Sjafroeddin doet dringend beroep op leiding van Soekarno en Hatta Geïsoleerde posten in Tunesië met Franse helikopters bevoorraad WEERBERICHT Wanneer cleze poging mislukt is de president verantwoordelijk Voorstellen van Parijs voor de hervatting van het overleg door Tunis afgeivezen Fa. D. KRET Zn. vcopbstwboht v.ZqimOM! 96ste jaargang ZATERDAG 15 FEBRUARI 1958 No. 29368 LEIDSCH DAGBLA Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f 0.59 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Sjafroeddin zei, dat het ultimatum van Midden-Sumatra, waarin geëist wordt, dat de regering haar mandaat terug geeft en dat president Soekarno het kabinet heenzendt en hijzelf terugkeert tot zyn constitutionele positie, een po ging op het laatste ogenblik was om het democratische systeem in Indonesië te handhaven. Er waren mensen ir Indonesië, die nog meenden, dat de president bereid was, onder invloed van leiders zoals Nehroe, zijn concept inzake „geleide democratie" op te geven, maar de com munisten speelden nog een actieve rol in de regering. Wjj zün werkelijk bang, dat Soekarno zich te veel met zijn eigen belangen bezig houdt om zich bewust te zijn van de grote gevaren voor het bestaan van ons land, die veroorzaakt zijn door dit concept van geleide democratie en de behandeling van het geschil inzake West-Irian", aldus Sjafroeddin. Regering waakzaam Het Indonesische Kabinet heeft giste ren, na een bijeenkomst een commu niqué uitgegeven, waarin wordt ge zegd, dat de regering bereid is alle gebeurtenissen het hoofd te bieden. Het wordt thans nog niet nodig ge- Lid ven Britse legatie in Boekarest gearresteerd Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gisteren medegedeeld, dat een Roemeense employé van de Britse legatie in Boekarest, George Balica, woensdagavond buiten het gezant schapsgebouw is gearresteerd. De arres tatie werd door vijf mannen verricht, waarbij de vrouw van Balica tegen de grond gesmakt werd. Balica werd in een auto geduwd en weggevoerd. Hij heeft vele jaren voor de Britse legatie ge werkt en zich uitsluitend met de admi nistratie beziggehouden, aldus de verkla ring. Aan een vertegenwoordiger van het Roemeense gezantschap in Londen werd medegedeeld, dat de Engelse regering de zaak „hoog opneemt" en wil weten waarom Balica is gearresteerd. Als Balica zal worden vervolgd zou Enge land hem door een Britse advocaat ter zijde willen laten staan. (Advertentie) SOLEX bromiietsen H. Walenkamp Zn TURFMARKT 5 Afnemende wind Gedurende het weekeinde zal ons land zich waarschijnlijk in het overgangsge bied tussen de koudere lucht van een gebied met hoge luchtdruk in het noorden van de Oceaan en de warme verder naar het zuiden aanwezige lucht bevinden. Plaatselijk kan hierbij wat regen of motregen vallen. De winden nemen verder af. De temperaturen zul len voornamelijk in het noorden van het land wat lager worden. (Opgemaakt te 10 uur). 16 FEBRUARI Zon op: 7.55 uur; onder: 17.54 uur. Maan op: 6.24 uur; onder: 16.04 uur. Hoogwater te Katwijk te 2.04 uur en 14.22 uur. Laagwater te 10.01 uur en 22.28 uur. (17/2: hoogwater te 2.51 en 15.03 uur, laagwater te 10.49 en 23.08 uur). acht verdere maatregelen te nemen. De regering blijft waakzaam en volgt de ontwikkeling van de binnenlandse toestand scherp. De leden van de Militaire Raad van Noord-Sumatra zijn gisteren in Medan bijeengekomen om de ontwikkeling van de toestand in Midden-Sumatra te be studeren en de nodige maatregelen te treffen om orde en rust in dit gebied te handhaven, zo meldt radio-Djakarta. De radio maakte anderzijds bekend, dat de regering „zeer binnenkort" een gedetailleerde uiteenzetting over de op standige officieren in Midden-Sumatra zal geven tijdens een plenaire zitting van het Parlement. Tenslotte meldde de radio, dat op 19 februari een bijeenkomst zal worden gehouden tussen de parlementaire advies-commissie, de regeringsleiders en de speciale commissie, die poogt een verzoening tussen president Soe karno en dr. Hatta tot stand te bren gen, teneinde de toestand op Midden- Sumatra te bestuderen. Morgen boodschap van Soekarno De Indonesische regering heeft een commissie benoemd, die voorbereidin gen moet treffen voor de ontvangst van president Soekarno. die vandaag uit Tokio vertrekt en morgen in Djakarta wordt verwacht. Deze com missie staat onder leiding van de chef-staf, generaal-majoor Nasoefion. Voorts meldde Pia, dat de regering de bevolking van Djakarta heeft verzocht van zaterdag tot maandag de natio nale vlag uit te steken, en de inwoners van de hoofdstad tevens heeft uitge nodigd zich morgen voor het paleis van de president te verzamelen, voor het aanhoren van een boodschap van Soekarno tot de bevolking. In de laatste minuut „Java wacht op verzet tegen despotisme" Sjafroeddin Prawiranegara heeft gisteravond in een Engelse uitzen ding van Radio-Padang een beroep gedaan op president Soekarno en oud-vice-president dr. Hatta om Indonesië „te leiden". Dr. Sjafroeddin Prawiranegara, die directeur was van de Bank Indonesia en die zich thans in Midden-Sumatra bevindt, zei, dat deze beide samen moesten gaan in de „ideale combinatie" van Soekarno als constitutioneel pre sident en dr. Hatta als premier met volle verantwoordelijkheid voor Staatszaken. Sjafroeddin zei: „Indien deze poging, die in de laatste minuut wordt gedaan, om de twee leiders tot elkaar te brengen, mislukt, is president Soekarno daarvoor voornamelijk verantwoordelijk. Want het beëin digen van de huidige politieke en economische crisis ligt thans in zijn handen. In dat geval ben ik van mening dat de revolutionaire raad (van Midden-Sumatra) volkomen gerechtigd en in staat is zijn toe vlucht te nemen tot tamelijk onconventionele middelen om de eenheid in het land te herstellen en vrede en rust in heel Indonesië te ver zekeren. Want wij zijn ervan overtuigd, dat zelfs de bevolking van Java slechts wacht op dat ogenblik om in verzet te komen tegen het despotisme, dat haar wordt opgelegd door middelen, die Soekarno geleerd heeft van de Japanners en de communisten". Een opname uit het gebombar deerde Tunesische dorpje Sakiet. Soldaten op wacht bij de toegan gen tot het dorpje dat plotseling in het brandpunt van de wereld- belangstelling is komen te staan. Franse helikopters hebben gisteren levensmiddelen afgeworpen boven geïso leerde Franse posten in Zuid-Tunesië. In een Frans kampement te Kassar, in een voorstad van Tunis, waar tweehonderd Franse soldaten van de buitenwereld zijn afgesloten, staat de honger voor de poort. Gisteren waren deze militairen genoodzaakt enige renpaarden van een nabijgelegen renbaan uit nood te slachten. De Franse minister van Defensie, Chaban-Delmas, heeft medegedeeld, dat Frankrijk alle noodzakelijke maatregelen heeft genomen om de Franse troepen te bevoorraden, waarbij al het mogelijke zal worden gedaan incidenten met de Tunesiërs te voorkomen. Tunesië heeft gisteren Franse voorstellen inzake hervatting van het overleg tussen Parijs en Tunis verworpen, alsmede de Franse eisen betreffende bevoor rading en bewegingsvrijheid van de troepen in Tunesië. Intussen heeft Frankrijk de drie Franse consuls in Kef, Gafsa en Medjez en Bab opgedragen op hun post te blijven en hun kantoren niet te sluiten zoals van Tunesische zijde was geëist. Donderdagavond heeft zich aan de Algerijns-Tunesische grens opnieuw een incident voorgedaan, aldus werd gisteren van Franse zijde te Tunis medegedeeld. Een grote groep rebellen doorbrak de onder stroom staande prikkeldraadversper ring langs de grens en probeerde op grote schaal militair materiaal Algerije binnen te brengen. De Fransen begonnen dadelijk een tegenaanval. De strijd duurde gisteren nog voort. Veiligheidsraad op dinsdagavond bijeen De Veiligheidsraad is tegen dinsdag avond 9 uur Ned. tijd bijeengeroepen, ter bespreking van de Tunesische klacht over de Franse aanval bij Sakiet. Intus sen heeft ook Frankrijk een klacht bij de V.N. ingediend, waarin geprotesteerd wordt tegen Tunesische hulp aan de Algerijnse rebellen. Het optreden van de opstandelingen in Algerije, aldus de Franse klacht, wordt geleid vanuit Tunis, waar sedert vorig jaar juli, met toestemming van de Tunesische rege ring, de staf van de rebellen is geves tigd. De Franse regering betreurt, dat er verliezen onder de burgerbevolking zyn gevallen verliezen waarvoor zy schadevergoeding wil geven doch het is haar niet mogelijk het incident los te zien van de oorzaken ervan. Door de hulp aan de rebellen handelt Tunesië volgens Frankrijk in strijd met de ver plichtingen het vorig jaar, toen het lid van de V.N. werd, op zich nam. Gisteren is het onder de burgerij van Tunesië rustig gebleven. Incidenten deden zich niet voor. Ongeveer duizend LOODGIETERSBEDRIJF EN SANITAIRE INSTALLATIES Hoge Rijndyk 71 Leiden Telefoon 20023—24350 mensen namen deel aan de gebedsbij eenkomst in de hoofdmoskee in Tunis (vrijdag is de mohammedaanse zondag), welke geleid werd door de groot-moefti van Tunis. Deze spoorde de menigte aan tot zelfbeheersing. Na de plechtig heid, welke een kwartier duurde, bega ven een vierhonderd mensen zich in optocht naar de Franse ambassade. Zy riepen: „wapens, ontruiming". De po litie verspreidde deze betogers voordat zij de ambassade hadden bereikt. Vroeg in de middag kwamen grote menigten op het Plein van de Leider samen, maar de politie, bijgestaan door jongeren van de Destour-partij bewaarde de orde. De menigte droeg spandoeken mee met op schriften als „de aanwezigheid van Franse troepen in Tunesië is een ge vaar voor de wereldvrede" en „de Tune sische studenten zijn bereid te vechten voor de ontruimin". De staatssecretaris voor presidentiële zaken, Ladgham, sprak de verzamelde menigte toe en zei, dat, zo Frankrijk geweld wil gebruiken, de Tunesiërs paraat zijn. maar zij wil len bloedvergieten vermijden. Hij ver zocht de menigte kalm te blijven en het leven van de Fransen in Tunesië niet in gevaar te brengen. Tunesië wees gemengde grenscommissie af De Franse regering is „verlangend alle hangende problemen met de Tunesische regering te regelen", aldus verklaarde de minister van Buitenlandse Zaken Pineau gisteren voor de commissie voor buiten landse aangelegenheden van de Natio nale Vergadering. Besprekingen met de Tunesische regering zouden moeten wor- d engehouden in „een atmosfeer die vrij is van alle druk, met name van de blok kade der Franse garnizoenen", aldus de minister. Volgens de minister bevinden zich nu zes- tot zevenduizend Algerijnse opstandelingen aan de Tunesische kant van de grens. Pineau zei verder, dat Frankrijk be reid is akkoord te gaan met de instel ling van een gemengde commissie voor het verzekeren van de onschendbaarheid van de Tunesisch-Algerijnse grens met behulp van Franse en Tunesische mili tairen, alsmede troepen van een derde mogendheid. Tunesië had dit denkbeeld enige tijd geleden evenwel verworpen, ten dele omdat Tunesische troepen niet de kans wilden lopen om te moeten schieten op Algerijnse opstandelingen, die de grens zouden willen passeren. Het Bureau van de Socialistische In ternationale heeft gisteren een verkla ring uitgegeven, waarin recente „bar- Stadhuis in Passau gesierd met geroofde schilderijen (Van onze correspondent in West- Duitsland) Er worden thans 88 schilderijen, waar van het grootste deel hoogstwaar schijnlyk in de bezettingstijd door de Duitsers uit Nederland is weggesleept, in het historische stadhuis van de stad Passau, in het zuiden van de Westduit- se Bondsrepubliek, opgehangen om er niet alleen de ontvangvertrekken, maar ook de bureaukamers mee te versieren. Ze werden tijdens de oorlog te Passau in het museum van de middeleeuwse vesting Oberhaus gedeponeerd. Toen de oorlog afgelopen was, werden ze naar München overgebracht, waar men tever geefs getracht heeft er achter te komen aan wie ze oorspronkelijk hebben toebe hoord. Men neemt nu aan dat de vroe gere bezitters niet meer in leven zyn. Ook de voormalige Nazi-burgemeester van Passau houdt vol zich niet meer te kunnen herinneren waar de schilder stukken vandaan gekomen zijn. De kunstwerken zijn thans wederom naar Passau getransporteerd. In het Oberhaus-museum heeft men er geen plaats meer voor want daar werd in tussen al een collectie schilderijen on dergebracht. die eigendom van de staat Beieren is,. Daarom besloot men maar het stadhuis er wat mee op te fleuren. De meeste schilderstukken stammen uit de vorige en uit deze eeuw. Dekkingspercentage 85 Volgens de door het Centraal Bureau voor de Statistiek samengestelde voorlo pige gegevens bedroeg de waarde van de invoer in januari 1958 f. 1179 miljoen (v.m. f. 1132 miljoen) terwijl voor een waarde van f. 997 miljoen (v.m. f. 960 miljoen) werd uitgevoerd. Het dekkingspercentage bedroeg 85 (v.m. 85). lBREESTP.I73*TEL.23337 baarse daden" van Algerynse opstande lingen veroordeeld worden, doch waarin tevens wordt gezegd dat het bombarde ment van Sakiet-Sidi-Joessef, op bevel van de plaatselijke Franse commandant, „niet verdedigd kan worden, noch uit menselijke, noch uit politieke overwe gingen". Het bureau sluit zich aan by de protesten, die de Franse socialisten in de Nationale Vergadering hebben la ten horen en by hun voorstel om schadeloosstelling aan de Tunesische slachtoffers te geven. Demonstraties van trouw aan Hoessein ,Hij is onze militaire gouverneur Dit nummer bestaat uit 16 pagina's en een Bijvoegsel. Een recente foto van de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken van communistisch China,Tsjen-ji. ss Radio Padang meldt dat er zich gis termorgen in Padang 1000 scholieren en studenten verzameld hadden, die in op- loeht naar de woning van luitenant-ko lonel Hoessein. Ie militaire leider in Midden-Sumatra trokken, waar. nadat een nationaal lied was gezongen, door een van de deelnemers enkele resoluties werden voorgelezen. Deze resoluties behelsden, dat de scholieren en studenten de eisen tot ontslag van de centrale regering steu nen. krachtig protesteren tegen het on eervol ontslag van Hoessein en zyn col lega's. bereid zijn hun leven te offeren voor de vervulling van hun doelstellin- j gen en het bestuur van Midden-Suma- tra verzoeken alle jongelieden zo spoedig mogelijk te mobiliseren. In een toespraak, die 20 minuten duurde, zeide Hoessein: „Wij vechten niet om goede haantjes te krijgen, doch voor het welzijn van de republiek als geheel". Tegelijkertijd rukte hij. aldus Radio Padang. terwijl de tranen langs zijn wangen stroomden, de epaulettes van zyn uniform en wierp ze op de grond. Hij raapte ze weer op. toen de studenten uitriepen, dat zij zijn leiding nodig hadden en hem beschouwden als hun „militaire gouverneur". Met betrekking tot de mobilisatie, vroeg Hoessein de menigte of zij bereid was. Spontaan betuigden de toehoor ders hun instemming. Vervolgens zei Hoessein: ..Nogmaals herinner ik U allen er aan. dat dit onze heilige stryd is. Wees niet bezorgd. - de Almachtige is met ons De vereniging van onder-officieren van West-Sumatra heeft gisteren een boodschap aan de militaire leider in Midden-Sumatra. Hoessein, gezonden, waarin hem steun wordt verzekerd .niet al hetgeen dit besluit aan verant woordelijkheden en consequenties met zich kan brengen". Bijzonderheden over het plan-Rapacki De ambassadeurs van de V S.. Frank- ryk, Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie in Polen zyn gisteren ieder afzonderlijk in het Poolse ministerie van Buiten landse zaken ontvangen, om nieuwe bij zonderheden in ontvangst te nemen over het plan-Rapacki voor instelling van een zone zonder atoomwapens in Midden- Europa, aldus is van Westelyke diplo matieke zijde in Warschau meegedeeld. Ook de gezanten van Denemarken, Bel gië. Canada. Tsjecho-Slowakije en Oost- Duitsland brachten op verzoek van de Poolse minister van Buitenlandse Za ken, Adam Rapacki, een bezoek aan het ministerie. Men neemt aan. dat de ambassadeurs bijzonderheden zyn verstrekt over een systeem van toezicht, dat toegepast zou kunnen worden in genoemde zone. Zoals bekend hebben de Russen zich achter het plan-Rapacki geschaard en heeft Boelganin het in zijn brieven aan de regeringen van de Westelijke landen een van de punten genoemd die mogelijk op een topconferentiie ter sprake kunnen worden gebracht. Een van de voor naamste bezwaren van de Westelijke lan den tegen het plan is de moeilijkheid van het instellen van een doeltreffende controle in de zone. Syrië beschuldigt Turkse en Israëlische strijdkrachten Syrië heeft gisteravond geklaagd over „agressie" van Israëlische en Turkse strydkr achten. Een woordvoerder van het Syrische leger verklaarde, dat vier Israëlische soldaten gevuurd hebben over de grens van de gedemilitariseerde zone. Hierby zou een Syrische schaapherder gedood zyn. Hy zei voorts, dat twee Turkse soldaten donderdag vanaf een Turkse controlepost aan de grens tussen beide landen geschoten hebben op een Arabische boer, die echter niet getroffen werd. Het Turkse incident is ter kennis gebracht van de grensautoriteiten in het Israëlische aan de gemengde bestands commissie. B.B.-dienstplicht: „Onherstelbaar onheil" (Speciale berichtgeving) „Een BB-dienstplicht, die impliceert, dat mannen van 18 tot 30 jaar, die niet in militaire dienst zijn geweest, aan BB-oefeningen moeten deelnemen, zou voor de BB een onherstelbaar on heil betekenen". Dit is de mening van de heer A. L. Nouwens, hoofd van de BB in de A-kring, die Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen omvat. Indertyd heeft de minister van De fensie beloofd de suggestie in overwe ging te nemen om militairen, die de eerste oefening hebben volbracht, en nog geen mobilisatiebestemming hebben, ter beschikking van de operatieve dien sten van de BB te stellen. Dit zou. al dus de heer Nouwens, de BB ten goede komen. Theemarkt te Djakarta bijna lamgelegd OORZAAK: SCHADELIJKE BLADLUIS (Van onze correspondent in Djakarta) De theemarkt te Djakarta is bijna lamgelegd. Normaal worden er per week 2500 kisten thee verhandeld, maar nu zijn de transacties teruggelopen tot een omzet van 1500 kisten In dezelfde pe riode. Uit bronnen, die in nauw contact staan met de theeplantages, vernamen wij, dat de vermindering van het aan bod te wijten is aan een teruggang der produktie met 40 Een en ander wordt veroorzaakt door het optreden van een schadelyke bladluis. Dit euvel heeft thans byna alle theeplantages op West- Java aangetast. De stryd tegen de luis kan momenteel echter niet effectief worden gevoerd, doordat het personeel van de plantages er niet aan deelneemt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1