Egypte maakt plotseling aanspraak
op deel van Soedan bij Rode Zee
Noord-Celebes schaart zich achter
de tegenregering van Padang
WEERBERICHT
Nassers troepen zonden reeds op weg zijn -
Conflict over Nijlivater vormt de achtergrond
Londen vat geschil ernstig op
H. Walenkamp
Blokkade contra Midden-Sumatra
menu van
96ste jaargang
DINSDAG 18 FEBRUARI 1958
No. 29370
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f- 7.50 per kwartaal; f. 255 per maand; f. 0.59 per week
Witte Slngei 1. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Egypte heeft aanspraak gemaakt op een deel
van Noord-Soedan en daarheen troepen gezonden
om toezicht te houden op een volksstemming over
de vraag, of men aansluiting wenst bij de nieuwe
Egyptisch-Syrische Unie. Dit is gisteren medege
deeld door de Soedanese minister van Buiten
landse Zaken, Mohamed Mahgoeb. Het omstreden
gebied ligt aan de Rode Zee boven de 22ste
breedtegraad en beslaat ongeveer 1500 vierkante
km. Egypte maakt aanspraak op alle gebied boven
genoemde breedtegraad en het is bereid Soedan
Onze Londense correspondent telefoneerde ons hedenochtend:
Er heerst in Londen weinig twijfel over, dat Egypte's aanspraken op de Noord-
Soedan Nassers antwoord vormen op de hernieuwe weigering van de Soedan om
Egypte's voorwaarden inzake de Nijlwateren te aanvaarden. De Soedan acht de
voorgestelde regeling nadelig voor de uitbreiding van de landbouw. Ethiopië heeft
eveneens verzocht over deze aangelegenheid te worden gehoord. Het Engelse
departement van Buitenlandse Zaken laat zich over deze zaak niet uit (het is
bezig inlichtingen in te winnen) maar in politieke kringen vat men Nassers actie
ernstig op, vooral omdat er een groot onbeschermd land voor hem open ligt.
Het orgaan van de socialistische oppositie, de Daily Herald, verwijt De Britse
regering, dat zij zich opnieuw door Nasser heeft laten verrassen. Zodra na de
Suez-affaire bleek, dat Egypte zyn krachten beproefde, had Engeland gereed
behoren te zijn voor een nieuw diplomatiek initiatief. In plaats daarvan worden
de financiële besprekingen met Egypte (in Rome) slepende gehouden. Engeland
bezit op zijn minst morele verantwoordelijkheid voor de handhaving van Soedans
onafhankelijkheid. Het blad eist een beslissende actie, hoewel dit geen herhaling
van het Suez-avontuur behoeft te worden. „Wy kunnen winnen zonder kanonnen".
ter niet verder dan de minister van
Binnenlandse Zaken!
De Soedanese minister van Buiten
landse Zaken verklaarde tegenover jour.
nalisten, dat de grenzen van het omstre
den gebied 56 jaar geleden waren vast
gesteld en dat het sindsdien immer
vanuit Khartoem is bestuurd. Toen
Egypte de onafhankelijkheid van Soe
dan erkende, werd in de desbetreffende
verklaring uitdrukkelijk gezegd dat de
erkenning gold voor „Soedan met zijn
huidige grenzen".
in ruil een klein gebied ten zuiden daarvan te
geven. Het Soedanese kabinet heeft de toestand
gisteren uitvoerig besproken en besloten het Soe
danese gezag over het betrokken gebied „krach
tig te handhaven".
Intussen heeft Egypte een tegen-beschuldiging
geuit: het heeft vandaag de Soedan beschuldigd
van schending van de Egyptische soevereiniteit
door het zenden van troepen naar Egyptisch ge
bied. Dit zou gisteren gebeurd zijn.
Soedan zal de V.N.
om bij stand vragen
Indien er in feite sprake zou zijn van
een Egyptische aanval op Soedanees
grondgebied wordt in Londen verwacht,
aldus onze correspondent, dat de rege
ring van de Soedan onmiddellijk een
aantal Arabische landen en de Ver
enigde Naties om bijstand zal verzoeken
De verdeling van het Nijlwater tussen
Egypte en de Soedan is altijd een oor
zaak geweest van onderlinge wrijving
en een van de redenen, waarom Nasser
blijft aandringen op de eenheid van de
Nijlvallei. De onzalige gebeurtenissen
betreffende het Assoeandam-project en
het Suezkanaal houden hiermee recht
streeks verband. Er heeft altijd een goe
de verstandhouding bestaan tussen En.
geland en de sinds 1 januari 1956 onaf.
hankelijke Soedan. Dit bleek wel gedu
rende de Suez-crisis toen het Soedanese
parlement een oppositie-motie verwierp
om de betrekkingen met Engeland en
Frankryk af te breken wegens hui
tussenkomst in de Kanaalzone
Tot zover onze Londense correspondent.
De Soedan heeft tegenover de Egyp
tische aanspraken aangevoerd dat het
betrokken gebied niet in het Egyptische
parlement is vertegenwoordigd cn heeft
Egypte verzocht de kwestie te laten
rusten tot na de algemene verkiezingen
van 27 februari in Soedan. Toen de
Soedanese premier hoorde dat er al een
Egyptische commissie naar de omstre
den streek onderweg was, heeft hij ge
tracht in telefonisch contact met pre
sident Nasser te komen. Hij kwam ech-
Advertentie)
SOLEX bromfietsen
Volgens Reuter is de minister van
Buitenlandse Zaken van Soedan, Mo
hamed Mahgoeb, op weg naar Egypte
om met president Nasser te spreken
over de plotselinge aanspraak van
Egypte op grondgebied van Soedan. In
middels worden er in Khartoem lijsten
verzameld van voormalige soldaten en
jonge vrijwilligers.
De Ammapartij waarop de coalitie
regering van Soedan steunt, heeft een
beroep op alle partijen gedaan om
"woensdag ge2iamenlijk tegen de Egyp
tische actie te demonstreren in de
Khalifas moskee in Khartoem.
TURFMARKT 5
Weinig verandering
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Opklaringen met vooral aanvankelijk
enkele hagel- en sneeuwbuien. Krachtige
tot matige wind tussen noordwest en
zuidwest. Weinig verandering in tem
peratuur, met vannacht lichte vorst tot
temperaturen om het vriespunt.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
19 FEBRUARI
Zon op: 7.49 uur; onder: 18.00 uur.
Maan op: 7.41 uur; onder 19.18 uur
Hoogwater te Katwijk te 4.01 en 16.10
uur. Laagwater te 12.06 uur.
Onjuist vlagvertoon
Op nationale feestdagen e.d. kan, wie
zyn ogen de kost geeft, herhaaldelijk
overtredingen constateren van de regels,
welke gelden voor het vlagvertoon.
Zo zagen wij vanmorgen op de Sta
tionsweg een vlag, waarvan een slip,
vermoedelijk in verband met de vrij
krachtige wind, met een touw was vast
gebonden, hetgeen onder geen enkele
omstandigheid ook niet bij rouw!
is toegestaan.
Nog erger maakte het een militaire
instantie, n.l. de bezetting van de Koks-
S'-hool, waar de bovenkant van het
vlaggedoek aan de mast op het plein
der Doelenkazerne 20 k 30 centime -r
van de top verwijderd bleef, zodat het
bijna de indruk maakte alsof er halfstok
werd gevlagd.
Juist militaire instanties dienen hier
het goede voorbeeld te geven!
Al meer dan 100.000
bezoekers op de R.A.I.
De organisatoren van de 39ste RAI-
tentoonstelling rekenen er nu a! op,
dat, wanneer zondagmiddag a.s. om
zes uur de R.A.I. zal worden gesloten,
het eindcijfer van het bezoekersaantal
dicht bij de 300.000 zal liggen.
Want gisteren steeg het totaal van
4'*; dag tot 106.978. ongeveer 45% meer
dan in de overeenkomstige periode van
de vorige salon in 1956. Toen kwam men
tot een eindcijfer van 200 000 bezoekers.
Ook maandag was het weer bijzonder
druk in het RAI-gebouw. Met een dag-
cijfer van 25.733 bezoekers werd zelfs het
record van de vorige expositie - van
een zondag verbeterd.
Gisteravond kon dus de 100.000 bezoe
ker verwelkomd worden, de heer S. Lut-
tik uit Amsterdam, die een autoradio
cadeau kreeg. Dit geschenk komt hem
goed van pas, want hij bezit wel een
auto, maar had daarin nog geen radio.
De heer Luttik heeft overigens geboft
dat hij niet aan zijn voornemen om
rechtsomkeert te maken, toen hij de
lange rij voor het RAI-gebouw zag. ge
volg heeft gegeven.
De kabels en draden van de Brook- zoals op deze foto. de blik niet af-
lun-brug te New York vormen een geleid wordt door het drukke ver-
fascinerend schouwspel wanneer. keer. dat er vrijwel altijd te zien is.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
Verklaring dr. Van Rooijen:
Weinig hoop voor
Nederlandse belangen
De Nederlandse ambassadeur in de
V.S., dr. J. II. van Rooijen, heeft op
een persconferentie te San Francisco
verklaard dat ook een overwinning
van de opstandelingen op president
Soekarno weinig hoop biedt op hand
having van de Nederlandse belangen
jn Indonesië.
„Zelfs de gematigden in de Indone
sische Republiek willen een nationale
?conomie". aldus dr. Van Rooijen.
Maar hij voegde hieraan toe. dat zulk
een economie onder een nieuw bewind
misschien zou worden tot stand ge
bracht binnen de grenzen van het in
ternationale recht en de grondregel
van de rechten van de mens. Deze
laatste regel werd nu geschonden door
de meedogenloze uitzetting van 46.000
Nederlandse burgers, zonder schade
loosstelling.
De Sultan van Djocja heeft op een
persconferentie in Santa Barbara ge
zegd dat hij geen mening over de toe
stand in Indonesië kan geven aangezien
hy al meer dan twee weken niet in het
land geweest is. Hy verklaarde dat er
in het verleden veel problemen in In
donesië zijn opgelost en dat het huidige
beslist ook op te lossen is.
Een telegrafisch overgebrachte
foto van de terugkeer van Soekar
no in Djakarta. De president wordt
op het vliegveld begroet door de
eerste minister Djoeanda.
Molukken wenden zich tot
Hammarskjöld
Wreedheden onder Soekarno
De vertegenwoordiger in New York
van de Republiek van de Zuid-Moluk-
ken heeft een beroep gedaan op secre
taris-generaal Hammarskjöld voor een
onderzoek van de V.N. naar beweerde
wreedheden onder het bewind van
Soekarno begaan.
Dr. Nikijoeloew heeft Hammarskjöld
een brief doen toekomen, die, naar hij
I zei, „uit de Molikken was gesmokkeld",
waarin bijzonderheden worden gegeven
over de beweerde slachting en vervolging
van christelijke bewoners van de Moluk-
I ken door de troepen, die door de cen-
i trale regering gezonden waren ter be
strijding van de rebellenstrijdkrachten.
i Nikijoeloew zei verd r. dat hy ook
geschreven had aan de minister van
Buitenlandse Zaken. John Foster Dulles,
om erkenning te vragen van de Repu
bliek der Zuid-Molukken.
Door de centrale regering te Djakarta is oneervol ontslag verleend
aan de militaire bevelhebber van Noord-Celebes, overste D. J. Somba
en majoor D. Roentoerambi, de militaire stafchef van Noord-Celebes,
in verband met het feit, dat zij zich solidair hebben verklaard met de
tegenregering in Boekit Tingi. Zulks geschiedde na een langdurige
kabinetszitting. Somba staat op de nominatie om als stafchef van de
tegenregering benoemd te worden.
Voorts deelt de legervoorlichtingsdienst in Djakarta mede, dat de
regionale commandanten in Tapanoeli (een gebied grenzend aan
Midden-Sumatra) en Atjeh (het noordelijkste deel van Sumatra)
opdracht hebben gekregen twee vooraanstaande leiders in hun gebied
te vragen of zij de centrale regering trouw zijn gebleven, of dat zij een
functie in de tegenregering van Sjafroeddin hebben aanvaard. Deze
leiders zijn Salladin Soeroempait in Tapanoeli en Abdoelgani Oesman
in Atjeh. Gisteren was hun arrestatie bevolen op beschuldiging van
hoogverraad. De arrestatiebevelen zijn nu opgeschort, tot de definitieve
uitspraak van de betrokkenen.
Volgens een bekendmaking van het militaire hoofdkwartier in Dja
karta is het militaire commando van Noord- en Midden-Celebes
„bevroren". Alle bataljons in het gebied moeten zich rechtstreeks in
verbinding stellen met het commando van Oost-Indonesië in Makassar
(Zuid-Celebes).
Verdedigingsorganisaties van Hoessein
De centrale regering zou thans begonnen zyn met het nemen van maatregelen
tegen de revolutionaire regering. De Indonesische Marine blokkeert drie havens
van Midden-Sumatra, namelijk Djambi, Padang en Pakanbaroe, aldus de „Straits
Times". Het blad heeft zulks vernomen van de zijde van scheepvaartondernemers
in Singapore.
Voorts deelde de „Straits Times" mede, dat de Indonesische Marine twee
schepen, die van Sumatra op weg waren naar Singapore, met een lading rubber,
bfó Poelau Sambo, ter hoogte van <de kust van Sumatra, heeft aangehouden.
Niettemin zyn thans in Singapore 25 schepen voor Sumatraanse havens
uitgeklaard.
Overste Bariian heeft verklaard, dat hy niet zal toestaan, dat zyn gebied,
Zuid-Sumatra, zal worden gebruikt als „basis voor gewelddadige acties". Gelyk
gisteren bericht, zou hij neutraal willen blyven in het huidige conflict.
Radio-Padang heeft voorts een oproep omgeroepen van overste Hoessein tot
het vormen van „organisaties voor de verdediging van Midden-Sumatra", teneinde
steun te verlenen aan de „revolutionaire regering".
Lafaards
De voorzitter van de afdeling
Oost-Java van de „beweging tot
bevrijding van West-Irian", Aupary
heeft in een open brief de „rebel-
len"leiders. kolonel Simbolon en
luitenant-kolonel Hoessein uitgeno
digd tot een „duel op het pistool of
met dolken".
Zij moeten binnen driemaal 24
uur de uitdaging accepteren of an
ders toegeven dat zij lafaards
zijn!
Aupary is overigens aan de vei
lige kant. want indien Simbolon of
Hoessein op Java komen, staan zij
bloot aan arrestatie.
Het „revolutionaire" Kabinet zou gis
teravond in Padang bijeenkomen om de
reacties van Djakarta en het buiten
land te bespreken.
Radio-Padang heeft voorts de decre
ten herhaald voor buitenlanders, waar
in een beroep gedaan werd om geen
overeenkomsten te sluiten met de cen
trale regering en om regeringsfondsen
te bevriezen en het decreet inzake de
waarborg voor hun veiligheid in het
gebied, dat de revolutionaire regering
beheerst.
Radio-Padang zei dat de revolutio
naire regering betuigingen van steun
had ontvangen van vakverenigingen en
jeugdorganisaties in verschillende delen
van de staat.
Volgens een bericht van Radio
Padang is gistermorgen te Boekit Tinggi
een alarmoefening gehouden. Tijdens
deze oefening reden pantserwagens door
de straten van Padang. Het huis van
Sjafroeddin werd door militairen be
waakt en oefenende troepen schoten
met handvuurwapenen rondom Padang.
Slot
op pag. 2
Midden-Sumatra wacht af
Het bevel tol arrestatie van de
ministers van het kabinet te Padang
heeft niet meer feitelijke uitwerking
gehad dan dc order, die het kabinet-
Djoeanda vorige weck uitvaardigde tot
arrestatie van de vier kolonels. Er is
in dit gedeelte van Sumatra geen
mens, die er neiging toe gevoelt een
poging te doen zo'n order uit te voe
ren.
Niettemin is het huis van premier
Sjafroeddin nu door een wacht van
12 man beveiligd. Dat was tot nu toe
niet het geval.
Alles duidt er verder op. dat de revo
lutionaire regering zich thans gereed
maakt om een lange, economische oor-
log-op-lange-afstand te beginnen met
Djakarta.
Voor zover zich dat laat beoordelen,
zal men militaire toebereidselen treffen
voor een verdediging tegen iedere mili
taire campagne, die de centrale rege
ring tegen Midden-Sumatra mocht wil
len beginnen.
Naar verluidt heeft de commandant
van de strijdmacht der Daroel Islam
in Noord-Sumatra. Garahoe Samoean
Gaharoe. een bijeenkomst van afdc-
lingscommandantcn gelast. Men neemt
aan dat de Daroel Islam, indien het
tot vijandelijkheden met de centrale
regering mocht komen, de zijde van
de troepen der regering-Sjafroeddin
zal kiezen.
Mededelingen in Radio Padang
Radio-Padang heeft gisteravond
meegedeeld, dat een politieke leider
uit Atjeh. op de politieke massa
bijeenkomst in Boekit Tingi had ge
zegd, dat Atjeh de revolutionaire re
gering steunde. De radio zei. dat de
leider, Amelz. had meegedeeld, dat
Atjeh geheel en al achter de revolu
tionaire beweging stond. De bijeen
komst. zo werd gezegd, telde c.a.
20.000 inwoners van de stad en stu
denten.
Radio-Padang zei. dat Sjafroeddin
tijdens de bijeenkomst een bittere aan
val op president Soekarno had ge
daan. Hij had president Soekarno er
van beschuldigd „de witte vlag te heb
ben getoond" toen hij in 1948 door de
Nederlanders gevangen genomen werd.
Zwaargewonde monteur hing
op 20 meter hoogte
De Haagse brandweer heeft gister
avond met behulp van de GG en GD
geruime tyd werk gehad om de 36-
jarige monteur, Hendrik Schuur uit
Amsterdam, die op de top van een
hijskraan bekneld was geraakt, te vcr-
j lossen. De monteur, zou omstreeks
halfzeven een vlag aanbrengen in de
1 top van de hyskraan, die door een Am-
sterdams bedryf op de Slachthuiskade
te 's-Gravenhage was geplaatst.
Tydens dit karweitje gleed hy echter
uit en raakte bekneld tussen staaldra
den en ijzerwerk op een hoogte van on
geveer 20 meter. De brandweer, die on-
1 middellijk werd gealarmeerd, heeft on
geveer 1V4 u. werk gehad om de man te
bevrijden. Er waren twee ladderwagens
en een grote kraanwagen van een par
ticulier bedryf voor nodig. De GG en
GD bracht de man, die een arm miste
Nieuwe Haagse hotels
(Van onze Haagse redactie)
De Haagse wethouder van Wederop
bouw. ir. Van Lissa Nessel, heeft bekend
gemaakt dater serieuze plannen bestaan
voor de bouw van een hotel achte.- „Pro
menade" aan de Scheveningseweg en
aan de Zwolsestraat te Sche^enlngen.