Zigeuners beweenden in Lendinara
(Italië) hun gestorven Koningin
Haar opvolging komt ivaarschijnlijk op grote
markt in Gonzaga (in september) aan cle orde
Marika (gehuwd) maakt een kans
Leiding N.V. Commereiële Bank
gaf schuld debacle aan employé
Djoeanda beschuldigt kra htig
Werkloosheid in Amerika is
voor het eerst wat gedaald
97ste jaargang Donderdag 1 mei 1958 Vierde blad no. 29429
(Van onze Romeinse correspondent)
In het dorpje Lendinara, niet ver van Rovigo in de Podelta, is een koningin
gestorven, Mimi Rossetto, Koningin der zigeuners. Het.is eigenaardig, dat Italië,
hoewel het weinig zigeuners huisvest, een zo grote rol speelt in de geschiedenis
van het zwervende volk. Ieder jaar in september wordt te Gonzaga, niet ver van
Mantua, de grote jaarmarkt gehouden, waar zigeuners uit alle landen, ook van
achter het ijzeren gordijn, elkaar ontmoeten.
De markt van Gonzaga is een oeroude instelling. Ze wordt al vermeld door kro
niekschrijvers uit de elfde eeuw! Het is heel moeilijk betrouwbare berichten te
geven over doen en laten der zigeuners en daarom is het op dit ogenblik niet
mogelijk om te zeggen wanneer de opvolger van Koningin Mimi zal worden ge
kozen. Naar het schijnt heeft de stervende Koningin ook geen aanwijzingen ge-
gegeven over de opvolging, zodat ditmaal de keuze een echte verkiezing zal zijn
en niet, zoals gewoonlijk, een soort rite, die alleen ten doel heeft het besluit van
de overleden heerser te bevestigen.
De tent waarin zij gestorven is, is plech
tig verbrand. Aanvankelijk was die tent
vol bloemen. Zelfs werd een grote bos
rode anjelieren uit een vliegtuig op de
tent geworpen. De Koningin lag toen J
opgebaard tussen vier zilveren kande- I
laars. Zij droeg een geel zijden kleed
Doodsstrijd duurde
langer dan verwacht
Mimi (65 jaar oud en ongehuwd) was
eigenlijk geen echte Koningin, maar
droeg in feite de titel van „regentes".
Een niet getrouwde vruuw kan name
lijk geen Koningin zijn van het noma
denvolk. Geboren te Bilbao heeft Mimi
eerst in de woonwagen, later in een
personenauto, heel West-Europa, de
Sovjet-Unie, het grootste deel van Azië
en Noord-Afrika bereisd. Ettelijke hon
derdduizenden kilometers had zij al fge-
legd, toen zij vijf jaar geleden tot regen
tes werd gekozen, een regentes, die men
overigens toch steeds „Koningin" noem
de. Juist haar rijke ervaring was naast
haar volstrekte eerlijkheid de reden tot
haar keuze. Als Koningin trok zij 'van
land tot land, bezocht haar overal ver
spreide „onderdanen", regelde geschil
len en sprak recht.
Spectaculair heengaan
Haar dood is meer dan spectaculair
geweest. Ruim een maand geleden was
zij met haar auto in botsing geraakt met
een vrachtauto. Met een gebroken been
werd zij in het ziekenhuis van Lendi
nara opgenomen. Haar wonden genazen
slecht. Het bleek, da,t haar bloedsomloop
niet in orde was en haar lichaam werd
met de dag meer bedekt met open won
den. Kort geleden weigerden ook de nie
ren dienst. De artsen gaven haar op.
Maar juist op het ogenblik, waar op de
wetenschap verklaarde, dat zij hoogstens
nog enkele uren te leven had. werd zij
het middelpunt van aller aandacht.. Zij
wenste het ziekenhuis te verlaten en gaf
bevel, dat haar tent zou worden opge
richt op het grasveld voor de kerk van
Sint Franciscus. De zusters lieten een
ledikant uit het ziekenhuis brengen,
maar Mimi eiste, dat haar matras zou
worden neergelegdop de naakte grond.
De zigeuner sterft onder de tent en in
contact met de aarde en het gras. Tegen
alle verwachting duurde haar doodstijd
niet enkele uren, maar vier volle dagen!
Uit alle richtingen, maar vooral uit
Frankrijk en Joego-Slavië, kwamen de
zigeuners naar Lendinara, bij duizenden.
Maar de Italiaanse politie liet alleen
diegenen door, die een paspoort konden
tonen, een kleine minderheid. Toch zijn
enkele honderden, levend onder de ten
ten van een uitgestrekt kamp, getuigen
geweest van het einde der wegens haar
wijsheid vermaarde Koningin.
Trots op grote belangstelling
Mimi's „raad van ouden", vier man
nen en twee vrouwen, was steeds in de
koninklijke tent aanwezig. Men hoopte,
dat zij aanwijzingen zou geven over „de
koningssohat", die ergens verborgen
moet zijn en over de opvolging. Of dit
gebeurd is, zal een niet-zigeuner wel
nooit te weten komen. Kreunend van
pijn rookte zij verder onafgebroken haar
pijp en dronk ongehoorde hoeveelheden
ijskoud bier. Zij vond de kracht of voor
de fotografen en de televisie te glim
lachen. Naar het schijnt bepaalde zij
zelf het tarief voor de foto's. Ook haar
dood moest haar, doorgaans verre van
arme, onderdanen ten goede komen. Een
foto van een paar huilende zigeuner
vrouwen kostte 5000 lire (dertig gulden),
een opname van de koningin zelf op
haar sterfbed 15.000 als de fotograaf een
Italiaan, en 25.000 als hij een niet-
Italiaan'was. En Mimi was buitengewoon
trots op de grote toeloop van fotografen
en journalisten. Het feit, dat geïllus
treerde bladen overal in de wereld haar
beeltenis zouden verspreiden, scheen
haar de kracht te geven om weerstand
te bieden aan alle aanvallen van haar
ziekte.
Wie volgt haar op
De zigeunerpastoor, Don Dino Torri-
giani, wiens „parochie" geheel Italië
omvat en die steeds op reis is om zigeu
nerkinderen te dopen (af en toe in de
leeuwenkooi van een circus), huwelijken
te sluiten of de dodenmis op te dragen,
had haar kort geleden de laatste sacra
menten toegediend. Het gebruik wil, dat
op haar graf (op het kerkhof van Len
dinara) een kerseboom wordt geplant.
Ex-Koning Faroek is geen
Egyptisch burger meer
Het Egyptische ministerie van Bin
nenlandse Zaken heeft ex-Koning
Faroek en 58 andere leden van de voor
malige koninklijke familie dinsdag de
Egyptische nationaliteit ontnomen, op
grond van het feit, dat zij meer dan zes
maanden buiten het land zjjn en niet
het voornemen hebben terug te keren.
Op de lyst komen o.a. voor Faroeks
zoon Ahmed, de Prinsessen Ferial, Faw-
zia en Fedeya en Koningin-moeder
Wazli.
Voedselvergiftiging eist
74 levens in India
Nabij Quilon in Zuid-India zijn dins
dag 74 mensen gestorven aan voedsel
vergiftiging. In een kamp van militaire
vrijwilligers, dat ongeveer 25 km. van
Quilon ligt, overleden 64 personen; 170
personen waren na het ontbijt ziek ge
worden. De overige tien slachtoffers vie
len in Karamana, een voorstad van
Tdvandroem.
met rode bloemen, op haar voorhoofd
niet de diadeem met briljanten, die zij
droeg wanneer zij de zittingen van de
„raad der ouden" voorzat, maar een
bloemenkrans, teken van haar onge
huwde staat. De zigeuners te Lendinara
mochten zich drie dagen lang niet was
sen en moeten zes maanden hun baard
laten staan. De vrouwen droegen rouw
kleding, wat hierop neerkomt, dat zij
geen sieraden aan hals, armen of benen
droegen en zich konden kleden in alle
kleuren met uitzondering van rood. De
gestorvene daarentegen was in geel en
rood gekleed en droeg al haar juwelen,
waaronder verscheidene oude en zeld
zame stukken. Die sieraden, die haar
persoonlijk eigendom zijn, werden met
haar begraven.
Over de opvolging is, zoals gezegd,
niets bekend. Dindo, Pepi, Janko, Duio
(vier mannen) en twee bejaarde vrou
wen, Sirma en Marika, komen naar het
heet in aanmerking. Marika schijnt de
meeste kans te hebben en daar zjj ge
trouwd is, zou zjj een echte „Koningin"
worden. Maar voorlopig schijnt het
aantal zigeuners, dat te Lendinara aan
wezig is, te klein voor een het gehele
zigeunervolk bindende verkiezing. De
markt van 9 september te Gonzaga zal
waarschijnlijk heel wat meer „Roemi"
verenigen.
Vreemde toestanden
Een speculerende en onbekwame directie
(Van onze Haagse redactie)
Toen in 1951 het financiële debacle over de N.V. Commericiele Bank te Den
Haag losbarstte, hebben de directeur en de gedelegeerd commissaris geprobeerd
alle schuld af te schuiven op hun procuratiehouder, omdat deze zich inderdaad
had schuldig gemaakt aan onregelmatigheden. Deze man was aan de knoeierijen
in de leiding echter onschuldig. In de nazomer van 1951 bleek het aandelen
kapitaal weg te zijn, terwijl de crediteuren voor een half miljoen te kort gedaan
waren. De procuratiehouder kreeg de schuld, doch later moesten de directeur en
de gedelegeerd commissaris hun beschuldigingen terugnemen.
doen nadat het collegium van het
Leidse Studenten Corps een oor-
konde met gelukwensen van de
Leidse studenten had overhandigd
aan de jarige Koningin daverde een
[ormatie van 96 vliegtuigen over
het Paleis Soestdijk.
Aldus verklaarde de Officier van Justitie
bij de Haagse Rechtbank, mr. dr. J. C.
Maris, tijdens de behandeling van de
strafzaak tegen de voormalige procu
ratiehouder en de ex-kassier van de sinds
1952 geliquideerde N.V. Commerciële
Bank.
De 37-jarige procuratiehouder en de
39-jarige kassier stonden terecht, omdat
zij in 1948 de in opdracht van hun direc
teur gedane uitgaaf van f. 4.785.voor
Padvinders en kabouters bieden de jarige Koningin bloemen aan.
„Avonturiers helpen de opstandelingen"
De Indonesische minister-president, ir. Djoeanda, heeft gisteren verxlaard,
dat Amerikaanse en nationalistische Chinese avonturiers" de Indonesische
opstandelingen hielpen. Hij zei dat gevechtsvliegtuigen en automatische wapens
uit Formosa naar het door de opstandelingen beheerste gebied van Noord-Celebes
ïvaren „gesmokkeld".
Djoeanda, die in de tien weken van de opstand thans de sterkste bewoordingen
gebruikte, zei dat Indonesië een beroep op de wereld in het algemeen en op de
Aziatische en Afrikaanse landen in het bijzonder deed om deze buitenlandse
interventie te veroordelen.
Hjj zei dat de toestand elementen inhoudt, „die de vrede in Azië en de wereld
als geheel in gevaar brengen".
Deze verklaring werd uitgegeven nadat
vliegtuigen van de opstandelingen ver
scheidene bases in Oost-Indonesië aan
vielen en bombardeerden en de opstan
delingen ervan verdacht worden de aan
vallers te zijn van twee Britse schepen
in Balikpapan
Ir. Djoeanda zei, dat de regering vol
doende bewijs had, dat „buitenlandse
hulp" achter deze aanvallen stond.
Djoeanda waarschuwde, dat buiten
landse inmenging ver-reikende gevolgen
in de internationale betrekkingen zou
den hebben, niet alleen in die tussen
Indonesië en de buitenwereld, maar ook
in het kader van de koude oorlog.
V.S. BLIJVEN ONZIJDIG
Op zijn persconferentie is aan presi
dent Eisenhower de vraag gesteld welke
houding de V.S. zullen aannemen naar
aanleiding van een beroep, dat premier
Djoeanda van Indonesië op de V.S. heeft
gedaan om te verhinderen, dat ingezete
nen van de V.S. de opstandige beweging
in Indonesië helpen.
De president antwoordde, dat zulk een
beroep niet op hem is gedaan, doch dat
hij gistermorgen deze zaak met zijn ad
viseurs heeft besproken. Als, aldus de
president, ergens ter wereld in een land
binnenlandse moeilijkheden voorkomen,
is de politiek van de V.S. er een van
zorgvuldig betrachte onzijdigheid en van
de door omstandigheden geboden ge
dragslijn, opdat er geen partij zal wor
den gekozen in zaken, waar de V.S. bui
ten staan.
ONDERHOUD SOEBANDRIO—JONES
De Indonesische minister van Buiten
landse Zaken, Soebandrio, heeft gister
middag de Amerikaanse ambassadeur te
Djakarta, Howard Jones ontvangen. Na
het onderhoud zei hij, dat gesproken is
over de problemen die zijn aangesneden
in een verklaring van minister-presi
dent Djoeanda over de „hulp uit het
buitenland voor de opstandelingen".
Toen men Soebandrio vragen stelde over
de aanval op koopvaardijschepen door
vliegtuigen van onbekende nationaliteit
in de ha\'en van Balikpapan antwoordde
de minister, dat hij daarover niets kon
meedelen, maar dat de minister-presi
dent binnenkort een verklaring over deze
kwestie zal afleggen.
NIEUWE UITGAVEN
Atletiek, door Jan Blankers; Ontwikke
len, afdrukken eu vergroten, door W. C.
van Dijk; liet zelf bereiden van verschil
lende soorten gebak, door M. J. Krabbe.
Deze deeltjes verschenen in herdruk in de
reeks „Weten en Kunnen" bij N.V. Uitge
vers Mij Kosmos, Amsterdam.
De geschiedenis van Woutertje Pleterse
(deel I en II) door Multatuli. 2e druk A.-
B C.-reeks. Uitg.De Arbeiderspers, Am
sterdam.
Het ontslag, door P. J. Stolk; De Oost-
ganger, korte verhalen van Ab Visser; De
ene dag en de andere, korte verhalen van
L .A. Koelewijn; Aan de voet van 't Gra
vensteen, gedichten van Prosper de Smet.
Verschenen in „De Boekvink" bij Uitg. Mij
De Arbeiderspers. Amsterdam.
Volg uw kind in zijn ontwikkeling van
baby tot zevenjarige, door Pasch. van
Marvilde. Paed. M.O. Uitg.; Foreholte,
Voorhout.
Egypte, wonderen en geheimen van een
grote oude cultuur, door Kurt Lange.
Leven en kunst In de Ijstijd, door Prof.
dr. Herbert Kühn.
Zo zyn onze atomen, door dr. M. Bo-
gaardt.
De wonderwereld van de Termietenstaat,
door Eugéne N. Marais.
.Mijn jeugd in New Orleans, door Louis
Armstrong.
Telepathie en helderziendheid, door prof
dr. W. H. C. Tenhaeff.
Psychologie in theorie en praktfjk, door
H. van Praag.
De Grieske beschaving, door prof. dr. H.
D F. Kltto. Deze deeltjes verschenen in de
PVinpni v-r»nrlrp+..rf>f>lrs" hit TTl+rr Mtl W
Voorzieningen aan
Hemonycarillons
In Wester-, Munt- en
Zuiderkerktoren
(Speciale berichtgeving)
De Amsterdamse gemeenteraad heeft
een voordracht van het college van B.
en W. ontvangen ter verlening van een
krediet van f. 155.000 voor het treffen
van voorzieningen aan de bekende Am
sterdamse carillons, t.w. die. in de Wes
tertoren, Munttoren en Zuiderkerktoren.
De betrokken carillons zijn alle van de
gebroeders Hemony. de beroemdste
klokkengieters in de wereld in de gou
den eeuw, van wie de klokken alom als
kunstschatten worden gewaardeerd.
Het opmerkelijke met de klokken in
Amsterdam is echter, dat deze carillons,
die volgens de Hemony-traditie uit drie
volledige octaven bestaan, niet zuiver
zijn. Vooral het spel aan de Westerto
ren biedt de moderne beiaardier de
grootste moeilijkheden omdat in de bo
venste octaven de klokken totaal geen
zuiverheid meer bezitten. Er is een stu
die :rmmisfie samengesteld bestaande
uit een groot aantal bekende Nederland
se beiaardiers en technici van de ge
meentelijke dienst van Publieke Werken,
die de klokken in de drie genoemde to
rens hebben bekeken.
Men is tot de conclusie gekomen, dat
behalve het aanbrengen van een vierde
octaaf moderne klokken, gelijk ook in
Delft. Groningen en Utrecht is geschied
met de Hemony-carillons. het dringend
nodig is een aantal van de oude exem
plaren te vervangen door moderne, die
een zuiverder geluid hebben. Dit zal
vooral plaats vinden met het spel van
de Wester toren, waar slechts een octaaf
klokken, namelijk de laagste, gehand
haafd blijft. De rest zal worden uitge
schakeld en vervangen, indien de raad
het vereiste krediet verleent. De Hemo-
ny-klokken zal men wel in de toren be
waren, maar zij zullen, indien genoem
de commissie haar zin krijgt, niet meer
luiden.
een partij „zwarte" Amerikaanse dollars,
die later vals bleken te zijn, valselijk
hadden geboekt onder de post „onder
houd gebouw en kluis". Tevens hadden
zij zich te verantwoorden terzake van
verduistering, omdat zij op eigen houtje
geld hadden uitgeleend van de bank,
met de bedoeling de winst in de wacht
te slepen, welk geld echter nooit werd
terugbetaald.
Al staat deze zaak dan feitelijk los
van het financiële schandaal met de
Commerciële Bank, in een ander op
zicht is zij er nauw mee verwant. Im
mers de beide verdachten, en vooral
de procuratiehouder, die er al sinds
zijn 15e jaar in dienst was, hebben
zeer lange tijd geAverkt onder een on
bekwame directie en een bestuur dat
zich te buiten ging aan speculaties,
zonder onderscheid te maken tussen
het mijn en dijn der cliënten. De ver
dachten vonden in die sfeer hun leer
school, aldus de Officier, die daarom
tegen beiden een geheel voorAvaarde-
lijke gevangenisstraf eiste, te weten
een jaar tegen de procuratiehouder en
4 maanden tegen de kassier, beide voor
waardelijke straffen met een proeftijd
van 3 jaar. De Officier nam hierbij
ook in aanmerking dat het vooronder
zoek buiten de schuld van deze twee
verdachten zeer lang heeft geduurd.
Een van de twee verdedigers, mr. Ph.
van der Ven, wees er o.m. op, dat hem
bij de buiten vervolgstelling van de lei
ders der Commerciële Bank van de zijde
van het O.M. te verstaan was gegeven,
dat ook deze beide verdachten niet ver
der vervolgd zouden worden. Het was dan
ook een grote teleurstelling voor hen,
toen zij, tien jaar nadat zij de feiten
gepleegd hadden, toch nog een dagvaar
ding kregen, ondanks de gedane toezeg
ging. Mr. Van der Ven voerde verder
een juridisch verweer tegen de tenlaste
legging, die hij nietig achtte. De andere
verdediger, mr. W. C. van den Brink,
ging diep in op de zeer vreemde toestan
den, waaronder de verdachten bij de
j N.V. Commerciële Bank jarenlang ge-
I werkt hebben. Uitspraak 13 mei.
Koningin Juliana, Prins Bern'nard.
Prinses Beatrix en Prinses Marijke
gefotografeerd tijdens het défilé
voor het Paleis Soestdijk.
Seizoenactiviteit in de landbouw geeft
een gunstige invloed te zien
v.Het Amerikaanse departement van Handel heeft bekend gemaakt, dat het
aantal Averklozen in de Verenigde Staten tussen 15 maart en 15 april met 78.000
is gedaald tot 5.120.000. Dit is voor het eerst sedert het begin van de recessie, dat
de werkloosheid achteruit is gegaan. Het departement deelde voorts mede, dat
het aantal van werk voorziene personen in dezelfde periode met 600.000 is ge
stegen tot 62.907.000. Dit is het resultaat van de in deze tijd van het jaar
gebruikelijke hervatting van Averkzaamheden in de open lucht, voornamelijk in
de landbouw.
Dieptepunt' gepasseerd
Deze cijfers vormen, in zekere zin een
verrassing, daar men op grond van
mededelingen uit goede bron. gepubli
ceerd in de Amerikaanse pers. had ver
wacht, dat de statistieken een stijging
van het aantal werklozen met minstens
100.000 te zien zouden geven. Verder is
men verrast door het feit, dat de statis
tieken reeds thans zijn gepubliceerd; ge
woonlijk worden zij niet voor de
twaafde van deze maand gepubliceerd.
Ook valt het op, dat de statistieken dit
keer alleen door het Departement van
Handel zijn gepubliceerd en niet door de
departementen van Handel en Arbeid
samen, zoals gewoonlijk geschiedde.
Hoe het ook zij, uit de daling van het
aantal werklozen met 78.000 in de pe
riode tussen 15 maart en 15 april, kan
nog niet met zekerheid worden gecon
cludeerd, dat de recessie in de Ver. Sta
ten haar dieptepunt is gepasseerd. Ge
woonlijk geeft het aantal werklozen in
dit tijdvak een daling van ongeveer 10
procent te zien, zo wordt van bevoegde
zijde opgemerkt.
De voorzitter van het vakverbond
AFL-CIO, George Meany. heeft naai"
aanleiding van deze werkloosheidssta
tistieken verklaard, dat hieruit alleen
maar blijkt, dat de economische terug
gang nog steeds sterker wordt, daar de
daling van de werkloosheid bijna uit
sluitend aan normale seizoensfactoren is
toe te schrijven. Houdt men rekening
met deze factoren, dan komt men tot de
slotsom, dat het aantal werklozen in
verhouding tot de beroepsbevolking is
gestegen van 7 procent in maart tot IV2
procent in april. Hij sprak zich daarom
uit voor onmiddellijke maatregelen tot
verbetering en uitbreiding van de werk
loosheidsuitkeringen en tot verlaging
van de belastingen voor personen met
lage en middelgrote inkomens.
VARIA
Bert Haanstra maakt
speelfilm: „Fanfare"
Direct na Pinksteren zal er weer een
nieuwe Nederlandse speelfilm op stapel
worden gezet In Giethoorn wordt dan
een begin gemaakt met de opnamen van
„Fanfare". Het verhaal speelt zich af in
en rond een dorpsfanfare. Op dit mo
ment is Bert Haanstra nog bezig aan
het draaiboek van deze, zijn eerste
speelfilm. Reeds heeft deze cineast met
een aantal voortreffelijke documentai
res bekendheid verworven. Langdurig
heeft hij met Jan Blokker gewerkt aan
het scenario, dat thans filmrijp is. On
der zijn regie worden de hoofdrollen
vertolkt door Andrea Domburg, Ineke
Brinkman, Hans Kaart, Bernard Droog,
Wim van den Heuvel, Herbert Joeks,
Johan Valk. Henk vn Buren, Riek Scha-
gen en anderen. Het opvallende in deze
rolbezetting is, dat twee veelbelovende
jongeren, Ineke Brinkman en Wim
v. d. Heuvel, hun filmdebuut maken.
De opnamen zuil envoor een groot deel
worden gemaakt in Giethoorn. Zij zul
len ongeveer bwee maanden in beslag
nemen. De muziek voor de film wordt
gecomponeerd door Jan Mul, het came
rawerk staat onder leiding van E van
den Enden, terwijl de leiding van de
produktie berust bij P. J. van Moock.
De film wordt geproduceerd door de
N.V. Sapphire Filmproduktie, onder
leiding van Rudolf Meyer. Het Tu-
schinski-concern hoopt dit nieuwe Ne
derlandse filmische produkt in het na
jaar uit te brengen.
„Sissi 3" vestigt record
Het bijkans astronomisch aantal be
zoekers. dat de beide films „Sissi" en
„Sissi. de jonge keizerin" in de Neder
landse bioscooptheaters zracht, wordt
reeds nu overtroffen door de derde film
van de „Sissi-cyclus": „Sissi. keizerin
en moeder". In de eerste acht weken,
dat de film in ons land werd vertoond,
steeg het bezoekers tal al tot 696.400.
En nog steeds 'trekt de film volle zalen.