Nieuw accent
ontwikkeling
op de vraag van de
der kapitaalmarkt
RECLASSERING: WINST VOOR
INDIVIDU EN SAMENLEVING
f(gsp7)j)
Naar stijging van rentestand?
Ambtenarenkorps moet dringend
sterk worden uitgebreid hetgeen
maatschappij kosten bespaart
Een nieuw pand voor de Ned. Ver.
tot Rheumatiekbestrijding
97ste jaargang
Zaterdag 20 september 1958
Derde blad no. 29549
Beurzen NewYork en Amsterdam weer hoger
(Van onze financiële medewerker)
Het is merkwaardig dat de staatsbegroting dinsdag j.l. haar meest sprekende
reactie heeft gevonden in een lichte koersstijging van de Nederlandse staats
fondsen. Een koersstijging van obligaties immers vindt doorgaans haar oorzaak in
een verruiming van de kapitaalmarkt en een daling van de rentestand, of althans
in de verwachting dat deze verschijnselen zich binnenkort zullen voordoen. Het
voornemen van de regering om het tekort op de begroting voor 1959 grotendeels
door het sluiten van geldleningen te dekken kan echter moeilijk als een aan
wijzing voor een daling van de rentestand worden beschouwd. Te minder, omdat
ook de gemeenten, al zijn ze vooreerst door de Bank voor Nederlandsche Gemeenten
aan nieuw geld geholpen, in de naaste toekomst nog belangrijke bedragen zullen
moeten opnemen.
beschouwingen over de begroting van
verschillende kanten gewezen door
een inkrimping van de sterk uitgedijde
staatszaken de kasbehoeften van het
De vlottende schuld van de gemeen
ten is wel van ruim f2 miljard op het
einde van 1957 tot ca. f VA miljard ge
daald, maar er bestaan bovendien nog
grote financiële verplichtingen en op
consolidatie van de vlottende schuld zal
derhalve voortdurend het deel gericht
moeten zijn.
Tot dusver loopt het met de finan
ciering van de staatsuitgaven nog tame
lijk vlot, ook al is de rente voor dag
geld van 2 tot 2 1/4 pCt. verhoogd. Het
Rijk heeft éénjaars schatkist papier
kunnen plaatsen tegen 3 1/8 pCt. maar
het tegen dat percentage aangeboden be
drag is niet groot geweest. Men zou
hieruit kunnen concluderen dat de ban
ken met het vastleggen van geld op wat
langere termijn uitermate voorzichtig
zijn en rekening houden met de moge
lijkheid dat na verloop van tijd een ho
gere rente kan worden bedongen.
Aan de andere kant is het duidelijk,
dat de regering erop bedacht is de ren
te zo laag mogelijk te houden, nu het in
haar voornemen ligt eerlang met een le
ning op de kapitaalmarkt een beroep te
doen. Vandaar dat zij niet bereid was
voor het jaarpapier een hoger disconto
dan 31/8 pCt. te betalen. Mogelijk ook
heeft zij de staatsfondsenmarkt enige
steun verleend om te voorkomen dat de
indiening van de begroting een koers
daling zou veroorzaken. Hoe dit zij, tot
dusver is die koersdaling achterwege ge
bleven, maar de vraag hoe de geld- en
kapitaalmarkt zich in de naaste toe
komst zal ontwikkelen heeft door de ge
wijzigde dekkingspolitiek van de rege
ring ongetwijfeld een nieuw accent ge
kregen. De regering heeft met voldoe
ning geconstateerd dat de besparingen
in ons land weer toenemen, maar zich
er toch ook wel rekenschap van gegeven
dat de betrekkelijke ruimte op de kapi
taalmarkt voor een goed deel het ge
volg is van de verminderde investerin
gen bij het bedrijfsleven.
In de toelichting op de begroting komt
een grafiek voor, waaruit blijkt dat de
afschrijvingen en de besparingen in
1956 f Va miljard kleiner zjjn geweest
dan de investeringen en dat 1957 in
dat opzicht nog een overschrijding
van f l,/4 miljard heeft doen zien.
Hier lag een van de oorzaken voor do
krappe kapitaalmarkt en de stijgende
rente. Voor het lopende jaar werden
de besparingen en de afschrijvingen
echter f 1 miljard groter geraamd dan
de investeringen, tengevolge waarvan
dan ook de kapitaalmarkt is verruimd.
Hoe de toestand zich in 1959 zal ont
wikkelen hangt echter van verschillende
factoren af en niet het minst van de
vraag in hoeverre in de naaste toekomst
op een gunstige wending van de con
junctuur valt te rekenen. In de V.S. ziet
men reeds het verschijnsel dat de nieu
we conjunctuursopgang, welke de New-
yorkse beurs blijkt te fascineren, met
een stijging van de rentestand gepaara
gaat. De meeste banken hebben nu het
disconto van 1 3/4 tot 2 pCt. verhoogd
en het rentetarief voor eerste klas kre
dieten van Vh op 4 pCt. gebracht Het
schijnt dat de Amerikaanse bedrijven
weer moed vatten en bereid zijn hun
kapitaalsuitgaven te vergroten voor de
verbetering en de vernieuwing van hun
produktieapparaat .Een stijgende geld
en kapitaalmarkt in de V.S. laat uiter
aard ook de markten in Europa niet on
beroerd en ten onzent wordt in finan
ciële kringen dan ook algemeen aange
nomen dat de daling van de rentestand
vooreerst tot een eind is gekomen en in
de naaste toekomst allicht enige stijging
valt te verwachten.
Als inderdaad ook in ons land een
economisch herstel intreedt, zoals de
regering meent te mogen verwachten,
zou het wel eens kunnen zjjn dat het
beroep op de kapitaalmarkt door Rijk
en Gemeenten samenvalt met een
herleefde vraag naar kapitaal bjj de
bedrijven. Zou dan ter wille van de
gewenste economische expansie door
het Rijk aan de bedrijven de voorrang
worden gelaten, dan zullen de kapi
taalbehoeften van het R(jk op korte
termijn moeten worden gefinancierd,
waaraan het gevaar is verbonden dat.
als de banken niet voldoende midde
len voor de aankoop van schatkistpa
pier beschikbaar hebben, op de Ne-
landsche Bank een beroep zal moe
ten worden gedaan. Hetgeen een in
flatoire financiering zou betekenen.
De regering zal zeer zeker pogen dit te
voorkomen, maar heeft tenslotte de ont
wikkeling van de geld- en kapitaalmark'
niet in de hand. Zij kan alleen en op
de dringende noodzaak daarvan is in de
„Pionierskorps" voor aanval
op Nieuw-Guinea
De secretaris-generaal van het na
tionale front voor de bevrijding van
Westelijk Nieuw-Guinea, brigade-ge
neraal Moestopo, heeft volgens een
bericht van het Persbureau Antara
gisteren de leden van een „pioniers
korps" geïnstalleerd en hun gezegd
bereid te zijn „West-Irian aan te val
len met hulp van de strijdkrachten".
Volgens Antara zou de generaal heb
ben gezegd, dat het korps zo nodig zou
kunnen dienen als een soort „menselijke
bom", daar zij leden bereid zijn zich-
self op te offeren en de dood onder
ogen te zien.
De geïnstalleerde leden van het
nieuwe korps lazen een verklaring voor,
waarin zij uitdrukking gaven aan hun
vastberadenheid om te vechten voor het
terugkrijgen vai West-Irian, aldus
voegde het persbureau hier nog aan toe.
Het pionierskorps staat onder een
presidium, een uitvoerende raad en een
plenaire raad.
Rijk beperken, waardoor dan echter ten
aanzien van lonen en prijzen nieuwe
spanningen zullen ontstaan.
Of men in de kringen van de Neder
landse belegger met het oog daarop in
de toekomst een nieuwe waardevermin
dering van de gulden verwacht, dan wel
of men ten aanzien van het economisch
herstel optimistische verwachtingen
koestert, wij weten het niet.
Een feit is echter dat de Nederlandse
aandelenmarkt, mede onder invloed
van de stijgende koersen in New York,
haar vaste stemming handhaaft en
het koerspeil van vele aandelen ook
deze week weer is gestegen.
Het vooruitzicht dat straks ook het
Rijk weer een beroep op de kapitaal
markt zal doen, heeft blijkbaar reeds
enkele ondernemingen genoopt om tot
versterking van hun financiële positie
over te gaan. De Groninger Industriële
Kredietbank komt met een 5 1/4 procent
dertig jarige obligatielening van drie
miljoen, welke tegen 99 procent wordt
aangeboden. Van Berkel's Patent komt
(Advertentie)
ZILFA PLEET
modern bestek
I. HOOGERVORST
Morsstraat 9
P. I. MAARTENSE
Hoogstraat 6
Fa. A. I. MANDERSLOOT
Donkersteeg 14
J. du PON
Breestraat 89
ROSSEM du CHATTEL
Breestraat 95 DRIESSEN
In het Groothandelsgebouw te Rot-
teridam is gisteren de Jaarvergadering ge
houden van de Nederlandse Orde van Ad-
?e,LdiJÏSSt»JK.i-1?X JPgS SSS- _2t Se,'
a 140 procent, emissies,
zeker niet onwelkom zullen zijn.
Buitenlandse dienst zal
worden ingekrompen
Bij het samenstellen van de begroting
van Buitenlandse Zaken 1959 is rekening
gehouden met nieuwe vestigingen van
de buitenlandse dienst in Port of Spain
Dakar. Accra, Lagos en Tunis: met de
oprichting van consulaten-(generaal) te
Algiers en Houston (U.S.A.). alsmede
met de oprichting van een gecombineer
de Nederlandse vertegenwoordiging bij
de EEG en EGA.
Ondanks bovenbedoelde uitbreiding van
vertegenwoordigingen is het aantal
functies met 8 verminderd tot in totaal
352.
Dieren in Artis worden door
publiek overvoerd
De grote drukte in Artis te Amster
dam als gevolg van de lagere toegangs
prijzen in de septembermaand is ver
heugend voor de exploitatie van de
dierentuin, maar kan voor een aantal
dieren beslist rampzalige gevolgen heb
ben. Gewoonlijk wordt per persoon twee
tot drie ons voer meegebracht, hetgeen
op drukke dagen betekent, dat twee tot
drie ton extra voer aan de dieren wordt
verschaft. Dit is een hoeveelheid, die
onmogelijk boven het normale menu
verwerkt kan worden.
Als gevolg van dit voeren op zondag
j.l. zijn twee schaapjes overleden. Bij
sectie bleken de dieren zo afgrijselijk vol
voedsel te zitten, dat de maagwand was
gebarsten. Niet alleen voedsel kwam er
te voorschijn maar n.b. ook enkele I
plastic zakken Wil men dierenlevens
sparen, voer de beesten dan niet. Het is J
de eenvoudigste en goedkoopste vorm 1
van dierenbescherming, zo adviseert
Artis zijn bezoekers.
(Van een onzer redacteuren)
De wereld is niet volmaakt. Dat is een gemeenplaats welke zo op
het eerste oog weinig zin heeft. Het merkwaardige is echter, dat de
consequenties van deze waarheid-als-een-kudde-koeien heel wat min
der snel worden onderkend als de waarheid wordt onderschreven.
Een van die consequenties is het belang van de reclassering:
uitvloeisel van het maatschappelijk ontsporen van de mens maar zeker
in even sterke mate uitvloeisel van het ontsporen van de samenleving
tegenover de mens.
Daarom is reclassering een kwestie die allen aangaat. Het is nuttig
daarop nog eens te wijzen in een tijd, dat meer dan gewone aandacht
voor de reclassering wordt gevraagd alom in den lande, een verhoogde
belangstelling die culmineert in de nationale reclasseringsdag op zater
dag 27 september a.s.
In de naoorlogse jaren is het reclasseringswerk in vele opzichten
stormachtig gegroeid, maar niettemin kunnen de reclasseringsinstellin-
gen terecht een beroep doen op de samenleving om de belangstelling
(ook in materiële hetekenis) nog aanzienlijk op te voeren.
Hoewel men over de oorzaken van de
criminaliteit nog weinig positieve gege
vens heeft, staat toch wel vast dat onder
meer milieu-invloeden op zeer jeugdige
leeftijd en maatschappelijke invloeden
Gemeenschap mede
schuldig!
Dezer dagen hebben wij tijdens een te
Leiden gehouden persconferentie veel
over het werk van de reclasseringsin-
stellingen en de betekenis daarvan voor
individu en gemeenschap gehoord uit de
mond van mr. E. L. M. H. Speyart van
Woerden, voorzitter, en prof. mr. J. M.
van Bemimelen bestuurslid van de Ver
eniging van Reclasseringsinstellingen en
mr A. van Mazijik, directeur van de
Prèt. Christelijke Reclasseringsverenii-
ging.
Hierbij werd nadrukkelijk gesteld, dat
men reclassering niet alleen mag zien
als een kwestie van Christelijke naasten
liefde, doch minstens evenzeer als een
plicht van de maatschappij tegenover
haar leden en ook tegenover zichzelf.
invrijheidstelling, beide strafvormen
die in groce mate enerzijds het men
selijk leed verzachten en anderzijds de
ontwikkeling van maatschappelijk ver
antwoordelijkheidsbesef stimuleren. Wat
dat laatste aangaat wees prof. Van
Eemmelen op het wonderlijke verschijn
sel, dat de samenleving iemand, die door
misdaad toont te weinig verantwoorde
lijkheidsbesef te bezitten, pleegt op te
sluiten in een gevangenis' waar hij voor
geruime tijd van iedere verantwoorde
lijkheid ontheven wordt doordat hem
alle vrijheid wordt ontnomen. Na zijn
straftijd wordt hij weer in de maat
schappij geplaatst met een daardoor nog
weer verminderd verantwoordelijkheids
besef En dan pleegt die maatschappij
verbaasd en verontwaardigd te zijn,
wanneer deze mens opnieuw ontspoort.
Voor het toezicht en het uitbrengen
van rapporten op grond waarvan voor
waardelijke maatregelen mogelijk wor
den is een uitgebreide staf van reclasse-
ringsambtenaren nodig, die in hun werk
gesteund worden door duizenden vrij
willige krachten Him aantal is in de
naoorlogse jaren reeds aanzienlijk uit
gebreid: van 41 kort voor de oorlog via
72 in 1947 naar ruim 250 ambtenaren nu,
naast naar schatting tienduizend vrij
willigers.
Maar het ambtenarenkorps behoeft
dringend uitbreiding zeker tot het dub
bele van thans.
Eén ambtenaar:
winst van halve ten
Dat is, hoe merkwaardig dit op het
eerste ogenblik zou lijken, bepaald geen
kostbare geschiedenis, integendeel. Prof
■«r n dat
een zeer belangrijke rol spelen. In ver- Van Bemmelen rekende ons voor,
band daarmee moet men stellen, dat de iedere reclasseringsambtenaar de ge-
samenleving zelve mede schuldig is aan m eenschap veertig duizend gulden be-
het optreden van misdaad En zelfs j spaart! Immers een gevangene kost de
wanneer men zowel die „schuld als de gemeenschap dertig gulden per dag of
eis van naastenliefde niet sou willen n,im tienduizend per jaar. Wanneer wij
onderschrijven dan nog blijven er ge
noeg motieven over om de reclassering
een maatschappelijk belang en een
maatschappelijke rechtvaardigheid te
achten.
Voorwaardelijke straffen
De reclasseringsinstellingen hebben in
de naoorlogse jaren zeer veel gedaan
niet zien dat door rapporteurswerk en
het toezicht van slechts één ambtenaar
per jaar zeker vijftig mensen uit de ge
vangenis kunnen worden gehouden, be
tekent dit een besparing van zeker veer
tig duizend gulden. Verdubbeling van
het huidige ambtenarenkorps zou dus
een „besparing" tien miljoen gulden per
jaar opleveren!
Dit is uiteraard een eenvoudige bere-
voor uitbreiding van het instituut der j kening waarin vele factoren buiten be- meer geld en meer tijd voor de reclas-
voorwaardelijke straf en voorwaardelijke I schouwing zijn gelaten doch er blijktsering levert financiële, morele, maat-
Tirol Ilifr zlol
Rem op mogelijke
uitbreiding
Het aantal voorwaardelijke straffen en
invrijheidstellingen kan afgezien van de
beperkingen door de omvang van
het ambtenarenkorps ongetwijfeld
worden uitgebreid. Op het ogenblik
wordt slechts over ruim vijftien procent
der verdachten door de reclassering ge
rapporteerd. Uitbreiding van dit per
centage is bij de huidige staf van de re
classering niet mogelijk. Bij slechts een
derde van de vonnissen is sprake van
een geheel of gedeeltelijk voorwaarde
lijke straf op grond waarvan toezicht
nodig wordt Ook het toezicht kan door
het huidige ambtenarenkorps niet wor
den uitgebreid. Toch leren de cijfers, dat
het percentage van geslaagde reclasse
ring bij dergelijke straffen zeer hoog
ligt, zeker en waarschijnlijk zelfs aan
zienlijk boven de 70 procent, terwijl al
gemeen genomen het percentage van
het recidivisme op circa vijftig procent
ligt.
Dienst aan wetenschap
Zeer belangrijk is ook een ander as
pect van een uitbreiding van het korps
reclasseringsambtenaren. Het weten
schappelijk onderzoek naar de oorzaken
van de criminaliteit vindt in de dossiers
van de reclassering een zeer belangrijke
bron van gegevens, doch het putten
daaruit wordt door de overbelasting van
het ambtenarenkorps onmogelijk. Om
een voorbeeld te noemeneen Leids uni
versitair onderzoek naar de relatie tus
sen criminaliteit en het kopen op afbe
taling moest worden gestaakt doordat
niet voldoende van deze dossiers kon wor
den gebruik gemaakt. De reclasserings
instellingen zouden bij een mindere be
lasting door uitbreiding in staat zijn niet
alleen de helpende hand te bieden aan
ontspoorden maar tevens (wat uitein
delijk toch veel belangrijker is zowel
menselijk als maatschappelijk) kunnen
helpen de oorzaken der ontsporingen te
ontdekken en wellicht deze gedeeltelijk
voorkomen.
En aangezien (met een andere ge
meenplaats gezegd) voorkomen nu een
maal beter is dan genezen, moet dit een
van de belangrijkste bijdragen van de
reclassering aan de maatschappij geacht
worden, een bijdrage die thans niet kan
worden geleverd.
In het kort komt het hierop neer:
(ld en meer tijd voor de reclas-
wel uit dat de reclassering niet een voor
de gemeenschap kostbaar maar juist
winstgevend werk is, alleen reeds op het
materiele vlak, nog afgezien van de
enorme morele winst door het besparen
van onnoemelijk veel menselijk leed.
Dit zijn geen orgelpijpenmaar
de straalpijpen van een der motoren
van de Boeing 707. het straatver
keer svliegtuig dat in november a.s.
een regelmatige dienst tussen Ame
rika en Europa zal gaan onderhou
den. Het 124 ton wegende toestel
zal 190 passagiers kunnen vervoe
ren met een snelheid van 950 km
per uur.
schappelijke en wetenschappelijke winst
van grote waarde op. Het is te hopen,
dat dit door zeer velen wordt ingezien
en dat de komende nationale reclasse
ringsdag een bewijs wordt van dit in
zicht.
En 460.000 t an „Wie opent de kluis"-actie
(Speciale berichtgeving)
Het netto-resultaat van de AVRO-actie „Wie opent de kluis" bedraagt
f 1.380.780.—Evenals de beide andere instellingen Koningin Wilhelminafonds
en Prinses Beatrix poliofonds kreeg het Nationaal Rheumafonds hiervan
f 460.260.toebedeeld. Dit deelde vanmorgen de voorzitter van de Ned. Vereniging
tot Rheumatiekbestrijding, mr. W. J. Geertsema, mee ter gelegenheid van de
opening van het nieuwe gebouw van deze 32 jaar oude organisatie in de J. P.
Coenstraat 31 te Den Haag. De Ned. Ver. tot Rheumatiekbestrijding, waarin
kruisverenigingen, ziekenfondsen en werknemersorganisaties op federatieve basis
samenwerken, is belast met de verdeling van het aan de rheumabestrijding
toekomende bedrag. Naast deze organisatie en het Nationaal Rheumafonds
wier respectievelijke besturen uit dezelfde personen zijn samengesteld, hetgeen
een hechte samenwerking waarborgt vecht aan dit front nog het Rheuma
fonds dr. Jan van Bremen, dat zich bezighoudt met het bevorderen van het
wetenschappelijk onderzoek.
Na een moeilijk begin, waarbij de Ned.
Ver. tot Rheumatiekbestrijding haar
kwijnend bestaan toch wist ie bestendi
gen, kondigden zich vrij plotseling en
kele gebeurtenissen aan, die niet alleen
het zó hard nodige geld in het laadje
brachten, maar er ook zorg voor droe
gen. dat het publiek met deze narionale
riood werd geconfronteerd.
Het begon in 1955 met een actie, die
ruim 2 miljoen gulden opbracht. Deze
werd gevolgd dóór de grootscheepse in
zameling in het kader van „Wie opent
de kluis". Als derde mijlpaal, zo stelde
mr. Geertsema, is er nu de opening van
een bureau bestaande uit twee étalages
met een aantal comfortabele en modern
L-igerichte vertrekken, die wel bijzonder
scherp afsteken met de beide kleine ka
mertjes, waarmee men zich totnogtoe te
vreden heeft moeten stellen. „Voor het
eerst in ons bestaan hebben wij thans
een behoorlijke huisvesting", zo ver
klaarde de voorzitter. Nu de vereniging
de ruimte heeft om een afdoende admi
nistratie op touw te zetten, zal zij 2ich
gaan bezighouden met de landelijke uit
bouw, met inbegrip van de vorming vai;
plaatselijke comité's.
Het dankzij de AVRO-actie ontvangen
bedrag heeft de Ned. Ver. tot Rheuma
tiekbestrijding toegedacht aan de Fede- 1
ratie van verpleeginrichtingen voor
langdurige zieken te Utrecht (f47 870.-)
en aan de R.-K. Vereniging van ver
pleeghuizen te Den Haag (f45.(M5.—
Beide organisaties omvatten geznmen-
lijk circa 500 reuma-patiënten. Aan de
Nederlandse Vereniging van sanatoria,
voor- en nazorginrichtingen etc. „Zonne.
straal" te Hilversum werd een bedrag
van f50.000.aangeboden ten behoeve
van deinrichting der fysio-therapeu
tische afdeling, "oorts kregen de «Stich-
ting Rheuma-tHbuizen" te Rotterdam
f 100.000,de stichting „Verpleeg- en
rusthuizen Midden Zeeland" te Middel
burg f 25.000.de Ziekeninrichting
„Benvenuto" te Rotterdam f 25.000,en
het Instituut voor fysische therapie te
Groningen f17.500.Er blijft thans nog
een bedrag van 1 149.845,over. zo deel
de mr. Geertsema mee. doch dit zal
worden verdeeld over de nog te ver-
waohten aanvragen van inrichtingen.
Lefthe schaakver. 9hT
lidor besprak viering
40i%Hab«staavi....
eva2
'm Warworn! viert
,0e teecte" worden
bestaan..
voor leder dfe onder
jAJ»
IS m
«nde Ver.v.Hwisvrou-
wenhadiprettiqe
openings vntdeUq,
er was lw lelden voor
lichtingsavond VOO**
cursus jeugdActle...
de Natuurvriend
had weer ledenver
gadering
