NASSER ZAL KASSIM STEUNEN
Besluit viel vannacht te Londen
in een bijzondere kabinetszitting
WEERBERICHT
Sovjetrussische oefeningen aan
de Perzische en Turkse grenzen
WELK WEER
KRIJGEN WE
ZONDAG?
KOELKAST 60 LITER
Fa. J. P. v. Berge-Henegouwen
op vakantie.
WASHINGTON LAAT MURPHY
NAAR COMPROMIS ZOEKEN
Koning Feisal doodgeschoten
97ste jaargang
DONDERDAG 17 JULI 1958
No. 29493
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DL.ftL/ V UCIL/GII IL1N UIT1J1
f.750 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
NIEUWE ONTWIKKELING IN MIDDEN-OOSTEN
RUSE TROEPEN IN JORDAN
Hedenochtend zijn Britse troepen in Jordanië
aangekomen, twaalf uur nadat de twee Kamers
van het Jordaanse parlement het besluit van
Koning Hoessein en zijn regering hadden goed
gekeurd om militaire hulp te vragen op grond van
artikel 51 van het Handvest der V.N. Het besluit
tot het zenden van troepen naar Jordanië werd
vannacht door de Britse regering in een buiten
gewone vergadering van het kabinet genomen. De
Amerikaanse en Franse regeringen waren offi
cieel van het Britse besluit op de hoogte gesteld.
De Britse troepen zijn parachutisten, die in Amman
per vliegtuig werden aangevoerd. Het aantal
manschappen is nog niet bekend. De Britse am
bassade in de Jordaanse hoofdstad deelde mede,
dat er nog meer troepen onderweg zijn.
Dit is de eerste keer, dat Britse troepen Jor
danië binnenkomen sinds de laatste Britse troepen
het land verlieten in juli 1957, na afloop van het
Deze hulp aan Jordanië komt bepaald niet onverwacht. Want de Britse minister
van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd vertrok gisteravond op uitnodiging van
zijn Amerikaanse collega John Foster Dulles naar Washington om daar, tezamen
met him Canadese ambtgenoot Sidney Smith, nader over de toestand te beraad
slagen. Hij wordt op zijn reis vergezeld door de Britse defensie-chef, Sir William
Dickson. Uit de plotselinge tocht van Lloyd naar Amerika werd reeds geconclu
deerd, dat deze verband hield met eventuele hulp aan Jordanië alsmede met een
Sovjetrussische verklaring via Radio-Moskou, dat „de Sovjet-Unie niet als toe
schouwer aan de kant kan blijven staan" en zich het recht voorbehoudt „de
nodige maatregelen te nemen om vrede en veiligheid te beschermen". Dit waren
soortgelijke passages als die welke voorkwamen in een Russische verklaring ten
tijde van de Suez-crisis. Radio-Moskou adviseerde Groot-Brittannië thans niet
de fatale vergissing te begaan in het Midden-Oosten in te grijpen. „De Ameri
kaanse agressie in de Libanon kan leiden tot een vuurzee van haat, die feller is
dan de brandende olievelden in geheel het Midden-Oosten".
Tass meldde, dat eenheden van de Sovjetrussische land- en luchtmacht morgen,
vrijdag, beginnen zullen met oefeningen in de militaire districten van Turkmenië,
dat aan Perzië grenst. Er zullen ook manoeuvres in de Transkaukasische
districten gehouden worden, die aan Perzië en Turkije grenzen. Ook de Russische
Zwarte Zeevloot zal aan de manoeuvres deelnemen. Waarnemers in Moskou
wijzen erop, dat Rusland in deze tijd van het jaar gewoonlijk militaire oefeningen
houdt, die echter niet worden aangekondigd. United Press meldt, dat het Syrische
leger versterkingen naar het heuvelachtig gebied langs de Libanese grens hebben
gezonden. De grens zelf is in handen van de Libanese opstandelingen.
nen als versterking naar de Liba
non zullen gaan, indien dit nodig
mocht blijken.
Nadat de leider van de Libanese op
standelingen in Beiroet, Saeb Salem,
gistermiddag binnen twaalf uur na
dat de eerste Amerikaanse mariniers
aan land waren gegaan zijn aanhan
gers opdracht had gegeven het vuren te
staken, werd dit uitgelegd als een aan
wijzing, dat de oppositie bereid zou zijn
een politieke regeling te aanvaarden
om zodoende de directe aanleiding voor
de Amerikaanse inmenging weg te
nemen. Maar later verklaarde Saeb
Salem: „Wij moeten met net leger tegen
de Amerikaanse aanvallers samenwer
ken".
De mohammedaanse bevolking is niet
enthousiast over de komst van de Ame
rikaanse militairen. Hetzelfde is het
geval met de gematigden aan weerskan
ten. De christelijke bevolkingsgroep
juichtte echter de Amerikaanse mari
niers toe, toen zij stellingen in Beiroet
innamen.
Het Syrische blad „Alrai Alaam'
meldde gisteren, dat de opperbevelheb
ber van de Libanese strijdkrachten, ge
neraal Sjemab, de Ver. Staten heeft
gewaarschuwd hun troepen binnen 24
uur uit Libanon terug te trekken. De
generaal zond zjjn waarschuwing na een
spoedconferentie met hooggeplaatste
Libanese officieren, aldus het blad.
Brits-Jordaanse verdrag van maart daarvoor. Het
verdrag, op grond waarvan Engeland militaire
bases in Jordanië had en Engeland Jordanië's
grenzen waarborgde, werd opgezegd na onder
handelingen op verzoek van Jordanië. Een jaar
eerder, in maart 1956, had Jordanië Sir John
Glubb („Glubb pasja"), de bevelhebber van het
„Arabische Legioen", ontslagen. Het opzeggen
van het verdrag was het gevolg van een groeien
de anti-Britse stemming in Jordanië.
De aankomst van Britse troepen in Jordanië
heeft in Jordaanse regeringskringen voldoening
gewekt. De bevolking bleef rustig. In de levens
middelenwinkels was de drukte groot. De olie
voorziening van Jordanië wordt nijpender. Heden
ochtend is evenwel officieel bekendgemaakt, dat
Amerikaanse „Globemasters" met olie uit Bahrein
in Amman zijn aangekomen.
Beiroet was gistermiddag nog een stad
zonder leven. De winkels sloten, zo
sedert het uitbreken van de opstand,
kort na het middaguur. De straten wa
ren verlaten en de barricaden die de
opstandelingen van de regeringsstrijd
krachten scheiden, stonden nog over
eind.
De ontscheping van de Amerikaanse
mariniers is woensdag voltooid. Met de
landingsvaartuigen werd echter nog
steeds meer materieel aangevoerd.
Djoemblatt was wanhopig
In het havengebied van Beiroet is
vanochtend vroeg geschoten op Ameri
kaanse mariniers. De identiteit van de
schutters is niet vastgesteld. De mari
niers werden niet getroffen en hebben
het vuur niet beantwoord.
Het in Beiroet verschijnende avond-
Amerikaanse troepen
in Turkije geland
Het Amerikaanse ministerie van
Defensie deelde gisteravond mede,
dat ongeveer zestienhonderd man
Amerikaanse valschermtroepen in
Turkije zijn geland. Zij maken deel
uit van de in West-Duitsland ge
legerde 24ste Amerikaanse divisie
infanterie. De parachutisten zijn
overgebracht naar de grote
NAVO-basis nabij Adana, in
Zuid-Turkije. Zij hebben de be
schikking over atoomwapens. Het
is niet uitgesloten, dat deze man-
Advertentie
Zonnige perioden
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zonnige perioden en op de meeste
plaatsen droog weer. Vannacht kouder,
morgen iets hogere temperaturen.
Zwakke tot matige wind krimpend van
west naar zuid.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
18 JULI
Zon op: 4.40 uur; onder: 20.51 uur.
Maan op: 6.58 uur; onder 21.20 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.05 en 16.33
uur.
Laagwater te 12.17 uur.
(Advertentie)
WORDT B1ERWEER-
VOORSPFJ 1 FR
EN WIN VAKANTIEREIS
VAN 1 1000-
Zie tweede pagina jerste blad
Advertentie
slechts f 375.
Bil DE Ripctro-speciaalzaak
AALMARK'l 4 TELEF 32176
Betaling in overleg
Iets hogere
temperaturen
Een depressie, die juist ove: ons land
is getrokken, en zich vervolgens naar
Denemarken verplaatste, heeft in West-
Europa veel regen gebracht.
In ons land viel in Leeuwarden van
woensdagmorgen 7 uur tot donderdag
morgen 7 uur de meeste regen, namelijk
25 mm. Na het wegtrekken van de sto
ring begon in onze omgeving de lucht
druk flink te stijgen, tengevolge van
het naderbij komen van een rug van
hoge luchtdruk, die zich uitstrekte van
de Golf van Biscaye naar het zeegebied
bij IJsland. Op zijn beurt werd deze rug
gevolgd door een Oceaandepressie,
waarvan het koufront vanmorgen Ier
land naderde. Het is niet waarschijnlijk,
dat het erbijbehorende regengebied ons
voor morgenavond zal bereiken, zodat
de weersverbetering ook morgen het
Russische tegenzet
in Noord-Perzië?
Koerdische opstand
mogelijk
(Van onze Londense correspondent)
In de Turkse hoofdstad Ankara
vraagt men zich, volgens in Londen
ontvangen berichten af, of de Rus
sen op het punt staan een tegenzet
te doen oor een noordelijke strook
van Perzië te bezetten, waarop zij
al zo lang hun oog hebben laten
vallen. In het Lagerhuis was giste
ren reeds de vrees uitgesproken, dat
de Sovjet-Unie de Amerikaanse
landing als een voorwendsel voor
een eigen actie zou gebruiken. In
dit verband werd zelfs opgemerkt,
dat de Russen daarom eigenlijk een
Westelijk militair optreden in het
Midden-Oosten zouden toejuichen
Volgens de Turkse militaire inlich
tingendienst zouden de Russen
achter een opstand van de Koerden
in Irak, Turkije en Perzië staan.
Het betreft hier de noordgrens van
Irak, de oostgrens van Turkije en
de westelijke grens van Perzië. Zij
zouden daar gezamenlijk optreden.
De grieven van de Koerden, die in
alle drie landen minderheden vor
men, vonden gehoor in de Sovjet-
Unie, die via de radio-uitzen
dingen in de Arabische taal be
loften deed. De Koerden zijn ver
beten vechters, die totnutoe met
grote moeite konden worden be
dwongen.
blad ,Le Soir" wist gisteren te melden,
dat de leider van de opstandige Druzen
in het zuiden, Kemel Djoemblatt, ge
tracht heeft zelfmoord te plegen toen
hij het nieuws van de Amerikaanse lan
ding vernam. Hij had vergif ingenomen,
maar dankzij het ingrijpen van vier
artsen had hij er het leven van afge
bracht. Zyn toestand is echter nog zwak,
aldus „Le Soir".
Slot pag. 2
Witte Singel 1. Lelden Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie 25041; Redactie 21507
De Prinsessen Beatrix en Irene te wonen van jkvr. Lydia Loudon
bij haar aankomst op het vliegveld j met de Schotse edelman John Ste~
van Norfolk. Zij zijn naar Enge- wart. De Prinsessen zullen enige
land gekomen om het huwelijk bijdagen in Londen blijven.
,Hoe krijgen we die mariniers ooit weg?"
Amerikanen teleurgesteld over de koele
ontvangst van hun daad in de Ver. Naties
(Telegrafisch van onze correspondent in Washington)
Terwijl nieuwe Amerikaanse troepen nog steed9 onderweg zijn naar Libanon,
was de vraag, die velen zich gisteren in Washington bezig hield: hoe krijgen wij
onze troepen weer weg uit dit land? Deze merkwaardige situatie is kenmerkend
voor de gespletenheid in de huidige Amerikaanse denktrant. Men ziet in dat de
regering bijstand wilde verlenen aan een bevriende mogendheid, die om hulp had
verzocht. Deze bijstand kon een verdere afbrokkeling in het Midden-Oosten rem
men en moest overal ter wereld Amerika's bondgenoten tonen, dat men in geval
van nood aan kon op Amerikaanse beloften. Anderzijds echter beseft men, dat
de Amerikaanse actie op de nationalisten moet werken als een rode lap op
een stier.
Geen openlijke mi'itoire actie
van Russen verwacht
Een der doeleinden van de Ameri
kaanse landing was Nassers invloed te
verewakken. doch velen zijn beducht dat
Nassers gezag door deze actie juist ver
sterkt zal worden. De Amerikanen staan
trouw achter de regering, doch hun ma
tig enthousiasme scheen woensdag nóg
matiger te zijn geworden.
Voor Amerika vormt het een teleur
stelling dat de Amerikaanse actie als
mede het Amerikaanse voorstel om V.N.-
troepen de plaats te doen innemen van
de Amerikaanse mariniers in de Veilig
heidsraad vrij koel werd ontvangen.
Secretaris-generaal Hammerskjold acht
V.N.-troepen niet noodzakelijk, Japan
had bezwaren tegen de formulering van
de Amerikaanse resolutie, terwijl Zwe
den zich zeer koel toonde. Een Russische
Dit nummer bestaat uit 14 paginal grootste deel van de dag zal voortduren.
De Perzische ambassadeur deelde
zijn regering in Teheran mede, dat j
een soldaat van de zgn. ,,republi- I
keinse regering" maandag het paleis
van Koning Feisal was binnenge
stapt om hem een ultimatum te
overhandigen. Deze soldaat maakte
deel uit van de lijfwacht van de
vorst. De Kroonprins bevond zich op
dat moment bij de Koning. Toen de
soldaat de vorst naderde, aldus de
ambassadeur, greep de prins-regent
naar zijn pistool, maar voordat hij
kon vuren, schoot een officier van
de lijfwacht. Hij trof de Koning en
Kroonprins dodelijk, terwijl de sol
daat, die het ultimatum kwam bren
gen, rustig toekeek
Hoewel het normale verkeer met Irak
- reizigers, telefoon, telegraaf en post-
officieel nog steeds is verbroken, is er
voor de eerste maal sedert de opstand
een telegram van de correspondent van
Reuter rechtstreeks uit Bagdad ontvan
gen. Hij vertelt daarin, dat de „bevrij
dingsbeweging" binnen enkele uren
slaagde, nadat de beweging wekenlang
zorgvuldig was voorbereid. Bliksemsnel
werden post- en telegraafkantoren, het
radiostation en bruggen bezet. Toen
werd het paleis aangevallen, dat binnen
enkele minuten in handen van de op
standelingen was.
De correspondent meldt voorts, dat de
opstandelingentroepen in Bagdad thans
weer in de kazernes zijn teruggetrokken,
afgezien van wachtposten, die onder
meer de ambassades beschermen. De re
geringsbureaus hebben het werk hervat
en de winkels zijn weer geopend.
In Bagdad is alles rustig.
Bij elke vorm van agressie:
De spreekbuis van het nieuwe
bewind in Irak, Radio-Bagdad,
heeft thans officieel meegedeeld,
dat de 23-jarige Koning Feisal en
Kroonprins Abdoel Illah zijn ge
dood. Kennelijk heeft men de dood
van de jeugdige vorst niet direct
aan de openbaarheid durven prijs
geven, daar hij bij het volk nogal
bemind was. Maar nadat de Per
zische ambassadeur in Bagdad zijn
regering telefonisch op de hoogte
had gesteld van het gebeurde in
het vorstelijk paleis, moest men de
feiten wel wereldkundig maken.
veto tegen het zenden van V N.-troepen
acht men vrijwel zeker. Vandaar dat
men met des te meer klem vraagt hoe
krijgen wij onze mariniers hier ooit
weer uit?
Britten naar Jordanië?
Vandaar ook dat Washington een zij
ner beste diplomaten, de plaatsvervan
gend onderminister van Buitenlandse
Zaken. Robert Murphy, in een straal
vliegtuig naar Libanon heeft gezonden
teneinde een compromis na te streven,
waardoor de rust in dat land kan weer
keren. Over ongeveer een we^k moet het
Libanese parlement een nieuwe presi
dent kiezen. Men hoopt in Washington
dat een middenfiguur te vinden zal zijn,
die ook acceptabel zal zijn voor de rebel
len. Ook in dit geval is de wens cm de
troepen te kunnen terugtrekken de vader
van de optimistische gedachte.
Terwijl dus Amerika allerminst in de
stemming verkeert om het Midden-Oos
ten met geweld naar zijn hand te zetten,
schijnt niettemin 'n tweede landing, die
van het begin af aan waarschijnlijk
leek, ook werkelijkheid te worden. Dulles
maakte gisteravond in Washington be
kend, dat Jordanië dringend om bijstand
had verzocht. Dit moet wel betekenen,
dat dit land eveneens hulp zal ontvan
gen. Het is echter nog niet duidelijk, of
Amerikaanse dan wel Britse troepen
naar Jordanië gestuurd zullen worden.
Maandagavond was Dulles nog van me
ning dat Jordanië geen hulp zou behoe
ven. Do Britse regering schijnt eehtor
Grootse ontvanost I van het begrin af aan meer gevoeld te
hebben voor een landing In Jordanië.
De nieuwe president van de Iraakse
republiek, generaal Nadjib al Roebal,
kreeg gisteren bij zijn aankomst in Bag
dad een grootse ontvangst. Hij kwam uit
Djedda in Saoedi-Arabië waar hij am
bassadeur was. Meer dan 100.000 mensen
juichten hem toe op de weg van het
vliegveld van Bagdad naar het ministe
rie van Defensie. Hij was onder andere
vergezeld van de nieuwe Iraakse premier
Kassim.
Engelsen, Fransen, Amerikanen en
Italianen zün weer aan het werk gegaan
en de niet-Arabische vrouwen zijn even
als de Arabische op straat gegaan om te
winkelen. Premier Kassim heeft onmid
dellijk na zijn ambtsaanvaarding een op
roep tot de bevolking gericht in over
eenstemming met de Arabische traditie
zeer vriendschappelijk en hartelijk te
zijn tegenover de buitenlanders, de „gas
ten van Uw land". Tot zover Reuters
correspondent in Bagdad.
tf Slol op pag. 2
Vage dreigingen uil Moskou
In Washington is overigens geen en
kele aanwijzing te vinden dat de Ameri
kaanse regering interventie in Irak zou
overwegen. Het schijnt echter, dat Tur
kije en Engeland de omwenteling in Irak
nog niet als definitief wensen te be
schouwen.
De uitspraken van de Sovlet Russische
regering worden in Washington uiter
aard nauwkeurig geanaliseerd Het kan
niet ontkend worden, dat de Russische
toon enigszins dreigend is gewerden,
doch dit had men ook verwacht Tot
dusverre zijn de Russische dreigingen
echter vrij vaag en in de Amerikaanse
hoofdstad neemt men aan dat de Rovjet-
j Unie niet tot een open militaire actie
I zal overgaan, tenzij Moskou zichzelf be-
I dreigd acht of 'enzij het Westen zou in
terveniëren in Irak.