j
RgY&l
TYPISTES
„Dorp aan de rivier", geen grootse
film - maar wel een met beloften
OLIEROOK EN HAARDBRANDOLIE
A. DE WIT'S HANDELSHUIS - OUDE VEST 111
Kerkelijk Leven
Belangrijkste fragment geen hoogtepunt
Fons Rademakerseerste film
heeft warmtedoch mist tempo
Bloemen uit de voorhof
van de modetuin
540ste STAATSLOTERIJ 4e klas 17e lijst
MANNELIJK PERSONEEL
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1958
(Van een medewerker)
De verfilming van Antoon Coolen's roman „Dorp aan de rivier"
een hachelijke onderneming. De vermaarde romanschrijver is een
boeiende verteller, die zich meer door zijn onderwerpen laat meeslepen,
dan dat hij denkt aan zijn compositie. Het ene tafereel na het andere
volgt, fragmentarisch gaat het leven van de ruige zonderlinge dokter
Tjerk van Taeke aan de lezer voorbij. Een bijzonder mens in het goede
en het kwade.
Brokstukken uit het leven van deze Fries, neergestreken in het Bra
bantse dorpje Lith maken nog geen filmvertelling. Fons Rademakers,
die Hugo Claus scenario als het raam, waarin de film is gespijkerd,
heeft aanvaard, zal dan ook moeite genoeg gehad hebben om van deze
brokstukken met een film voor de dag te komen.
ontsnapping van Den Dove, een ruime
plaats is ingedeeld is mogelijk een
concessie van de regisseur, die het dra
matisch gebeuren heeft willen opvrolij
ken met een pittig tafereel, dat de
lachlust kon opwekken.
Is het ernst of toeval, dat het gieren
de publiek een spiegel wordt voorgehou
den door het te confronteren met het
brullende publiek in de rechtzaal, dat
de ontsnapping van Den Dove moet
aanhoren?
Hoe het zy, deze confrontatie was
verrassend. Het belangrijkste fragment
uit de roman is in het filmverhaal geen
schokkend gebeuren geworden. Tjerk
van Taeke, die de rivier met het kruien
de ijs moet over steken en niemand kan
vinden die hem helpen wil, zelfs de
grootste grootspreker van de lijkwake
niet, waagt zijn leven, om het kind te
halen en de vrouw te redden, die in
barensweeën ligt.
Wy hebben geen machtige rivier ge
zien met de het leven bedreigende
schotsen. Geen worsteling op het ijs,
die een hartbeklemmende spanning
heeft teweeg gebracht. De bid
dende menigte was geen menigte.
Dit lag zeker niet aan Max Croiset.
Het zat er wel in, doch de regisseur
heeft het er niet uitgehaald. Deze
scène alleen zou een epos hebben
kunnen zijn.
dat zijn moeder niet op het kerkhof ligt
begraven, en de dokter.
Goed getypeerd
Even fragmentarisch
als Coolens roman
De première van „Dorp aan de rivier",
de nieuwe Nederlandse film, waaraan
meer dan een jaar is gewerkt, is gis
teren te Amsterdam met grote belang
stelling ontvangen. Van de Nederland
se films, die wy hebben gezien, be
hoort die van Fons Rademakers tot
de best geslaagden. Er zit warmte en
bloed in deze film, wat goed moet
maken, wat er aan ontbreekt: vaart,
tempo. Het aaneenrygen van de
schakels der gebeurtenissen gaat te
langzaam en kent geen overgangen.
Veel van wat er gebeurt zal de toe
schouwer niet duidelijk zyn. De rol
prent kent een gedurfd realisme, dat
zelfs macaber en toch boeiend kan
zyn.
De grote speler in deze film is Max
Croiset als dokter Tjerk van Taeke. Het
is niet zijn schuld, dat hij slechts één
zijde van deze dokter, de goede, de
bizarre heeft uit te beelden, zodat men
een zekere eenvormigheid van type
krygt. Waarom deze dokter zulk een
grote vriendschap heeft voor de een
zame stroper Cis den Dove (Bernard
Droog) kan alleen hem duidelijk wor
den, die de roman heeft gelezen. Het
amoureuze avontuur met de zigeunerin
(Tamara Garcia) heeft ongetwijfeld het
temperament daar waar het moet zijn,
in het dorpje, dat leeft onder de druk
van de burgemeester en dat zijn dokter,
ondanks zijn bemindheid laat gaan, na
25 jaar zijn zegenrijke werk te hebben
gedaan op een wijze, dat zijn figuur een
legendarische is geworden.
Macaber hoogtepunt
De macabere nachtwake, biddend en
drinkend bij het lijk van Van Lent, die
zelfmoord heeft gepleegd, is even lugu
ber als realistisch. Het is zelfs een hoog
te-punt in de film geworden. Het ge
murmel der gebeden, onderbroken door
het drinkgelag en sterke verhalen leiden
tot een climax, die later zijn ontwikke
ling krijgt. Dat aan een scène als de
Maatschappij Ontwikkeling
Midden-Oosten
De Raad van Commissarissen van de
onder leiding van de heer Paul Rij kens
staande en in maart 1958 opgerichte
maatschappij tot bevordering van de
economische ontwikkeling van het Mid
den-Oosten (Midec S.A. te Luxemburg)
is, naar de maatschappij meldt, uitge
breid met vertegewoordigers van Saoe-
di-Arabie, Egypte. Syrië, Perzie en
Libanon, terwijl eerlang ook Irak, de
Soedan en Koeweit vertegenwoordigd
zullen zijn.
De maatschappij beschikt thans over
830.000 Zwitserse franken aan kapitaal
en 81.000 Zw. franken aan reserves.
Nato-oefening „Ship Shape"
begonnen
Gisteren is in het zeegebied ten westen
van Engeland en in het oostelijk ge
deelte van de Atlantische Oceaan de
Nato-oefening „Ship Shape" begonnen,
waaraan zowel oorlogsschepen als vlieg
tuigen van Engeland, België, Frankrijk,
West-Duitsland, Portugal en Nederland
deelnemen.
De oefening wordt gehouden zowel in
de boven- als onderwater oorlogvoering,
in het mijnenvegen en de convooibe-
scherming.
Van Nederlandse zyde wordt aan de
oefening deelgenomen door Hr. Ms. on
derzeeboten „Zeeleeuw" en „Walrus", een
aantal mijnenvegers van squadron 123
en 127, benevens door Lockheed Nep
tunes van vliegtuigsquadron 320 van de
Marineluchtvaartdienst.
Ontroerend spel
Ontroerend daarentegen was zijn spel
in het samenzijn met zijn vrouw (Mary
Dresselhuys, die hem haar angst
voor de dood onthult. Ook Mary
Dresselhuys als de zorgzame vrouw en
moeder, die niet weet doch wel ver
moedt, dat zij spoedig sterven zal. ont
roerde even zeer. Een bijzonder fijn en
doorvoeld tafereel, dat weer een winst
punt voor de film opleverde. Een sterke
FONS RADEMAKERS
filmdebuut
rol is die van Louis van Gasteren, als
Pale Pie, die de eed zweert, Mammeke,
de geheimzinnige dorpsfiguur, te ont
maskeren.
De jongens van de dokter zijn niet die
straatschendertjes, die Coolen heeft ge
tekend, zij zijn te netjes. Aan deze keu
righeid echter danken wij de warme
scène tussen de oudste zoon, die weet,
De burgemeester, door Jan Teuling
uitgebeeld, was een ogensohynlyk ach
tenswaardige, doch goed getypeerde
huichelachtige figuur, die door de dok
ter onverschrokken aan de kaak werd
gesteld. Jan Retel gaf een voortreffelijke
dorpskastelein, onbewogen by het on
derzoek door de marechaussee, en onbe
holpen, geslagen by de smartelyke
bevalling van zyn vrouw.
wy hebben het dorp aan de rivier,
Lith aan de Maas, leren kennen, de
kleine gemeenschap, eenvoudig in
vroomheid, aaneengesloten in het rodde
len, enerzijds vol waardering en liefde
voor de dokter, anderzyds klein in het
gebaar. Deze rivier stroomt wel door de
film, als een rustig waker echter, dat
in zyn weerbarstigheid nergens zijn
grommen doet horen, zelfs by ysgang
niet.
MARY DRESSELHUYS
moeder van te nette jongens
Bewondering kan men hebben voor
het knappe camerawerk van Ed. v. d.
Ende, de muziekjes van Jurriaan
Andriessen zijn verdienstelijk, doch
niet overrompelend.
Fons Rademarkers' filmdebuut houdt
een belofte in voor schoner werk in de
toekomst. „Dorp aan de Rivier" is
geen grote film geworden, doch wel
een film, waarin het spel aan kwali
teit gewonnen heeft. Het is een film,
die ons ruim anderhalf uur heeft
kunnen boeien.
VARIA
Ongelukkige advertentie
De Oostduitse filmmaatschappy „Defa"
wordt op het ogenblik overstelpt met
kritiek, omdat zy in een advertentie een
„jong, aardig en gelukkig meisje" heeft
gevraagd, dat een rol zal moeten ver
tolken in een nieuwe film. Een derge-
lyke wyze van adverteren heeft vol
gens de communisten aangetoond, dat
de leiding van de filmmaatschappy het
slachtoffer is geworden van „het gebrek
aan cultuur in de Westerse wereld". In
plaats van te adverteren hadden verte
genwoordigers van de filmindustrie
naar een fabriek moeten gaan om daar
een meisje uit te zoeken voor het ver
tolken van een filmrol.
De meisjes, die hebben gereflecteerd
op de annonce zitten echter niet min
der in het schip. Volgens het jeugdblad
„Jonge Wereld" zijn de 800 meisjes, die
zich kandidaat hebben gesteld niet „het
slag natuurlyke meisjes zoals de Repu
bliek dat kent". Het zouden slechts
meisjes uit miljoenen zyn, die het leven
van iedere dag trachten te ontsnappen.
Van verschillende communistische zy-
den is raad gegeven in de kwestie. Er
is geadviseerd, dat de meisjes een boek
over de helden van de socialistische
wereld ter lezing wordt gegeven en toe
komstige officieren van het volksleger
hebben aanbevolen, dat de meisjes naar
de fabriek of een collectieve boerdery
worden gestuurd om „een socialistische
kyk op het leven" te krygen.
Na de galapremière in het City
theater te Amsterdam had er een
huldiging plaats van de hoofdfigu
ren. Op deze foto ziet men van links
naar rechts Anton Coolende
auteurJan Teulings, Mary Dres
selhuys en Max Croiset.
10 jaar wegens
doodslag op kinderen
Tien jaar gevangenisstraf met af
trek van de byna acht maanden pre
ventieve hechtenis wegens doodslag
luidde het vonnis, dat de rechtbank te
Amsterdam vanochtend heeft geveld
over een 30-jarige glazenwasser uit
Amsterdam. Deze was ervan beschul
digd in de nacht van donderdag 23
januari op vrijdag 24 januari j.l. in
zyn woning aan de Kattenburgertus-
senstraat de gaskraan te hebben open
gedraaid. waardoor binnen enkele
uren tijds zijn drie kinderen om het
leven kwamen.
De rechtbank achtte de primair ten
laste gelegde moord niet bewezen en
sprak de man daarvan vry. De officier
van Justitie had moord wèl bewezen
geacht en tegen de man 18 jaar geëist.
Ds. J. Kamphuis benoemd
tot hoogleraar
De generale synode van de Geref.
Kerken (art. 31), heeft in haar te Bun
schoten-Spakenburg gehouden jaarver
gadering ds. J. Kamphuis, predikant te
Delfshaven, benoemd tot hoogleraar aan
de Theologische Hogeschool te Kampen.
GEEN HERSTEL IN HET AMBT
VOOR DS. A. A. LEENHOUTS
Ds. A. A. Leenhouts, leraar by het
Chr. M.O. te Amsterdam, die in januari
j.l. vrijwillig zijn ambt als predikant bij
de Geref. Kerk van Castricum heeft
neergelegd heeft zich thans tot de
classis Haarlem, onder welke de kerk
van Castricum ressorteert gewend met
het verzoek om ambteherstel. De classis
heeft op dit verzoek afwijzend beschikt
op grond van het feit, dat ds. Leenhouts
zyn ambt geheel vrijwillig heeft neer
gelegd en omdat hy geregeld voorgaat
in allerlei diensten, die niet van de
Geref. Kerken uitgaan.
GEREF. KERK (ART. 31) WIJST
ACTIEF VROUWENKIESRECHT AF
In haar zittingen van woensdagavond
en donderdagmorgen heeft de generale
synode der Geref. Kerken (art. 31) de
vraag onder ogen gezien, of er termen
aanwezig waren terug te komen op het
besluit van de generale synode van
Arnhem 1930, waarbij aan de vrouwe-
lyke lidmaten der gemeente het kies-
V en D legt de nadruk op de Empire-lijn
(Van een speciale medewerkster)
Onder het motto ,La corte della moda" (De voorhof van de modetuin)
toonden gistermorgen en -middag vier mannequins de nieuwe najaars
modellen hij V. en D. Het waren stuk voor stuk bloemenuit de voorhof
van de Italiaanse en Franse modehuizen. Tezamen vormden zij een
herfstbouquet van goudbruine en dieprode chrysanten, absinthgroene
dahlia's en felkleurige orchideën.
De fraaie stoffen waren ruwharig
bouclé, mohair en tweed voor mantels.
Voor japonnen en rokken werd eveneens
veel tweed gebruikt in vaak verras
sende kleurencombinaties, zoals groen
blauw en rood-zwart. Wol met zyde en
jersey bleken ook nog steeds geliefde
stoffen. Voor namiddagjaponnen is flu
weel zeer modieus en voor geklede doel
einden satin duchesse.
EMPIRELIJN
De collectie was er op gericht om te
laten zien wat de Franse modehuizen
bieden en dus was de Empirelyn goed
vertegenwoordigd. Dit model is n.l. lang
niet geschikt voor iedereen en zal de
slanke dames het best kleden. De taille
is zeer hoog, de aangebrachte ruimte
valt vlak onder de buste, wat een wyd-
uitstaand effect geeft.
Een gryszwart geruite japon, met een
geheel geplooide rok in deze styl, had
veel succes.
Bijzonder fraai vonden wy een zwarte
imprimé-japon, met een ingenieus ver
werkte gedrapeerde rok, die aan de
zoom weer glad viel. De achterkant was
geheel doorgeknoopt. Ook voor cocktail-
japonnen is de Empirelyn zeer geschikt,
zoals de stijlvolle groene satynen met
wit kanten japon met strikgarnering.
De mantels in deze lyn waren zeer
opvallend. Heel chic was een nacht
blauwe mantel met diep-ingezette
plooien, waarby een beeldige gebroken
witte hoed werd getoond. Een dieprode
recht in de kerk niet toegekend werd.
De synode besloot aan dit verzoek niet
te voldoen. Dit geschiedde met 24 tegen
7 stemmen en 1 onthouding.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Oudehorne (Fr.) H.
We-g'gemans. kand. te Hilversum die be
dankte voor Lollum (Fr.). Moordrecht en
voor Wlt.ka.rsum.
GEREF. KERKEN ONDERH. ART 31 K.O.
Beroepen te Gees en te Nyverdal A.
Koers. kand. te Hoogkerk. Aangenomen
vaar Oosterbeek-Velp J. R. Kamerbeek,
kand. te Amersfoort.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te 's-Gravenhage-west I. de
Bruijne te. Rotterdam-centrum; te Vee-
nendaal B. Bijleveld te Noordeloos.
mantel gegarneerd met zwart persianer
bont, waarbij een zwart hoedje werd
getoond, kreeg een warm applaus.
Dat het klassieke model ook nog
steeds geliefd is, bleek wel uit het suc
ces, dat een antracietkleurig pakje
oogstte. Hierby werd een beeldig wit
hoedje met grote veer gedragen.
Mantels vormden een groot onderdeel
in deze show, zowel effen als geruite
stof in verschillende kleurennuances. Bij
de soms wat sobere kleuren brachten de
hoeden en accessoires de vrolyke noot
b.v. in de combinatie gryskorenblauw of
koningsblauw met cerise. Dat modieus
niet altyd duur behoeft te zyn, zagen
wy by een flessengroene bouclé-mantel
met ruime rug met platte plooien uit
de kraag.
Een groene mantel in het trapezium
model, met lage horizontaal aange
brachte zakken, gegarneerd met een
bontkraag van zeehond, was bijzonder
mooi.
De getoonde rokken waren glad of
gerimpeld, omdat de stoffen merendeels
ruig zijn en dan niet zo goed plooi hou
den. Hierby werden popeline-blouses en
jersey-jumpers gedragen. Iets nieuws in
deze jumpers is de ruime rug met aan
de onderkant een strikje.
Ook de vry korte rokken van de
Japonnen zyn vaak ruim aangezet. De
glad vallende doorknoopjurk is evenwel
ook nog steeds en vogue. Een linde
groene japon met blousende rug in een
pied-de-coq-ruitje, had veel succes.
Enkele beeldige cocktailjaponnen in
zyde en fluweel, w.o. een geheel geplooid
model in ivoorkleurig satin duchesse,
behoorden werkelyk tot de haute cou
ture. De korte kanten bruidsjapon, ge
heel met zilverdraad bewerkt, was even
eens snoezig.
De accessoires waren wederom met
zorg gekozen.
Een aardig modesnufje is de fluwelen
of goudkleurige haarbandeaus, die bij
avondkleding gedragen wordt. By het
bruidstoilet zouden wy evenwel liever
een kapje gezien hebben.
De getoonde hoeden waren over het
algemeen vry klein. Men zag zowel
clochemodellen als hoeden met opgesla
gen randen. Heel mooi waren de als
turban verwerkte hoeden..
Nieuwe modellen Italiaanse schoenen
o.a. in de nieuwe kleur oiyfgroen, wer
den eveneens gebracht.
JONGEMAN
22 jaar, v.g.g.v, i.b.v. diploma
avond H.T.S., met werkplaats
en tekenkamerervaring, zoekt
passende werkkring. Brieven
letter H., Boekh. Emeis,
Voorschoten.
Brieven op advertenties
welke naar onze mening niet
bonafide op de inhoud reage
ren (o.a. drukwerken) wor
den niet aan de stellers door
gegeven, doch zonder meer
vernietigd.
zyn onafscheideiyk maar dan geleverd door de OLIESTOOKSPECIALIST.
wy leveren U stookapparaten voor alle doeleinden, met of zonder afvoer.
2000 tot 20.000 calJi.
PURFINA FLAMAZUR, de veredelde haardbrandolie voor Uw oliestook in
elke hoeveelheid. BEL DUS 25328.
ACCOUNTANTSKANTOOR te Den Haag vraagt
beginnende- en meer gevorderde
in het bezit van mulo-diploma. Ook voor pas afge
studeerden een aantrekkelijke opleidingspositie.
Brieven onder no. 6718 aan het bureau van dit blad.
HOGE PRIJZEN
400 14581; 80 19111 met premie van 3000
PRIJZEN VAN ƒ80.—
3193 3305 4269 6281 9120 10876 12712 13736 13863 14249 14419 14738 15152 15439 16151
17431 17629 19791 21708
NIETEN
1328 1433 2347 2441 2763 2765 3084 3188 3475 3584 3724 3782 4187 4216 4455 4591 4979
5146 5S65 5963 6271 6482 6627 6860 6865 7001 7666 7722 7834 8025 8252 8328 9102 9296
9664 9861 9948 10002 10147 10219 11109 11474 11661 12274 12465 12554 12668 13921
14572 14631 14782 14988 15389 15395 15945 16061 16440 16651 16775 16882 16933 16969
17712 18269 18488 18692 18881 18918 18981 19095 19139 19169 19551 20097 20950 21021
21340 21515 21717
DAGBLADRECLAME IS NIET TE VERVANGEN
III
.§2 Een betere auto voor minder geld bij de
ELAM N.V.
Haarlemmerweg 24 (hoek Maresingel)
Telefoon 33141 - (k 1710)
Off. Ford-dealer voor Leiden en omstreken en
de Bollenstreek.
2 Fords Taunus 15M
1956/1957
3 Fords Taunus 12M
1956/1958
2 Volkswagens 1955
Opel bestelwagen 1955
Oldsmobile 98 Ds Hyd
1954
Opel Rekord 1956
Ford Fairlane 1955
Fiat 1400B 1957
Renault Dauphine 1957
Fiat 600 1957
M Deze deskundig gekeurde automobielen worden
met volledige garantie geleverd.
Financiering Inruil
H= Zaterdags geopend tot 6 uur.
Volkswagen bestelw. '55
Volkswagen st. car '53
Ford Taunus comb. w.
1956
Ford Squire comb. w.
1957
Ford Custom 1955
Ford Anglia 1955
Citroën 11 Norm. 1951
Ford Consul 1954
Goliath 1956
Ford Mercury overjarig.
mi|
ml
ROYAL McBEE NEDERLAND N.V.
zoekt in verband met
uitbreiding van haar schrijfmachinefabricage
Een technische opleiding of ervaring op het gebied van montage van schryf-
machines of van fabricage van onderdelen is niet vereist.
In het bedrijf bestaat gelegenheid tot scholing.
Zy, die prys stellen op een prettige werkkring met gunstige lonen en goede
sociale voorzieningen in onze snel groeiende onderneming, waar reeds
1400 mensen werkzaam zijn. worden verzocht te solliciteren.
Reiskosten worden geheel of gedeeltelyk vergoed, toetreding tot de Royal McBee
pensioenregeling is mogelyk, terwyl een sociaal voorzieningsfcnds aanwezig is.
Sollicitanten kunnen zich elke dag van 912 en van 25 uur en bovendien ook
dinsdagsavonds en vrijdagsavonds van 79 uur wenden tot de personeels
afdeling van ons bedryf, dat gevestigd is aan de
Oosterkerkstraat 11
Lelden.
Op telefonisch of schriftelyk verzoek zenden wy U gaarne eerst een sollicitatie
formulier toe.
ROYAL McBEE NEDERLAND N.V.
Oosterkerkstra at 11
Leiden.
Tel. 0 1710—31545
