Exprestrein uit Zwolle greep bij
Wezep op de rails staande autobus
WEERBERICHT
Drie doden en zeven gewonden
op een onbewaakte overweg
Gesprek Luns-Dulles leverde
generlei concrete feiten op
P. v. d. A.-motie over Nieuw Guinea
door Tweede Kamer verworpen
De
feestklok op 3 oktober j
97ste jaargang
DONDERDAG 2 OKTOBER 1958
No. 29559
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte singel l- Leiden Gir°
Hoofdredacteur: J. Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Rampzalig ongeluk
Slachtoffers lagen tussen cle wrakstukken
(Van onze correspondent)
Om twee minuten over zes gisteravond heeft de uit Zwolle komende
exprestrein op een onbewaakte landelijke overweg in Wezep een
autobus gegrepen, die ongelukkigerwijs juist op de rails stil was blijven
staan. Van de 46 passagiers konden er in de laatste seconden nog 36
hals over kop het voertuig verlaten en zich terzijde van de spoorbaan
in veiligheid brengen. De overige reizigers konden echter aan de met
een snelheid van 110 kilometer per uur aanstormende trein niet meer
ontkomen. Drie van hen werden gedood, 1 zwaar en 6 licht gewond.
De bus werd door de elektrische locomotief meegesleurd en tot een
hoop verwrongen staal gerammeid. Na enige tientallen meters brak
het voorste deel van de bus af door de botsing met de portalen ter
zijde van de spoorbaan. Tussen de wrakstukken van dit deel werden
de slachtoffers gevonden. Het achterste stuk van de bus werd nog
300 meter voor op de bumper van de locomotief meegesleept.
bij het station het groene licht bran
den. Er kwam dus een trein aan, dacht
ik, maar ik reageerde toen nog niet. In
tussen reed de bus zachtjes vooruit.
Toen de bus voor ongeveer tweederde
de rails was gepasseerd, stond de bus
plotseling stil. Waarom weet ik niet.
Een kleine, bejaarde werkman bij mij in
de buurt riep luid: „de trein komt,
eruit". De meesten verdrongen zich zo
snel mogelijk naar de middenuitgang,
enkelen probeerden achter in bij de
nooduitgang te komen. Ik kan niet zeg
gen, dat er paniek ontstond. Het ge
beurde allemaal in tien seconden. Ik
sprong er zelf als twintigste of zo uit.
Terwijl ik naar buiten sprong, zag ik de
trein door de bocht bij het stationnetje
aankomen. Hooguit 200 meter weg. Ik
liep de trein al zwaaiende tegemoet,
maar dat was natuurlijk nutteloos. Ik
zag, hoe de trein op de bus afstormde.
Op het laatste ogenblik wierp zich nog
een vrouw uit het voertuig. Zij viel voor
over in de berm, maar bleek later niets
te mankeren. Toen greep de locomotief
onder vreselijk lawaai de bus en nam
het gevaarte als het ware op de horens.
Onverantwoor delij ke
wegomlegging
Dit rampzalige ongeluk is in eerste
instantie te wijten aan een onverant
woordelijke wegomlegging, waardoor
de bus op het traject Apeldoorn
Kampen verplicht was een landelijk
overweggetje te gebruiken op korte
afstand westelijk van het station
Wezep, waarlangs de normale route
loopt.
De locomotief, die ondanks de ge
weldige schok in de rails bleef, liep
geen zware schade op. Evenmin werd
iemand in de trein gewond. Wel was
het spoorverkeer op de belangrijke
route noord-west gedurende de gehele
nacht gestremd.
Dank zy de nabij gelegen Margriet
kazerne was geneeskundige en tech
nische hulp reeds na weinige minuten
aanwezig.
Om half zeven werden de slachtoffers
met ambulance-auto's naar het R.-K.
ziekenhuis te Zwolle overgebracht.
In tien seconden
Een kapitein van de genie, die er de
voorkeur aan geeft, dat zijn naam on
genoemd bljjft, vertelde ons gisteravond
in zijn woning te Kampen het volgende:
„Zoals ik al vijf jaar doe, nam ik ook
gistermiddag tegen zessen de bus van
de lijndienst ApeldoornKampen. Ik
stapte in bij de Margrietkazerne, waar
ik overdag werk. Daar de Stationsstraat
opgebroken en volslagen onberijdbaar
was, moest de VAD-bus een omweg ma
ken. Via de Margrietweg kwamen wij
enige honderden meters westelijk van
het station Wezep, bij een kleine, door
ijzeren hekken beveiligde overgang,
welke anders alleen door in de buurt
wonende landbouwers wordt gebruikt.
Het hek stond open, maar de chauf
feur stopte toch even voor hij de rails
opreed. Wij keken allemaal naar beide
kanten. Rechts zag ik op een seinpaal
Even later brak de bus door de botsing
totaal middendoor. De ontvluchte pas
sagiers stonden verspreid in de heide-
bosjes aan de noordkant van de rails.
Na de botsing ben ik dadelijk naar de
kazerne gehold, die ongeveer 500 meter
weg was. In de mess belde ik de ge
neeskundige dienst op. De twee aanwe
zige artsen waren al enkele minuten
later ter plaatse.
O Slot op pag. 2
Weer incidenten op Cyprus
De inwerkingtreding van het Britse
deelgenootschapplan voor Cyprus is met
enkele incidenten gepaard gegaan. Ter
wijl de Turkse Cyprioten de vlag uit
hingen, voerde de Griekse gemeenschap
protest-stakingsacties. In een dorp op
noordelijk Cyprus moesten Britse troe
pen met traangas een betoging uiteen
drijven en in Famagusta gooiden twee
verzetslieden bommen naar een militair
voertuig, evenwel zonder schade aan te
richten. Ook elders in deze stad werden
schoten gewisseld. In Lamaca hielden
betogers een protestmars door de stad.
In verband met het feest van J
Leidens Ontzet zal ons Blad morgen J
5, niet verschijnen, terwijl onze kan- f
toren de gehele dag gesloten zullen
zijn.
Neemt Amerika geen positieve houding aan?
De Nederlandse minister van Buitenlandse Zeken, mr. Luns, heeft zijn
voor gisteren te Washington gearrangeerde persconferentie afgelast, omdat,
naar een zegsman van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken
meedeelde, hij niets concreets te melden had.
Minister Luns heeft te Washington besprekingen gevoerd met minister
Foster Dulles en al diens naaste medewerkers. Hij heeft de Amerikaanse rege
ring gewaarschuwd voor de gevolgen van voortzetting der wapenleveranties
aan Indonesië, en Amerikaanse steun gevraagd voor de Nederlandse klacht
tegen het door Indonesië overnemen van Nederlandse eigendommen.
,,Er is wat deze zaken betreft geen volledige overeenstemming geweest",
werd van officiële zijde vernomen. Nadere inlichtingen werden echter niet
verstrekt.
Naar uit welingelichte kringen verno
men wordt heeft minister Luns tot dus
ver van het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken en van minister
Dulles zelf weinig medewerking ont
vangen. Minister Luns, zo wordt verno
men, koestert de hoop, dat de Ameri
kaanse regering een weg zal vinden om
een positiever houding aan te nemen met
betrekking tot de „overname" in Indo
nesië.
In het verleden Iran en Egypte bij
voorbeeld heeft de Amerikaanse re
gering wèl duidelijk verklaard, dat der
gelijke confiskeringen onwettig zijn, zo
zou minister Luns verklaard hebben.
Minister Luns heeft voet bij stuk
gehouden: de Nederlandse regering
heeft recht op enige satisfactie in deze
aangelegenheid, aldus de zegslieden.
Men acht het in dit verband niet
onbelangrijk, dat ook de Australische
minister van Buitenlandse Zaken op
het ogenblik te Washington vertoeft.
Dit bewijst, zo menen diplomatieke
waarnemers te Washington, dat er tus
sen Australië en Nederland in de
kwestie Indonesië aanzienlijke solida
riteit bestaat.
Zelfde temperaturen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt met plaat
selijk enige regen, later enkele opkla
ringen en voornamelijk in de kustpro
vincies enkele verspreide buien.
Matige tot krachtige wind tussen zuid
en zuidwest. Weinig verandering in
temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
Het weer op 3 oktober
Onafhankelijk van het bovenstaande,
algemene weerbericht hebben wij tot
het Kon. Ned. Meteorologisch Instituut
in De Bilt het verzoek gericht een spe
ciale prognose op te stellen voor het
weer op 3 oktober in de onmiddellijke
omgeving van Leiden.
De Biltse voorspelling voor onze con-
itreien luidt: „Zuidwestelijke wind met
dezelfde temperaturen (17 a 18°C).
Zonnige perioden, welke in de middag
uren de overhand krijgen, maar ook
enkele buien, vooral langs de kust."
Moge deze profetie in vervulling gaan
•behoudens het gestelde in de laatste
zinsnede!
3 OKTOBER
Zon op: 6.43 uur; onder: 18.15 uur.
Maan op: 21.08 uur; onder: 12.09 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.06 uur en
18.21 uur.
Laagwater te 1.59 en 14.08 uur.
(4/10: hoogwater te 6.42 en 18.57 uur;
laagwater te 2.29 en 14.41 uur).
DM i
bestaat uit 20 pagina's.
Belang voor liet Westen in het algemeen
(Van onze parlementaire redacteur)
De motie van mr. Burger (P. v. d. A.), waarin van de regering
wordt gevraagd de Tweede Kamer, bij voorkeur door middel van een
nota, in te lichten omtrent de mogelijkheid van een Nederlands beheer
over Nieuw-Guinea in opdracht van de V.N., is gisteravond verwor
pen met 45 tegen 77 stemmen. Alleen de leden van de P. v. d. A.
stemden voor de motie. Uit de lange tekst van de motie had prof.
Romme (KVP) de indruk gekregen dat het zo ongeveer de bedoeling
is van de P. v. d. A. op het eiland Nieuw-Guinea een bord te plaatsen:
„Te koop, te huur, te leen of cadeau, te bevragen: mr. Burger, Wasse
naar, Holland"! (gelach).
Bijzondere
verantwoordelij kheid
De P. v. d. A. klaagt over de onzekere
positie van Nieuw-Guinea. Maar het
inwinnen van inlichtingen bij be
vriende mogendheden over wat zij de
beste bestuursvorm voor Nieuw-Guinea
zouden vinden, zoals de motie wil, zou
juist door dit initiatief van Neder
landse zijde de twyfel aan de huidige
positie versterken, aldus prof. Romme,
die zich niet aan de indruk kon ont
trekken dat de ondergrond van de
motie is, dat de P. v. d. A. Nieuw-
Guinea kwyt wil.
Louter zakelijk beoordeeld, zag mi
nister-president dr. Drees er wel voor
delen in van Nieuw-Guinea af te zien.
Maar er zijn nog andere factoren, rei
hy. Wü hebben de verantwoordelijk
heid voor de bevolking van Nieuw-
Guinea, waarvan de positie van be
lang is in de stryd van het commu
nisme tegen het Westen. Door de
grote invloed van de communisten in
Indonesië, zou prijsgeven van Nieuw-
Guinea strijd tengevolge hebben en
het communisme tot aan de grens
van Australië (in Nieuw-Guinea)
brengen. Nieuw-Guinea is in de stryd
tegen het communisme een buiten
post van het Westen. Nieuw-Guinea
is dus allerminst uitsluitend een Ne
derlands belang, maar een belang van
het Westen in het algemeen.
Wy hebben de verplichting, vervolgde
dr. Drees, naar wegen te zoeken om
Nieuw-Guinea tot ontwikkeling te bren
gen en wij moeten het zo in een inte_-
nationale positie stellen, dat het niet
alleen een Nederlandse zaak is, In dit
Opzicht Bit dB regering niet sta Er to
Prinses Margaret van Engeland
met baron Vaxelaire van de ont-
vangstdienst van de Expo in een
schuitje van de kabelbaan der We
reldtentoonstelling.
Dr. Hatta: „Hard werken"!
De v.m. vice-president dr. Moh. Hatta
heeft, sprekend over „de economische
moeilijkheden en de chaos" in Indonesië
verzekerd dat elk ander land onder der
gelijke omstandigheden al ineengestort
zou zijn „Maar het Indonesische volk
kan nog'werken en lachen alsof er niets
gebeurd is. Dit komt omdat ons land
ontegenzeglyk rijk is", zei hy.
Hatta sprak in Pontianak op zijn reis
door Borneo. Hij meende dat alles beter
zou worden als de bevolking hard werkte
en trachtte een oplossing voor de moei
lijkheden te vinden.
regeringspartijen iets beter of rustiger
waren. Maar voor de oorlog heerste er
ook niet altijd een prettige sfeer tussen
de samenwerkende partijen. Er is dus
geen zekerheid van grotere eensgezind
heid „als je die ellendige Partij van de
Arbeid maar uitsluit".
Het zou laf zijn als het kabinet zyn
taak zou neerleggen op het ogenblik dat
er moeilijkheden zyn.
De indiening van het wetsontwerp in
zake de administratieve rechtspraak zal
spoedig gebeuren. Het is de minister
raad reeds gepasseerd. Waarschijnlijk
zal ook spoedig een voorstel kunnen
worden verwacht over de gemeentelijke
indiening van de Noord-Oostpolder.
Het is niet de bedoeling om de behan
deling van de algemene kinderby slag
verzekering te vertragen.
Dr. Drees ontkent
uitlating Platteel
In zyn antwoord op de algemene poli
tieke beschouwingen in de Tweede Ka
mer heeft de minister-president dr.
Drees, verklaard dat de gouverneur van
Nieuw-Guinea dr. Platteel, heeft mee
gedeeld niet te hebben gezegd, hetgeen
hem in de mond is gelegd in een Reuter -
bericht uit Port Moresby. De gouverneur
van Nieuw-Guinea heeft bericht in het
betreffende persgesprek dat niet werd
bügewoond door een vertegenwoordiger
van Reuter, ontwijkend te hebben geant
woord op een vraag over de wenselyk-
hedd van een Nederlands-Australisch
defeasiepaci
Onze welvaart op een
na laagste in OEEC
Koopkracht gulden
76 boven wisselkoers dollar
Daar de wisselkoers geen geschikte
omrekeningsfactor is voor een verge-
lyking van de welvaart in verschil
lende landen heeft de Organisatie voor
Europese Economische samenwerking
getracht voor acht Europese landen
•en meer „reële" wisselkoers te bere-
cenen door na te gaan. welke de koop
kracht was van eenzelfde geldeenheid
(de dollar) in elk dezer landen in 1950
en 1955, zo deelt het Centraal Bureau
voor de Statistiek in zyn jongste
maandschrift mede.
Voor dit doel is gebruik gemaakt van
de cyfers, die betrekking hebben op de
Europese goederenpakketten.
Volgens deze gegevens blykt de
koopkracht van de Nederlandse gulden,
gemeten ten opzichte van de gemid
delde prys van het Nederlandse goe
derenpakket in de V. S. equivalent te
zijn aan 0,461 dollar en niet, zoals men
uit de officiële wisselkoers zou aflei
den 0,262 dollar. De koopkracht van
de gulden vergeleken met die van de
dollar blykt dus 76% groter te zyn dan
blykt uit de officiële wisselkoers.
Uit de resultaten van diverse bereke
ningen blykt voorts, dat de welvaart,
gemeten aan de hand van de hoe
veelheid goederen en diensten, die be
schikbaar is per hoofd van de bevol
king in Nederland in 1956 lager was
dan In de andere Westeuropese lan
den, behalve Italid.
Dr. Drees verklaart:
Loonsverhoging bij
huurverhoging
(Van onze parlementaire redacteur)
Ter voorkoming van misverstand
heeft dr. Drees gistermiddag in de
Tweede Kamer verklaard, dat de re
gering ervan uitgaat dat een huur
verhoging gepaard moet gaan met
loonsverhoging. De uitspraak dat de
rust in de lonen noodzakelijk is,
geldt dus niet in het geval van
huurverhoging.
De regering is zich bewust van het
grote belang van overleg met de orga
nisaties van werkgevers en arbeiders
over kwesties, waarby lonen en prijzen
in het geding zyn. Daarom is over af
schaffing of verlaging van de subsidies
advies aan de SER gevraagd. Het is niet
de bedoeling het levenspeil te drukken,
maar het behoud van de werkgelegen
heid voor de groeiende bevolking stelt
grenzen aan de lonen. Het behoud van
de werkgelegenheid is een centraal punt
van het regeringsbeleid. De noodzake-
lyke voorzichtigheid met sty ging van de
lonen inverband met onze concurrentie
positie op de wereldmarkt sluit ook in
voorzichtigheid met werktydverkorting.
Met de gedachte staatszaken zoveel
mogelijk over te laten aan de organisa
ties van het maatschappelijk leven, ver
klaarde dr. Drees in te stemmen. Men
moet echter oppassen dat het belang
van de consumenten niet in het ge
drang komt, mits men bepaalde zaken
over laat aan het georganiseerde be
drijfsleven.
De onsamenhangende samenstelling
van kabinetten is in Nederland onver
mijdelijk, al zou dr. Drees ook willen dat
de politieke verhoudingen tussen de zg.
Een beeld van de verwoesting
welke werd aangericht toen giste
ren de sneltrein Zwolle-Amersfoort
bij Wezep op een bus vloog, waar
bij passagiers van de bus om
het leven kwamen.
samenwerking met Australië, dat nooit
een militair bondgenootschap sluit, maar
ook Engeland nooit in de steek heeft
gelaten. Amerika verzet zich principieel
tegen iedere gebiedsuitbreiding met ge
weld. De Amerikaanse wapenleverantie
aan Indonesië houdt in dat Amerika
meer dan te voren de morele verplich
ting heeft een aanval van Indonesië op
Nieuw-Guinea te voorkomen.
Met het betoog van dr. Drees konden
zich de heren Oud (VVD), Bruins Slot
(AR) en Tilanus (CHU) volkomen ver
enigen. Zy meenden dat de motie alleen
was ingediend als gevolg van de ver
deeldheid in de P. v. d. A. over Nieuw-
Guinea. Maar de P. v. d. A. moet haar
inwendige moeilijkheden niet afreageren
op de regering door een nota te vragen
over de bestuursvorm voor Nieuw-
Guinea.
7.00
uur
voorm.
Reveille bordes Stadhuisplein. j
7.30— 9.30
90
Uitdeling haring en wittebrood, Waaggebouw. 2
8.00
Koraalmuziek Van der Werfpark.
8.00—10.00
,0
Militaire mars (défilé Stadhuis 9.30 uur). J
8.30—10.30
M
Kortebaandravery Levendaal.
8.30— 9.00
99
90
Poppenkastvoorstelling Stadhuisplein.
9.15— 9.45
99
90 Maresingel hoek
Pasteurstraat.
10.00—10.30
90
90
90 5 Meiplein. j
10.00—11.30
99
Springen fontein Vismarkt.
10.00—12.00
„De Lakenhal" geopend. j
10.30
9,
Herdenking Pieterskerk (Voorg. ds. J. de Wit).
1.00— 4.00
,9
nam.
Muzikale maskerade „Een en al muziek".
7.30
90
Schouwburg „Potas, Perlemoer en de Pekinees". 4
7.30
99
Wykgebouw Levendaal Chr. Oranjevereniging.
8.00—10.30
n
99
Cabaret Stadszaal.
11.00
99
Vuurwerk Schuttersveld.
9.00 uur voorm.—12.00 uur nam.: Lunapark Schuttersveld.
