Vierdaags koninklijk bezoek aan
hoofdstad gistermiddag begonnen
De versnelde repatriëring kostte
ons land bijna 34 miljoen gulden
POLITIE EN STUDENTEN IN
UTRECHT SLAAGS GERAAKT
97ste jaargang
Donderdag 25 september 1958
Derde blad no. 29553
Juigend Amsterdam begroette vorstin
Blik geslagen op de toekomst van de stad
Het vierdaagse Koninklijk be-
roek aan Amsterdam is gistermid
dag om half drie begonnen» toen
de Koningin en Prins Bernhard
aan de gemeentegrens bij de Hart-
veldsbrug verwelkomd werd o.a.
door mr. G. van Hall» burgemees
ter van Amsterdam.
De Koningin was gekleed in
een beige mantelkostuum» waar
van de mouwen afgezet waren met
bont.
De korte begroetingsplechtig
heid werd door duizenden Am
sterdammers, waaronder zeer veel
schoolkinderen, die het Koninklijk
Paar hartelijk toejuichten, gade
geslagen.
Na enige minuten werd de tocht
voortgezet naar de Zuiderkerk, waar
de Koningin en de Prins maquettes
van de tuinsteden Geuzenveld, Sloter-
meer, Slotervaart en Osdorp, van de
oude binnenstad met de aankoop van
de IJtunnel en het nieuwe stadhuis,
alsmede foto's en wandkaarten van
het centrum van de stad in de be
staande en de toekomstige toestand
bezichtigden.
Met een bewonderenswaardige vrij
moedigheid bood de enkele turven hoge
Annette van den Berg, dochtertje van
de Amsterdamse gemeentesecretaris,
Koningin Juliana een fraai boeket veld
bloemen aan, zodra het gezelschap om
precies kwart voor drie de drempel van
de historische Zuiderkerk aan de Zand
straat had overschreden.
Na de Commissaris der Koningin in
de provincie Noord-Holland, dr. M. J.
Prinsen, de vorstelijke gasten had be
groet, en nadat de burgerlijke en mili
taire autoriteiten aan Vorstin en Prins
waren voorgesteld, heette burgemeester
Van Hall in een speciaal daartoe inge
richte gehoorzaal de hoge gasten welkom
in zijn stad.
Ontwikkeling der stad
Voor de aandachtig luisterende Konin
gin en de Prins gaf mr. G. van 't Huil,
wethouder van Publieke Werken, daarna
een uiteenzetting van de ruimtelijke
structuur der stad en van de ontwikke
ling die daarbij wordt nagestreefd.
Hij besprak o.m. het algemeen uit
breidingsplan, dat gebaseerd is op circa
1 miljoen inwoners en waarvan ver
wacht werd. dat het in het jaar 2000
zou zijn gerealiseerd. Dit zal echter
reeds eerder het geval zijn. Sprekend
over het uitbreidingsplan-noord zei hij
vurig te hopen, dat op korte termijn de
bouw van de IJtunnel, de voor de Am
sterdamse welvaart zo onmisbare ver-
keersschakel, weer ter hand zal kunnen
worden genomen. Amsterdam heeft
hieraan al bijna een jaar gewerkt en
er bijna 22 miljoen in geïnvesteerd.
Economische kracht
„Stedebouwkundigë mogelijkheden van
een stad kunnen niet los worden gezien
van haar economische kraoht", zo sprak
vervolgens de voorzitter van de Amster
damse Kamer van Koophandel, mr. D.
A. Delprat tot de hoge gasten. „Anders-
zijds is de evolutie van het bedrijfsleven
in sterke mate afhankelijk van factoren
van stadsontwikkeling".
Kenmerkend voor het Amsterdamse
bedrijfsleven noemde spreker de wel
haast verbluffende veelzijdigheid. Als
remmende factoren noemde mr. Delprat
vooral de in vergelijking met voor de
oorlog verzwakte financiële positie van
Nederland en niet minder de in het
vorige jaar acuut geworden crisis in de
verhouding tot Indonesië.
Bij het zoeken naar nieuwe mogelijk
heden (industrialisatie, Euromarkt,
enz.) hangt veel af van de ontwik
keling der Amsterdamse haven, die
zich na de oorlog in een snel tempo
heeft ontwikkeld, de laatste jaren ook
wat betreft het massagoed. Alle aan
dacht zal moeten worden besteed aan
de verbindingen met het achterland.
Tenslotte wees mr. Delprat op het ge
brek aan ruimte voor het vestigen van
kleinere industrieën. Daardoor worden
de randgemeenten werkelijk voorste
den. die in het industrialisatieproces
en de huisvesting een belangrijke rol
zullen spelen.
midden van een groepje mannelijke en
vrouwelyke raadsleden en hoorde de
antwoorden aan op haar vragen over
het probleem van de bejaarden en de
aanpassing van de ouden van dagen in
de nieuwe woningen in de westelijke
tuinsteden, toen haar blik viel op een
geknield liggende Prins, die met aan
dacht door een soort periscoopje een
blik in vogelvlucht sloeg op de uitge
strekte maquette van het toekomstige
Amsterdam. De Koningin riep „Wat een
leuk stukje speelgoed heeft myn man
daar. Mag lk dat ook eens bekijken?"
Direct kreeg zjj gelegenheid eenzelfde
horizontale blik over de maquette te
werpen, hetgeen haar een uitroep van
verrassing ontlokte: „O, wat een aardig
gezicht".
Senaatskroegjool
Verdere uitleg
Gedurende meer dan een uur hebben
de Koningin en de Prins zich in de kerk
na de redevoeringen laten voorlichten
door de wethouder en meest deskundige
ambtenaren van de gemeente, over tal
rijke facetten van de hoofdstad. Op een
gegeven moment stond de Vorstin te-
Om vijf uur arriveerden de hof auto's
met de Koningin en Prins voor 't paleis
op de Dam waar zich op dat spitsuur
een grote menigte verzameld had. Ter
wijl het Koninklijk paar uit de wagen
stapte, zette de Marinierskapel met
tamboers en pijpers o.l.v. de kapitein
directeur H. C. van Lijnschooten het
Wilhelmus in. Daarna inspecteerden de
Koningin en de Prins de kapel en de
erewacht bestaande uit vier pelotons van
de verbindingsdienst der Koninklijke
Marine onder commando van luitenant
ter zee der eerste klasse jhr. A. W. van
Holthe. De Prins droeg het uniform van
luitenant-admiraal der Kon. Marine.
Kort nadat het Vorstenpaar door de
hoofdingang naar binnen was gegaan,
verscheen het op het balkon van het
paleis, waarop de schare toeschouwers
op de Dam terstond begon te juichen.
Gisteravond werd een diner in het
paleis gegeven, waaraan provinciale
en gemeentelijke autoriteiten aanza
ten. Om elf uur bezocht de Prins de
studentensociëteit „Nos Iungit Amici-
tia", waar hy werd ontvangen door de
Senaat van het Amsterdams Studen
tenkorps. Daarna werd een Senaats
kroegjool gehouden.
Schneider komt terug op
aanvankelijke bekentenis
Op de vijfde dag van het proces in
Bonn tegen Robert Schneider, die ervan
beschuldigd wordt zich ten onrechte als
arts te hebben uitgegeven, hetgeen hem
hielp bij het verkrijgen van een hoge
functie by de medisch-psychologische
dienst van het Westduitse leger, is de
beklaagde van zyn bekentenissen, die
hy in het vooronderzoek had afgelegd,
teruggekomen. Hij verklaarde nu dat de
politie hem, onder meer door langdurige
verhoren, onder druk had gezet, zodat
hij had bekend.
Naar aanleiding van de veelvuldige
klachten van de beklaagde over de on
juiste wijze, waarop hij door de politie
zou zijn behandeld, merkte de president
van de rechtbank op dat hij dan maar
eens moest uitbeelden, hoe een correct
handelende politiebeambte zich by het
vooronderzoek moest gedragen.
Gevechten in Little Rock
tussen blanken en negers
In en bjj Little Rock zijn gisteren
vechtpartijen uitgebroken tussen jeug
dige negers en blanken. Bij een ge
vecht in de buurt van een school voor
blanken werden drie blanke jongens ge
wond. De politie tracht een gewapende
neger op te sporen, die een blanke
vrouw in haar woning zou hebben aan
gevallen.
De advocaat van de Amerikaanse ver
eniging voor de vooruitgang van kleur
lingen (NAACP), heeft gisteren een
stap gedaan, die moet leiden tot mis
lukking van het plan van gouverneur
Faubus van Arkansas, die, zoals bekend,
wil voorkomen, dat op de scholen van
Little Rock integratie wordt toegepast.
De advocaat heeft een verzoek gede
poneerd bij de betrokken rechtbank,
waarin wordt verzocht de onderwijs
commissie van Little Rock niet het
recht toe te kennen de vier middelbare
scholen van Little Rock, die in op
dracht van Faubus gesloten zijn, te ver
huren aan een groep particulieren, die
de scholen op particuliere basis willen
heropenen. De advocaat vraagt boven
dien om toepassing van de integratie-
bepalingen, zo de scholen toch op par
ticuliere basis heropend worden.
Aan de Tweede Kamer is een wets- met in totaal f. 33.901.000. De belang-
ontwerp tot wijziging van de begroting I rykste verhogingen betreffen periodieke
1958 van het ministerie van Maatschap- en overige uitkeringen aan of ten be
pelyk Werk aangeboden, waarin een ra
ming wordt gegeven van de kosten, ver
bonden aan de versnelde repatriëring
van Nederlanders uit Indonesië.
Deze versnelde repatriëring maakt een
verhoging van de gewone dienst nodig
Detailhandel ongerust over
lokprijzen roomboter
(Van onze Haagse correspondent)
Het Bedrijfschap Detailhandel in
Melk en Zuivelprodukten heeft in een
schrijven aan het Produktschap voor
Zuivel van haar ongerustheid doen blij
ken over een, volgens haar .steeds ver
der gaande euvel", dat van het als lok
middel aanbieden van roomboter. Het
doet zich vaak voor in de vorm van
koppelverkoop, waarbij een pakje room
boter onder verplichte mede-afname
van bepaalde andere artikelen tegen
prijs van bijvoorbeeld 50 cent wordt
aangeboden. Volgens het bedrijfschap
neemt het euvel eerder toe dan af.
Steeds meer bedrijven gaan er toe
over, dat zij boter tegen lokartikelprijs
verkopen. Hierdoor verwacht men, dat
de zorg voor het produkt zal verslap
pen en dat de afzet van de boter als ge
volg daarvan zal verminderen.
De botercommissie van het produkt
schap zal samen met het bedrijfschap
onderzoeken, welke stappen hier tot
verbetering kunnen leiden.
hoeve van uit Indonesië gerepatrieerden
(12.056.000 gulden) en uitgaven ten be
hoeve van Nederlanders in Indonesië
(12.5 miljoen gulden). Er werd voor
f. 1.270.000 aan meubelvoorschotten
meer gegeven dan eerst geraamd.
In de memorie van toelichting deelt
de minister mede, dat van de naar
schatting 45.000 Nederlanders, die zich
op 1 december 1957 nog in Indonesië
bevonden, er tot 1 juni 1958 rond 33.000
vertrokken waren.
BETALING PER GIRO
Onze KWARTAALABONNEES, die
de voorkeur geven aan betaling per
giro, verzoeken wij de f7.50 voor
hun abonnement gedurende het 4e
kwartaal van dit jaar zo mogelijk
vóór 1 oktober a.s. aan ons over te
maken.
Onze MAANDABONNEES die per
giro betalen (f2.55) verzoeken wij
ter voorkoming van aanbieding van
een kwitantie, het abonnementsgeld
vóór de eerste van de betreffende
maand te voldoen,
i Ons gironummer is 57055.
DIRECTIE
LEIDSCH DAGBLAD
ik Istonr King si
Toen
probeerde, werd ik spoedig overtuigd
van hun uitmuntende (sublieme)
kwaliteit, en bovendien bun
zacht, voldoening schenkend,
heerlijk aroma. Echt, ie zijn
onvergelijkelijk.
Gladstone met of zonder Si& Filter
houdt de smaak waarnam U
Size Virginia sigaretten voor het eerst
Nachtelijke veldslag
Student met hersenschudding in ziekenhuis
In de afgelopen nacht tussen half een en een uur is het tot een
botsing gekomen tussen acht manschappen van de Utrechtse politie
en een honderdtal eerstejaarsstudenten van de studentenvereniging
„Unitas" te Utrecht.
Een student uit Zeist werd gewond; hij kreeg een hersenschudding
en is naar het Stads- en Academisch Ziekenhuis te Utrecht over
gebracht.
Omstreeks half een vannacht werd in
de sociëteit van „Unitas" het verbroede
ringsfeest gevierd. Traditiegetrouw wer
den de juist geïnstalleerde eerstejaars
naar buiten gelokt. Daarna werd de
deur van de sociëteit gebarricadeerd en
moesten de eerstejaars maar zien dat ze
binnenkwamen.
De pogingen hiertoe gingen met het
nodige lawaai gepaard. Omwonenden
waarschuwden de politie. Er verscheen
een surveillancewagen met twee agen
ten die probeerden de orde te herstel
len. Zij wilden dat de studenten de
sociëteit binnengingen en niet buiten de
a'e tot de nok gevulde hooiberg,
wordt geschat op rond een ton. De
srhade wordt door de verzekering
gedekt.
De brand is vermoedelijk ontstaan
door vonken uit een brandend wa
terfornuisdie op het rieten dak zijn
terecht gekomen.
Omstreeks negen uur konden
reeds enkele brandspuiten het ter
rein verlaten, waarna met de na
blussing kon worden begonnen. De
hooiberg moest worden leegge
haald.
nachtelijke rust verstoorden. Toen hier
aan niet direct gevolg werd gegeven
trachtte de politie zich toegang te ver
schaffen tot de sociëteit om de senaat
te bewegen de eerstejaars naar binnen
te halen.
Politielezing
Volgens de lezing van de Utrechtse
politie zou een der studenten toen een
agent met een fietspompje te lyf wil
len gaan. Onmiddellijk werd assisten
tie ingeroepen. In totaal acht agenten
hebben toen de joelende groep uiteen
gejaagd waarbij gebruik werd gemaakt
van de wapenstok.
Toen de rust hersteld was vond
men, aldus de politie, 25 meter van
het strijdtoneel de gewonde student
op de grond liggen. De politie kon
niet mededelen of de verwondingen
die deze student had opgelopen het
gevolg waren van slagen met de
wapenstok.
Oordeel van senaat
De senaat van „Unitas" heeft van
nacht tal van studenten die by de rel
betrokken waren gehoord. Naar aanlei
ding hiervan deelde de senaat het vol
gende mede:
„Terwijl omstreeks een uur vannacht
tijdens het verbroederingsfeest, dat jaar-
lyks na afloop van het novitiaat gevierd
wordt, zojuist geïnstalleerde eerstejaars
zich op straat bevonden om gezamenlijk
volgens traditie de sociëteit binnen te
dringen, is de Utrechtse politie op een
naar de mening van de senaat niet ver
antwoorde wyze opgetreden.
Enkele per surveillance-wagen ge
arriveerde agenten sommeerden de
eerstejaars binnen twee minuten in de
sociëteit te verdwijnen. Enige secon
den later sloegen de agenten zonder
verdere waarschuwing met de knup
pel op de eerstejaars in, die zich niet
in de inmiddels door de oudejaars ge
barricadeerde sociëteit konden bege
ven. Eerstejaars, die verward raakten
tussen de voor de sociëteit geplaatste
fietsen werden afgeranseld. Een van
hen werd ongeveer 25 meter achterna
gezeten en terwijl hy op de grond lag
nog geslagen.
Hij werd vervoerd naar het Stads- en
Academisch Ziekenhuis, alwaar een her
senschudding werd geconstateerd. Een
lid van de novitiaatscommissie, dat bij
de agenten trachtte te bemiddelen, werd
door vier van hen met de knuppel be
werkt.
De senaat onderzoekt de zaak verder
en overweegt de te nemen maatregelen".
Jaarcongres
Alg. Kath. Werkgeversver.
Gistermiddag heeft de voorzitter van
de Algemene Katholieke Werkgevers
vereniging ,mr. F. J. F. M. van Thiel,
te Maastricht he jaarcongres geopend,
dat in deze stad in combinatie met de
achtste lustrumviering van de Lim
burgse Katholieke Werkgeversvereniging
wordt gehouden.
In „yn openingsrede zei de heer Van
Thiel onder meer, dat de Nederlandse
ondernemers van de beperkte herleving
Gomoelka tegen „Vaticaanse
invloed in de R.-K. Kerk
De Poolse communistische partijlei
der, Gomoelka, heeft de Rooms-katho-
lieke kerk van Polen ervan beschuldigd
zowel openlyk als in het geheim tegen
de regering te ageren. Maar in zijn toe
spraak tot onderwijsdeskundigen van de
partij voegde Gomoelka eraan toe, dat
de regering niet van plan is haar over
eenkomst van eind 1956 met de kerk op
te zeggen. De facultatieve catechisatie
lessen op school zullen gehandhaafd
blijven. Destijds had een groot deel van
de bevolking tegen de instelling van
deze facultatieve lessen geprotesteerd,
aldus Gomoelka.
Gomoelka omschreef de houding van
de regering tegenover godsdienstonder
richt als „verdraagzaam met handha
ving van het lekenkarakter der school".
Maar ten opzichte van godsdienstige
emblemen en handelwijzen staan de za
ken anders: in het akkoord met de kerk
was niet over kruisbeelden en gezamen
lijke gebeden gesproken, welke allengs
in het schoolbeeld waren verschenen
en het een religieuse aanschijn geven.
Op dat punt kan de staat niet toege
ven, aldus Gomoelka. Niet overal had
men het bevel van de minister van On
derwijs tot verwijdering van deze sym
bolen onverwijld opgevolgd, maar Go
moelka herhaalde met nadruk geen
strijd met de kerk te zoeken. „Wij zul
len echter een bepaald deel van de
kerkelijke hiërarchie, onder invloed van
Vaticaanse kringen, welke vijandig
staan tegenover volks-Polen en niet-re-
ligieuze doeleinden nastreven, geen ge
legenheid geven om de wettelijke staat
te ondermijnen", aldus de Poolse leider.
Spaak zou vandaag weer de
kwestie-Cyprus bespreken
Secretaris-generaal Spaak heeft giste
ren de permanente NAVO-raad verslag
uitgebracht over zijn besprekingen met
Griekse leiders over de kwestie-Cyprus.
Een woordvoerder verklaarde na afloop
van de vergadering, die twee en een
half uur duurde, dat de raad vandaag
weer bijeen zou komen. Hy wilde niet
zeggen of Spaak bepaalde voorstellen
had ingediend. Voorts ontkende hy dat
er, zoals in persberichten was gemeld,
zware druk op Engeland zal worden uit
geoefend om de tenuitvoerlegging van
het Britse plan voor Cyprus op te schor
ten.
Spaak, die dinsdag in Athene bespre
kingen heeft gevoerd, zou vanavond
naar de V.S. gaan voor een bezoek van
drie weken.
Nabezorging
Mocht U een keer de krant niet
ontvangen, dan verzoeken wy C
no. 3 0 5 0 0 te bellen vóór 7 uur
n.m. Zaterdags tussen 4 en 6 uur J|
n.m.
(Dus niet het in de telefoongids
vermelde nummer van ons bedrijf.
van de investeringsaftrek in belangryke
mate kunnen en dienen te genieten.
Cher 't verzoek der regering aan de Soc.
Economische Raad om advies inzake de
subsidies op zuivel en de huren, wilde
de voorzitter geen verdere beschouwin
gen wyden, behoudens de opmerking
„dat het vooraf vastleggen van stand
punten over de genoemde materie niet
in overeenstemming is met onze opvat
ting omtrent het publiekrechtelijk ka
rakter van de Sociaal Economische
Raad".
De staatssecretaris van Economische
Zaken, dr. G. M. J. Veldkamp, hield na
een gelukwens een rede over „Persoon
en functie van de ondernemer in oe
hedendaagse maatschappij"
Parfum-proces voor Hof
(Van onze Haagse correspondent)
Voor de civiele kamer van het
Haagse Gerechtshof zyn de pleidooien
gevoerd in de zaak tussen een Haagse
fabrikant van haarwater en de Staat.
De fabrikant eist teruggave van een
vergunning voor het maken van haar-
water-met-parfumlucht. Deze vergun
ning was hem in 1954 per ongeluk ver
leend. Bedoeld geweest was een vergun
ning voor het maken van haarwater
zonder parfum. Haarwater wordt ge
maakt met accynsvrije gedenatureerde
alcohol. Indien parfum wordt toege
voegd, moet men echter wèl belasting
betalen. Dankzij de vergissing bij het
afgeven van de vergunning, kon de fa
brikant haarwater-met-parfum maken,
dat gebruikt werd als eau de cologne,
voor f. 6.60 de liter. Alle andere fabri
kanten moeten per liter alleen al f. 7.50
accijns betalen.
Toen de fabrikant vergunning vroeg
voor het toepassen van een nieuw de-
naturatieproces, hield de inspecteur
der belastingen prompt de oude vergun
ning in. De nieuwe vergunning was al
leen voor haarwater zonder parfum.
Toen de fabrikant een overtreding be
ging ,werd hij geverbaliseerd. De mi
nister trok daarop beide vergunningen
in, de oude zowel als de nieuwe.
Voor de fabrikant pleitte mr. J. A.
Schxiring. Hij meende, dat de inspec
teur zijn bevoegdheid te buiten was ge
gaan door de eerste vergunning in te
trekken. Voor de Staat trad op mr. J.
Veegens, die stelde, dat het intrekken
mogelijk werd gemaakt doordat de fa
brikant een andere vergunning ge
vraagd had. Het hof zal op 29 oktobe?
uttepraefc doMV
Hedenmorgen is de kapitale boer
derij van de heer A. Kranenburg in
de Lage Waard. Landlustweg 18.
te Alphen in één uur tijd tot de
grond toe afgebrand.
Omstreeks zeven uur ontdekten
landarbeiders nabij de woning van
de veehouder Kranenburg, dat het
rieten dak van de boerderij in brand
stond. De onmiddellijk gewaar
schuwde veehouder heeft direct, ge
tracht het vuur met eigen middelen
te blussen. Nauwelijks tien minuten
lotat pakte reed* dt Alphmt»
brandweer onder leiding van de
commandant, de heer A. Korver
met veel matei iaal het. fel door de
wind aangewakkerde vuur. aan.
Spoedig bleek, dat er weinig van
de boerderij te redden zou zijn.
Huisgenoten en omwonenden had
den inmiddels het grootste gedeelte
van de inboedel kunnen redden.
Burgemeester Bruins Slot kwam
zich persoonlijk op de hoogte stel
len, alsmede het hoofd van de po-
litie-inspecteur N. G. Gronthuijse.
De waarde ma de boerderij, met
