Grote driehoek Parijs-Bonn-Rome
laat Benelux nauwelijks meetellen
Noorse resolutie zal liet wel halen
maar met de hakken over de sloot
iÖlÉF"1"»
WEERBERICHT
BrusselDen Haag en Luxemburg hebben gevoel
zij als kleintjes uitgesloten zijn
dat
Waarom ging Wigny naar Bonn?
„HUGO DE GROOT" VERGAAN
DOOR EEN „HEVIGE SCHOK"
Alleen negatieve bewijzen
Programma van Eisenhower is
erin verwerktal is het heel
moeilijk te ontdekken
jt s.W
97ste jaargang
DINSDAG 19 AUGUSTUS 1958
No. 29521
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1.1.50 per kwartaal; 1.2.55 per maand; 1.0.59 per week
Witte Singel X. Lelden - Giro no. 5705S
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent in Bonn)
De politieke rust, welke in de Westduitse hoofdstad Bonn is ingetreden
na het vertrek van Adenauer naar zijn vakantieoord in Italië, is dezer dagen
slechts „verstoord" door het bezoek van de Belgische minister van Buitenlandse
Zaken Wigny. Men kan zich nauwelijks indenken, dat Wigny naar Bonn kwam
alleen om een paar hadtekeningen te zetten. Aangenomen wordt dat de Belgische
minister de goede Westduitse stemming men is hier zeer ingenomen met het
Belgisch-Duitse „grote-schoonmaakverdrag" heeft waargenomen om voor de
drie Beneluxlanden poolshoogte te nemen terzake van hetgeen aan het Europese
front de laatste weken is geschied met betrekking tot het Midden-Oosten, wat
in New York gebeurt en dergelijke.
Het was het vooraanstaande Münchense blad „Stiddeutsche Zeitung" dat
dezer dagen opmerkte, dat België, Nederland en Luxemburg thans op de achter
grond zijn geraakt in het geheel van wat er gebeurt op het Europese politieke
toneel. Sedert De Gaulle in Frankrijk de scepter zwaait als een absolute monarch
wordt in Europa meer op machtsverhoudingen gelet dan op het Europese samen
spel. En op dat toneel kunnen de Benelux-staten, ondanks alle vriendschappe
lijke verbindgen met Parijs, Rome en Bonn, nog nauwelijks mee. Voor Parijs
komen in het nieuwe Europese bestel, zoals De Gaulle dat zich indenkt, alleen
Bonn en Rome de hoofdsteden van staten met elk vijftig miljoen inwoners
in aanmerking voor overleg over de „grote politiek"
Gevaar voor Europa
én voor liet Westen
In dit kader moet men dan ook de
reizen van De Gaulle's minister van
Buitenlandse Zaken Couve de Murville
naar Rome en Bonn zien. Hetzelfde
geldt voor het bezoek van de Italiaanse
premier Fanfani aan Bonn en Parijs.
Bij dit alles werden de drie staten
Nederland, België en Luxemburg, uit
gesloten. Mag men het bovengenoemde
Münchense blad geloven, dan tekent
zich nu reeds de mogelijkheid af
van voortdurend nauw contact en
raadpleging tussen Frankrijk, Italië en
de Westduitse bondsrepubliek.
Deze gang van zaken vindt niet slechts
zijn oorzaak in het aan de macht komen
van De Gaulle, maar waarschijnlijk ook
in het falen der Amerikanen op het
stuk van het vroegtijdig inlichten van
de NAVO-partners over hun actie in
het Midden-Oosten en in het feit, dat
Parijs, Bonn en Rome enigszins andere
ideeën hebben over het Midden-Oosten
dan de Angelsaksische staten. Het is
daarbij te boud om te spreken van een
uit de Atalantische band springen van
Bonn en Rome. Maar in Parijs liep men
sedert De Gaulle aan het bewind was,
stellig al wekenlang niet meer aan welke
leiband ook. De Gaulle's aarzelen inzake
het verlangend volgen van de Brits-
Amerikaanse plannen over een top
conferentie, sprak voor zichzelf.
Behoedzame uitbreiding
In Bonn is men van het begin van de
moeilijkheden in het Midden-Oosten de
grootst mogelijke voorzichtigheid in acht
Weinig
verandering
Een warmtefront, dat de voorste be
grenzing vormt van warme, vochtige
lucht uit Frankrijk, trok van het zui
den uit over ons land. Dit ging plaatse
lijk met wat regen en onweer gepaard.
De neerslaghoeveelheden liepen sterk
uiteen. Boven ons land bedroeg de
grootste hoeveelheid 11 mm. in Vlissin-
gen; het lichtschip Texel rapporteerde
echter 25 mm. Vanmorgen vroeg kwam
het koufront door, waarna met naar
zuidelijke richtingen gedraaide wind
iets koelere lucht werd aangevoerd. In
deze lucht komen flinke opklaringen
voor, maar ook, wegens de onstabiliteit,
enkele buien. De depressie waaromheen
de iets koelere lucht over de Golf van
Biscaye wordt aangevoerd, bevindt zich
bij de ingang van het Kanaal. Zij ver
plaatst zich langzaam in noordooste
lijke richting en zal waarschijnlijk niet
opvullen. Voor morgen verwachten we
weinig verandering in de weerstoestand,
waarbij zonnige perioden door enkele
buien worden afgewisseld. In het tem-
peratuurverloop komt weinig verande
ring.
Advertentie
Enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zonnige perioden, maar tijdelijk ook
enkele regen- of onweersbuien. Zwakke
tot matige wind tussen zuidoost en
zuidwest. Over het algemeen weinig
verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
20 AUGUSTUS
Zon op: 5.30 uur; onder: 19.55 uur.
Maan op: 12.29 uur; onder: 22.20 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee te
6.38 en 19.04 uur.
Laagwater te 2.36 en 14.52 uur.
3£Ê& nummer bestaat uit 8 pagina's.
gaan nemen. Men heeft hier geen eigen
plan uit de mouw geschud, men stootte
Nasser niet voor het hoofd en men was
niet bereid het Arabische nationalisme
te verdoemen. Voor de Westduitsers, wier
buitenlandse politiek de laatste negen
jaar bepaald wordt door het realisme van
Adenauer, voor wie de feiten in de eer
ste plaats tellen en wensen nauwelijks
geuit dienen te worden voor deze
Westduitsers weegt inzake de Arabische
moeilijkheden vooral zwaar het econo
misch gewicht van de Westelijke belan
de Duitsers al enkele jaren weer bezig
hun economische belangen in Noord-
Afrika en het Midden-Oosten uit te brei
den. Grote successen hebben zij daarbij
nog niet veel geboekt, maar zij zijn
ijverig, zij bieden zich aan, zij verkopen
er niet alleen, zij kopen er ook. Uit deze
gezichtshoek stamt dan ook de kritiek,
die men hier heeft kunnen horen op de
Brits-Amerikaanse acties in Jordanië en
Libanon. Men was niet zozeer boos over
de late Amerikaanse inlichtingen over
deze acties en over het gebruiken zonder
vooraf gevraagde Duitse instemming van
in West-Duitsland gelegen Amerikaanse
luchtbases voor de sprong naar het Oos
ten, maar men was het principieel niet
eens met de genomen beslissing. Men
meent hier dat Egypte verkeerd beoor
deeld wordt; op dat land dient, aldus
Bonn, zich de Westelijke politiek in po
sitieve zin, dus met economische hulp,
te concentreren.
0 Slot op pag. 2
3000 opstandelingen gaven
zich over
Volgens Radio-Makassar hebben 3000
opstandelingen in Noord-Celebes zich bij
de Indonesische regeringsstrijdkrachten
aangesloten. Dit geschiedde in de zater
dag door de regeringstroepen veroverde
stad Tomohon, welke het laatste grote
bastion der opstandelingen in Noord-Ce
lebes is genoemd.
Tientallen Algerijnen door de
rebellen gedood
Een Franse militaire patrouille heeft
te Honaine in het westen van Algerije de
lijken gevonden van 22 mohammeda
nen, die door opstandelingen werden ge
dood.
Onder de slachtoffers waren acht
Op de marine
scheepswerf te
Groton in de
Verenigde Staten
is hard gewerkt
om alles in ge
reedheid te bren
gen voor de
stapelloop van
Amerika' s
grootste atoom
onderzeeër, de
„Triton", die
vandaag plaats
heeft. De com
mando-toren
wordt op zijn
plaats gehesen.
De toren is reeds
één derde langer
dan de gehele
Amerikaanse
onderzeeër, die
in 1900 van
stapel liep.
gen. Heel langzaam en behoedzaam zijn vrouwen en twee kinderen.
CONCLUSIE NA VERHOREN:
De jury, die belast is met het
gerechtelijk vooronderzoek naar
de ramp met het K.L.M.-vliegtuig
„Hugo de Groot" heeft na de ver
horen van gisteren als haar oor
deel uitgesproken, dat de dood van
de slachtoffers is veroorzaakt
door „een hevige schok", onder
gaan in een vliegtuig boven de
Atlantische Oceaan".
Dus geen explosie, volgens de jury,
maar een „hevige schok". Onmiddel
lijk rijst dan de vraag: wat is de oor
zaak van deze schok. Helaas moet de
jury eraan toevoegen, dat zij niet over
bewijsmateriaal beschikt, waaruit de
oorzaak van deze schok zou kunnen
blijken. Wat dat betreft blijft men dus
nog evenzeer in het duister tasten als
voorheen.
Een belangrijke getuigenis was die van
de heer J. Geogehan, een functionaris
van het vliegveld Shannon, werkzaam
bij de dienst die het luchtverkeer regelt.
Deze verklaarde, dat het toestel komen
de uit Amsterdam een normale landing
had gemaakt.
Het enig ongewone was, dat de hoge-
frequentiezender van het toestel zeer
vervormd werd en nauwelijks hoorbaar
was, zo zei hij. „Ik stelde de bestuurder
van het toestel hiervan op de hoogte,
kort voordat hij landde. Na de landing
deelde de piloot mij mede. dat de radio
verbindingen van de radarcontrole zeer
vervormd waren De radarcontrolepost
verzocht mij toen, het toestel mee te
delen, dat zijn radioverbindingen even
eens zeer vervormd waren".
De heer Geogehan deelde mee, dat de
verbinding met de „Hugo de Groot" zeer
goed was nadat het toestel naar Gander
vertrokken was. Om 4.16 en 4.40 meldde
het toestel zich en kreeg het de opdracht
andere toestellen mee te delen, dat het
op zijn juiste koers lag. De „Hugo de
Groot" zond deze boodschap uit en deel
de de verkeersleiding op Shannon mee,
dat andere toestellen de ontvangst er
van hadden bevestigd.
„Ik bedankte de 607 E (de „Hugo de
Groot") en dat was mijn laatste con
tact met hem", aldus de heer Geoge
han. „Bij dit laatste contact was de
stem van de persoon, die de radio-
telefoniezender bediende, duidelijk en
normaal", verklaarde hij. De heer
Geogehan besloot zijn verklaring met
de mededeling, dat ten tijde van het
laatste contact de „Hugo de Groot"
ongeveer 120 zeemijlen ten west-noord-
westen van Shannon vloog.
De Assemblee en bet Midden-Oosten
(Van onze Amerikaanse correspondent)
De lang verwachte Noorse resolutie is eindelijk in de Algemene Vergade
ring der Ver. Naties ingediend. Een ieder, die dit document een slap produkt
noemt, heeft volkomen gelijk, doch men moet dan bedenken, dat de resolutie
opzettelijk slap en vaag gehouden is teneinde de grootst mogelijke soepelheid te
garanderen en zoveel mogelijk staten tevreden te stellen. Het heeft Engen, de
vertegenwoordiger van Noorwegen, meer moeite gekost dan aanvankelijk viel te
voorzien om deze resolutie samen te stellen. Tevens schijnt de Noor wat te opti
mistisch te zijn geweest over de steun, die zijn document zou ontvangen. Zondag
was Engen nog van mening, dat India zijn resolutie zou steunen en dat de
Verenigde Arabische Republiek (Egypte-Syrië) zich bij de stemming wel zou
onthouden. Berichten uit Cairo wezen gisteren echter op vrij sterk verzet van
de V.A.R. tegen de resolutie, terwijl het bovendien zeer wel mogelijk is, dat
India zich juist van stemming zal onthouden.
Slot
op pag.
„Laat Dag liet doen
Zal de resolutie, niettemin de vereiste
meerderheid van "tweederde halen? De
Noren en Amerikanen zijn optimistisch
gestemd, doch zij geven toe dat de over
winning niet overweldigend zal zijn en
dat men slechts met de hakken over de
sloot zal komen. Wat zal men dan heb
ben bereikt? De resolutie verzoekt de
secretaris-generaal van de Ver. Naties
dusdanige regelingen te treffen als hij
dienstig oordeelt om in Libanon en Jor
danië de beginselen van de Ver. Naties
hoog te houden. De bewoordingen van
de resolutie zijn zo vaag als maar mo
gelijk is gehouden. De Algemene Verga
dering zou bij aanvaarding van de reso
lutie geen concrete oplossing aangeven,
doch handelen volgens de populaire leus
van de laatste jaren: „Laat Dag (Ham-
marskjöld) het maar doen".
Dag Hammarskjöld zou zijn volmacht
waarschijnlijk gebruiken om in Jordanië
een VN-groep op te richten en de reeds
aanwezige groep in Libanon te verster
ken. Terwille van de Amerikanen is in
de tekst van de resolutie een aantal
punten opgenomen, die voorkwamen in
de rede van Eisenhower. Men moet ech
ter nauwkeurig lezen, om sommige van
deze punten te ontdekken! Het probleem
van de directe en indirecte agressie is
Door de ongunstige weersomstan
digheden is het koren in vele delen
van ons land platgeslagen. Hier
door zijn machines onbruikbaar ge
worden en moeten de maaiers zelf
de sikkels weer ter hand nemen.
De zelfbindcr staat ongebruikt aan
de kant.
zeer voorzichtig ter sprake gebracht in
de afdeling a. Niemand wordt beschul
digd en er wordt een citaat gebezigd uit
de oude resolutie van 1949.
Belangrijke uitspraak van
minister Dulles
In de afdelingen c en d worden Eisen
howers suggesties voor een vredesmacht
en een economisch fonds heel omzichtig
genoemd. Hammarskjöld wordt verzocht
deze onderwerpen verder te bestuderen.
Vele Afro-Aziatische landen hadden
gaarne gezien, dat de resolutie iets po
sitiefs had gezegd over de terugtrekking
van de Amerikaanse en Engelse troepen.
Amerika en Engeland waren echter in
geen geval bereid een datum hiervoor te
noemen. Het woord „terugtrekking"
komt zelfs in de gehele resolutie niet
voor, doch in de inleiding wordt verwe
zen naar twee afzonderlijke verklarin
gen, resp. die van Dulles en Selwyn
Lloyd aan de president van de Algeme
ne Vergadering. Deze verklaringen be
vatten een onderdeel, dat nieuw en be
langrijk is. Wanneer de Assemblee van
de Ver. Naties te eniger tijd van oordeel
zal zijn, dat de aanwezigheid van de
Amerikaanse en Engelse troepen tenge
volge van de VN-actie of de VN-bijstand
niet langer nodig is, dan zullen de Ame
rikanen of Engelsen deze uitspraak ter
harte nemen en de troepen terugtrek-
Jordanië doet water
in de wijn
f (Van onze Amerikaanse
correspondent)
Het belangrijkste uit de redevoe-
f ringen van gisteren was wel. dat
f Jordanië wat water in haar wijn
heeft gedaan ten aanzien van een
eventueel zenden van een V.N.-
groep naar dat land. De beste rede
van de dag was het betoog van In-
dia's vaste vertegenwoordiger by de
V.N., Lall. Hij was kritisch ten aan
zien van de acties van Amerika en
Engeland, doch schelden bleef hem
vreemd. Hij drong krachtig aan op
terugtrekking van de troepen. Het
is nog niet zeker hoe India zal
stemmen, doch algemeen wordt
verwacht, dat Indonesië India's
voorbeeld zal volgen. De minister
van Buitenlandse Zaken van Irak
hield een felle rede in goed Frans.
Het is zeer waarschijnlijk, dat dit
land zal tegen stemmen.
I Zelfs indien alle Arabische sta-
i ten, die tegenwoordig nauw verbon-
den zijn met de Verenigde Arabi
sche Republiek, zich tegen de reso
lutie zullen uitspreken, is het nog
mogelijk, dat de resolutie erdoor
f komt. Erg verheugend is dit voor
uitzicht echter allerminst. Men zou
bijna van een Pyrrhus-overwinning
moeten spreken. Aldus zou immers
de beslissing van de V.N. over het
Midden-Oosten doorgezet worden
tegen de uitdrukkelijke wil van zeer
belangrijke staten in het betrokken
gebied. Bovendien zouden Nasser en
de zijnen hierdoor in één kamp ge
dreven worden met de communis
tische staten, die ongetwijfeld zul
len tegen stemmen. Dit zou de band
tussen Cairo en Moskou alleen maar
kunnen versterken.
Spanning in Little
Rock toegenomen
Het Amerikaanse Hof van Beroep te
St.-Louis heeft gisteren het vonnis van
een districtsrechter vernietigd en de
autoriteiten van de middelbare school
van Little Rock (Arkansas) gelast de
opheffing van de rassenscheiding voort
te zetten. Het Hof van Beroep deed
hiermede met zes stemmen tegen één de
uitspraak teniet van rechter Harry Lem-
ley te Hope in Arkansas, die opschor
ting van de integratie voor de duur van
twee-en-een-half jaar had bevolen.
Little Rock heeft vorig jaar weken
lang in het middelpunt van de belang
stelling gestaan. President Eisenhower
moest toen parachutisten naar de stad
zenden om de orde te herstellen en te
verzekeren dat de opheffing van de ras
senscheiding op de middelbare school
vreedzaam verliep
Rechter Lernley had na afloop van
het eerste „geïntegreerde" schooljaar
opschorting van het integratie-program
gelast om dat het lastig vallen van de
negerkinderen op de openbare middel
bare school van Little Rock toestanden
ten gevolge had gehad, die niet getole
reerd konden worden Tegen deze uit
spraak was beroep aangetekend. Het
verwerpen van de uitspraak kan een
nieuwe crisis bij de aanvang van het
nieuwe schooljaar begin september tot
gevolg hebben.
Volgens welingelichte kringen is gou
verneur Orval Faubus van Arkansas
van plan aan het parlement van de staat
maatregelen voor te stellen welke de
toelating van negerleerlingen tot de
middelbare school te Liittle Rock dit jaar
verhinderen.
ken. „Wij Amerikanen", zo zei Dulles
maandagavond in een rede buiten de
Verenigde Naties, .maken ons oordeel
ondergeschikt aan het gezamenlijk oor
deel van de wereldgemeenschap".
Een VN-resolutie heeft behalve de
initiatiefnemer - in dit geval dus Noor
wegen - meestal een aantal medeonder
tekenaars. Engen heeft nogal moeite ge
had daarvoor een voldoende aantal sta
ten te winnen.
Oorspronkelijk had hij er tien, doch
zoals de nikkertjes in het kinderboek,
vielen er verscheidene af. Thans zijn
Canada, Columbia, Denemarken, Liberia,
Panama en Paraguay de mede-onderte
kenaars. Het is niet zo'n erg indruk
wekkende groep en bovendien is geen
enkel Aziatisch land van de partij. Het
is echter algemeen bekend, dat de Ver.
Staten en Engeland vóór deze resolutie
zijn, terwijl bovendien Hammarskjöld
Engen zijn zegen heeft gegeven. Op die
manier heeft de resolutie toch groot ge
zag verworven.
Wil Moskou Amerika
vóór zijn
maanraket 'i
een
met
dag
De volgende maand zullen de Ver.
Staten voor hun schot naar de maan
waarschijnlijk dezelfde raket-combinatie
gebruiken als zondag ji., aldus werd gis
teren in welingelichte kringen te Was
hington vernomen.
Amerikaanse raketdeskundigen hebben
gesproken over de mogelijkheid, dat de
Russen de volgende maand één dag eer
der dan de Amerikanen zullen trachten
een raket naar de maan af te vuren.
Autoriteiten, die belast zijn met de
uitvoering van de Amerikaanse maan-
plannen, zeiden met nadruk, dat de Ver.
Staten niet meedoen aan een wedstrijd
n"*ar de maan.
.'olgens de deskundigen zijn de Rus
sen in moeilijker positie voor het af
schieten van een raket naar de maan,
omdat hun lanceerinrichtingen verder
naar het noorden zijn gelegen dan die te
Cape Canaveral.
Luchtmachtautoriteiten te Cape Cana
veral zijn er zeer teleurgesteld over. dat
de „Thor-Able" zondag reeds na 77 se
conden faalde, aldus werd maandag ge
meld.
