Franse premier Gaillard struikelt (321-255) over Tunesische kwestie Misplaatste grap WEERBERICHT Binnen- en buitenlandse omstandigheden maken snelle beëindiging van crisis noodzakelijk Geen koers als een liniaal dat iemand voet aan Straaljager verongelukt wal zette ontspanning NEUROTONIC 97ste jaargang WOENSDAG 16 APRIL 1958 No. 29417 LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: j w aencj DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN wltt*si°ge,f I'..Leld™ Z Hoofdredacteur: J Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; t.OJ» per week Telefoon Directie en Administratie: 26041. Redactie 21507 LDERS in dit Blad kan men lezen "P"1 dat een aantal Leidse studenten ge- meend heeft met een eigen kandi datenlijst te moeten deelnemen aan de aanstaande verkiezingen voor de ge meenteraad op 28 mei e.k., zulks ten einde een betere bevordering van de spe cifieke studentenbelangen te verkrijgen. Hoewel de lijstaanvoerder ons heden morgen het advies gaf „deze actie voor al niet al te serieus op te nemen" en wij ons vleien met de gedachte niet geheel en al gespeend te zijn van gevoel voor humor, kunnen wij toch met de beste wil van de wereld in de bovenvermelde daad niets ontdekken wat wij een ge slaagde studentengrap zouden kunnen noemen. Integendeel: wij achten dit een spel met democratische rechten, dat vol strekt ontoelaatbaar moet heten. Wan neer men weet, dat bij de verkiezingen de kiesdeler zo om en nabij de 1350 zal liggen, wil dit dus zeggen, dat de zgn. Tera-lijst (Totale Eensgezinde Radicale Actie) een zelfde aantal geldige stem men moet trekken om althans voor één zetel in aanmerking te komen. HET aantal in Leiden studerenden mag worden geschat op ongeveer 4500, maar slechts een deel daar van - en vermoedelijk zelfs een minder heid - is als Leids ingezetene ingeschre ven en komt dus op de kiezerslijst voor. Ongeveer een derde deel van het aan tal Leidse studenten is spoorstudent; een ander deel woont in Leiden op kamers, doch blijft in het ouderlijk huis elders gedomicilieerd; nog een ander deel woont in Oegstgeest, Leiderdorp of een andere naburige gemeente. Wij achten onze raming aan de hoge kant, wanneer wij het aantal in Leiden wonende stude renden tenslotte op 2000 stellen. Maar dit zijn dan bij lange na niet allen ook kiesgerechtigde studenten, want daar voor moet men de 23-jarige leeftijd heb ben bereikt! Het lijkt geenszins overdre ven om aan te nemen, dat meer dan de helft beneden deze leeftijdsgrens blijft, zodat er in het gunstigste geval, wan neer inderdaad èlle kiesgerechtigde stu denten hun stem op de Tera-lijst zouden uitbrengen, een lijsttotaal van plm. 1000 kan worden bereikt. T—|EN dergelijk onzinnig vermorsen van 1- waardevolle democratische rechten lijkt ons in geen enkel opzicht ver antwoord, het minste wanneer dit ge schiedt door een bevolkingsgroep, welke door haar academische vorming is voor bestemd om t.z.t. leidende posities in staat en maatschappij in te nemen. Er is overigens nóg een bedenkelijk facet aan deze farce. De kandidatenlijst van de Tera bevat slechts drie namen, n.l. van lieden, die ingevolge de kieswet allen 23 jaar of ouder moeten zijn. Waar tie gemeenteraad voor een periode van vier jaar wordt gekozen, is het dus alles zins waarschijnlijk, dat de drie kandida ten aan het einde van deze 4-jarige pe riode zullen zijn afgestudeerd, m.a.w. dat de lijst zal zijn uitgeput. Het dwaze geval zou zich dan voor doen dat deze vakatures onvervuld zou den moeten blijven, omdat de Kieswet in een dergelijke onvoorstelbare situatie niet voorziet! Op grond van al de bovenstaande overwegingen achten wij de kandidaat stelling door de Tera niet alleen een on zinnige, maar in politiek opzicht zelfs misdadige onderneming, waaraan geen student, die zich zijn rechten en plich ten als Nederlands staatsburger bewust is, mag deelnemen. SOLEX bromfietsen H. Walenkamp Zn TURFMARKT 5 Vannacht om het vriespunt De Bilt verwacht tot morgenavond: j Aanvankelijk plaatselijk enkele buien, maar ook opklaringen. Later weer toe- I nemende bewolking met enige regen of motregen. Vannacht in het binnenland j temperaturen om het vriespunt, mor- genmiddag ongeveer dezelfde tempera turen als vandaag. Overwegend matige wind tussen noord en west. (Opgemaakt te 11.15 uur). 17 april Zon op: 5.41 uur; onder: 19.40 uur; Maan op: 4.56 uur; onder: 18.12 uur. Hoogwater te Katwijk te 2.37 en 14.52 uur. Laagwater te 10.32 en 22.53 uur. Om half een vannacht is de Franse radicale minister-president Felix Gaillard ten val gebracht naar aanleiding van de Tunesische kwestie, waar voor de regering het parlement speciaal van zijn paasreces naar Parijs had teruggeroepen. Een meerderheid van 321 tegen 255 stemmen sprak zich uit tegen de jonge minister-president, die nu ruim vijf maanden aan het bewind is geweest. Ofschoon Gaillard de vertrouwenskwestie niet uitdrukkelijk aan de stemming had verbonden, aanvaardde president René Coty om kwart voor een in de nacht toch zijn ontslag. Lijkbleek en op (Van onze Parijse correspondent) van vermoeidheid sprak Gaillard, na zijn bezoek aan het staatshoofd, de traditionele woorden bij dergelijke gelegenheden uit. De binnenlandse cn buitenlandse omstandigheden maken het, aldus de jonge ex-premier, noodzakelijk, dat aan deze i crisis zo spoedig mogelijk een einde wordt ge- j maakt. Helaas ziet nog niemand langs welke weg. Men neemt in diplomatieke kringen aan, dat door de val van het kabinet nu automatisch ook een einde is gekomen aan de goede diensten'' der j Anglo-Amerikaanse bemiddelaars Murphy en Beeley. I nu al aangelegenheden van internatio- naai beraad geworden, zodat de crisis in Parijs de Franse invloed alleen nog maar extra zal kunnen verzwakken. De vraag is aldus of de hartstochten, ver oorzaakt door het zwaar gekneusde ge Geprikkelde stemming Neen, Gaillard zat niet op rozen. Om de meerderheid te ontzien, wier inzich ten hij tot dusver altijd consequent ge deeld had, kon hij zijn rechtervleugel Van de opening van de zitting 's middags om drie uur af, wist men dat het lot van Gaillard evenals dat van zijn voorganger Bourgès-Maunoury een klein half jaar geleden afhankelijk zou zijn van een veertig a vijftig afgevaardigden van de conservatieve banken. De situatie van de regering was in hoge mate precair en in de wandelgangen werden voor Gaillards toekomst weinig franken meer gegeven. De rechtse woordvoerders somden de verschillende tegenstrijdigheden in het Noordafrikaanse beleid van de regering op en inderdaad is het moeilijk vol te houden, dat Gaillard de laatste weken een koers, recht als een liniaal, heeft gevolgd. Nadat hij de kwestie van de grenscontrole herhaaldelijk essentieel voor Frankrijk had genoemd, werd de capitulatie voor Bourguiba op dit punt onder de persoonlijke druk van president Eisenhower blykbaar plotseling van secondair belang geacht! gisteren op een gespannen voet met de logica. Gaillard hield de Kamer voor, dat er geen andere keus was dan tussen oorlog met Tunesië of onderhandelen, zonder evenwel te kunnen erkennen, dat1 hij met Sakiet al op het verkeerde paard had gewed. En bovendien was de I premier ter wille van de Franse waar digheid wel verplicht de beslissende I pressie van Washington met de mantel der liefde te bedekken, terwijl Eisen howers brief in de hele wereldpers uit-1 voerig van commentaar was voorzien Deze uiterst ongemakkelijke positie moet de intelligente en anders zo beheerste Gaillard zichzelf in de eerste plaats wel bewust zijn geweest en zijn zichtbaar geprikkelde stemming, die hem zelfs enige malen tot nijdige uitvallen tegen de Gaullist Soustelle verleidde, mocht wel uit die omstandigheid worden ver klaard. Zwaar gekneusd gevoel van Franse eigenwaarde Het was dus weer eens een dubbeltje op -zijn kant. Er was zeker gerede aan leiding Gaillard zware verwijten over zijn Noordafrikaanse politiek te doen en hem zijn gerechte straf met te onthou den. Maar anderzijds waren de Alge rijnse en Tunesische problemen in feite voel van Franse eigenwaarde, waartoe vooral president Eisenhowers brief veel heeft bijgedragen, uiteindelijk beheerst zouden kunnen worden door de redelijke overweging, dat enkel door een zeer om zichtig beleid en vooral door een onmid dellijk herstel van het directe contact met Bourguiba Parijs tenminste zo lang mogelijk nog een of meer vingers in de Tunesische pap zou kunnen houden. De hartstocht van het nationalisme, dat vooral door de rechtse Gaullist Jacques Soustelle met weinig kieskeurige midde len gistermiddag werd aangewakkerd, i heeft evenwel opnieuw gezegevierd. fb Slot op pag. 2 iwwfrit' m-n~w Geen slechte dag voor opstandelingen Invasiedatum verstreek zonder FELIX GAILLARD nu geen glimlach meer moeilijk voor de voeten werpen, dat het hele huidige drama met Tunesië begon nen was met het bombardement op Sakiet, dat de premier, al weer onder Vlieger omgekomen Gisterochtend om kwart over elf is een F-84-Thunderstreak van de vlieg basis Eindhoven tussen Straatsburg en Freudenstadt in West-Duitsland ver ongelukt. Het toestel was bezig met een laag vliegoefening en heeft daarbij de grond geraakt, waarna het is geëxplodeerd. De vlieger verloor hierbij het leven. De aan gerichte schade is nog onbekend De omgekomen vlieger is de 26-jarige vertrokken Djakarta's „vloot" is weer (Van onze reisredacteur) Singapore, 15 april. Nadat Djakarta's vloot gisteren uit Padangs gezichtsveld was vertrokken en de wekenlang genoemde invasiedatum verstreek zonder dat iemand voet aan wal op Sumatra zette, kraaide Radio-Padang gisteravond triomfantelijk victorie. Volgens Radio- Padang is de grote aanval, die de regeringstroepen zouden inzetten „verkeerd gegaan". Hoewel berichten die opstandelingen over imagi naire bomaanvallen op Bandoeng en het eiland Tandjoeng Pinoeng in de Riouw-Archipel minstens zeer voorbarig zijn, valt niet te ontkennen dat Djakarta aarzelt, en de opstandelingen inmiddels op het politieke en diplomatieke front uiterst actief zijn. Hoewel immigratie-ambtenaren in Singapore zulks ontkennen, ver luidt dat zeven top-leiders der opstandelingen gisteren in of bij Singa pore in het geheim hebben geconfereerd. voorkomen, hebben tenminste zes le- I den van de 40 man omvattende staf besloten de kant der opstandelingen te kiezen. drang van de rechtervleugel, officieel op reserve eerste luitenant-vlieger-waar- de rekening van Frankrijk geschreven.'nemer J M. Kalis uit Eindhoven. Hij had. Daardoor verkeerde zyn pleidooi was gehuwd en had een kind Andere diplomaten' Onder hen zouden de nieuwe be noemde opperbevelhebber, generaal- majoor Alex Kawilarang, kolonel Ventje Soemoeal, overste YVarouw en de zo juist overgegane militaire at taché in Singapore, majoor Noerdin, zich bevonden hebben. Een van de besproken onderwerpen zou de om schakeling van diplomatieke posten in het buitenland zijn. Deze zullen wor den bemand met militaire attaché's cn jonge diplomaten, die hun trouw aan Djakarta opzeggen. Hoewel de tweede man van het consulaat-gene raal in Singapore Amin Azhari, een familielid van Barlian, door Djakarta tijdig is teruggeroepen om desertie te De Hillerlabrieken hebben op een Frans vliegveld demonstraties gegeven met een zeer lichte een persoons helikopter, die zeer ge makkelijk te bedienen is. Van mili taire zijde bestaat grote belangstel ling voor dit merkwaardige toestel letje. Internationale Federatie van Margarinefabrikanten In Den Haag is opgericht een inter nationale federatie van margarinefa brikanten. de „International federation of margarine manufacturers associa tions. IFMA" Den Haag wordt ook ze tel van de organisatie, waarbij Neder land, België, West-Duitsland, Noorwe gen, Zweden, Denemarken, Engeland. Frankrijk, Italië en Zwitserland zijn aangesloten. Tot voorzitter van de fede ratie is benoemd de Nederlander A. Bakker president van de Nederlands© Federatie van Margarinefabrikanten: tot secretaris de heer M. C. J. Hymans, eveneens Nederlander. Het doel van de organisatie ligt niet in het commerciële vlak, maar op het ge bied van de samenwerking bij de ge meenschappelijke problemen van d© margarine-industrie de research en de uitwisseling van de resultaten daarvan. De oprichtings-bijeenkomst is bijge woond door 47 afgevaardigden van 14 landen. Voorts waren er waarnemers uit de V.S.. Japan en Finland. Twee verdere kandidaten zouden de militaire attaché's in Bonn, kolonel Askari en luit.-kolonel Pandjaitan, zijn. De opstandelingen maakten voorts be kend dat de luchtmachtattaché in Ma nilla, majoor Moeharto, in Menado is aangekomen. Het bericht is kennelijk bedoeld om de wind uit de zeilen te nemen van Djakarta's aantijging, dat de B-25 die het vliegveld van Makassar bombardeerde, tot Tsjangs luchtmacht behoorde. De opstandelingen kondigen verder aan, dat hun eenmansluchtmacht spoedig uitgebreid zal worden en dan aanvallen op Djakarta zal kunnen on dernemen. Hoewel dit optimisme wat voorbarig schijnt en de regeringstroepen op Su matra over land nog steeds oprukken, heeft Padang in de vreemde oorlog, waarin méér met woorden, psycholo gische effecten dan met kogels of gra naten wordt geschoten, gisteren geen slechte dag gehad! Tapanoeli geheel bezet Radio-Djakarta meldde gisteravond, dat de troepen, die onder commando staan van luitenant-kolonel Djamin Gintings, de militaire commandant van Noord-Sumatra, thans het gehele gebied van de oostkust van Sumatra in handen hebben, evenals het gebied van Tapanoeli. In Tapanoeli zouden de opstandige troepen in wanorde het binnenland zijn ingevlucht. Thans trekken de regeringstroepen uit de richting van het Tobameer op in de richting van Boekit Tinggi. Greep op Padang verstevigd? Volgens te Djakarta ontvangen berich ten hebben de regeringstroepen hun „greep op het gebied rond Padang ver stevigd". De regeringstroepen krijgen gestadig versterkingen vanuit de basis der regeringstroepen in de Riouw- Archipel. De opstandelingen zouden zich thans terugtrekken op hun versterkin gen in de Boekit Barisan. Uit Padang zouden thans 20.000 inwoners de wijk hebben genomen. (Advertentie) Geef Uw zenuwen Geef ze Niet verdovend maar genezend He» weten*chappellik verantwoord preparaat voor doio »i|d. VINOBASIS N V. AMSTMDAM. Russische lening Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. Koning Boudewijn van België de in 1955 afgebrande Kon. Vlaam- aankomst werd hem door twee heeft in Brussel de heropening van se Schouwburg bijgewoond. Bij zijn I kinderen een geschenk aangeboden De Indonesische minister-president Djoeanda heeft gisteren de Russische Amerika speculeert op Nasoetion Volgens goed ingelichte zegslieden te Washington rekent de Amerikaans© regering erop, dat de opperbevelheb ber van het Indonesische leger, gene- raal-majoor Abdoel Haris Nasoetion, president Soekarno zal dwingen zijn regering te wijzigen wanneer de op stand op Sumatra eventueel wordt onderdrukt. Nasoetion zou de enige zijn, die in een positie verkeert om Soekarno ertoe te brengen wijzigingen in de regering aan te brengen. Nasoetion, die als zeer godsdienstig en zeer anti-communistisch bekend staat, heeft er reeds lang op aangedrongen dat aan de buitengewesten meer hulp wordt verleend en dat de regering zich onaf hankelijk maakt van communistisch© steun. Dit zijn dezelfde eisen als die welke de Sumatraanse opstandelingen hebben gesteld, maar Nasoetion sloot zich niet bij hen aan vanwege zijn trouw aan de republiek, aldus de zegslieden. Het feit, dat de V.S. op Nasoetion re kenen verklaart de tot dusver enigszins onbegrijpelijke houding van de Ameri kaanse regering ten opzichte van de ambassadeur, Dmitri Zjoekof, en twee ontwikkelingen in Indonesië, aldus de O m hfono ran 1 'o n L) - - 1-. O i.i_ ambtenaren van de Russische Staats bank ontvangen. Deze laatsten zyn zon dag te Djakarta aangekomen voor be sprekingen over financieel-technische aangelegenheden in verband met de Russische lening van 100 miljoen dollar aan Indonesië. zegslieden. In goedingelichte kringen te Washing ton neemt men aan. dat indien Nasoe tion erin slaagt Soekarno tot een com promis over te halen, de Amerikaans© regering weer wapens en economisch# bijstand aan Indonesië zal geven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1