tien jaar geleden gaf Philips
de stoot tot regelmatige televisie
Ontivikkeling van dit medium
overtrof alle verivachtingen
Marinebombardement op Bitoeng
97ste jaargang
Donderdag 6 maart 1958
Derde blad no. 29384
Jo Vincent zestig jaar
Steeds „zingend door het leven"
Voor haar geen leven in het verleden
(Speciale berichtgeving)
Ruim vier jaar geleden, even voor zij haar zesenvijftigste verjaardag zou vieren,
heeft onze gevierde sopraan Jo Vincent afscheid van het podium genomen.
Zij heeft toen onomwonden te verstaan gegeven dat dit zich terugtrekken uit
het openbare muziekleven voor haar de bevrijding betekende van de knellende
verplichtingen van haar artistieke carrière: „Ik wil rust. Ik wil mijn eigen leven
leiden, ik wil voorlopig niet opneuw gebonden zijn".
Dat schreef zij in haar memoires, uitgegeven onder de titel „Zingend door het
leven".
Maar nu wij haar per telefoon om een
vraaggesprek verzochten, naar aanlei
ding van het feit, dat zij vandaag zestig
Jaar is geworden, blijkt het, dat het met
die rust maar ..zozo" is. want dat een
drukke lespraktijk haar dagen .vult, zo
dat er zelfs geen kans bestaat haar voor
een kort interview te spreken te krijgen.
„Bovendien" zo klinkt het door de
draad „weet U er immers alles van.
Het staat allemaal in het boekje".
Het enige dat niet in 't „boekje" staat,
ls dat de carrière van Jo Vincent voort
gezet zou worden op een ander plan,
namelijk op dat der pedagogie. Maar als
ik goed toekijk, staat het er wèl, want
het voornemen niet meer gebonden te
zijn, werd al te zeer verzwakt door de
bepaling „voorlopig".
Dat „voorlopig" zal wel gauw voorbij
zijn geweest, want wat zou voor Jo
Vincent de bevrijdende rust betekenen,
wanneer zij zich niet steeds weer op
nieuw zou inspannen om er de zalige
voldoening van te smaken. Tenslotte zal
zij ook wel ervaren hebben, dat wie in
de kunst levensroeping heeft gevonden,
er ook de slaaf van blijft, met al de
lusten die aan deze slavernij verbonden
zyn. Wie weet of zij iuet mettertijd nog
eens een aanvullend kapittel bij haar
„Zingend door het leven" schrijft om te
getuigen van de genoegens die zij nu op
pedagogisch gebied beleeft en van de
verrassende ontdekkingen, die zij onder
vindt bij het doen ontluiken van zang
talenten. Een leven in het verleden, al is
het nog zo rijk gevuld geweest met ge
denkwaardige prestaties, als dat van Jo
Vincent, zou voor een zo vitale kunste
nares als zij, ontoereikend zyn om haar
dagen te vullen.
Het is dus zeer begrijpelijk, dat haar
„Zingend door het leven" geen halt
gehouden heeft by haar laatste
officiële concert, maar dat het bin
nenskamers zyn voortzetting vindt,
waarvan een volgend geslacht de
vruchten zal mogen proeven aan de
resultaten van haar pedagogische
arbeid.
Kunstlievend Nederland heeft „zynH
Jo Vincent nog niet vergeten 1
Nu zy zestig is, wensen wy haar een
nog steeds „zingend door het leven"
toe!
Kerkelijk Leven
NED. HEKV. KEKK
Beroepen te Diepenveen H. C. Nortier te
Kantens (Gron.i. te Oosterzee (Pr.). D.
W. Koelman, vicaris te Blezellnge te
Langerak C. van Schoonhoven, kand. te
Earneveld te Leerbroek en te Reeuwijk
J. Kooien, kand. te Delft Beroepen te
Goes (vac. A. W. M. Odé) (toez.). F. N. M
NIJssen te Mijdrecht. Beroepen te Em-
men (toez.). A. Faber te Boxum.
GEREF. KEKKEN
Aangenomen naar Heerde G. W. H. Ped-
demors te Dirkshorn. Tweetal te Gro-
ntngen-Zuld (3de pred. pl.). G. P. Hartvelt
te Assen en R. J. de Jong te Winschoten.
Beroepen te Heerlen (als evangelisatie-
predikant) H. Schut, missionair predikant
met verlof te Hilversum.
CHR. GEREF. KEKKEN
Tweetal te Ede P. Op den Velde te Hil-
versum-Oost en dr. W H. Velema te Eind
hoven.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Dordrecht W. C. Lamaln te
Grand-Rapids (US.A.) Bedankt voor
Benthuizen A. F. Honkoop te Goes voor
Oostkapelle en voor Vllsslngen H. van
Gilet te Dlrksland.
DS. TJ. JONKER OVERLEDEN
In de ouderdom van 79 jaar is te
St. Oedenrode overleden ds. Tj. Jonker,
emeritus-predikant der Ned. Herv. Kerk.
GOUDEN JUBILEUM DS. N. POSTEMA
Zaterdag viert d<s. N. Postema, eme
ritus-predikant der Geref. Kerken en
woonachtig te De Bilt (U) zijn gouden
ambtsjubileum
DS. H. W. LOVINK OVERLEDEN
Gisteren is te Maasdijk na een onge
steldheid van enkele weken in de ouder
dom van 62 jaar overleden ds. H. W. Lo.
vink, predikant by de Hervormde Ge
meente aldaar.
Ds. Lovink werd in 1920 kandidaat, in
Drenthe en op 3 april 1920 te Gelzemaar
I in het predikambt bevestigd. In 1924
vertrok hy naar Scharnegoutum en in i
1928 deed hij te Gramsbergen intrede. In
1934 werd hij predikant te Sexbierum en
op 24 augustus 1947 verbond hij zich aan
de gemeente te Maasdijk.
(Advertentie)
Handjevol mensen zag historisch gebeuren
Driemaal per week
in eerste begin
(Van onze Haagse redactie)
Het aantal officieel geregis
treerde televisietoestellen in Ne
derland is de 278.000 gepasseerd.
Op een bevolking van elf miljoen
is dit nog niet zo'n indrukwekkend
cijfer, maar als men bedenkt dat
dit getal bereikt werd binnen het
bestek van tien jaren, dan zegt het
toch wel iets.
De grootste optimist had in 1948 het
thans bereikte aantal niet durven voor
spellen. Goed, men had vertrouwen in
het medium en over doorzettingsvermo
gen had men ook niet te klagen. Maar
een onberekenbare factor bleef de reac
tie van het publiek, dat misschien meer
uit nieuwsgierigheid dan uit begrip voor
de veie mogelijkheden, welke de televisie
in zich droeg, van dit jongste technische
wonder kennis zou nemen.
En op dat begrip waren alle plannen
van die pioniers gebaseerd. Wilde Ne
derland niet bij andere landen ten ach
ter blijven dan moest er met de televisie
werden geëxperimenteerd.
In de praktijk zou moeten worden
aangetoond dat televisie meer was dan
f- echnisch wonder alleen en als mirt-
r voorlichting en geestelijke ont
spanning van een nog sterker doordrin-
eei.de kracht was dan de radio, een me
dium. dat al jaren zijn waarde in het
maatschappelijk leven had bewezen.
Toch verstoken
De ..mannen van het eerste uur" za
gen voor ons land ook grote commerciële
mo lelijkheden bij een toepassing van de
tel'-'vi ie. D? grote vlucht, welke de - ten
onrechte overigens genoemde - ..beeld
radio in Amerika had genomen, had bij
de elektronische industrie in Europa
znn weerklank gevonden. En na de suc
cessen welke men in de dertiger jaren
al bij de experimenten op bescheiden
schaal bij Philips had geboekt, zat men
na de bevrijding als het ware te wachten
op geregelde televisie-uitzendingen.
Allerlei omstandigheden waren er oor
zaak van dat Nederland voorlopig nog
van televisie verstoken bleef.
In de kring der omroepverenigingen
nam men een afwachtende houding aan
en ook bij de overheid, belast als zij was
met het zoeken van een oplossing voor
de duizend en een problemen, welke de
Duitse bezetting had geschapen, was de
animo voor een toepassing van televisie
niet groot.
.Dan zullen wij het zelf moeten gaan
doen 7,0 oordeelden de Philips-pioniers
en niemand zal willen ontkennen dat dit
„historisch" besluit van enorme beteke
nis is geweest voor de ontwikkeling van
de televisie in ons land.
Zo kon het gebeuren, dat op 18 maart
1948 in Eindhoven een begin werd ge
maakt met geregelde t,v.-uitzendingen.
Drie avonden per week keek een handje
vol kijkers naar het beeldscherm van
hun ontvanger. Niet meer dan ongeveer
20 bezitters van zo'n wonderapparaat
konden aan familie, vrienden en kennis
sen vol trots tonen, tot welke verbazing
wekkende prestaties de nationale elek
tronische industrie in staat was.
Enthousiasme
Wat de kijker naar die eerste uitzen
dingen misschien niet zo direct opviel,
was het enthousiasme, waarmede arties
ten. ..medewerkers voor één keer", tech
nici en regisseurs, het programma voor
de camera's brachten.
Op de regenachtige dinsdagavond 18
maart 1848. bestond het gezelschap kij
kers uit leden van het hoofdbestuur van
PTT. De afstand van studio tot kijkzaal
bedroeg ongeveer 10 km.
En dat er in die studio - die een op
pervlakte had van elf bij vijf meter en
die er zeer indrukwekkend uitzag - op
die eerste avond getranspireerd is, is
niet aan twijfel onderhevig. Beb Schae-
fer. die in een gestreepte japon 'het gaf
zo'n goed effect) voor de lens verscheen,
had de eer dat eerste programma te mo
gen aankondigen.
„Goede avond, dames en heren, hier
is Philips experimentele televisie met de
eerste uitzending. Beeld en geluid over
de zenders PAB 3 en PAG 3
De lichte trilling in haar stem was
misschien wel een gevolg van het in
haar levende besef dat zij de geboorte
annonceerde van de geregelde t.v.-uit-
zendingen in Nederland!
De kritische PTT-heren in de Golf
club in Valken-a'rd en de enkele Phi
lips bevoorrechten thuis begrepen trou-
wens eveneens terdege dat dez,c ander
half uur durende uitzending van ver
strekkende betekenis was.
Gevarieerd
Regisseur Erik de Vries (hy heeft
sindsdien ettelijke programma's in bin
nen- en buitenland geregisseerd) gaf
programmaleider Piet Beishuizen na die
start een flinke klap op de schouder:
,,'t Is voor e'kaar Piet", klonk het als
een bevrijdende kreet uit zijn mond.
En interviewer Sjoerd de Vrij, die een
„bloemenschikker" bij de kykers moest
inleiden, kan het tot heden maar met
begrijpen hoe het kwam, dat hij die
avond van de 18e maart zo fjzig kalm
was.
Op die drie uitzendavonden per week
werd men er waren toen gemiddeld 50
toestelbezitters geconfronteerd met
een ryk gevarieerd programma. Klein
kunstenaars kwamen even regelmatig
voor de camera's als de dienaren en
dienaressen van de grote K. De ballet
kunst, het variété en de sport werden
door Plet Beishuizen bij de samenstel
ling van de programma's niet vergeten.
De amateurs, die de uitzendingen met
andere ogen bekeken dan de PTT- en
Philipsdeskundigen. waren in alle staten
van opwinding. Naar hartelust konden
zy aan hun ontvangers werken en na
elke uitzending vaststellen wat er aan
hun schepping nog ontbrak.
Televisie-amateur Manders in Sint-
Antonis begreep er maar niets van dat
hij, ondanks alle gezwoeg PAB 3 maar
niet op zijn beeldbuis kon krijgen. Maar
tussen het Peeldorp en Eindhoven was
er een „berg" en de T.V.-golven vertik
ten het over die berg heen te wippen.
„De kerktoren zou een ideale plaats
van ontvangst zijn", zo oordeelde de
heer Manders.
De pastoor, nieuwsgierig naar dat
wonder uit Eindhoven gaf de hard
nekkige amateur toestemming om zich
op de uitzendavonden met zijn appa
ratuur in de toren op te stellen.
Toen het resultaat aan de verwachtin
gen beantwoordde, beklom de pastoor
in Sint-Antonis driemaal per week de
veertig meter hoge toren.
Voldoening
Hadden de amateurs schik in de uit
zendingen, vanzelfsprekend was dat ook
het geval met de kleine staf van hard
werkenden in de studio, die soms voor
vreemde problemen kwam te staan
Ook luchtaanval op Soengei Dareh
Radio-Padang heeft gisteravond omgeroepen, dat een fregat van de
Indonesische marine gisteren een bombardement heeft uitgevoerd op
de havenplaats Bitoeng in Noord-Celebes.
Volgens Radio-Padang hebben bommenwerpers van de Indonesische
luchtmacht dinsdagmorgen een aanval gedaan op de plaats Soengei
Dareh, in Midden-Sumatra. Aan deze aanval, die drie kwartier
duurde, werd deelgenomen door drie Mitchell-bommenwerpers. In de
stad werd lichte schade aangericht, doch het aantal slachtoffers is niet
bekend, aldus Radio-Padang.
Een woordvoerder van de tegenregering zeide, dat de luchtaanval
op Soengei Dareh klaarblijkelijk ten doel had, de verbinding tussen
Midden- en Zuid-Sumatra te verbreken. Een veerboot was bij de
aanval het voornaamste doelwit geweest. Soengei Dareh ligt aan de
weg tussen Padang en Zuid-Sumatra.
SneHe oplossing noodzaak
Waarnemers in Djakarta verklaren,
dat de noodzaak van een snelle op
lossing der problemen over een her
eniging van Soekarno en Hatta nog
nooit zo dringend is geweest als thans.
Zy zeiden dat afgezien van de rebellie
in Midden-Sumatra en Noord-Celebes,
(Advertentie)
PHILIPS
TELEVISIE
ptrmmlijkt servies
l»nje m»r» 66 loidao - teieJaafl 16500
Eerste Kamer aanvaardt
begroting van Justitie
De Eerste Kamer heeft gisteren zon
der hoofdelijke stemming de begroting
van Justitie aangenomen. De communis
ten wensten geacht te worden te hebben
tegengestemd. Bij de verdere behande
ling had minister Samkalden nog ge
zegd, dat het niet mogelijk is de nieuwe
strafvervolging van de voetbalpools ach
terwege te laten. Er moet worden toege
zien, dat de wet wordt nageleefd.
de kritieke financiële situatie en het
aanhoudend teruglopen van de export
van landbouwprodukten, de regering
thans ook te kampen heeft met de
omhoogvliegende rijstprijzen.
De prys voor eerste kwaliteit rijst
was gisteren in Djakarta 12 roepiah
per kilogram. Daar het gemiddelde In
komen van een Indonesische arbeider
400 roepiah per maand en dat van een
lagere regeringsambtenaar 600 roepiah
is het duidelijk. aldus deze
waarnemers dat de bevolking in
het algemeen zich nauwelijks de da
gelijkse levensbehoeften kan aan
schaffen.
Leden van de parlementefractles van
de Masjoemi en de regeringsgezinde
Nahdatoel Oelama hebben gisteren aan
de regering vragen gesteld over de voed
selsituatie, mede naar aanleiding van
persberichten over dreigende hongers
nood in verschillende delen van de Ar
chipel. Deze parlementsleden zijn van
mening, dat over deze kwestie ophelde
ring dient te worden verschaft, in ver
band met een recente verklaring, dat de
voedselvraagstukken met zijn veroor
zaakt door de anti-Nederlandse maat
regelen, evenmin als door de huidige po
litieke woelingen.
Het nationalistische partij-orgaan
jSoeloeh Indonesiea" schreef gisteren in
een hoofdartikel: „Het communisme
kan niet door geweld worden onderdrukt,
alleen door een bord met rijst."
Aanslag in Makassar
Maandagavond is in Makassar eon
handgranaat ontploft. Drie mensen
werden gedood, zeven ernstig en zeven
licht gewond. De meeste slachtoffers
zijn kinderen van 7 tot 18 jaar. De dader
is niet bekend.
De granaat ontplofte op een meter
afstand van het hek van een moskee
op een ogenblik, dat velen een Chinese
optocht gadesloegen.
Soekarno spreekt zondag
Het Indonesische persbureau Pia heeft
gemeld, dat president Soekarno vermoe
delijk zondag een massabijeenkomst in
Bandoeng zal toespreken. Verwacht
wordt, dat ongeveer 500.000 mensen deze
by eenkomst zullen bijwonen.
Mevrouw Sjafroeddin
voor radio
sprak
Tijdens een uitzending raakte bijv. een
valk op drift. Het angstig fladderende
dier zorgde er daarbij voor buiten het
beeld te blyven en koos als rustplaats
een der camera's uit.
Voldoening hebben de pioniers intus
sen gevonden in het feit, dat al hun
gezwoeg beloond werd en wel door het
,,Nu tien jaar geleden gaf Philips Vader en zoon Pruis, medewerkers
de stoot tot regelmatige televisie'aan de eerste televisie-uitzending.
feit, dat op 2 oktober 1951 de Nederland
se Televisie Stichting zelf de experimen
tele uitzendingen van Philips ging ver
zorgen.
In het tot studio verbouwde voormalige
kerkje in Bussum, dat van toen af de
naam „Studio Irene" kreeg, werd het
pionierswerk voortgezet.
De heer H. J. G. R. Hartong. directeur
van de hoofdindustriegroep apparaten,
die de stoot had gegeven tot de experi
mentele uitzendingen in 1948. straalde
van voldoening op die 2de oktober 1951.
En zijn voorspelling dat de T.V. ook in
Nederland een grote vlucht zou nemen,
is bewaarheid.
Men realisere zich, dat even. Op
1 januari 50 T.V.-ontvangers in ons land,
in 1952 rond 500. De eerste Eurovisie
uitzending op 2 juni 1953 van de
kroningsplechtigheden in Engeland
deed de belangstelling voor televisie met
sprongen toenemen. Op 1 januari 1954
bedroeg het aantal ontvangers 2800 en
'twee jaar later: 45.000
Het is allemaal zo snel gegaan, dat we
ons moeilijk kunnen voorstellen hoe
verbazingwekkend die ontwikkeling
van de T.V. ook in ons land is geweest.
Vergeten we overigens niet. dat er in
ons land ook al lang geleden op ruime
schaal met T.V. is geëxperimenteerd.
In 1927 was het byv. de heer Kerkhof,
die een zender construeerde. Zjjn
beeldscherm was niet groter dan 3x7
centimeter. En Philips installeerde in
1930 een zender op het dak van een
Amsterdams hotel en gaf daar een
openbare televisie-demonstratie. Op de
Jaarbeurs van 1938 toonde Philips
eveneens reeds haar kunnen op het
gebied van de televisie.
Mevrouw Sjafroeddin, de echtgenote
van de premier van de „revolutionaire
regering in Midden-Sumatra. heeft gis
teravond gesproken voor Radio Padang.
Zij zeide acht kinderen te hebben en
dat zy tezamen een „ouderwets gezin"
vormden.
Zjj zeide van de politiek niets af te
weten, doch haar echtgenoot te hebben
gevolgd, omdat zij geloofde in God en
in Indonesië. Ook verklaarde zij niet
terug te verlangen naar haar vroegere
leven in Djakarta, waar haar man gou
verneur van de Bank Indonesia was. in
verband met de kletspraatjes en de be
schuldigingen, waar men zich daar mee
bezighoudt.
Fondsen der tegenregering
Volgens een bericht in de „Straits Ti
mes" heeft de tegenregering in Midden-
Sumatra, te Singapore de beschikking
over een bedrag van ongeveer 40 mil
joen Maleise dollars (f.46 miljoen in
Ned. courant). Dit bedrag is de opbrengst
van de ruilhandel in rubber, copra en
rijst tussen Midden-Sumatra en Singa
pore. Het fonds zou worden beheerd
door een „corporatie" van handelsmen
sen te Singapore, die met de opstande
lingen nauwe betrekkingen onderhouden.
Zy zouden ook zorg dragen voor het
vervoer en het verblfjf van leiders der
„opstandelingen", die naar Singapore
komen, aldus het blad.
Des Alwi is sceptisch
De* Alwi. woordvoerder van de tegen
regering. heeft te Manilla verklaard,
dat president Soekarno probeert trucs
toe te passen om de voormalige vice-
president Hatta in de centrale rege
ring te krygen.
Des Alwi zeide: „Als de heer Hatta
tot premier gekozen wordt, zal dit be
tekenen. dat wij gewonnen hebben".
Maar hij voegde hieraan toe: „We zul
len afwachten. We dienen er voor te
zorgen, dat onze zeer eenvoudige eisen
worden ingewilligd."
Des Alwi maakte de indruk, dat hij
het toetreden van Hatta tot de cen
trale regering zou toejuichen, maar
kennelijk was h(j sceptisch wat betreft
de kans. dat zulk een ontwikkeling het
eind van het „Soekarno-isme" zou be
tekenen.
Stimulering van de export
De Indonesische minister van Fi
nanciën, Soekito Slamet, heeft van
daag in het Parlement meegedeeld,
dat de regering besloten heeft het
oude export-apparaat te gebruiken om
te trachten de uitvoer te bevorderen,
die sedert december van het vorig jaar
in omvang is afgenomen.
De regering schakelt hierby be
halve Indonesische exportbedrijven ook
gevestigde „ervaren maatschappijen in
met buitenlandse contacten".
In Nederlandse zakenkringen te Dja
karta was men voorzichtig in het com
mentaar op de verklaring van de mi
nister. Men wees er in deze kringen op,
dat gevestigde Nederlandse exportonder
nemingen, die in december bij een reeks
anti-Nederlandse maatregelen door de
Indonesische regering waren „overge
nomen", tot dusver nog geen uitvoerver
gunningen hebben ontvangen. Wel had
den rubber- en thee-ondernemingen
de gelegenheid gekregen na de „overne
ming hun produkten uit te voeren.
In deze zakenkringen werd er met
nadruk op gewezen, dat men niet kan
aannemen, dat het inschakelen van
buitenlandse exportbedrijven ecu po
litiek op lange termijn is. daar zulks
in stryd is met de beoogde oprichting
van een centraal regeringsprogram
voor de uitvoer.
NIEUWE UITGAVEN
De Ned. Maatschappij voor Nijverheid
en Handel heeft uitgegeven een boekje
van P A de Pree ..Financiering van
de middengrote onderneming"
By de uitgevery Van Keulen N V te
Den Haag fc verschenen ..Een g-
nis waarom wij CH. zfjn en blyven"
Bij Van Goroum Comp. N V. te As
sen is verschenen een maandblad voor
dierenvrienden „Mens en dier".
