ÊxaM£n?
ALGERIJNS WELZIJ NSCmiITE
KEERT ZICH TEGEN PARIJS
Britse minister
nieuwe poging
van Defensie doet
voor ontwapening
WEERBERICHT
Tijd voor gemeenteraadsverkiezingen nog lang
niet rijp; verbod van politieke partijen...."
In hoogste regeringskringen is
men verstoord en verontrust
V.N. moeten gezagsorgaan voor
wereldveiligheid oprichten
NEUROTONIC
97»te jaargang WOENSDAG 11 JUNI 1958 No. 29462
LEIDSCH mDAGBLAD
Directeur: J. W Beun, DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltte smgel l' Leldon Olr0
Hoofdredacteur: J. Brouwer (.7,50 per kwartaal; f.255 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21501
(Van onze Parijse correspondent)
Nadat generaal Charles de Gaulle sinds nauwelijks een halve week
is teruggekeerd uit Algerije, waar hij de opstandige militairen en bur
gers weer in het gareel meende te hebben gebracht, is er gisteren al
een nieuwe kink in de kabel gekomen: het Algerijnse Comité voor
algemeen welzijn, dat van De Gaulle de opdracht had gekregen zich
nu verder buiten alle politiek en regeringszaken te houden, heeft gis
teren met algemene stemmen een motie aangenomen, die duidelijk
direct tegen Parijs was gericht! Volgens de motie zou de tijd voor
gemeenteraadsverkiezingen, die de generaal binnen een maand in
Algerije had willen houden, nog lang niet rijp zijn en voorts wordt er
opineuw aangedrongen op een verbod van alle politieke partijen in
Frankrijk.In de hoogste regeringskringen toonde men zich niet
weinig verontwaardigd, zelfs verontrust, over deze stap van het Alge
rijnse comité, waarvan de parachutisten-generaal Jacques Massu een
der twee voorzitters is!
het grensgebied met Tunesië om de Tu
nesische grens af te sluiten zijn op het
ogenblik in uitgestrekte Algerijnse ge
bieden slechts betrekkelijk weinig leden
der veiligheidsstrijdkrachten gelegerd.
Salan had de motie
niet onderschreven
Een telefoongesprek tussen de gene
raals De Gaulle en Salan, diens hoge
vertegenwoordiger in Algerije, moet in
de middaguren aan het licht hebben ge
bracht, dat Salan de motie niet had
onderschreven, doch alleen ter kennis
neming van Parijs wilde overbrengen.
Met deze verzekering toonde Parijs zich
tenminste tegenover de buitenwacht
weer gerustgesteld. Niettemin leverde
deze actie vanuit Algiers een bewijs te
meer, dat de spanningen en tegenstel
lingen met de hoofdstad alleen maar
voor het oog zijn opgeheven en dat de
fascistische elementen onder de Franse
colons, die blijkbaar nog steeds op de
openlijke of verzwegen steun der hoog
ste militairen kunnen rekenen, geens
zins bereid zijn de hoofden blijvend voor
De Gaulle te buigen.
Volgens gisteren te Algiers ontvangen
berichten zullen binnenkort tachtig
duizend man versterkingen uit Frankrijk
naar Algerije worden gezonden. Het
Franse leger zal hierdoor in staat zijn
op dit psychologische ogenblik krachtig
tegen de Algerijnse opstandelingen op te
treden. Als gevolg van de samentrekking
van grote eenheden Franse troepen in
Fabrieksexplosie te
Zwijndrecht
(Speciale berichtgeving)
Een bijzonder krachtige explosie bij
de Verenigde Oliefabrieken Zwijn
drecht heeft gisteravond een der
fabrieksgebouwen in een ruïne her
schapen. De explosie deed zich om
streeks zev enuur voor. Zij werd ge
volgd door een felle brand, tijdens
welke het vijf meter hoge gebouw
krakend instortte. Er bevond zich op
dat moment een arbeider in, die won
derlijk genoeg slechts licht werd ge
wond aan het hoofd. In het gebouw
werden oliehoudende leemzaden met
benzine geëxtrageerd. Hoe de ontplof
fing is ontstaan, weet men nog niet.
Van vrijwel alle omliggende gebou
wen, die tot deze bedrijven behoren,
sprongen de ruiten. In de woning van
de hoofdopzichter werd een ravage aan
gericht. Een hoek van het transforma
torgebouw werd weggeslagen, waardoor
een gedeelte van het bedrijf zonder
stroom kwam te zitten. De reparatie zal
enige dagen duren, maar het produktie-
proces zal voortgang hebben. De brand
weer heeft de gehele nacht gewaakt, op
dat het vuur niet opnieuw zou oplaaien
in de nog aanwezige zaadvoorraden. De
schade, die zeer aanzienlijk is, wordt ge
dekt door de verzekering.
Rustig weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Perioden met zonneschijn en op de
meeste plaatsen droog weer. Weinig
wind. Vannacht in het noordoosten
van het land een kleine kans op nacht
vorst. Morgen overdag over het alge
meen iets hogere temperaturen dan
vandaag. (Opgemaakt te 11.15 uur)
12 JUNI
Zon op: 4.20 uur; onder: 20.59 uur.
Maan op: 1.50 uur; onder: 15.56 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.50 uur.
Laagwater te 7.08 en 19.50 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
Abdel Krim oppert een
„gezamenlijke strijd"
Emir Abdel Krim, de grote tegenstan
der van de Fransen gedurende de Riff-
oorlog, heeft gisteravond een beroep ge
daan op Marokko, Tunesië en Algerije
zich aaneen te sluiten om gezamenlijk
de strijd met Frankrijk aan te gaan.
Abdel Krim zei, dat de politiek van
generaal De Gaulle een politiek van
„versleten kolonialistische ideeën"
een „bedekte en directe bedreiging
vormde voor het uitroeien van het Al
gerijnse volk op een verschrikkelijker
manier dan op het ogenblik al ge
schiedt"
Abdel Krim doet een beroep op de
heersers over Marokko en Tunesië, „hun
in het verleden begane fouten te her
stellen en de uitdaging van De Gaulle
aan Noord-Afrika aan te nemen door
het beginnen van een verenigde mili
taire strijd", samen met de Algerijnse
rebellen.
Hij stelde voor, dat de drie Noord-
afrikaanse landen hun troepen zullen
plaatsen onder een enkel commando,
„teneinde de Fransen uit heel Noord-
Afrika te gooien".
Waar komen wapens
vandaan?
De Tunesische minister van Justitie
Ahmed Mestiri heeft in een uitzending
voor een televisiestation te Washington
o.m. verklaard, dat de Algerijnse rebel
len grote hoeveelheden wapens uit Tu
nesië, Marokko en Spanje, via de Sahara
en uit (andere) overzeese bronnen ont
vangen. Er zijn wereldmarkten voor
wapens, die men thans vooral in het
Midden-Oosten kan aantreffen.
In antwoord op de vraag of Egypte de
Algerijnse opstandelingen wapens heeft
geleverd, verklaarde de Tunesische mi
nister: „Ik weet het niet, maar ik ben
er zeker van, dat de Egyptenaren de
Algerijnen helpen. Wij weten, dat Egypte
weliswaar zelf niet over grote wapen
fabrieken beschikt, doch het heeft wa
pens verkregen uit door de Britten
achtergelaten voorraden en het is zeker,
dat het uit het oosten van de Sovjet-
Unie wapens ontvangt. Dit is geen ge
heim".
Mestiri zei ook. dat er, behalve mede
leven, nog een andere reden was. waar
om hulpverlening aan de Algerijnse
rebellen voor Tunesië een vraagstuk van
vitaal belang is. ..Wij zijn er namelijk
van overtuigd, dat een nederlaag van
de Algerijnse opstandelingen zal worden
gevolgd door Franse verovering van ge
heel Noord-Afrika", aldus de Tunesische
minister van Justitie.
Georgi Malenkof zou
geëxeculeertl zijn
(Van onze Londense correspondent)
Het Londense dagblad „Daily Mail"
meldde vanochtend uit Moskou dat Ma
lenkof, de vroegere eerste minister van
de Sovjet-Unie, volgens hardnekkige ge
ruchten dood is. De meest gezaghebben
de lezing van zijn dood is, dat hij op
bevel van Kroesjtsjef is geëxecuteerd.
Volgens andere berichten zou hij zijn
overleden na een „ziekte". Sinds de
„Prawda" op 11 mei een felle aanval op
Malenkof deed zou niets meer van hem
zyn vernomen.
Drie dagen geleden verklaarde de
Sovjetrussische minister van krachtsta
tions Alexei Pawlenko in Wenen, dat
Malenkof nog steeds is belast mét de
leiding van een krachtstation in Ka
zakhstan.
(Van onze Londense correspondent)
De wijze, waarop de Britse en andere Westelijke regeringen tot nu toe het
ontwapeningsvraagstuk hebben aangepakt, is nagenoeg vastgelopen. De hoop om
door gedeeltelijke oplossingen voetje voor voetje vorderingen te maken en daar
door geleidelijk het zo diep geschokte onderlinge vertrouwen te herstellen, lijkt
gering, al erkent men dat de Russische instemming om deel te nemen aan tech
nische besprekingen over controle van bomproeven misschien de eerste stap is
op de goede weg.
Hoe dit ook zij, de Britse minister van Defensie Duncan Sandys, heeft gister
avond in het Lagerhuis een nieuwe poging gedaan om de impasse te doorbreken
en een wijder horizon te openen. Hij opperde het denkbeeld van een zo breed
mogelijk opgezet ontwapeningsplan dat de plaats zal moeten innemen van al de
fragmentarische plannen welke tot nu toe zonder succes gebleven waren, vooral
door de Russische onverzettelijkheid betreffende algemene inspectie. Sandys zei,
dat dit geenszins een formeel voorstel was en om geen valse illusies te wekken,
voegde hij er aan toe, dat het denkbeeld helemaal niet nieuw was.
Twee instrumenten
nodig: inspectie en
politiemacht
In dit verband kon worden opgemerkt,
dat ook de secretaris-generaal der V.N.
pogingen heeft gedaan de regering voor
een soort gelijk plan warm te maken.
Waarschijnlijk speelt deze veranderde
aanpak van het ontwapeningsvraagstuk
ook een rol bij de thans aan de gang
zijnde besprekingen tussen Macmillan
en Eisenhower. Sandys herinnerde er
aan, dat de organisatie der Verenigde
Naties verhinderd werd haar vredesmis
sie te vervullen, doordat de Sovjet-Unie
83 maal haar veto heeft toegepast. On
danks deze teleurstelling wil de Britse
regering onderzoeken of het nieuwe
plan kan worden verwezenlijkt.
Als begin zouden alle landen hun
strijdkrachten zodanig moeten inkrim
pen. dat ze geen bedreiging voor andere
meer vormen.
Deze wapenvermindering zal moeten
geschieden door een van te voren door
de Verenigde Naties op te richten ge
zagsorgaan voor wereldveiligheid, dat er
dan later voor zal moeten zorgen, dat
Sovjet-Unie overeenkomsten zou naleven
indien deze precies genoeg waren gefor
muleerd. Hij wenst overeenstemming
met de Sovjet-Unie te bereiken. Het
belang van allen maakt een akkoord
noodzakelijker dan ooit.
De tweede reden voor voorzichtig op
timisme vormen de besprekingen met
Gromyko in Moskou. Hoewel ze traag
verlopen gelooft Selwyn Lloyd, dat ze
een belofte inhouden.
de eenmaal ontwapende naties zich niet
opnieuw gaan bewapenen en tot agressie
overgaan.
Het wereldorgaan heeft twee instru
menten nodig n.l.: een internationale
wapeninspectie en een internationale
politiemacht, welke beide volledig zullen
moeten functioneren vóór het eigenlijke
ontwapeningsproces begint.
Natuurlijk zal een dergelijk plan
grondig moeten worden voorbereid, er is
nog steeds het ontbrekende onderlinge
vertrouwen. De Britse regering heeft dit
plan aan de orde gesteld als eventuele
oplossing, maar blijft nog hopen, dat de
Russen op hun schreden zullen terug
keren wat betreft het door hen verwor
pen en door de Verenigde Naties aan
vaarde ontwapeningsplan, dat Duncan
Sandys volkomen billijk en praktisch
uitvoerbaar achtte.
Aneurin Bevan. die namens de opposi
tie het defensiedebat opende, verklaar
de, dat thans voor het eerst in de
historie het ontwapeningsprobleem kan
worden losgemaakt van de politiek, om
dat de H-bom te verschrikkelijk is om
als oorlogswapen of diplomatiek instru
ment te kunnen worden gebruikt.
Volgens Selwin Lloyd, de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, was
thans de hoop op een topgesprek groter
dan te voren. Hij geloofde, dat de
Vier verpleegsters van het sana-
torium „Zonnestraal" hebben gis-\
teren de dodenwacht betrokken bij)
het stoffelijk overschot van Jan van i gebouw van de Alg. Ned. Diamant
Zutphen, dat tussen ontelbare j bewerkersbond.
bloemstukken opgebaard ligt in het1
Onze positie is
uitermate kwetsbaar
De industriële arbeidskosten in Neder
land zijn in de periode 1954 tot en met
1956 tweemaal zo sterk gestegen als in
de concurrerende landen, waardoor onze
concurrentiepositie op lange termijn in
die periode merkbaar is verslechterd,
aldus ir. F. K. T. Beukema t' oe Water,
voorzitter van do Algemene Werkge
versvereniging in een rede, gehouden
tijdens de jaarvergadering van deze or
ganisatie.
Meer dan ooit zal Nederland zich
moeten realiseren, dat zijn positie als
grondstoffenarm land in belangrijke
mate afhankelijk van de export, uiter
mate kwetsbaar is.
Noodzakelijk blijft voor ons dan ook de
coördinatie bij de vaststelling van de lo
nen in de verschillende bedrijfstakken
zo zeide spreker. Daarbij zal terdege re
kening moeten worden gehouden met de
ontwikkeling in het buitenland en de
loonkostenstijging, welke uit de verplich
tingen van het EEG-verdrag zullen
voortvloeien.
Binnen déze coördinatie ware overi
gens voldoende ruimte en vrijheid te la
ten om de lonen aan te passen aan de
economische situatie in de afzonderlijke
bedrijfstak en om ten aanzien van de
prestatiebeloningen die systematiek toe
te passen, welke de grootst mogelijke
produktiviteit waarborgt.
De voorzitter van de Algemene Werk
geversvereniging zeide te geloven dat
Gisteren is de nieuwbenoemde
gouverneur-generaal van Ned
Nieuw-Guinea dr. P. J. Platteel in
gezelschap van zijn echtgenote van
Schiphol naar Biak vertrokken.
Minister mr. C. P. Heldere
rechtsnam op het vliegveld af-
scheid van het echtpaar Platteel.
Nieuwe luchtverbinding
met Moskou
Gisteravond is uit Praag met een
KLM-toestel de Russische delegatie aan
gekomen. die vandaag in de Trèveszaal
van het ministerie van Verkeer en
Waterstaat in Den Haag met een
Nederlandse delegatie besprekingen zal
voeren over het sluiten van een lucht
vaartovereenkomst, waarvan een gere
gelde luchtverbinding tussen Amster
dam en Moskou het doel is.
Het ligt in de bedoeling dat de KLM
en de Russische Luchtvaartmaatschappij
Aeroflot beide met eigen toestellen op
de nieuwe luchtlijn zullen vliegen. Of er
nog tussenlandingen gemaakt zullen
worden of dat het een directe verbinding
tussen Amsterdam en Moskou zal wor
den, is onbekend.
i
Bereidt O tfcFi voor op het
hei preparaat, dai
Uw zenuwen niei verdooH
naar Uw geesi helder houdt
voor het handhaven van de noodzake
lijke coördinatie van de lonen, waarbij
echter, zoals gezegd, een zekere vrijheid
in gebondenheid gewenst is, het in Ne
derland gevolgde systeem van de geleide
loonpolitiek van voordeel kan zijn, mits
dit met de nodige omzichtigheid en het
nodige inzicht gehanteerd blijft.
Minister Zijlstra constateert:
Onvoldoende zorg voor toekomst
Minder uitgeven meer besparingen nodig
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Eerste Kamer heeft minister Zijlstra gisteren verklaard, dat
hij de zorg deelt van de heer Lichtenauer (CHU), dat er niet vol
doende wordt gezorgd voor de toekomst van Nederland door investe
ringen. Naar de mening van de heer Lichtenauer zal het Nederlandse
volk minder moeten uitgeven voor pretjes, lekkernijen, mooie kleren
enz. Om dat soort uitgaven in te perken geeft minister Zijlstra echter
de voorkeur aan versterking van de spaaractiviteit boven verhoging
van indirecte belastingen.
In een voorafgaand betoog over de
oorzaken van de overbesteding was mi
nister Zijlstra tot de conclusie gekomen,
dat de consumptie, ten opzichte van net
nationale inkomen, iets had moeten
achterblijven om daardoor ruimte te
scheppen voor investeringen.
Loonsverhogingen in een periode van
hoogconjunctuur, die uitgaan boven de
stijging van de produktiviteit, stimule
ren de investeringen, maar verkrappen
tegelijkertijd de financiële ruimte voor
die investeringen. Hernieuwde bezin
ning op de normen voor de loonpolitiek
in een tijd van hoogconjunctuur is
daarom volgens prof. Zijlstra nodig.
Wanneer de financiële ruimte voor in
vesteringen ten dele gaat ontbreken,
openbaart zioh het tekort bij de gemeen
ten. Nagegaan moet worden hoe voor
dit probleem in de toekomst een betere
oplossing kan worden verkregen dan in
het verleden het geval is geweest.
De consumptie van overheid en parti
culieren samen is in de afgelopen jaren
nooit beneden 73% van het bruto natio
nale inkomen geweest, zodat ongeveer
25% over bleef voor investeringen. De
vraag dringt zioh op. aldus prof. Zijlstra
of dit wel voldoende ruimte laat voor de
grote investeringszaken, waarvoor Ne
derland staat. In de particuliere sector
wordt 15% van het bruto nationale inko
men geïnvesteerd. Dan blijft over 10%
voor investeringen van de overheid voor
woningbouw, wegen, kanalen, tunnels
enz. en investeringen in eigen bedrijven.
Met 10% van het bruto nationale inko
men kan dat nauwelijks
Minister Zijlstra deed de toezegging,
dat een beslissing over het al cf niet
handhaven van de tijdelijke verhoging
van de vennootschapsbelasting, die eind
1958 afloopt, zo spoedig mogelijk zal
worden genomen opdat het bedrijfsleven
weet waar het aan toe is.
Voor een tegenstelling tussen het Wes
ten en overig Nederland zag minister
Zijlstra geen enkele reden. YVaarom zou
een opbloei van het Westen, als gevolg
van de Euromarkt, ten koste gaan van
overig Nederland? In grote trekken Is
overig Nederland gebaat met een zo
goed mogelijke ontwikkeling van het
Westen en omgekeerd. Er is een har
monie van belangen.