Comité „Autotocht ouden van dagen^
staakt zijn werkzaamheden
Veelheid van stijl en techniek
Feestelijke afsluiting met
variétéprogramma
B. en W. ontvingen Nederlandse en
Britse
reumatologen in Lakenhal
Leiden viert bevrijdingsdag
97ste Jaargang
Zaterdag 26 april 1958
Tweede blad no. 29426
I ader en zoon in de Lakenhal
Advertentie
Zesjarige Tliom: kunst in de kiem
Het is een sterk uiteenlopende collectie schilderijen, tekeningen, glas-in-
lood-ontwerpen en beelden, welke thans in de Lakenhal haar plaats gevonden
heeft. Zij is van de hand van de in 1911 te Velp geboren alzijdige Pieter
Geraedts, sinds vele jaren woonachtig in ,,Leerust" te Warmond.
De heer Van Wessem, directeur van het museum, van wie een in diepbruine
kunsthoutskoolkleur gehouden treffend gelijkend portret aanwezig is, heeft
Geraedts' kunst terecht waardig gekeurd voor deze uitgebreide expositie.
Geraedts' enorme veelzijdigheid is
frappant, maar zij kent haar zwakke
zijden, ondanks, wellicht juist door de
blijkbaar gemakkelijke en ook alweer!
frappante hantering van velerlei
stijlen en technieken, die in Gereldts
een soort „duivelskunstenaar" doen ver
moeden.
Dat is hij naar de geest echter geens
zins. Integendeel: zijn sterkste zijde ont
dekken wij juist bij hem in het uitbeel
den van religieuze voorstellingen of
heilige figuren. Een waardering, welke
hem ook van kerkelijke zijde ten deel
valt, gezien het veelvuldig ontvangen
van opdrachten voor kerken, waarmee
Geraedts' moderne, religieuze kunst in
deze kring volle erkenning vindt.
Naast hetgeen Geraedts op genoemd
gebied presteert en daarvan noemen wij
speciaal zijn in wazige tinten gehouden
en compositorisch voortreffelijke „Kerst
nacht" en „Kruisdood" (ruwe maconiet,
geschilderd met keimverf), zijn, soms
wat zoetelijke, lieflijke of verstilde Ma
donna's (met kind), zijn „Gestorven
Christus" (om maar enkele voorbeelden
te noemen), zijn er de uit iepehout
Vijftig jaar getrouwd
Voor het Leidse echtpaar J. Laterveer-
van Zonneveld zal er op 13 mei a.s. alle
aanleiding zijn om feest te vieren. Het
zal dan namelijk een halve eeuw gele
den zijn, dat het tweetal door de band
van het huwelijk met elkander werden
verbonden. De beide echtelieden genie
ten nog een goede gezondheid alleen
de bruid moet het iets kalmer aan doen
en mogen er zich in verheugen, dat de
negen kinderen, zes jongens en drie
meisjes, die uit hun huwelijk werden ge
boren, allen nog in leven zijn. Het nako
melingschap bestaat verder nog uit veer
tien kleindochters en twaalf kleinzoons.
De bruid, die 72 jaar is, werd in Leider
dorp geboren. Haar man. die twee jaar
ouder is, is een geboren en getogen Lei-
denaar, die het grootste deel van zijn
leven in het schildersvak werkte. Geen
wonder dus dat hij zijn huisje aan de
Munnikenstraat 62. het liefst zelf op
knapt. Het gouden echtpaar woont er
trouwens al 27 jaar. Verder ninakt de
bruidesom graag lange wandelingen,
waarvoor hij vanzelfsprekend alle tijd
heeft. Zij nog vermeld dat de bruids
dagen op Koninginnedag ingaan.
C. de GrootVan Egmond
vijftig jaar modiste
EENMAAL GOLD EN VIJFMAAL
KOPER.
In het hoedenmagazijn De Groot
Van Esmond aan de Haarlemmerstraat
145- 147 werd gisteren een zesvoudig
jubileum herdacht. Was het een halve
eeuw geleden, dat mevr. C de Grootl
Van Egmond zich als modiste in de
Sleutelstad vestigde, gelijkertijd her
dacht de gouden jubilaresse het feit, dat
zü in dit pand 121.- jaar „voor eigen
rekening." zaken dreef en dat vier
van haar medewerkers een koperen
jubileum vierden. Het waren de heren
H. en C. de Groot en de dames C. an
Bokkum en M. DevilsDe Groot Ter
gelegenhe'd van dit zesvoud'g» ijbi-
leum, dat even Groot als groots was,
hebben zeer velen de jubilaressen hun
gelukwensen en geschenken aan
geboden. Namens de directie werd het
personeel een feestavond in het vooruit
zicht gesteld.
THOM:
geschilderd door vader en zoon
(boomstam) vervaardigde beelden,waar
van ons eveneens de „Gestorven Chris
tus" sterk bij bleef. Van zijn glas-in-
lood ontwerpen noemen wij de in een
levend-gouden kleur gehouden „Piëta"
(met werktekening).
Een gans andere wereld presenteert
Geraedts met zijn vele kinderportretten
in felle, frisse kleuren. Daarin komen
ook de contrasterende karakters spre
kend tot expressie «Tweelingen). Er is
ook een groot schilderij van de ganse
familie Geraedts «moeder, vader en tal
rijke kinderen), waarin de anatomische
verhoudingen naar onze smaak wat
scheef getrokken zijn en een voorkeur
voor buitengewone proporties zich naar
voren dringt. Diverse uiterst voluptueuze
naakten doen in hem in zeker opzicht
een „moderne Rubens" onderkennen.
Portretten van volwassenen zijn al
evenzeer in diverse technieken aanwe
zig, tot het „plaatjesachtige" en „foto
grafische" toe. met opzet zo uitgevoerd,
naast voorbeelden, waarvan de artistieke
waarde evident is.
Het aanwezige is zóveel omvattend,
Burgemeester jhr. mr. F. H. van
Kinschot in gesprek met prof. Kell-
gren, president van The Heberden
Society (midden) en prof. dr. J.
Goslingsvice-voorzitter van de
Nederlandse Vereniging van Rheu-
matologen (rechts) tijdens de ont
vangst gisteravond in de Lakenhal
iPoto I.D Van Vliet)
dat wij er onmogelijk verder op in kun-
tfien gaan. De over het algemeen grote
begrijpelijkheid ervan, ondanks veelal
een originele visie, waarborgt een „aan
spreken" van deze fijngevoelige en ex
pressieve kunst in brede kring. Ge
raedts zal ongetwijfeld menigeen veel te
zeggen hebben. Dat de intense en niet-
aflatende drang zich op steeds vernieu
wende wijze te uiten geen te grote ver
splintering van zijn kundige en artis
tieke vermogens tengevolge zal hebben,
is intussen onze vurige wens.
Niet overbodig is in dit verband kort
aandacht te wijden aan Geraedts' thans
zesjarig zoontje Thom. In een onafzien
bare reeks gouaches, waarvan er een
12-tal geëxposeerd zijn, geeft deze op
een verwonderlijk jeugdige leeftijd reeds
blijk van een opmerkelijk talent in de
kiem. Hij schijnt met dezelfde onver
flauwde scheppingsdrift als de vader
bezield en geeft, zij het nog op een aan
doenlijk primitieve manier, uiting aan
hetgeen hem voortdurend bezighoudt.
Beelden als die van de Heilige Pranciscus,
de triptiek „De leeftijden van de mens"
en „Draaiorgel" (met een orgelman, zó
karakteristiek, dat men hem als 't ware
„ziet" draaien), getuigen daarvan.
Het hierbij afgebeelde schilderij is
voorzeker een unicum: het toont Thom.
geschilderd door de vader, met achter
hem op het doek twee Heiligen in de
visie van- en geschilderd door Thom.
Waarheen het ventje gedreven zal wor
den. moet de toekomst uitmaken. Zeker
is, dat hij vele mogelijkheden in zich
heeft, zonder het afschuwelijke woord
„wonderkind" te gebruiken.
Deze expositie is niet in de eerste
plaats om de combinatie „vader-en-
zoon" een bezoek waard. Veeleer om
de aard der werken en de gelukkige
en opmerkelijke resultaten.
Moge men zich de gelegenheid daar
toe tot 27 mei niet laten ont
gaan!
H.
Altijd welkom
Niet voor de poes!
De verrukkelijke Droste (likken
genieten de voorkeur van de
fijnproever. In vier delicieuze
smaken dessert, melk, mokka,
bitter-zoet.
DROSTE PASTILLES
LEIDSE CHR. ORANJEVERENIGING
Viering Koninginnedag
Aan de vooravond van Koninginnedag
belegt de Leidse Chr. Oranjevereniging
in het wijkgebouw Levendaal een fees
telijke bijeenkomst Muziek, toneel en
ballet zorgen deze avond voor vrolijke
ontspanning.
DOOR EENDRACHT VERBONDEN
In café Aniba werd gisteravond een
vergadering gehouden van de Leidse
Tuiniers- en Bloemistenvereniging „Door
Eendracht Verbonden". Na een inleidend
woord van de voorzitter, de heer J. H.
Smit. werd de uitslag bekend gemaakt
van de bollenkweekwedstrijd. De beste
resultaten, behaald door de heer P. H.
van Hoven, werden beloond met een
wisselplaquette. De overige prijswin
naars. de heren Du Pree, Hofman, Ver
hagen, Gozens, Nederberg, Ouwerkerk
en Crama kregen een plantje aangebo
den. In de rubriek „Wie weet hoe ik
heet?" werd de naam van een bepaalde
begonia gevraagd en voorts wilde men
weten waardoor don-e plekken op Philo-
dendronbladeren worden veroorzaakt.
Het euvel bleek aan een te droge omge
ving te wijten te zijn.
Na een korte pauze hield de voorzit
ter een praatje over het kweken van
orchideeën door liefhebbers.
Ouden C0Cé naTn'"1al.earUtoSnd"e" I de en»*
uuoen uasen aner gezindten Dlinrtv»m,ifHnl»n v-ptA-pIow» inaantipc
schrijft ons:
„Zoals reeds enige tijd geleden op deze
plaats in uitzicht werd gesteld, heeft ons
Comité zich gedwongen gevoeld ernstig
Buurtverenigingen, kerkelijke instanties
en sociale instellingen ontplooien in de
laatste jaren op dit gebied een toene
mende activiteit, waardoor de behoefte
aan deze tochten zich in aanzienlijk
de vraag onder het oog te zien of het H m S"
zijn werkzaamheden niet diende te sta-
ken. De aanleiding tot deze overweging Jaai §eled.en - ons Comité zijn
vloeide niet zozeer voort uit een vermin
derde belangstelling van de zijde der
Leidse burgerij om door haar financiële
steun deze jaarlijkse uitgaansdag moge
lijk te maken en evenmin uit een afne
mende bereidheid van de kant der par
ticuliere autobezitters om zichzelf en
hun voertuigen voor dit doel beschik
baar te stellen, doch voornamelijk uit
het feit, dat de verkeersautoriteiten het
uit veiligheidsoverwegingen niet langer
verantwoord achten een dergelijk lange
file over onze drukke verkeerswegen te
dirigeren. In de laatste jaren bestond
deze stoet uit ongeveer 75 particuliere
auto's en circa 10 grote autobussen. Ge
let op de intensiteit van het verkeer en
het toenemend aantal verkeerslichten is
het volstrekt onmogelijk om een derge
lijke colonne als een aaneengesloten ge
heel van start naar finish te geleiden,
nog afgezien van de overlast, welke het
overige verkeer daarvan ondervindt.
Waar de Rijkspolitie niet langer bereid
is haar medewerking te verlenen aan
deze organisatie, is het risico van een
dergelijke onderneming voor ons Comité
eveneens volstrekt onaanvaardbaar, on
danks de bereidheid der plaatselijke
politiekorpsen tot een geleide binnen de
gemeentegrenzen.
Daarbij komt dat als gevdlg van de
gewijzigde maatschappelijke verhoudin
gen ook het karakter van onze jaarlijk
se autotocht een aanmerkelijke veran
dering heeft ondergaan. De situatie is -
en gelukkig! - al lang niet meer zo dat
voor de meeste deelnemers deze autorit
initiatief voor het eerst verwezenlijkte.
Onder deze omstandigheden heeft ons
Comité het ook niet langer verantwoord
geacht langer een beroep te doen op de
goede burgerzin van vele Leidse ingeze
tenen. dat jaarlijks resulteerde in een
„omzet" van ongeveer drieduizend gul
den. ongeacht de kosten, welke de auto
bezitters zich privé getroostten en de
vele bijdragen, welke van de zijde der
Leidse industriëlen en middenstanders
in natura werden ontvangen.
Het Comité, dank zij een uiterst voor
zichtig financieel beleid, beschikkend
over een bescheiden kassaldo, vermeer
derd met het hopelijk nog te ontvangen
bedrag als resultaat van een allerlaatst
appèl ter afsluiting van zijn dertigjarige
werkzaamheid, heeft gemeend zijn li
quidatie te moeten vieren met een luis
terrijk variétéprogramma, dat op dins
dagmiddag 3 juni a.s. aan daarvoor re
flecterende ingezetenen van 70 jaar en
ouder in de grote Stadsgehoorzaal zal
worden aangeboden.
Gegadigden kunnen zich daarvoor a.s.
vrijdag- en zaterdagmiddag laten in
schrijven in het gebouw van de Gem.
Geneeskundige Dienst, Nieuwe Mare
13a".
De befaamde Heberden Society, de
Britse vereniging van reumatologen,
waarvan niet meer dan honderd artsen
lid kunnen zijn, heeft in de ongeveer
dertig jaren van haar bestaan slechts
tweemaal een zgn. „round" - de jaar
vergadering - buiten Engeland gehou
den. De eerste maal in Parijs, de twee
de maal dezer dagen inLeideh.
Het laat zich gemakkelijk begrijpen,
dat de Nederlandse Vereniging van
Rheumatologen het zich tot een bijzon
dere eer rekende, dat een van haar le
den. de Leidse hoogleraar prof. dr. J.
Goslings werd verzocht het programma
voor deze dagen vast te stellen.
Na een drukke dag, waarop de Britse
en Nederlandse artsen van het gezel
schap zich over wetenschappelijke kwes
ties hadden beraden en de dames in de
middaguren een uitstapje hadd«i ge
maakt naar Keukenhof, was men teza
men in de Lakenhal de gast van het
college van burgemeester en wethouders,
dat vertegenwoordigd was door burge
meester jhr. mr. F. H. van Kinschot en
wethouder J. C. van Schaik.
De eerste burger van onze stad gaf in
een kort toespraakje uiting aan zijn ge
voelens van trots, dat Leiden was uit
verkoren voor deze bijeenkomst. In de
tijd van de grote prof. Boerhaave kwa
men zoveel Britse studenten naar Leiden
om er hun studie te voltooien. En wa
ren voor de oorlog de Duits sprekende
landen toonaangevend in de medische
wetenschap, tegenwoordig zijn het de
Fivels sprekende «vlieden. Biirgcmeef-
ter Van Kinschot vertelde iets over de
geschiedenis van de roemrijke Lakenhal.
Volgens hem moest het voor de moder
ne wetenschappelijke mensen, die wer
ken. studeren en onderzoeken in deze
jachtende wereld een genot zijn een
ogenblik te kunnen pauzeren in een ge
bouw. dat geheel gegrondvest is op oude
cultuur.
de vliegerwedstrijd betreft deze vindt
plaats op de grote speelweide van de
Leidse Hout en begint om half drie Er
zijn prijzen voor de best vliegende," de
origineelste en de mooiste vlieger. Na
afloop van de prijsuitreiking gaan de
deelnemers gezamenlijk met muziek van
het Leidse Jeugdorkest „De Burcht"
voorop naar het. bevrijdingsmonument
by de molen „De Valk", waar ook het
eindpunt is voor de fietsers en wan
delaars. Dit eindpunt moet uiterlijk half
zes bereikt worden. Ieder die de tochten
I heeft volbracht of aan de vliegerwed-
c ór^ ent van,de Heberden Society. strij<i heeft meegedaan ontvangt een
prof. Kellgren vond het vanzelfsprekend, bevrijdingswimpel
dat Nederland was uitgekozen, dat zo-
Aantrekkelijk programma voor de jeugd
Maandag 5 mei a.s. is het dertien jaar geleden, dat er een einde kwam aan de
tweede wereldoorlog, althans in Europa.
Alhoewel geen officiële vrije dag wil men in Leiden toch in ruime mate aan-
daeht schenken aan dit feit. Een groot deel van het door het Comité Bevrijdings
dag 1945 in samenwerking met het Comité Leiden-Oxford samengestelde feest
programma is aan de jeugd gewijd. Zij kan nl. meedoen aan een wandelspeurtocht
of een fietsspeurtocht in de omgeving van Leiden of aan een vliegerwedstrijd in
de Leidse Hout.
deelnemers vanaf het Roomburger
park met ee<n fakkel naar het Stadhuis
plein te laten rijden, waar hij dan het
bevrijdingsvuur zal ontsteken. De fak
keldrager zal de volgende route volgen:
Asserstraat, Burggraven laan, Lorentz-
kade. Philosofenpad, Korevaarstraat,
Gangetje, Botermarkt. Burgemeester jhr.
mr. F. H. van Kinschot zal onmiddellijk
daarna, een toespraak houden.
MUZIKALE STERTOCHT
Verder zal er in de avonduren weer
een muzikale stertocht gehouden wor
den waaraan vier muziekkorpsen mede
werk me verlenen. Al deze fcOfpaqp ko-
zullen deelnemen. Immers ook in 1956 i men tussen negen uur en kwart over ne-
was de belangstelling hiervoor groot. Watj gen op het Stadhuisplein tezamen. Zij
"3~J J J~~~ marcheren alle om acht uur af: K. en
G. van de Koninginnelaan, Werkmans
Wilskraoht van de Vestestraat. Concor
dia van de Sumatrastraat en Nieuw Le
ven van de v. d Werfstraat.
Wielerwedstrijd en
muzikale stertoeht
Om deel te kunnen nemen aan de
wandelspeurtocht en de vliegerwedstrijd
moeten de kinderen tenminste 9 jaar
zijn, voor de fietsspeurtocht tenminste
10 jaar. De wandelaars vertrekken tussen
half drie en drie uur vanaf de molen
„De Valk" en de fietsers eveneens ge
durende dit half uur vanaf het Pieters
kerkhof. Het comité verwacht dat on
geveer 2500 jongelui aan deze tochten
veel beroemde geleerden had voortge
bracht en even natuurlijk vond hij het,
dat de keuze was gevallen op de stad
die eens kon kiezen, wat het wilde heb
ben en toen een universiteit koos. Een
universiteit, die uitgegroeid is tot een
van de leidinggevende zetels van de we
tenschap in de wereld.
De komst naar deze stad had niet te
leurgesteld. integendeel, een zeer inte
ressant programma was de eerste dag
reeds geboden en deed alles voor de vol
gende dag verwachten. Prof. Goslings,
vice-voorzitter van de Ned. Ver. van
Rheumatologen. dankte daarop de bur-
meester voor de geboden gastvrijheid en
de directeur van de Lakenhal, de heer
J. N. van Wessem gaf nog een korte uit
eenzetting over de betekenis van de La
kenhal en vestigde de aandacht op en
kele bijzondere schilderwerken. Daarna
bleef men nog enige tijd in genoeglijke
sfeer bijeen en genoot men rustig van
de overdaad aan schoqnheiü. welke ons
stedelijk museum aan de Oude Singel te
bieden heeft.
HERDENKINGSBIJEENKOMST
ZEEMANLAAN
Uitgaande van de buurt- en speeltuin
vereniging „De Professorenwijk" zal
's avonds om zes uur een bijeenkomst
gehouden worden bij de bevrijdingsboom
op de Zeemanlaan, Mr. dr. K. de Vries
houdt dan een toespraak.
WIELERWEDSTRIJD
Een half uur later begint in de Pro
fessorenwijk een wielerwedstrijd, waar
aan zullen deelnemen „De Kampioen"
uit Haarlem. „De Spartaan" uit Den
Haag, De Leidse Swiftcombinatie en een
aantal renners uit Oxford. In totaal zijn
er ongeveer 70 rijders. De start is bij de
o.l. school aan de Lorèntzikade. Via deze
kade wordt gereden naar de Zeeman
laan, de Kamerling'h Onneslaan, de Mel-
chlor Treublaan en de Kanaalweg tot
de oude molen. De te rijden afstand
bovenvermeld parkoers wordt meerdere
malen afgelegd bedraagt ongeveer
tachtig kilometer. De wedstrijd is om
streeks half negen afgelopen. Tien mi
nuten voor de aanvang van de race
zullen de wielrenners met K en G.
j voorop een voorstellingsronde maken.
BEVRIJDINGSVUUR
Het ligt in de bedoeling om later op de j
1 avond de winnaar van de wielerwed
strijd, geflankeerd door alle Engelse
HERDENKINGSDIENST IN
PIETERSKERK
Aan de avond van deze dag van 7.15
tot 8 uur wordt er in de Pieterskerk
een herdénktngsdlenst gehouden. De
leiding van deze dienst, waarin gespro
ken zal worden over „Herinnering en
opdracht", is in handen van pastoor A,
J. Glazemaker 'oud-katholiek), dr K
E H. Oppenheimer, hervormd studen
tenpredikant en ds. H Heule. gerefor
meerd predikant. Het orgel zal worden
bespeeld door Adriaan Blankenstein.
Botsing bij Venlo:
1 dode, 2 zeer ernstig
gewonden
Op de Veldenseweg te Venlo, is gis
termiddag tengevolge van een botsing
tussen twee auto's dc 36-jarige ver
tegenwoordig»! M. Vccnhof uit Deven
ter om het leven gekomen en zijn
twee anderen levensgevaarlijk gewond
Het ongeluk moet zijn ontstaan, na
dat de door de heer Veenhof bestuurde
auto uit een zijweg de Veldenseweg op
reed en daar in aanraking kwam met
een auto bestuurd door een 25-jarige
vertegenwoordiger uit Heerlen. Een dei-
twee wagens is na de botsing verschei
dene malen over de kop geslagen en
tenslotte tegen de afrastering van de
kloostertuin gevlogen.
Alle gewand»; wrden naar. h«u zie
kenhuis te Venlo gebracht, waar de heer
Veenhof vrij spoedig na aankoms' is
overleden. Een - 20-jarige analiste uit
Doetinchem. die bij hem in de auto zat
werd levensgevaarlijk gewond, evenals
de bestuurder van de andere auto.
Geen overeenstemming over
territoriale wateren
De internationale zeerechtconferen
tie te Genève heeft zich vrijdag in vol
tallige zitting uitgesproken over de on
derscheidene voorstellen inzake het
vraagstuk van de breedte der territo
riale wateren. Totnogtoe had geen en
kel voorstel in de commissies een meer
derheid behaald. Ook het Canadese
voorstel .waarvan in een commissie
althans één paragraaf was goedgekeurd
haalde het vrijdag niet bij de stem
ming: er waren 35 stemmen voor. 30
tegen en 20 onthoudingen. Voor goed
keuring is tweederde meerderheid ver
eist. De paragraaf behelsde het voor
stel om een kuststaat de uitsluitende
visserijrechten te geven in zijn terri
toriale wateren tot een breedte van 12
mijl.
Het Amerikaanse compromis-voor
stel, het Russische voorstel en het
gemeenschappelijke voorstel van de
acht landen werden eveneens verwor
pen. waarmee de conferentie alle
voorstellen over de breedte der ter
ritoriale wateren naast zich heeft
neergelegd.
Nederland behoorde tot de voorstem
mers over het Amerikaanse voorstel.
Vermiste soldaat terecht
(Van onze Haagse redactie)
De 20-jarige dienstplichtige soldaat
van de Kon. Luchtmacht C. F Wielensa
uit Den Haag, die sinds 12 april j 1
spoorloos was. is terecht Hij had op 12
april zjjn onderdeel in Nijmegen verla
ten om met verlof naar huis te saan,
maar is daar niet aangekomen. Gisteren
ontvingen zijn ouders bericht van de
jongeman, dat hij naar Marseille gereisd
was om daar waarschijnlijk dienst te ne
men in het vreemdelingenlegioen Zijn
vader is thans naar Marseille vertrok
ken om te trachten de „verloren" zoon
te bewegen naar huis *erug te keren.
REPATRIANTENSCHEPEN
Voor belangstellenden liggen aan ons
Bureau de passagierslijsten ter inzage
van het m.s .Sydney", dat op 18 april
van Tandjong Priok is vertrokken met
bestemming Genua en van het m s.
„Bengkalis", dat op 13 april van Bela-
wan naar Amsterdam ls vertrokken.
