Amerika staakt het begeleiden van
bevoorradingsschepen naar Quemoy
WEERBERICHT
Formosa waarschuwt tegen rode
poging om regeringen in Taipeh
en Washington te scheiden
Indonesië legt beslag op alle
scholen van de „Kwomintang"
TOESTAND PAUS VERBETERD
MAAR NOG STEEDS ERNSTIG
97ste jaargang
DINSDAG 7 OKTOBER 1958
No. 29562
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: <7. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f.255 per maand; f.059 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
De Amerikaanse regering heeft besloten een einde te maken aan het begeleiden
van de bevoorradingsschepen der Chinese nationalisten naar Quemoy door de
Zevende Vloot. De Chinese nationalisten hebben vandaag van de stopzetting van
de beschieting door de communisten gebruik gemaakt om voorraden over te bren
gen naar de kleinere eilanden van de Quemoy-groep. Op Klein-Quemoy waren
de voorraden voor de burgerbevolking reeds sterk geslonken, terwijl de gar
nizoenen op de eilandjes Tatan en Ertan er nog slechter voorstonden. Christian
Herter, waarnemend minister van Buitenlandse Zaken in Washington, merkte
gisteren op, dat de verklaring van Peking inzake het staken van het vuren in de
richting van een wapenstilstand schijnt te gaan, al staat ze vol met propagan
distische verdraaiingen van de Amerikaanse politiek. Jacob Beam, de Amerikaanse
vertegenwoordiger op de besprekingen in Warschau, zal waarschijnlijk nieuwe
instructies van Washington krijgen om de positie van de Chinese communisten
te peilen in verband met de mogelijkheid van een permanent en betrouwbaar
bestand. Alleen als dit mogelijk is zullen de V.S. bereid zijn aan te dringen op
terugtrekking van nationalistisch# eenheden van de Quemoy-eilanden, zo is van
officiële zijde in Washington medegedeeld.
ken van het vuren door Peking „De
stilte die aan de storm voorafgaat". Dit
was het eerste officiële commentaar van
nationalistische zijde op het besluit van
Peking. De woordvoerder voegde hier
aan toe dat de bekendmaking van Pe
king „past in het klassieke patroon van
het communistische gekonkel".
Na 30 jaar ervaring weten de na
tionalisten dat elke grootscheepse mili
taire actie van de communisten ge
woonlijk wordt voorafgegaan door een
vredesoffensief, dat de waakzaamheid
en het moreel van de tegenstander be
oogt te verzwakken en waardoor men
verdeling wil zaaien tussen deze tegen-
„Stilte voor storm"
Volgens het communistisch-Chinese
ministerie van Buitenlandse Zaken heb
ben Amerikaanse schepen en vliegtuigen
gisteren Chinees grondgebied geschon
den, ondanks het feit dat het commu
nistisch bombardement op de Quemoy-
eilanden is gestaakt, aldus het rode
persbureau Nieuw-Guinea. Een woord
voerder van genoemd ministerie noem
de dit de 23-ste ernstige waarschuwing
van de regering in Peking aan het adres
van de Ver. Staten.
Het „Pekingse Volksdagblad" meldt,
dat er in Peking 155 divisies van de
„volksmilitie" zijn opgericht en dat in
de provincie Szetsjoean 30 miljoen
Chinezen tot de volksmilitie zijn toege
treden.
Een woordvoerder van de nationalis
tische regering noemde gisteren het sta-
Indonesië zoekt nieuwe
kanalen voor de uitvoer
De directeur van de „Beheersraad
voor overgenomen Nederlandse onder
nemingen", Amin Tjokrosoeseno, is
gisteren uit Djakarta naar Europa
vertrokken om de mogelijkheden te
onderzoeken voor het openen van
kantoren in verschillende Europese
landen ter uitbreiding van de afzetge
bieden voor Indonesische onderne-
mingsprodukten. Ongeveer 500 Neder
landse thee-, rubber-, tabak-, koffie-
en palmolie-ondernemingen zjjn sinds
vorig jaar onder regeringstoezicht
gesteld.
Twee maanden geleden werd in wel
ingelichte kringen in Djakarta gezegd,
dat er aanwijzingen waren, dat de
Indonesische regering vastberaden po
gingen zou doen Nederland en Neder
landse zaken uit te sluiten van de uit
voerhandel in Indonesische landbouw
producten.
Tjokrosoeseno is opgedragen de toe
stand op de ondernemingen in Indone
sië toe te lichten op zijn reis door
Europa en berichten tegen te spreken,
dart. er op de Europese matkt geen Indo
nesische tabak meer zal verschijnen.
Tabakshandelaren in Oost-Java Heb
ben onlangs verklaard, dat Hamburg en
Bremen na het besluit Nederland uit te
schakelen de plaatsen zullen worden,
waar de Indonesische tabak zal worden
verhandeld.
De Beheersraad heeft inmiddels in
Bogor een spoedcursus georganiseerd
om Indonesische planters op te leiden.
De minister van Landbouw zeide bij de
opening van deze cursus, dat deze op
leiding noodzakelijk is om het tekort
aan ondernemingsdeskundigen, dat na
het overnemen van de Nederlandse
ondernemingen is ontstaan, op te hef
fen. Prof. Tojib Hadibroto van de
landbouwkundige faculteit schatte het
tekort aan planters in West-Java alleen
op 200.
Hij deelde mede, dat slechts 60 van
de 1400 kandidaten voor de cursus
waren toegelaten.
Advertentie
Enige regen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Toenemende bewolking met morgen
enige regen. Matige, later nu en dan
krachtige en aan de kust mogelijk harde
wind tussen zuid en west. Over het al
gemeen weinig verandering in tempe
ratuur. (Opgemaakt te 11.15 uur).
8 OKTOBER
Zon op: 6.51 uur; onder: 18.04 uur.
Maan op: 1.03 uur; onder: 15.41 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.02 en 23.41 u.
Laagwater te 6.11 en 18.46 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
In Eindhoven heide minister-presi-
dent dr. W. Drees gisteren de eer
ste paal voor het eerste nieuwe ge
bouw van de Technische Hoge
school.
stander en zyn bondgenoten, aldus de
woordvoerder, Sampson Sjen.
Hij beschuldigde de communisten er
van, dat zij de nationalisten willen op
stoken tegen de Amerikanen en de VS
als leider van de vrije wereld willen ver
drijven uit de Stille Oceaan. Hij drong
er bij de Amerikaanse onderhandelaars
iu Warschau op aan zich niet te laten
misleiden en niet te geloven dat de
Chinese communisten nu plotseling
vredelievend zijn geworden. Sjen ver
klaarde dat de nationalisten, slechts uit
zelfverdediging, zullen blijven terugvu
ren.
De regering van Formosa heeft giste
ren de bevolking opgewekt, haar in
spanningen te verdubbelen „tot het
dwarsbomen van de communistische po
ging, de Ver. Staten en nationalistisch-
China te scheiden door een wapenstil
stand voor Quemoy voor te stellen". De
oproep is onmiddellijk na de bijeen
komst van de regering van Taipeh, on
der voorzitterschap van Tsjang Kai-
sjek, uitgevaardigd.
Weer scheepsramp
in India: 60 doden
Op de rivier de Ramganga in de In
diase staat Uttar Pradesj is zondag een
boot omgeslagen, na in aanraking te
zjjn gekomen met een obstakel onder
water. Men vreest dat zestig mensen
verdronken zijn. Twee paarden en 223
schapen, die aan boord waren, hebben
ook het leven gelaten. Slechts drie pas
sagiers hebben de oever kunnen be
reiken.
Weer Russische kernproef
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft maandag in Wash
ington bekendgemaakt, dat de Russen
zondag weer een kernproef hebben ge
nomen, de vijfde sedert zij terugkwamen
van hun eenzijdige besluit om de kern
proeven te staken. Evenals de voor
gaande proeven is ook deze in het
gebied boven de Poolcirkel genomen. De
explosie van zondag was minder sterk
dan de voorgaande, op 20 september en
2 oktober.
Zo werden onder zware politie
bewaking op het vliegveld van To
kio de Nederlandse Van Goghs
uitgeladen, die vrijdag j.l. onder
leiding van de heer C. Ouwehand
van het Rijksmuseum voor Volken
kunde te Leiden uit ons land ver
trokken. Het was de derde van vijf
zendingen, waaruit in Japan twee
tentoonstellingen zullen worden
samengesteld.
„Vuile laster"
Uil overwegingen van „veiligheid"
Indonesië heeft gisteren de inbeslagneming bevolen van alle scholen van de
„Kwomintang". Dit is een nieuwe stap tegen die Chinezen, die sympathiek staan
ten opzichte van de regering van Tsjang-Kai-Sjek op Formosa. By het bekend
maken van dit militaire besluit, zei overste Endang Dachjar, stadscommandant
van Djakarta, dat de tientallen scholen, die door dit besluit getroffen worden,
eerst gesloten en dan heropend zullen worden onder het directe beheer van het
ministerie van Onderwijs.
Hij deelde tegelijkertijd mee, dat bijzondere controlecommissies benoemd zullen
worden, die tot taak zullen hebben de zaken van de nationalistisch-Chinese
handelshuizen, welke de vorige maand „verboden" werden, nader te bestuderen.
Die ondernemingen, w.o. een bank en vele theaters, restaurants en handels
huizen. zouden aldus in wezen dezelfde status krijgen als de Nederlandse onder
nemingen, die in december van het vorig jaar door de regering werden over
genomen.
De Russische ambassadeur in Wash
ington, Mensjikof, heeft gisteren bij het
Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken geprotesteerd tegen een
televisieprogram over de dood van
Stalin, dat hij „vuile laster" noemde.
Mensjikof zei tegenover de pers, dat
hij verzocht had om maatregelen oon
herhaling van dergelijke uitzendingen,
die slechts afbreuk konden doen aan de
Russisch-Amerikaanse betrekkingen, te
verhinderen.
In de gewraakte televisie-uitzending
van de C.B.S. was Stalin uitgebeeld als
een man, die al zijn mogelijke opvolgers
Malenkof, Kroesjtsjef, Molotof, enz.
wantrouwde. Er komt o.m. een scène
in voor, dat Stalin na een beroerte op
de vloer van zijn studeerkamer ligt en
Kroesjtsjef een glas water uit de hand
van iemand stoot, die ermee naar Stalin
loopt. In een andere passage deelt
Malenkof de behandelende geneesheren
mede. dat er geen vragen zullen worden
gesteld als Stalin sterft.
Zwolse administrateur
verduisterde f 15.000
Gerestitueerde gelden niet
uitgekeerd
(Speciale berichtgeving)
Een 52-jarige houder van een admi
nistratiekantoor te Zwolle, wordt er
van verdacht gedurende verscheidene
jaren verduistering te hebben ge
pleegd. Hij zou zich gelden hebben
toegeëigend, die vaji zijn cliënten
waren. Het totaal bedrag beloopt on
geveer f. 15.000. Gisteren is de man
voor de officier van Justitie geleid,
nadat de Zwolse politie een uitgebreid
onderzoek heeft ingesteld.
Tijdens een onderzoek i s gebleken,
dat de verdachte geregeld gelden geres
titueerd kreeg van de belasting, welke
hij uiteraard had uit te keren aan zijn
cliënten.
De inning van deze gelden kon door
hem geschieden, omdat hij hiervoor
door zijn klanten, waaronder zich veel
schippers bevinden, gemachtigd werd.
Dikwijls keerde hij van deze geresti
tueerde bedragen slechts een deel aan
de schippers uit. Zelf hield hij dan
enige honderden guldens. Ook kwam
het voor, dat, indien een machtiging
ontbrak, hij deze zelf schreef en zich
daarmee dus schuldig maakte aan vals
heid in geschrifte.
Voor zover op het ogenblik nagegaan
kan worden, loopt deze reeks van ver
duisteringen reeds ongeveer drie jaren.
Het aantal cliënten, dat hiervan het
slachtoffer is geworden, zou naar schat
ting ongeveer 60 bedragen.
Dachjar verklaarde, dat alle leerlin
gen en leraren op de scholen van de
Kwomintang de Kwomintang heeft
lagere scholen tot en met middelbare
scholen zouden mogen kiezen of zü
blijven willen of niet, nadat de scholen
onder het toezicht van het ministerie
van Onderwijs zouden zijn geplaatst.
Dachjar gaf verder commentaar op
een legerbesluit, kortgeleden genomen,
waardoor in heel Indonesië organisaties,
gevormd door personen die onderdanen
zijn van landen, welke geen diploma
tieke betrekkingen met Indonesië on
derhouden, verboden worden. Dat be
sluit had bijna uitsluitend betrekking
op nationalistisch-Chinese organisaties.
Hij zei voorts, dat er „sterke aanwij
zingen" waren geweest, dat de Kwomin
tang probeerde, haar activiteit buiten
Djakarta voort te zetten, maar dat er
„geëigende maatregelen" waren geno
men, om dit te voorkomen.
Het ministerie van Voorlichting
heeft verklaard, dat tot het jongste
optreden van de regering tegen sym-
patiserenden van de nationalistisch-
Chinese regering is overgegaan wegens
„dezelfde veiligheidsoverwegingen", die
de regering er toe brachten, de Ne
derlandse zaken over te nemen.
„Er behoeven geen excuses te wor
den gemaakt voor die maatregelen,
daar elke onafhankelijke natie het
recht heeft, stappen te nemen in het
belang van de veiligheid van het
land", zei het ministerie in een radio
uitzending.
Stiltèkonlon in Castel Gandolfo
Bloedsomloopstoornis vorm van trombose
Paus Pius XII is gisterochtend
vroeg getroffen door een bloeds
omloopstoornis in de hersenen,
doch nadat aanvankelijk alarme
rende berichten waren binnen
gekomen over zijn toestand, werd
tegen de avond bekend dat het
gestel van de Paus „weer opnieuw
zijn aanzienlijke weerstandskracht
heeft getoond".
In het eerste bulletin, dat giste
ren door zijn lijfartsen iverd uitge
geven, stond dat men met de drin
gende noodzakelijke behandeling
was begonnen, doch tegen de avond
maakten de vier artsen bekend dat
„de toestand van de Paus aanzien
lijk verbeterd" was voorzover het de
bloedsomloop in de hersenen betrof.
Gisterochtend was hij, na een
rustige nacht, buiten bewustzijn,
's Avonds heeft de Paus echter weer
een kop koffie gedronken en met de
mensen die in de ziekenkamer wa
ren, gesproken.
Zodra het nieuws bekend werd. ver
zamelde een menigte zioh op het plein
voor het grote bruine zomerpaleis van
Castel Gandolfo waar de Paus op het
ogenblik vertoeft. De Italiaanse politie
heeft onmiddellijk versterkingen gezon
den en rondom het paleis een .stilte
kordon" gelegd om de mensen op een
afstand te houden. Alle ramen van het
paleis zjjn gesloten.
Het is de tweede maal in vier jaar
tyds. dat de nu 82-jarige Paus ernstig
ziek is.
De r.-k. geestelijkheid heeft de gelo
vigen opgeroepen voor de Paus te bidden.
Verdere observatie
De voornaamste kerkelijke leiders, die
in geval van het overlijden van de Paus
voorlopig de R.-K Kerk zullen besturen,
zijn naar het paleis van Castel Gandolfo
gegaan.
In het bulletin van gistermiddag, on
dertekend door de dokters Gasbarrini,
Galeazzi-Lisi, Mengazzini en Corelli,
werd voorts nog gezegd, dat „verdere
observatie nodig is voor een definitieve
prognose kan worden uitgegeven".
Prof. Gasbarrini is de maagspecialist,
die de Paus vier jaar geleden heeft be
handeld. Prof. Riccardo Galeazzi-Lisi is
de lijfarts van de Paus.
In gezaghebbende kringen is verno
men, dat de bloedsomloopstoornis een
vorm van trombose is. De Paus kon
bijna niet praten en geen vast voedsel
gebruiken. Hij is op het ogenblik buiten
gevaar, doch zijn toestand blijft ernstig,
aldus deze kringen. De bulletins over de
Paus worden door Radio-Vaticaan in 28
talen uitgezonden
Blijft voortuitgaan
Voorts wordt in gezaghebbende krin
gen vernomen dat men besloten heeft,
de Zwitserse dr Paul Niehans te laten
komen, de specialist, die de Paus enige
jaren geleden heeft behandeld met le
vende cellen.
Omtreeks vijf uur brak een hevig on
weer boven Castel Gandolfo los. Door
zware regenval kwam een deel van het
plein voor het paleis blank te staan. In
talrijke kerken te Rome hebben gelo
vigen de nacht biddend doorgebracht.
Het Vaticaanse persbureau maakte
hedenochtend bekend dat de toestand
van de Paus blijft vooruitgaan.
Men kon een bericht dat de Paus op
nieuw de hik had gekregen bevestigen
noch ontkennen, maar hij had een rus
tige nacht gehad en enige uren vrij goed
geslapen.
Algerijnse leider Ferhat Abbas
thans in Tunesië
Ferhat Abbas, leider van „de voorlo
pige regering van de Algerijnse repu
bliek" is maandagochtend uit Caïro naar
Tunesië vertrokken, waar hij, naar uit
goede bron is vernomen, ..belangrijke
besprekingen" zal hebben met de Tu
nesische autoriteiten in verband met de
voorbereidingen voor de bijeenkomst
van het „permanente secretariaat van
de conferentie tan Tanger", die 14 ok
tober in Rabat begint.
De Franse veiligheidspolitie heeft 21
Algerijnse opstandelingenleiders, onder
wie vier die betrokken zijn bij de aan
slag van vorige maand op de minister
van Voorlichting. Jacques Soustelle, ge
arresteerd, zo maakt het Franse minis
terie van Binnenlandse Zaken bekend.
De gerresteerden zijn leden van een
speciale groep van de FLN, die in het
gebied van Parijs opereert, aldus een
communiqué.
Sedert de volksstemming is het ver
zet in Algerije aanzienlijk minder in
tensief. De opstandelingen hebben met
een tekort aan wapens te kampen en
de verzetsdaden nemen in aantal af, zo
heeft een officiële woordvoerder gister
avond in Algiers verklaard. In de vorige
week hebben Franse veiligheidstroepen
in Algerije niettemin nog 488 opstande
lingen gedood of gevangen genomen en
246 vuurwapens buitgemaakt.
Nationalisatie
der Nederlandse banken?
Naar Antara meldt, heeft de Centrale
Raad van de Vakvereniging van Bank
bedienden in Indonesië besloten bij de
regering aan te dringen op nationalisa
tie van de Nederlandse banken in de
Republiek.
Gespannen toestand
op Cyprus houdt aan
Britse militairen hebben gisteren in
Lefkonica een Griekse Cyprioot dood
geschoten na een bomaanslag op hun
auto. Bij Tsadha, in het westen van het
eiland, zjjn gisteren vier Britten gewond
geraakt bij een aanslag. De toestand
van een hunner is ernstig.
In de voornaamste steden geldt een
uitgaansverbod. Te Karmi in het noor
den, waar zondag een Britse soldaat
werd gewond zijn 200 mensen aange
houden. Vrouwen en moeders zjjn in
Kyrenia komen klagen over de ruwe
behandeling van de gearresteerden. Zij
brachten als bewjjs met bloed bevlekte
kledingstukken mee.
De gouverneur van Cyprus, Foot, heeft
de instelling bekend gemaakt van een
commissie van drie, die de oprichting
van afzonderlijke Griekse en Turkse ge
meenteraden zal voorbereiden in plaat
sen waar dit wenselijk wordt geacht.
Engeland is begonnen de uitzendin
gen van Radio-Athene te storen, zo is
officieel medegedeeld.
Brug ingestort: 30
Columbianen gedood
Ongeveer dertig mensen zjjn omgeko
men door het bezwijken van een brug
onder het gewicht van een zware
vrachtauto nabü Core or na in de Colum-
biaanse provincie Antiquia, aldus te
Bogota ontvangen berichten.
Ruim 7500 minder
werklozen
In de afgelopen maand is het aantal
werkloze mannen gedaald van 59.476 tot
54.593, De geregistreerde arbeidsreserve,
welke behalve de werkloze mannen ook
op de aanvullende werken geplaatste
werknemers omvat, daalde van 71.195
tot 63.577. Het trendcufer, dit is het voor
normale seizoenschommelingen gecorri
geerde cüfer van de geregistreerde ar
beidsreserve, daalde van 98.000 tot
96.000. Het aantal werkloze vrouwen
steeg in september van 6.718 tot 7.228
Van de 61.821 als werkloos geregi
streerde mannen en vrouwen waren er
12.669 op sociale werkvoorzieningsobjec
ten geplaatst zodat het aantal mannen
en vrouwen die in het geheel geen werk
hadden per eind september respectie
velijk 42.479 en 6.673 bedroeg.