Britse treiters visten vanochtend
binnen IJslandse twaalf-mijlszone
WEERBERICHT
Londen gaf opdracht tot verzet
(zonder onnodig geweld) tegen
een poging tot enteren
Minister Casey weer vertrokken
Ook in Londen woede-uitbarsting
tegen kleurlingen (uit Jamaica)
97ste jaargang MAANDAG 1 SEPTEMBER 1958 No. 29532
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: j w Heuuy DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte Smgel l' Leldcn Glro n° 67055
Hoofdredacteur: 1. Brouwer f.7.50 per twartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Nadat te middernacht het IJslandse besluit van kracht was geworden om de
viswateren uit te breiden tot twaalf mgl, waren Britse treilers in de vroege
ochtenduren van vandaag onder bescherming van de Britse Marine bezig met
vissen binnen de nieuwe zone. De Britse vissers oefenen hun bedrijf uit in
drie vakken, die door de Marine worden beschermd. Een van deze vakken ligt
aan de zuidoostkust, de andere aan de noordwestkust.
Volgens de Londense „Daily Sketch" (rechts-georiënteerd) werden de Britse
treilers, toen zjj naar de nu verboden wateren opstoomden, vergezeld door duik
boten, naar aangenomen werd van Russische nationaliteit. De Britse schippers
hebben opdracht zich „zonder onnodig geweld" te verzetten als IJslandse oor
logsschepen zouden trachten hen te enteren. Zij moeten direct per radio de Britse
oorlogsschepen waarschuwen, die dan vermoedelijk een aantal militairen aan
boord van het bedreigde schip zullen brengen om te verhinderen, dat het door
de IJslanders wordt opgebracht.
Zaterdag heeft Amerika bij Engeland en IJsland (deze drie landen maken alle
deel uit van de NAVO) aangedrongen op zelfbeheersing en matiging in het
geschil. De Scandinavische landen (Zweden, Denemarken en Noorwegen) hebben
hun vissers medegedeeld, dat zij buiten de twaalfmijlszone van IJsland moeten
bl\jven. De Deense regering heeft zaterdagmiddag op een spoedvergadering van
het kabinet besloten te vragen om een conferentie van NAVO-ministers van
Buitenlandse Zaken.
komen. Gedurende drie jaar zou het de
Britse vissers toegestaan zgn om tot op
een afstand van zes mgl van de IJs
landse kust hun bedrijf uit te oefenen.
Daarna zou de twaalfmijlszone defini
tief van kracht worden, tenzij intus
sen nog een andere overeenkomst zou
worden bereikt.
De IJslandse regering eist echter, dat
de andere betrokken regeringen het
recht van IJsland om zijn visserijgren-
zen tot twaalf mijl uit te breiden, gullen
erkennen. Zij was niet bereid een re
servering van rechten door andere par
tijen in een overeenkomst op te nemen,
aldus de Britse verklaring.
Prins Bernhard
had lichte aanrijding
Vanochtend om 8 uur is een auto,
waarin Prins Bernhard op weg was
naar het kasteel Warmeloo in Overijssel,
bij het inhalen van een paard en wagen
tegen een boom gebotst en enigszins be
schadigd. De Prins en zijn chauffeur
mankeerden niets. De Prins kon zijn reis
voortzetten.
Het ongeluk is gebeurd in de gemeen
te Diepenheim, waar de chauffeur bij
het inhalen van een paard en wagen in
een bocht, plotseling een tegenligger
bemerkte en afremde.
De Rijkspolitie te Almelo heeft de
zaak in onderzoek.
Reykjavik verwierp
twee voorstellen
De schipper van de Britse treiler
„Lord Splender", die vrijdag naar Reyk
javik is opgebracht wegens vissen bin
nen de viermijlszone. is zaterdag ver
oordeeld tot een boete van zestiendui
zend gulden. Zijn netten en de gevan
gen vis aan boord van zijn schip ter
waarde van 24.000 gulden zijn ver
beurd verklaard. Voorts moet de schip
per nog proceskosten betalen. Hij heeft
beroep aangetekend. De verdediging had
aangevoerd, dat de treiler door een de
fect aan de radarinstallatie in verboden
water was gekomen. De overtreding was
dus niet opzettelijk.
Er scheen vanochtend een mogelijk
heid te bestaan, dat Engeland en IJs
land alsnog tot een compromis zullen
Townsend breekt reis af
Kolonel Peter Townsend heeft zijn
tweede wereldreis afgebroken. Hij is za
terdagochtend uit Venetië in Parijs aan
gekomen. Townsend wilde niets verkla
ren tegenover journalisten die hem za
terdagochtend in Parijs opwachtten. Hij
was vergezeld van de Amerikaanse ci
neast. die een film van hun bevindin
gen zou maken.
De „Daily Express" weet te melden,
dat Townsend zijn reis heeft onderbro
ken, omdat een vriend hem had ge
schreven dat het Britse hof in de verfil
ming van deze reis een commerciële
exploitatie van Townsends relaties met
Prinses Margaret zag.
Droog en schraal
Gedurende het weekeinde kwam het
weer in ons land geleidelijk onder in
vloed van een tot grote hoogte krachtig
ontwikkeld hogedrukgebied waarvan het
centrum in Finland gelegen is. Aan de
zuidflank ervan stelde zich een krach
tige oostelijke stroming in van droge
continentale lucht. Deze zette zich
voort over Duitsland naar onze omge
ving. Boven ons land ontmoette deze
lucht warme en zeer vochtige van oor
sprong tropische lucht langs een schei
dingslijn die zondag uiterst langzaam
naar het zuidwesten van het land trok.
In de drogere lucht werden maximum
temperaturen van 28 graden bereikt,
maar in de zuidwestelijke provincies
bleef het kwik bij mist en laaghangende
bewolking bij de 20 graden steken.
Een regengebied met enkele onweers
buien verplaatste zich uit Frankrijk
naar het noorden, maar liet het weer
in ons land ongemoeid. Langs de Bel
gische kust werden grote hoeveelheden
regen afgetapt. Zo viel er in de nacht
van zondag op maandag in Zeebrugge
31 mm. Het weer heeft nu een besten
dig karakter gekregen omdat de droge
continentale lucht verder terrein wint.
De komende paar dagen blijft het zon
nig maar schraal, terwijl de tempera
turen de neiging vertonen iets te dalen.
De Britse regering gaf in een zondag
avond uitgegeven officiële verklaring te
kennen, dat zij de onderhandelingen
over het visserijgeschil met IJsland zal
voortzetten, maar in afwachting van een
overeenkomst „het recht van de Britse
schepen in volle zee moet handhaven".
De Britse regering deelde voorts mee,
dat aan IJsland tijdens de onderhan
delingen onder auspiciën van deNoord-
atlantische-verdragsorganisatie (NAVO)
te Prijs twee compromis-oplossingen wa
ren voorgesteld welke beide waren ver
worpen. De eerste zou de IJslandse vis
sers een „royaal deel" van de totale
vangst in het gehele gebied rondom
IJsland hebben gegarandeerd en belang
rijke gebieden zouden uitsluitend voor
IJslandse vissers gereserveerd worden.
Volgens de tweede oplossing zou een
gordel van zes mijn langs het grootste
deel van IJsland voor IJslandse vissers
gereserveerd worden. Bovendien zouden
in enkele belangrijke gebieden conces
sies aan IJsland worden verleend. Deze
regeling zou voor drie jaar gelden of
korter indien er eerder op een confe
rentie overeenstemming over territoriale
wateren en visserijgrenzen zou worden
bereikt.
Zonnig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog en zonnig weer met een matige
tot krachtige wind tussen oost en zuid
oost. Iets lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
2 SEPTEMBER
Zon op: 5.52 uur; onder: 19.27 uur.
Maan op: 20.51 uur; onder: 10.19 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.30 en
17.49 uur.
Laagwater te 1.32 en 13.39 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Twee negerkindertjes op de trap
pen naar het Opperste Gerechtshof
der Verenigde Staten, waar hun
rasgenoten in Little Rocke hun
sterkste steun hebben gevonden.
Besprekingen „buitengewoon vruchtbaar
Uiteenlopende ideeën worden ontwikkeld
De Australische minister van Buitenlandse Zaken, de heer Richard G. Casey,
is zaterdagmiddag van Schiphol met het lijntoestel van de BEA naar Londen
vertrokken.
Zowel minister Casey als minister Luns, die hem samen met de Australische
ambassadeur in Nederland, de heer H. Mcclure Smith en de minister voor
Overzeese Gebiedsdelen mr. G. Ph. Helders uitgeleide deed, noemden de bespre
kingen over Nieuw-Guinea met nadruk „buitengewoon vruchtbaar". Minister
Casey meende zelfs in lange tijd niet zulke nuttige besprekingen met een buiten
landse ambtsgenoot te hebben gevoerd.
De discussies hebben diverse uiteenlo
pende ideeën tot resultaat gehad. Zij
zijn besproken met minister Drees, mi
nister Staf, minister Helders en de
staatssecretaris van Marine, vice-admi-
raal H. C. W. Moorman. Wat die ideeën
precies inhielden dat vertelden de beide
ministers op Schiphol echter liever niet.
Als reden daarvoor vermeldden zij, dat
deze ideeën nader besproken zullen wor
den op de komende oktober-conferentie,
die voor Nederlandse en Australische
ambtenaren van Nieuw-Guinea in Can
berra zal worden belegd.
Na die conferentie, zo zeiden de mi
nisters, zal er zeker meer kunnen wor
den gezegd dan op dit moment. Samen
vattend noemde minister Casey de be
sprekingen een verdere stap naar „ver
beterde integratie" tussen Nederland en
Australië ten aanzien van Nieuw-Gui-
Gevraagd of spanning rondom Nieuw-
Guinea een voornaam onderdeel van de
besprekingen had gevorderd, zei minister
Casey: „Wij kunnen er niet van uitgaan
dat het ooit zal worden aangevallen" en
minister Luns voegde er aan toe, dat de
discussies zeker niet gezien mogen wor
den als een bedreiging tegenover welke
vredelievende natie dan ook. Dat Neder
land met Australië samen ooit agressief
zal worden was natuurlijk ondenkbaar.
Desgevraagd bevestigde minister Casey
dat hij de handhaving van de Neder
landse soevereiniteit over het Westelijk
deel van Nieuw-Guinea belangrijk acht,
niet alleen voor Nederland en Australië,
doch zelfs voor het Westen in het alge
meen.
Met vreugde sprak minister Casey over
de gastvrijheid die hem in het 'paleis
Soestdijk is verleend. Hij had met Ko
ningin Juliana en Prins Bernhard de
lunch gebruikt en met beiden een lang
en geanimeerd gesprek gevoerd.
Na de lunch was hij met de Australi
sche ambassadeur en diens echtgenote
naar de Fokker-vliegtuigfabrieken ver
trokken en daar door de directie ont
vangen. Na een rondleiding door het be
drijf stapten de twee gasten aan boord
van een Fokker F-27 Friendship, waar
mede zij een half uur lang boven ons
land vlogen. Minister Casey, die zelf een
enthousiast vlieger is („evenals mijn
vrouw die ook kan vliegen") bestuurde
20 minuten lang zelf het nieuwe Neder
landse toestel, waarvan Australië er 20
in bestelling heeft.
„Ik deed het onder strenge controle
van de echte piloot" zei hij bescheiden
op Schiphol. Na de vlucht reed het ge
zelschap per auto naar Schiphol.
Koningin Juliana en Prins Bern
hard hebben de Australische minis
ter van Buitenlandse Zaken R. Ca
sey in het Paleis Soestdijk een
lunch aangeboden. Het Koninklijk
Paar met zijn gast op het terras van
het paleis.
Schuim van de straat schond eeuwenoude
traditie van Britse verdraagzaamheid
(Van onze Londense correspondent)
De „rassenoorlog" in Engeland, welke vorige week in Nottingham is begonnen,
is gisteravond overgeslagen naar Londen, waar een menigte, ongeveer 5000 man
groot, door de straten van het district Notting Hill (ten noorden van Hyde
Park) de daar wonende kleurlingen aanviel, met de politie vocht en ramen
ingooide. De relletjes duurden tot na middernacht. Ziekenauto's en overvalwagens
van de politie reden af en aan. Twaalf personen werden gearresteerd, vele ge
wonden, zowel kleurlingen als blanken moesten in het ziekenhuis worden behan
deld. In de menigte bevonden zich half dronken mannen, die uit een kroeg
kwamen. De naar huis kerende kleurlingen werden aangevallen voordat de politie
kon ingrijpen. Het betreft hier voornamelijk Jamaicans, die de laatste jaren in
jroten getale naar Engeland zijn gekomen en die men thans overal ziet onder het
buspersoneel, bg de posterijen en de spoorwegen, in café's en restaurants. Als
Britse onderdanen zijn zij gerechtigd in Engeland te werken. Een groep hyste
rische blanke vrouwen viel een meisje uit Nigeria aan en volgde haar scheldende
en joelende, toen zij met een gapende hoofdwonde naar huis waggelde. Een
politie-auto voerde charges uit op een groep personen, die flessen wierp door de
ramen van een kleurling. Een bende Teddy-boys riep: „lynch de nikkers" en
„schiet op de politie". Zij werden onmiddellijk ingerekend.
Spanning ten gevolge
van iverkloosheid
Deze uitbarsting tegen kleurlingen is
het vierde incident binnen één week. Het
lijk erop, dat Little Rock naar het be
daarde en evenwichtige Engeland is ge
komen. Het schuim van de straat moet
verantwoordelijk worden gesteld voor
deze ergerlijke schending van eeuwen
oude Briitse verdraagzaamheid.
Het steeds stijgende aantal werkloze
kleurlingen uit de koloniën, die naar
Engeland komen, heeft echter een pro
bleem geschapen en zekere spanningen
veroorzaakt, vooral nu er in Engeland
zelf werkloosheid dreigt. Maar niets
rechtvaardigt dit barbaarse optreden
tegen kleurlingen, dat door het opge-
voedde deel van het Engelse volk na
tuurlijk verafschuwd wordt.
Hetgelijk-gerechtigd 'bij de wet",
de spreuk, welke de gevel van het
gebouw siert schijnt nog niet tot
sommige vooraanstaande Amerika
nen te zijn doorgedrongen
K.P.M. onderhandelt
over vergoeding
(Van onze Haagse redactie)
De Koninklijke Paketvaart Maat
schappij voert onderhandelingen met
haar verzekeraars over een nog lopende
schadevergoedingszaak in verband met
de vloot in Indonesië. De aanvankelijke
eis voor vergoeding van f. 117 miljoen
kwam bijna geheel te vervallen toen In
donesië vrijwel de gehele vloot teruggaf.
„Er wordt thans nog over een bedrag
onderhandeld", zo vernamen wg van
directie-zijde. Over de grootte van het
bedrag wilde men in deze fase van de
onderhandelingen geen mededelingen
doen. „Wg hopen, dat er een bevredi
gend bedrag uit de bus komt" zo zei
men ons. Van verscheidene zgden be
reikten ons berichten, dat de assura
deurs een bedrag van f. 8 miljoen gul
den zouden hebben aangeboden, doch
de directie wilde ons dit in het huidige
stadium niet bevestigen.
Niet ontkend kan echter worden, dat
in Engeland in het algemeen het voor
oordeel tegen vreemdelingen en kleur
lingen helaas nog zeer sterk is.
Wacht Little Rock
op uitspraak van
Hooggerechtshof
Het bestuur van de openbare school
in Little Rock moet vandaag beslissen
of de school bij de opening van het
nieuwe schooljaar op 8 september alleen
voor blanke leerlingen zal openstaan of
dat men met de opening tot 15 septem
ber zal wachten wanneer het federale
Opperste Gerechtshof wellicht last zal
hebben gegeven, zeven negerleerlingen
toe te laten.
Het bestuur heeft de openingsdatum
al van 2 tot 8 september verschoven.
Het parlement van de staat Arkansas
nam vorige week een wetsvoorstel aan
om het nieuwe schooljaar pas op 15
september te beginnen, doch dit ont
werp is nog niet getekend door gouver
neur Faubus, die waarschijnlijk de be
slissing over de openingsdatum aan het
schoolbestuur zal overlaten.
Toen het Opperste Gerechtshof zich
donderdag j J. met de kwestie bezig hield,
verklaarde opperrechter Warren begre
pen te hebben dat de school pas 15 sep
tember zou beginnen. Met het oog hier
op verdaagde hij de zitting en de uit
spraak op 11 september.
ExportNederlands
levenssap
De export waar de laatste
f maanden en jairen telkens weer
f het zoeklioht op wordit gericht
f vormt voor de Nederlandse indus-
trie niet dte kurk, waar zaj op drijft.
J doch. bij wijze van spreken, een
S gehele collectie kurken. Van het
Nederlandse maatschappelijk inko
men (nationale intomen) wordt
immers 43% uit de verkoop van on
ze prodiukten naar het buitenland
verkregen. Voor Duitsland is dat
percentage 21 en voor de V.S. van
Noord-Amerika slecht 2 tot 3%.
Het is gezien het uitzonderlijke
belang van de export en de daaraan
verbonden problematiek van de
exportfinanciering dan ook een
te loven initiatief geweest van het
Verbond van Nederlandeche Werk
gevers het Katholiek Verbond van
Werkgeversvakv erenigingen en het
Verbond van Protestants-Christe
lijke werkgevers in Nederland om
met medewerking van de stichting
vertegenwoordiging van de Neder-
f landse industrie voor internationale
f belangen, om een export-vergade-
f ring en forum-bijeenkomst te orga-
(1 niseren, gewijd aan de specifieke
expert-problematiek, welke van-
middag te Den Haag in „De Die
rentuin" werd gehouden.
Extra relief kreeg deze bijeen
komst bovendien nog door de aan
wezigheid van Prins Bernhard, Ne
derlands economische ambassadeur
no. 1. die in een korte heldere cau
serie - waarvoor wij naar elders
verwijzen - stevige spijkers met kap
pen sloeg en precies aanduidde wat
er nog schort en waar nog waarlijk
a wel enige extra-aandacht aan mag
worden besteed. Een kritisch ge-
luid, doch gebaseerd op de reali-
f teit.
Justus Meyer overleden
Zaterdag IJ. is te zijnen huize in de
gemeente Bloemendaal plotseling over
leden de heer Justus Meyer, firmant van
de firma Kraayenhagen en Co. De heer
Meyer was op de effectenbeurs en in
financiële kringen een zeer bekende en
geziene figuur. Op de dag van zyn over
lijden zou de heer Meyer naar Prince
ton, Amerika vertrekken, waar hij op
uitnodiging een liberaal wereldcongres
Jongetje in betonnen
waterbak verdronken
(Speciale berichtgeving)
Het 2-jarig zoontje van de familie
Thgsen aan de Hoofdstraat te Drie-
bergen-Rijsenburg, is gisteravond in
een betonnen waterbak bg zgn huis,
verdronken.
De familie Thijsen was die dag naar
het strand geweest en was juist thuis ge
komen, toen de heer Thijsen even de
tuin inliep om zyn kippen voer te geven.
Het zoontje ging met hem mee de tuin
in en wandelde even rond, terwijl zijn
vader hét pluimvee verzorgde. Toen de
vader nauwelijks 10 minuten later naar
zijn zoontje zocht, vond hij het kind
in een betonnen bak vol water liggen. De
pogingen om de levensgeesten van de
jonge:, nog op te wekken, hadden geen
resultaat.
van de „Monpelrin Society" zou bijwo
nen.
Op literair gebied genoot de heer Jus
tus Meyer bekendheid als Shakespeare-
kenner. Van zijn hand verscheen het uit
drie delen bestaande werk „De schoon
heid van Shakespeare". Op het ogenblik
bevindt zich een volledige levensbeschry-
ving van de beroemde toneelschrijver ter
perse.