Parachutisten-generaal MASSli grijpt naar de macht in Algerije Regering en leger in de Libanon krijgen toestand beter in de hand Revolutionair comité (met zeven Arabieren) neemt de leiding over WEERBERICHT FRANKRIJK OP RAND VAN BURGEROORLOG Ook Franse opperbevelhebber in Algerije, Salan, achter opstand? H. Walenkamp Zn AMERIKAANSE MILITAIREN NAAR CARAIBISCH GEBIED Toch nog vele incidenten en inmenging uit het buitenland 97ste jaargang WOENSDAG 14 MEI 1958 No. 29440 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week Telefoon Directie Witte Singel 1, Lelden - Giro n Administratie: 25041; Redactie 21507 (Van onze correspondent te Parijs) Frankrijk bevindt zich op de rand van een burgeroorlog. Dat zijn de woorden, waarmede de katholieke volksrepublikein Pierre Pflimlin, die vannacht als minister-president bevestigd werd, zich richtte tot het parlement, dat toen laat in de avond nog altijd moeite had haar houding te bepalen. Toch waren op dat uur de berichten reeds alge meen bekend over de militaire staatsgreep, die in Algerije in afwezigheid van de demissionaire minister-resident Robert Lacoste, die gisteren blijkbaar geen reden zag Parijs te verlaten! had plaats gevonden. De parachutisten-generaal Massu had zich in de loop van de dag aan het hoofd gesteld van een „Comité van waakzaamheid", nadat tien duizenden Franse scholieren en jonge mannen tussen de 15 en 25 jaar de regeringsgebouwen in Algiers hadden bestormd en bezet. Door de radio konden wij vannacht de gebeur tenissen in Algerije nauwkeurig volgen, doordat gen verslaggever in de studio tot het laatste moment op zijn post bleef en beschreef hoe de politie over het algemeen weigerde tegen de be togers op te treden. Op dit moment zijn alle radio- en telegraaf verbindingen tussen Frankrijk en Algerije ver broken. De Algerijnse radio is in handen van het illegale comité van Massu. De demissionaire premier Felix Gaillard heeft gisteravond nog bevel gegeven dat geen boot of vliegtuig met bestemming Algerije Frankrijk meer verlaten mag. Het Algerijnse „Comité van waakzaamheid", dat in feite een revolutionaire regering is, en uit vijf militairen en dertien burgers, onder wie ook zeven Arabieren bestaat, heeft gisteren de president van zijn voornemen verwittigd voorlopig de leiding in eigen handen te zullen houden. Ook de opperbevelhebber van het Franse leger in Algerije, generaal Salan, moet zich bij de opstandelingen hebben aangesloten. In Algiers werd gisteren een oproep tot generaal De Gaulle in Parijs gelanceerd om de leiding van een regering van nationale eenheid op zich te nemen. De Gaulle schijnt zich echter nog altijd zwijgend op de achter grond te willen houden. Van zijn kant heeft de president, René Coty, die volgens de Grondwet aan het hoofd van het Franse leger staat, zich per radio tot alle officieren en man schappen gericht om hen op te wekken trouw te blijven aan de republiek. In Algerije zouden de burgerlijke prefecten door de militairen in hechtenis zijn genomen, terwijl in Parijs berichten circuleren over arrestaties van verschillende hoge officieren. Bij de gratie van de communisten Deze uitzonderlijk dramatische ge beurtenissen in Algerije, die ook in Frankrijk de verzwakte republiek op haar grondvesten doen wankelen, heb ben natuurlijk niet nagelaten de ont wikkeling van de regeringscrisis ingrij pend te beïnvloeden. Nadat 's middags de toekomst van Pflimlin nog allerminst zeker leek, heeft SOLEX bromfietsen TURFMARKT 5 Onstandvastig De Bilt verwacht tot morgenavond: Opklaringen, maar ook plaatselijk enige regen. Zwakke tot matige, langs de Waddenkust tijdelijk krachtige wind, in hoofdzaak tussen zuid en west. Iets kouder dan vandaag. (Opgemaakt te 11.15 uur). 15 MEI Zon op: 4.47 uur; onder: 20.26 uur. Maan op: 3.23 uur; onder: 17.05 uur. Hoogwater te Katwijk te 1.14 en 13.40 uur. Laagwater te 9.06 en 21.41 uur. WELK WEER KRIJGEN WE ZONDAG? WORDT B1ERWEER- VOORSPELLER EN WIN VAKANTIEREIS VAN f 1000.- Zie pag. 2, eerste blad EN WIN VAKANTIEREIS VAN f 1000.- tegen middernacht, toen de voornaamste partijleiders bijeen waren gekomen, een meerderheid van 274 tegen 129 tóch in gezien, dat het zaak was nu eindelijk tot de installatie van een nieuwe rege ring te komen. Niettemin is het een zeer veeg teken, dat het nieuwe kabinet alleen aan de macht is kunnen komen dank zij het feit, dat de communisten zich bij de stemming onthielden. De Gaullisten, de Poujadisten, een groot deel der conser vatieve onafhankelijken stemden tegen omdat zij klaarblijkelijk wilden buigen voor het ultimatum uit, Algiers. De rechtse ministers zouden vermoe delijk vandaag het kabinet alweer ver laten met uitzondering van André Mut ter, die zijn volle verantwoordelijkheid voor Algerije wil aanvaarden. De positie van de nieuwe regering-Pflimlin wordt zo niet alleen uit Algerije, doch ook op de hele rechtervleugel van het parle ment al ernstig bedreigd. De premier zal slechts kunnen regeren bij de gratie der communisten. Politie uit de provincie in Parijs geconcentreerd Voor zijn regeringsverklaring had Pierre Pflimlin des middags zijn woor den wel eerst allemaal op een gouden weegschaal gelegd. Gelijk hij met bij zonder overleg de politieke verhoudin gen in zijn kabinet met de grootste omzichtigheid had afgewogen, zo wist hij ook dat de minste onvoorzichtige uitlating hem de weg tot de macht ver der onherroepelijk zou moeten afsnijden. De zenuwen waren tot het uiterste ge spannen, zowel in als buiten het parle ment. Toen wjj op het etensuur 's avonds het Palais Bourbon verlieten, bleek de repu blikeinse garde het gebouw te hebben omsingeld, terwijl een helikopter en een vliegtuig voortdurend cirkelbewegingen maakten rond het centrum van de stad. Wij vernamen, dat organisaties van oud-strijders en ultra-rechtse elementen getracht hadden van de Are de Triomphe af via de Champs Elysées het parle mentsgebouw te bereiken. Halverwege werden de manifestanten door de orde troepen uiteengedreven en tot laat in de nacht bleef de politie, die met 17.000 man extra uit de provincie was ver sterkt, op haar hoede. De ambassades van Tunesië, Marokko en Amerika wer den verschillende malen door de extre misten aangevallen en bedreigd. Geen defaitistisch geluid Het was intussen zeker geen defaitis tisch geluid, dat Pflimlin in de Kamer liet horen. Nogmaals poogde hij eerst de verdachtmakjngen van de ultra-rechtse vleugel te weerleggen, die hem beschul digd had voor de Algerijnse rebellen te willen capituleren. Pflimlin zei integen deel de militaire inspanningen nog te willen verhogen om zo uit een krachtiger positie te zijner tijd vredesonderhande lingen te kunnen openen. Met Marokko en vooral Tunesië wil hij echter onmiddellijk de diplomatieke relaties herstellen en van hun goede diensten kan gebruik worden gemaakt om mettertijd ook de Algerijnse natio nalisten te benaderen. In tegenstelling met zijn voorgangers liet Pflimlin er echter geen twijfel over bestaan dat de oorlog in Algerije nog veel meer geld zal gaan kosten. Nieuwe belastingen zouden daarom nodig zijn en die moeten door de economisch sterkste groepen van het volk worden opge bracht. Zonder het te erkennen, lag in dit voornemen zeker wel voor een groot deel der rechtse groepen het kardinale punt in de regeringsverklaring! Men wil op deze banken namelijk de Algerijnse rebellie met alle middelen de kop in drukken, maar over de financiële offers wenst men hier liever niets te horen Het pleitte dan ook voor Pflimlins eerlijkheid dat hij juist op de financiële gevolgen van de Algerije-politiek, die men al te lang in het vage heeft gela ten, eindelijk duidelijk de nadruk legde. tit Slot op pag. 2 Ter bescherming van vice-president Nixon ook in Caracas met stenen bekogeld Vier compagnieën Amerikaanse parachutisten en mariniers (dui zend man) zijn naar bases in het gebied van de Caraïbische Zee ge zonden om „samen te werken" met de Venezolaanse regering bij de bescherming van vice-president Richard Nixon. President Eisen hower zou zeer verontwaardigd zijn over de behandeling, die zijn „rechterhand" heeft ondervonden in een land, dat hem had uitgeno digd. Ook in Amerikaanse Con greskringen is men weinig te spre ken over de gang van zaken. Zolang Eisenhower in het Witte Huis zetelt zou hij nog niet zo kwaad geweest zijn als gisteren, toen hij hoorde, wat Nixon was overkomen. Er wordt gezegd, dat hij „razend" was. Onmiddellijk Üet hij de Venezolaanse zaakgelastigde naar het ministerie van Buitenlandse Zaken ontbieden, waar minister Dulles de diplomaat een boodschap overhandigde naar aanleiding van de betogingen. Een dergelijke stap is zeer ongebruikelijk in de Amerikaanse diplomatie, waaruit wel Ofschoon de situatie in de Libanon een land, dat er tot verleden week prat op ging het kalmste in het Midden-Oosten te zijn! nog moeilijk is, kreeg men gisteren in de hoofdstad Beiroet de indruk, dat de regering met behulp van het leger de toestand steeds beter in de hand krijgt. In de drie grootste steden van het land, Beiroet, Tripoli en Tyrus, was het gisteren betrekkelijk rustig, maar in de streek ten noorden en ten oosten van Tripoli zouden opstandelingen na ge vechten, welke vier dagen hebben geduurd, heer en meester zijn geworden. In Beiroet zelf is de inheemse wijk door het leger omsingeld. Enige barricaden werden door soldaten neergehaald. Gisterochtend werd brand gesticht op de Franse militaire begraafplaats even buiten Beiroet. Een woedende menigte ver hinderde de brandweer het vuur te blussen. Libanese troepen kwamen in actie tegen gewapende groepen, die zich hadden meester gemaakt van het veertig km. ten zuiden van de hoofdstad gelegen zomerpaleis van president Sjamoen. AFP meldt, dat het sportcentrum van Beiroet, dat vorig jaar voor vijftien miljoen pond werd gebouwd, door brand is verwoest. men. Er is een strenge censuur afgekon digd. Berichten over troepenverplaat singen zjjn verboden. Dit nummer bestaat uit 14 pagina's President Sjamoen besprak toestand met ambassadeurs Volgens de laatste berichten zijn bij de onlusten van de laatste dagen in to taal 23 mensen gedood en 140 gewond. Een zeer groot deel van de winkels in Beiroet was gisteren gesloten, nadat de huisvrouwen maandag vrijwel alle be schikbare voorraden hadden opgekocht. Tengevolge van ontploffingen, hier en daar in de stad, dreigde op zeker ogen blik een paniek onder de bevolking De kranten zijn gisterochtend echter weer verschenen na een staking van drie dagen wegens het vermoorden van een I journalist. De bladen van de oppositie I werden evenwel direct in beslag geno- g n- baar naar aanleiding van berichten over invallen te land en uit zee door groepen gewapende Syriërs en Egyptenaren. Van regeringszijde is medegedeeld, dat 27 personen werden gearresteerd, terwijl zy op verschillende punten de Libanon wilden binnendringen. Libanon heeft bij de Verenigde Arabische republiek (Egyp te, Syrië en Jemen) geprotesteerd tegen „inmenging van velerlei aard van de zijde der verantwoordelijke autoriteiten der VAR, bedoeld om een opstand in de Libanon te doen ontstaan". Libanon eist, dat daaraan een einde komt. Gisterochtend heeft president Sja moen de ambassadeurs van Amerika, Engeland en Frankrijk ingelicht over de situatie in zijn land en hen ervan in kennis gesteld, dat Libanon het doelwit is van een aanval van buitenaf. In re geringskringen verwacht men, dat Sja moen zeer binnenkort militaire hulp zal vragen of de kwestie van een „aanval uit het buitenland" aan de Veiligheids raad der V.N. zal voorleggen. Aan de ambassadeurs zou de president gevraagd hebben de verklaring van 1950 toe te passen, krachtens welke de Westerse Grote Drie beloofden de stabiliteit in het Midden-Oosten te waarborgen. Van Amerikaanse zyde in Beiroet is verklaard dat twee Amerikaanse torpe- bootjagers, de „Decatur" en de „Kenne dy", „op routinevaart" in de onmiddel lijke nabijheid van Libanon zijn. Beide schepen behoren tot de machtige Zesde Vloot, „de sterke arm van de Eisenho wer-doctrine". De Zesde Vloot bevindt zich momenteel in het westelijk deel van de Middellandse Zee, op ongeveer 2.400 km. van Libanon. Gisteravond is een totaal uitgaans verbod afgekondigd. Alle amusementsbe drijven werden gesloten. Pantserwagens en tanks hebben een kordon gelegd rond het centrum van Beiroet. Hedenochtend ontbrandde er een vuurgevecht in de wjjk „Mazraa" te Beiroet aan de grens van het gebied, dat door de opstandelingen is bezet. Uit het berggebied zjjn delegaties in Beiroet aan gekomen. Zij willen wapens van de re gering om mede de orde te helpen be waren. In een vanochtend uitgegeven communiqué van de Libanese regering wordt het aantal doden geschat op 41 en het aantal gewonden op 170. blykt hoe hoog de kwestie in Washing ton werd opgenomen. De wagen, waarmede vice-president Nixon zich gistermiddag van het vlieg veld van Caracas naar het centrum van de stad wilde begeven, werd door beto gers met stenen bekogeld. Op twee na werden alle ruiten van de wagen be schadigd. De auto werd ook met ijzeren staven bewerkt. Maar Nixon zelf liep echter geen verwondingen op. De wagen, waarin mevrouw Nixon zat, werd even min ontzien. Zijzelf, evenals haar man, ontsnapte echter aan de uitbarstingen van de betogers. De politie voerde een charge uit op de aanvallers en gebruikte daarby traangasbommen. De minister van Buitenlandse Zaken van Venezuela, die zich bij zijn Ameri kaanse gast in de wagen bevond, werd door glasscherven getroffen in zijn ge zicht. Ook de tolk van de vice-president werd geraakt. Nergens zo erg Een dergelijk onsympathieke ont vangst heeft Nixon tijdens zijn bezoek aan de Zuidamerikaanse staten nog niet meegemaakt. In Lima (Peru) waren de betogers, die hem met een steen raakten, minder agressief dan in Caracas, van waar zelfs berichten de wereld werden ingezonden, dat communisten het plan hadden opgevat Nixon te vermoorden. Nixon zelf nam ook deze berichten rustig op. Hy zei, dat hij ook in andere hoofdsteden dergelijke berichten had ge hoord, onder andere van Columbia. Nergens was de ontvangst echter en thousiaster geweest als juist daar. Het incident deed zich voor, toen de Cadillac met de vice-president erin van de grote vierbaans verkeersweg, die naar het vliegveld leidt, een van de smalle straten in de buitenwijken van Caracas insloeg. Een menigte van ongeveer 150 schreeuwende en spuwende jongelui om ringde hier de wagen, uitte beledigingen aan het adres van Nixon hij werd „Yankee-hond" genoemd en bekogelde hem met stenen, eieren en tomaten. Ook werden Venezolaanse en Amerikaanse vlaggen, die zich op de wagen bevonden, vernield. Alles afgelast Dit ene incident vormde voor de organisatoren van het bezoek voldoende aanleiding het voorgenomen programma af te gelasten. Inplaats van eerst een krans te gaan leggen by het monument van Simon Bolivar, reed Nixon onmid dellijk naar de Amerikaanse ambassade. Hij zal daar blijven, zolang de Venezo laanse regering niet garandeert, dat hij niet meer zal worden aangevallen. In regeringskringen te Washington werd gisteravond vernomen, dat de ambassa de in Caracas geheel omringd was door demonstranten. Nixon zeide tijdens een inderhaast belegde persconferentie, dat de Venezo laanse autoriteiten nog meer geweld daden verwachtten, indien hij zich in 't openbaar zou verschijnen. Hij vertelde, dat h\j van het hoofd tot de voeten was bespuwd door de betogers en dat een man recht in het gelaat van zijn echt genote had gespuwd. Maar de Amerikaanse vice-president was ervan overtuigd, dat de betogingen waren geleid door communisten. „Er is hier een situatie ontstaan, waarbij de communisten een aanhang hebben ge kregen als gevolg van hetgeen er gebeurde gedurende tien jaar van dicta tuur. Wat wy vandaag zagen is de ver schrikkelijke nalatenschap van de dicta tuur van Perez Jimen^e". De Lord Mayor van Londen ver welkomde dezer dagen Prinses Margaret bij haar terugkeer van een rondreis door West-Indië. Herleving aftrek voor investering? (Van onze parlementaire redacteur) In het najaar van 1957 heeft de rege ring in het kader van de bestedings beperking de investeringsaftrek ge schorst, waardoor een belastingvoor deel kwam te vervallen en aldus ook de prikkel tot investeren. In het begin van januari j.I. is de Tweede Kamer daarmee akkoord gegaan op voorwaar de, dat de kwestie nog eens zou worden bezien bij de indiening van de industrialisatie-nota over de bevorde ring van de werkgelegenheid door uitbreiding van de industrie. Deze industrialisatie-nota wordt in de loop van de volgende week bij de Tweede Kamer ingediend en gezien de stand van de werkloosheid en de economi sche vooruitzichten, is thans algemeen de verwachting, dat een herleving van de investeringsaftrek zal worden aan gekondigd, waartoe de regering ge machtigd is, zodat niet een apart wetsontwerp nodig is, dat de goedkeu ring van het parlement zou behoeven. Bij allerlei gelegenheden en ook in de vele jaarverslagen van ondernemingen heeft het bedrijfsleven op de herleving van de investeringsaftrek aangedrongen, omdat investeringen, die nu worden gedaan, toch pas over geruime tijd effect hebben voor de werkgelegenheid Omdat de bedrijvigheid reeds geruime tijd een terugslag ondervindt, acht men het ge wenst de ondernemingsgeest te prikke len door het toestaan van een belasting voordeel bij investeringen. Iedereen, die in zijn bedrijf in een jaar voor meer dan f. 3.000 investeerde voor uitbreiding of verbetering van be drijfsmiddelen, mocht gedurende vijf achtereenvolgende jaren 4% van de aanschaffingskosten extra in minde ring brengen van de belastbare winst, in totaal dus 20% extra. Het is niet zeker, dat de investeringsaftrek in deze zelfde vorm herleeft. Op Hemelvaartsdag zal ons Blad niet verschijnen, terwijl onze kan toren de gehele dag gesloten zullen zjjn. Italiaanse president bezoekt Engeland (Van onze Londense correspondent) Gisteren is de president van Italië, signor Gronchi, voor een driedaags staatsbezoek in Londen aangekomen. Hij werd begroet als symbool van het nieu we na-oorlogse Italië, dat van het begin af zonder moeilijkheden met Engeland heeft samengewerkt. Het bezoek van de president betekent de zichtbare uitdruk king van het herstel van de traditionele vriendschap tussen beide landen, welke onderbroken werd door het regiem van Mussolini en de oorlog. Men waardeert het in Londen dat Gronchi. ondanks zijn presidentschap, een actieve invloed blijft uitoefenen vooral omdat hij zoveel heeft gedaan om de Europese geest in Italië te versterken. De president en de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken Pella zullen besprekingen voeren met premier Macmillan en de Britse mi nister van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd. Ongetwijfeld zal daarby de kwes tie van de Europese vrijhandelszone ter sprake komen, alsmede het topgesprek waarbij, indien het doorgaat, Italië mis schien ee© rol zal kunnen spelen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1