Beurzen handhaven het optimisme
NIXON stijgt als een meteoor aan
de verkiezingshemel omhoog
Hoger koersen, lager resultaat
Eerstde Republikeinen hebben niemand anders
thans: zij kunnen niemand anders wensen
Voortreffelijke rede in de
Persclub van de hoofdstad
97ste jaargang
Zaterdag 5 juli 1958
Derde blad no. 29483
Elke recessie corrigeert zichzelf
Er zijn echter hoopvolle aanwijzingen
(Van onze financiële medewerker)
Het eerste halfjaar van 1958 heeft voor de effectenbeurzen en derhalve ook
voor de fondsenhouders een verrassend verloop gehad. De verwachtingen voor het
nieuwe jaar waren niet hoog gespannen, integendeel, alles scheen er op te wijzen
dat de medio 1957 ingetreden recessie zou doorzetten en daar de beurs in haar
koersbeweging een weerspiegeling heet te zjjn van de conjunctuur, lagen er voor
haar inderdaad weinig hoopvolle perspectieven. Niettemin heeft aan het einde
van het eerste halfjaar, zowel de New-Yorkse als de Amsterdamse beurs een
zeker niet onbelangrijke koersstijging achter de rug. Het indexcijfer voor Indus
triële aandelen te New-York is van ca. 437 tot ca. 479 opgelopen, dat van Spoor
wegaandelen van ca. 100 tot ca. 120 en op de Amsterdamse beurs is het algemeen
Indexcijfer voor de aandelen van ca. 168 tot bijkans 200 gestegen. De waarde van
de ter beurze van Amsterdam genoteerde fondsen is in de eerste helft van het
lopende jaar met rond f.3 miljard toegenomen en al zijn de omzetten op de
aandelenmarkt nog iets beneden die van dezelfde periode in 1957 gebleven,
de fondsenhandel heeft over de eerste
geen klagen.
Ook de geld- en kapitaalmarkt is het
anders gegaan dan men verwachtte.
Tegen het einde van het vorig jaar was
de kapitaalmarkt zo krap geworden, dat
de regering, teneinde een stagnatie van
de woningbouw te voorkomen, de Bank
voor Nederlandsche Gemeenten een 6
pet. lening liet uitgeven met de voor de
inschrijvers aantrekkelijke bepaling, dat
gedurende de eerste tien jaar geen ver
vroegde aflossing mag plaats vinden en
ook de elektriciteitsmijen gingen tot de
uitgifte van dergelijke leningen over.
Met uitzondering van West-Duitsland,
dat reeds in september 1957 het disconto
verlaagde, handhaafden Engeland,
Frankrijk, Nederland en ook de V.S. hun
in 1957 enige malen verhoogde tarieven
en algemeen was men destijds van oor
deel, dat vooreerst op een noemenswaar
dige verruiming van de kapitaalmarkten
niet mocht worden gerekend.
Thans echter is Engeland reeds van
7 tot 5 teruggegaan, West-Duitsland
heeft het „tienjarig bestaan" van de
D.M. „gevierd" met een verdere verla
ging van het disconto tot 3%, Nederland
is van 5 tot 3%% teruggegaan en de
V.S. hebben in de loop van dit jaar het
percentage geleidelijk van 3 tot 13/4%
teruggebracht, waarmee de laagste stand
sinds de laatste jaren (11/4% april 1955)
wordt benaderd.
Vraagt men nu of de conjunctuur zich
in de eerste helft van 1958, in tegen
stelling met de verwachting in gun
stige zin heeft ontwikkeld, dan moet
het antwoord ontkennend luiden. Wat
Amerika betreft, het eerste kwartaal
heeft de netto-winst na belastingen
van 801 mijen in vergelijking met het
vierde kwartaal van 1957 met 23% en
in vergelijking met het eerste kwartaal
van 1957 met 31% zien dalen en bij
de industriële ondernemingen zijn de
verschillen nog groter. Weliswaar is
in het eerste kwartaal van 1958 door
de Amerikaanse ondernemingen nog
43 miljoen meer aan dividend uit
gekeerd, doch in vele gevallen werd
dit dividend niet ver diend. De cijfers
over het tweede kwartaal, welke straks
zullen worden gepubliceerd, zullen
zeker niet beter zijn dan die van het
eerste, vermoedelijk slechter, maar
niettemin handhaaft de Newyorkse
beurs tot dusver haar vaste tendens.
De koersstijging op de Newyorkse
beurs is te opmerkelijker omdat de
baisse-posities (dat zyn transacties
van hen, die fondsen verkopen zonder
ze te bezitten in de hoop ze voor
lagere koersen te kunnen terugkopen)
gedurende het eerste halfjaar van ca.
3 miljoen tot 5 3/4 miljoen shares zijn
toegenomen, waardoor dus een druk
op de markt is uitgeoefend, welke
door nieuwe kopers moet zijn opge
vangen.
Ten onzent is de gang van het econo
misch leven in het eerste halfjaar van
1958 ook niet zodanig geweest dat daar
door een koersstijging van ca. 207c voor
het algemeen indexcijfer kan worden
gerechtvaardigd. Wel zijn in het alge
meen de jaarverslagen over 1957 mee
gevallen, zomede de dividenden, maar
in de meeste gevallen is de activiteit
gedurende de eerste maanden van 1958
teruggegaan en zijn de orderportefeuil
les bij vele ondernemingen geslonken.
Er moet dus voor de jongste hausse op
de beurzen een andere verklaring wor
den gevonden, welke door een wijs
econoom dezer dagen aldus is geformu-
leerdo „elke recessie corrigeert zichzelf".
De steeds stijgende rente maakt nieuwe
investeringen minder aantrekkelijk en
doet ze geleidelijk afnemen, gelijk wij
hier zowel als in de V.S. hebben gezien
en ook ten aanzien van de voorraadvor-
ming nemen de ondernemingen een
grotere voorzichtigheid in acht, zodat
ook uit dezen hoofde minder kapitaal
wordt vastgelegd, met het gevolg, dat de
vraag naar kapitaal vermindert en de
rente weer gaat dalen, gelijk de laatste
maanden het geval is geweest.
Het is niet in de laatste plaats deze
daling van de rentestand, welke als een
symptoom van de conjuncturele ont
spanning moet worden aangemerkt en
die tot de koersstijging op de beurzen
heeft bijgedragen, niet alleen omdat
door die daling van de rentestand ook
de rendementseisen van de belegger zijn
verminderd, maar ook omdat van de
verlaagde rentetarieven een toenemen
de industriële activiteit wordt verwacht.
Deze overweging ligt ongetwijfeld mede
ten grondslag aan de recente disconto
verlagingen in verschillende landen,
waardoor de financiering van nieuwe
investeringen en bevoorrading wordt
vergemakkelijkt.
In elk geval moet uit de koersstijging
op de aandelenmarkten de conclusie
worden getrokken, dat men de daling
van de rentestand en het ruimere
Polen sloten schipper op
Drie Polen hebben gisteren het Poolse
vissersschip „Orda" uit Swinemünde ver
laten en te Rönne op het Deense eiland
Bornholm politiek asiel gevraagd. Een
hunner, een lid van de bemanning, had
de twee anderen mee aan boord gesmok
keld. Om vier uur gisterochtend, toen hij
wacht had en de schipper in de radio
hut lag te slapen, maakte hij zich met
zijn twee vrienden meester van de macht
aan boord. Het drietal sloot de schipper,
die met een lichtpistool in bedwang
werd gehouden, op en vernielde de radio
installatie. Daarna zetten zij koers naar
Bornholm. Het schip is inmiddels naar
Swinemünde teruggekeerd.
zes maanden van het lopende jaar
kapitaalaanbod als een hoopvolle
aanwijzing beschouwt voor een gelei
delijke toeneming van de economische
bedrijvigheid, waarvan in sommige
sectoren van het Amerikaanse be
drijfsleven en ook ten onzent thans
melding wordt gemaakt.
Langzamerhand beginnen enkele ab
normale verschijnselen te verdwijnen.
Dit geldt bijv. van de inlagen bij de
spaarbanken, welke het tegoed weer
zien stijgen, zeker ook omdat het ver
schil tussen de tot 3% verhoogde spaar -
rente en het rendement van obligaties
de laatste tijd aanmerkelijk kleiner is
geworden, maar vermoedelijk ook omdat
de neiging tot sparen toeneemt na de
ervaring dat ook in onze tijd aan een
hoogconjunctuur een eind komt en het
daarom raadzaam blijft van het inko
men een deel voor de kwade dag te
bewaren. Het suces van de 4 3/4%
lening van de Bank voor Nederlandsche
Gemeenten en ook de plaatsing van f51
miljoen ondershandse leningen door
Amsterdam zijn onmiskenbare aanwij
zingen voor de grotere bedragen, welke
thans op de kapitaalmarkt beschikbaar
zijn en die ook voor de aandelenmarkt
een krachtige steun betekenen. Niet
alleen omdat tal van aandelen nog een
rendement van 6 en 7% of meer opleve
ren, maar ook omdat als gezegd de ver
laagde rentestand de ondernemingen tot
nieuwe activiteit kan prikkelen.
Dat hiervoor overigens meer nodig is'
dan een lage rente, blijkt wel uit het
adres van de werkgevers aan de Tweede
Kamer, waarin op grotere fiscale facili
teiten voor het bedrijfsleven wordt aan
gedrongen. op de noodzakelijkheid
waarvan ook in de Kamer is gewezen en I
die tot een motie heeft geleid, welke de
regering voor een moeilijke beslissing
plaatst omdat de belastingontvangsten
nu reeds beneden de raming blijven.
De sinds het vorig jaar ingetreden
werkloosheid, hoewel in sociaal op
zicht te betreuren, heeft dit voordeel,
dat de noodzakelijkheid van een
bloeiend, rendabel bedrijfsleven als
eerste voorwaarde van maatschappe
lijke welvaart voor allen, meer alge
meen wordt ingezien.
Ook in dit opzicht kan worden gezegd
dat elke recessie zichzelf corrigeert.
RECHTZAKEy
Ambonees vermoordde
zijn vrouw
Wederom 18 jaar geëist
De Officier van Justitie bij de arron-
dissements-rechtbank te Assen heeft
wederom 18 jaar gevangenisstraf geëist
tegen een 43-jarige Ambonees uit het
woonoord „Schattenberg", die in januari
1957 zijn vrouw om het leven heeft ge
bracht door haar een giftig tablet te
laten slikken.
(Advertentie)
ZILFA PLEET
modern bestek
I. HOOGERVORST
Morsstraat 9
P. J. MAARTENSE
Hoogstraat 6
Fa. A. I. MANDERSLOOT
Oonkersteeg 14
I. du PON
Breestraat 89
V. ROSSEM du CHATTEL
Breestraat 95 *5 DRIESSEN
«uuii mm kiMKWlUWJil
Geduchte favoriet voor 1960
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Vice-president Nixon heeft onlangs gesproken aan een lunch van de persclub
te Washington. Hij was voor die spreekbeurt uitgenodigd, nadat hij op zyn reis
door Zuid-Amerika vooral in Peru en Venezuela onaangename demonstraties
had te doorstaan.
De woorden worden dikwijls wat ondoordacht gebruikt, maar ik aarzel niet neer
te schrijven, dat het optreden van Nixon in de persclub, 21 mei 1958, „een histo
rische gebeurtenis" is geweest. Het ziet er naar uit, dat journalisten en politici
in later jaren zullen zeggen: weet je nog wel, die speech van Nixon in de pers
club, nadat hij uit Zuid-Amerika was teruggekeerd
Toen Nixon in triomf van Washingtons vliegveld naar de stad reed, kon hij op
spandoeken allerlei huldigende woorden lezen. Maar een democratisch tegen
stander van de vice-president stond langs de weg met een bord, waar hy op
geschreven had: „de Zuidamerikanen zijn niet zo gevaarlijk voor Nixonde
democraten zyn gevaarlijker
Na zijn optreden in de persclub kan echter met nadruk worden verzekerd, dat
Nixon een formidabele tegenstander zal zijn voor iedere presidentiële kandidaat,
die de democraten in 1960 in het veld zullen brengen. Al zijn de meeste couranten
in Amerika op de hand der republikeinen, heel veel journalisten zijn democraat
en verscheidene democratische collega's zeiden na afloop van Nixons rede: „Het
spijt me dat ik het zeggen moet, maar dit was voortreffelijk".
minder gewiekst is geworden, maar wat
hij in de persclub heeft gezegd, was niet
I alleen opportuun, omdat zowel Zuid- als
Noord-Amerikanen dit graag hoorden,
het was nog waar en wijs bovendien en
men kreeg de overtuiging, dat Nixon
Nixon is in 1952 als partner aan kan- geloofde in wat hij zei. Men voelde, dat
didaat Eisenhower toegevoegd. Zulks j hij het niet zei om het gunstige effect
zou zo meende men de kansen voor alleen, maar omdat de koers, die hij
de Republikeinen nog verhogen, omdat voorstelt naar zijn diepste inzicht de
een figuur als Nixon hun basis bij de enig juiste is voor de Verenigde Staten,
kiezers nog zou verbreden. Eisenhower
was een vader-figuur, Nixon een ge
slaagde jongen. Ike was een internatio
nalist, Nixon een binnenlandse commu
nisten-jager. Eisenhower was een groot
generaal en naar men hoopte een staats
man van allure, Nixon was de gewiek
ste politicus. Maar deze Nixon is ge
groeid. BÉi
Een man, die achter
overtuiging staat
Sympathie wekken.
Nogmaals, Nixon vergeet zichzelf en
zijn carrière geen moment. Dit optreden
was een subliem onderdeel van een ver
kiezingscampagne, die duren zal tot be-
Dat betekent zeker niet, dat hij 6in november 1960. Hij bracht hulde aan
j de kleine lijfwacht, die hem met zoveel
i moed en zoveel zelfbeheersing heeft be-
D.. schermd. Hij had warme woorden voor
dij het station van Ureenwtch in de journalisten, die hem op zijn tocht
Enqeland reed een elektrische trein hebt>en vergezeld. Hij wist grote sympa-
thie te wekken voor zijn charmante
in volle vaart op een stilstaande vrouw, die moeilijke ogenblikken te door-
stoomtrein. Uit deze wrakstukken j staan heeft gehad. Aldus vergrootte hy
werden merkwaardinerwii* slecht* -/ljn aanhang onder politie, journalisten
ueraen mei ku aaraigerwijs steenes en ontjer de vrouwen, die nu eenmaal
zich heeft gedragen. Bovendien wist de
vice-president woorden van grote waar
dering te richten aan de landen van
Zuid-Amerika, die zo gauw het gevoel
hebben te worden onderschat. Ziehier
eigenlijk de gehele rede, die Nixon heeft
gehouden.... een handige verkiezings
stunt.
Daarna echter volgde een periode van
vraag en antwoord. Met opzet had
Nixon daar veel tijd voor gelaten en hy
heeft zich een meester getoond in het
reageren op diverse vragen.
Ik kan er hier slechts een paar noe
men. Een vraag was bijvoorbeeld of het
wel verstandig was om te gaan debat
teren met „radicale studenten". Nixon
antwoordde ongeveer aldus: „Wanneer
ik optreed voor een groep studenten, dan
houd ik maar een korte inleiding. Ik
spreek geen Spaans en zo'n vertaalde
rede is niet erg levendig. Veel levendi
ger wordt het, wanneer je afwisseling
kunt houden in de zaak door een spel
van vraag en antwoord. Een debat kun
je het heus niet altyd noemen. Men
heeft weieens gezegd, dat ik mij niet op
dit niveau moest bewegen, maar met
opzet ga ik naar de studenten en naar
veertig gewonden en geen doden I gaarne horen, hoe moedig een hunner de^ vakverenigingsorganisaties" toe "op
gehaald.
Bijslag voor jonge
gepensioneerden
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot verlenen van een
byslag op pensioen aan bepaalde ge
pensioneerden in verband met de
huurverhoging per 1 augustus 1957 en
wijziging van de wet beperking comu-
latie pensioen en inkomsten (stb.
1954, 5).
In het thans ingediende wetsontwerp
wordt voorgesteld aan degenen, aan wie
pensioen is toegekend, krachtens of op
de voet van de pensioenwet 1922, de
pensioenwet voor de spoorwegambtena
ren 1925, de militaire pensioenwetten,
zomede aan hen, wie een pensioen is of
geacht wordt te zyn toegekend krach
tens de wetten van 1 augustus 1956 en
van 31 juli 1957, indien er voor zolang
voor hen geen aanspraak bestaat op een
algemeen ouderdomspensioen, als huur-
compensatie een byslag te verlenen van
3% 'sjaars van het pensioen, inclusief
de daarop verleende toeslagen tot een
l maximum van f. 120.— 's jaars voor de
gepensioneerden, die voor de toepassing
1 van de algemene ouderdomswet als ge
huwd worden aangemerkt, en f90.
'sjaars voor de gepensioneerden, die
voor de toepassing van die wet niet als
gehuwd worden aangemerkt.
Aangezien de regering van oordeel is,
dat aan de daarvoor in aanmerking ko
mende gepensioneerden de huurcompen-
satie zo spoedig mogelijk dient te wor
den uitbetaald, is aan de pensioenbeta-
lende organen verzocht om in afwach
ting van de totstandkoming van deze
wet de bijslag bij wijze van voorschot te
doen uitbetalen, zo nodig met inachtne
ming slechts van het maximum van
f.90 met nabetaling zo spoedig moge
lijk van het eventueel te weinig genoten
bedrag.
Hij praatte de mensen de
brillen van de neus
De officier van Justitie bij de recht-
bank te Dordrecht heeft gisteren tegen
I een voortvluchtige en tot dusver on
vindbare 62-jarige koopman uitSchoon-
rewoerd, twee maanden gevangenisstraf
geëist wegens oplichting.
De man wordt ervan verdacht zich in
verscheidene dorpen bij ouden van dagen
te hebben uitgegeven voor controleur
van een oogarts. Hij maakte deze men
sen, als zij een bril droegen, wijs dat zij
een totaal verkeerde bril hadden wist zo
te praten, dat zij doorgaans wel ingin
gen op zijn voorstel een andere bril van
hem te kopen tegen geld en met inruil
van één of meer oude brillen. Die bril
len smeerde hy dan andere ouden van
dagen weer aan, zodat zijn zaak zonder
kosten liep en daardoor zeer lucratief
was. Bij een Sliedrechtenaar had hij de
fout begaan een juist verkochte bril
tegelijk met de ingeruilde brillen weer
mee te nemen. De Sliedrechtenaar was
naar de politie gegaan en toen was het
uit met het spel.
Geen Weens ballet op t.v.
De televisie-uitzending uit Genua van
vanavond van het optreden van het
Weens-Staatsoperaballet kan niet door
gaan.
Te elfder ure zijn namelijk moeilijk
heden met de organisatoren van het
internationaal ballet-festival over deze
uitzending gerezen. Van welke aard deze
moeilijkheden zijn was gistermiddag bij
de N.T.S. nog niet bekend.
Matroos verdronken
Bij het aflossen van de wacht bij de
kleine vaartuigendienst der Koninklijke
Marine te Den Helder, was gisteren de
matroos der eerste klasse K. Kruithof,
die als uitkijk op post stond, onvindbaar.
Het vermoeden, dat hij te water was
geraakt en verdronken, werd in de loop
van de ochtend bevestigd, toen bij het
dreggen zijn stoffelijk overschot gevon
den werd.
Studentenweerbaarheid
naar Soestdijk
(Van onze Haagse redactie)
De Delftse Studentenweerbaarheid, die
dezer dagen haar nieuwe ceremoniële
tenue ontving, zal deze op dinsdag 8 juli
a.s. presenteren voor de vorstelijke
familie te Soestdijk.
zulk een tocht. We hebben heus cock-
taü-parties en diners-in-rok genoeg op
zulk een tournee".
In Zuid-Amerika wijzigt de
maatschappij zich snel
Nixon beschreef vervolgens hoe de
maatschappij in Zuid-Amerika aan het
veranderen is, hoe de regimes niet lan
ger wisselen tussen de ene groep van
rijkaards en de andere, maar hoe thans
een intelligentia in opkomst is, die de
machthebbers van morgen zal leveren
en die reeds thans belangrijke invloed
uitoefent. Indien men zich niet tot die
groepen zou richten aldus Nixon
dan zou men dit veld vrij laten voor de
communisten, die er heus wel gebruik
van zouden maken.
Nixon noemde het een fout van Ame
rikaanse diplomaten en informatie-amb
tenaren, dat zy zich soms teveel richten
tot de elite van dit moment (zulk een
opmerking gaat er goed in by de Ame
rikanen).
Wanneer men Nixon slagvaardig bezig
hoort, zoals aan zulk een lunch, dan
kan men zich goed voorstellen, dat hij
zyn mannetje weet te staan in een
eventueel debat met buitenlandse stu
denten. Eén voorbeeld daarvan tot be
sluit: soms zijn de vragen tamelyk fri
vool. Een van de aanwezigen vroeg
schertsenderwijs of Nixon voorkeur had
voor de rumba, de samba of de cha-cha-
cha. Hij begon met te zeggen, dat hij
nog maar nauwelijks kon walsen en ging
toen over in ernstiger trant. Hij begreep
dat dit geen ernstige vraag was, maar
men moest toch eens ophouden om over
Zuid-Amerika te denken in cliché-ter
men zoals „manana", siesta", „samba"
enz.
Hier is een werelddeel in opkomst van
'grote capaciteit en men zal er verstan
dig aan doen dit te erkennen. Waar
lijk, Nixon heeft geen fout gemaakt. Nu
niet en evenmin toen hij in moeilijke
situaties verkeerde tijdens ziekten van
Eisenhower. Hij heeft een tocht, die een
fiasco dreigde te worden, omgezet in een
reeks veelbesproken incidenten, die per
slot van rekening de betrekkingen en
het onderlinge begrip tussen Zuid- en
Noord-Amerika zouden kunnen verster
ken in plaats van schaden. En waar
hij zich zeker over zal verheugen hij
heeft zich op dit moment naar voren
gewerkt als de Republikeinse kandidaat
bij uitnemendheid. Enige jaren geleden
kon men over Nixon zeggen: De Repu
blikeinen hebben niemand anders. Thans
is men dichter by de waarheid wanneer
men zegt: Zij zouden niemand anders
kannen wensen.
WrfZjiflNSER I
V I—3 (4,
in begin dezer week
Icon mat bruin wor
den a's.Brazilianen
en leefdeNederland
meeinetups+downs
van onzejtourploeq-..
wit wrsvv
tfEÊF-r \^_j\\
pESufkEU
,N Pfc l^\
^resoe? ""-r-A V
GE9A(\V."
Leidse koksscbooi
vierde deze week
S jarig besUavu.
'hl£r rlsuj- y
p uiterste
in Uw krant stonden
deze weck mooie foto's
van uiterstegnacht.*
103 donors uit Leiden
1+omstreken kregen
Landsteiner pe*inina„
penning
vanmiddag Weid leid
se Reddingsbrigade
