Geen sprake van onderhandelingen tussen regering en opstandelingen Eerste dag van Londense staking in grootste discipline verlopen WEERBERICHT Zoekt Nasoetion een compromis Er dreigen complicaties van de zijde van tankauto-personeel en ontevreden spoorivegmannen 97ste jaargang DINSDAG 6 MEI 1958 No. 29433 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro nr Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Strijd om macht achter schermen Hij wil internationaal slagveld voorkomen (Van onze reisredacteur in Singapore) Singapore, 5 mei. Een verklaring van de militaire woordvoerder in Djakarta Pirngadie, dat de opstandelingen zich na de val van Boekit Tinggi tot onderhandelingen bereid hebben verklaard en Nasoetion, de chef-staf van het Indonesische leger, besloten heeft een delegatie van officieren der Siliwang-divisie naar de bevelhebber der opstandelingen, Kawilarang, te sturen is gevolgd door een dementi van een regeringswoordvoerder in Djakarta luidende „Djakarta wil niet onderhandelen". Welnu, zo verklaren woordvoerders der opstandelin gen in Singapore „wij evenmin". Een door Nasoetions woordvoerder genoemde brief van kolonel Warouw, die thans in Menado, de hoofdstad van het opstandige Noord-Celebes vertoeft, waarin deze om besprekingen vroeg, dateert van méér dan een maand terug. Dit blijkt uit de regel „wanneer er geen oplossing wordt gevonden dan zal ik (Warouw) mij aansluiten bij de opstandelingen". Immers, Warouw is inmiddels vice-premier in de tegenregering. werken in het gebied van Boekit Tinggi. Kolonel Ahmad Jani. commandant van de invasietroepen, heeft samen met het hoofd van de politie in Midden-Su- matra, Kahafoedin de oproep tot over heidsdienaren en burgers gericht om weer aan het werk te gaan. Veiligheidstroepen hebben razzia's in Boekit Tinggi gehouden om vrienden der opstandelingen te arresteren. Actie tegen Chinezen De woordvoerder van het plaatselijk militair commando in Djakarta heeft Tegenstelling Uit de tegenstrijdige Djakartaanse verklaringen blijkt inmiddels dat er we derom onenigheid is tussen de regering en Nasoetion. Reeds eerder verluidde het dat de laatste twijfelt aan de mogelijk heid om de opstand met louter Indone sische strijdkrachten neer te slaan. Hij is echter voortgedreven door linkse groe pen, door de regering en door Soekarno. Nasoetion heeft thans vermoedelijk de oude brief van Warouw aangegrepen om zonder prestige-verlies Kawilarang te benaderen. Het regeringsdementi duidt overigens aan dat dit plan waarschijn lijk zal worden getorpedeerd. De anti communistische Nasoetion beseft dat Djakarta slechts met steun van Moskou kans heeft de opstand neer te slaan en er zijn aanwijzingen dat hij en zijn po litieke vrienden via Hatta zoeken naar een compromis met de opstandelingen teneinde te voorkomen dat Indonesië een internationaal slagveld wordt. Ach ter de Djakartaanse schermen woedt al dus een strijd om de macht. Soekarno's beleid wordt door zijn tegenstribbelende opperbevelhebber niet vergemakkelijkt. Tot zover onze reisredacteur. Na de val vari Boekit Tinggi Het militaire apparaat heeft een op roep gericht tot de politie en de ambte naren, om met de militairen samen te vandaag bekendgemaakt, dat tijdens razzia's tegen subversieve actie, welke vannacht in Djakarta werden gehouden, tientallen personen zijn gearresteerd. Het verluidt dat de gearresteerden voornamelijk Chinezen waren, die na tionalistisch China vriendschappelijk ge zind zijn. De vorige week heeft de Indonesische regering de beschuldiging geuit, dat vliegtuigen van de opstandelingen, die aanvallen op havens in Oost-Indonesië hebben gedaan, zouden zijn bemand door nationalistisch - Chinese onderd anen Het invloedrijke nationalistische par tij-orgaan „Soeloeh Indonesia" berichtte vandaag, dat de „Kwomintang-organi satie" in Indonesië binnenkort zal wor den verboden. Kortgeleden voerden de linkse dagbla den reeds een campagne tegen de acti viteit van de „Kwomiritang-Chinezen" in Indonesië. De padvindersorganisatie der nationalistische Chinezen werd reeds verboden. Correspondent in arrest Tot de, gearresteerden behoort de cor respondent voor Indonesië van het Na- tionalistisch-Chinese persbureau CNA, Hsieh, die tevens optreedt als Indone sisch correspondent voor het Ameri kaanse weekblad „Time". Zijn woning werd door drie leden van de militaire politie doorzocht, terwijl een aantal pa pieren van het persbureau CNA in be slag werd genomen. De voorzitter van de Vereniging van Buitenlandse Correspondenten in Indo nesië, J. W. M. Martinot, had vandaag een onderhoud in het ministerie van Buitenlandse Zaken, waarin hij uiting gaf aan de bezorgdheid van de vereni ging over de arrestatie van een van haar leden. Hij overhandigde een brief, waarin de commissie het vertrouwen uitspreekt, dat het ministerie al het mo- In Orry-la-Ville. een plaatsje op 29 km afstand van Parijs, is op Be vrijdingsdag een monument onthuld op de erebegraafplaats, waar de stoffelijke resten rusten van 99 Ne derlanders. die tijdens de oorlogs handelingen en dè bezettingsjaren in Frankrijk zijn omgekomen. Een beeld van de plechtige onthulling van dit door Cor van Kralingen ont worpen monument. gelijke zal doen dat de heer Hsieh zon der verwijl in vrijheid zal worden ge steld. De woordvoerder van het ministe rie antwoordde, dat naar deze zaak een onderzoek zal worden ingesteld. Ook heeft de vereniging het Internationaal Persinstituut in Zürich op de hoogte ge steld. Er schoot nogal eens een lach op over E (Van onze Londense correspondent) De Engelsen bezitten het talent om 5 zich in noodsituaties op snelle en E vaak wonderlijke wijze aan te pas- sen en daarbij vaak tevens blijk ge ven vam hun ongelofelenk gevóel B voor humor en sportiviteit. Zo scha- H terde Londen gisteren om de man. die zich op een fiets uit de oertijd met een reuzevoorwiel en een klein achterwieltje voortbewoog. In een H open door een paard getrokken kar- g retje van een koopman in oude kle- n I ren hadden twee deftig uitziende g B City-heren met zwarte bolhoed en H H in jacquet plaats genomen. Als te- H genstelling zag men even later een 5 glanzende Rolls Royce vol arbeider; 5 in overall. Een onderwijzer stak zich in atletiektenue en begat zich als hardloper naar school! Hoogst origineel was een kantoorman, die zich met een waterscooter in snelle vaart over de Theems spoedde. maar hij had zelfs bij deze gelegen- heid zijn bolhoed en paraplui niet thuisgelaten Men ontwaarde een moeder, zwaar trappend op een g B bakfiets, waarin zij haar kinderen g H had geladen. In Harrow besloot het B stakerscomité met eigen auto's een speciale taxidienst voor gebrekkigen 5 en ouden van dagen te organiseren. E De vakbond zal de benzine voor deze hulpvaardige stakers betalen. J SOLEX bromlietsen H. Walenkamp Zn TURFMARKT 5 Kouder De Bilt verwacht tot morgenavond: Zwaar bewolkt met tijdelijk enige regen, maar morgen ook opklaringen. Matige tot krachtige zuidwestelijke wind, ruimend naar west. Kouder over dag. (Opgemaakt te 11.15 uur) 7 mei Zon op: 5.01 uur; onder: 20.13 uur. Maan op: -.— uur; onder: 8.29 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.45 en 18.13 uur. Laagwater te 1.31 en 13.59 uur. DR nummer bestaat nit 12 pagina's. (Van onze Londense correspondent) De eerste dag van de Londense busstaking is uiterst rustig en wat de houding van het publiek betreft zelfs triomfantelijk verlopen. Van enige ontstemming of spanning bleek geen sprake. Volgens de politie is dit de kalmste staking in 25 jaar! Van de 50.000 man buspersoneel hadden zich 74 werkwilligen aangemeld, doch onder hen was slechts een gering aantal chauffeurs en conducteurs, die onverrichterzake huiswaarts moesten keren. Allerlei vakbonden hebben hun sympathie met de busstaking betuigd. Er dreigt thans een complicatie, omdat de vakbond van personeel van benzinetankauto's heeft besloten, dat zonder schrifte lijke toestemming van de bond geen brandstof meer mag worden afgeleverd aan de autobusondernemingen, wier reiswagens personeel van grote bedrijven helpen vervoeren. Deze maatregel beoogt elke poging tot breken van de staking te ver ijdelen. Het gevaar is niet denkbeeldig, dat een incident ook tot een staking bij het benzinevervoer zal leiden, waardoor het gehele motortransport zou komen stil te liggen Publiek verdrong zich bij de treinen Misschien kwam het door het mooie weer. maar het leek alsof de verdwij ning van de bussen geen vat had op de Londenaren. Hei komt voor een deel ook omdat de bij het zakencentrum gelegen grote spoorwegstations duizenden vlak bij htm werk brengen. Bovendien func tioneert de ondergrondse normaal, al moest het publiek hier en daar soms een uur in de rij staan voor dat het zich als haringen in een ton in de treinen kon persen! Op een aantal toegangswegen liep het autoverkeer vast. zodat wande len de beste oplossing was. De enige methode om chaos te vermijden lt ge durende de busstaking de werkuren der bedrijven te veranderen, zodat de men senstroom zich niet langer op de gebrui kelijke uren toespitst. De minister van Transport heeft via de Kamer van Koophandel een beroep op firma's ge daan om dit vrijwillig te organiseren. Een grote menigte Londenaren ging gisteren, de eerste dag van de busstaking in de Engelse hoofdstad, te voet naar het werk. Een ongc- biuikelijk beeld van Londen zonder de bekende dubbeldekkers. Wil Cousins een compromis? In het Lagerhuis ontstak Labour in woede, toen de minister van Arbeid, Macleod weigerde in dit stadium in te grijpen. Hij wilde zich kennelijk niet door zijn politieke tegenstanders de wet laten voorschrijven. De socialisten, die de staking hoe langer hoe meer als een politiek conflict beschouwen, hebben daarna een motie van afkeuring in het regeringsbeleid ingediend. Labour be schuldigt de regering ervan, dat haar politiek aansprakelijk is voor de staking. Uit de woorden van stakingsleider Frank Cousins, vlak voor het begin van de sta king geuit, valt in elk geval op te maken, dat hij bereid is tot een compromis. Er heerst bezorgdheid, dat ook bij de spoor wegen een uitbarsting zal volgen. De busstaking heeft niet nagelaten de stem ming onder het ontevreden personeel te beinvloeden. Het eist een belangrijke en onmiddellijke verhoging. De reeds lang bij de Engelse spoor- mannen broeiende crisis dreigt vandaag bq de hervatting van de besprekingen tussen de spoorwegleiding en de bonden een hoogtepunt te bereiken. Eventuele stakingsacties van het spoorwegpersoneel zou ook ten doel hebben de poging van de regering te verijdelen om de Londen se buswerkers te isoleren. Een spoorweg staking zal waarschijnlijk niet eerder dan 18 mei kunnen beginnen. Hierbij dient echter te worden opgemerkt, dat dc spoorwegvakbonden totnutoe een ver* zoenende houding hebben aangenomen, maar het psychologisch effect van de busstaking doet zich ongetwijfeld gelden. Nederlandse plantages onder toezicht President Soekarno heeft een decreet uitgevaardigd, krachtens hetwelk alle Nederlandse plantages en landbouwon dernemingen in Indonesië onder toezicht van de regering worden geplaatst. De maatregel heeft ook betrekking op de gemengde ondernemingen, d.w.z. de ondernemingen waarin Nederlanders zo wel als de Indonesische regering belan gen hebben. Alsmede op de bedrijven die op de een of andere manier te ma ken hebben met eerdergenoemde onder nemingen. De maatregel is genomen „in het be lang van de staat". Volgens een officiële verklaring zal de minister van Landbouw Sadjarwo in de toekomst belast zijn met de leiding van de bedrijven en de noodzakelijke maat regelen treffen voor de voortzetting van het werk op deze ondernemingen. Nasoetions waarschuwing In kringen van de oliemaatschappijen in Djakarta was men niet bereid com mentaar te leveren op de instructie van generaal-majoor Nasoetion met betrek king tot het blijven functioneren van de oliebedrijven in Indonesië. Doch gezag hebbende kringen zeiden, dat in het communiqué de vastbeslotenheid van het leger tot uitdrukking wordt gebracht om te verzekeren, dat zich in de werkzaam heden der maatschappijen geen stagna tie zal voordoen als gevolg van de ge beurtenissen der laatste dagen. Zij wezen erop. dat dit communiqué werd uitgegeven na een publikatie. waar in de secretaris-generaal van de com munistische partij D. N. Aidit de waar schuwing uitte, dat de partij maatrege len tegen de economische belangen van de V.S. in Indonesië zal propageren ..in geval van voortgezette bemoeienis van Amerikaanse onderdanen in de Indone sische opstand". Twee van de in Indonesië opererende oliemaatschappijen zijn Amerikaans be zit. Ontslag aan consul-generaal Het Indonesische ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft gisteren bekend gemaakt, dat de consul-generaal in Sai gon W. Pesik die zich de vorige week bij de opstandelingen heeft aangesloten, is ontslagen. Pesik. die op het ogenblik in Singa pore verblijft, zou voornemens zijn naar Noord-Celebes te gaan. Centrale regering impopulair Volgens de Philippijnse nieuwsdienst heeft een hoofdredacteur van een Indo nesische krant te Manilla verklaard, dat het de meerderheid van het Indonesi sche volk niet interesseert wat met de regering-Soekarno gebeurt in haar strijd Korte vrijheid voor Schmidt en Hamid? Volgens een lid van het Indonesische parlement zou de Nederlander J. C. J. G. Schmidt, die in 1956 op beschuldi ging van subversieve activiteit tot le venslange gevangenisstraf werd ver oordeeld, enkele dagen uit de gevange nis geweest. Zijn berechting twee jaar geleden trok de aandacht van ge heel de wereld Het parlementslid Wirjosepoetro heeft in schriftelijke vragen aan de regering verzocht mede te delen wie Schmidt en Sultan Hamid van Pontianak die ook nog gevangen zit, had gemachtigd om de gevangenis voor enkele dagen te verlaten. Het parlementslid merkte op. dat de tijdelijke vrijheid van deze twee veroor deelden door hen kan zijn gebruikt voor handelingen ten nadele van de Sraat. Zowel Schmidt als Sultan Hamid zit ten hun straf uit in de Tjipinang-ge vangenis in Djakarta. Sultan Hamid kreeg tien jaar gevangenisstraf wegens een poging tot omverwerping der rege ring in 1950, tezamen met Westerling, die in januari van dat jaar met zijn „le ger" een aanval deed op Bandoeng. Soekarno en Hatta „zij-aan zij" I Voor het eerst sinds lange tijd zijn I President Soekarno en oud vice- I president Hatta weer samen gezien, g I aldus het Indonesische persagent- a I schap Antara. I Beiden waren aanwezig bij de ope- m I ning van Indonesie's eerste moder- 5 I ne sportpark „Ka rang Sotra" in 5 I Bandoeng. De president knipte het gebrul kelijke lint door, en Hatta liet de ballonnen op, een der festiviteiten waarmede de opening gepaard ging. „Na afloop van de openingsplechtig- heid wandelden Soekarno en Hatta 1 zijde aan zijde naar een gebouw in I het park" aldus Antara. tegen de opstandelingen. De hoofdre dacteur zeide: „In feite hoopt het Indo nesische volk dat de opstandelingen winnen". Deze journalist zeide dat de centrale regering zeer impopulair is bij de grote massa. ,,De meesten weten niet wat er aan de hand is en hechten geen geloof aan wat zij lezen over ontwikkelingen in de re volutie". Volgens deze zegsman geven Indone siërs die „op de hoogte" zijn, er de voor keur aan hun inlichtingen uit bronnen van buitenaf te ontvangen. Hij zeide dat voor zover iiij de gevoe lens van het volk kon peilen, „Indone siërs niet willen vechten tegen Indone siërs". Wat de door de centrale rege ring uitgesproken beschuldigingen over buitenlandse inmenging betreft, ver klaarde de zegsman: „Niemand gelooft dit". Deens diplomaat pleegde verraad Geheime stukken aan een Oosteuropees land geleverd (Van onze Zweedse correspondent in Kopenhagen) Nadat gisteren mooie woorden over de samenwerking der NAVO-landen waren gezegd en de conferentie achter gesloten deuren in Kopenhagen was begonnen, werd bekend dat een Deens diplomaat wordt verdacht schandelijk verraad te hebben gepleegd. De in Bonn geaccredi teerde Deense ambassade-secretarie Einar Blechingberg heeft, zoals in Ko penhagen wordt medegedeeld, belang rijke militaire stukken aan een Oost- europese macht uitgeleverd. Dit is mo gelijk geweest, omdat er in het archief van de ambassade te weinig op werd gelet, dat geleende stukken ook werke lijk terugkwamen. Niemand zou ook in Blechingberg een verrader hebben ge zien. Reeds in 1920 kwam hij in dienst van de Deense staat, welke hij 38 jaar lang trouw, o.a. in Melbourne, Sydney, Bern en Warschau heeft gediend. In Teheran is hij zaakgelastigde geweest en toen de oorlog uitbrak zat hij in Washington. De toenmalige Deense ambassadeur aldaar, Kaufman, verbrak het contact met het vaderland. Blechingberg echter reisde terug. Na de oorlog kwam hij op de economisch-politieke afdeling en heeft o.a. goed werk gedaan door van Polen en Rusland vergoeding te krijgen voor Deens bezit in de Baltische landen. Zo werd hij dan te Bonn adviseur voor economisch-politieke vraagstukken. Men weet nog niet, of hij kans heeft gezien andere belangrijke stukken aan de nog niet genoemde Oosteuropese mo gendheid door te geven. Het staat wel vast, dat hij de documenten betreffende de samenwerking tussen de Westduitse en de Deense vloten in de Oostzee van bezitter heeft doen veranderen. Daar mee zijn ook stellig enige NAVO-gehet* men prijsgegeven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1