Zijn de opstandelingen thans bij liet Tobameer omsingeld WEERBERICHT Staan bloot aan luchtaanvallen No, géén opdracht aan Verolme voor houw van 4 super-schepen Lente zette in Europa en V.S. in met sneeuw, vorst en stormen Heftig debat over atoomwapens in Westduitse Bondsdag te Bonn I "ranse Kamer akkoord met wet oin kabinetscrises te verminderen Indonesië eist vele miljoenen van de K.P.M. 97ste jaargang ZATERDAG 22 MAART 1958 No. 29398 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.7.50 per kwdrtaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Het persbureau Pia meldde gisteravond, dat een afdeling troepen bij het Tobameer, 150 km. ten zuiden van Medan, de thans omsingelde troepen zouden zijn, die zondag de aanval op Medan hebben gedaan. Zij staan onder commando van majoor Nangolan. Volgens Pia heeft de woordvoerder van het Indonesische leger medegedeeld, dat Nangolan en 300 andere militairen zich thans te Tigaras, aan een der uiteinden van het Tobameer bevinden en daar blootstaan aan voortdurende aanvallen van de luchtmacht der centrale regering. Deens vrachtschip beschoten Volgens een bericht van Radio Padang heeft een korvet van de Indonesische marine nabij de kust van .Midden Su matra een Deens vrachtschip beschoten. Radio Padang noemde de naam van het schip niet en zeide, dat het rijst en ge neesmiddelen naar Padang vervoerde. „Bij deze niet-uitgelokte aanval werd het schip drie keer door lichte granaten getroffen. Deze hebben geen doden of gewonden veroorzaakt". De beschieting gebeurde gistermorgen nabij Padang. De Kopenhaagse reder ontving een telegram van de kapitein van het schip, waarin deze verslag van het gebeurde deed. Het was het Deense vrachtschip Bretagne (2784 ton). Gistermiddag om streeks half vijf arriveerde het schip met lichte beschadigingen in de haven van Padang. De rederij deelde mee in de veronder - stelilng te verkeren dat de centrale In donesische regering het schip toegestaan had naar Padang te varen en dat de be schieting dus een misverstand moest zijn. Verwacht wordt dat het schip op korte termijn naar Singapore zal terug varen. Aanval op Riouweilanden De marine van de tegenregering, uit gerust met moderne wapens, is gereed om de Riouweilanden aan te vallen, die in handen zijn van de regeringstroepen, zo wordt in kringen van de opstande lingen te Singapore verklaard. Deze aanval zou gelijktijdig worden uitge voerd met een aanval op Medan. Van dezelfde zijde wordt vernomen, dat de tegenregering de KPM heeft uit genodigd met de vrijgegeven schepen te gaan varen tussen de havens van het opstandige gebied. De opstandelingen zouden in het nauw gebracht zijn; zij hebben nog wel wapenen, doch geen motortransport en kunnen zich niet op het eiland Samosir, gelegen in het Tobameer, terugtrekken omdat zij niet over boten beschikken. Naar het noorden kunnen zij ook niet uitwijken omdat de wegen daarheen zijn bezet door eenheden van de centrale re gering. Andere eenheden van de opstan delingen, worden thans in de richting van Atjeh gejaagd. Tot nu toe zouden 300 man van de troepen der opstande lingen zich overgegeven hebben. Troepen gevangen Volgens een bericht van het hoofd kwartier van het Indonesische leger te Djakarta, hebben troepen van de centra le regering onder commando van over ste Bedjo troepen van de tegenregering gevangen genomen die Kot a Tengah, aan de rivier de Rokan in Midden Su matra. verdedigden. Deze troepen van de opstandelingen boden geen weerstand, aldus het bericht. De eenheid van Bedjo heeft, aldus de mededeling verder, op 14 maart Bagan Si Api Api, de grootste vissersplaats ge legen aan de oostkust van Midden Su matra, bezet en trokken sedertdien oost waarts, aldus de mededeling. In de kringen der te Singapore ver blijvende opstandelingen werd gisteren gezegd, dat de troepen van de tegenre gering de installaties van de Caltex Olie Maatschappij te Pakan Baroe in de lucht zouden laten vliegen, als dit de enige manier zou zijn waarop kan wor den verhinderd, dat de centrale regering profiteert van de opbrengst der olieter reinen aldaar. Enkele vragen over Zuid-Sumatra zal vuren Volgens een bericht van Radio Padang van gisteravond zou overste Barlian, de militaire commandant van Zuid-Suma tra, de Indonesische regering gewaar schuwd hebben dat, als de luchtaanval len op Midden-Sumatra niet worden be ëindigd. de troepen onder zijn comman do zullen vuren op militaire regerings vliegtuigen die over de provincie Zuid- Sumatra vliegen. Radio Padang zeide voorts, dat overste Barlian aan dc cen trale regering heeft meegedeeld, dat de Indonesische luchtmacht geen gebruik mag maken van de vliegvelden te Djam- bi en Benkoelen. Tegen het mengen van boter en margarine Zeer lang en diepgaand hebben de be stuursleden van het produktschap voor margarine, vetten en oliën vandaag het vraagstuk van het mengen van boter en margarine besproken. De minister van Landbouw heeft aan dit produktschap en aan dat voor zuivel voorstellen gevraagd om de voorgeno men mening te verwerkelijken. Hoewel men niet onwillig bleek, on danks moeilijkheden en kosten melange te fabriceren, bleef het hoofdbezwaar, dat men er economisch alleen maar een mislukking van kan verwachten. Met algemene stemmen op één na besloot het bestuur de M.V.O.-leden van de coördinatiecommissie met het zuivel- sehap het bovengeschetste standpunt in een vergadering van deze coördinatie commissie te verdedigen. Aanvraag ivorclt onderzocht or „Voor mij bestaat er geen order, zolang de eerste termijn nog niet is betaald" Er is aan Verolme's Verenigde Scheepswerven N.V. nog geen opdracht gegeven tot de bouw van vier passagiersschepen van ieder 108.000 ton. De heer Edgard Dettwyler, president van de een jaar geleden opgerichte „American European Travel Project", geves tigd te New York, heeft bij de scheepswerf een aanvraag inge diend over de bouw van deze schepen en deze aanvraag wordt thans onderzocht. Deze nadrukkelijke verklaring werd desgevraagd afgelegd door de heer C. Verolme op een feestavond van het bedrijf in „Odeon" te Rotterdam. De heer Verolme wilde geen uitlatingen over de onderneming van de heer Dettwyler doen, zolang het contract niet ondertekend is. „Voor mij bestaat er geen order zolang de eerste termijn niet is betaald", aldus de heer Ve rolme. die er sterk de nadruk op legde, dat de grote publiciteit van de laatste dagen geheel voor rekening van de Amerikaan komt. De heer Dettwyler sprak weer met enthousiasme over zijn onderneming. Met vier passagiersschepen wil hij de dollarkloof tussen Europa en Amerika helpen overbruggen. „De Europese export is onvoldoende en een stroom toeristen dollars kan dit probleem oplossen". „Als alle vier schepen varen kunnen deze vier schepen per jaar een miljoen Amerikanen naar Europa brengen, toe risten, die met elkaar ongeveer 1000 miljoen dollars zullen besteden". Op de vraag of hij bij zijn plannen steun kreeg van de regering van de Verenig de Staten, antwoordde hij: „Washington is goed bekend met ons project". De schepen, die ieder meer dan 8000 passagiers kunnen vervoeren, zullen elk meer dan 35 overtochten per jaar ma ken, vertelde de heer Dettwyler. „En zij varen allen onder Europese vlag". De Europese bemanning zal bestaan uit 1400 koppen, de machines in het ach terschip zullen een capaciteit hebben van 300.000 tot 400 000 paardekrachten. De plannen voor de bouw van schepen van dit formaat dateren volgens de heer Dettwyler van 1929. De eerste twee schepen, die van New York naar Lissabon en terug] zullen varen, zullen „sneller zijn dan de „Queen Mary" en de „Queen Eliza beth" en ongeveer even snel als de „United States", zo zei de Amerikaan, die beweerde Nederland voor de bouw te hebben gekozen, omdat hij vertrou wen had in de Nederlandse scheeps bouw cn „De Verolme's Verenigde Scheepswerven" N.V. de nodige ruimte en organisatie hebben om de schepen sneller cn goedkoper te bouwen dan waar ook ter wereld". De heer Dett wyler zei, dat zijn maatschappij „na diepgaand onderzoek van de moge lijkheden" besloten had de opdracht aan Verolme te geven. Prinses Birgitta ran Zweden in gezelschap van enkele vriendinnen tijdens een skivakantie in de Zweedse wintersportgebieden. Geldkistje terug Maar zonder geld... In de nacht van 2 op 3 augustus j.l. is uit een dressoir in de huiskamer van de caféhouder W. Dam te Lippenhuizen! (Fr.) een geldkistje ontvreemd, dat o.m. een bedrag van f. 3.400 bevatte. Van de daders ontbrak tot dusver ieder spoor. Dezer dagen echter vond een weilrijd- ster het kistje in de onmiddellijke nabij heid van het café in d, berm van de weg. Het geld was verdwenen, maar de waar depapieren, zoals polissen en koopakten waren nog aanwezig. De politie is van mening, dat het kistje slechts korte tijd daar kan hebben gelegen. Zij heeft thans het onderzoek weer met kracht ter hand genomen. uitlatingen van Delfts burgemeester Het Tweede Kamerlid, dc heer j Beernink heeft aan de minister van Buitenlandse Zaken gevraagd: 1. Ileeft de minister kennis geno men van een bericht van „United Press", dat het lid der Eerste Kamer en burgemeester van Delft, de heer D. dc Loor, op een bijzondere zitting van de vergadering van de morele herbewapening van Aziatische landen j te Baguio, zich tegenover de Indone- i sische gedelegeerde verontschuldigd j heeft voor „dc verantwoordelijkheid j van Nederland voor de huidige Indo- nenische crisis?". 2. Heeft de minister eveneens kennis genomen van de belofte van de heer De Loor. dat hij bij zijn terugkeer in Ne derland „de regering van deze nieuwe benadering in kennis zal stellen?". 3. Is de minister bereid, om. nu vooral in het buitenland uit deze be- i lofte van de heer De Loor de conclusie zou kunnen worden getrokken, dat hij rapport zal uitbrengen aan de regering. omdat deze daarom gevraagd heeft, ter voorkoming van misverstand publieke lijk te verklaren, dat de uitlatingen van de heer De Loor uiteraard geheel voor diens eigen verantwoordelijkheid blij ven? Algemene vervoersstaking in West-Duifsland afgewend Het gevaar van een staking bij de openbare nuts- en vervoersbedrijven in YVest-Duitsland is gisteravond afgewend. Men is het eens geworden over een loonsverhoging van 14 pfennig per uur. De vakbonden hadden aanvankelijk 23 pfennig per uur geëist. Zoals men weet had een waarschu wingsstaking van één dag deze week on der de bevolking veel ontevredenheid veroorzaakt. Halve meter sneeuw in Washington In vele delen van Europa en in het oostelijk deel van de Ver. Staten is de lente gisteren ingezet met sneeuw, vorst en zware stormen. Sneeuw viel er in Frankrijk, Duitsland, Italië, Oostenrijk, België en Tsjecho- Slowakije. In Oost-Duitsland werd het verkeer belemmerd door ijs. In vele Noorditaliaanse steden viel een zwaar pak sneeuw. In Rome regende het. Genua ging gisteren gebukt onder een gierende storm. In Tsjecho-Slowaküe raakte het telefoonverkeer als gevolg van de zware sneeuwval in de war. In Praag vielen de openbare vervoersmiddelen uit. Stockholm beleefde de koudste lentedag in 18 jaar. In Zwitserland genoot men vrijdag echter van lenteweer, doch in de bergen wordt sneeuw verwacht en in sommige gebieden bestaat lawinegevaar. Zware stormen hebben ook in de oostelijke staten van Amerika tot grote moeilijkheden geleid. Er zijn in totaal 41 slachtoffers te betreuren. Vliegtuigen konden niet opstijgen, de dienstregeling van de treinen kwam in de war en honderdduizenden zaten gisteravond in het donker door het uitvallen van de elektriciteit. In New York viel in twee etmalen 27 cm. sneeuw, in Washington een halve meter en in Baltimore zelfs 60 cm. R.S. Stokvis rijwielen H. Walenkamp Zn HAARLEMMERSTR. 1 Aanhoudend koud De Bilt verwacht tot morgenavond: Met noordoostelijke winden wordt nog voortdurend koude lucht naar onze streken gevoerd. Voor het weekeinde betekent dit dus nog geen verandering in de huidige weerstoestand. (Opgemaakt te 10 uur). 23 MAART. Zon op: 6.38 uur; onder: 18.57 uurr. Maan op: 7.39 uur; onder: 22.26 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.01 en 17.16 u. Laagwater te 0.55 en 13.17 uur. (24/3 hoogwater te 5.32 en 17.47 uur, laagwater te 1.23 en 13.43 uur). Dit nummer bestaat uit 16 pagina's en een Bijvoegsel Storm van verontwaardiging over scherpe opmerking van socialistisch Kamerlid Het debat in dc Westduitse Bondsdag (Tweede Kamer) over buitenlandse zaken heeft een stormachtig verloop. Gisterochtend, op de tweede dag van de discussies, moest de voorzitter herhaalde malen ingrijpen om de orde in de Kamer te herstellen. Hoewel er maar weinig parlementsleden aanwezig waren, namen de opgewonden gedachtenwisselingen van tjjd tot tijd heftige vormen aan. Mevr. Helene YVessel, een 59-jarige socialistische afgevaardigde, wekte een storm van verontwaardigde uitroepen en gefluit van de kant van Adenauers aanhangers door tegen kanselier Adenauer te zeggen: „Uw geloof in de atoombom schijnt groter te zijn dan uw geloof in God". De spreekster, die evenals dr. Adenauer rooms-katholiek is, reageerde hiermee op de uitlating van de bondskanselier, dat West-Duitsland zich niet kan uit sluiten van een NAVO-besluit om haar strijdkrachten te reorganiseren op basis van kernwapens. Het zag er naar uit dat het debat over buitenlandse zaken ook vandaag nog in beslag zal nemen. De bondskanselier zei, dat hij te allen tijde bereid is met de Sovjet-Unie te praten over een vredesverdrag, maar dat er niets mag worden gedaan dat de positie van de vrije wereld tegenover de Russen zou kunnen verwakken. aanschaffing van atoomwapens voor de Bondsweermacht goed te keuren, indien er binnen de komende twee en half jaar geen internationale overeenkomst tot stand komt waarbij een algemene en gecontroleerde ontwapening wordt ge regeld. Ds. Niemöller, voorzitter van de Evan- gelisch-Lutherse Kerk in Hessen cn Nassau, zei op een bijeenkomst te Augsburg dat de Evangelische Kerk haar veldpredikers uit het leger zal moeten terugtrekken indien het West duitse parlement atoombewapening aan vaardt. Aatoomwapens zyn naar zijn mening zondig en tegen Gods wil. Twee vooraanstaande Nederlan- ders kregen hoge Perzische onder scheidingen, namelijk de heer C. Verolme (links) en prof. mr. P. S. Gerbrandy (midden), welke onder scheidingen uitgereikt werden door de Perzische ambassadeur in ons land. Abdoel Hoessein Meftah rechts). Tienduizenden auto's in Amerika bleven steken In Pennsylvania is de noodtoestand afgekondigd. In honderden plaatsen zit men zonder elektriciteit. Duizenden mensen moesten hun ijskoude huizen verlaten en in noodcentra worden on dergebracht. Tienduizenden auto's en autobussen zijn in opgewaaide sneeuw hopen blijven steken. In de kustgebie den ondervindt men voorts veel overlast van hoge vloedstanden. De lentedag werd in Japan, even als vorige jaren, gevierd als een natio nale feestdag. Miljoenen Japanners brachten het traditionele bezoek aan de graven van hun voorouders. In Tokio werden speciale gebeden gezegd voor de I zielen van 15 sledehonden, die de Ja panse Zuidpoolexpeditie de vorige maand op het eiland Ongul moest achterlaten. Motie in voorbereiding In antwoord op beschuldigingen van sprekers van de oppositie zei hij, dat de Bondsregering in de eerste plaats de taak heeft de veiligheid van de 52.000.000 Westduitsers te waarborgen. Pas indien dit kan worden gedaan, kan zij over wegen wat zij kan doen ter bevrijding van de 17.000.000 Oostduitsers. In regeringskringen bleek men na het debat van gisteren de mening toege daan dat de beide coalitiepartijen (christen-democraten en de Duitse partij) een motie zullen indienen om Thans behandeling in de Eerste Kamer Elk Kamerlid is verplicht zijn stem uit te brengen De Franse Nationale Vergadering heeft hedenochtend vroeg met 308 tegen 206 stemmen het wetsontwerp tot her ziening van de grondwet goedgekeurd. Het wetsontwerp heeft ten doel de uit voerende macht te versterken cn het aantal kabinetscrises te beperken. De voornaamste punten van het wets ontwerp zijn: geen lid van de Nationale Vergadering kan als particulier wetsvoorstellen doen, waarin aangedrongen wordt op rege ringsuitgaven of verhoging van de be lastingen; de regering kan alleen tot aftreden worden gedwongen door aanneming van een motie van wantrouwen of „verzet" (een nieuwe aanduiding) en elk lid van de Nationale Vergadering is verplicht zijn stem uit te brengen (zo nodig bij volmacht)? het is niet meer toegestaan afwezig ee zijn; de regering krijgt de bevoegdheid om in bepaalde omstandigheden de Nationa le Vergadering te ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven. De presi- 1 dent, van de Franse republiek kan het besluit van de regering echter nietig ver klaren als hij van mening is dat de om standigheden zó ernstig zijn, dat de ont binding van het parlement niet wense lijk is. De uitslag van de stemming was zo danig. dat men één stem te kort kwam voor de meerderheid van drievijfde, die voor de laatste lezing van het wetsont werp nodig is als men een volksstem ming hierover wil vermijden. Thans zal de raad van de republiek - de Eerste Kamer - het ontwerp moeten behandelen. Maandag weer 1300 repatrianten in Amsterdam Met een record aantal van plus minus 1300 repatrianten aan boord zal het m.s. „Johan van Oldenbarnevelt" van de N.V. Stoomvaar Maatschappij „Neder land", onder commando van kapitein P. A. de Groote, maandag as. te ongeveer elf uur wee rde Amsterdamse haven bin nenlopen. De K.P.M. heeft van de Indonesische regering te horen gekregen, dat haar schepen zo spoedig mogelijk de Indo nesische havens zullen moeten verla ten. De regering te Djakarta heeft echter besloten de haven- en kade installaties, de kantoren en de andere eigendommen van de KPM nog in beheer te houden. De Indonesische minister van Scheep vaart. Mohammed Nazir heeft gisteren echter verteld, dat het teruggeven van de schepen niet hetekent dat de Indo nesische regering ook afziet van haar eis, dat de KPM schadeloosstelling zal moeten betalen, omdat de maatschappij in december J.l. had geweigerd aan de weten te gehoorzamen. De KPM-eigen- dommen worden in onderpand gehouden tot die schadevergoeding is betaald. Bovendien stelt de regering te Djakarta de KPM nog aansprakelijk voor ruim vijftig miljoen roepiah aan salarissen van in Indonesië werkend personeel. Minister Nazir verklaarde, dat de rege ring deze salarissen had voorgeschoten. Tenslote zei Nazir, dat Indonesië deze bezittingen zal behouden, „zolang de Nederlanders weigeren onze aanspra ken op Nieuw-Gulnea te erkennen"' Het schip meert langszij de etablisse menten van de maatschappij. De debar- katie zal via loods ..Celebes" zo spoedig mogelijk aanvangen. Onder de passagiers bevinden zich 1130 repatrianten die opgevangen wor den door het Ministerie van Maatschap pelijk Werk. (Deze pagina ls gedeeltelijk gecorrigeerd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1