Franse Kamer zal inzake Tunesië
een bittere pil moeten slikken
WEERBERICHT
Regering-Gaillard laat eis van
neutrale grenscontrole vallen
Centrale troepen dringen steeds
meer Tapanoeli binnen
Chauffeur overvallen en met
baksteen bloedend geslagen
Tweede Russische kunstmaan
hij Barbados neergestort
57ste jaargang
MAANDAG 14 APRIL 1958
No. 29415
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel l. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Paasrecès onverivacht onderbroken
(Van onze correspondent in Parys)
Honderden telegrammen zyn zaterdagnacht naar alle delen en hoeken van
Frankrijk gezonden om de leden van de beide Kamers van het parlement voor
een speciale zitting op morgen, dinsdagmiddag, naar Parys te roepen. De oorzaak
waarom het parlement zo plotseling op bevel van de regering zyn paasreces moet
onderbreken, schuilt in het conflict met Tunesië. De Franse regering is zaterdag
gedurende bijna elf uren byeengeweest, een samenkomst, welke tot de meest
dramatische zittingen wordt gerekend, die ooit een kabinet in de Vierde Repu
bliek gehouden heeft.
Voor de keuze gesteld in de Tunesische kwestie ófwel de onderhandelingen met
president Bourguiba af te breken en tevens een ernstige crisis met Amerika en
Engeland te riskeren, ófwel een breuk met zyn conservatieve minister te riskeren,
heeft Felix Gaillard een handig compromis gevonden, dat door beide genoemde
partijen kon worden onderschreven.
Volgens een speciaal communiqué van de regering stelt Frankryk zich nu voor
ran de goede diensten van de Anglo-Amerikaanse bemiddelaars. Murphy en
Beeley, voorlopig nog gebruik te blyven maken. Over de volgende vier punten
meent men in Parys dat er een basis voor een overeenkomst met Tunesië zal
ijjn te vinden:
de ontruiming van de Franse garnizoenen en de neutrale controle der Tune
sische vliegvelden;
het statuut van Bizerta;
de heropening van zekere Franse consulaten in Tunesië
het herstel in hun vroegere rechten van de Franse onderdanen, die na het
bombardement van Sakiet door de Tunesische regering werden uitgewezen.
Parijs ging door de knieën
onder druk van Eisenhower
Voor de kwestie, die door Frankrijk
altijd als fundamenteel werd beschouwd:
een doelmatige controle door neutrale
troepen van de Tunesisch-Algerijnse
grens, kon door Bourguiba's weigering
geen akkoord worden gevonden. Dit
punt wordt nu dus van de agenda der
Anglo-Amerikaans bemiddelaars afge-
roerd, terwijl Frankrijk zich het recht
roorbehoud eventueel later dit vraag
stuk bij een internationale instantie
ferenigde Naties of NAVO aanhangig
e maken.
Het is de minister-president Felix
Baillard met de actieve bijstand van
bet staatshoofd René Coty, tenslotte
gelukt op deze basis de zeer bedreigde
eenheid van zijn regering te herstellen
of te handhaven. De inzet werd in het
bijzonder door de rechtse ministers ech
ter te veel omvattend en te verreikend
beschouwd dan dat zij de verantwoor
delijkheid uitsluitend op de eigen schou
ders durfden en wilden nemen. Om die
reden werd dus het parlement samen
geroepen.
Spannende dagen
Inderdaad valt moeilijk te ontkennen,
dat Frankrijk onder de persoonlijke
druk van president Eisenhower voor
Tunesië door de knieën is gegaan. Bour-
Koningin Juliana in ons
land terug
H-M. de Koningin is zaterdagochtend
om ruim elf uur per trein in Utrecht
aangekomen. Per auto heeft zij zich
daarna naar paleis Soestdyk begeven.
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Noordelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
In de kustprovincies veel bewolking
met hier en daar wat motregen, tijde
lijk mist en vrij koud.
Elders weinig bewolking en droog weer
met ongeveer dezelfde temperaturen als
guiba heeft de grenscontrole geweigerd
en zich ook verder tot weinig of niets
gebonden.
Een regeringscrisis, die door het uit
treden van de conservatieve ministers
een feit zou zyn geworden, kon afgelo
pen weekeinde dus op het laatste nip
pertje worden afgewend. Het is echter
allerminst zeker, dat ook het parlement
deze nieuwe bittere pil voor het Franse
gevoel van eigenwaarde morgen zal ge
lieve te slikken. En zonder een nieuwe
vertrouwenskwestie zal de operatie in
geen geval kunnen slagen.
Uitgeweken Hongaren
steunen de anderen
(Van onze Amerikaanse correspondent)
De Nederlandse ambassadeur te Wash
ington dr. J. H. van Roijen. heeft 100
dollar ontvangen ten bate van de uit
gewekenen uit Indonesië.
De zenders van deze gift waren
Hongaren, die kort geleden zelf hun
land hebben moeten verlaten en thans
in Amerika een toevluchtsoord hebben
gevonden De Hongaren schreven in een
begeleidende brief, dat zij zich helder
bewust zijn van het grote lyden van
hen. die hun haardsteden hebben moe-
ton verlaten Onze fondsen zo ver-
U
j klaarden zy - zijn beperkt, maar onze
Doch ook indien Gaillard het voortbe- s thie voor dezc „jdende mensen
staan van zyn kabinet opnieuw op het - - --
spel zet, lijkt het vooralsnog twijfel
achtig of de Nationale Vergadering be
reid zal zyn deze week de jonge pre
mier, wiens prestige vooral op de rechter
vleugel de laatste weken zichtbaar heeft
geleden, te blyven volgen. In elk geval
staan Frankryk in zyn binnenlandse
politiek deze week weer eens spannende
dagen te wachten.
kent geen grenzen. Zy verzoeken de Ne
derlandse ambassadeur het geld aan zijn
regering over te dragen met de verze
kering dat meer gaven zullen volgen.
De ambassadeur heeft in zijn ant
woord aan de Hongaren zijn erkentelijk
heid betuigd voor de gift en hun doen
weten dat het zijn geloof in de mensheid I
versterkt heef' .tóen hij vernam dat
mensen die zelf alles verloren hebben, j
andere gevluchten te hulp komen
Diverse plaatsen bezet; ui enne landing op
Celebes; „vloot" voor Padang
Troepen van de centrale regering waren gisteren diep doorgedron
gen in Tapanoeli. Deze aanval, samen met een nieuwe landing op
Celebes, ten zuiden van het plaatsje Paloe op de westkust van Celebes,
volgde na een periode van twee weken van betrekkelijke rust aan de
grenzen van het ingekrompen gebied van de opstandelingen in Midden-
Sumatra. Militaire waarnemers te Singapore zeiden gisteren dat deze
beide aanvallen het begin zouden kunnen zijn van een offensief op
grote schaal tegen de opstandelingen.
Berichten uit Djakarta zeggen, dat het grootste deel van de Indo
nesische zeevarende vloot, de torpedoboot Gadja Mada en vier
korvetten, thans is samengetrokken voor Padang.
Volgens Radio Medan is een der
colonnes van de regeringstroepen in
Tapanoeli opgerukt over een afstand
van ongeveer 80 km., sedert twee
dagen geleden de operaties daar zyn
begonnen. Deze colonne heeft giste
ren de plaats Goenoeng Toea bezet, die
ongeveer 220 km. ten zuiden van
Medan is gelegen. Ten zuiden van
Daders in stadsbus
aangehouden
(Speciale berichtgeving)
Zaterdagavond omstreeks kwart over
tien is de 50-jarige taxichauffeur L.
H. R. Kwisthout uit de IJschihslraat
te Rotterdam, door twee passagiers
aangevallen. Dit gebeurde op de stitle
Ommoordseweg in de Maasstad, welke
naar Terbregge leidt. Doordat de
chauffeur zich hevig verzette en om
wonenden op zyn geschreeuw afkwa
men, moesten de daders zonder buit
vluchten. Nauwelijks 20 minuten later
heeft de politie hen in een stadsbus
ingerekend.
Op de Coolsingel waren een 24-jarige
fabrieksarbeider en zijn evenoude vriend
een oliewerker, bij de heer Kwisthout in
de wagen gekomen. Zy reden naar de
Bergse Dorpsstraat in voormalig Hille-
gersberg, waar zij de chauffeur uitno
digden met hen in een café een kopje
koffie te gaan drinken Op het cafébe
zoek volgde de rit naar de Ommoordse
weg. Daar zou. zo fantaseerden de pas
sagiers. het meisje van één van hen wo
nen. Eén hunner wees het pand aan.
waarvoor moest worden gestopt. De
taxi stond bijna stil, toen hij de be
stuurder plotseling beet greep en ach
terover trok. Eén der mannen gaf de
heer Kwisthout enkele slagen met een
halve baksteen, welke hy bij zien had.
De aangevallene verzette zich, ondanks
het feit. dat het bloed langs zyn gelaat
stroomde, hevig.
Gelukkig werd zyn geschreeuw ge
hoord door bewoners van de Om
moordseweg. Men zag (wee mannen
hard weglopen en het weiland invluch
ten. Bij de taxi trof men de chauffeur
aan, die er aanvankelijk niet al te
best aan toe scheen (e zyn. Gelukkig
viel dat erg mee, al had de heer
Kwisthout schaafwonden, een bloed
uitstorting en een wond boven het
rechteroog opgelopen. Hy verklaarde
zich, nadat zyn wonden waren ver
zorgd, direct bereid met een radiosur
veillancewagen mee te ryden.
Twintig minuten na de overval zag
een politieman in een autobus van lijn
46. welke ïn Terbregge aan het begin
punt stond, twee mannen zitten, wier
signalement overeenkwam met de be
schrijving, welke de chauffeur in het
kort van de daders had gegeven. De po
litieman ging eens kijken en weinige
ogenblikken daarna kon hy per mobi-
lifoon doorgeven, dat hy de daders van
de overval had gearresateerd.
De verdachten hebben verklaard uit
geldnood te hebben gehandeld. Zij had
den het voorzien op.de portefeuille van
de chauffeur.
deze plaats zou thans hevig worden
gevochten. Volgens radio Medan zijn
de opstandelingen goed uitgerust met
mortieren en anti-tankwapens De
regeringstroepen worden ondersteund
door aanvallen op de opstandelingen
met bombardements- en gevechts
vliegtuigen.
Volgens radio Djakarta bereiden de
opstandelingen te Padang en Boekit
Tinggi zich blijkbaar voor op het eind
van de opstand. Grote groepen
vluchtelingen zouden beide plaatsen
verlaten, aldus radio-Djakarta. In
Midden-Sumatra bestaat thans dienst
plicht voor jongemannen en er is een
uitgaansverbod ingesteld.
Ook hebben de eenheden van de
Centrale regering bij hun opmars in
Tampanoeli Porsea aan het Tobameer
bezet. Oprukkend van het oosten uit,
hebben zij daarmede de lijn Porsea
Goenoeng Toe bereikt, zy staan voor
de oostelijke helling van de Boekit
Barisan.
„Tof de laatste man"
vechten!
Een woordvoerder van de tegenrege
ring heeft gisteravond bevestigd, dat
de regeringstroepen van Djakarta gis
termorgen de plaats Goenoeng Toea
hebben bezet, In het noorden van
Tapanoeli, aldus deze woordvoerder,
hebben de troepen van de tegenregering
onder majoor Hoetabarat de troepen
van de Centrale regering tegengehou
den.
Overste Djambek, de minister van
Voorlichting van de tegenregering
heeft te Boekit Tinggi medegedeeld,
dat de troepen van de centrale rege
ring op 15 of 16 april een aanval zul
len ondernemen op Padang. Hij zeide,
dat de tegenregering alle mogeiyke
maatregelen voor de verdediging
heeft genomen.
De minister van defensie van de
tegenregering. Boerhanoeddin Hara-
hap, heeft tot de opstandige troepen
een dagorder gericht, waarin hun
wordt verzocht door te vechten „tot
de laatste man". In de dagorder wordt
gezegd, dat „deze heilige oorlog" een
gevolg Is van ..de domheid van het
regime van Soekarno.
Ambassadeurs achter
Rasjid?
Een woordvoerder van de tegenre
gering heeft gisteren meegedeeld, dat
drie Indonesische ambassadeurs in het
Midden-Oosten aan de regering te
Djakarta hebben medegedeeld, dat
zij voornemens zijn het voorbeeld te
volgen van de voormalige Indonesi
sche ambassadeur te Rome. Moh.
Rasjid, en zich bij de opstand aan te
sluiten. Volgens de woordvoerder zijn
het de Indonesische ambassadeurs in
Egypte, In Irak en de zaakgelastigde
in de Libanon.
Nasoetion terug naar
Djakarta
Volgens een mededeling van radio-
Medan van gisteravond is de chef-staf
van het Indonesische leger, generaal-
majoor Nasoetion, gisteren per vlieg
tuig van Medan naar Djakarta vertrok
ken. Tevoren had hij overleg gepleegd
met de burgerlijke en militaire autori
teiten in Noord-Sumatra.
Minister Soebandrio heeft ver
klaard te verwachten, „dat de op
stand" binnen een week onderdrukt
zou zijn.
Het Nederlands elftal heeft gis
termiddag in Deurne het team van
de Rode Duivels met 27 verplet
terd. Op de foto ziet men de Oran
je midvoor Rons van Wissen in
duel met doelman Leysen en de Bel
gische stopper.
Maatregelen in Kenia tegen
Kikoejoe-organisatie
Veiligheidsstrijdkrachten in Kenia
hebben in twee dagen tijds 153 leden
van de Kikoejoe-stam in hechtenis ge
nomen, aldus heeft het bestuur van
Kenia zondag te Nairobi bekendgemaakt.
De arrestanten worden ervan verdacht
een leidende rol te spelen in de sedert
januari van dit Jaar verboden organisa
tie Kiama Kia Moeingi. In totaal zijn
nu 250 leden van de KKM gearresteerd.
Volgens een regeringswoordvoerder heeft
een onderzoek aangetoond, dat de KKM
in cellen is verdeeld en haar oorsprong
heeft gevonden in kringen van de pas
sieve vleugel van de vroegere Mau Mau.
De KKM. waarvan de plechtigheden
doen denken aan die van de Mau Mau,
is gericht tegen Kikoejoes, die tijdens de
noodtoestand tegen de Mau Mau zijn
geweest.
Toen de nieuwe organisatie werd ver
boden. is op lidmaatschap van de orga
nisatie een maximumstraf van zeven
jaar gesteld.
«maag.
Meest matige wind tussen noordoost
noord.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
15 APRIL
Zon op: 5.45 uur; onder: 19.36 uur.
Maan op: 4.12 uur; onder: 16.05 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.20 en 13.41 u.
laagwater te 9.04 en 21.40 uur.
Advertentie
MOOI SCHOONMAAKWEER
2- 'S^
t Is voorjaar
en de zon
komt door.
het goedkoopste goede zongordijn met de sleufjes
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Dit is het hoofdkwartier van het revolutionaire troepen in het oer-1 het huis staat de stafchef van het
Riau-reniment van de Indonesische\ivoud van Midden-Sumatra. Voor\ regiment, kapitein Samad.
Bemanning van Nederlandse tanker zag
de spoetnik als vurige bol ten onder gaan
De tweede Sovjetrussische kunstmaan is naar alle waarschijnlijkheid vannacht
tegen drie uur (2.55 uur Nederlandse tijd) ter hoogte van Maagdeneiland in de
Kleine Antillen ten onder gegaan en in zee gestort. De bemanning van het
Nederlandse tankschip Mitra (ruim 8000 ton) heeft althans een vuurbol met een
staart van vonken en rook waargenomen, welke een snel dalende lUn beschreef.
Dat was dus het ogenblik waarop de tweede Russische kunstmaan, die op
3 november j.I. werd gelanceerd, door de wryving met de luchtlaag rondom onze
aarde verbrandde. In deze kunstmaan (met een gewicht van 500 kg.) bevonden
zich de stoffelyke resten van het hondje Laika. Reuter meldt nog uit Bridgetown
op Barbados, dat honderden daar de tweede spoetnik als een vurige komeet ten
onder hebben zien gaan. Barbados ligt op ongeveer 640 km. ten zuidoosten van
de positie, waarin de Mitra de spoetnik waarnam. Omstreeks negen uur gister
avond was de kunstmaan nog zichtbaar geweest boven ons land. zy was zeer
helder en, in tegenstelling tot de verwachting, veel hoger, namelyk ongeveer in
het zenit. Er waren toen ruim 2350 omwentelingen om de aarde volbracht, met
een snelheid van ongeveer 28.000 kilometer per uur.
Binnenkort een nieuwe
Amerikaanse kunstmaan?
De Amerikaanse republikeinse afge
vaardigde uit Connecticut James Pat
terson heeft vandaag tegenover de pers
verklaard, dat omstreeks 24 april een
nieuwe Amerikaanse kunstmaan zal
worden gelanceerd. Patterson zei niet
hoe hy aan dit nieuws komt. Wel deel
de hy mede. dat deze kunstmaan byna
10 kg. zal wegen. Zy zal een doorsnede
van 50 cm hebben en op een afstand
van 480 tot 640 km. van de aarde haar
baan beschrijven. De radiozender van de
nieuwe kunstmaan zou gedurende on
bepaalde tijd kunnen blijven werken.
De plaatsvervangende minister van
Defensie van de V.S., Donald A. Quarles,
heeft zondag verklaard, dat zyn land
nog steeds op Rusland de leiding heeft
op het gebied van de ontwikkeling van
projectielen, maar dat niemand kan
zeggen, wie het eerst de beschikking zal
hebben over het projectiel voor lange
afstanden.
Quarles zei, dat de Russen „waar
schijnlijk" niet voor zyn in de ontwik
keling van intercontinentale ballistische
projectielen.
Over de krachtsverhouding tussen de
VB. en Rusland zei Quarles dat de Rus
sen beschikken over 500 onderzeeboten
in actieve dienst, maar dat de Ameri
kaanse luchtmacht sterker is dan die
van Sovjet-Rusland. Wat de grond
strijdkrachten betreft, is het Ameri
kaanse leger veel kleiner dan dat van
de Russen. Het is echter in sommige
opzichten superieur aan het Russische
leger, ondanks de numerieke minder
heid.
Fraaie archeologische vondst
in Tanganyika
Antropologen van de universiteit van
Chicago hebben in Tanganjika (Afrika)
een terrein met beenderen van uitge
storven dieren en ten voorhistorische
werkplaats gevonden, waar 100 0' ar
geleden gereedschap werd gemaakt. De
vondsten werden gedaan bij Isimila in
Midden-Tanganjika Clark Howell van
de universiteit van Chicago zei, dat naar
schatting 100.000 primitieve gereed
schappen zijn gsveoden.