SIR WINSTON CHURCHILL
viert morgen zijn gouden
bruiloft in Zuid-Frankrijk
Aanwenden krachtvoer
onrendabel genoemd
„Zijn gezondheid beter dan ooit"
De garantie na betaling wordt op
7,75 a 8 cent per kilo geschat
Autotunnel onder Mont Blanc
drie jaar klaar
over
97ste jaargang
Donderdag 11 september 1958
Derde blad no. 29541
„Het huwelijk van de eeuw
(Van onze Londense correspondent)
Vrijdag, 12 september, is het weer een van de grote dagen in Sir
Winston Churchills veelbewogen leven. De 83-jarige, die een deel van
de zomer in de Zuidfranse badplaats Cap d'Ail doorbrengt, zal dan
een halve eeuw getrouwd zijn met de slanke, nog altijd gracieuze
Clementine Hozier, tien jaar jonger dan hij. In de septemberdagen van
1908, het hoogtepunt van het Britse glorietijdperk onder Koning
Eduard de Zevende, sprak heel Engeland over de schone, jonge bruid.
De internationaal-politieke hemel scheen onbewolkt. De Boerenoorlog
behoorde al weer lang tot het verleden. De eerste wereldoorlog was
nog ver af. Het was de laatste periode van werkelijke onbezorgdheid,
welke de atmosfeer rond Churchills huwelijk extra feestelijk maakte.
Leerde zijn vrouw
in politiek kennen
Reeds de avond tevoren stonden
duizenden te wachten bij het intie
me St. Margarets kerkje, vlak naast
de Westminster Abdij. Nog steeds
vinden daar de grote society-gebeur
tenissen plaats.
St. Margaret is ook de kerk van
het Britse parlement, waar de toen
33-jarige Churchill al een belangrij
ke loopbaan achter zich had. Hij was
op het moment van zijn huwelijk mi
nister van Handel en diende naast
andere grote liberalen, onder wie As-
quith en Lloyd George.
Zijn vrouw had hij ook in de politiek
leren kennen. Haar vader was Sir Henry
Hozier, een vooraanstaande financieren
haar moeder Lady Blanche Hozier, doch
ter van de Graaf van Airlie. Clemen
tine's grootmoeder, de Gravin van
Airlie was een verwoede liberale voor
vechtster, met wie zij in de verkiezings
campagne van die dagen op pad ging in
Dundee. Winston, toen ook liberaal, was
daar ook bezig, maar had het te druk
om Clementine op te merken. Doch zijn
Amerikaanse moeder, die twintig jaar
lang politiek aan zijn zijde stond en
alles deed om de carrière van haar zoon
te bevorderen, zorgde, ervoor, dat hij
Clementine leerde kennen. Zij zag on
middellijk, dat de voortvarende en on
gecompliceerde Clementine een voor
treffelijke levensgezellin voor Winston
zou zijn. Er was een belangrijk diner en
i zij regelde het zo, dat Clementine naast
1 hem kwam te zitten. Van dat ogenblik
af ging alles van een „leien dakje".
Winston had nauwelijks oog voor de
andere gasten
Huwelijk van de eeuw
Gedurende de volgende weken ont
moette het tweetal elkaar steeds vaker
en het duurde niet lang of Winston
vroeg haar hand, toen ze samen thee
dronken bij de vijver van het Blenheim
Paleis, dat de natie zijn grote voorvader
had ge-
raieis, uh.0 uc iio-i/it.
de Hertog van Marlborough
schonken.
De plechtigheid in de
St.-Margaretskerk, door
vele grootheden van
die dagen bijgewoond,
vormde het „huwelijk
van het jaar". Zonder
overdrijving kan worden
gezegd, dat deze vijftig
jarige verbondenheid
het „huwelijk van deze
eeuw" is geworden.
Sir Winston laat geen
gelegenheid voorbijgaan
zonder eraan te herin
neren wat zijn vrouw in
al die stormachtige ja
ren van zijn loopbaan
voor hem heeft bete
kend. Het is allerminst
een frase, dat hij, zoals
hij verklaart, zijn doel
zonder haar niet zou
hebben bereikt. Chur
chill is een man van
gemoedsstemmingen, in
hoge mate impulsief.
Altijd stond de lieftal
lige, beheerste Clemen
tine gereed om hem
over de vele tegensla
gen, die zijn deel waren,
heen te helpen en hem
te bemoederen. Chur
chill, de grote onafhan
kelijke individualist, is
geen gemakkelijk man
om mee om te gaan.
Zijn echtgenote beschikt
over alle daarvoor no
dige tact, alsook over
het intellect om zo no
dig zijn werk over te
nemen.
Humor vereist
In het openbaar heeft
I zij hierover eens ge
sproken. In een speech
tot de leerlingen van
haar oude school gaf
Lady Churchill de
I meisjes dit waardevolle
advies: „Als je voor de
I taak staat te wedijveren
met een man, tracht
dan hierbij agressiviteit
te vermijden. Wanneer
je probeert ten koste
van alles je standpunt
te laten zegevieren, ver
lies je waarschijnlijk. Je
bereikt veel meer door kalm aan je
overtuiging vast te houden. Maar zelfs
dit vereist grote kunst en vooral humor!
Hoe gezond haar advies was, bleek
wel uit Churchills eigen getuigenis:
„Mijn huwelijk", schreef hij in een van
zijn memoires, „was de gelukkigste en
vreugdevolste gebeurtenis van mijn hele
leven, want is er iets glorieuzer dan in
zijn levensgang verenigd te zijn met
een wezen, dat niet in staat is tot een
onwaardige gedachte?"
Zo werd dit huwelijk tot een ideaal
partnerschap, dat naarmate de jaren
groeiden, steeds inniger werd. Nog steeds
wanneer men de beide Churchills sa-
menziet voelt men onmiddellijk dat dit
een uniek paar is. Clementine en Win
ston hebben alle lief en leed samen
gedeeld. Gemakkelijk is zijn leven nooit
geweest. Hij heeft steeds weer, ook in
eigen politieke kring, tegen wanbegrip
moeten optornen. Toen hij trouwde had
hij juist de conservatieve 'partij verlaten
en werd hij door velen gemeden. In de
eerste wereldoorlog werd hij door vijan
den naar achteren geschoven en erna
verloor hij drie verkiezingen achter
elkaar.
In de dertiger jaren verkeerde hij po
litiek in de wildernis, door het Engelse
volk, dat hij op een manier zoals geen
ander dat gekund had, naar de over
winning had gevoerd, aan de kant gezet.
Gro.te steun
Lady Chruchill was altijd zijn grote
steun. Zij streed alle verkiezingen
naast hem. Toen hy in 1922 tijdens
een campagne blindedarmontsteking
kreeg, nam zij al zynJwerk, inclusief
de redevoeringen van hem over.
Wie haar, zoals wij, op het podium
heeft gadegeslagen, weet dat zij zich
nooit op de voorgrond dringt. Zij po
seert geenszins als de vrouw van de
grote staatsman, de dingen die zij
zegt komen recht uit haar hart, waar
bij haar stralende persoonlijkheid,
diepe eenvoud en charme de toehoor
ders steeds weer voor haar innemen.
Zij ls even onafhankelijk als Sir Win
ston. Toen haar gastheer de Hertog van
Marlborough een neef van Sir Win
ston eens aan een diner als gastheer
beledigende opmerkingen maakte aan
het adres van Asquith, toen Churchills
chef, verliet zij uit protest de zaal, pakte
haar koffers en keerde naar huis terug.
Persoonlijke tragedie bleef de Chur
chills niet bespaard. In 1921 verloren zij
„Clemmie", zoals Churchill haar
noemt, bezwoor hem op een keer in de
oorlogsdagen toch vooral geen ruzie te
maken met generaal De Gaulle. Win
ston sputterde tegen, maar zij geloofde
dat haar advies toch in goede aarde
was gevallen.
Als Churchill ergens heen moet,
werkt hij tot het laatste ogenblik en
spoort zijn chauffeur dan aan zo hard
mogelijk te rijden. Clementine probeert
hem daar steeds weer van af te houden.
Toen zy in 1953 naar Stockholm ging
om de Nobelprijs voor literatuur voor
Winston in ontvangst te nemen, zond
de op zijn beurt bezorgde Churchill haar
een telegram met de waarschuwing
toch vooral voorzichtig te zijn in het
drukke verkeer!
Wij waren erbij, toen Churchill kort
na de oorlog van Nederlandse zijde de
Grotiusmedaille werd overhandigd. Hij
sprak vurig over zjjn ideaal van
Europese eenheid en ging toen zitten.
Clementine fluisterde hem iets in het
oor. Hij had vergeten zijn dank te be
tuigen voor het geschenk. Onmiddel
lijk stoyd hij weer op en begon aan
zijn dankspeech. Toen deze klaar was,
zag hij zjjn vrouw met een brede
grijns aan.
Vijf monarchen
De vijftig jaar van dit prachtige hu
welijk omvatten de regering van vijf
Britse monarchen en enkele van de
grootste gebeurtenissen der wereldge
schiedenis, waarbij zowel Winston als
„Clemmie" ten nauwste persoonlijk be
trokken werden. Hun onafscheidelijk
heid maakte Churchills toch al zo rijke
leven, dubbel rijk. Slechts twee andere
leden van de grote Churchill-familie
zullen morgen bij de viering van het
gouden huwelijksfeest aanwezig zijn.
Namelijk hun enige zoon Randolph en
diens achtjarige dochtertje Arabella, die
alle negen kleinkinderen zal vertegen
woordigen.
Dr. David Roberts, de Engelse arts uit
Roquebrune, die Sir Winston elke och
tend bezoekt, heeft dezer dagen ver
klaard, dat zijn gezondheid nog nooit zo
goed is geweest en dat zijn geheugen
ongelooflijk is.
Vorige week meldde zich een oude
zwerver aan Churchills villa, die hem
als geschenk voor de gouden bruiloft
een kistje sigaren kwam brengen.
Hij zeide, dat Churchill toen hij in de
oorlog in Frankrijk arriveerde, hem, een
van de duizenden soldaten, een van zijn
reuzensigaren had toegeworpen.
Hij had thans 1500 km. gelopen om
Churchill uit dankbaarheid dit geschenk
te geven. Door bedelen kreeg hij het be
drag bij elkaar
Sir Winston doet het vanzelfspre
kend kalm aan. Hy leest zijn post en
kranten in bed tot half elf. Daarna
maakt hij een wandeling door de tuin
tot twaalf en luncht om één uur. Hij
dineert om acht uur en begeeft zich
om middernacht ter ruste. Van een
goede maaltijd geniet hij nog steeds.
Lloyd George herinnerde er al aan
hoe Lady Churchill hem had gezegd
Met een ferme handdruk neemt de hoogbejaarde, maar nog altijd vitale staats
man afscheid van een van zijn opvolgers, Harold Macmillan.
Van het begin af aan wist ik,
dat ^jlaAshme King Size
mijn sigaret was.
Ik was mij al spoedig bewust van
haar zacht en heerlijk aroma en
constante kwaliteit.
Vergadering Kou. Ned. Zuivelbond
Speciale berichtgeving
De Kon. Ned. Zuivelbond, acht het een ongewenste situatie, dat
het. gezien de bestaande verhouding tussen de prijs van het kracht
voer en de garantieprijs van de melk, voor de boer aantrekkelijk is
belangrijke hoeveelheden krachtvoer aan te wenden, terwijl vast staat,
dat dit, gezien voor het land als geheel, onrendabel is. De melkpro-
duktie krijgt daardoor een omvang, die, van een landelijk standpunt
bezien, niet meer verantwoord kan worden genoemd, aldus werd
medegedeeld tijdens de algemene vergadering van de Kon. Ned.
Zuivelbond FNZ, die gisteren in de Rivièrahal te Rotterdam werd
gehouden.
Tweede Amerikaanse bataljon
gaat Libanon verlaten
In Washington is gisteravond bekend
gemaakt, dat de volgende week weer een
bataljon Amerikaanse mariniers uit Li
banon zal worden teruggetrokken. De
inscheping van de 1700 man begint op
15 september. Het bataljon wordt naar
de Ver. Staten teruggebracht. Er zullen
daarna nog circa 10.000 Amerikaanse
nuuinjo* «O ftrifeten ta libanou rijn.
hun driejarig dochtertje Marigold, ter
wijl de huwelijken van twee van hun
vier overige kinderen mislukten.
In de beide oorlogen was Churchill
nooit bevreesd voor persoonlijke risico's.
Zyn avontuurlijke geest leefde zich uit,
zowel aan het front, tijdens gevaarlijke
vliegtochten of in het gebombardeerde
Londen. Niet gezegd behoeft te worden
met hoe grote zorg dit Clementine ver
vulde. In al die jaren heeft zij Chur
chills leven tot in details geregeld.
„Clemmie"
Aan maaltijden, ook met belangrijke
gasten, zwijgt Winston vaak plotseling
om zich geheel in de spijzen te verdie
pen. Clementine neemt dan de conver
satie over.
dat in geval van haar dood zy een
schriftelijke instructie had achterge
laten hoe Winston te behandelen. Het
belangrijkste punt was, dat een goed
diner een voornaam onderdeel is van
zijn dagelijkse routine.
Dat is nog niet veranderd!
Te Nijega op de Rijksweg Drachten-
Bergum is gistermiddag de 78-jarige A.
Ketellapper uit Goutum (bij Leeuwarden)
gedood toen hij met zijn rijwiel onver
wachts naar de linkerkant van de weg
reed en daarbij vrerd aangereden door een
hem achterop komende personenauto uit
Drleeum
Er zijn twee mogelijkheden om in de
prijsverhouding krachtvoer-melk, die op
het ogenblik dus eigenlijk te gunstig is,
wijziging te brengen: óf door verhoging
van de krachtvoerprijs óf door verlaging
van de wintermelkprijs. De Kon. Ned.
Zuivelbond heeft zich voor de eerste
methode uitgesproken, dus verhoging
van de krachtvoer prijzen bepleit.
Verlaging van de wintermelkprijs zou,
aldus luidt de mening, een verschuiving
in de melkproduktie tot gevolg kunnen
hebben, waardoor de afzet van zuivel-
produkten ernstig in gevaar zou kunnen
worden gebracht. Zou de wintermelk
prijs over de gehele linie belangrijk ver
laagd worden, dan zou op een ongewens
te manier worden ingegrepen in de nor
male bedrijfsvoering van de veehouder.
Het bestuur van de FNZ heeft daarom
ernstige bezwaren tegen het plan van
de regering om een sterke verlaging van
de wintermelktoeslag door te voeren.
Het landbouwschap heeft zich ten
aanzien van deze kwestie op hetzelfde
standpunt geplaatst.
Gesproken werd ook over de verlaging
van de inleveringsprijzen van boter en
kaas. De gevolgen daarvan zijn, ener
zijds gelukkig, niet uitgebleven. De bin
nenlandse boterprijs kon belangrijk om
laag, hetgeen tot gevolg had, dat de bin
nenlandse afzet bijna tweemaal zo groot
werd nl. van 650 ton per week kwam op
1200 ton.
De inlevering voor de koelhuizen
bleef binnen redelijke grenzen. De voor
raden bedragen nu 16.000 ton, die voor
het overgrote deel in het binnenland zul
len moeten worden afgezet. Het ziet er
naar uit, dat dit, wanneer de voorteke
nen niet bedriegen, en de export van
verse boter niet te zeer tegenvalt, wel
zal gelukken. Ook het binnenlands ver
bruik van kaas is aanzienlijk toegeno
men, vergeleken met het vorig jaar met
20%. De kaasprijs is bovendien de laatste
weken opgelopen, jonge kaas volgens de
Leeuwarder notering van 151/152 tot
161/162. De voorraadpositie en de export
vooruitzichten zijn niet ongunstig, wat
ook geldt voor gecondenseerde melk en,
wellicht in mindere mate, voor de volle
melkpoeder.
Totaalbeeld ongunstig
Alles byeen kan worden gezegd, zo
meent de FNZ, dat de statistische positie
van onze zuivelprodukten de laatste tijd
enige verbetering heeft ondergaan en er
beslist gunstiger uitziet dan een half
jaar geleden. Een gematigd optimisme
lijkt gerechtvaardigd.
Het totaalbeeld blijft echter ongunstig.
Do zuivelwaarde is door de verlaging
van de prijzen eveneens gedaald. De
melkprijzen, die de fabrieken aan de
melkveehouders uitbetalen, is zeer laag
De gemiddeld gerealiseerde melkop'
brengst zal aan het eind van het lopende
melkprijsjaar waarschijnlijk 20 a 21 ct.
blijken te zijn. Daaruit volgt, dat er per
kilo een behoorlijke garantienabetaling
zal moeten komen, die geschat kan wor
den op 7 3/4 a 8 cent per kilo.
De ontwikkeling van het verbruik van
melk met 3.75 vet is ver beneden de
verwachting gebleven. Het verbruik be
draagt op het ogenblik 250 300 ton per
week, dat is ongeveer 1 van het totale
verbruik van gestandaardiseerde en volle
melk samen.
De ontwikkeling van de melkproduktie
van het ogenblik geeft een aanvoer aan
de melkfabrieken, die tussen november
en augustus IVz hoger is.
Na de afhandeling van het huishou
delijke deel van de vergadering, die om.
werd bijgewoond door de minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning, mr. Vondeling, en enkele leden van
de Tweede Kamer, heeft dr. S. L. Mans-
holt, oud-minister van Landbouw enz.,
en thans vice-voorzitter van de commis
sie van de EEG, een inleiding gehouden
over „Europese Economische Gemeen
schap".
Problemen in E.E.G.
Na een uitvoerig beeld te hebben ge
geven van het doel van de commissie en
de werkwijze, sprak dr. Mansholt als zyn
mening uit, dat de tyd voorby is dat een
land voor problemen als nu de zuivel-
wereld heeft, nationaal naar een oplos
sing kan streven. Deze problemen die
nen aan de orde te komen in de kring
van de zes landen, die in de EEG zyn
vertegenwoordigd en waarin op interna
tionaal niveau naar een oplossing kan
worden gezocht. Wy hebben daartoe nu
niet alleen de mogelijkheden, maar ook
de plicht, zoals in het verdrag van Rome
staat.
Overigens zal het niet gemakkelijk
zijn een oplossing voor de vraagstukken
te vinden, aldus dr. Mansholt. Het blijkt
namelijk, dat bepaalde facetten, die men
voor vast zou willen aannemen, in de
praktijk heel anders uitkomen. België,
waar de boter duur is, verbruikt meer
dan Nederland, waar de prijs lager is.
Een verlaging van de boterprijs heeft een
toeneming van het verbruik in Neder
land veroorzaakt, maar het is de vraag
of dit ook zou opgaan voor Italië, dat
een geheel andere voedingswijze heeft.
Een verschuiving in de consumptie zal
veel aandacht van de commissie vragen.
Objekt van 60 miljoen gulden
(Van onze correspondent in Stockholm)
„Het verdrag is getekend! In de ko
mende herfst zal worden begonnen met
de bouw van een autotunnel onder de
Mont Blanc En eind 1961 hopen wy
klaar te zijn". Dit deelde ons de direc
teur van Atals Copco Italia ing. Gun
nar Widegren, mede. Deze Zweed staat
aan het hoofd van de firma, die voor de
boormachines en het staal zal zorgen,
waarmede de tunnel van de Italiaanse
zijde naar het Franse gedeelte zal wor
den gedreven.
Het is een fantastisch project. De
lengte zal 12 km bedragen en daarmede
zal Aosta in Italië worden verbonden
met Chamonix in Frankrijk. Men re
kent op 600.000 auto's per jaar, die an
derhalf miljoen personen zullen ver
voeren. De hele tunnel zal elektrisch
worden verlicht. De breedte van de
autoweg wordt 8 meter. Voor het zover
is zal men een miljoen kubieke meter
steen uit het gebergte moeten halen
De kosten zijn natuurlijk enorm. 'Men
rekent op 60 miljoen gulden. Als het ge
heel klaar is, zal echter bijvoorbeeld de
weg van Parijs naar Milaan ruim 300
km korter zijn dan thans. De heer Wi
degren kon ons nog niets over de beta
ling vertellen, die voor iedere doorrit zal
zijn vereist, maar in ieder geval moet
op een flink bedrag worden gerekend.
Al lang vragen de Italianen van de
snelweg-gebruikers een niet bepaald lage
som.
Er zyn intussen nog speciale moei
lijkheden te overwinnen. Zo mag de
warmte in de tunnel niét worden on
derschat. Tijdens het werk zal men de
temperatuur tot 25 graden C terugbren
gen, door het kunstmatig te laten rege
nen.
De tunnel krijgt een twee meter dikke
betonnen vloer, waarin o.a plaats is
voor kabels Bovendien zal er om de 200
meter een plaats zijn waar desnoods
iemand kan staan. Verder is men echter
zuinig met de ruimte. Er is maar één
file in iedere richting. Van Italiaanse
zijde werd al vele jaren over het pro
ject gesproken. De eigenlijke initiatief
nemer is graaf Lora-Totino. die nu ein
delijk de Italiaanse regering'bereid heeft
gevonden zich achter dit plan te stellen.
Voorts zijn de provincie Aosta en Zwit
serland er financieel voor geïnteresseerd
Men verwacht namelijk door de open
stelling van deze tunnel meer toeristen.
Het grote voordeel is, dat de tunnel het
gehele jaar geopend zal zijn.
De Zweden zou men zeggen heb
ben eigenlijk weinig hiermede te maken.
Maar het is juist het Zweedse staal dat
zich een weg door het graniet zal banen.
In het begin bestaat het gebergte wel
iswaar uit lei maar later is het een mas
sief gesteente. En aangezien de Zweden
op dit gebied de meeste ervaring heb
ben en nu eigenlijk overal naast hun
fabrieken boven de grond een even
grote ruimte onder de grond aanleggen,
gaf men de voorkeur aan hun mate
riaal en hun ervaring. Het zijn vooral
Zweedse technici, die de Italiaanse ar
beiders zullen leren met de nieuwste
lucht-boormaohines om te gaan.
Het Franse gedeelte zal precies op het
Italiaanse gedeelte lijken, maar de
Fransen hebben nog aan geen firma op
dracht gegeven. Het is derhalve nog niet
zeker, of van de andere kant op dezelfde
wijze aal worden gewerkt.
