Geduld, geduld, 't zijn nu nog maar enkele uren ONS MENU VLUCHT UIT DE SLEUR VAN DE WEEK DE MAN, DIE uit alle gevangenissen ontsnapte Hoe maak ik alledaagse gerechten smakelijk! ZATERDAG 31 MEI WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 3 roor/on spo] S .Voor/onze sportvissers (Van een bijzondere medewerker) Eén van de genoegens van de sportvisserij: de voorpret, die hoofd zakelijk bestond uit het aflikken" van de etalages der hengel sportzaken, zal in de prille ochtend van de 1ste juni geëindigd zijn. Om dan plaats te hebben gemaakt voor een veel groter genoegen. Want op genoemde ochtend, zal het aan 500.000 daartoe bevoegde Nederlandse sportvissers wettelijk vergund zijn deeg, worm of made, met hoop op goede buit, te water te laten. Wat is er gerommeld geworden in de bakken met haken en dob bers, wat is er gescharreld aan hengels en molen, getest aan lijnen en tuigen. En dat allemaal met één groot, gemeenschappelijk doel voor ogen; een doel dat hier op neerkomt: hoe draai ik de vis een loer! Sportvissers zijn wel eens voor wreedaards uitgemaakt door hen, die wel niet afkerig zijn van een gebakken visje, maar die toch liever niet worden geconfronteerd met een springlevende aan de hengel. Hoe hebben zij ongelijk; hoe slecht zijn ze op de hoogte van de mentaliteit van de sportvisser. HIJ is een groot minnaar van de natuur en een zo mogelijk nog groter bewonderaar voor wat er in leeft. Ja zeker, want zijn gedrag, wanneer hij bezig is de scherpte var. een haak te testen op de vinger, hoewel in tegenspraak met die woorden, moet wat beter worden begrepen Hij gaat met een ander doel voor ogen naar zijn viswater dan de buitenstaander ver moedt. Zijn gang naar het water is een vlucht; een vlucht uit de sleur. Het valt niet mee, vrienden, om dag in, dag uit het leven te leven zoals het ons opgedragen, opgedrongen is; zoals het ons op de hads valt. Dat leven vraagt om een tegenwicht anders slaat de schaal over naar de verkeerde kant, ten koste van onze vitaliteit, onze levensblijheid en geestkracht. Hij gaat daarom naar de stilte en onder vindt de bijna geneeskrachtige invloed, die daarvan uitgaat. Een sportvisser weet, dat hU zonder noodzaak vist en hij streeft steeds naar het voorkomen of verzachten van nodeloos toegebracht leed. Meestal zet hij de gevangen vis terug, omdat hij voor die vis eerbied en bewondering heeft. De eerbied van ieder verstandig mens voor wa.t leeft; bewondering, omdat hij de vis als een sportobjec ziet. Niet als een tegenstander of al buit, maar als partner. Uitverkocht VIER weken geleden was er in de bekende hengelsportcentra al geen boot meer te huur; bespro ken voor de le juni. Dat duidt er op dat er velen zullen zijn. die de eerste dag van het nieuwe seizoen in gezapige rust willen doorbrengen. Dobberend op een plas en starend naar een klein, rood puntje, dat aan een dobber toebe hoort. Want ook al laat de vis verstek gaan, hoe zal men dat weten, indien men de dobber uit het oog verliest? Een vreemd bedrijf dus. deze vorm van sportvissen, maar niet ongenoeglijk en luister eens zeker niet verstoken van spanning! Dat puntje van zo'n dobber, dat kleine puntje, staat via een ragfijne draad in verbinding met het aas. En wanneer een vis, in duistere diepten, deze hap beroert, al is het maar even, dan begint dat puntje te bewegen. HU zakt even weg of komt wat omhoog. Zo'n dobber kost misschien een cent of dertig, maar het is onbegrijpelijk, dat een voorwerp van zulk een geringe waarde in staat is zoveel emotie te veroorzaken. De echte brasemvissers, zU die nooit van brasems, maar altUd van „vloer matten" spreken, zU ondergaan tijdens het bewegen van hun dobber een ver andering, die niemand onder woorden kan brengen. Zelfs ervaren psycho logen staan voor raadselenZo'n dobbertje, wanneer hij beweegt, over brugt eeuwen beschaving en voert de visser in luttele seconden terug naar het tUdperk der oerdriften en jacht instincten. En het mooiste in dit kleine wereld- Je van zon, riet en water staat nog te gebeuren. De pen komt langzaam en trillend het water uit. HU groeit als een wonderlyke plant, die ln strUd met alle natuurwetten, in één moment volwassen is. Hoe de man in de boot daarop reageert, is zonder veel inspan ning te raden; hU slaat vast en prompt kromt de hengel zich, met Wjna oos terse gratie, over het water. Dat zyn dan de vissers met de vooruitziende bliek, die toen het gras nog slechts uit magere sprietjes bestond, reeds een boot bestelden. Geef hem de ruimte DIE rust, dat zitten in de zon en kUken naar een dobber, kan ook van de kant af gebeuren. Er zijn er velen, die dat doen en dan tevens wat hoger grypen. Ze gaan op de karper! Cypnnis carpio: hU kan tot veertig pond zwaar worden, maar een vis, die de helft van dit gewicht haalt hoort in de courant thuis. Alvorens hU daarin zal verschUnen, geflankeerd door zyn trots lachende overwinnaar, moet er echter nog het een en ander gebeuren. U moet maar eens een praatje maken met karpervissers en dan vooral niet vergeten te vragen, wat zU wel denken van de kracht van die vis. BU mUr; weten is een karper nooit in staat geweest, om met één klap van zijn staart een plas droog te slaan of de voordoft van een visboot te versplin teren, maar dat zUn toch de enige din gen, waar hij géén kans toe ziet. Een sprint van dertig meter door een goed afgestelde rem, het verminken van een hengel, die tot de beste van zijn soort behoort, het breken van een lyn van 20 pond trekkracht, het valt allemaal binnen de grens der mogelyk- heden. En al weten we dan wel, dat alle hengels en lijnen door de visser en niet door de vis worden stuk ge trokken. ontkennen dat de karper een vinnig visje is, lijkt mU niet verant woord. Hij-ento-ro optlêao'opziloem „De aardappel moet zacht zUnzegt de ervaren karpervisser. „En de lyn niet al te dik. HU is sohuw, weet je. Lood je pen goed uit en stel hem zui ver af Vis niet te ver van de kant want in juni houdt de vis zich liefst op in ondiep water. Sla vast en geef direct schot. Forceer niets en neem de de tUd om hem te drillen. De vis moet leeg gevochten zUn, voor hU boven het schepnet wordt gehaald, anders ben Je hem kwUt". Een ander zal er nog aan tievoegen, dat er niet te hard moet worden vast- geslagen en dat het zaak is je hoofa niet te verliezen als je voelt dat de vis werkelU'k gehaakt is. „Net alsof je aan de grond vast zit", zal hy zeggen „Geef hem de ruimte jongens" Fantastisch schouwspel PRAAT niet over brasem of karper met zgn. actieve vissers; zij zul len geen goed woord willen ho ren over dat statische en passieve gedoe. Want zU zijn de vissers zonder rust; de vissers met een jacht-instinct, die hun sport gaarne vergelijken met het Jagen-voor-de-voet. Zy vissen met de werphengel, waarmee ze in de on diepe, zonverwarmde poldersloten de ruisvoorn tot toehappen verleiden. Ze presenteren het aas over afstanden van wel twintig meter en dat is de reden, dat de vis zonder argwaan of terughouding het aas neemt. Het schuin weglopen en onderduiken van hun witte pen. is het meest fan tastische schouwspel dat zy zich kun- Starend naar hun dobber nen denken en daarom proberen ze tegen kroosrand en rietkraag, by vlon der en brug, waar gemeenlijk de groot ste exemplaren domicilie zoeken. Ze vissen met ragfijne lUnen en zeer lichte werphengels, waarop de zon haar vonken schiet, als ze nerveus wippend en verend hun medewerking verlenen, aan de stryd met de vis. Haal de dobber van de lyn af, ver vang de haak door een klein spinner- tje en St.-Petrus moet het die dag wel byzonder slecht met U menen, wanneer daarmee geen stevige baars onder de planten vandaan is te lokken. Daar komt hijde stekels op zyn brede rug staan styl omhoog van geestdrift. Als of hij pronkt met dit wapenarsenaal. ZUn wyde muil hapt gretig naar de vermeende prooi en de schok, waarmee vis en kunstaas elkaar ontmoeten, doortrilt hengel en pols. Het hevige misbaar en geplas van de vis, is het bewys dat ook twee tegen- strydige meningen botsten. Goudgeel en baksteenbreed komt hU boven het schepnet! Plug en vlieg VOOR het zeer ondiepe water, gry pen sommige sportvissers naar de plug: een dry vend houten kunst visje. dat duikt wanneer men het be gint 'binnen te draaien en dan tevens erg charmant doet. Wie de sprong van snoek of baars naar deze schuddende lekkernij eenmaal heeft aanschouwd, gaat pas goed begrypen wat sportvis sen is en wat sportvissers bezielt. Dat beeld van een springende vis, soms in een onderdeel van een seconde op het netvlies geprojecteerd, blUft voor immer bewaard in de schatkamers van de geest. Waarom zweren sommigen bij kunstaas. wat is de aantrekkelyk- heid van deze visserU? Kunstaas bestaat uit blik, hout of rubber en wanneer men het in het water zou hangen, gelUk dat wordt gedaan met worm, brood of deeg, blyft het tot het einde der dagen een dood ding, zonder de minste aantrek kingskracht voor een vis. Vis vangt men er pas mee, als men dat dode ma teriaal tot leven brengt. Het kunstaas vangkracht te geven, zó geraffineerd, dat een ervaren vis zich er door laat bedriegen, kUk ik geloof dat dit de aantrekkelykheid is. Daarom gaan er ook steeds meer vissers over tot het vissen met de kunstvlieg; vroeger een sport voor zeer rtjke lieden en hoofdzakeiyk toegepast op de forel, thans binnen veler bereik en toegepast in de vele polders van Noord- en Zuid-Holalnd op de grote, soms zeer grote ruisvoorn. De techniek van deze visserij is wat te ingewikkeld om er juist nu. térwyl we popelen naar de waterkant, een boom over op te zetten. Stel U slechts voor. dat het mogelyk is een kunst vlieg over afstanden tot twintig meter te water te brengen en hem te laten neerkomen, waar men dat wenst: saoht als een sneeuwvlok. De kunstvlieg blUft óp het water drUven en toevallig juist in de nabU- heid van een voorn, die er dezelfde zomerse stemming op na houdt als U en bovendien niet afkerig is van een hartige hap. Stel U voor. dat deze vis naar de oppervlakte komt, zUn bek opent en de vlieg naar binnen zuigt. U staat aan de andere zUde van de lichte, zeer soepele hengel en wanneer de vlieg met een kolkje wordt wegge- snapt. maakt uw pols het manuaal dat nodig is om de haak te zetten. Vriend ruisvoorn is het daar niet mee eens: hy vecht op een wyze die geen forel hem verbetert en die het vermoeden wekt, dat hy een zeer ruime ervaring heeft in de omgang met boter en braadpannen.... En dat zijn dan de vissers met de vlieg; de puristen, die het zoeken in vaardigheid en ken nis; die vissen om de schoonheid, welke de vangst hun openbaart. Met een haak met wat haartjes, die zy kunst vlieg noemen! EÉN Juni staat voor de deur; de dag waarnaar honderdduizenden heb ben verlangd. De dag ook, die reeds honderdduizenden hebben door leefd. WU wensen dat hun vangst slechte de helft zal bedragen van de vangsten, die zU in hun verbeelding maakten. Met de zekerheid dat zij dan een onvergetelijke dag zullen beleven. Jan Schrelner. Postelein wordt op het ogenblik zoveel aangevoerd dat het nu de tijd is om deze groente in te maken. Het ls met rabarber wel de gemakkelijkste groentesoort om te conserveren, daar het gehalte aan plantenzuren zo hoog is dat de postelein niet in weckflessen gesteriliseerd behoeft te worden. Men laat eenvoudig de goed gewassen postelein even koken tot ze goed geslonken is, laat ze daarna goed uitlekken en breng ze dan heet d.m.v. een trechter ln heel zorgvuldig schoongemaakte wyn- of azUnflessen over. Met de steel van een houten lepel wordt de groente af en toe aangestampt, de fles met het kooknat bygevuld, met een kurk gesloten en deze tot slot in gesmolten lak onder gedompeld. toostjes radys, asperges met kaassaus, kalfsfricandeau, aard appelen, rabarber met schuimkop, huzarensla met komkommer, drie in de pan. saucysjes, bloemkool, aardappelen, grapefruit, gevulde andyviekropjes, aardappelpuree, hangop, hardgekookt ei, spinazie, rauw gebakken aardappelen, caramelvla. gestoofde vis, peterselie, aardappelen, worteltjes, tutti-frutti, ovenschotel aardappelen met ham, sla, beschuit met bessesap. balletjes van vormen, deze door pa neermeel halen en in de boter vlug bruin bakken. De kropjes goed uit laten lekken, vullen met de balletjes gehakt, in een vuurvaste schotel schik ken, wat paneermeel erover strooien, de jus van het gehakt erover gieten en in de oven verder gaar stoven. ZONDAG MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG Recept: Asperges met kaassaus. 2 bossen stoof asperges, Vs 1. kaas saus, 150 g. oude geraspte kaas. De asperges in stukken snyden, schillen en gaarkoken en goed laten uitlekken. Een glad gebonden saus maken van het aspergewater, boter en bloem, 100 g. kaas erdoor mengen, de bodem van een vuurvaste schotel met boter besmeren, de helft van de kaas saus erop gieten, de asperges daarop leggen en de rest van de saus erover gieten. De rest van de geraspte kaas met wat paneermeel vermengen, over de saus strooien, wat gesmolten boter erover gieten en het gerecht in de oven vlug een goudbruin korstje geven. Recept: Gevulde andyviekropjes. 8 struiken andyvie, 200 g. gehakt, 40 g. boter, zout, paneermeel. De kropjes andyvie wassen en in z'n geheel met het aanhangende water gaarkoken. Het gehakt aanmaken, er 8 Tien tegen één Tien tegen één dat negen van de tien huisvrouwen MAÏZENA DU RYE A gebruiken. Een keuken geheim, dat overgaat van moeder op dochter, al sinds vele genera ties. Voor het binden van groen ten, soepen en sausen is er niets beters. Met MAÏZENA DURYEA zijn mislukkingen uitgesloten. Maar.laat niets aan het toeval over. Als U Uw leverancier vraagt om maizena, zeg er dan uitdruk kelijk b\j DUR YEA. Dan pas weet h\j, dat U de echte, originele MAÏZENA verlangt. VLUCHT UIT DE SLEUR! 1. De grootmeester der uitbrekers, Jack Sheppard, werd in 1702 in Londen gebo ren. Hij was de zoon van een eerzaam ambachtsman en verdiende als jongeman op eerlijke wijze zijn brood in de timmer manswerkplaats van zijn vader. Maar de kennismaking met een lichtzinnige vrouw bracht hem op de verkeerde weg: hij begon te stelen. 2. Toen het meisje zeil op zekere dag wegens diefstal werd gearresteerd, drotig Jack de gevangenis binnen, sloeg de be waker neer en bevrijdde het meisje. Daarna kwam Jack zelf achter de tra lies terecht, maar met behulp van een stoelpoot en een scheermes, gelukte het hem het getraliede raam te openen en zich langs een aantal aanelkaar ge knoopte beddelakens te bevrijden. 3. Telkens weer werd Jack Sheppard we gens diefstal opgepakt en telkens ook slaagde hij er weer in te ontsnappen, soms door list, soms met geweld. Eens werd hij met 100 anderen veroordeeld om per schip naar een strafkolonie in West-Indië te worden getransporteerd. Maar de koning der uitbrekers verbrak het slot, dat hem aan een paal bond, met een spijker, die hij op de grond gevon den had en ontsnapte door de schoor steen van de gevangenis. 4. Jack Sheppard ivas nu zo beroemd en gevreesd door zijn fantastische uitbra ken, dat de mensen bijna begonnen te geloven dat er geen ketenen bestonden, die hem konden binden. Dit bracht hem ertoe zich zonder enige vermomming op straat te vertonen, snoevende dat geen enkele gevangenis hem kon vasthouden. Dat werd zijn on dergang. 5. Toen Sheppard na zijn laatste uit braak in 1724 weer eens gevangen geno men werd, nam men geen enkel risico en hing hem na een kort proces aan de galg. Honderd jaar later kwam zijn naam op nieuw in het nieuws, toen zijn figuur in was in de beker.de gruivelkamer van Madame Tussauds werd opgesteld. Het Voorlichtingsbureau voor de Voeding meldt Hoewel wy niet leven om te eten, maar eten om ln leven te blijven, weet toch iedereen smakelyke maal tijden te waarderen. Het gebruik van kruiden en speceryen kan op een weinig kostbare wyze en zonder extra moeite de gewone maaltyden meer aantrekkelyk maken. WU hebben allemaal wel peper, nootmuskaat, kruidnagel, foelie en kerrie in huis. Maar waarom kunnen wy geen klein voorraadje van gedroog de tym, laurierblad, peperkorrels, pa prikapoeder en knoflook aanleggen en misschien ook van koriander en komyn? Neem van dit alles nooit te veel in huis, want op den duur ver minderen geur en smaak. Een hoeveel heid tym van 10 gram b.v. is voor een hele tUd voldoende. Bewaar de kruiden afzonderlyk en droog in goed gesloten busjes of flesjes. Zorg er altyd voor een uitje by de hand te hebben en be denk steeds of U by uw groenten niet wat peterselie of selderygroen nodig hebt om de gerechten „af te maken". Tym wordt, al of niet samen met laurierblad en peperkorrels gebruikt om bouillon geurig te maken. Deze kruiden kunnen, samen met een stukje ui. een stukje wortel en een paar tak jes peterselie, met het vlees worden meegetrokken. Vooral ook bouillon van blokjes kunt U smakelyk maken door de kruiden 15 minuten in kokend water af te trekken, daarna de blokjes toe te voegen en de kruiden weer te verwij deren. Deze gekruideboullon kan zó opgediend worden of verwerkt tot b.v. vermicellisoep, uiensoep, witte- of bruine bonensoep, tomatensaus uien saus, peterseliesaus, hachee. Voor 1 liter soep kunt U ongeveer 6 blaadjes tym, Vt laurierblad en/ of 4 peperkor rels nemen. Ook by het bereiden van droge ry»t kunt U deze kruidencombinatie mee laten kóken. Leg daartoe de tym en peperkorrels boven op het stukje lau rierblad en dit weer Doven op de ryst, zodat alles vóór het opdoen gemakKe- iyk kan worden verwyderd. Deze ryst aan b.v. slechte oude aardappelen ver vangen in een maaltyd met spinazie en omelet of gehakt of gehakte bief stuk met gebakken uien. By het stoven van runderlappen en m rodekool, bieten, gestoofde uien en prei gebruiken wy graag wat tym en laurierblad. Koriander en komyn worden vóór het gebruik fyn gestampt of met een nes of deegroi op een stevig stuk papier fyn gerold en aan gezeexd. tuen .iiciigsel van aeze kruinen is erg sma- aeiyk in tomatensoep en tomatensaus. Koriander doet het, inplaats van noot muskaat erg goed by spinazie en kan ook by andere bladgroenten, zoals stoofsla en andyvie. worden gebruikt. Gesnipperde bieslook is heerlyk in sla. Fyngehakte ui en peterselie kunnen voor de variatie door gehakt worden gemengd. Bak en stoof deze kruiden- combinatie ook eens mee met runder lappen, desgewenst in gezelschap van een paar plakjes gerookt spek (laat dan andere kruiden of speceryen weg). Ala U op gepaneerd vlees trakteert, kunnen zeer fyn gehakte ui en peter selie door het paneermeel worden ge mengd om er iets aparts van te maken. Van ui met paprikapoeder, gebakken met half om half rund- en varkens poelet, kan op de wyze van hachee (maar dan zonder kruiden, speceryen, suiker en azyn) een goed smakende ragoüt worden bereid, te gerven by sla, bruine bonen, slabonen, spitskool of bietjes. Smoor eens rauwe of gare bloemkool, wittekool. tomaten, komkommers of boontjes, of een combinatie van twee of meer van deze groenten met ui en paprikapoeder. Tenslotte nog een raad: Gebruik kruiden en speceryen in uw keuken, maar gebruik ze met mate! Hun geur en smaak mogen nooit overheersen Verwyder ze. waar nodig uit de ge rechten vóór het opdienen. Leer de geur en smaak van ieder kruid en specery goed kennen en be- dyk zelf welke ingrediënten U kunt combineren. Zó kan de kookkunst een kunrt. met een hoofdletter worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 11