GENERAAL DE GAULLE VOOR
DRIE DAGEN NAAR ALGERIJE
WEERBERICHT
HUDORA rolschaatsen
Stafchef Ely is in zijn functie hersteld
Parijs en Algiers niet op dezelfde golflengte
Scherpe aanval der P.N.I. inzake
houding ten opzichte Z.O.A.V.O.
Weerstand niet te onderschatten
97ste jaargang
WOENSDAG 4 JUNI 1958
No. 29456
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.255 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro n
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
De opperbevelhebber van de
Franse strijdkrachten in Algerije,
generaal Raoul Salan. gevolgd door
de luchtmacht generaal Jouhaud. bij
hun aankomst bij hotel Matignon te
Parijs voor hun bezoek aan De
Gaulle, die hen voor een onderhoud
ontboden had.
Advertentie
verkrijgbaar bij
H. WALENKAMP ZN„
Haarlemmerstraat 1.
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vanavond hier en daar enige regen,
morgen overdag op de meeste plaatsen
droog weer met enkele opklaringen. Iets
hogere middagtemperaturen. Weinig
wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
5 JUNI.
Zon op: 4.23 uur; onder: 20.53 uur.
Maan op: 23.29 uur; onder: 8.21 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.28 en 17.55 u
Laagwater te 1.15 en 13.36 uur.
Dit nummer bestaat uit 70 pagina's.
Gistermiddag heeft Koningin
Juliana een bezoek gebracht aan de
N.V. Ned. Kabel fabriek te Delft.
De Koningin tijdens haar rond
gang door de fabriekshallen.
Prins en Prinsessen naar
Wenen
Prins Bernhard en de Prinsessen
Beatrix en Irene zullen het interna
tionaal concours hippique te Wenen,
dat morgen wordt geopend, bijwonen.
Arbeidsreserve eind
mei: 81171
Volgens een ons door het Ministerie
van Sociale Zaken en Volksgezondheid
verstrekt overzicht van de stand van de
werkgelegenheid per 31 mei 1958 was de
geregistreerde arbeidsreserve als volgt:
Werkloze mannen: eind mei 1958
64.637 (eind april 1958 76.958, eind mei
1957 24.369 en eind april 1957 26.417), op
aanvullende werken werkzaam: eind
mei 1958 16 534 (eind april 1958 22.627,
eind mei 1957 10.001 en eind april 1957
12.292), de geregistreerde arbeidsreserve
was dus eind mei 1958 81.171 (eind april
1958 99.585). eind mei 1957 34.370 en
eind april 1957 38.709) Het aantal werk
loze vrouwen bedroeg op eind mei 1958
4939. eind april 1958 5.515. eind mei
1957 2299 en eind april 1957 2826.
Bij duiken omgekomen
De 25-jarige ongehuwde J. C. Trom-
mar uit Eindhoven is gisteravond in
het zwembad de Smeelen te Geldrop bij
het duiken op een uit- en inlaat on
der het water terechtgekomen, tenge
volge waarvan hij dodelijk veronge
lukte. Het bad werd direct voor het
publiek gesloten.
Hoewel het slachtoffer onmiddellijk
door twee badmeesters uit het water
werd gehaald, en een medicus met be
hulp van een zuurstofapparaat getracht
heeft de levensgeesten op te wekken,
mocht dit niet baten.
Roonis-rode coalitie
in België vrij zeker
Het Belgische ministerie van Bin
nenlandse Zaken heeft medegedeeld, dat
een wijziging is gekomen in de uitslag
van de Senaatsverkiezingen. Een oor
spronkelijk aan de Chr. Volkspartij ten
deel gevallen Senaatszetel is, na een
verbetering in de uitslag, aan de socia
listen toegewezen. De (r.-k.) Chr. Volks
partij heeft thans 53 zetels in de Eerste
Kamer (tevoren 49) en de socialisten
40 (vroeger 42). De Senaatsmeerderheid
der C.V.P. over de andere partijen be
draagt thans twee zetels.
Men achtte gisteravond te Brussel de
vorming van een coalitieregering van
katholieken en socialisten het meest
waarschijnlijke gevolg van de uitslag
der zondag gehouden algemene verkie
zingen. die de Chr. Volkspartij welis
waar winst opleverden, doch niet genoeg
om alleen een standvastige regering ta
kunnen vormen. Het wordt waarschijn
lijk geacht, dat de nieuwe regering zal
worden geleid door de 53-jarige voor
malige C V P -premier Gaston Evskens.
een uitgesproken voorstander van een
samengaan van zijn partij met die der
sociaal-democraten.
Politie in Rood-China wil niet
in de rij staan
De minister voor de staatsveiligheid
van Communistisch-China. Lo Djoei-
Tsjing. heeft verklaard dat sommige po
litiemannen ..doordrenkt zijn van Kwo-
mintang-denkbeelden" (de Kwomintang.
volgens China's nationale partij, wordt
thans door de communisten vereenzel
vigd met Tsjan Kai-sjek op Formosa)
en menen een uitzonderingspositie in te
nemen. Zo weigerden zij in de rij te
staan voor levensmiddelen en te betalen
voor theaterbezoek. Ook maakten zij het
mensen, die met hen te maken hadden,
nodeloos moeilijk, waardoor zij zich de
haat van de betrokkenen op de hals
haalden.
In zijn artikel in het Volksdagblad van
Peking doet de minister een beroep op
de 700.000 politiemannen om nauwer met
de bevolking samen te werken teneinde
..agenten van Tsjang Kai-sjek en de
V.S. te ontmaskeren"
Boodschap van Eisenhower
aan generaal De Gaulle
President Eisenhower heeft gisteren
generaal De Gaulle zijn persoonlijke ge
lukwensen doen toekomen. Eisenhower
zegt in zijn boodschap dat hij De Gaulle
persoonlijk wil gelukwensen op het ogen
blik dat de generaal de leiding van het
Franse volk op zich neemt. Eisenhower
herinnert De Gaulle dan aan de belang
rijke en vriendschappelijke band tussen
hen tijdens de laatste wereldoorlog.
Generaal De Gaulle kan verzekerd zijn
van Eisenhowers sympathie en begrip
voor de „grote taken", die de generaal
op het punt staat op zich te nemen.
In zijn antwoord aan Eisenhower zegt
De Gaulle dat hij de president kan ver
zekeren dat Frankrijk de vriendschap
van de V.S. voor Frankrijk beantwoordt
met een even hartelijke vriendschap
voor het Amerikaanse volk.
Mexicaans vliegtuig
verongelukt: 15<loden
In de nacht van maandag op gisteren
is in Mexico een passagiersvliegtuig te
gen een berg gevlogen. De 45 inzittenden
zijn om het leven gekomen. Het ongeluk
is gebeurd enkele minuten nadat het
toestel op een vlucht van Tijuana naar
Mcxico-stad, van het vliegveld van Gua
dalajara was opgestegen. Het wrak is pas
gisterochtend gevonden. Het was een
constellation van de Acronives de Me
xico. Onder de passagiers hevond zich
een twaalftal Amerikanen. Men ver
moedt dat het vliegtuig in een onweers
bui is terechtgekomen. Onder de slacht
offers bevond zich een jong echtpaar, dat
de vorige dag in het huwelijk was getre
den en een bekende industrieel, wiens
vader eveneens bij een vliegtuigongeluk
om het leven «s gekomen.
zaak buiten de bebouwde kommen ziet.
Op deze rijwielpaden zijn twee ongelijk
soortige categorieën verkeer samenge
bracht, hetgeen tot grote moeilijkheden
aanleiding geeft. De moeilijkheden bin
nen de bebouwde kommen worden naar
de mening van de Toeristenbond vooral
veroorzaakt door een gebrekkige rij-
techniek van de bromfietsers, die vaak
met te grote snelheid bochten naar
rechts nemen of kruispunten passeren.
Het verminderen van de maximumsnel
heid zal naar de mening van de Toe
ristenbond weinig invloed op deze rij-
techniek hebben, temeer ook daar de
gemiddelde bromfietser in de bebouwde
kom tegenwoordig toch al niet boven
een snelheid van 30 kilometer per uur
komt.
Verbetering van de rjjtechniek kan
alleen worden verkregen door het ver
plicht stellen van een rijexamen voor
bromfietsers, aldus de ANWB. Uiter
aard heeft de Toeristenbond geen
principiële bezwaren tegen de maat
regel van de minister, maar een prin
cipieel voorstander ervan is hij ook
niet, aldus verklaarden de functiona
rissen desgevraagd.
Breuk nationalisten en communisten
„Indonesië redden van de overweldiging"
De Indonesische Nationalistische Partij PNI heeft gisteren de communistische
partij beschuldigd van het arrangeren van de recente campagne tegen de Zuid-
Oost-Aziatische Verdragsorganisatie „in het belang van een buitenlandse mogend
heid". Deze beschuldiging was vervat in een door de afdeling Oost-Java van de
PNI uitgegeven verklaring. De PNI is in sterke mate vertegenwoordigd in het
kabinet en in de Nationale Raad.
Dit was dt. krachtigste aanval van de nationalisten op de communisten, sinds
deze twee partijen vier jaar geleden een begin maakten met hun samenwerking.
Na de spectaculaire overwinnigen van de communisten bij de regionale verkie
zingen op Java, welke vorig jaar werden gehouden, zijn de betrekkingen echter
voortdurend slechter geworden. De nationalisten waren bij deze verkiezingen de
grootste verliezers.
De beschuldiging van de afdeling
Oost-Java van de PNI kwam na een de
vorige week door het hoofdbestuur der
PNI uitgegeven verklaring, waarin werd
gezegd, dat nu ,.de rechtse groeperingen
van het Indonesische politieke leven
voor een bankroet staan", het duidelijk
is geworden, dat „er een groep is, die de
tijd acht aangebroken om frontale aan
vallen tegen de nationalistische partij te
ondernemen".
In deze verklaring werd voorts com
mentaar geleverd op beweringen van
communistische zijde, dat enige nationa
listische partijleiders onder invloed zou
den staan van de V.S.
„Voor de communistische partij" -
aldus de verklaring volgens het nationa
listische dagblad .Indonesian Observer"
in Djakarta - „schijnt de tijd te zijn
aangebroken om een aanval te beginnen
tegen de nationalistische partij, - de
enige concurrerende partij in de com
munistische greep naar de macht".
Het blad voegde eraan toe: „Het ls
volkomen duidelijk, dat de rechtse par
tijen, de anti-communistische en isla
mitische) Masjoemi en (gematigd so
cialistische) PSI alle vaste grond hebben
verloren door de actieve deelname van
enige van haar topleiders aan de op
stand in Sumatra en Noord-Celebes".
Het blad besloot: „Het staat thans aan
de nationalistische partij om naar ver
mogen te bewijzen om aile Indonesische
krachten onder de banier van het na
tionalisme te verzamelen, teneinde staat
en volk te redden van overweldiging
door het communisme".
vervangen. Zij worden echter door de
linkse pers nadrukkelijk tegengesproken.
Waarnemers wijzen er evenwel op, dat
de mogelijkheid van een kabinetsreorga
nisatie op grond van binnenlandse poli
tieke overwegingen niet uitgesloten is.
Zij voegden daaraan toe een kabinets
reorganisatie zelfs „zeer waarschijnlijk"
te achten.
0 Slot op pag. 2
Mevr. Wagenaar-Nolthenius
hoogleraar
Bij K.b. is met ingang van de dag.
waarop zij haar ambt zal aanvaarden
benoemd tot buitengewoon hoogleraar in
de faculteit der letteren en wijsbegeerte
aan de rijksuniversiteit te Utrecht, om
onderwijs te geven in de muziekgeschie
denis van de oudheid en de middeleeu
wen: mevrouw dr. H. Wagenaar-Nolthe
nius.
Dit begin van een breuk tussen de na
tionalisten en communisten, die het te
genwoordige kabinet-Djoeanda ten
krachtigste steunen, valt samen met
aanhoudende geruchten over spoedige
wijzigingen in het kabinet. Volgens deze
geruchten zouden twee of drie ministers,
die door de rechtse groepen als pro-
communisten worden beschouwd, worden
Kabinetswijziging
Engeland weigert
besluit van IJsland
te erkennen
Engeland weigert het besluit van
IJsland om zijn territoriale wateren van
vier tot twaalf mijl uit te breiden, te
aanvaarden. De Britse regering heeft
reeds een beroep op IJsland gedaan om
onderhandelingen aan te knopen ten
einde te komen tot een aanvaardbare
overeenkomst over de visserij in de om
streden zone. Frankrijk heeft in deze
zaak de zijde van Engeland gekozen en
ook de Westduitsers zouden het met
Londen eens zijn. In bevoegde kringen
in de Britse hoofdstad acht men het
waarschijnlijk, dat de Britse regering
een regionale bijeenkomst inzake de vis
rechten bijeen zal roepen, waaraan
Frankrijk, België, Nederland en
West-Duitsland zouden moeten deel
nemen. De IJslandse maatregel bete
kent, dat de Britse vissers in het gebied
van IJsland veertig procent minder vis
zullen vangen. Vertegenwoordigers van
de Britse visserij zullen morgen de
kwestie met de regering bespreken. Zij
hebben het kabinet al gevraagd om
extra-bescherming van de Marine, als
IJsland zijn plannen ten uitvoer legt,
Ned. straaljager in
Elzas neergestort
Bestuurder gedood
Een vliegtuig van het type RF 84 F,
een fotoverkenner, behorende tot het
op de basis Dcelen thuisbehorende 306
squadron, is gistermiddag te twee uur
in de Elzas neergestort. Het werd ge
vonden zes mijl ten noorden van Col-
mar en was geheel uitgebrand.
De bestuurder, de 29-jarige eerste lui
tenant J. M. Sandwjjk uit Velp werd
levenloos in het wrak aangetroffen.
Het toestel nam deel aan de NAVO
oefening "Full Play", die voor een deel
aan laagvliegoefeningen is gewijd. Het
toestel was bezig laag te vliegen toen het
in een dichte mist raakte. Daardoor
heeft de bestuurder niet gezien, dat hij
een 600 meter hoge berg naderde. Het
toestel raakte de flank van de berg, ex
plodeerde en stortte neer. De brokstuk
ken kwamen neer verspreid over een ge
bied van 500 meter.
grotere
Moskou wil
handel met Amerika
De Sovjetrussische minister-president,
Kroesjtsjef, heeft president Eisenhower
in een brief voorgesteld de handel tus
sen de Verenigde Staten en de Sovjet-
Unie uit te breiden.
De Sovjet-Unie is bereid machines in
de Verenigde Staten te kopen, die ge
bruikt kunnen worden voor de produktie
van consumptiegoederen.
Volgens Amerikaanse ambtenaren ts
de inhoud van de brief in overeenstem
ming met verklaringen van Kroesjtsjef
van ongeveer een maand geleden, waarin
de minister-president sprak over plan
nen tot vergroting van de produktie van
synthetische vezels en plastic om meer
consumptiegoederen ter beschikking van
het Sovjetrussische volk te kunnen stel
len.
De Sovjetrussische ambassadeui in
Washington. Mensjikof, zei nadat hij de
brief had overhandigd, dat de inhoud
„zeer interessant en belangrijk" is en
nieuwe terreinen openlegt voor onder
handelingen tussen de twee landen.
(Van onze Parijse correspondent)
bij de Marokkaanse Koning en Bour-
guiba van Tunesië, met wie hij de ban
den juist twee dagen geleden opnieuw
steviger heeft aangehaald. En tenslotte
behoeft dan De Gaulle geen overdreven
vrees te koesteren, dat de grote be
vriende en andere mogendheden, waar
onder in de eerste plaats Amerika en
Engeland hem een spaak in het wiel
zullen steken. Thans zullen dus De
Gaulle's kwaliteiten van diplomatiek
strateeg in de komende dagen in Al
gerije en in de buitenlandse politiek
vermoedelijk op een nog veel hogere
proef worden gesteld dan die hij op het
binnenlandse vlak tot een goed einde
wist te brengen. Aan zijn zijde staan
zeker machtige bondgenoten, zowel in
als buiten Frankrijk.
Doch de tegenstand, die hem te wach
ten staat, mag men evenmin onderschat
ten. De mannen, die hem met zo weinig
kieskeurige middelen van uit Algerije in
Parijs aan de macht hebben gebracht en
die hij tot dusver in het openbaar nog
niet is afgevallen, zullen hoogstwaar
schijnlijk veel moeite krijgen zich door
De Gaulle in hun hart niet verraden te
gevoelen. En gezien het dynamisme,
waarvan zij tevoren al getuigenis heb
ben afgelegd, doet men er voorzichtig
aan bij voorbaat de kracht van hun
reacties ook dit keer niet laag aan te
slaan!
Alvorens generaal De Gaulle hedenochtend in het Franse Caravelle-vliegtuig
naar Algiers stapte (dat hij daarmee als officieel regeringstoestel inwijdde) had
de nieuwe premier gisteren eerst de hoogste burgerlijke en militaire autoriteit in
Algerije, generaal Salan, telefonisch naar ParRs ontboden. De beide generaals
hebben samen twee en een half uur geconfereerd, maar over de resultaten van
hun besprekingen is geen woord uitgelekt. Vandaag liet De Gaulle zich begeleiden
door een drietal ministers: Jaquinot, Lejeune (minister voor de Sahara) en
Guillaumat, alsmede door generaal Paul Ely, die uit solidariteit met De Gaulle
twee weken geleden aftrad, doch gisteren in zjjn vroegere waardigheid van staf
chef werd hersteld.
Verscheidene leden van het Algerijnse Comité van algemeen welzijn waren
generaal Salan eergisteren al naar Parijs vooruitgesneld, en onder hen werd ook
Delbeque, vice-voorzitter van het comité, door generaal De Gaulle ontvangen.
Ook over de aard van deze beraadslagingen blijven de officiële lippen stijf op
elkander geklemd.
In Parijs is men intussen zeker met niet minder nieuwsgierigheid, zelfs spar-
ning, vervuld dan in Algiers (zij het ook veelal om juist diametraal tegenover
gestelde redenen) over de resultaten, die de reis van De Gaulle in Algerije zullen
opleveren. Zaterdag a.s. staat er al een zitting van de regering op het programma,
waar de generaal de balans uit zijn ondervindingen zal opmaken, zo niet zijn
beslissingen bekend zal maken.
menen, dat in Algerije wèl alles bij het
oude zou kunnen blijven. Inderdaad,
maar niettemin heeft De Gaulle nu toch
heel veel op hen voor. Hij heeft de dag
voor zijn vertrek het demagogische par
lement, dat een willoze speelbal in de
handen der colons in Algerije was ge
worden, op non-actief gesteld, en voorts
beschikt de generaal zowel bij de Fran
sen als bij vele Algerijnen op dit mo
ment nog over een prestige, en zelfs
vertrouwen, dat geen der vorige Franse
premiers aan beide zijden der Middel
landse Zee, ooit bezeten heeft.
Niet bij het oude....
Alle aanwijzingen duiden er hier in
elk geval ook wel op, dat Parijs en Al
giers nog steeds niet zeer nauwkeurig
op dezelfde politieke golflengte zijn af
gestemd. Bij de Algerijnse samenzweer
ders heerst nog altijd een diepe teleur
stelling, die zij niet al te virtuoos
weten te verbergen over De Gaulle's
eerste regeringsdaden, en vooral over de
samenstelling van zijn kabinet. Het is
nu wel zeker, dat de generaal zich voor
de toekomst van Algerije niet enkel tot
handhaving van de bestaande koloniale
toestand zal wensen te bepalen.
Geen of tenminste weinige van zijn
voorgangers aan het hoofd der Franse
regeringen uit de laatste jaren, zo kan
men opmerken, waren zo kortzichtig te
Ruime dosis goodwill in
Noordafrikaanse landen
Ook mag De Gaulle nog rekenen op
een ruime dosis goodwill bij de andere
Noordafrikaanse landen, en met name
Maximum-snelheid
der bromfietsen
binnenkort
30 kilometer
In dc Eerste Kamer heeft minis
ter Algera gisteren aangekondigd,
dat zeer binnenkort de maximum
snelheid van bromfietsen binnen
de bebouwde kom van 40 tot 30
kilometer zal worden terugge
bracht. Hij raadt nu reeds a.s.
kopers van bromfietsen aan alleen
die merken te kopen, welke aan
binnenkort te publiceren eisen zul
len voldoen. Deze merken zullen
een speciaal keurmerk dragen. Vijf
jaar na afkondiging dezer eisen
zullen geen ongekeurde bromfiet
sen meer op de weg mogen komen.
A.N.W.B. verbaasd
De ANWB is enigszins verbaasd over
bovenstaande mededeling van minister
Algera, omdat de verkeerstechnische of
andere motieven van de minister niet
duidelijk zijn. Naar de mening van de
ANWB houdt deze maatregel geen
enkel verband met de eigenlijke proble
matiek van de bromfietsen, die de bond
vooral op de rijwielpaden, dus in hoofd-
