Demonstratief bezoek van Mikojan
aan de rode Oostduitse regering
WEERBERICHT
Moskou onderstreept scheiding
in twee staten Verzachting
van druk op Evangelische kerk
Britse H-bom
beproefd
Bezetting van Boekit Tinggi
wordt elk ogenblik verwacht
tlUn'
Uitbetaling geblokkeerde gelden
aan veehouders 1 jaar
vroeger
B7ste Jaargang
DINSDAG 29 APRIL 1958
No. 29428
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f.255 per maand; f.059 per week
Witte 61ngel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 2150T
CJ
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
Tot grote verrassing van Bonn is de plaatsvervangende minister-president van
de Sovjet-Unie Anastas Mikojan gisteravond niet van Frankfort naar Moskou
maar naar Oost-Berlijn gevlogen. Algemeen is men van mening, dat het hier om
een Russische demonstratie gaat, waaruit moet blijken, dat de Sovjet-Unie West
en Oost-Duitsland als gelijkwaardig beschouwt! Dat blijkt ook uit het feit, dat
Mikojan vandaag met de communistische Oostduitse regering een goederenover
eenkomst geljjk aan het vorig week getekende Westduits-Russische handels
verdrag zal bekrachtigen. Men neemt te Bonn aan, dat de Oostduitse regering
een dringend beroep op Mikojan heeft gedaan om direct na zijn Westduitse reis
naar Oost-Berlijn te komen, opdat men hier uit de eerste hand op de hoogte
gesteld zal worden, van wat tussen de tweede man van de Sovjet-Unie en de
Westduitse leiders is besproken.
Resultaat van het
bezoek aan Bonn was
teleurstellend
Gisteren had Mikojan reeds een on
derhoud met de Oostduitse minister
president Grotewohl en de communis
tische secretaris-generaal Ulbricht. Te
Bonn hoopt men overigens dat Mikojan
zijn belofte aan de Westduitse minister
van Economische Zaken Erhard gestand
zal doen. Tijdens een zondag j.l. gehou
den gesprek zei de Russische minister
tegen Erhard, dat de kerkelijke bindin
gen in Duitsland niet vernietigd moeten
worden. Men vat het algemeen op als
een toezegging, dat Mikojan tijdens zijn
bezoek aan Oost-Duitsland tussenbeide
zal komen ten gunste van een verzach
ting van de communistische druk op de
Evangelisch-Lutherse Kerk in het oos
ten. Met ronde woorden, maar ook
ietwat versluierd soms is in de hoogste
Westduitse regeringskringen gezegd, dat
het bezoek van Mikojan aan Bonn in
feite teleurstellend is geweest. Van Rus
sische tegemoetkomendheid is niets ge
bleken. Het bezoek aan Oost-Berlijn on
derstreept nog eens, dat Moskou de
hele wereld wil duidelijk maken, dat het
haars inziens bij twee Duitse staten
moet blijven en dat handhaving van de
bestaande toestand beter is dan het
streven naar Duitse eenheid.
Verbazing over eigen huis,.
Mikojan heeft gistermorgen de Daim
ler Benz automobielfabrieken nabij
Stuttgart bezocht. Daarbij toonde hij be
halve voor autobussen weinig technische
belangstelling, maar des te meer ging
zijn interesse uit naar de sociale ver
houdingen in dit grote bedrijf, waar de
bekende Mercedes auto's worden ver
vaardigd. Lonen en verhoudingen in het
gezin, de rol van de bedrijfsraad, de
kantine, het menu, wasgelegenheden en
dergelijke problemen daarover sprak
de Russische minister bij voorkeur met
vele arbeiders in deze fabriek. De bege
leidende Russische journalisten kregen
enige malen een voor hen kennelijk zeer
vreemd antwoord op hun vraag in wat
voor fabriekswoningen de arbeiders toch
wel huisden. „We wonen helemaal niet
in fabriekswoningen", zeiden verschei
dene jonge arbeiders, „wij hebben ons
eigen huis
Bij Christmas Eiland
De Britse minister van Bevoorra
ding heeft gisteravond meegedeeld,
dat er een Brits kernwapen in het
midden van de Stille Oceaan op gro
te hoogte tot ontploffing is gebracht.
„Blijkens de eerste aanwijzingen is
de radioactieve neerslag wederom te
verwaarlozenaldus het van Christ
mas Eiland ontvangen bericht.
Het ministerie wilde echter niet be
vestigen dat het een bom van de mega-
tonklasse was, maar waarnemers zijn
echter van mening dat hierover geen
twijfel kan bestaan.
Als dit zo is. is dit de vijfde water
stofbom die de Britten in circa 12
maanden in het gebied van Christmas
Eiland tot ontploffing hebben gebracht.
Dit is het huis van mevr. L de
Monchy aan het Lepelenburg te
Utrecht, waarin Prinses Irene haar
intrek zal nemen gedurende haar
StBcIll terecht studie aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht.
B.P.M.-bedrijf te Balikpapan geslotei
Voorlopige sluiting
Staatsgreep in
Atjeli verijdeld
Naar te Djakarta verluidt, heeft de
militaire bevelhebber van Atjeh een po
ging tot een staatsgreep van een groep
militaire leiders in de kiem gesmoord, ses Irene zich bij haar studie in de eer-
Radio-Kotaradja heeft bekendgemaakt ste plaats toeleggen op de inleiding in de
dat een aantal officieren en avonturiers j staats- en rechtswetenschappen en eco-
van plan waren om Atjeh aan de zijde nomie.
van de opstandelingen-regering van
Midden-Sumatra te laten deelnemen aan
de strijd tegen Djakarta. Aan deze actie
zou een staatsgreep tegen de militaire
bevelhebber en de burgerlijke autoritei
ten van Atjeh vooraf hebben moeten
gaan, aldus Radio-Kotaradja.
Het radiostation meldt dat de mili
taire bevelhebber van Atjeh, luitenant-
kolonel Sjamaoen Gaharoe, zondag
nacht „maatregelen" heeft genomen
tegen de in verzet gekomen militaire
leiders en avonturiers. De namen van
de officieren en burgers, die bij de mis
lukte staatsgreep waren betrokken, zijn
niet bekendgemaakt.
Voorts meldde Radio-Djakarta, dat
gelijk gemeld het gehele district Ta-
panoeli thans in handen -an het cen
trale leger is. De opstandt .ingen zouden
alleen nog een klein deel van de om
geving van Boekit Tinggi in handen
hebben. In Tapanoeli zouden de troepen
der opstandelingen bij de nadering van
het centrale leger naar de heuvels zijn
gevlucht, doch hun schuilplaatsen zijn
bekend, en zij zullen nu door de lucht
macht worden aangevallen.
Volgens een mededeling van Radio-
Djakarta is thans het voormalige radio
station van de opstandelingen te Padang
weer in de lucht als een „regerings
station" Hoewel Radio-Padang thans in
handen van de regering is, seint een
radiopost van de opstandelingen nog
Daarnaast zal de studie van Prinses j nieuwsberichten naar Singapore uit in
Irene zich richten op de Spaanse taal- morsetekens. Volgens een mededeling
en letterkunde. van het ontvangstation te Singapore
Prinses Irene zal haar intrek nemen zijn er van de zijde der opstandelingen
ten huize van mevrouw L. de Monch.v de afgelopen drie dagen geen gesproken
aan het Lepelenburg te Utrecht. uitzendingen meer geweest.
Prinses Irene zal
in Utrecht studeren
De waarnemend particulier secreta
resse van Prinses Irene deelt mede:
Prinses Irene zal in september aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht gaan stu
deren. Evenals Prinses Beatrix zal Prin
Inwijding Nederlands
ere-kerkhof in Frankrijk
(Van onze Parijse correspondent)
Op zaterdag 3 mei a.s. zal Hr. Ms.
ambassadeur in Frankrijk, mr. J. W
Beyen, te Orly-la-Ville, ongeveer 30 kilo- 1
meter van Parijs, de inwijdingsplechtig
heden presideren voor het eerste Neder
landse ere-kerkhof in Frankrijk. Negen
en negentig Nederlandse oorlogsslacht
offers, wier graven over heel Frankrijk
waren verspreid, hebben op deze grond j
een laatste rustplaats gevonden.
Ambassadeur Beyen zal het monu
ment, een bronzen mannenfiguur van de
hand van de beeldhouwer Cor van J
Kralingen, onthullen, waarna ook nog
het woord wordt gevoerd door mevrouw
H. G. van AnrooyDe Kempenaer, die
als presidente van de Oorlogsgraven
stichting veel tot de totstandkoming
van het Nederlandse ereveld heeft bij
gedragen.
Advertentie
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Zonnige perioden
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht en morgenochtend op vele
plaatsen mist of laaghangende bewol
king. Morgen overdag zonnige perioden.
Zwakke wind. Iets hogere middagtem-
peraturen. (Opgemaakt te 11.15 uur).
30 APRIL
Zon op: 5.14 uur; onder: 20.02 uur.
Maan op: 16.16 uur; onder: 3.34 uur.
Hoogwater te Katwijk e 0.13 en 12.42 u.
Laagwater te 8.04 en <.J.54 uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina'a
Het legerhoofdkwartier in Djakarta heeft vandaag bekendgemaakt, dat Sawah-
loento, het steenkolengebied dat omstreeks 100 kilometer ten oosten van Padang
is gelegen, door de troepen van de centrale regering is bezet. Thans zijn alleen
nog de twee grotere steden Padang Pandjang en Boekit Tinggi in handen der
opstandelingen.
De chef-staf van de regeringstroepen in Midden-Sumatra, kapitein Muin, ver
klaarde gisteravond in een vraaggesprek voor Radio-Djakarta, dat de val van
Boekit Tinggi de troepen staan op slechts 20 km. afstand nog slechts een
kwestie van uren is. „Al onze operaties zijn een succes geweest en wij gebruiken
nu de wapens, die wjj op de opstandelingen hebben veroverd", zo zei hy.
De opstandelingen in Noord-Celebes
beschikken over een radiostation te Me-
nado, doch volgens de luisterdienst van
Radio-Malakka is de transmissie ervan
te zwak om in Singapore te kunnen
worden opgevangen.
De raffinaderij van de Bataafsche
Petroleum Maatschappij in Balikpapan
is tijdelijk gesloten, na de luchtaanval,
welke gistermorgen op deze oliehaven
werd uitgevoerd. Een woordvoerder
der BPM deelde mede, dat ook de
operaties te velde voorlopig zijn ge
staakt.
Volgens deze woordvoerder is de stad
gistermorgen vroeg door niet-geïdentifi-
ceerde vliegtuigen aangevallen. Hij be
vestigde de aanval op de Engelse tank
schepen „San Flaviano" en „Daronia".
Ook onder de staf van het personeel
der maatschappij deden zich geen per
soonlijke ongelukken voor.
De raffinaderij ligt in Balikpapan en
de olieterreinen in de omgeving van de
stad. De Nederlandse, Engelse en andere
buitenlandse staf bestaat, met inbegrip
van de gezinsleden, uit ongeveer 500
personen. Het gehele personeel in Oost-
I Borneo omvat 7000 werknemers.
I Door het BPM-hoofdkwartier te Dja
karta zal de heer H. Bridges als gedele
geerde van de algemeen hoofdvertegen
woordiger zo spoedig mogelijk naar Ba
likpapan worden gezonden, om zich ter
plaatse van de toestand op de hoogte te
stellen. De Indonesische luchtmacht en
1 andere betrokken autoriteiten hebben
volle medewerking verleend voor het
mogelijk maken van deze reis, die met
een amfibievliegtuig van de maat
schappij zal worden gemaakt.
De algemeen vertegenwoordiger, de
heer L. E. Astley-Bell heeft over deze
aangelegenheid contact opgenomen met
de Indonesische regering.
Leiders nog in Sumatra
Volgens een bericht van Radio-Dja
karta van gisteravond bevinden de lei
der van de opstand in Midden-Sumatra,
Sjafroeddin en de andere leden van de
tegenregering, zich nog op Sumatra. Wel
zouden zij, aldus Radio-Djakarta, pogin
gen in het werk stellen om Sumatra te
verlaten, doch de regeringstroepen heb
ben maatregelen genomen om dit te
verhinderen.
Luchtaanvallen der
opstandelingen
Moordenaars van 5000
Joden
Het aantal Westduitse processen te
gen S.S.-moordenaars van Joden is
gisteren weer met één vermeerderd. Te
Ulm in Zuid-Duitsland begon een
rechtszaak, waarin de moord op vijf
duizend Joden in Oost-Europa berecht
zal 'vorden. Niet minder dan 200 getui
gen zijn opgeroepen De beklaagden zijn
een voormalige politiechef van Memel.
ex-S.S.-officieren en ex-S.D.-leiders. De
hoofdbeklaagde is de 54-jarige Fischer-
Schweder, die ervan verdacht wordt in
1941 na de invasie der Duitsers ;n Li-
thauen met Gestapo-eenheden het Li-
thause grensgebied te hebben gezuiverd
van Joden, hetgeen neerkwam op het
vermoord van meer dan 5000 Joodse
inwoners Fischer-Schweder leefde tot
1955 onder een valse naam als leider van
een vluchtelingenkamp.
Met mes in buik gestoken
EIS: NEGEN MAANDEN M A.
De Advocaat-Fiscaal bij het Hoog Mi
litair Gerechtshof heeft, vanmorgen
tegen een 21-jarige dienstplichtige sol
daat te Breda, negen maanden onvoor
waardelijke gevangenisstraf met aftrek
geëist wegens zware mishandeling. Hij
heeft, nadat hij ongeveer 20 glazen bier
had gedronken, met een kamergenoot
om het afzwaaien te vieren, deze bij een
daarna ontstane vechtpartij met een
mes in de buik gestoken. Het slachtof
fer is er bovenop gekomen. De Advo
caat-Fiscaal eiste wegens het- bijzonder
ernstige karakter van het feit een ho
gere straf dan de Krijgsraad te 's-Her-
togenbosch, die de soldaat veroordeeld
had tot 6 maanden gevangenisstraf,
waarvan drie maanden voorwaardelijk
met aftrek en een proeftijd van drie
jaar.
De verdediger van beklaagde vroeg,
omdat de soldaat goed bekend staat en
door de drank tot zijn daad gekomen is,
een onvoorwaardelijke gevangenisstraf
van drie en een halve maand, gelijk aan
de reeds in arrest doorgebrachte tijd.
Uitspraak over een week.
René Pleven is nu
formateur
geworden
(Van onze Parijse correspondent)
Door gisteravond het ja-woord aan
Staatshoofd René Coty te geven, is de
onafhankelijke radicaal René Pleven nu
van informateur tot officieel formateur
geworden. Vandaag zou hij nader con
tact opnemen met de partijen om hun
medewerking te vragen, nadat zij, met
uitzondering van de communisten en de
Poujadisten, nu Plevens handvest voor
Algerije al hebben onderschreven. De
inhoud van dit nieuwe document zal
waarschijnlijk pas bij de nieuwe investi
tuur bekend worden gemaakt, maar men
weet intussen al, dat het uit tien pun
ten bestaat. Pleven wenst een streep
onder de Amerikaans-Engelse goede
diensten te zetten en hij is voorstander
van direct contact met president Bour-
guiba van Tunesië. Voor de rest zal het
stuk, zo meent men, weinig of geen
nieuws bevatten. In elk geval zal nog
maals worden geproclameerd, dat Al
gerije een onverbrekelijk deel van
Frankrijk is. In het beste geval zal René
Pleven zeker niet. binnen acht dagen
voor de Nationale Vergadering kunnen
verschijnen en met dat weinig blijmoe
dig uitzicht is de Franse crisis vandaag
dan haar derde week ingegaan.
a In verband met de verjaardag van
J H. M. de Koningin zal ons Blad
f morgen niet verschijnen. Onze kan-
f toren zullen de gehele dag gesloten
Bedrag van 50 miljoen
Ruim 50 miljoen gulden zal binnen
kort uit 's Rijks kas aan de melkvee
houders worden uitgekeerd. De rege
ring, zo deelt het ministerie van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening
mee, heeft tot deze stap besloten als
gevolg van de slechte prijsontwikke-
link bij de afzet van zuivelprodukten.
die tot een belangrijk gedaalde op- i doorberekening der verhoogde eigenaars-
lopende melkprijsjaar 1957—1958 te be
palen nabetaling van de garantieprijs
voor de melkveehouder, maar zij geeft
er de voorkeur aan de 50 miljoen gulden
één cent per kilogram geblokkeer
de gelden van de melkgarantie 1956—
1957 voor dit doel te bestemmen.
Naar het ministerie nader toelicht, lag
het sedert december 1957 in de bedoe
ling de geblokkeerde gelden van de
-brengst van de me'k heeft geleid. De
zuivelfabrieken zullen daardoor een
lagere prijs aan de melkveehouders
moeten betalen, wat grote moeilijk
heden schept in de financiering van
het landbouwbedrijf en met name de
geldelijke positie van de veehouder af-
breuk doet.
De regering zou haar maatregel kun- I
nen beschouwen als de uitkering van
een voorschot op de na afloop van het
Volgens het dagblad „Merdeka" in
Djakarta weiden als gevolg van de
luchtaanval, die de vorige week door
vliegtuigen van de opstandelingen op
Ternate werd gedaan, in de haven ge
meerde sleepboten beschadigd. De „Ba-
kaba" en .Angga" van de Indonesische
gouvernementsmarine werden geraakt. T h ren een wii hei voorschrift in i
Het eeuwenoude fort op het eiland bleet ^HnneriS d.'i ÜI' „'Sfl"'!.*
evenwel ongedeerd.
Volgens eerdere bekendmakingen wer
den de laatste paar weken het vliegveld
van Makassar in Zuid-Celebes, Morotai
en Halmaheira in de Noord-Molukken,
en Ambon, het hoofdeiland van de Zuid-
Molukken door vliegtuigen van de op
standelingen aangevallen.
lasten in de garantieprijs voor de melk
in het begin van 1959 uit te betalen.
De nieuwe situatie, die tot daling
van de opbrengst van de melk leidt,
noopt enerzyds tot bespoediging van
de uitkering der gelden aan de recht
hebbenden, terwijl verbetering van de
kaspositie van het Rijk anderzijds
thans de mogelijkheid heeft gescha
pen tot uitbetaling van het geblok
keerde aandeel in de melkprijsgarantie
1956/1957.
Daarnaast zal minister Vondeling
overeenkomstig zijn reeds bekende toe
zegging nagaan, of in de loop van het
melkprijsjaar november 1957—novem
ber 1958 een gedeeltelijke nabetaling van
de gelden der melkprijsgarantie voor dit
J Eerbiedig de vlag!
j In verband met de komende feest-
i dagen: de verjaardag van H. M. de HI
f Koninein op 30 april en de herden- l jaar kan worden gedaanT indien de stand
king van de Bevrijding op 5 mei van 's Rijks financiën dat dan toelaat
s avonds bij zonsondergang dient
f te worden neergehaald. Deze tijd- J IVoec^t* HTii* AfnuLnii
stippen zijn respectievelijk 20.02 en f'döBCI Ilctdi lTlfJoK.Ull
20.09 uur. f
Verhoging oorlogspremie
Herhaaldelijk komt het voor, dat f
i de vlaggen eerst de volgende och-
i tend worden binnengehaald. Dit is
J evenwel volstrekt in strijd met de
J voorschriften!
Koningin Juliana, die morgen haar verjaardag viert, naar een recente
opname van M. C. Meyboom
In internationale scheepvaartkringen
in Djakarta verwacht men, dat spoedig
een verhoging van de premie voor oor
logsrisico voor schepen, die havens in
het oostelijk deel van Indonesië aan
doen. zal worden bekend gemaakt, in
verband met de luchtaanval op de haven
van Balikpapan. Men verklaarde dat
het geheel van de hoogte der^ verzeke
ringspremies
havens
Nederlanders uit Padang
naar Djakarta
Met de „Tampomas", het vlaggeschip
van de Indonesische nationale scheep
vaartonderneming Pelni, worden van
daag 31 Nederlandse evacué's uit Padang
zal afhangen, of schepen j in Djakarta verwacht.
Makassar, Balikpapan en Zij behoorden tot de door de Neder-
Ambon zullen aandoen.Men wist even
wel nog niet of ook Soerabaja, de tweede
haven van Indonesië, tot de gevaren
zone zal worden gerekend.
landse regering gesteunde groep van
Indische Nederlanders. Zij worden naar
Djakarta overgebracht onder auspiciën
van het Indonesische Rode Kruis.
President Nasser van Egypte is heden
ochtend met een Russisch straalvlieg
tuig, i at hem van Cairo naar Boedapest
had gebracht, naar Moskou verder ge
reisd.
Nasser zei, dat hij zijn bezoek aan
Moskou hoofdzakelijk brengt omdat de
Sovjet-Unie twee jaar geleden de Ara
bieren vriendschappelijk gezind was (dit
is opgevat als een toespeling op de toe
stand na de nationalisatie van het Suez-
kanaal en de daaropvolgende Brits-
Franse interventie)
De Egyptische president heeft ander
half uur op het vliegveld van Boedapest
vertoefd: hij werd begroet door de Hon
gaarse premier dr. Münnich en een ver
tegenwoordiger van president Dobi, die
naar verluidt ziek is. Tegenover de pers
zei hij, dat Egypte vriendschappelijk»
betrekkingen met de Sovjet-Unie wil on
derhouden en op elk torrein de banden
met de Sovjet-Unie wil verstevigen.