Parachutisten-generaal MASSli
grijpt naar de macht in Algerije
Regering en leger in de Libanon
krijgen toestand beter in de hand
Revolutionair comité (met zeven
Arabieren) neemt de leiding over
WEERBERICHT
FRANKRIJK OP RAND VAN BURGEROORLOG
Ook Franse opperbevelhebber in
Algerije, Salan, achter opstand?
H. Walenkamp Zn
AMERIKAANSE MILITAIREN
NAAR CARAIBISCH GEBIED
Toch nog vele incidenten en
inmenging uit het buitenland
97ste jaargang
WOENSDAG 14 MEI 1958
No. 29440
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Telefoon Directie
Witte Singel 1, Lelden - Giro n
Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent te Parijs)
Frankrijk bevindt zich op de rand van een
burgeroorlog. Dat zijn de woorden, waarmede de
katholieke volksrepublikein Pierre Pflimlin, die
vannacht als minister-president bevestigd werd,
zich richtte tot het parlement, dat toen laat in
de avond nog altijd moeite had haar houding
te bepalen.
Toch waren op dat uur de berichten reeds alge
meen bekend over de militaire staatsgreep, die in
Algerije in afwezigheid van de demissionaire
minister-resident Robert Lacoste, die gisteren
blijkbaar geen reden zag Parijs te verlaten!
had plaats gevonden.
De parachutisten-generaal Massu had zich in
de loop van de dag aan het hoofd gesteld van
een „Comité van waakzaamheid", nadat tien
duizenden Franse scholieren en jonge mannen
tussen de 15 en 25 jaar de regeringsgebouwen in
Algiers hadden bestormd en bezet.
Door de radio konden wij vannacht de gebeur
tenissen in Algerije nauwkeurig volgen, doordat
gen verslaggever in de studio tot het laatste
moment op zijn post bleef en beschreef hoe de
politie over het algemeen weigerde tegen de be
togers op te treden.
Op dit moment zijn alle radio- en telegraaf
verbindingen tussen Frankrijk en Algerije ver
broken. De Algerijnse radio is in handen van het
illegale comité van Massu.
De demissionaire premier Felix Gaillard heeft
gisteravond nog bevel gegeven dat geen boot of
vliegtuig met bestemming Algerije Frankrijk meer
verlaten mag.
Het Algerijnse „Comité van waakzaamheid", dat in feite een revolutionaire
regering is, en uit vijf militairen en dertien burgers, onder wie ook zeven
Arabieren bestaat, heeft gisteren de president van zijn voornemen verwittigd
voorlopig de leiding in eigen handen te zullen houden. Ook de opperbevelhebber
van het Franse leger in Algerije, generaal Salan, moet zich bij de opstandelingen
hebben aangesloten. In Algiers werd gisteren een oproep tot generaal De Gaulle
in Parijs gelanceerd om de leiding van een regering van nationale eenheid op
zich te nemen. De Gaulle schijnt zich echter nog altijd zwijgend op de achter
grond te willen houden.
Van zijn kant heeft de president, René Coty, die volgens de Grondwet aan het
hoofd van het Franse leger staat, zich per radio tot alle officieren en man
schappen gericht om hen op te wekken trouw te blijven aan de republiek.
In Algerije zouden de burgerlijke prefecten door de militairen in hechtenis zijn
genomen, terwijl in Parijs berichten circuleren over arrestaties van verschillende
hoge officieren.
Bij de gratie van
de communisten
Deze uitzonderlijk dramatische ge
beurtenissen in Algerije, die ook in
Frankrijk de verzwakte republiek op
haar grondvesten doen wankelen, heb
ben natuurlijk niet nagelaten de ont
wikkeling van de regeringscrisis ingrij
pend te beïnvloeden.
Nadat 's middags de toekomst van
Pflimlin nog allerminst zeker leek, heeft
SOLEX bromfietsen
TURFMARKT 5
Onstandvastig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Opklaringen, maar ook plaatselijk
enige regen. Zwakke tot matige, langs
de Waddenkust tijdelijk krachtige wind,
in hoofdzaak tussen zuid en west. Iets
kouder dan vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
15 MEI
Zon op: 4.47 uur; onder: 20.26 uur.
Maan op: 3.23 uur; onder: 17.05 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.14 en
13.40 uur.
Laagwater te 9.06 en 21.41 uur.
WELK WEER
KRIJGEN WE
ZONDAG?
WORDT B1ERWEER-
VOORSPELLER
EN WIN VAKANTIEREIS
VAN f 1000.-
Zie pag. 2, eerste blad
EN WIN VAKANTIEREIS
VAN f 1000.-
tegen middernacht, toen de voornaamste
partijleiders bijeen waren gekomen, een
meerderheid van 274 tegen 129 tóch in
gezien, dat het zaak was nu eindelijk
tot de installatie van een nieuwe rege
ring te komen.
Niettemin is het een zeer veeg teken,
dat het nieuwe kabinet alleen aan de
macht is kunnen komen dank zij het
feit, dat de communisten zich bij de
stemming onthielden. De Gaullisten, de
Poujadisten, een groot deel der conser
vatieve onafhankelijken stemden tegen
omdat zij klaarblijkelijk wilden buigen
voor het ultimatum uit, Algiers.
De rechtse ministers zouden vermoe
delijk vandaag het kabinet alweer ver
laten met uitzondering van André Mut
ter, die zijn volle verantwoordelijkheid
voor Algerije wil aanvaarden. De positie
van de nieuwe regering-Pflimlin wordt
zo niet alleen uit Algerije, doch ook op
de hele rechtervleugel van het parle
ment al ernstig bedreigd. De premier
zal slechts kunnen regeren bij de gratie
der communisten.
Politie uit de provincie in
Parijs geconcentreerd
Voor zijn regeringsverklaring had
Pierre Pflimlin des middags zijn woor
den wel eerst allemaal op een gouden
weegschaal gelegd. Gelijk hij met bij
zonder overleg de politieke verhoudin
gen in zijn kabinet met de grootste
omzichtigheid had afgewogen, zo wist
hij ook dat de minste onvoorzichtige
uitlating hem de weg tot de macht ver
der onherroepelijk zou moeten afsnijden.
De zenuwen waren tot het uiterste ge
spannen, zowel in als buiten het parle
ment.
Toen wjj op het etensuur 's avonds het
Palais Bourbon verlieten, bleek de repu
blikeinse garde het gebouw te hebben
omsingeld, terwijl een helikopter en een
vliegtuig voortdurend cirkelbewegingen
maakten rond het centrum van de stad.
Wij vernamen, dat organisaties van
oud-strijders en ultra-rechtse elementen
getracht hadden van de Are de Triomphe
af via de Champs Elysées het parle
mentsgebouw te bereiken. Halverwege
werden de manifestanten door de orde
troepen uiteengedreven en tot laat in de
nacht bleef de politie, die met 17.000
man extra uit de provincie was ver
sterkt, op haar hoede. De ambassades
van Tunesië, Marokko en Amerika wer
den verschillende malen door de extre
misten aangevallen en bedreigd.
Geen defaitistisch geluid
Het was intussen zeker geen defaitis
tisch geluid, dat Pflimlin in de Kamer
liet horen. Nogmaals poogde hij eerst de
verdachtmakjngen van de ultra-rechtse
vleugel te weerleggen, die hem beschul
digd had voor de Algerijnse rebellen te
willen capituleren. Pflimlin zei integen
deel de militaire inspanningen nog te
willen verhogen om zo uit een krachtiger
positie te zijner tijd vredesonderhande
lingen te kunnen openen.
Met Marokko en vooral Tunesië wil
hij echter onmiddellijk de diplomatieke
relaties herstellen en van hun goede
diensten kan gebruik worden gemaakt
om mettertijd ook de Algerijnse natio
nalisten te benaderen.
In tegenstelling met zijn voorgangers
liet Pflimlin er echter geen twijfel over
bestaan dat de oorlog in Algerije nog
veel meer geld zal gaan kosten. Nieuwe
belastingen zouden daarom nodig zijn en
die moeten door de economisch sterkste
groepen van het volk worden opge
bracht.
Zonder het te erkennen, lag in dit
voornemen zeker wel voor een groot deel
der rechtse groepen het kardinale punt
in de regeringsverklaring! Men wil op
deze banken namelijk de Algerijnse
rebellie met alle middelen de kop in
drukken, maar over de financiële offers
wenst men hier liever niets te horen
Het pleitte dan ook voor Pflimlins
eerlijkheid dat hij juist op de financiële
gevolgen van de Algerije-politiek, die
men al te lang in het vage heeft gela
ten, eindelijk duidelijk de nadruk legde.
tit Slot op pag. 2
Ter bescherming van vice-president
Nixon ook in Caracas met stenen bekogeld
Vier compagnieën Amerikaanse
parachutisten en mariniers (dui
zend man) zijn naar bases in het
gebied van de Caraïbische Zee ge
zonden om „samen te werken" met
de Venezolaanse regering bij de
bescherming van vice-president
Richard Nixon. President Eisen
hower zou zeer verontwaardigd
zijn over de behandeling, die zijn
„rechterhand" heeft ondervonden
in een land, dat hem had uitgeno
digd. Ook in Amerikaanse Con
greskringen is men weinig te spre
ken over de gang van zaken.
Zolang Eisenhower in het Witte Huis
zetelt zou hij nog niet zo kwaad geweest
zijn als gisteren, toen hij hoorde, wat
Nixon was overkomen. Er wordt gezegd,
dat hij „razend" was. Onmiddellijk Üet
hij de Venezolaanse zaakgelastigde naar
het ministerie van Buitenlandse Zaken
ontbieden, waar minister Dulles de
diplomaat een boodschap overhandigde
naar aanleiding van de betogingen. Een
dergelijke stap is zeer ongebruikelijk in
de Amerikaanse diplomatie, waaruit wel
Ofschoon de situatie in de Libanon een land, dat er tot verleden week prat
op ging het kalmste in het Midden-Oosten te zijn! nog moeilijk is, kreeg men
gisteren in de hoofdstad Beiroet de indruk, dat de regering met behulp van het
leger de toestand steeds beter in de hand krijgt. In de drie grootste steden van
het land, Beiroet, Tripoli en Tyrus, was het gisteren betrekkelijk rustig, maar in
de streek ten noorden en ten oosten van Tripoli zouden opstandelingen na ge
vechten, welke vier dagen hebben geduurd, heer en meester zijn geworden. In
Beiroet zelf is de inheemse wijk door het leger omsingeld. Enige barricaden
werden door soldaten neergehaald. Gisterochtend werd brand gesticht op de
Franse militaire begraafplaats even buiten Beiroet. Een woedende menigte ver
hinderde de brandweer het vuur te blussen. Libanese troepen kwamen in actie
tegen gewapende groepen, die zich hadden meester gemaakt van het veertig km.
ten zuiden van de hoofdstad gelegen zomerpaleis van president Sjamoen. AFP
meldt, dat het sportcentrum van Beiroet, dat vorig jaar voor vijftien miljoen
pond werd gebouwd, door brand is verwoest.
men. Er is een strenge censuur afgekon
digd. Berichten over troepenverplaat
singen zjjn verboden.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
President Sjamoen besprak
toestand met ambassadeurs
Volgens de laatste berichten zijn bij
de onlusten van de laatste dagen in to
taal 23 mensen gedood en 140 gewond.
Een zeer groot deel van de winkels in
Beiroet was gisteren gesloten, nadat de
huisvrouwen maandag vrijwel alle be
schikbare voorraden hadden opgekocht.
Tengevolge van ontploffingen, hier en
daar in de stad, dreigde op zeker ogen
blik een paniek onder de bevolking De
kranten zijn gisterochtend echter weer
verschenen na een staking van drie
dagen wegens het vermoorden van een
I journalist. De bladen van de oppositie
I werden evenwel direct in beslag geno-
g n-
baar naar aanleiding van berichten over
invallen te land en uit zee door groepen
gewapende Syriërs en Egyptenaren. Van
regeringszijde is medegedeeld, dat 27
personen werden gearresteerd, terwijl zy
op verschillende punten de Libanon
wilden binnendringen. Libanon heeft bij
de Verenigde Arabische republiek (Egyp
te, Syrië en Jemen) geprotesteerd tegen
„inmenging van velerlei aard van de
zijde der verantwoordelijke autoriteiten
der VAR, bedoeld om een opstand in de
Libanon te doen ontstaan". Libanon
eist, dat daaraan een einde komt.
Gisterochtend heeft president Sja
moen de ambassadeurs van Amerika,
Engeland en Frankrijk ingelicht over de
situatie in zijn land en hen ervan in
kennis gesteld, dat Libanon het doelwit
is van een aanval van buitenaf. In re
geringskringen verwacht men, dat Sja
moen zeer binnenkort militaire hulp zal
vragen of de kwestie van een „aanval
uit het buitenland" aan de Veiligheids
raad der V.N. zal voorleggen. Aan de
ambassadeurs zou de president gevraagd
hebben de verklaring van 1950 toe te
passen, krachtens welke de Westerse
Grote Drie beloofden de stabiliteit in
het Midden-Oosten te waarborgen.
Van Amerikaanse zyde in Beiroet is
verklaard dat twee Amerikaanse torpe-
bootjagers, de „Decatur" en de „Kenne
dy", „op routinevaart" in de onmiddel
lijke nabijheid van Libanon zijn. Beide
schepen behoren tot de machtige Zesde
Vloot, „de sterke arm van de Eisenho
wer-doctrine". De Zesde Vloot bevindt
zich momenteel in het westelijk deel van
de Middellandse Zee, op ongeveer 2.400
km. van Libanon.
Gisteravond is een totaal uitgaans
verbod afgekondigd. Alle amusementsbe
drijven werden gesloten. Pantserwagens
en tanks hebben een kordon gelegd rond
het centrum van Beiroet.
Hedenochtend ontbrandde er een
vuurgevecht in de wjjk „Mazraa" te
Beiroet aan de grens van het gebied, dat
door de opstandelingen is bezet. Uit het
berggebied zjjn delegaties in Beiroet aan
gekomen. Zij willen wapens van de re
gering om mede de orde te helpen be
waren. In een vanochtend uitgegeven
communiqué van de Libanese regering
wordt het aantal doden geschat op 41
en het aantal gewonden op 170.
blykt hoe hoog de kwestie in Washing
ton werd opgenomen.
De wagen, waarmede vice-president
Nixon zich gistermiddag van het vlieg
veld van Caracas naar het centrum van
de stad wilde begeven, werd door beto
gers met stenen bekogeld. Op twee na
werden alle ruiten van de wagen be
schadigd. De auto werd ook met ijzeren
staven bewerkt. Maar Nixon zelf liep
echter geen verwondingen op. De wagen,
waarin mevrouw Nixon zat, werd even
min ontzien. Zijzelf, evenals haar man,
ontsnapte echter aan de uitbarstingen
van de betogers. De politie voerde een
charge uit op de aanvallers en gebruikte
daarby traangasbommen.
De minister van Buitenlandse Zaken
van Venezuela, die zich bij zijn Ameri
kaanse gast in de wagen bevond, werd
door glasscherven getroffen in zijn ge
zicht. Ook de tolk van de vice-president
werd geraakt.
Nergens zo erg
Een dergelijk onsympathieke ont
vangst heeft Nixon tijdens zijn bezoek
aan de Zuidamerikaanse staten nog niet
meegemaakt. In Lima (Peru) waren de
betogers, die hem met een steen raakten,
minder agressief dan in Caracas, van
waar zelfs berichten de wereld werden
ingezonden, dat communisten het plan
hadden opgevat Nixon te vermoorden.
Nixon zelf nam ook deze berichten
rustig op. Hy zei, dat hij ook in andere
hoofdsteden dergelijke berichten had ge
hoord, onder andere van Columbia.
Nergens was de ontvangst echter en
thousiaster geweest als juist daar.
Het incident deed zich voor, toen de
Cadillac met de vice-president erin van
de grote vierbaans verkeersweg, die naar
het vliegveld leidt, een van de smalle
straten in de buitenwijken van Caracas
insloeg. Een menigte van ongeveer 150
schreeuwende en spuwende jongelui om
ringde hier de wagen, uitte beledigingen
aan het adres van Nixon hij werd
„Yankee-hond" genoemd en bekogelde
hem met stenen, eieren en tomaten. Ook
werden Venezolaanse en Amerikaanse
vlaggen, die zich op de wagen bevonden,
vernield.
Alles afgelast
Dit ene incident vormde voor de
organisatoren van het bezoek voldoende
aanleiding het voorgenomen programma
af te gelasten. Inplaats van eerst een
krans te gaan leggen by het monument
van Simon Bolivar, reed Nixon onmid
dellijk naar de Amerikaanse ambassade.
Hij zal daar blijven, zolang de Venezo
laanse regering niet garandeert, dat hij
niet meer zal worden aangevallen. In
regeringskringen te Washington werd
gisteravond vernomen, dat de ambassa
de in Caracas geheel omringd was door
demonstranten.
Nixon zeide tijdens een inderhaast
belegde persconferentie, dat de Venezo
laanse autoriteiten nog meer geweld
daden verwachtten, indien hij zich in 't
openbaar zou verschijnen. Hij vertelde,
dat h\j van het hoofd tot de voeten was
bespuwd door de betogers en dat een
man recht in het gelaat van zijn echt
genote had gespuwd.
Maar de Amerikaanse vice-president
was ervan overtuigd, dat de betogingen
waren geleid door communisten. „Er is
hier een situatie ontstaan, waarbij de
communisten een aanhang hebben ge
kregen als gevolg van hetgeen er
gebeurde gedurende tien jaar van dicta
tuur. Wat wy vandaag zagen is de ver
schrikkelijke nalatenschap van de dicta
tuur van Perez Jimen^e".
De Lord Mayor van Londen ver
welkomde dezer dagen Prinses
Margaret bij haar terugkeer van
een rondreis door West-Indië.
Herleving aftrek
voor investering?
(Van onze parlementaire redacteur)
In het najaar van 1957 heeft de rege
ring in het kader van de bestedings
beperking de investeringsaftrek ge
schorst, waardoor een belastingvoor
deel kwam te vervallen en aldus ook
de prikkel tot investeren. In het begin
van januari j.I. is de Tweede Kamer
daarmee akkoord gegaan op voorwaar
de, dat de kwestie nog eens zou
worden bezien bij de indiening van de
industrialisatie-nota over de bevorde
ring van de werkgelegenheid door
uitbreiding van de industrie. Deze
industrialisatie-nota wordt in de loop
van de volgende week bij de Tweede
Kamer ingediend en gezien de stand
van de werkloosheid en de economi
sche vooruitzichten, is thans algemeen
de verwachting, dat een herleving van
de investeringsaftrek zal worden aan
gekondigd, waartoe de regering ge
machtigd is, zodat niet een apart
wetsontwerp nodig is, dat de goedkeu
ring van het parlement zou behoeven.
Bij allerlei gelegenheden en ook in de
vele jaarverslagen van ondernemingen
heeft het bedrijfsleven op de herleving
van de investeringsaftrek aangedrongen,
omdat investeringen, die nu worden
gedaan, toch pas over geruime tijd effect
hebben voor de werkgelegenheid Omdat
de bedrijvigheid reeds geruime tijd een
terugslag ondervindt, acht men het ge
wenst de ondernemingsgeest te prikke
len door het toestaan van een belasting
voordeel bij investeringen.
Iedereen, die in zijn bedrijf in een jaar
voor meer dan f. 3.000 investeerde voor
uitbreiding of verbetering van be
drijfsmiddelen, mocht gedurende vijf
achtereenvolgende jaren 4% van de
aanschaffingskosten extra in minde
ring brengen van de belastbare winst,
in totaal dus 20% extra. Het is niet
zeker, dat de investeringsaftrek in deze
zelfde vorm herleeft.
Op Hemelvaartsdag zal ons Blad
niet verschijnen, terwijl onze kan
toren de gehele dag gesloten zullen
zjjn.
Italiaanse president
bezoekt
Engeland
(Van onze Londense correspondent)
Gisteren is de president van Italië,
signor Gronchi, voor een driedaags
staatsbezoek in Londen aangekomen. Hij
werd begroet als symbool van het nieu
we na-oorlogse Italië, dat van het begin
af zonder moeilijkheden met Engeland
heeft samengewerkt. Het bezoek van de
president betekent de zichtbare uitdruk
king van het herstel van de traditionele
vriendschap tussen beide landen, welke
onderbroken werd door het regiem van
Mussolini en de oorlog. Men waardeert
het in Londen dat Gronchi. ondanks zijn
presidentschap, een actieve invloed
blijft uitoefenen vooral omdat hij zoveel
heeft gedaan om de Europese geest in
Italië te versterken. De president en de
Italiaanse minister van Buitenlandse
Zaken Pella zullen besprekingen voeren
met premier Macmillan en de Britse mi
nister van Buitenlandse Zaken Selwyn
Lloyd. Ongetwijfeld zal daarby de kwes
tie van de Europese vrijhandelszone ter
sprake komen, alsmede het topgesprek
waarbij, indien het doorgaat, Italië mis
schien ee© rol zal kunnen spelen.