Invasie op Oost-Sumatra begonnen
WEERBERICHT
Smokkeleiland Bengkalis bezet
Spoedig Russische vrijwilligers
gelijk in Korea en Spanje?
Anglo-Amerikaanse verzoening in
Tunesië zal worden voortgezet
97ste jaargang
DINSDAG 11 MAART 1958
No. 29388
LEIDSCH
DAGBLA
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
„Zij zetten hun tanden in een oerwoud"
De invasie van legereenheden uit Djakarta op Sumatra is thans
begonnen. Zo maakte het Indonesische legerhoofdkwartier vandaag
bekend, dat drie gebieden aan de oostkust van Midden-Sumatra van
„rebellentroepen zijn gezuiverd".
Volgens het communiqué hebben de regeringstroepen Soengei Pak-
ning, Bengkalis en Selat Pandjang bezet.
In het communiqué wordt verder medegedeeld, dat de militairen in
deze gebieden trouw beloofde aan de regering, en dat de beloften van
trouw nog steeds binnenstromen.
Voorts hebben kringen van de opstandelingen in Singapore ver
klaard, dat eenheden van de centrale regering verleden week vrijdag
een deel van het eiland Bengkalis, dat nabij de oostkust van Sumatra
ligt hebben bezet. Het eiland is een schuilplaats van smokkelaars, die
sigaretten naar Singapore smokkelen. Een kleine eenheid soldaten van
de revolutionaire regering, die zich op het eiland bevond, heeft zich
teruggetrokken zonder een schot te lossen op het ogenblik dat 300
Indonesische militairen zich ontscheepten. De opstandelingen hadden
de opdracht gekregen niet te schieten omdat de regering van Padang
het eiland niet als belangrijk beschouwt.
De maatschappij was bezig met een
ontwikkelingsproject in Sumatra, waar
mee een bedrag is gemoeid van 187.5
miljoen gulden, dit project had tegen
eind 1959 klaar moeten zijn.
De eerste groep geëvacueerde werk
nemers van de Caltex, die in Singapore
aankwam, bestond uit Indonesiërs. Van
daag zal een aantal gezinsleden van
Europese employe's volgen.
Beschieting
Drie schepen van de Indonesische
marine hebben volgens uit Singapore
ontvangen berichten de westkust van
Midden-Sumatra beschoten. Volgens
deze berichten hebben deze beschie
tingen de laatste drie dagen plaats
gehad door het vlaggeschip van de
Indonesische marine, de torpedoboot-
jagcr de „Gadjah Mada", de voorma
lige Nederlandse „Tjerk Hiddes" en
twee korvetten.
Volgens opstandelingenleiders was
de „Gadjah Mada" de vorige week met
troepen aan boord uit Djakarta ver
trokken.
„Soekarno's laatste
ademtocht
De premier van de revolutionaire
regering, dr. Sjafroeddin, heeft giste
ren geconfereerd met zijn minister
van Binnenlandse Zaken, kolonel
Djambek, en de minister van oorlog
Ilarahap. De premier verklaarde hier
na, dat als de acties van de regering
van Djakarta betekenen dat er een
aanval op grote schaal op komst is
„Soekarno aan zijn laatste ademtocht
toe is. We zijn klaar om hen te ont
vangen. Zij zullen tot de ontdekking
komen, dat zij hun tanden gezet heb
ben in een oerwoud".
Onzekerheid
Vele Indonesiërs in Midden-Suma
tra verkeren in het onzekere omtrent
de werkelijke motieven van de Cen
trale regering, toen deze besloot een
troepenmacht naar het opstandige ge
bied te zenden.
Men vraagt zich af of de invasie is
bedoeld als eerste stap naar een burger
oorlog, of dat men slechts beoogt de
gewesten, die aarzelen bij het bepalen
van hun positie centrale of revolu
tionaire regering schrik aan te
jagen.
De revolutionaire regering gelooft dat
Djakarta de opstand met geweld wil
onderdrukken, doch anderen zien in de
landing een poging van de Centrale re
gering, zich van formele hulp van
Atjeh, Tapanoeli en Zuid-Sumatra te
verzekeren.
In bepaalde kringen van de revo
lutionaire regering gelooft men dat
het machtsvertoon van Djakarta een
voor de Centrale regering averechts
gevolg zal hebben, namelijk dat de
thans twijfelende gebieden zich bij
de opstand zullen aansluiten.
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Aanhoudend koud
De Bilt verwacht tot morgenavond,
plaatselijk enkele sneeuwbuien en hier
en daar mist, maar ook opklaringen.
Matige tot zwakke wind uit uiteenlopen
de richtingen. Vannacht overwegend
matige vorst, morgenmiddag temperatu
ren over het algemeen iets boven het
vriespunt.
(Opgemaakt te 11.15* uur).
12 MAART.
Zon op: 7.03 uur; onder: 1838 uur.
Maan op: 2.11 u.; onder: 10.57 u. L.K i
Hoogwater te Katwijk te 8 08 en 20.41 u
Laagwater te 3.41 en 16.12 uur.
Advertentie
Caltex sluit olieterreinen
De Amerikaanse Caltex Oliemaat
schappij heeft haar olieterrcin Pakan
Baroe, in Midden-Sumatra, gesloten,
aldus is gisteren bekend gemaakt.
50 gezinnen zullen op verzoek van de
Indonesische regering worden geëva
cueerd; 24 personen zijn reeds in Singa
pore aangekomen.
De mannelijke employé's van de maat
schappij zouden op het terrein blijven,
doch hun intrek nemen op het hoofd
basiskamp in Roembai.
Slechts hun gezinsleden zullen worden
geëvacueerd.
De Indonesische regering heeft de
verzekering gegeven, dat de employé's
der Caltex niet zullen worden gemo
lesteerd en dat men van hun bezittingen
af zal blijven.
Een woordvoerder van de Caltex
heeft verklaard, dat de sluiting van
de olielerreincn bij Pakan Baroe,
zelfs tijdelijk, zware verliezen voor
zijn maatschappij betekent. Hij voeg
de hieraan toe. dat de sluiting echter
in financieel opzicht ernstiger zal zijn
voor de Indonesische regering.
Radio Padang heeft gisteravond om
geroepen dat de revolutionaire rege
ring de olie-installaties van de Caltex
zal beschermen. „Djakarta zal de olie
niet krijgen" aldus Radio Padang.
Een woordvoerder van de Amerikaan
se marineleiding heeft te Washington
verklaard dat aan een kruiser en twee
torpedobootjagers van de Amerikaanse
zevende vloot, die thans op de rede van
Singapore liggen, opdracht is gegeven
daar voorlopig' te blijven, omdat zij zich
gereed moeten houden voor het. zo no
dig. weg voeren van thans nog in Mid
den-Sumatra verblijvende Amerikaanse
burgers. De Amerikaanse zevende vloot
houdt thans oefeningen in de Zuidchi-
nese zee.
Slot op pag. 2
Nieuwe koudegolf
over geheel Europa
West-Europa is gisteren door een
nieuwe koudegolf getroffen. Zelfs uit
Napels wordt, evenals uit de Italiaanse
en de Franse Riviera, sneeuwval ge
meld.
In de meeste delen van Frankrijk is
het kouder dan het ooit dit jaar is ge
weest. Verblindende sneeuwstormen en
ijzel maakten het verkeer in het oosten
van dit land zeer moeilijk. In Caen bij
de westkust werd de hulp van de brand
weer ingeroepen om de sneeuw te ver
wijderen. die een circustent dreigde te
doen instorten.
Ook in België bleef de temperatuur
beneden nul cn er viel opnieuw sneeuw
in Vlaanderen. In Zwitserland was het
eveneens zeer koud.
In Joego-Slavië kon het vliegveld bij
Belgrado tengevolge van zware sneeuw
val niet worden gebruikt.
Op het Engelse Kanaaleiland Jersey, j
dat bekend is om zijn warme klimaat,
werd het verkeer door een sneeuwstorm i
tot stilstand gebracht. Schotland en
Noord- en Zuidwest Engeland hadden
ook veel van sneeuw te lijden.
Grote ongerustheid
melkprijsbeleid
De grote onrust in landbouwkringen, j
ontstaan door de regeringsbeslissing in_ i
zake het melkprijsbeleid, heeft het Kon. I
Ned. Landbouw Comité aanleiding ge- j
geven een extra hoofdbestuursvergader-
ring te beleggen.
Besloten werd een adres te riehten tot
de leden van de Staten-Generaal, waar.
in het KNLC wijst op de ernstige gevol
gen van de aangekondigde koerswijziging i
in het landbouwgarantiebeleid voor de i
instandhouding van een verantwoorde
landbouwproduktie.
Met name wordt het loslaten van de
kostprijsberekeningen als grondslag van
het garantiebeleid onaanvaardbaar ge
acht. evenals het niet nakomen van de
belofte, die de regering het. vorige jaar
heeft gedaan inzake de doorberekening
van de kosten van grond en gebouwen.
Bij de Kamerleden is er met klem op
aangedrongen de regering te verzoeken
haar beslissing te herzien, daar anders
de ontstane vertrouwenscrisis in de ver
houding tussen de landbouwbevolking en
de minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening zal blijven voortdu
ren en een constructieve samenwerking
onmogelijk zal maken.
Londen zeer bezorgd over Indonesië
„Kleine oorlogen, soms enorme gevolgen"
(Van onze Londense correspondent)
In Londen heerst grote bezorgdheid over de ontwikkeling in Indonesië. Opge
merkt wordt, dat het erop lykt of het leger de zaken uit handen van Soekarno
heeft genomen. De correspondent van de „Daily Telegraph" in Singapore heeft
gisteren met reizigers, die uit Medan kwamen, gesproken. Volgens hen steunt
vrijwel geheel Sumatra de opstandige beweging, maar er bestond vrees voor de
efficiency van de opstandelingen-aanvoerders. Daroel Islam, de religieuze groep,
die van Atjeh uit met succes tegen de centrale regering heeft gestreden, zou op
het punt staan zich bij de Padang-groep te voegen en deze met 100 militairen te
versterken. Geloofd wordt dat kolonel Barlian, van het hoofdkwartier der centrale
^regering in Zuid-Sumatra, die hoewel hij sympathiseert niet de opstandelingen
tot nu toe neutraal gebleven
bij hen aan te sluiten.
Het vliegveld van Medan wordt vol
gens ooggetuigen, snel in een militaire
basis veranderd. De startbaan is ver
lengd om straaltoestellen te kunnen ge
bruiken. Vernon Bartlett. de correspon
dent van de ..Manchester Guardian" in
Malakka, meldt „uit Koeala Loempoer.
dat uitvoerige berichten omtrent Rus
sische steun voor de Indonesische rede
ring de vrees heeft doen toenemen dat
„vrijwilliger-" \olgens het voorbeeld in
Korea en Spanje, spoedig op het Indo
nesische 'oneol zullen verschijnen Het
plaatselijk dagblad "The Standard be
weerde gisterochtend, dat de Russen ir
Soekarno straal: azers zenden via Egvp-
is. in de eerstvolgende dagen zal beslissen zich
te en dat het personeel van de Sovjet-
Ambassade in Djakarta sterk wordt uit
gebreid Geloofd wordt, dat een aantal
van de nieuwe functionarissen Sovjet-
plioten zijn. Deze inlichting zou afkom
stig zijn van een hoge functionaris van
de centrale regering, maar er doen zo
veel wilde geruchten de ronde, dat de
correspondent dit bericht met de aller
grootste reserve vermeldt
Naar nieuwe catastrofe
Hel Londense conservatieve dagblad
"Daily Mail", dat altijd het Neder
landse standpunt heeft gesteund, be
schouwt de situatie in Indonesië van
daag als het belangrijkste nieuws, dat
aangekondigd wordt niet een zware
kop over de gehele voorpagina. In een
hoofdartikel zegt het blad. dat kleine
oorlogen vaak enorme gevolgen heb
ben,
Soekarno, die eens de marionet was
van de Japanners, is thans een ma
rionet van de Russische en Chinese
communisten. Hij is het produkt van
Amerikaans staatsmanschap. De V.S.
wensten „een gebied van stabiliteit"
in Z.O.-Azië, maar wat zij gekregen
hebben is een grote janboel van chaos
en bloedvergieten, welke gereed is om
een prooi te worden van het commu
nisme. Indien dat gebeurt, zou het een
nieuwe grote catastrofe voor het Wes
ten betekenen.
China zou de onbetwiste leider worden
van Azië en de rode virus zou de gehele
orient besmetten met inbegrip van In
dia. Het blad dringt erop aan, dat de
thans in Manilla bijeen zijnde ministers
van Buitenlandse Zaken hun goede
diensten aanbieden om de strijd tot stil
stand te brengen Het Westen moet niet
zo gemakkelijk Z.O.-Azië verliezen zoals
het begonnen is het Midden-Oosten te
verliezen, aldus de "Daily Mail".
Alarmerend
Ook de liberale "News Chronicle" is
van oordeel, dat de Indonesische burger
oorlog alarmerende proporties gaat aan
nemen De buitenwereld moet vermijden
bij de worsteling betrokken te worden.
Indonesië's inwendige moeilijkheden
kunnen maar al te gemakkelijk de oor
zaak worden van een internationaal
conflict. Dit zal onvermijdelijk zijn. in
dien het Westen partij kiest.
Elke westelijke inmenging in de Ar
chipel zal onmiddellijk door Moskou
worden uitgebuit, met rampzalige ge
volgen voor heel Azië. Wij moeten het
Kremlin niet de kans geven, de vol
gens bevolkingsdichtheid zesde natie
ter wereld naar het Sovjet-kamp tc
laten overlopen" aldus dit blad.
Minister ir. C. Staf heeft gisteren na maakte de minister een inspec~
op het vliegveld Zestienhoven de tievlucht. Hij mag dan met een
Nederlandse straalhelikopter ..Ko
librie" geinspecteerd in gezelschap
van luitenant-generaal H. Schaper,
de chef van de generale staf. Daar-
heleboel helmen in zijn maag zitten,
hij moest er b:j die vlucht toch ook
een op.
NEEM BLIKGROENTEN
in 4 minuien klaar op tafe.M
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
Iets meer optimisme in Franse hoofdstad
(Van onze Par ij se correspondent)
De Franse regering heeft gisteren besloten de Amerikaan Murphy en de Engels
man Beeley, die sinds ongeveer drie weken bezig zün Tunis en Parijs na het
Franse bombardement op Sakiet weer te verzoenen, toestemming te geven hun
pogingen voort te zetten. Tijdens het onderhoud laat in de avond, dat anderhalf
uur duurde, heeft premier Gaillard de beide bemiddelaars, die vandaag weer naar
Tunis vertrekken, deze boodschap overgebracht en toegelicht. Men is in Parijs
nu weer een vleugje optimistischer gestemd en men acht het niet uitgesloten, dat
het directe contact met Tunis binnen afzienbare tijd zal kunnen worden hersteld.
In regeringskringen heeft men vooral goede hoop. dat het nieuwe Franse voorstel
voor een Middellandse Zee-unie en een gemeenschappelijke exploitatie van de
Sahara-bodemrjjkdommen de basis voor een vruchtbare samenwerking tussen
Europa en Noord-Afrika zou kunnen worden, al zijn voor het moment de buiten
landse waarnemers daar nog iets minder zeker van.
Er blijft een lichtpuntje
van hoop branden
Het streven is er nu op gericht pre
sident Bourguiba neutrale of Atlantische
controleurs aan de Algerijns-Tunesische
grens te doen aanvaarden. Frankrijk zou
President Coty
heeft dezer dagen de jaarlijkse
huishoudbeurs in Parijs geopend.
Frankrijk waai de modernste keukeninrichtin
gen en andere technische huishou
delijke voorzieningen te bewonde-
ten zijn. De president bij een stand
waar het braden van kip wordt ge
demonstreerd.
Verzoening tussen
Sjah en Soraja nu
uitgesloten geacht
Hoewel nog geen officieel communiqué
is uitgegeven, schijnt het wel zeker te
zijn, dat de speciale door de Sjah van
Perzië bijeengeroepen raad. gisteren
heeft besloten, dat het huwelijk van de
vorst met Keizerin Soraja ontbonden
wordt en dat de Sjah zal hertrouwen
om Iran een troonopvolger te schenken.
Een hooggeplaatste functionaris in Te
heran heeft gisteravond verklaard, dat
men binnen een week het officiële hof
bericht over de scheiding mag verwach
ten.
Een definitieve officiële echtscheiding
zal in een zeer nabije toekomst plaats
hebben. Formeel gesproken zal deze
scheiding een eenvoudige procedure zijn,
waarbij Soraja's tegenwoordigheid niet
vereist is. De Sjah zal haar slechts
schriftelijk mededelen, dat hij besloten
heeft zijn huwelijk te ontbinden. Daar
Soraja bij haar vader, de ambassadeur
van Perzië in West-Duitsland. logeert,
zou de feitelijke mededeling dus eigen
lijk door haar vader moeten geschieden,
maar men neemt aan. dat een speciale
afgezant zal worden gezonden. Door een
echtscheiding verliest Soraja haar kei
zerlijke titel en wordt weer gewoon bur
ger.
In Teheran is men van mening, dat
een verzoening te elder ure tussen de
Sjah en zijn echtgenote uitgesloten moet
worden geacht. De dynastie is nu in het
geding en hoe de vorst er zelf ook over
denkt, er zal moeten worden voldaan
aan „zekere eisen", die het staatsbelang
stelt".
zich dan bereid moeten tonen zijn troe
pen in Bizerta terug te trekken. Of
Parijs dan ook nog een principiële ver
klaring af zou willen leggen volgens
Bourguiba's eis om Bizerta als Tune-
sisch grondgebied te erkennen, moet
nog worden afgewacht, maar ook die
mogelijkheid acht men hier toch niet
helemaal verkeken. Het grote en cen
trale probleem blijft intussen het toe
komstige statuut van de huidige oorlog
in Algerije, een vraagstuk waarover, zo
als men weet. Frankrijk nog altijd niet
met Tunesië of enig ander land wil
praten. Maar in elk geval wordt er nu
niet meer over het afbreken van de
onderhandelingen gerept, zodat ten
minste een lichtpuntje van hoop kan
blijven branden.
Prins Bernhard terug
Gisteren is Prins Bernhard. in gezel
schap van prof. dr. J. F. Nuboer en zijn
adjudant It.-kol. C. C. Geertsema, te
ruggekeerd van zijn verblijf in Tanga
nyika. waar hij sedert het einde van
zijn officiële bezoek aan Liberia ver
toefd heeft.
Ver. Deli:
„personeel is geëvacueerd"
WU vernamen, dat de raad van be
stuur van de N.V. Verenigde Deli Maat.
schappijen, gezien het feit dat het be
heer en het beschikkingsrecht over haar
ondernemingen en verdere bezittingen
in Indonesië haar tegen haar wil zün
ontnomen, besloten heeft haar uit Euro.
pa uitgezonden personeel uit Indonesië
terug te roepen en te evacueren, het
geen inmiddels Is uitgevoerd. Dezelfde
maatregel ls ook door de directie van de
N.V. Cultuur Maatschappü ,.De Oost
kust" genomen.
