Opstandelingen zijn nu weer met nieuwe moed bezield Ruim achtduizend Londense bussen bleven vanochtend in de garages WEERBERICHT Tweede fase door hen gewonnen Langdurige wapenstilstand van vakbonden met regering op het gebied van lonen is ten einde Balastore Bankloper te Groningen brutaal beroofd van 60000 gulden 97ste jaargang MAANDAG 5 MEI 1958 No. 29432 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro n Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Soekarno lieeft alleen macht op Java (Van onze reisredacteur) Singapore, 3 mei. Minister Soebandrio's noodkreet omtrent de buitenlandse agressie in Indonesië, alsmede de dreigementen om de zaak voor de V.N. te brengen en andere stappen te doen, onder strepen het feit dat de afgelopen gewaande Indonesische opstand nu feitelijk pas recht begonnen is. De verslagen geachte opstandelingen op Celebes verkeren naar het schijnt, in een positie, waaruit Djakarta hen op eigen kracht niet kan verjagen. Het conflict staat dus remise! Na het scepticisme door het Sumatra-fiasco lijkt dan ook de conclusie gewettigd dat de opstandelingen hun positie geconsolideerd hebben en de tweede fase van de revolutie hebben gewonnen. Het feit dat Dja karta nog niet capabel is tot de hoognodige luchtaanvallen op Menado over te gaan, duidt aan dat Menado buiten de slagarm van de Indo nesische luchtmacht is. Alle bases voor luchtaanvallen of invasie op Borneo, Celebes en de Molukken liggen daarentegen binnen het bereik van de naar het heet snelgroeiende opstandelingen luchtmacht, die aldaar tankende vliegtuigen van commodre Soeryadarma zware verliezen op de grond en in de lucht zou toebrengen. Trefzekere luchtmacht Misschien zijn enkele raids op Menado mogelijk, maar geregelde bombardemen ten stellig niet. De blijkbaar trefzekere opstandelingenluchtmacht veegt met haar aanvallen op schepen en bases de O.ostindonesisehe wateren schoon en maakt bevoorrading der invasiebases on mogelijk. Een invasie zonder Iuchtdek- king met kwestbare verbindingslijnen zou zelfmoord zijn. De troepenschepen zouden voor de piloten van generaal Ka- wilarang een gedroomde prooi zijn en' het moreel van de Indonesische centra le troepen verdraagt geen zware verlie zen. Djakarta kan de Oostindonesische Archipel niet meer van rijst voorzien. De eilanden zijn - zo gelooft men - straks afhankelijk voor hun voedsel voorziening van Menado. waarmee het merendeel van Oost-Indonesië de facto in de invloedssfeer der opstandelingen geraakt. Inmiddels hebben Menado's succes sen aan de Sumatra-rebellen nieuwe moed gegeven. Nasoetions opmars vor dert traag en Zuid-Sumatra is na Bar- lians ontslag onrustig geworden. Nasoe tions handen zijn verder gebonden door de noodzakelijke beveiliging der oliebe- drijven van BPM. Stanvac en Caltex, die - nu de Shell haar Borneo-produktie stop zette - Djakarta's laatste grote in komstenbron vormen. Sumatra rustig houden kost geld en voedsel. Nu de han del door de exorbitant hoge verzeke ringspremies voor de scheepvaart steeds moeilijker wordt, rijst de vraag hoe lang hetkrakend gebouw van Djakarta's eco nomie nog overeind kan blijven. Beslissende klap Zal het gebruik van de nieuwbestelde Migs Ilyushins (vermoedelijk met com munistische vrijwillige piloten) Soekar no in staat stellen Menado een beslis sende klap toe te brengen? Het antwoord is onzeker. De straal vliegtuigen moeten immers nog geas sembleerd worden. De Migs met hun korte actieradius zouden bovendien van moeilijk te bevoorraden en gemakkelijk aan te vallen bases moeten opereren. De toestellen met grotere actieradius zullen moeten starten van Kemajoran, omdat alleen daar de startbanen lang genoeg zijn en dat is zelfs voor deze ilyushins te ver weg. Om deze Migs in de strijd te kunnen brengen zou Moskou een staf van technici, vliegveldbouwers en grondpersoneel moeten zenden - zo ver namen wij - en dat is een tijdrovende operatie. Bovendien is een dergelijke daad gevaarlijk in verband met interna tionalisatie van het conflict. Voorshands zijn de opstandelingen dus heer en meester in Oost-Indonesië. waar zij tijd winnen om hun potentieel uit te breiden door leveringen uit Formosa en de Phi- lippijnen. Soekarno heeft feitelijk slechts onbe streden macht op Java. Zonder buiten landse tussenkomst zou deze remisestel ling, die maanden kan duren, vermoede lijk in een compromis eindigen. De vraag nu of de fantomen-jager Soekar no onverstandig genoeg zal zijn om zich met huid en haar aan Moskou en Pe king te verkopen of volgens de bekende Indonesische compromisneiging plotse ling aan de opstandelingen-eisen tege moet te komen. Nu de partijen door zo'n afstand van elkaar zijn gescheiden, verschuift het strijdtoneel van het militaire naar het politieke vlak. dat wil zeggen van jungle en tronenzee naar het diplomatieke slagveld. (Men zie ook elders) Bij het Nationaal Monument op de Dam in Amsterdam werd zaterdagochtend een nationale do denherdenking gehouden. Koningin Juliana. Prinses Beatrix, minister president Drees. minister Staf, bur gemeester Van Hall en de Commis saris der Koningin dr. Prinsen op weg naar het monument. Geleerden in V.S. bepleiten einde van kernproeven De „Federatie van Amerikaanse ge leerden", die ongeveer 2.000 leden telt, heeft zich zondag uitgesproken voor een akkoord over de stopzetting der kern proeven. zonder dat men wacht op een algemene overeenkofrist over de ontwa peningskwestie. Er moet snel gehandeld worden, hoe langer men wacht met het verbod van kernproeven, des te groter is het risico, dat kernwapens in handen komen van onverantwoordelijke regeringen en dat een van deze een algemene kernoorlog dreigt te ontketenen, aldus de federatie. Het is daarom beter met een akkoord over de stopzetting der proeven te be ginnen, daar op de naleving hiervan toezicht kan worden uitgeoefend. Toe zicht op een verbod van de vervaardi ging van kernwapens is veel moeilijker en het schijnt daarom slechts mogelijk in kleine etappen te werk te gaan, zo wordt verklaard. Verkeer in wereldstad ontwricht (Van onze Londense correspondent) I In het enorme gebied van Groot-Londen is vannacht om twaalf uur een bus- staking begonnen, waardoor vandaag niet minder dan vijfduizend bussen uit het centrum van deze wereldstad verdwenen waren, evenals duizenden andere bussen uit de buitenwijken. Vijftigduizend man buspersoneel heeft aan het stakings parool gevolg gegeven. Het gaat om een loongeschil. Tragisch is, dat deze staking, i welke misschien het signaal zal zijn voor een zich uitbreidende stakingsgolf in de industrie, is uitgebroken op een ogenblik, dat de financiaal-economische oplos- singen der regering vruchten beginnen af te werpen. Hoewel het landsbestuur optimistisch is, achten Macmillan c.s.het nog te vroeg om de teugels maar te laten vieren. Technisch is de staking een gevolg van het feit, dat de Transportarbeiders- unie geweigerd had de haar onwelgevallige uitspraak van het bemiddelingsorgaan te aanvaarden. Dit was een kardinale fout, maar ook aan regeringskant zijn er fouten gemaakt, zoals de weigering in januari om een onderzoek te laten instellen i naar de lonen in het busbedrijf. Van toen af ging het bergafwaarts met het conflict. Doodstraf op Cyprus opnieuw ingevoerd Gouverneur Sir Hugh Foot van Cy- prijs heeft besloten tot wederinvoering van de verplichte doodstraf voor het dragen van vuurwapens en het gooien met bommen. Hij heeft deze maatregel genomen naar aanleiding van het dood schieten van twee Britse militairen-in burger door verzetslieden. Dit ge schiedde zondagochtend in de Griekse wjjk van de Cyprische stad Famagusta. De Grieks-Cyprische verzetsbeweging Eoka had eerder bekend gemaakt, dat zij haar vergeldingsmaatregelen zou her vatten, tenzij de Britten een einde zou den maken aan de „onmenselijke maat regelen" in de Britse gevangenkampen. Dit ultimatum is op 28 april jl. afge lopen. SOLEX bromfietsen H. Walenkamp Zn TURFMARKT 5 Enkele buien De Bilt verwacht tot morgenavond: Veranderlijke bewolking met enkele regen- of onweersbuien. Overwegend matige zuidwestelijke wind. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere. (Opgemaakt te 11.15 uur) 6 MEI Zon op: 5.02 uur; onder: 20.12 uur. Maan op: 23 36 uur: onder: 7.28 uur. Hoogwater te Katwijk te 4.59 en 17.27 uur. Laagwater te 0.50 en 13.17 uur. Advertentie vast\zonnig weer tiet goedkoopste goede zongordijn met de sleufjes Dit nummer bestaat uit 14 pagina's Echtpaar vond de tas Geld terug dank zij twee moedige jongens (Speciale berichtgeving) „Grüp hem. grjjp hem!, hij heeft me bestolen!" Dat schreeuwde de 61-jarige bankloper van de Rotterdamsche Bank, de heer S. v. d. Vries, zaterdagmorgen omstreeks elf uur op de Ubbo Emmiussingei te Groningen. Een man op een bromfiets had hem de zwarte tas, waarin f 60.000.zat, bestemd voor de Ned. Bank, uit handen getrokken. Twee jongens die langs kwamen fietsen, hoorden het geschreeuw en zetten de bromfietser achterna. In de Folkingestraat reden zij hem klem, waarna de man de bromfiets aan de kant smeet en er hardlopend van door ging. In de Had- dingestraat moet hij zich weer in het nauw gebracht gevoeld hebben, want een echtpaar, dat daar wandelde, vond de zwarte tas met al het geld er nog in. 's Middags heeft de politie een 36-jarige loswerkman gearresteerd, als verdacht van deze brutale roofoverval. De man, die reeds vaker met de politie in aan raking is geweest en als „zwerver" bekend staat, ontkent echter er iets mee te maken te hebben. Zoals op bijna alle andere dagen verliet de heer Van der Vries, die reeds 30 jaar dit werk doet. zaterdagmorgen het gebouw van de Rotterdamsche Bank om geld te brengen naar de Ned. Bank aan het Hereplein. Dit keer ging hij op de fiets in verband met de zaterdagse drukte. Men mag bijna wel aannemen, dat de rover de bankloper het kantoor van de Rotterdamsche Bank heeft zien uitko men om daarna op zijn brommer naar de Ubbo Emmiussingei te gaan. Vermoe delijk heeft hij zich van tevoren op de hoogte gesteld van de route die de wis sellopers nemen. De heer v. d. Vries zag op de Ubbo Emmiussingei wel een man, die aan zijn bromfiets stond te morrelen, maar hij sohonk er verder geen aandacht aan. Duizenden trokken zaterdagavond door de duinen van Overveen naar 'het eregrafveld voor de dodenher denking op deze fusilladeplaats. Toen hij de man voorbijfietste, richtte deze zich plotseling op en gooide uit een nikkelen tabaksdoos de bankbediende zeer fijne tabakstof in het gezicht. De heer v. d. Vries draagt echter een bril, waardoor dit stof niet in zijn ogen terechtkwam en hij onmiddellijk na de eerste verbouwereerdheid weer bij zijn positieven was. Hij begon hard om hulp te roepen, toen hij merkte, dat de man er met de zwarte leren tas met f. 60.000 vandoor ging. De tas was deze keer ook niet met het veiligheidskettinkje ver bonden aan de pols van de heer De Vries. Bij de lichte worsteling die er ontstond verloor de rover zijn polshor loge. Twee scholieren, die toevallig kwamen aanfietsen, zetten onmiddellijk de ach tervolging in. Zij meenden, dat het om de bromfiets ging. Door de Ubbo Em- miusstraat over het Zuiderdiep, waar de rover nog bijna wist te ontsnappen door vlak voor enkele auto's langs te rijden, waar de jongens op moesten wachten, bereikten zij de Folkingestraat. waar zoals altijd veel auto's geparkeerd ston den. De bromfietser kon hier niet zo hard meer opschieten en de twee kna pen zag toen kans hem voorbij te komen en hun fietsen voor de brommer te rijden. De man sprong van de bromfiets, gooide die aan de kant en ging er met de tas van door de Haddingedwarsstraat 0 Slot op pag. 2 tegenzin deze staking ingaat, wordt zwaar getroffen. In plaats van hun we kelijkse verdiensten van 110 gulden (in clusief verplicht overwerk) zullen zij thans 20 gulden stakingsuitkering ont vangen plus een toeslag voor gehuwden en kinderen en zij zullén verder aange wezen zijn op maatschappelijke steun. Velen zullen door extra werk trachten ef nog iets bij te verdienen. Zo zijn er bus conducteurs, die zich reeds als tuinman hebben aangediend. Veler vakantie komt in het gedrang evenals dat het geval is met afbetalingsschulden. Het is dan ook zeker, dat niemand onder de busman nen en -vrouwen de staking licht opvat. De machtige Transport arbeidersbond, welke wekelijks meer dan een miljoen gulden aan stakingsgelden moet uitke ren. zou de staking zes tot acht weken kunnen volhouden. Oud probleem. Onhandig optreden van weerszijden M ...vaardig genoeg vormt de staking thans het enige middel om het gesprek weer op gang te brengen. Want daar door vervalt de bindend geachte tribu naaluitspraak. Onhandig optreden van de regèring heeft helaas het vertrouwen in de onpartijdigheid van de bemidde lingsorganen ondermijnd. Hier ligt de kern van de huidige moeilijkheden. Gehoopt wordt, dat men, nu de sta king er eenmaal is. met een schone lei kan beginnen. Daarom heerst er nieuwe verwachting voor een spoedige oplos sing. De praktijk heeft echter bewezen, dat grote stakingen meestal van langdu rige aard zijn. Van beide kanten staat hier prestige op het spel en het bureau cratische apparaat werkt nu eenmaal stroef. De voorspelling is. dat de bus staking tenminste twee weken zal du ren! De transportarbeidersunie is een bolwerk, dat beschikt over middelen, welke de honderdmiljoen gulden te bo ven gaat' Van snel toegeven zal daarom waarschijnlijk geen sprake zijn. De vori ge algemene busstaking in 1937. welke onder leiding stond van de latere minis ter van Buitenlandse Zaken, wijlen Er- nest Bevin. duurde drie weken, doch werd door de stakers verloren. Vandaag zou het Britse kabinet beraadslagen over de situatie. Hoe geweldig omvangrijk het conflict in Londen is. blijkt wel hieruit, dat het gebied, waarin de London Transport opereert, niet minder dan 2000 vierkante mijl omvat! In een cirkel met een mid dellijn van 100 kilometer rijdt vandaag geen enkele bus. Normaal ziin er, in het centrum en daarbuiten, niet minder dan 8400 bussen op de weg, waarvan 5600 van de bekende rode dubbeldeksbussen. Gemiddeld vervoeren zij per etmaal 8.2 miljoen passagiers. Daarenboven ver voeren de ondergrondse treinen dagelijks 1.8 miljoen passagiers maar deze treinen blijven doorrijden, hoewel ook bij het personeel van de underground een con flict broeit. Zoals ook bij voorgaande conflicten het geval was. stelde het ge disciplineerde Engelse publiek zich keu rig in de rij (kom daar in Nederland eens om. waar men voor een bioscoop - loket nog niet eens in de rij kan staan. Red. LD) bij de bushaltes op, waar de wachtenden dan door passerende per sonen- en vrachtwagens werden opge pikt. ledereen verliest erbij Het lijkt onwaarschijnlijk, dat de re gering reeds in het beginstadium van het conflict militaire vrachtauto's ter beschikking zal stellen, omdat dit kwaad bloed zou kunnen zetten en tot sterke uitbreiding van de stakingsactiviteit aanleiding zou kunnen geven, mogelijk zelfs tot een algemene werkstaking zou kunnen leiden. De staking zal enorme economische schade teweegbrengen. Tal van bedrij ven zullen zonder busvervoer niet nor maal kunnen functioneren. London Transport, dat toch al met een groot tekort heeft te kampen, zal wekelijks door derving van inkomsten nog eens extra 4.5 miljoen gulden verliezen! Ook het buspersoneel dat met grote Deze vakorganisatie, die arbeiders van allerlei slag omvat - van vroedvrouwen tot doodgravers - is de grootste ter we reld en kan daarom wel tegen een stootje. Het is echter een staking, welke weinigen zal overtuigen. Het busperso neel van Centraal-Londen vecht voor het luttele bedrag van een gulden, min der dan de prijs voor een pakje sigaret ten! Het personeel van de landelijke bussen rond de hoofdstad daarentegen strijdt voor een bedrag van ruim vijf gulden. Maar het tragische is vooral, dat dit conflict van het begin af door alle betrokkenen, de regering inbegrepen, op een hoogst ongelukkige manier is aange pakt. Er wreekt zich hier een tekort aan leiderschap, dat in volkomen verouder de methoden is vastgelopen. Men is verstrikt geraakt in een overgrote mate van bureaucratie. Daarom zal het niet eenvoudig zijn om de knoop te ontwar ren. Aan de langdurige wapenstilstand tus sen de vakbonden en de regering on het stuk van zelfbeheersing op Ioongebied is thans een einde gekomen. Er staat daar om veel meer on het snel, dan enkele shillingen! De staking is een symptoom van de crisis in de industriële verhou dingen, welke aan beide zijden nog maar al te vaak door starheid en kortzichtig heid w orden gekenmerkt. Dit is een pro bleem waar Engeland, al jaren mee kampt en waar het voorlopig nog niet uit zal komen! Drukte in de Bollenstreek Keukenhof: 45.000 bezoekers Het fraaie voorjaarsweer heeft giste ren weer velen naar de Keukenhof ge lokt. Om wat nauwkeuriger te zijn niet 1 minder dan ongeveer 45.000 personen bezochten dit over de gehele wereld be kende bloemenparadijs. Op de parkeer terreinen stonden 375 autobussen, waar van de helft uit het buitenland afkom stig. 38% van deze bussen hadden Duit. se nummerborden. Het aantal gepar keerde personenauto's bedroeg naar schatting 7000. Ook de rijwielbewakers hadden geen slechte dag. Wat de scoo ters betreft deze waren niet meer te teUen! Overigens is het opmerkelijk, dat het aantal fietsen in de bollenstreek, zelfs op een dag als gisteren afneemt. Vele Duitsers arriveerden op deze zon nige zondag per extra trein uit Keulen en Essen. Ondanks de drukte liep het verkeer in de omgeving van Keukenhof uitstekend. Ook elders in de bollenstreek§ waar het gonsde van toeristische activiJ teit, werd het verkeer over het algemeen soepel verwerkt. Afgezien van een tra gisch ongeval op de Rijksstraatweg te Wassenaar, waarvoor wij naar elders in dit blad verwijzen, deden zich op de wegen, welke naar of door de bollen velden voeren, geen verkeersongelukken van betekenis voor. Slechts hier en daar vonden enkele aanrijdingen met licht* materiele schade plaats. VROUWEN-VREDESGANG TE AMSTERDAM Nadat in 1938 de laatste Vrouwen- Vredesgang is gehouden, wordt door het landelijk comité ter bevordering van de Vrouwen-Vredesgang op Goedewilsdag (17 mei) te Amsterdam wederom zulk een gang georganiseerd en wel des mid dags om 3 uur. Verzamelplaats theehuis „De Rotonde", Vondelpark.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1