VREDE NA STAKING GETEKEND
K.L.M. VLIEGT WEER NORMAAL
Bouw van vier super-
toeristeiiscliepen
WEERBERICHT
Een zticlit van verlichting ging over Schiphol
Gelukkig einde
Waarde van 350 miljoen dollar
K.P.M.-schepen
teruggegeven
97ste jaargang
VRIJDAG 21 MAART 1958
No. 29397
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f. 2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Stichting van de Arbeid bemiddelde
De K.L.M. vliegt weer normaal.
Gistermiddag omstreeks vijf uur werd in het
gebouw van de Kon. Papierfabriek Van Gelder
en Zonen aan het Singel te Amsterdam het ver
lossende woord gesproken in het conflict tussen
de directie en de vliegers van onze nationale
luchtvaartmaatschappij. Om tien over vijf verliet
de president-directeur van de K.L.M.de heer
I. A. Aler glimlachend het kantoorgebouw van
Van Gelder tussen de vliegers De Laat en Metz
in, die hij vrijdag j.L op staande voet had ontsla
gen. Na vele uren onderhandelen was de vrede
getekend. De beide vliegers werden weer in hun
functie hersteld en de Stichting van de Arbeid,1
die ook in dit stakingsconflict een succesvolle
bemiddelingspoging heeft ondernomen, zal zich l
ook verder bezig gaan houden met het geschil j
tussen directie en vliegers over de salarissen en
verdere arbeidsvoorwaarden. Maar de staking1
was voorbij. Een zucht van verlichting ging over
Schiphol. Er heerste een hoerastemming bij alle
diensten en de verzamelde vliegers popelden van
ongeduld om weer aan het werk te gaan. Om acht
uur ging het eerste toestel reeds de lucht in en
na vanochtend half vijf werd de dienst weer nor
maal hervat. „De Vliegende Hollander" doet zijn
naam weer eer aan.
Onjuiste indrukken „ten zeerste betreurd"
Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad eer de partijen in dit uiterst
gevoelige conflict weer tot elkaar waren gebracht. Gisterochtend omstreeks tien
uur begonnen de besprekingen tussen de voorzitters van de drie Nederlandse
werkgeversverbonden en van de drie werknemersvakcentralen, de directie van de
K.L.M. cn het bestuur van de Vereniging van K.L.M.-vliegers. Slechts drie kwar
tier werd voor de middagmaaltijd uitgetrokken, daarna werd het overleg weer
voortgezet, dat uiteindelijk tot overeenstemming leidde. De heren De Laat en
Metz worden in hun functie hersteld, de directie zal geen gebruik maken van
haar bevoegdheid om over de stakingsdagen geen salaris te betalen en de
Stichting van de Arbeid zal zo spoedig mogelijk bemiddelen in het salarisgeschil,
indien de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid zijn door de partijen
als bindend aanvaard oordeel heeft gegeven over de vraag of de reële salarissen
van de K.L.M.-vliegers een achterstand vertonen ten opzichte van die der andere
Westeuropese luchtvaartmaatschappijen. Dit oordeel kan deze dagen worden
verwacht.
Verdere bemiddeling
Volgens het communiqué, dat na de
besprekingen werd uitggegeven, leefde
bü beide partijen de wens, dat niet
alleen de acute moeilijkheden doch ook
het dieper liggende geschil zo spoedig
mogelijk tot oplossing zal worden ge
bracht.
Deze bemiddeling van de voorzitters
der werkgevers- en werknemersvakbon
den inzake het geschil over de salarissen
en verdere arbeidsvoorwaarden wordt
door de directie van de K.L.M. en het
bestuur van de Vereniging van K.L.M -
vliegers zonder voorbehoud aanvaard.
Partijen zijn overeengekomen, dat, in
dien deze bemiddeling onverhoopt niet
tot resultaat zou leiden, het geschil door
een bindende uitspraak van een onpar
tijdig college <te benoemen door de
voorzitters van de werkgevers- en werk
nemersorganisaties) zal worden be
slecht".
De voorzitter der vakbonden hebben
geconstateerd, aldus de bekendmaking,
„dat een belangrijk deel van de werke
lijke oorzaak gelegen is in de combina
tie van lid van het personeel en be
stuurslid van een vakvereniging van de
beide ontslagen vliegers".
MET een zucht van verlichting is
alom in den lande het bericht ver
nomen. dat het conflict bij de
K.L.M. is bijgelegd en dat op Schiphol
de normale werkzaamheden zijn her
vat.
Wie in de afgelopen dagen het oor te
luisteren legde, kreeg volop gelegenheid
om te constateren hoezeer brede lagen
van het Nederlandse volk met dit arbeids
geschil meeleefden en hoezeer allen
naar het einde verlangden. Deze wens
leefde niet alleen bij degenen, die er
rechtstreeks bij betrokken waren, maar
hij leefde evenzeer bij de talloos velen,
die de dramatische ontwikkeling van dit
conflict ervoeren als een nationale ver
nedering en als een smaad voor de
prachtige reputatie van de oudste lucht
vaartonderneming ter wereld.
Het heeft geen zin ons achteraf nog
maals te verdiepen in de vraag, wie nu
eigenlijk het meest aansprakelijk moet
worden gesteld voor het ontstaan van
dit conflict. Reeds heel kort nadat het
fatale hoogtepunt was bereikt, viel bij
beide partijen waar te nemen, hoezeer
deze gang van zaken werd betreurd en
hoe men van weerszijden bereid bleek
om naar de middelen te zoeken teneinde
op zo kort mogelijke termijn uit de
impasse te geraken. Men voelde dat de
omvang van dit conflict ver uitsteeg
boven een botsing in de gezagsverhou
dingen en boven een meningsverschil
over salarissen, maar dat het hier een
ontwikkeling betrof, de K.L.M. te enen
male onwaardig.
Wij hopen vurig dat een dergelijke
staking zich nooit zal herhalen. Niet
in de eerste plaats vanwege het daaruit
voortvloeiende financiële nadeel, maar
om der wille van de voortreffelijke
naam, welke de K.L.M. zich over de
gehele wereld heeft verworven en waar
op ieder rechtgeaard Nederlander in
zijn hart terecht trots is.
Acties als deze vormen een hoon voor
de nagedachtenis van de grondlegger
en grootmaker van dit bedrijf, dr. Albert
Plesman.
„Het staat vast, dat de in de nacht
van 13 op 14 maart j.l. door het bestuur
van de vereniging gedane mededelingen
mede als gevolg van het gebruik van de
Engelse taal, een onjuiste indruk heb
ben doen ontstaan over de opvattingen
van dit bestuur. Het bestuur der Ver
eniging van K.L.M.-vliegers betreurt dit
zeer".
„Aan de andere kant heeft het ontslag
van de beide vliegers bij de leden van
de Vereniging van K.L.M.-vliegers de
indruk gewekt, dat de directie de be-
doeling heeft gehad de vrijheid van j
vakorganisatie en van meningsuiting j
aan te tasten. Zulks wordt door de
directie evenzeer betreurd".
Slot pag. 2
Enorme opdracht voor Verolme
(Speciale berichtgeving)
De president van het nieuwe American European Toerist Project,
de heer Dettwyier, heeft aan het Verolme Concern opdracht ggegeven
voor de bouw van vier super-toeristenschepen van 108.000 brt. met
accommodatie voor 8000 tot 10.000 passagiers, voor totaal 350 miljoen
dollar. De schepen kosten 85 miljoen dollar per stuk.
Iets geheel nieuws
De schepen zijn bedoeld als concur
rentie voor bestaande rederijen of
voor de luchtvaart, omdat zij ge
zien de passagiersprijs van 150 dollar
een geheel nieuwe klasse toeristen
zullen creeëren, welke, wanneer de
vier schepen eenmaal in de vaart zijn
(en er wordt vaart achter de uitvoe
ring van de plannen gezet) jaarlijks
een miljoen toeristen van de V.S. naar
Europa zullen brengen. Dit betekent
ruim geschat een jaarlijks inkomen
van minstens een miljard toeristen
dollars voor Europa, welke zullen
worden* besteed aan vlieg-, trein- en
busreizen, hotels enz.
In 3Vj dag naar V.S.
De schepen die een lengte krijgen
van 365 meter en door vier schroeven
met op iedere as een turbinevermogen
van 75 a 100.000 pk. zullen worden
voortbewogen met een snelheid van 35
en een halve mijl per uur, zullen de
overtocht in dag maken en 24 uur
na aankomst de terugreis aanvaarden.
De machinekamer komt in het achter
schip. Zij zullen varen tussen New
York en Lissabon en eveneens tussen
New York en een nog nader aan te
wijzen Britse haven. De schepen zullen
varen onder de vlag van de American
European Lines en worden „gerund"
door de CCN, een Portugese rederij.
De schepen krijgen slechts één klasse.
Moskou dreigt Parijs met
inmenging in Noord-Afrika
Inschikkelijkheid geëist van
Fransen jegens Tunis
Er kondigt zich voor Parijs in de
kwestie met Tunesië een nieuue com
plicatie aan. De conservatieve ministers
hebben hun dreigement ingeslikt om
uit de regering te treden als de premier
geen open kaart zou spelen jegens de
Anglo-Amerikaanse bemiddelaars. Maar
reeds is er een nieuwe moeilijkheid voor
Gaillard.
Tijdens de zitting van de regering
onder leiding van president Colv moet
gisteren namelijk een geheime nota uit
Moskou zijn besproken, waarin Sovjet-
Rusland in duidelijke bewoordingen doet
weten, dat het als wereldmogendheid
onmogelijk nog lan-rer onverseh'llig kan
blijven over de verdere ontw'kkeling in
Non»*-Afrika en in Tunesië in he( hij
zonder.
Het Russische schrijven zou tussen de
regels z~!fs de bedreiging omvatten van
directe bemoeiienfs of inmenging door
het zenden van .vrijwillige piloten", in
dien Frankrijk zich tegenover Tunesië
nu niet iets inschikkelijker zou tonen.
Men herinnert zieli dat Moskou in
dertijd een n<et ongelijksoortige nota
zond om Engeland cn Frankrijk te weer
houden hun veldtoehtplannen in Egypte
verder voort te zetten.
In officiële kringen is men niet
spraakzaam over deze Russische stap,
die nu ook het gevaar van een interna
tionalisatie van de Algerijnse oorlog
uiteraard nog tastbaarder maakt En
het is nauwelijks gewaagd de uiterst"
discretie, die Gaillard zelfs tegenover
zijn eigen ministers in acht neemt over
het verder verloop dei onderhandelin
gen met Murphy en Beeley (de Ameri
kaanse en Britse bemiddelaars), in on
middellijk verband met de Russische
nota te brengen. Aan de bijna panische
angst van de Amerikanen de Russen
binnenkort ook in het Middellandse Zee
gebied te zien verschijnen, wordt door
deze nota natuurlijk nieuw voedsel ge
geven en ook de verhoogde activiteit
van Murphy m Parijs, die nu ook ver
schillende politieke figuren buiten de
regering heeft ontmoet, mag men even
eens wel in het licht van deze Russische
vingerwijzing verklaren.
Premier Felix Gaillard, die juist op
zijn laatste ministeriële benen scheen te
wandelen, kan, dank zij deze Russische
interventie, zijn persoonlijke toekomst
nu weer met wat meer vertrouwen tege
moet zien, want zelfs de rechervleugel
schijnt nu toch wel te begrijpen, dat het
moment voor een nieuwe regeringscrisis
wel bijzonder slecht zou zijn gekozen.
De passagiers zullen worden verdeeld
over ca 3000 nutten, ieder met een bad
kamer. Er komen vier eetzalen, een
„coffeeshop", zes dancings, twee nacht
clubs, twee bioscopen, een tentoonstel
lingsruimte winkels enz.
Nieuw eindstation
Er moet uiteraard in Lissabon een
nieuw eindstation worden gebouwd,
van de dubbele capaciteit van dat
van de Cunard in Southampton. Het
zelfde zal in de nog te noemen Britse
haven dienen te geschieden. Aange
zien de schepen het gehele jaar door
zullen varen, betekent dit tevens een
aanzienlijke spreiding van de toeris-
tenstroom over het gehele jaar. het
geen zoals de heer Dettwyier op
merkte de ontwikkeling van een
evenwichtiger economie zal bevorderen.
Het vertrouwde beeld van Schip
hol is weer teruggekeerd. De Dou
glas ..Middellandse Zee" was het
eerste lijntoestel. dat gisteravond
na opheffing van de vliegerssta-
kinq naar New York vertrok.
De passagiers stappen in.
Advertentie)
Twee leden van de Sumatraanseken van de tegenregering, kolonel
tegenregering Op de bovenste foto Stmbolon in uesprei met de direc-
premier Sjaffroeddin Prawinegara
met een van zijn zoontjes. Onder
de minister van Buitenlandse Za-
tcur van United Press voor Zuid
Oost-Azië. Robert LI dick, die sinds
10 februari in Padang verblijft.
Verrassend besluit
De Indonesische regering heeft be
sloten alle K.P.M.-schepen, die nu in
de Indonesische havens worden vast
gehouden, terug te geven aan deze
Nederlandse maatschappij.
Dat besluit werd gisteren bekendge
maakt door de officiële woordvoerder
van de regering, luitenant-kolonel Rudy
Pirngadi, die eraan toevoegde, dat het
de Paketvaartmaatschappij tevens voor
goed verboden is lijndiensten tussen de
Indonesische eilanden *e onderhouden.
De schepen zullen teruggegeven wor
den aan de directie van de K.P.M. of
aan personen, die bevoegd geacht wor
den namens de directie op te treden
Het regeringsbesluit gaat vandaag in
De regeringswoordvoerder verklaarde,
dat het besluit o.a. gebaseerd is op de
overweging, dat „onder de huidige om
standigheden de aanwezigheid van
K.P.M.-schepen in de Indonesische ter
ritoriale wateren niet langer kan wor
den getolereerd, daar dit in strijd is met
de belangen van de Staat".
Ter uitvoering van het besluit is een
commissie van staatscontrole ingesteld.
De heren J. W. Brand en L. Terbraake,
directeuren van de KPM. in Djakarta.
I hebben vandaag, nadat het besluit van
j de teruggave was bekend gemaakt, be
sprekingen gevoerd met de door de In
donesische regering aangestelde commis
sie van toezicht op het beheer der
K.P.M.
Deze besprekingen werden achter ge
sloten deuren gevoerd in het hoofdkan
toor de K.P.M in Djakarta.
Naar verluidt, zouden de agenten van
I de assuradeuren, Lloyds, om inlichtingen
over de status der schepen hebben ver
zocht voor het einde van deze maand,
i Men kan dus wel aannemen, dat ook de
I druk, die deze verzekeringsmaatschappij
j heeft uitgeoefend een belangrijke rol
heeft gespeeld bü het nemen van dit
verrassende besluit. De K.P.M.-schepen
waren immers bij de Lloyds verzekerd
voor een bedrag tot 120 miljoen en
wanneer deze som in Nederlandse gul
dens had moeten worden uitgekeerd, zou
dat een enorme belasting hebben bete
kend.
Het regeringsbesluit werd vandaag
officieel bekend gemaakt door de Indo
nesische minister van Scheepvaart, com
modore Mohammed Nazir.
De directie der maatschappij werd van
het besluit in een brief van minister
Nazir op de hoogte gesteld. In deze brief
schreef de minister, dat Indonesië thans
geen behoefte meer heeft aan deze
schepen, daar zij erin geslaagd is sche
pen te kopen.
(Zoals bekend, heeft Indonesië dezer
dagen tien schepen van de Sovjet-Unie
gekocht)
OVERHEMDEN
no iron en poplin reeds v.a. f 13.50
„lift Modehuis
Jo van Eyken
Haarlemmerstr. 87, Leiden, tel. 23067
Kerko, Fablo, El-Mior, Deno
Roden vermoordden
60 miljoen mensen
in veertig jaar
In Mexico is donderdag een wereld
congres van anti-communisten geopend,
waaraan afgevaardigden uit een dertig
tal landen deelnemen. Voorzitter Carlos
Pena Botto verklaarde, dat er in de af
gelopen veertig jaar 60 miljoen mensen
door de communisten zün vermoord. Hü
zei voorts, dat Mexico als hoofdkwartier
zal fungeren voor het communistisch
offensief tegen Latyns Amerika en dat
Uruguay voor de nodige gelden zal
zorgen.
Advertentie
R.S. Stokvis rijwielen
H. Walenkamp Zn
HAARLEMMERSTR. 1
Vannacht lichte tot matige
vorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weer met zwakke
wind. Vannacht lichte tot matige vorst
en morgen overdag zonnige perioden
met ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
(Opgemaakt te 11,15 uur).
22 MAART.
Zon op: 6.40 uur; onder: 18.55 u.
Maan op: 7.13 uur; onder: 21.23 u.
Hoogwater te Katwijk te 4.33 en 16.44 u.
Laagwater te 0.25 en 12.46 uur.
(Advertentie!
c/Z/ei
M//
VAN OE DAG
Jachtschotel
met blikgroenten
sperziebonen, doperwtjes,
snijbonen en uien.
Dit nummer bestaat alt 16 pagina's
