Zeven Franse excellenties dreigen
met uittocht vanwege „Tunesië"
WEERBERICHT
W orden Murphey en Beeley door
Hammarskjöld vervangen
GROEIENDE HOOP OP EINDE
VAN DE STAKING BIJ K.L.M.
H. Walenkamp Zn
Padang bevestigt ontruiming van
Medan door opstandelingen
97ste Jaargang
DONDERDAG 20 MAART 1958
No. 29396
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro oo 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Zo kort na het vertrouwensvotum
(Van onze correspondent te Parijs)
Sinds gisteren zijn de Anglo-Amerikaanse bemiddelaars in het Frans-Tune-
sische geschil, Murphy en Beeley, opnieuw in Parijs om de regering-Gaillard de
tegenvoorstellen van president Bourguiba over te brengen. Hoewel er deze week
nog andere besprekingen tussen premier Gaillard en genoemde diplomaten op
het programma staan en de Franse regeringsleider zyn collega's uit het kabinet
dus nog niet volledig in heeft kunnen lichten, hebben de conservatieve ministers
gisteren opnieuw gedreigd het kabinet te verlaten, wanneer de minister-president
geen voet bij stuk zal houden. Gaillard heeft geantwoord, dat een uittocht van
de zeven conservatieve ministers en staatssecretarissen hem er terstond toe zou
brengen het ontslag van zijn complete kabinet bü het staatshoofd in te dienen.
Bourguiba tegen een
gemengde controle
De inkt van het vertrouwensvotum
van eergisteren was dus nog niet droog,
of de partijen, en zelfs de ministers,
werpen elkander de dreigementen al
weer naar de excellente hoofden!
Naar verluidt, zou president Habib
Bourguiba niet bereid zijn een gemeng
de controle op de Algerijns-Tunesische
grens te aanvaarden, een punt dat voor
Frankrijk tot de voornaamste eisen be
hoort. Ook het toekomstig statuut van
Bizerta en van de Tunesische vliegvel
den bevindt zich nog altijd in het
brandpunt der onderhandelingen.
Wanneer de mogelijkheden van een
overeenkomst van het begin af al bij
zonder precair hebben geleken, dan is
het nu wel duidelijk dat een akkoord
helemaal uitgesloten is ?o lang Gail-
lards eigen ministers hem onophoude
lijk spaken tussen de wielen trachten te
steken.
Er wordt in diplomatieke kringen al
openlijk van de mogelijkheid gesproken,
dat in de bemiddelingspogingen de
wacht van de Anglo-Amerikaanse diplo
maten spoedig door de secretaris-gene
raal der Verenigde Naties, Hammars
kjöld, zou kunnen worden afgelost. Het
is echter zeer de vraag of de secretaris
generaal, die uit hoofde van zijn functie
tenslotte niet uitsluitend als woordvoer
der van de grote Westelijke machten
op zal kunnen treden, voor Frankrijk
veel gunstiger resultaten zou kunnen
behalen. En voorts kan men ernstig be
twijfelen of de tijd wel werkt voor
Parijs. Gaillard, die voor een redelijk
compromis met Bourguiba wel te vinden
zou zijn, bevindt zich dus wel in een
bijzonder netelige positie, nu zijn rech
tervleugel hem vrijwel iedere uitwijk
mogelijkheid tracht te ontnemen. Een
beslissing over het verder verloop der
onderhandelingen met Tunesië zal mor
gen door de Franse regering worden
genomen.
Paasverlof militairen
(Van onze Haagse redactie)
De helft van de militairen, ingedeeld
bü de „parate onderdelen" zal met
Goede Vrijdag en Pasen met verlof naar
huis mogen gaan. De andere helft zal
dit verlof met Pinksteren krijgen. Voor
Goede Vrijdag en Passen is het verlof
voor het eerste deel van de „parate
troepen" vastgesteld van 3 april om 13
uur tot 8 april om 12 uur.
De militairen, ingedeeld bij de „vre-
desopleidingseenheden" mogen voor zo
ver zij niet direct na Pasen overgaan
naar de parate troepen in dezelfde
periode naar huis.
De bij de vredesopleidingseenheden
ingedeelden, die wel onmiddellijk na
Pasen overgaan naar de parate troepen,
krijgen het verlof van 2 april om 17 uur
tot 8 april om 12 uur.
Koningin en Prinsessen
naar Oostenrijk
Het ligt in de bedoeling van H M. de
Koningin, op 31 maart met de Prinses
sen Beairix en Irene voor een vakantie
van ongeveer 12 dagen naar Sankt An-
ton in Oostenrijk te vertrekken. Prins
Bernhard zal enkele dagen later even
eens naar Sank; Anten vertrekken om
zich by H.M. de Koningin en de Prin
sessen te voegen.
Bemiddeling op hoog niveau
Aler vraagt vliegers zieli te bezinnen
Schuman voorzitter van
assemblee in Straatsburg
Robert Schuman, voormalig Frans
minister van Buitenlandse Zaken en een j
groot voorvechter van de Europese een- j
heid, is gisteren te Straatburg tot voor-
zitter gekozen van de nieuwe Assemblee
van Klein Europa", waarvan Frankrük,
Italië, West-Duitsland en de Benelux lid
zÜn.
De ruim zeven tig-jarige Franse politi
cus Schuman heeft sedert het einde van
de laatste wereldoorlog een grote rol
gespeeld bij de vorming van de verschil
lende Europese organen.
Schuman werd in Luxemburg geboren
en is vertrouwd met de twee grote
Europese beschavingen, de Franse en de
Duitse. Hy behoorde met Jean Monnet
tot de initiatiefnemers van de „Frans-
Duitse Kolen, en Staal-Gemeenschap"
waaruit de Europese Gemeenschap voor
Kolen- en Staal (K.S.G.) is gegroeid.
Robert Schuman, die sinds de bevrij
ding talrijke ministeriële functies in
Frankrük heeft bekleed, waaronder die
van Financiën en Buitenlandse Zaken,
en twee keer premier is geweest, was
onder meer een van de ondertekenaars
van het Pact van Brussel, het eerste
politieke defensieverbond, voordat hij in
1949 bydroeg tot de totstandkoming van
het Atlantisch Pact.
In de Franse (democratisch-christe-
lyke) Republikleinse Volksbeweging,
waarvan hij lid is, neemt hy een voor
aanstaande plaats in en behoort in die
partij tot de gematigden.
Na de Frans-Duitse wapenstilstand in j
1940 werd Schuman in september van I
dat jaar door de Duitsers gearresteerd
en in Neustadt geïnterneerd. Hy slaagde
erin naar Lyon te vluchten en werd een
vooraanstaande figuur in de Franse ver
zetsbeweging. Schuman is vanaf 1955
voorzitter van de Europese beweging.
R.S. Stokvis rijwielen
HA ARLEMMERSTR. 1
Weinig verandering
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Opklaringen, maar ook enkele ver
spreid voorkomende sneeuwbuien. Aan
houdend koud met in de nacht lichte
vorst. Overwegend matige noordooste-
lyke wind. (Opgemaakt te 11.15 uur).
21 MAART
Zon op: 6.42 uur; onder: 18.54 uur.
Maan op: 6.50 uur; onder: 20.20 uur.
Hoogwater te Katwyk te 4.03
16.15 uur.
Laagwater te 12.13 uur.
en
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's.
Onrust in Roemenië
Demonstraties in Boekarest
na levensmiddeler.schacirste
In de Roemeense hoofdstad Boe
karest zou het onrustig zijn tengevolge
van levensnviddelensehaarste, aldus een
uitzending van een illegale Roemeense
zender, welke door „nationale officieren"
werd verzorgd en in Wenen is opgevan
gen. In Boekarest en ook in andere
steden zou het tot demonstraties zijn
gekomen, nadat duizenden mensen uren
lang by slagers- en bakkerswinkels in
de rij hadden gestaan en tenslotte met
lege handen naar huis moesten keren.
De radio, die tweemaal per week op ver
schillende golflengten uitzendt onder de
naam „het toekomstige Roemenie", riep
de hoeren op. een einde te maken „arn
deze onwaardige toestand" en „de exploi
tatie door de Russische meesters". Voorts
verklaarde deze radio, dat de eciste
secretaris van de Roemeense communis
tische party. Gheorghiu Dej, een dele
gatie naar Moskou had gezonden om
economische hulp te vragen, maar was
teruggekomen met de boodschap, dat de
Roemenen „hun boeren maar moesten
inschakelen". Sedert dien trekken „vlie
gende brigades" door het land om de
laatste reserves van de boeren in be
slag te nemen.
Volgens Bulgaarse persberichten,
die gisteren Wenen bereikten, zyn eind
januari door het Bulgaarse opperste ge
rechtshof vijf mensen ter dood veroor
deeld en inmiddels terechtgesteld. Twin
tig beklaagden, evenals de ter dood ver-
oordelden functionarissen van de
s'taatsvleescentrale, die wegens ernstige
fraude vervolgd werden, kregen gevan
genisstraffen variërend tot twintig jaar.
Er waren nog gratieverzoeken voor de
ter dood veroordeelden ingediend, doch
die werden door het presidium van de
Nationale Vergadering afgewezen, aldus
de Bulgaarse persberichten.
De eerste stappen voor een be-1
middelingspoging op hoog niveau'
in het K.L.M.-conflict schijnen
reeds te zijn gezet. Uit welinge
lichte bron komt het bericht,
dat een vooraanstaand figuur in
Utrecht zich opgeworpen heeft als
bemiddelaar en reeds links en j
rechts zijn voelhoorns heeft uitge- j
stoken. Deze informatieve bespre
kingen zouden vandaag worden
voortgezet.
Over het algemeen is men niet pes
simistisch gestemd over het resultaat
van deze bemiddelingspoging. Het
wordt zelfs lang niet uitgesloten ge
acht, dat de voorbesprekingen reeds
vanmiddag in een beslissend stadium
zullen komen, zodat de beide betrok
ken partijen aan één tafel kunnen
plaats nemen om gezamcnlyk te
trachten een weg te vinden om uit de
impasse te geraken.
Byna onnodig te zeggen, dat zowel
van de zijde der directie als van de zyde
der stakende vliegers deze ontwikkeling
met de grootste belangstelling in het
oog wordt gehouden. In ieder geval
staat vast, dat directie en Vereniging
van K L.M.-vliegers bereid zyn de no
dige activiteiten te ontwikkelen om te
trachten zo snel mogelyk tot een rede
lijke oplossing te komen.
Het raadsel van Papendrecht
heet olie of benzine
Het echtpaar H. Th. Buytenhek-de
Borst, wonende aan het Bosch 66. in een
onderdeks huis te Papendrecht leeft
sinds half december van het vorig Jaar
in een benzinelucht, die het verblijf in
de woning bijna ondraaglijk maakt. Het
echtpaar en in de arm genomen des
kundigen staan voor een raadsel. Het is
een feit, dat er iets in de grond onder
het huis zit, dat op olie of benzine lykt,
maar waar het vandaan komt is een
volslagen mysterie. Het staat wel vast,
dat van een spontane opwelling van
olie ten enenmale geen sprake is. De
Nederlandse Aardolie Maatschappy
heeft monsters van de grond \getrokken
en zal vandaag haar bevindingen ken
baar maken.
In februari werd het echtpaar reeds
door de adembenemende dampen uit
het huis gedreven. Tien dagen verbleef
het by de ouders van de vrouw, nadat
een opzichter van de gasfabriek had
verzekerd, dat het geen gaslucht betrof.
Na die tien dagen was het inderdaad
een stuk beter, maar sinds maandag
j.l. zün de onderzoekingen weer kracht
dadig ter hand genomen, daar honder
den meters verder kwalijke geuren te
ruiken waren. Het bleek, dat in de
riolering een olie-achtig vocht op het
water dreef en de dampen daarvan de
huizen binnendrong. Weer leidde het
spoor naar de woning van het echtpaar
Buijtenhek. De oorsprong van de brand
bare olie of benzine kon niet gevonden
worden. Gemeentewerklieden groeven
een put in de tuin. Een drabbig vocht
borrelde op en een sterke benzinelucht
steeg uit de put op. De gemeentemensen
groeven verder in de richting van de
dijk. Ergens viel potseling de „ader
droog", maar toen ze verder landin
waarts doordingen troffen zy „het spul"
weer aan. De grond onder de keuken
was on dat momentwater gewor
den, Hoe dan ook, het raadsel in Pa
pendrecht heet olie of benzine.
De twee ontslagen KLM-piloten
Metz (rechts) en De Laat op weg
naar het Kantongerecht te Den
Haag, waar gisteren de eerste ver
horen plaats vonden in de recht
zaak, welke zij over htm ontslag
aanhangig hebben gemaakt.
Over het algemeen krijgt men trou
wens de indruk, dat de beide partyen
langzamerhand iets minder fel tegen
over elkaar komen te staan. Vermoed
wordt, dat de actie achter de schermen
van een aantal voormalige piloten daar
aan niet? vreemd is. Trouwens, vast
staat wel, dat de piloten in Nederland
een minder scherpe houding aannemen
dan die in het buitenland.
De president-directeur van de K.L.M.
de heer I. A. Aler, heeft gisteren alle
vliegers van de Nederlandse luchtvaart-
maatschappy een brief gestuurd, waarin
hy de stakers oproept zich te bezinnen.
„Ik vraag van u geen antwoord per
brief, doch een juiste verstandige be
slissing in een kritieke situatie, zoals u
in de uitoefening van uw beroep reeds
vele malen hebt moeten nemen. Bezin
u en hervat uw werk. Het is de enige
weg, die een man kan gaan. wanneer
hij verder denkt dan vandaag", zo be
sluit de heer Aler zijn brief.
Slot pag. 2
Vliegveld van, Medan weer
gesloten
Volgens een mededeling van de
Garoeda Indonesian Airways, Is het
vliegveld van Medan weer voor het
hurgerluehtvaartverkeer gesloten.
Tijdens de gevechten op zondag en
maandag tussen regeringstroepen en
opstandelingen werd het vliegveld
voor burgerluchtvaart opengesteld.
De Garoeda verstrekte geen mede
delingen over de aanleiding tot de
nieuwe maatregel.
De vertegenwoordiging in Singapore
van de Stoomvaartmaatschappij „Neder
land" heeft van de gezagvoerder van de
Oranje" bericht ontvangen, dat in
Belawan ongeveer 470 Nederlandse. En
gelse en Amerikaanse evacué's aan boord
zyn gegaan.
Over de situatie in Medan werden
door de gezagvoerder geen bijzonder
heden gemeld.
Vandaag kwam de nationale veilig
heidsraad onder leiding van Premier
Djoeanda te Djakarta bhcen. De by-
eenkomst werd ook bygewoond door de
chef-staf van de landmacht, generaal-
majoor Nasoetion, en de chef-staf
der Marine, vice-admiraal Soebiyakto.
Na pfloop van de vergadering deelde
de minister van voorlichting, Soedibjo.
mede. dat de Nationale Veiligheidsraad
de ..situatie in het algemeen" had be
sproken.
Door een regeringswoordvoerder wer
den berichten, als zou het vliegveld van
Bandoeng na drie uren vechten in han
den van opstandelingen zijn gevallen,
tegengesproken. Hij noemde deze be
richten „belachelyk".
De eerste maal dat de Sjah van i scheen, was bij de opening van het
Perzi'è na de bekendmaking van nieuwe radiostation van Teheran,
zijn scheiding in het openbaar ver-
Troepen voorlopig terug naar Ta panoeli
Radio-Padang heeft gisteravond bevestigd, dat de opstandige troepen
zich uit Medan hebben teruggetrokken. Hiertoe was besloten. ..omdat de
revolutionaire regering niet wenst, dat onschuldige burgers door de strijd
worden getroffen". Volgens Radio-Padang heeft de centrale regering haar
troepen in Medan met 600 parachutisten versterkt. Meer versterkingen
zouden uit Java onderiveg zijn. Met uitzondering van deze stad, aldus werd
in de uitzending gezegd, is thans geheel Noord-Sumatra aan de zijde van
de revolutionaire regering. Voorts zouden twee bataljons infanterie uit
Atjeh en een uit Tapanoeli zich bij de opstandige troepen hebben aan
gesloten.
Radio-Padang heeft voorts gemeld dat opstandige troepen zich voor
lopig zullen terugtrekken naar Atjeh en Tapanoeli.
Radio-Padang beweerde gisteravond,
dat Rusland de Indonesische regering
van wapens en geld voorziet. Volgens de
uitzending zou president Voroshilof aan
president Soekarno hebben beloofd- dat.
wanneer Soekarno hulp nodig had. Rus
land die zou verstrekken.
„Doch zelfs door het invoeren van wa
pens zal Soekarno nimmer in staat zijn
zich tegen het volk te verzetten", aldus
Radio-Padang.
GEVECHT BIJ PEMATANG SIANTAR
Radio-Medan maakte gisteravond be
kend. dat bij Pematang Siantar, ten
zuiden van Medan, een gevecht is gele
verd. waarbij 50 rebellen zouden zijn ge
dood en 32 gevangen genomen. Aan re
geringszijde was slechts een militair ge
dood. Een aantal wapens, voldoende om
een gehele compagnie uit te rusten, werd
buitgemaakt. Onder de opstandelingen
bevonden zich vele studenten, aldus Ra
dio-Medan, die daaraan toevoegde dat
de militaire commandant van Noord-
Sumatra, luitenant-kolonel Djamin Gin-
tings, na het gevecht bij Pematang
Siantar de troepen inspecteerde.
Ook in een gisteravond in Djakarta
uitgegeven legercommuniqué wordt mel
ding gemaakt van gevechten bij Pema
tang Siantar. De opstandelingen ston
den onder commando van de inmiddels
ontslagen kapitein Sitapohan.
Pematang Siantar is de tweede stad
van Noord-Sumatra. De plaats ligt ruim
150 km. ten zuiden van Medan op de
weg van Noord- naar Midden-Sumatra.
In het communiqué wordt voorts mel
ding gemaakt van een gevecht nabij
Seriboedolak. ongeveer 110 km. ten zui
den van Medan nabij het Toba-meer.
Hier ging de strijd tussen regeringstroe
pen en strydkrachten van de ontslagen
majoor Nangolan, die de acties van de
opstandige troepen in Medan heeft ge
leid. Volgens het communiqué hebben
by dit gevecht vele manschappen van
Nangolan zich overgegeven.
Tegenaanval bij Pakan Baroe?
Volgens Radio-Padang hebben de
strijdkrachten van de revolutionaire re
gering een tegenaanval ingezet op Pa-
kan Baroe. In de radiouitzending werd
Brand in New York:
24 slachtoffers
In een handelsgebouw te New York is
gisteren een ernstige brand uitgebro
ken, waardoor 24 mensen het leven ver-
loren hebben. De brand ontstond ten
gevolge van een ontploffing op de derde
verdieping van het gebouw, waar een
textielbedryf is gevestigd.
Het personeel van de textielfabriek,
dat aan de werktafels verrast werd door
de brand, poogde vertwyfeld door ver
blindende rook en de snel om zich heen
grypende vlammen te ontsnappen. Toen
de brandweer tenslotte het gebouw kon
binnengaan, vond zy o.m. tien lichamen
verspreid onder een werkbank. De
slachtoffers waren achttien vrouwen en
zes mannen. Twee personen hebben de
brand op miraculeuze wyze overleefd:
zU zochten dekking in metalen voor
raadkasten, welke koel werden gehouden
door de waterstralen van de brandweer,
die deze brand bestreden heeft met ruim
zestienhonderd man! In geen twaalf
jaar had een brand in de stad New York
zoveel slachtoffers geeist: in 1946 ver
loren 37 personen het leven toen een
ysfabriek en aangrenzende woonhuizen
in as werden gelegd.
gezegd, dat de regering „volkomen be
reid ls om in Pakan Baroe en zo nodig in
Roembai - het naby gelegen woonoord
van de Caltex-employé's - te vechten".
Dinsdagavond heeft Radio-Padang de
Caltex dringend gewaarschuwd om alle
werknemers uit het gebied van Pakan-
Baroe te evacueren. Roembai ligt tegen
over Pakan Baroe aan de andere zyde
van de Siak-rivier. Er bevinden zich on
geveer 600 Nederlandse. Amerikaanse.
Britse en Australische employés.
Brug bij Tobameer
gebombardeerd
De Indonesische luchtmacht heeft me
degedeeld, dat naast de vernietiging van
een opstandelingenkonvooi, dat van Me
dan naar Pematang Siantar vluchtte,
naby Prapat, aan het Toba-meer, een
brug werd verwoest, waardoor de weg.
waarlangs de opstandelingen naar het
zuiden vluchten, werd geblokkeerd.
Opstand op West-Java
Radio-Medan meldde gisteravond, dat
volgens beweringen van de opstandelin
gen van Midden-Sumatra, in West-Java
opstand zou zyn uitgebroken en dat het
vliegveld van Bandoeng, na drie uur
lang te zijn gebombardeerd, in handen
van de opstandelingen zou zyn.
Radio-Medan voegde hieraan toe. dat
deze bewering door de Indonesische
luchtmacht is ontkend en dat zy kenne-
lyk louter was bedoeld om onrust onder
de bevolking te wekken.
Luisteraars in Singapore hebben ech
ter medegedeeld, dat voorzover zij heb
ben waargenomen. Radio-Padang in
haar uitzending van gisteravond geen
enkele bewering met betrekking tot
Bandoeng heeft omgeroepen.
Buitenlanders op de „Oranje"
Meer dan 400 buitenlanders o.w. 200
Amerikanen in Medan zullen gebruik
maken van de gelegenheid om vandaag
met de Oranje uit Indonesië naar Sin
gapore te vertrekken. De Oranje is
reeds te Belawan aangekomen.
De buitenlandse gemeenschap in en
rond Medan wordt geschat op 1300 zie
len. De planters en hun gezinnen, die
buiten de stad wonen, zullen echter vol
gens deze inlichtingen niet in staat zyn
op tijd in de haven te zijn om met de
Oranje mee te kunnen.
I Verwacht wordt, dat nog een schip in
de komende dagen de haven zal aan
doen om de overige passagiers, die naar
Singapore wensen te vertrekken, aan
boord te nemen.
„Service"
In een hoofdartikel over de levering
van tien schepen door Rusland heeft het
socialistische blad ..Pedoman" zijn ver
rassing geuit over de bijzonder snelle
aflevering van de schepen.
Op 17 maart, aldus het blad. werd ten
huize van commodore Nazir. minister
van Scheepvaart, een overeenkomst ge
tekend inzake de levering van de sche
pen. Diezelfde dag kwamen ze aan. en
bazuinde Radio-Peking het nieuws al
rond.
„Gezien de bijzonder snelle transactie
is deze leverantie van tien schepen aan
Indonesië werkelijk „historisch". Ter
wijl de onderhandelingen nauwelijks be
gonnen waren kwamen de schepen in
Tandjong Priok aan. Dat is werkeiyk
buitengewone „service", waarbij ambas
sadeur Zjoekof wel een zeer belangrijke
rol gespeeld heeft".
