Hele Veiligheidsraad moet beslissen
over plaats en tijd van topgesprek
Grootste probleem is topdebat af
te bakenen en in de hand te bonden
WEERBERICHT
EISENHOWER DOET VOORSTEL AAN KROESJTSJEF
Met agenda op brede basis
DE GAULLE ENIG DENKBARE VOORZITTER
Diplomatiek succes voor Amerika
Het overige spoorwegpersoneel
krijgt nu ook salaris verbetering
De Gaulle wil „conf eren lie van vijf"
97ste jaargang
ZATERDAG 26 JULI 1958
No. 29501
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
President Eisenhower heeft gisteren aan Kroesjtsjef voorgesteld, dat
de permanente afgevaardigden naar de Veiligheidsraad der V.N.
bijeenkomen om een besluit te nemen over voorwaarden en een tijd
stip voor een topconferentie over het Midden-Oosten.
In zijn brief zegt de president der V.S., dat de topconferentie niet
beperkt dient te zijn tot louter een bespreking van de zaken Libanon
en Jordanië, maar ook „veel breder vraagstukken" dient te behandelen.
„Naar mijn mening", aldus Eisenhower, „is de onzekerheid van de
vrede en veiligheid in grote mate te wijten aan het gevaar waarin
kleine landen zijn gebracht. Het zou de bedoeling van de Verenigde
Staten zijn om de specifieke incidenten, die gij ter sprake brengt in
dat brede verband te behandelen. Als men anders te werk zou gaan,
zou men blind zijn voor de lessen van de geschiedenis".
De president zegt, dat het nog niet zeker is, dat een topconferentie
van de Veiligheidsraad werkelijk „algemeen gewenst" is, hoewel dit
het geval zou kunnen zijn.
Kroesjtsjef moet
zorgvuldiger lezen
Eisenhoiuer begint zijn brief met
te zeggen, dat hij in Kroesjtsjef s
boodschap van woensdag klaarblij
kelijke misvattingen" over de ziens
wijze van de president heeft aange
troffen. Eisenhower verzoekt Kroesj
tsjef zijn vorige brief nog eens en
zorgvuldiger te lezen.
In zijn brief van woensdag stemde
Kroesjtsjef in met een topconferen
tie in de V.N. Hij zei echter, dat In
dia, dat geen lid is van de Veilig
heidsraad, en de Arabische landen
vertegenwoordigd moesten zijn.
Eisenhower zegt in zijn brief, dat
het Handvest van de V.N. de voor
waarden bepaalt, waaronder landen,
die geen lid zijn van de raad, aan
zijn besprekingen kunnen deelne
men. De Ver. Staten zullenaldus
Eisenhower, zich in dit opzicht aan
het Handvest houden.
Eisenhower schrijft, in zijn brief van
22 juli gezegd te hébben, diait als ondanks
de vastgestelde feiten in de jongste bij
eenkomsten van de veiligheidsraad de
Russische regering nog steeds wenst te
verklaren, dat de toestand in Libanon
een groot gevaar voor de vrede in het
Midden-Oosten is. de aangewezen plaats
voor besprekingen de Veiligheidsraad
van de V.N. is.
De Amerikaanse president zegt ver
heugd te zijn, dat Kroesjtsjef nu de
verantwoordelijkheid van de Verenigde
Naties erkent en zijn oorspronkelijke
voorstel, dat het aanzien en het gezag
van de Verenigde Naties ernstig onder
mijnd zou hebben, heeft teruggenomen.
Wel algemeen gewenst?
Eisenhower schrijft Kroesjtsjef vrij,-
dag in zijn brief van 22 juli erop gewe
zen te hebben, dat het Handvest van de
VN-leden van regeringen en bijgevolg
ook regeringsleiders en ministers van
Buitenlandse Zaken toestemming geeft
een lid-land in de Veiligheidsraad te
vertegenwoordigen en dat als een derge
lijke bijeenkomst algemeen gewenst
werd, de Verenigde Staten van de par
tij zullen zijn. Het is, zo constateert
Eisenhower, echter nog niet zeker, dat
een dergelijke bijeenkomst werkelijk al
gemeen gewenst wordt, hoewel dit wel
het geval zou kunnen blijken te zijn.
Eisenhower zegt verder, dat Kroesjt
sjef nu bepaalde suggesties doet aan
gaande de samenstelling van de Veilig
heidsraad en de voorwaarden, waar-
Advertentie
onder laaiden, die geen lid zijn van de
Veiligheidsraad kunnen deelnemen aan
besprekingen van de raad. De Ameri
kaanse president merkt op, dat hij in
zijn brief van 22 juli aan Kroesjtsjef er
nadrukkelijk op gewezen heeft, dat een
van de voordelen van een behandeling
in de Veiligheidsraad is dat hiervoor
vaste regels gelden en het daarom niet
nodig is te improviseren.
Wat de agenda aangaat zjjn de VS het
ermee eens. dat deze beperkt moet blij
ven tot eên bespreking van de vraag
stukken van het Midden-Oosten, met
inbegrip van de oorzaken ervan.
Eisenhower herinnert Kiróesjtsjief er
aan, dat de tweede wereldoorlog ont
stond door een reeks rechtstreekse en
niet-rechbstreekse aanvallen tegen klei
ne landen. In maart 1939 had het hoofd
van de toenmalige Russische commu
nistische partij er de aandacht op geves
tigd, dat het falen van niet-agressieve
landen, waaronder Engeland en Frank
rijk, om rechtstreekse of niet-ïecht-
streekse agressie tegen kleine landen te
stuiten betekende, dat de vrije teugel
gelaten werd aan een oorlog, die tot een
wereldoorlog zou uitgroeien. Deze voor
spelling kwam helaas uit
Eisenhower brengt ook de resolutie
van de Algemene Vergadering van 1950
in 'herinnering, waarin het aanzetten
tot burgeroorlog' in het belang van een
vreemde mogendheid als een van de
ernstigste misdaden wordt veroordeeld.
De Amerikaanse president spreekt de
hoop uit. dat door middel van de Veilig
heidsraad maatregelen t.a.v. het Mid
den-Oosten genomen kunnen worden,
die de vrede daar hechter maken en zo
doende de vrede elders bevorderen.
Aan het slot van zijn brief stelt
Eisenhower voor, dat de permanente af
gevaardigden van de leden van de Vei
ligheidsraad door secretaris-generaal
Hammarskjöld georganiseerde bespre
kingen voeren om vast te stellen of, een
bijeenkomst van de aard als door Eisen
hower bedoeld en onder de door Eisen
hower voorgestelde voorwaarden alge
meen aanvaardbaar is. Indien dit het
geval zou zijn, zouden de permanente
afgevaardigden het ook eens moeten
worden over een tijdstip, dat algemeen
bevredigend zou zijn. 28 juli zou te vroeg
voor ons zijn, zo zegt Eisenhower, die
meedeelt, de Amerikaanse permanente
afgevaardigde opdracht te zullen geven
in bovenbedoelde zin te handelen.
Het voorstel was vervat in een brief
van de president, welke aan de Rus
sische ambassadeur Mensjikof in het
Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken is overhandigd.
De woordvoerder van het Witte
Huis, Hagerty, heeft gezegd, dat de
president zeker van de partij zal zijn
als de voorwaarden voor de topconfe
rentie algemeen aanvaardbaar blijken
te zijn.
Slot pag. 2
Wisselend bewolkt
Een depressie, die gisteren bij Ierland
was gelegen, verplaatste zich in de rich
ting van Noord-Engeland. Het regenge-
bied van deze storing trok de afgelopen
nacht en vanmorgen over ons land.
Plaatselijk viel vrij veel neerslag. Van
gisteravond 7 uur tot vanmorgen 7 uur
werd in Brabant ongeveer 15 mm afge
tapt. Achter de storing om stroomt tij
dens het weekeinde onstabiele oceaan-
lucht van gematigde breedte naar ons
land. In verband daarmede wordt voor
morgen wisselende bewolking verwacht
met plaatselijk enkele buien in hoofd
zaak in het binnenland.
27 juli
Zooi op: 4.52 uur; onder: 20.39 uur.
Maaai op: 17.55 uur; onder: 1.48 uur.
Hoogwater te Katwijk te 12.35 uur.
Laagwater te 8.03 en 20.39 uur. (28/7
hoogwater te 1.01 en 13.38 uur, laag
water te 9.09 en 21.43 uur).
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
en een Bijvoegsel
In Libanon thans
10.000 Amerikanen
De hoop, dat de verkiezing Van een
nieuwe president in Libanon een einde
aan de onrust in het land kan maken,
is gisteren aanzienlijk gedaald door de
verklaring van een der rebellenleiders,
Salam, dat de „nationale revolutie niet
zal toestaan dat presidentsverkiezingen
worden gehouden onder Sjamoen en
onder druk van buitenlandse troepen".
Het parlement moet de volgende week
donderdag een opvolger voor president
Sjamoen kiezen. De verkiezing was aan
vankelijk voor deze week donderdag
vastgesteld, doch zij werd uitgesteld
De Libanese zakenlieden hebben van
hun kant het dreigement geuit, dat zij
hun zaken drie dagen zullen sluiten, als
de volgende week geen president wordt
gekozen.
In Beiroet zijn gisteren de eerste een
heden van een reservebataljon Ameri
kaanse mariniers, circa 1.500 man, aan
wal gegaan. Het bataljon is een week
geleden per vliegtuig uit Cherry Point
in^ Noord-Carolina naar het Midden-
Oosten overgebracht. De manschappen
zijn op schepen voor de Libanese kust
in reserve gehouden, doch men heeft
volgens een officiële woordvoerder, be
sloten hen aan wal te brengen.
Voorts zijn gisteren de laatste onder-
steunings- en bevoorradingstroepen van
de luchtlandingsgroep der 24c infante
riedivisie aangekomen, waardoor het
aantal Amerikaanse militairen in Bei
roet is gestegen tot circa 10.000 man;
6.000 mariniers en 400 man het leger.
Thor-raket ontploft
Een baltisch projectiel voor middel
grote afstand van het type „Thor" is
hedenochtend, slechts twintig seconden
nadat het van de afschietbasis te
Cape Canaveral was gelanceerd, in de
lucht ontploft.
De twee stukken, waarin het pro
jectiel uiteenviel, stortten op ongeveer
zeven km. afstand van de basis in zee.
De oorzaak van de ontploffing is nog
niet bekendgemaakt.
Koninklijk gezin in
Le Lavandou
Het koninklijke jacht „Piet Hein" met
aan boord de Prinsessen Margriet en
Marijke, is gistermorgen uit Marseille
vertrokken en na een reis van enige
uren op de rede van Bormes bij Le
Lavandou aangekomen. „De Groene
Draeck", met de andere leden van de
Koninklijke familie was om zeven uur
uit Saint Tropez vertrokken en arri
veerde daar gisteren ook.
Achttien jaar geleden werd de
Middelburgse stadhuistoren door
brand verwoest. In de afgelopen
jaren werd de restauratie van dit
cultuur-historische monument van
grote waarde krachtig ter hand ge
nomen. Thans is het hoogste punt
bereikt door het aanbrengen van de
zware twaalf meter lange eikehou
ten koningsstijl, waarom de spits
gebouwd zal worden. Na het plaat
sen van de stijl werd de vlag in top
gehesen.
(Van onze correspondent te Washington)
Aanvankelijk scheen het vrijwel onmogelijk, dat Dulles een topconferen-
j tie alsnog kon vermijden en ook thans lijkt een afgelasting nog altijd zeer
onwaarschijnlijk. Maar deze ontwikkeling van onmogelijk tot onwaar
schijnlijk kan Dulles het gevoel geven dat hij toch kans heeft datgene te
voorkomen, waartegen hij zich immer heeft verzet: een topconferentie,
zonder dat de rivalen tevoren grondig met elkaar hebben bestudeerd op
welke punten een eventueel akkoord mogelijk is.
ten! Men ziet hoe moeilijk het is om de
grenzen van een debat vast te stellen.
Dit enorme gevaarte is een bruin-1 monster rijdt op tien meer dan
koolgraafmachine, op weg van de I manshoge rupsbanden met een
fabriek naar haar toekomstig werk-1 snelheid van een kilometer per uur.
terrein in Duitsland. Het technische
Nadat het College van Rijksbemid
delaars enige tijd geleden op aan
wijzing van de regering, over de lo
nen van het spoorwegpersoneel, in
gedeeld in de tabellen 1 en 2, een be
slissing had genomen, is door de mi
nister van Verkeer en Waterstaat en
het College van Rijksbemiddelaars
een nader onderzoek ingesteld met
betrekking tot de overige toongroe
pen.
Het ministerie van Verkeer en Wa
terstaat deelt thans mee, dat dit
onderzoek geleid heeft tot een goed
keuring van de voorstellen voor de
overige toongroepen, welke aanslui
ten bij de beslissing ten aanzien van
de toongroepen 1 en 2.
De heer F. de Jong, vertegenwoordiger
van de Nederlandse Vereniging van
Vervoerspersoneel waardeerde deze door
de regering genomen beslissing ten
aanzien van de loongroepen 3: (Mulo),
4 (HBS), 5 (MTS), 6 (H.O.) en de z.g.
vrouwentabellen van hef spoorwegper
soneel ten zeerste. Zijn bond stelt het
op prijs, dat de achterstand met het
overige bedrijfsleven nu is ingehaald en
alle groepen hebben gekregen waar zij
recht op hebben.
Ook de Katholieke Bond van Spoor
wegpersoneel toonde zich zeer tevreden
bij monde van de heer Jentjens. Niet
alleen omdat hiermede het optimaal
bereikbare is bereikt, maar vooral om
dat de aangevoerde argumenten houd
baar zijn gebleken en volledig zijn
erkend.
Westen heeft tempo
nu onder controle
Afgezien van de moraliserende toon is
de jongste nota van Eisenhower aan
Kroesjtsjef een handige politieke ma
noeuvre om in elk geval het tempo der
ontwikkeling onder controle van het
Westen te brengen. Tevens echter toont
de nota duidelijk hoe weinig de Ameri
kaanse regering bereid is zich bij een
schier onvermijdelijke topconferentie
neer te leggen.
Kroesjtsjef had erin toegestemd een
topconferentie te houden in het kader
van de Veiligheidsraad. Dit gaf Eisen
hower en Dulles de kans te eisen, dat de
permanente vertegenwoordigers, die hun
landen in de Veiligheidsraad represen
teren, in New York van gedachten zullen
wisselen over wenselijkheid, agenda, tijd,
plaats en gastbijzitters ener eventuele
topzitting. Zulk een gedachtenwisseling
kan achter de schermen of in een for
mele zitting plaatsvinden.
Hammarskjöld schijnt hierbij aan een
formele zitting te denken en ook de Rus
sen zullen daar wellicht voor voelen, om
dat de lijntrekker ij, die zij duchten, daar
voor ieder zichtbaar zou zijn. Voor de
Russen betekent Dulles' manoeuvre ove
rigens een onvoordelige wending, omdat
in de Veiligheidsraad het Westen verre
in de meerderheid is en in zulke proce
durezaken, waarbij het veto niet geldt,
kunnen de Westerse bondgenoten in fei
te hun wil doorzetten. Dit geeft het
Westen met name veel zeggenschap over
tijd, plaats en samenstelling van een
eventuele topconferentie. Het Westen zal
eveneens trachten het onderwerp der
besprekingen naar eigen wens af te ba
kenen. Op die manier zal men zonodig
op Kroesjtsjef een tegenaanval kunnen
doen zonder de buitenspelregel te over
treden.
Men wenst bijvoorbeeld niet dat alleen
kan worden gesproken over Libanon en
Jordanië. Aldus zou Kroesjtsjef kunnen
aanvallen en het Westen zou buiten de
orde zijn, indien het repliceerde met kri
tiek op communistische wapenleveranties
aan de Verenigde Arabische Republiek.
Het Westen zoU evenwel graag de wa
penzendingen aan de leden van het Bag-
Een beperking van het onderwerp der
besprekingen is daarom een bijna onop
losbaar probleem, temeer daar het zeer
ongebruikelijk is. dat de voorzitter van
de Veiligheidsraad de spreker tot de orde
roept, wanneer zij hun boekje te buiten
gaan.
Het moet echter worden gezegd dat De
Gaulle de enig denkbare voorzitter is,
die Kroesjtsjef en Eisenhower op hun
nummer zou durven te zetten. Indien de
voorzitter en de conferentieleden niet de
vaste wil tonen de bijeenkomst construc
tief te houden, dan kan men elkaar over
en weer Suez en Hongarije gaan verwij
ten en kan het debat zo fel worden dat
de wereldvrede er eerder door geschaad
dan gediend wordt.
Tengevolge van het Amerikaanse ant
woord heeft de Sovjet-Unie op haar di
plomatieke initiatief dus enigszins verlo
ren. De communisten beschikken echter
helaas nog over andere methoden om
pressie in de richting van een topcon
ferentie uit te oefenen. Indien uit het
Midden-Oosten meer berichten zullen
komen over onrust en schietery, indien
in het algemeen de spanning opnieuw
zal stijgen, dan kan dit wijzen op ondi
plomatieke pogingen om de volkeren der
wereld opnieuw om een magische top
conferentie te doen smeken of
schreeuwen.
w te New
dad-pact buiten beschouwing wiUen la-York kunnen worden behandeld. Het be.
„Als 't in twee dagen
niet lukt, is de zaak
m i s lukt!"
(Van onze Par ij se correspondent)
Generaal de Gaulle blijft een voor
stander van de conferentie van vyf,
maar hjj is eveneens van oordeel, dat
zij niet zal moeten worden gehouden in
de „Congres van Wenen"-atmosfeer,
waarin zjj onvermijdelijk zou komen te
vervallen, wanneer zij plaats zou vinden
in het kader van de Veiligheidsraad.
Die overtuiging heeft de generaal-pre-
mier geleid, toen hij gisteren met zijn
naaste medewerkers 't antwoord op de
jongste brief van Kroesjtsjef voorbe
reidde. Dat antwoord zal waarschijnlijk
vandaag of anders morgen worden
overhandigd. De Gaulle is van oordeel,
dat de besprekingen alleen tot een
resultaat kunnen leiden, wanneer zij
ver van het gewoel en vooral ver van
alle publiciteit zullen worden gehouden.
Volgens het Parijse dagblad „France
Soir" zou hij daarom willen voorstellen,
dat eerst de vijf in Genève in het ge
bouw van de Verenigde Naties zullen
bijeenkomen. Zij zullen daar binnen
een dag of twee, drie tot voorlopige
overeenstemming moeten zien te komen.
Lukt hun dat niet, dan kan men. naar
het oordeel van De Gaulle de con
ferentie als mislukt beschouwen en
heeft voortzetting geen zin. Kunnen zij
een programma opstellen, dan zal dat
daarna in de Veiligheidsraad
hoeft niet uitgesloten te worden geacht,
dat de vijf premiers ook zelf nog voor
enige dagen naar New York zullen
gaan. Verder zouden de besprekingen
daar op een niveau van de ministers
van Buitenlandse Zaken kunnen plaats
vinden. Bij de behandeling van het
rapport van Genève in de Veiligheids
raad zouden, overeenkomstig het Hand
vest der Verenigde Naties, ook de
staten, die belang hebben bij hetgeen
ter tafel komt, worden uitgenodigd.
Frankrijk is van oordeel dat tot deze
staten in de eerste plaats ook Israël
behoort.
Een voordeel van het plan van De
Gaulle zou ook zijn, dat een bijeen
komst te Genève vermoedelijk reeds
binnen veertien dagen zou kunnen
plaats vinden. Daarmee zou tegemoet
gekomen kunnen worden aan het Rus
sische verlangen tot spoed.
De Franse politiek ten aanzien van
het Midden-Oosten, welke dus door De
Gaulle op de conferentie van vijf zal
worden uiteengezet, zal worden samen
gevat in drie punten:
a. handhaving van de territoriale
status quo en garanties voor die hand
having;
b. beperking van de wedloop van de
grote mogendheden ter verkrijging van
invloed in de politieke ontwikkeling van
de landen, in het bijzonder ook staking
van de wapenleveranties:
c. oprichting van een gezamenlijke
organisatie voor de economische ont
wikkeling van de landen van het Mid
den-Oosten. Deze organisatie zou zon
der enige politieke propaganda moeten
functioneren.