Prijsverlaging en vermindering
van de belastingdruk zijn nodig
Voorzitter Berghuis: Situatie is
een koersverandering
rijper voor
Ter ombuiging der conjunctuur
Studentenparlement liep warm
over een- of tweekamer stelsel
Eenheid met andere christenen
nodig tegenover anti-christenen
Regeringsbasis in dwangpositie geraakt
ontwikkeling sloot
een werkzaam seizoen
97ste jaargang
Zaterdag 19 april 1958
Derde blad no. 29420
Duitsland en Engeland geven voorbeeld
(Van onze financiële medewerker)
Er zyn nog steeds geen positieve aanwijzingen voor een spoedig einde van de
depressieperiode, waarin we ons sinds het midden van het vorig jaar bevinden en
die uiteraard de effectenbeurzen in haar ban gevangen houdt. Noch op de New-
Yorkse beurs, noch op die van Londen, Brussel en Amsterdam kan wat de
aandelenmarkt betreft van een opleving worden gesproken, doordat het voor
belegging vrijkomend kapitaal zijn weg voornamelijk naar de obligatiemarkt
zoekt, waar de vaste stemming doorgaans nog domineert en de koersen zich op
een flink verhoogd niveau weten te handhaven.
Dit wijst er op dat er nog altijd weinig vertrouwen bestaat in de ontwikkeling
van de conjunctuur, ten aanzien waarvan ook de meest deskundigen waarnemers
geen positieve uitspraken durven doen.
Voor een deel hangt dit ongetwijfeld
samen met de omstandigheid dat de
natuurlijke ontwikkeling van de econo
mische en sociale verhoudingen wordt
belemmerd door overheidsmaatregelen
en georganiseerde machten, waarvan
zeker niet enkel kwaad is te zeggen,
maar die problemen oproepen, welke
vroeger niet bestonden. Als in de V S.,
ondanks een nog steeds groeiende werk
loosheid. in sommige bedrijfstakken nog
acties tot loonsverhoging worden ge
voerd en de scherpe teruggang van
produktie en afzet in de automobiel
industrie met prijsstijgingen gepaard
gaat. zijn dit in economisch opzicht
tegennatuurlijke verschijnselen, welke
slechts tot een verdere verstoring van
het verbroken evenwicht kunnen leiden.
Het is een natuurlijke zaak dat als de
vraag vermindert, de prijzen dalen en
de werknemers zich tijdelijk met een
lagere beloning tevreden stellen. Een
dergelijk proces voltrekt zich thans
echter heel wat minder gemakkelijk dan
vroeger onder invloed van de z.g. pres
siegroepen, waaronder men allerlei be
langenorganisaties heeft te verstaan,
die naar het behalen van voordeel
streven en daarbij soms gezamelijk op
trekken.
Tóch is het duidelijk dat als de vraag
naar goederen vermindert, deze door
een verlaging van de prijs kan worden
gestimuleerd en langs deze weg pro
duktie en werkgelegenheid in de be
drijven kan worden bevorderd. In de
V.S. heeft Senator Kefauver becijferd
dat bij een verbruik van 280 miljard
een algemene prijsverlaging van 2 de
koopkracht van de Amerikaanse bevol
king met 5.6 miljard zou vergroten en
dat de prijsstijging, welke in januari van
dit jaar nog heeft plaats gehad, de
koopkracht van de arbeiders met IV2
miljard heeft verminderd, hetgeen ge
lijk staat met een economische equiva
lent van verloren van werk voor 400.000
arbeiders. Hij keert zich daarom zowel
tegen de werknemersorganisaties, die in
deze tijd nog voor loonverhoging ijveren
als tegen de grote bedrijfsconcentraties,
die de gewone werking van vraag en
aanbod negeren.
Het is in dit verband opmerkelijk
dat tijdens een prijzenoorlog in de
V.S., waarbij vooral elektrische arti
kelen tot uitverkoopprijs werden ver
kocht. het storm liep van de kopers.
Bij alle uitverkopen gedurende de
laatste tjjd in New-York blijkt telkens
dat er ondanks de slechte tijden nog
voldoende geld is en dat de artikelen
tegen de gereduceerde prijs weg
vliegen. En ook al betekenen de ver
laagde prijzen voor de ondernemingen
tijdelijk lagere winsten, zo mag het
toch als een lichtpunt worden gezien
dat hier en daar tot prijsverlaging
wordt overgegaan als het natuurlijke
middel om het vërbroken evenwicht
tussen vraag en aanbod te herstellen.
In Engeland is thans een prijzenoorlog
op komst tussen de boterhandel en de
margarinefabrikanten als gevolg van de
grote boteraanvoeren en de overvolle
pakhuizen, zodat thans reeds enkele
botermerken goedkoper zijn dan mar
garine. Ook al zijn dit uitwassen van
het noodzakelijke aanpassingsproces, zij
wijzen er op dat dit proces op gang
begint te komen, hetgeen in vele ge
vallen ook mogelijk wordt gemaakt dooi
de scherpe daling welke er voor som
mige grondstoffen heeft plaats gehad
Men is het er algemeen over eens. dat
een prijsverlaging een gedeeltelijke op
lossing zou brengen van de thans be
staande moeilijkheden en dat ook de
overheid hiertoe zou kunnen bijdragen
door een verlaging van de fiscale druk.
waaronder bedrijfsleven en bevolking
gebukt gaan. In Duitsland, waar thans
ook de gevolgen van de in het buiten
land verminderde koopkracht zich doen
gevoelen, heeft de regering als bekend
reeds aanmerkelijke belastingverlagingen
geprojecteerd, thans volgt de Engelse
regering dit voorbeeld, o.m. door een
verlaging van de omzetbelasting, een
verlaging van de belasting op bedrijfs
winsten, een verhoging van de belas
tingvrije reservering bij de bedrijven en
een verhoging van de belastingvrije
inkomensgrens voor personen boven
65 jaar. De Minister van Financiën
voorziet dat men ook in Engeland met
Vertegenwoordiger verdacht
van verduisteringen
(Van onze Haagse redactie)
Verdacht van oplichtingen en ver
duisteringen. die in totaal wel enkele
tienduizenden guldens zullen belopen,
is een 32-jarige Haagse vertegenwoor
diger aangehouden. Het geld is gro
tendeels opgemaakt ,voor een deel ook
gebruikt om leningen af te lossen,
hetgeen de vertegenwoordiger echter
zo over het hoofd liep, dat hij ten
slotte niets anders meer deed dan het
ene gat met het andere te stoppen.
In 1953 is de man ontslagen bij een
rederij in Den Haag. nadat een door
hem gepleegde verduistering ten be
drage van f.8000— aan het licht was
gekomen. Zijn werkgevers deden echter
geen aangifte bij de politie, maar kwa
men met hem overeen, dat hfj het geld
zou terug betalen. Aanvankelijk lukte
dit vrij g"oed. doch allengs kwam de
vertegenwoordiger steeds meer in geld
nood te verkeren, zodat hij begon te
lenen. De recherche werd pas in het be
gin van de maand in deze zaak ge
mengd. toen een geldschieter, van wie
de vertegenwoordiger f 2000— had ge
leend. tegen een zeer hoge rente en op
voorwaarde dat het geld eind maart
zou zijn terugbetaald, zijn geld niet te
rug zag en aangifte deed.
de recessie in de V.S. en het vaste land
van Europa zal te doen krijgen en dat
ter bestrijding daarvan het gevaar van
nieuwe inflatie opduikt. Om dit te keren
acht hij een stopzetting van de prijs
stijging en zo mogelijk een prijsdaling
gewenst, zomede een matiging van de
looneisen, opdat op deze wijze de indus
trie haar krachten op de export kan
concentreren. Reeds zijn voor het eerst
in 20 jaar de ijzer- en staalprijzen in
het buitenland van 1 tot -3% verlaagd,
hetgeen voor de verbruikers een be
sparing van 10 miljoen per jaar
betekent.
Het is dus duidelijk dat op de wereld
markten in de naaste toekomst met een
verscherping van de concurrentiestrijd
zal moeten worden rekening gehouden,
waarop ook in de jaarverslagen van
vele Nederlandse ondernemingen wordt
gewezen. Meende men in Duitsland tot
voor kort dat in verband met de grote
aanwas van de goud- en deviezenvoor
raad in import moest worden gestimu
leerd, thans kan men lezen dat onder
invloed van de recente cijfers op het
stimuleren van de export wordt aange
drongen.
En nu ook Engeland de daartoe ge-
eigende maatregelen neemt, kan het
niet anders of de Nederlandse expor
teurs zullen in toenemende mate met
de activiteiten hun buitenlandse me
dedingers worden geconfronteerd.
Minister Zijlstra heeft in dit verband
een verruiming van de exportfinan
ciering wenselijk genoemd, in niet
mindere mate zal echter een prijsver
laging er toe kunnen bijdragen dat
zowel de afzet in het buitenland als
die naar het buitenland kan toe
nemen. Men krijgt soms zelfs de in
druk dat het publiek in ons land ten
aanzien van hun inkopen een zekere
terughoudendheid betracht in de niet
ten onrechte gekoesterde verwachting
dat de huidige situatie tenslotte tot
een verlaging van de prijzen moet
leiden.
Het is daarom van het hoogste be
lang dat de machten, welke m deze tijd
de gang van het economisch leven voor
een goed deel beheersen, namelijk de
overheid, de werkgevers- en de werk
nemersorganisaties, zich op de moge
lijkheid van prijsverlaging bezinnen en
haar in zakelijk overleg en harmonische
samenwerking trachten te bevorderen,
waarbij de Engelse minister van Finan
ciën terecht inziet dat ook een belas
tingverlaging niet achterwege mag wor
den gelaten.
Dit Is de juiste weg naar een op
lossing van de moeilijkheden, welke
door een overspanning van de con
junctuur in het leven zijn geroepen.
Het alternatief, nieuwe inflatie, is
niet anders dan een lapmiddel!
Nederlandse pastoor op
Timor vermist
Uit Koepang wordt gemeld, dat de
Nederlandse pastoor Van Wissing, die
zijn taak op Timor uitoefent, sinds vo
rige week dinsdag wordt vermist uit
zijn parochie Kefamenanoe, 200 kilome
ter ten oosten van Koepang. Pastoor van
Wissing werd in december vorig jaar
door de militaire autoriteiten aangehou
den op verdenking, dat hfj uit de lucht
afgeworpen wapens zou hebben ontvan
gen. In januari werd hij wegens gebrek
aan bewijs weer in vrijheid gesteld.
Plaatselijke autoriteiten verklaarden zijn
verdwijning te betreuren, omdat zij hem
wensen te rehabiliteren.
Zoetermeer tegen plan
Wilsveen
Het gemeentebestuur van Zoetermeer
heeft bij de minister-president en bij de
zes ministers, die eventueel betrokken
zullen zijn bij de uitvoering van het
plan-Wilsveen, een aantal bezwaren te
gen dit plan kenbaar maken. B. en W
van Wilsveen achten het plan zowel
bestuurlijk als planologisch onaanvaard
baar, zij menen voorts, dat het plan
teveel is afgestemd op het belang van
Den Haag alleen en dat meer gezocht
moet worden naar een oplossing, waarbij
zowel Den Haag. Leiden als Delft baat
hebben. In dit ruimer verband zou ook
Zoetermeer een taak willen vervullen.
Aansporing tot moord en appels eten zijn
in Tweede Kamer niet geoorloofd
De fungerende voorzitter van de „Tweede Kamer" moest gister
ochtend zijn waarschuwende stem laten horen, dat het niet gebruikelijk
en derhalve onwenselijk was dat een Kamerlid tijdens de debatten
allersmakelijkst een appel zat te eten. Ook wees hij er tijdens een
ambtelijke interruptie op dat aansporing tot moord niet kon worden
getolereerd, verzocht hij applaus tot een minimum te beperken en
vroeg hij zich af of een motie tot schorsing van beraadslaging over
een agendapunt mogelijk was wanneer dit agendapunt nog niet in
discussie was gekomen.
Deze vrij wonderlijke zaken worden min of meer begrijpelijk wan
neer men weet, dat de vergaderzaal van de Tweede Kamer der Staten
Generaal gisteren het studentenparlement huisvestte, als slotbijeen
komst van het interacademiale congres van juridische studenten in
Nederland, dat in de afgelopen dagen in Leiden werd gehouden.
Het initiatief tot het „studentenpar
lement" is vrij kort na de bevrijding
uitgegaan van mr. Kortenhorst, de hui
dige voorzitter van de Tweede Kamer,
die in zijn functie als zodanig telken-
A. R. Partij Convent
(Speciale berichtgeving)
De anti-revolutionairen, overtuigd van de noodzaak ener politieke organisatie
op de grondslag van godsdienstige belijdenis, verheugen zich over het terug
dringen van de doorbraak in de rooms-katholieke kring. Het wegebben hier van
de doorbraakgedachte is, nationaal en christelijk-politiek gezien, winst. Dit kun
nen wij, geestelijk-politiek gesproken, moeilijk zeggen van de verschuiving van
de P. v. d. A. naar de VVD. Als blijk van het terugdringen van de socialistische
invloed kunnen wij ons er uiteraard over verheugen, een teken van het zoeken
naar hernieuwd geestelijk fundament in de politiek is het helaas niet.. Aldus
verklaarde vanmorgen de voorzitter van de Anti-Revolutionaire Partij, dr. W. P.
Berghuis, in zyn openingsrede voor het openbare statutaire Partij-Convent, dat
gehouden wordt te Utrecht, bij zijn analyse van de jongste stembusuitslag.
Tot de vrienden van de KVP, met wie, samen met de CHU, samengewerkt
wordt in de Internationale Unie van Christen-democraten, zeide dr. Berghuis in
de loop van zijn betoog dat de samenwerking met de KVP naar zün mening
vergemakkelijkt zou worden, indien naast de grote katholieke partij een sterke,
niet te veel kleinere, protestantse formatie zou staan.
Zich tot de reformatorische christe
nen. die een anti-papistische instelling
hebben, richtende zeide dr. Berghuis
„Gjj zijt bezig, als ge meent in Rome
Uw grootste vijand te moeten zien, nog
steeds alléén naar de kant van de 16e en
17e eeuw te ki'kcn. en bij vergeet, dat
17e eeuw te kijken en gij vergeet, dat
de rooms-katholieken on een gemeen
schappelijk front zijn terecht gekomen
in een steeds feller «ordende strijd te
gen groeiende anti-christelijke mach
ten in deze wereld, zoals ons in de bij
bel voorzegd is.
„Met besef voor de mogelijkheden en
verantwoordelijkheden zal echter in het
nationale belang gewaakt moeten wor
den voor forcering en overhaasting", al
dus dr. Berghuis. ..Wij zullen ons. wat
dit betreft, ook niet moeten laten op
zetten door de liberalen, die in een tijd.
dat nog veel ernstiger zaken dan thans
aan de orde waren, deel hebben uitge
maakt van een kabinet op soortgelijke
basis als het huidige. Maar het betekent,
wel. dat terwille van de duidelijkheid in
de binnenlandse politiek, binnen afzien
bare tijd een zuivering en opklaring van
de partij-politieke constellatie nodig is.
Vervolgens merkte dr. Berghuis op.
dat het antwoord op de vraag of de AR
naar een nauvere politieke samenwer
king der belijdende nrotestantse chris
tenheid wil. thans allereerst moet ko
men van dc kiezers in die gemeenten,
waar men bii de raadsverkiezingen met
lijsten uitkomt. Hij noemde het overi
gens duidelijk dat in de C.H.-kring op
het uitspreken van het verlangen naar
nauwere samenwerking er uiteindelijk
naar één protestanis-christelijke volks
partij welke doelstelling aanvaard
werd door het centraal comité der par
tij - véél terughoudender wordt ge
reageerd dan in de a'nM-revolutionaire
gelederen.
Desncds naar oppositie
Na voorts o.a. de algemene binnen
landse politieke situatie geschetst te
hebben - „de politieke verhoudingen zijn
scinds de oor'.og nog steeds niet behoor
lijk uitgebalanceerd" en „de gehele rege
ringsbasis van de laatste tijd is in een
soort dwangpositie geraakt", zei dr.
Berghuis: de Anti-Revolutionaire Partij
is zeker niet van nature geneigd om in
de oppositie te zijn. Zij heeft er ook niet
bij voorbaat hehoe'te aan om geïsoleerd
01 samen met de VVD in de onnositie te
zijn. Doch er kan een moment komen,
dat zij er terwille van haar eigen ge
zondheid en die van het nationale poli
tieke leven niet voor weg kan.
Mot betrekking tot de toenemende
staatsbemoeiing merkte dr. Berghuis op.
dat men in deze tijd, los zelfs van prin
cipiële inzichten, heel eenvoudig op puur
feitelijke gronden steeds meer het ge
voel krngt, dat de overheid op menig
punt bozig is zich te vertillen aan de ta
ken. welke zij op zich neemt Er ont
staat een last, welke voor een menselijk
orgaan niet meer is te torsen en die ook
boven de krachten van overheidsorga
nen gaat. voor wat betreft waarborgen
male getuigenis aflegt van zijn streven
om toekomstige generaties maatschap
pelijke leiders vertrouwd te maken met
de staatsinstellingen in ons land. Uiter
aard richtte zijn aandacht zich daarbij
in het bijzonder op de juridische stu
denten, bij wie hij een dankbare klank
bodem voor zijn propagandistisch
enthousiasme vond. Uit deze samen-1
werking werd het jaarlijkse „studenten
parlement" geboren: het evenement
waarbij studenten een Kamer, een Re
gering. kortom een overheid vormen
om een of ander algemeen probleem te
bespreken in de sfeer waarin de alge
mene problemen ook in werkelijkheid
tot een praktische al of niet geslaagde
„oplossing" worden gebracht.
Het studentenparlement hield zich
gisteren bezig met een nota van de
„regering" over de wenselijkheid van
een een- of twee-kamcrstelsel. Deze
nota van de bewindsman voor alge
mene zaken trad in vele al of niet
historisch gefundeerde voor- en na
delen van beide systemen en sprak een
voorzichtige voorkeur uit voor een
twee-kamerstelsel waarbij de samen
stelling van de huidige senaat meer
op corporatieve basis geschoeid zou
zjjn.
Over dergelijke zaken kan men na
tuurlijk, vooral wanneer er geen prak
tische consequenties aan geuite me
ningen verbonden zijn, levendig dis
cussiëren.
Dat is dan ook gebeurd. Ten dele
serieus, ten dele studentikoos-humo-
ristisch. Er werden waarlijk geen
nieuwe zaken over dit vraagstuk ver
kondigd, maar de wijze van brengen
der overbekende argumenten en tegen
argumenten was nu en dan bijzonder
origineel.
De leden van het „parlement" deden
al hun best om de werkelijkheid te be
naderen, al schoten zij hun doel in blij
ken van goed- en afkeuring nu en dan
voorbij. Applaus en interrupties waren
niet van de lucht waarbij vooral de
„communistische fractie" (overigens ge
heel in stijl gesplitst in trouwe Mosko-
vieten en afvalligenzich bijzonder
actief weerde. De sprekers namens de
fracties slaagden er vrij aardig in de
toon en argumentatievorm te vinden
van hun meer reële evenbeelden in de
Kamer, die er zich echter wel voor zul
len hoeden, zich achter de naar voren
gebrachte theorieën te scharen!
Merkwaardige zaken waren uiteraard
aan de orde van de dag. In de vergade
ring van de Tweede Kamer is nu een
maal een heleboel geoorloofd, zoals af
en toe de ogen sluiten om op krachten
te komen (mits er niet te luid bij wordt
gesnurkt», zoals het onbeschaamd af
doen van particuliere correspondentie,
en praatjes over het weer en de beurs,
maar een appel eten. hoewel er niets
oneervols in steekt, hoort niet bij de ge
bruiken Waarom niet? Tja dat is moei
lijk te zeggen, maar het póst er niet, en
dus moest die appel halverwege voor
lopig ongegeten blijven.
Bij de merkwaardige zaken behoorde
ook. dat meer dan een derde deel der
Kamerleden van het vrouwelijk geslacht
bleek te zijn. Nog merkwaardiger was in
dat verband, dat de SGP-fractie vrijwel
geheel uit dames bleek te bestaan
Een bedenkelijk fronsen van ds. Zandt
lijkt ons niet onwaarschijnlijk!
Herhaaldelijk moest de voorzitter een
lid of een fractie tot de orde roepen,
onder meer moest de communistische
woordvoerder een aansporing tot moord
op alle ondernemers rap inslikken.
Minister De Witt Wynen van „algemene
7 /-ï j t 1 a zaken" die de veelbesproken nota had
laten ontploffen. Op de foto ziet ingediend, kweet zich op verdienstelijke
men een raketmodel dat twintiq wyze van zijn taak om de kritck uit alle
meter onder de nnnemlakto ,ner'd fracties zo goed mogelijk op te vangen.
onaer de oppen lakte werd Het was anemaai erg gezellig. maar
toch ook wel leerzaam En die beide
aspecten vormden de voornaamste doel
einden van dit studentenparlement dat
zo langzamerhand tot een goede
traditie is geworden.
Dr. BERGHUIS
Minder Staatsbemoeienis
voor 'n efficiënte en evenwichtig-recht-
vaardige afdoening van zaken. Denk aan
de onoverzienbare rompslomp in de wo
ningbouw en het nimmer eindigende ge-
millimeter in het loon- en melkprijsbe-
leid. De wal is bezig het schip te keren, j ring van'dë Tweêde~KamërTs 'nü°ëën-
Het accent in onze Nederlandse poli
tiek moet bewust «orden gelegd op de
vrijmaking van het leven van de Slaat,
waar dit maar even mogelijk en ver
antwoord is.
Ook het versterken der zelfwerkzaam
heid met de risico's daaraan verbonden,
is een uitnemende zaak.
Mits dit niet gaat uitsluitend ten
voordele van de sterkeren in de maat
schappij en ten koste van de zwakkeren,
zo besloot dr. Berghuis.
De proeven met modellen van de
Polarisraket ivorden in Amerika
met succes voortgezet. Deze raket
wordt ontwikkeld om van onder
zeeërs ver onder de wateroppervlak
vlakte uit te kunnen worden gelan
ceerd. De Polarisraket kan een
atoomlading op enige duizenden
kilometers van de lanceerplaats
afgeschoten uit de zee schieten.
In Zuid-Holland in 1957
20.000 woningen
Uit het jaarverslag van de hoofd
ingenieur-directeur van de Volkshuis
vesting en Bouwnijverheid in Zuid-
Holland over 1957 blijkt, dat in dat
jaar in onze provincie een record
aantal woningen gereed gekomen is,
namelijk twintigduizend (waarvan
4300 systeemwoningen).
Het jaar daarvoor bedroeg het aan
tal gereedgekomen woningen vijftien
duizend. Ofschoon het aantal woningen
in aanbouw in september 33000 be
droeg. waren aan het eind van het jaar
evenveel woningen in aanbouw als aan
het begin van het jaar. en wel 29.000,
waarvan 6776 systeemwoningen.
Voor 20.711 woningen, waarvan 12.189
woningwetwoningen. 6 937 premiewonin
gen en 1.585 herbouwwoningen. werd
rljkasteun toegeaegd.
Instituut voor arlocMeis
vejkkr wam bi Leidt»
rationale biertep
wadstryden.
e*n kapconcouns
o een
- mocLfc show
vn Oegstgeestkai kat
Grom kruis ten
ledenvergadering
VoorsdiöUns
.zang zij onze leus
gal uitvoering..
vanavond, speelt.Ons
(jntRnegerlaand* kmtd-
ztuk.Dc storm*
