal mensen en matig
tot zeer vele hoge hoeden, maar het
„springen van de fontein" moet het
zonder doen. De Vis- en Botermarkt
heeft een betekenis, de fontein eveneens
en dit alles hoort bij Leiden.
Laat één van de „hoge hoeden" 10
minuten vóór 10 deze geschiedenis ver
tellen, en vraag drie bazuinblazers om
,,-het springen" aan te kondigen, alleen
dan kan het als een weritelijk program
mapunt -blijven bestaan
Een lezeres.
oplossing aan te geven. Te vaak ziet men
de huizen nog onoordeelkundig, te duur,
te vol of te smakeloos ingericht. Wel
licht zou men hier iets wijzer kunnen
worden voor men de grote investeringen
van de inrichting gaat doen
Mej. Phurie Snethlage had inmiddels
reeds een -toelichting op haar bedoelin
gen gegeven en nadat wethouder Jon
geleen (burgemeester j-hr. mr. F. H. van
Kinschot kon wegens een lichte onge
steldheid niet aanwezig zijn) de sleutel
had omgedraaid konden de vele aanwe
zigen hun inzichten toetsen aan de
praktijk zoals die in deze modelwoning
was ten uitvoer gelegd. Deze modelwo
ning is te bezichtigen iedere dag tot en
met 18 oktober van 15 tot 17 en van 19
tot 21 uur, behalve op de zaterdagavon
den en de zondagen. Met uitzondering
dan van zondag a.s., wanneer men tussen
15 en 17 uur een kijkje kan nemen. Na
de kijkdagen zal een discussiebijeen
komst worden belegd
Nabezorging
Mocht U een keer de krant niet
ontvangen, dan verzoeken wij U
Jj no. 3 0 5 0 0 te bellen vóór 7 uur
g n.m. Zaterdags tussen 4 en 6 uur
n.m.
(Dus niet het in de telefoongids
vermelde nummer van onsbedrqf.
Bij Koninklijk Besluit is benoemd
tot lector m.i.v. de dag waarop hij zyn
a-mbt zal aanvaarden in de faculteit der
wis- en natuurkunde aan de Leidse Uni
versiteit om onderwijs -te geven in de
theoretische natuurkunde: dr. J. A. M.
Cox. onder toekenning van gelijktijdig
eervol ontslag als lector aan de Rijks
universiteit te Groningen
Gouden jubileum
P. J. H. vau der Pluym
Vijftig jaar koopman
Gisteren was het vijftig jaar geleden,
dat de heer P. J. H. van der Pluym in
de Vierde Groenesteeg een handel in
tweedehands goederen opende, die in
later jaren werd verplaatst naar het
pand Hogewoerd 41. In de loop der ja
ren heeft de gouden jubilaris, die thans
krachtig wordt geassisteerd 'door zijn
beide zonen, aan zijn zaak meerdere
malen uitbreiding moeten geven, terwijl
hij zich ook ging toeleggen op de ver
koop van nieuwe goederen. Met niets
nu ja, drie gulden begonnen heeft de
heer Van der Pluym, die ook nog 28 jaar
deel uitmaakte van'de toenmalige vrij
willige brandweer, zijn zaak tot grote
bloei weten te brengen en staat hij bij
de veiling van inboedels in regelmatig
contact met notarissen.
Ter gelegenheid van dit gouden zaken-
jubileum vond gistermiddag in het pand
aan de Hogewoerd een receptie plaats.
Ondanks het feit, dat zich bij de trap,
welke toegang tot de receptieruimten
gaf het 'bordje „Verboden toegang, art.
461'Strafwetboek" prijkte de jubilaris
zit vol humor hebben zeer velen dit
opschrift genegeerd om de gouden uit
dragersfamilie hun gelukwensen aan te
bieden. Behalve zeer vele zakenrelaties
en enkele notarissen, was er een afvaar
diging van de Winkeliersvereniging
Hogewoerd en verder de heer D. Ver-
straaten. secretaris van het Leids Po
litie Muziekgezelschap en de heer J. van
Weizen, voorzitter van de Harmonie-
kapel „Werkmans Wilskracht". Ook van
de zijde van het Venduhuis der notaris
sen te Leiden en het Notarishuis te
Haarlem werd aandacht aan deze re
ceptie geschonken, terwijl de studenten
overburen zich voor deze gelegenheid
zelfs in jacquet hadden gestoken. Vele
geschenken werden aangeboden, terwijl
een kolossale bloemenschat de bedrijfs
ruimten sierde.
Onder de vele schriftelijke gelukwen
sen was een hartelijk schrijven van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland. Van de burgemeester ont
ving de jubilaris een telefonische ge
lukwens.
FILMMIDDAG
NED. VER. VAN HUISVROUWEN.
De leden van de afdeling Leiden van
de Nederlandse Vereniging van Huis
vrouwen waren gistermiddag in grote
getale naar „Het Gulden Vlies" ge
komen om een filmmiddag mede te
maken. Zy zullen daar zeker geen spijt
van gehad hebben, want er werden en
kele interessante films vertoond, aan
geboden door de Caltex.
De heer W. Bentink gaf allereerst een
toelichting op de films. De eerste han
delde over het zoeken naar aardolie in
West-Australië. Het klinkt zeer eenvou
dig: zoeken naar aardolie, maar in wer
kelijkheid is dit een zeer vermoeiend,
een zeer langdurig en ook een zeer kost
baar werk. De moeilijkheden zijn zeer
groot, vooral wanneer men in moeilijk
toegangkelijke gebieden aan het werk
gaat. Jaren van voorbereidingen zijn
nodig voor men de eerste proefboring
kan doen, en dan loopt men nog de kans
dat alles voorn iets is geweest, omdat
men helemaal geen olie aanboort of niet
voldoende vindt. Heeft men tenslotte een
veld gevonden dat exploitabel is. dan
zyn er weer enorme bedragen gemoeid
met alles wat er mee samenhangt.
De tweede film ging over het leven
van de bijen. De korf kan men een grote
familie van huisvrouwen noemen, waar
in het leven van de enkele tientallen
mannetjes (darren) beslist niet plezierig
is. Verder werd er een film vertoond
over Noorwegen, waarin prachtige na
tuuropnamen waren te bewonderen en
tenslotte ging men naar Afrika voor een
tocht dwars door dit continent, te be
ginnen btf Kaapstad.
