AANZIENLIJKE MEERDERHEID VOOR DE VIJFDE REPUBLIEK WEERBERICHT Verpletterende nederlaag voor uiterst links Franse ambtenaren gaan Frans Guinea verlaten Eensgezindheid slechts schijn? MATROOS STAK ZIJN VROUW NEER IN ROTTERDAMSE RAR Voorstel van Spaak voor Cyprus Little Roek wenst door Griekse regering aanvaard Diefstal uit Rijksmuseum JWste jaargang MAANDAG 29 SEPTEMBER 1958 No. 29356 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J W flermy Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro oo 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Tachtig procent stemde voor De Gaulle (Van onze correspondent in Parijs) Met een overweldigende meerderheid van bijna tachtig procent der uitgebrachte stemmen heeft Frankrijk gisteren „ja" gezegd tegen generaal Charles de Gaulle en zijn grondwet voor een nieuwe Vijfde Republiek. De opkomst van het kiezersvolk heeft even eens de verwachtingen verre overtroffen, want over het algemeen is niet meer dan vijftien pro cent van het kiezerskorps thuisgebleven, tegen over dertig a vijf en dertig procent stemonthou- ders bij vorige verkiezingen! Een derde opvallende trek van de uitslag van gisteren is het droevige figuur dat volgens de cijfers de communisten en over het algemeen trouwens alle propagandisten voor het „neen"- De persoonlijke overwinning van De Gaulle die politiek gezien echter onge twijfeld nog moeilijk precies te analyseren valt gaat dus in elk geval gepaard met een verpletterende nederlaag voor de linkse extremisten. De minister van Binnenlandse Zaken, Pelletier, sprak vannacht zelfs al van een verticale val van het Franse communisme. Of deze val echter een definitief karakter draagt, zal in het bijzonder worden bepaald door de wijze, waarop De Gaulle nu zijn overwinning zal weten te consolideren en politiek te exploiteren. Zijn uitzonderlijk aanzien heeft hem deze ongewone zege in een traditioneel verdeeld en individualistisch land als Frankrijk bezorgd, maar het is moeilijk de ogen te sluiten voor het feit, dat deze eensgezindheid toch niet heel veel meer dan een facade kan zijn, waarachter zich de kloof tussen links en rechts en de vele andere fracties, waarin de politieke mening in Frankrijk is verdeeld, slechts voor het ogenblik verschuilt. ■pt li i voorziet, zijn geïnstalleerd. De tekst van 1_|0 UrclllllC moet Sliel de nu officieel aanvaarde grondwet ver schijnt pas op 5 oktober a.s. in de Franse handelen staatscouranfc' waarmede dan officieel Wanneer De Gaulle er niet in zou mogen slagen nu onmiddellijk gebruik te maken van zijn verhoogde krediet door enkele hoogst noodzakelijke her vormingen door te voeren, waarvoor de Vierde Republiek altijd was terugge deinsd, zullen de oude tegenstellingen spoedig en met nieuwe kracht aan het daglicht moeten treden. In dat verband denken wij speciaal aan maatregelen in de sociale sectoren, waar men tenslotte de oorzaak van de kracht van het Franse communisme vooral wel zoeken moet. Op kortere termijn zal de eens gezindheid van De Gaulle's aanhang al met betrekking tot het Algerijnse pro bleem aan de orde worden gesteld. Het is onmiskenbaar, dat zowel de fascisten en kolonialen als de liberalen vóór De Gaulle hebben gestemd en wel omdat zij van hem nu verwachten, dat hij hun verlangens zal bevredigend. Tot dus verre heeft De Gaulle beide partijen te vriend weten te houden, maar het uur der waarheid zal nu spoedig moeten slaan!! Alleen Frans Guinea wil banden verbreken De uitslagen uit de overzeese gebie den bevestigen eveneens de voorspellin gen. Alleen Frans Guinea heeft te ken nen gegeven de banden met Frankrijk nu te willen verbreken. Alle Franse ambtenaren zullen binnen enkele we ken dit land nu gaan verlaten. Voor de rest is gisteren ook de basis gelegd voor een hervorming van het Franse imperium tot een volkeren gemeenschap, waarin Frankrijk geen absoluut dominerende positie van kolo niale mogendheid meer bekleden zal. En in dit vooruitzicht ligt zeker wel het meest verheugende resultaat van de volksstemming van gisteren. De Vierde Republiek is met deze uit slag nu definitief afgezworen, maar de Vijfde Republiek zal pas officieel in functie kunnen treden nadat een nieuw parlement en een nieuw staatshoofd zullen zijn gekozen en ook de overige organen, waarin de nieuwe grondwet woord hebben geslagen. In tal van plaatsen was het aantal „neen"-stemmen lager dan het cijfer, waarop de communisten zich bij de laatste ver kiezingen mochten verheugen. De „persoonlijke" kiesdistricten van de com munistische leiders, Thorez en Duclos, in de rode gordel van Parijs leverden beide een overwinning van de „ja"-stemmers op. Gok de niet-communis- tische tegenstanders der nieuwe grondwet, zoals de oud-premier Mendès-France, en Bourgès- Maunoury kregen bij hen thuis, dus in eigen district, de kous op de kop. Ook zelfs daar ver mochten zij geen meerderheid voor hun opvattin gen te boeken. Advertentie Zuidelijke wind De Bilt verwacht tot morgenavond: Veranderlijke bewolking met plaatse lijk enige regen. Matige tot krachtige langs de kust aanvankelijk af en toe harde zuidelijke wind. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur). 30 SEPTEMBER Zon op: 6.38 uur; onder: 18.22 uur; Maan op: 19.22 uur; onder: 9.12 uur. Hoogwater te Katwijk te 4.31 en 16.49 uur. Laag water te 9.33 en 12.41 uur. Dit nummer bestaat uit 16 pagina's Rustige verkiezing, maar i toch nog zes doden Ofschoon de stemming in Frank- rijk over het geheel rustig is ver- lopen, hebben er zich toch enkele incidenten voorgedaan als gevolg van Algerijnse activiteit. In totaal zes personen verloren het leven en acht werden er gewond. Bij een aanslag op het hoofdbureau van politie in Rouaan bedroeg het aan- l tal doden drie: twee politiemannen I en een terrorist. Drie moham- i medanen werden gedood, toen in i een huis in Versailles, dat door Noordafrikanen werd bewoond en waar kennelijk tijdbommen werden vervaardigd, een bom tot explosie kwam. dusverre zijn Algerijnse plannen heeft bedekt, eindelijk wat hogerop zal moe ten lichten. Zaterdagavond heeft het Koninklijk se Comedie bijgewoond. In de pau- Paar in de Amsterdamse stads- j ze liet het een aantal acteurs aan schouwburg de voorstelling van zich voorstellen op de foto zien we Oom Wanja" door de Nederland-J H.M. de Koningin in gesprek met Jaloezie de drijfveer mevrJacqueline Royaards~-Sdnd- berg. (Van onze correspondent) In de nacht van zaterdag op zondag heeft een 25-jarige ma troos bij de grote vaart te Rotter dam zijn 20-jarige echtgenote, van wie hij al enige tijd gescheiden leefde, in een bar aan de West Duelstraat in Charlois met een dolkmes neergestoken. Korte tijd hierna is de vrouw in het Cool- singelziekenhuis aan de verwon dingen overleden. Operatief ingrij pen heeft niet meer geholpen. De dader is later in de nacht aange houden. De vrouw was zaterdagavond in de bar aan het dansen, toen haar man omstreeks half twaalf binnenkwam en haar daar zag. Na wat gedronken te hebben, vertrok hij naar zijn kosthuis, om een dolkmes te halen. Teruggekeerd in de bar, zag hij daar zijn vrouw we- derom dansen. Na het dansen ging de matroos naar de muziek-automaat, waar hij enige platen liet draaien. Intussen was de vrouw met haar danspartner aan de bar gaan zitten. Haar echtgenote nam daar ook plaats en dronk een glas bier. Plotseling liep hij naar haar toe, trok haar van de barkruk en onder de uitroep: „Nou ga je eraan" diende hij haar in de rug en de borststreek enige steken toe. Hevig bloedend vluchtte de vrouw achter het buffet, waar zij even later in elkaar zakte. Zij is zo snel mo gelijk voor behandeling naar het Cool- singelziekenhuis vervoerd, waar zij is overleden. In de consternatie wist de man door de deurruit te vluchten, voordat de be zoekers van de bar hem konden grijpen. Nog in het bezit van het mes is de dader later in de nacht aangehouden. Hij heeft een volledige bekentenis afge legd. Vermoedelijk is jaloezie de drijf veer tot de moord geweest. Het echt paar had geen kinderen. Bejaard echtpaar werd slachtoffer van kolendamp Een 82-jarige man en zijn 77-jarige echtgenote zijn in Bussum ten gevolge van kolendampvergiftiging overleden. Toen zaterdagnacht omstreeks half één nog licht brandde in de woning van het bejaarde echtpaar Corver aan ae Zwaardemakerstraat te Bussum, wekte dit bevreemding bij de buren, daar het echtpaar nooit laat naar bed gaan. Toen men door de ramen naar binnen keek, zag men de man voorover in zijn rolstoel en zijn vrouw op de grond liggen. De politie werd gewaarschuwd en bij net openbreken van de deur werd geconsta teerd, dat het echtpaar slachtoffer was geworden van kolendampvergiftiging. De oudjes werden naar de Sint Gerardus Majellastichting overgebracht. Bij aan komst bleek de man reeds te zijn over leden. Zijn vrouw is hedenochtend ge storven. Uit het onderzoek is gebleken, dat de kachelpijp verkeerd geplaatst was, zodat de haard niet kon trekken. (Advertentie) rassenscheiding O de Vijfde Republiek is algekondigu. Maar het zal nog wel vier maanden duren alvorens het staatkundig rader werk der Vijfde Republiek geheel in werking kan treden. Tot dat ogenblik zijn de bevoegdheden van de regering vrijwel onbeperkt. Het oude parlement is weliswaar niet ontbonden, maar de Kamers mogen slechts bijeenkomen op uitnodiging van de regering. Men kan verwachten dat het kabinet-De Gaulle van deze uitzonderlijk grote macht in het bijzonder gebruik zal maken om de strijd tegen het terrorisme van de Al gerijnse fellagha's in Frankrijk met on gekende kracht op te voeren. Verkiezingen in november De Algerijnse kwestie is, zoals reeds opgemerkt, trouwens ook in ander ver band nu weer in het brandpunt der Franse belangstelling geplaatst. Gene raal De Gaulle vertrekt deze week al voor de vierde maal sinds hij op 1 juni aan de macht kwam, naar Algerije en donderdag zal hij daar een rede afste ken, waarin hij zo neemt men alge meen aan de sluier waarmede hij tot Premier Ch. De Gauiie brengt zijn stem uit tijdens het nationale referendum in Frankrijk. ANP telefoto) In de binnenlandse politiek concen treert zich nu de belangstelling op de parlementsverkiezingen, die in principe op 16 en 30 november a.s. plaats vinden. Een netelig en dringend probleem, dat deze week al zal moeten worden op gelost, betreft het kiessysteem, dat dan gevolgd zal worden. Binnen 48 uur zal premier De Gaulle zijn vier staats ministers de vertegenwoordigers der voornaamste politieke partijen samen met de gaullistische minister van Jus titie, Michel Debrée rond zich verenigen om te pogen het over de kieswet eens te worden. Men weet dat de partijen ge durende de Vierde Republiek in deze opgave nooit hebben kunnen slagen. Maar nu heeft De Gaulle het hoogste en het laatste woord, zodat ook deze knoop in elk geval zal kunnen worden doorgehakt. Een eerste en beslissende stap is gis teren dus gedaan en de Vierde Repu- Ronde-tafelconferentie van betrokken partijen Zondag werd in Athene van Griekse diplomatieke zijde vernomen, dal de secretaris-generaal der NAVO. Paul Henri Spaak, heeft voorgesteld drf toe passing van het Britse „deelgenoot schapsplan" voor Cyprus op le schorten, om een ronde-tafelconferentie tussen de betrokkenen partijen mogelijk te ma- I ken. Spaak heeft de volgende drie aanbe velingen gedaan. Opschorting van het Britse plan; Het houden van een ronde-tafelconfe rentie door vertegenwoordigers van Groot-Brittannië Griekenland en Tur kije en afgevaardigden der Griekse en Turkse Cyprioten, met het doel de uit eenlopende standpunten der betrokken partijen, met betrekking tot een voor lopige regeling van het vraagstuk-Cy- prus, nader tot elkander te orengen; Aanvulling van het Britse plan op de twee punten, waar Griekenland het meest bezwaar tegen had. en wel als volgt: Het Britse plan voorzag in het aanstellen van Griekse en Turkse rege ringscommissarissenSpaak stelt voor in plaats hiervan de Britse gouverneur te doen bijstaan door Cyprische raadgevers, die door de Griekse en Turkse Cyprioten zouden moeten worden gekozen: Spaak stelt voor de bevoegdheden van de Griekse en de Turkse wetgevende ver gadering op Cyprus, in welker instelling het Britse plan voorziet, te beperken tot louter aangelegenheden dezer twee Cy prische gemeenschappen. bliek heeft voorgoed haar laatste adem uitgeblazen. De Vijfde Republiek is in zoverre onder een gelukkig gesternte ge boren dat een overgrote meerderheid van het Franse volk zich met instem ming rond haar wieg heeft geschaard. Maar men mag toch zijn oog niet slui ten voor het feit, dat de nieuwe repu bliek van generaal De Gaulle al in haar prille jeugd voor uiterst zware beproe vingen zal worden gesteld. Hij stelt verder voor een enkele ka mer, die beide gemeenschappen verte genwoordigt, in het leven te roepen en dit orgaan te belasten met de wetgeven de arbeid voor Cyprus. Volgens Griekse diplomatieke kringen zal de Griekse regering instemmen mei het houden van de door Spaak voorge stelde rondetafelconferentie, indien de andere betrokken partijen de door hem aanbevolen wijzigingen van het Britse plan in beginsel als basis van bespreking aanvaarden. Vier gouden kunstschatten Uit het Rijksmuseum te Amster dam zijn in de nacht van vrijdag op zaterdag enkele 17e eeuwse gouden kunstschatten gestolen. De Amsterdamse recherche is met een uitgebreid onderzoek bezig, doch in op dracht van de officier van Justitie, mr. J. Hartsuiker, werden over deze diefstal vanochtend slechts enkele regels mede gedeeld. Daarin stond, dat er drie gou den penningen, waarvan twee met ketens, benevens een gouden beker ge stolen zijn. De voorwerpen zijn verdwenen uit twee vitrines van de afdeling vader landse geschiedenis. De diefstal werd zaterdagochtend ontdekt Onmiddellijk werd de politie gewaarschuwd en al zeer spoedig waren rechercheurs, maar ook de officier van Justitie, ter plaatse aan wezig. Zowel de secretaris van het Rijks museum. de heer Ton Koot. als de ge hele staf van het museum hielden zich vanochtend aan het verzoek van de officier niemand behalve de politie enige inlichting te verschaffen. School vandaag open als particulier instituut Bij een volksstemming in Little Rock hebben de tegenstanders van opheffing der rassenscheiding op de openbare scholen de overwinning behaald: 19.470 mensen hebben zich tegen de opheffing uitgesproken en 7.565 voor. Gouverneur Orval Faubus van Arkan sas had het referendum uitgeschreven, nadat hü de openbare middelbare school van Little Rock gesloten had omdat het Opperste Gerechtshof in Washington de opheffing der rassen scheiding had gelast. De gouverneur is van plan de openbare school als par ticuliere school te laten exploiteren, die dan alleen voor blanke kinderen toe gankelijk zal zijn. Hij verklaarde toen hij de uitslag van de volksstemming vernam, dat de school zeer spoedig, mis schien vandaag al, als particulier insti tuut geopend zal worden. De regionale secretaris van de NAA.C.P., de Amerikaanse Vereniging voor het bevorderen van de belangen der negers, verklaarde zaterdag dat het referendum onwettig is. De vereniging is van plan een uitspraak van het districtsgerechtshof te St.-Louis te vra gen. Intussen heeft de schoolraad in Nor folk. Virginia, zeventien negerlcerlin- gen ingeschreven voor de zes openbare middelbare scholen in de staat. 1ie tot op heden alleen door blanke kinderen zijn bezocht. Als gevolg van de wet geving van Virginia die speciaal gericht is op het voorkomen van rassenintegra tie. heeft dit besluit van de schoolraad onmiddellijke sluiting van de scholen tot gevolg. Enige uren voor het besluit van de schoolraad had een districtshof gewei gerd een uitstel van een jaar voor toe passing van de rassenintegratie te ver lenen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1