Djoeanda ontslaat de „opstandige"
Sumatraanse commandanten
Grote meerderheid in Franse Kamer
steunt Gaillard inzake Tunesië
WEERBERICHT
Gevaar voor Staatsveiligheid"
Rogering-Bourguiba brengt het
bombardement voor Ver. Naties
96ste jaargang
WOENSDAG 12 FEBRUARI 1958
No. 29365
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f. 2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Hoessein's ultimatum verworpen
Het Indonesische kabinet heeft gisteravond na
een zitting van zes uren oneervol ontslag ver
leend aan de opstandige commandanten, die een
ultimatum aan premier Djoeanda hadden ge
zonden.
In een communiqué werd gezegd, dat de rege
ring oneervol uit het leger heeft ontslagen kolonel
Maloeddin Simbolon, de afgezette commandant
van Noord-Sumatra, kolonel Zoelkifli Loebis, de
afgezette wnd. chef-staf van het leger, die be
schuldigd wordt van het beramen van de moord
aanslag op president Soekamo in november,
luitenant-kolonel Ahmad Hoessein, commandant
in Midden-Sumatra, en kolonel Dahlas Djambek,
voormalig wnd. chef-staf.
5?
Voorts werd in het communiqué verklaard, dat
het kabinet besloten heeft het ultimatum van
Hoessein te verwerpen. Verder werd gezegd, dat
de vier kolonels oneervol werden ontslagen uit
het leger omdat zij actie ondernamen, die „de
discipline van het leger en de veiligheid van de
Staat in gevaar brengt". Ook werd in het com
muniqué bekend gemaakt, dat alle bataljonscom
mandanten, die staan onder het vierde regiment
infanterie van Midden-Sumatra, rechtstreeks
onder commando van de chef-staf van het leger
worden geplaatst in afwachting van de benoeming
van een nieuwe commandant voor dit regiment.
De vier ontslagen officieren Simbolon, Hoessein,
Djambek en Loebis bevinden zich thans allen in
Midden-Sumatra.
Soebandrio bij Hatta
Koning Feisal (Irak)
voor overleg in
Jordan ië aangekomen
Soekarno reist
Radio Padang
zondag
„Wees op uw
naar Djakarta
hoede"
De Indonesische minister van Voorlichting, Soedibjo, heeft na de bijeenkomst
van het kabinet verklaard, dat de positie van luitenant-kolonel Ventje Soemoeal,
die thans in Tokio is als vertegenwoordiger van de opstandige „jonge kolonels",
niet was besproken. Hij zei dat op de bijeenkomst in het bijzonder de laatste
ontwikkelingen op Midden-Sumatra waren besproken. De chef-staf van het leger,
de chef-staf van de marine en die van de luchtmacht waren daarbij aanwezig.
De minister deelde voorts mede, dat president Soekamo zondag a.s. om 02.30
gmt (03.30 Ned. tijd) uit Tokio in Djakarta zou terugkeren met een gehuurd
vliegtuig van de Pan American Airlines. Dat is een dag na het verlopen van het
ultimatum, dat maandag door Hoessein werd uitgegeven.
Soedibjo heeft geweigerd commentaar te geven op de vraag van verslaggevers
welke actie de centrale regering zou nemen, indien de opstandige militaire leiders
in Midden-Sumatra hot „oneervol ontslag" zouden negeren. Tijdens de vergade
ring van het Indonesische kabinet ging Radio-Padang voort met het uitzenden
van verklaringen, die tegen de centrale regering gericht waren.
Koning Feisal van Irak is gisteravond
in de Jordaanse hoofdstad Amman aan
gekomen voor bespredingen met zijn
achterneef Koning Hoessein van Jorda
nië over de mogelijkheid van een
statenbond, bestaande uit hun landen.
Het initiatief tot deze besprekingen is
genomen door Koning Hoessein, die
Koning Feisal naar Amman heeft uit
genodigd, nadat Egypte en Syrië de
„Verenigde Arabische republiek" hadden
uitgeroepen.
Koning Saoed van Soedi-Arabië, die
reeds bjjna een jaar lang troepen in
Jordanië heeft, zal op de besprekingen
vertegenwoordigd worden door een
waarnemer.
Na de volksstemming van 21 februari
over de aaneensluiting van Syrië en
Egypte in de „Verenigde Arabische
republiek" zal met Jemen een akkoord
worden getekend over aansluiting van
dat land bij de republiek. De Egyptische
minister Ali Sabri maakte dit gisteren
bekend na een vergadering van Egypti-
landse Zaken, Soebandrio, heeft gisteren sche, Syrische en Jemenitische afge-
„k „«u. j vaardigden. Hij voegde hieraan toe, dat
een bezoek gebracht aan oud-vice-presi- reeds
over de economische kanten van
dent dr. Moh. Hatta om de binnenlandse j de federatie overeenstemming is bereikt,
toestand te bespreken. I Donderdag zullen culturele kwesties be
sproken worden.
De Indonesische minister van Buiten-
Op haar reis door de West lieeft hebbershuis werd zij verwelkomd
Prinses Beatrix ook een bezoek ge- door een jong meisje,
bracht aan Bonaire. In het Gezag- I
Radio-Padang „de stem van Midden-
Sumatra" vertelaarde, dat de politie van
Padang instructies had ontvangen van
het hoofdkwartier van de centrale poli
tie in Djakarta „om de plaatselijke ge
wapende troepen bij te staan indien zich
moeilijkheden zouden voordoen". In de
radio-uitzending, die in Singapore werd
opgevangen werd gezegd, dat de instruc
ties waren uitgegaan naar alle politie
chefs in Indonesië. De instructies hiel
den in, dat al het politiepersoneel „te
allen tijde op zijn hoede moest zijn en
de plaatselijke bewapende troepen bij
staan in het onderdrukken van elke
moeilijkheid die zou ontstaan en sub
versieve elementen binnen of buiten het
gebied moet opsporen, die pogen moei
lijkheden onder de bevolking te veroor
zaken".
Radio-Padang zei, dat het hoofd van
politie van Padang de instructies aan
zijn staf had doorgegeven.
Nasoetion wekt tot
waakzaamheid op
De chef-staf van het Indonesische
leger, generaal-majoor Nasoetion,
heeft gisteren een beroep op het Indo-
nesische volk gedaan om zich aaneen
te sluiten teneinde de „Hollanders en
hun bondgenoten, die vanuit Indone-
- sië zelf moeilijkheden willen veroor- I
zaken, een nederlaag toe te brengen",
aldus het Indonesische persbureau
Antara.
Voorts heeft Nasoetion het Indonesi
sche leger opgedragen in het gehele
gebied van Indonesië waakzaam te
zijn.
In een verklaring, die het hoofdkwar
tier van het leger heeft uitgegeven, zei
Nasoetion, dat de officieren die een
aandeel hadden in het ultimatum van
Midden-Sumatra, de militaire eed en
discipline hadden geschonden.
De Indonesische luchtmacht heeft
gisteravond bekendgemaakt, dat boven
de territoriale grenzen van Indonesië
intersiever zal worden gepatrouilleerd.
In een officiële mededeling werd ge
zegd, dat dit een onderdeel was van de
pogingen om het toegenomen smokkelen
te bestrijden.
„Afwachten"
Met betrekking tot kolonel Ventje
Soemoeal, die thans in Japan vertoeft,
heeft de legerwoordvoerder majoor
Harsono verklaard, dat de on-Indone-
sische activiteiten van een van Soe-
moeal's volgelingen, Soemitro, in
Europa, die „nauwe contacten onder
houdt met een Nederlands dagblad,
sterke aanwijzingen zijn, dat de actie
van Hoessein is geïnspireerd door de
Nederlandse ..separatistische beweging
in Indonesië".
Gevraagd tot welke actie de centrale
regering zal overgaan om aan moge
lijke maatregelen van Padang het
hoofd te bieden, zeide majoor Har
sono: „Wacht maar af".
Zege voor premier: 339 tegen 179 stemmen
Dorp centrum van
Algerijnse opstand
Op resolute wijze heeft de Franse premier Felix Gaillard gisteren in
het parlement de vergeldingsactie tegen het Tunesische grensdorp
Sakiet-Sidi-Joessef verdedigd, hetgeen zoveel indruk op de Nationale
Vergadering maakte, dat zij vannacht om half een met 339 tegen 179
stemmen haar steun aan de regering verleende. Alleen de communisten
en de aanhangers van oud-premier Mendès-France (PMF)^ stemden
tegen. Overigens betreurde de Kamer, dat er bij deze actie ook burgers
om het leven zijn gekomen. Gaillard legde er sterk de nadruk op, dat
er voornamelijk Algerijnse opstandelingen gesneuveld zijn, die zich op
Tunesisch grondgebied hadden bevonden. Men kan niet verwachten,
zo zei hij, dat de Franse strijdkrachten in Algerije voortdurend aan
gevallen kunnen worden van Tunesië uit zonder dat zij gebruik maken
van hun recht op zelfverdediging. Volgens Gaillard is Tunesië of
de regering in Tunis dat wenst of niet in een soort staat van oorlog
betrokken. De Franse regering heeft niets kunnen ontdekken wat er
op wijst, dat de Tunesische regering ernaar streeft uit deze toestand te
komen waardoor zij in feite een vijandelijke houding aanneemt.
Intussen heeft de Tunesische regering haar vertegenwoordiger bij
de Verenigde Naties opdracht gegeven de zaak voor de Veiligheids
raad te brengen. Ook heeft zij de haven van Bizerta, waar een Franse
vlootbasis is gevestigd, voor Franse schepen gesloten. De Franse
oorlogsbodems, die er liggen, kunnen wel vertrekken, doch niet
terugkeren.
Leiding Deli Spoor
overgedragen
De leiding van de Deli Spoorweg
Maatschappij (Nederlands bezit) in
Noord-Sumatra is overgedragen aan de
door de Indonesische regering benoemde
Indonesische beheerder. Dit gebeurde
tijdens een plechtigheid op het hoofd
station van de maatschappij te Medan,
die werd bijgewoond door de regionale
militaire commandant, luitenant-kolonel
Hasan Kasim, en de gouverneur van
Noord-Sumatra, Komala Pontas.
(Advertentie)
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT S
Minder wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enige regen. Matige, tijdelijk zwak
ke zuidwestelijke wind. Iets lagere tem
peraturen. (Opgemaakt te 11.15 uur)
13 FEBRUARI.
Zon op: 801 uur; onder: 17.49 uur.
Maan op: 4.18 uur; onder: 13.00 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.55 en
23.45 uur.
Laagwater te 6.11 en 19.04 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
In zijn rede voor de Kamer onder
streepte premier Gaillard, dat zijn rege
ring maandenlang getracht heeft de
regering van Bourguiba in Tunesië ertoe
te brengen althans te praten over het
probleem van de Algerijnse opstandelin
gen op Tunesisch gebied, maar Parijs
heeft nooit een antwoord van president
Bourguiba ontvangen, aldus Gaillard. In
Sakiet, op nog geen anderhalve km. van
de Algerijnse grens, hadden de Alge
rijnse rebellen een hoofdkwartier in een
oude loodmijn ingericht. Er bevonden
zich daar honderden rebellen, uitgerust
met machinegeweren. Mitrailleurs waren
in stellingen ondergebracht. Ook in het
dorp stonden vuurmonden in stelling.
Het dorp was een centrum van de op
stand. In de wandelgangen van het par
lement was men van oordeel, dat Gail-
lards verklaring moet worden opgevat
als een waarschuwing aan Tunesië, dat,
indien de Algerijnse opstandelingen
Franse troepen blijven aanvallen uit
Tunesië, de Franse strijdkrachten ver-
geldingsaanvallen zullen blijven uitvoe
ren. Vanochtend zou het Franse kabinet
opnieuw bijeenkomen ter bespreking van
plannen om langs de Algerüns-Tune-
sische grens een afdoende bewaking in
te stellen.
Geheime begrafenis
Mohammedanen, die uit Tunesië in
Algerije zijn aangekomen, hebben ver
klaard, dat de Franse luchtactie de dood
van een honderdtal Algerijnse opstan
delingen veroorzaakt had. Een twintig-
I tal zou gewond zijn. Volgens deze zegs
lieden hebben de plaatselijke autoritei
ten deze lijken in het geheim begraven
opdat waarnemers onwetend zullen blij
ven van de aanwezigheid van opstande
lingen in het gebied van Sakiet
De Franse ambassadeur in Washing
ton, Alphand, heeft gisteren tegenover
Amerikaanse journalisten te kennen ge
geven, dat Frankrijk momenteel een
schadeloosstelling overweegt voor de
verliezen, die de burgerij van het Tune
sische grensdorp Sakiet-Sudi-Joessef za
terdag tengevolge van het Franse bom
bardement heeft geleden. De ambassa
deur voegde eraan toe: „Als wij betreu
ren, dat er vrouwen en kinderen bij dit
incident om het leven kwamen, moeten
we ook de Franse doden ten gevolge
van zuiver terroristische acties, die van
Tunesië uit gevoerd werden betreuren
De rechtse voorzitter van de defensie
commissie van de Nationale Vergade
ring, Monteil, zei tijdens de Kamer
debatten. dat hij veel heeft gehoord over
een inbreuk van Frankrijk op het vol
kenrecht door de aanval op Sakiet. maar
dat hij weinig mensen er tegen beeft
horen protesteren, dat de Tunesische
regering de Algerijnse opstandelingen
helpt in hun strijd tegen Frankrijk.
Vanguard raket
wordt opgesteld
Spoedig lancering
Amerikaanse kunstmaan
te verwachten
In Cape Canaveral in Florida heeft
men opnieuw een Vanguard-raket met
een kunstmaan op haar voetstuk ge
plaatst.
Zoals bekend heeft de Amerikaanse
Marine reeds tweemaal getracht een
kunstmaan in haar baan te brengen.
Beide pogingen mislukten.
Te Cape Canaveral is hedenochtend
vroeg een ballistische raket van het type
„Redstone" afgeschoten. Zij verdween
na 25 seconden door een bewolkte hemel
uit het gezicht. Het leger meldde, dat
het een routineproef betrof.
De Redstone was de eerste trap van
de „Jupiter-C", welke de Amerikaanse
kunstmaan in haar baan heeft gebracht.
De Redstone heeft een reikwijdte van
320 km.
Illlllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllllllll|l
Modekoning Hartnell
oriënteert zich
(Speciale berichtgeving)
De beroemde Britse modekoning
Norman Hartnell heeft enige da
gen in ons land vertoefd om. naar
h ij zelf aangaf, de kleed gewoonten
van de Nederlandse vrouw te be
studeren in verband met het a.s.
bezoek van Koningin Elizabeth
aan ons land. Hartnell verzorgt na
melijk de garderobe van de vorstin.
Hij arriveerde zondagavond plotse
ling en onaangekondigd in het Am-
stelhotel te Amsterdam, vanwaar
hij gisteren weer de terugreis aan
vaardde. De Britse mode-ontwerper
wilde zich niet uitlaten over de
toiletten, die hij denkt te ontwer
pen voor het koninklijk bezoek aan
Nederland.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll.
Het standpunt van Dulles
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken. Foster Dulles, verklaarde
gisteren op zijn wekelijkse persconferen
tie, dat hjj de Franse aanval op Sakiet-
Sidi-Joessef betreurt. De Verenigde Sta
ten zullen alles doen wat in hun ver
mogen ligt om de gevolgen van dit
incident tot een minimum te beperken,
zei hij.
Hij weigerde echter van te voren te
zeggen welk standpunt de V.S. zullen
innemen als de Tunesische regering de
kwestie van het bombardement voor de
Veiligheidsraad brengt. Er is aandacht
geschonken aan de regelingen, die paci
ficatie van de grens tussen Tunesië en
Algerije mogelijk kunnen maken, waar
onder een voorstel tot het in het leven
roepen van gemeenschappelijke Frans-
Tunesische patrouilles in het grensge
bied en het plaatsen van waarnemers
van de V.N. in dit gebied, aldus Dulles.
Dulles wil
Een historisch moment op de Zuid
pool in beeld gebracht: dr. Vivian
Fuchs, de leider van de Britse
i":. - expeditie rechts
ontmoet zijn voornaamste mede
werker, Sir Edmund Hillary, die
steundepots aanlegde langs het
laatste deel van de route dwars
door het Zuidpoolgebied en daarna
met een gedurfde sprong doortrok
naar de Pool. Zij ontmoetten el
kaar daar op de twintigste januari.
Elders in de Blad geven wij een
fotoreportage van deze laatste
grote ontdekkingsreis op aarde",
waarmee de wereld in de afgelo
pen weken zo intens heeft meege
leefd.
graag
andere regering
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken. John Foster Dulles,
heeft commentaar gegeven op wat
hij noemde de groeiende gevoelens
op de Indonesische eilanden buiten
Java t.a.v. communistische invloed
in de centrale regering in Djakarta.
Hij zei op zijn persconferentie dat
ook de opvatting bestond dat de
economische hulpbronnen van ei
landen als Sumatra werden aange
wend tegen het beste belang van het
gehele Indonesische volk.
Het uitwerken van deze vraagstukken
is in de eerste plaats een intern pro
bleem voor het Indonesische volk en de
Indonesische regering, zo voegde Dulles
er aan toe. De V.S.. zo zei hij sloeg het
geen gebeurt, met belangstelling gade,
maar kwam in deze ontwikkeling niet
tussenbeide.
Dulles zei, dat de V.S. in Indonesië
gaarne een regering zouden zien die
constitutioneel was en die de werkelijke
verlangens van het merendeel van het
Indonesische .volk zou weerspiegelen.
Dr. van Roijen: „geen oorlog"
l>e Nederlandse ambassadeur in de
V.S., dr. J. II. van Roijen. heeft gisteren
in een vraaggesprek verklaard, dat er
L'een gevaar bestaat voor een oorlog tus
sen Nederland en Indone-ic. tenzij het
laatste land geweld gebruikt tegenover
Nieuw-Guinea. „En het is zelfs onwaar
schijnlijk dat een dergelijk conflict, in
dien het zou uitbreken, ernstig genoeg
zou zijn om een derde wereldoorlog uit
te lokken", aldus dr. Van Roijen.
„Zodra de bevolking van Nieuw-Gul-
ne i besluit dat zij economisch voor
zichzelf kan zorgen, zal zij haar vrijheid
krijgen, indien zij dit wenst. Wij zijn er
niet tegen".
„Het dekoloniseren van Indonesië
bracht een verlies van 3.1 der Neder
landse Inkomsten. Ongeveer 3 miljard
dollar gingen verloren, doordat eigen
dommen en aandelen van Nederlandse
burgers zonder vergoeding werden ge-
confisceerd. Het uit het land trappen
van Nederlanders is in strijd met Indo
nesiër eigen wetten en met de mense
lijkheid". aldus de Nederlandse ambas
sadeur.
