„Propaganda van Moskou heeft ons
voor honderd procent verslagen**
WEERBERICHT
Spaak verbaasd over Westerse goedgelovigheid
en over klankbodemvoor Russische reclame
Zuinigheid bedriegt wijsheid
Vakcentraleii verontrust over
snelle stijging werkloosheid
Turkse jeugd veroorzaakt grote
onrust in Cyprische hoofdstad
96ste jaargang
DINSDAG 28 JANUARI 1958
No. 29352
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57053
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Waarschuwing van NAVO-leider
(Van onze Par ij se correspondent)
Paul-Henri Spaak, de secretaris-generaal van de Noordatlantische Verdrags
organisatie (NAVO) heeft in Parijs tegenover een gezelschap academici en jour
nalisten een paar belangwekkende dingen gezegd. Hij sprak o.m. de gedachte uit
hetgeen uit gezaghebbende mond nog niet eerder openlijk was geschied dat
in het vervolg economische steun aan onder-ontwikkelde gebieden in het Midden-
Oosten nog slechts gereserveerd moet worden voor die landen „welke de moed
zouden tonen ons ook later trouw te blijven".
Overigens ziet men hier gemakkelijker in, welke ervaringen tot het formuleren
van deze raad hebben geleid dan de weg die tot de verwezenlijking zou kunnen
voeren. Want meestal is het niet eenvoudig te bepalen of, na korter of langer tijd,
in een gegeven land niet een regering tot stand kan komen die, ondanks de
financiële steun, de „ondankbaarheid" toch zo ver drijft, dat ze zich aansluit bij
het kamp der tegenstanders. En bovendien zijn de Russen tegenwoordig misschien
nog wel scheutiger met hun kredieten en subsidies dan het „kapitalistische
Westen, zodat de zuinigheid de wijsheid hier juist wel eens dubbel zou kunnen
bedriegen.
Eisenhowers antwoord was
veel interessanter dan
Boelganins brief
Realistischer leken ons daarom de op
merkingen, die Spaak maakte naar aan
leiding van de ontvangst, waarop alle
berichten en geruchten van achter het
ijzeren gordijn in de Westerse persorga
nen schijnen te kunnen rekenen. Als
sprekend voorbeeld noemde hij de jong
ste meldingen over een Russische vrij
williger, die al naar de maan zou zijn
„afgeschoten". De Russen zijn er in ge
slaagd, zo stelde Spaak vast, bij ons een
opmerkelijke klankbodem voor hun pro
paganda te scheppen. Wij zijn hier zó
goedgelovig geworden, dat we onmiddel
lijk ieder „science-fiction" verhaal in de
trant van Orson Welles voor zoete koek
aanvaarden en als onversneden waar
heid in onze kranten publiceren. De
correspondentie tussen Oost en West
heeft een overeenkomstig onthaal ge
vonden. Boelganins brief werd, zo had
Spaak met verwondering geconstateerd,
met een soort sadistisch plezier jn al
onze kranten breed uitgemeten. Maar
Eisenhowers antwoord, dat niettemin
honderd keer interessanter was, heeft
Ook Peron vertrokken naar de
Dominicaanse republiek
Ook oud-president Peron van Argen
tinië heeft Venezuela als woonplaats
geruild voor de Dominicaanse republiek.
De nieuwe regering van Venezuela ge
lastte Peron gisteren het land binnen
enkele uren te verlaten. Deze vertrok
daarop in een door de Venezolaanse re
gering ter beschikking gesteld militair
vliegtuig. Zoals bekend bevindt ook de
vroegere president van Venezuela, Jime
nez, zich thans in San Domingo.
In geheel Argentinië zijn giste
ren de openbare nutsbedrijven door mi
litairen bezet om te voorkomen, dat het
dringend noodzakelijke personeel mee
doet aan een staking van 24 uur, die te
middernacht begint. De bankbedienden
hebben een sit-downstaking gehouden.
De arbeiders van de steenfabrieken zijn
een staking van twee dagen begonnen.
De metselaars staken al 12 dagen. Allen
willen meer loon en betere arbeidsvoor
waarden.
(Advertentie)
op onze openbare mening toch maar
honderd maal minder effect gesorteerd.
En de conclusie van de NAVO-secretaris
luidde dan ook, dat wij in het domein
van de propaganda „voor honderd pro
cent zijn verslagen" en „het Russische
succes als een volledige triomf" dient te
worden beschouwd.
Spaak heeft hier zonder twyfel de
vinger gelegd op een zwakke plek in het
„ideologische front" van de koude oorlog
tussen Oost en West. Tengevolge van
een soort stelselmatig wantrouwen in de
wijsheid van de leiders der Westelijke
diplomatieën, die zich in het verleden
dan ook niet steeds even zonneklaar
De „Negaton" brengt Prinses
Beatrix naar Suriname
Prinses Beatrix zal, voor haar reis
naar Curasao, op zaterdag 1 februari a.s.
des middags om half vier met een Ijjn-
vliegtuig van de KLM vertrekken. Prin
ces Beatrix zal reizen met de Lockheed
Super Constellation" PH-LKC, „Nega.
ton". De vliegtocht gaat van Amsterdam
via Genève naar Lissabon, Salt Island
(Azoren), Paramaribo en Caracas naar
Curacao.
De „Negaton" moet volgens schema
zaterdagavond 1 februari om 21.20 uur
plaatselijke tijd in Lissabon aankomen
en vertrekt er, drie kwartier later. Het
toestel wordt volgens schema om 16.05
uur plaatselijke tijd op 2 februari te
Curasao verwacht.
mocht openbaren, zyn vele politieke
commentatoren aan wier „betrouwbaar
heid" toch niet getwijfeld behoeft te
worden, zeker wel eens al te snel ge
neigd meer „positieve elementen" aan de
overzij dan in het eigen kamp te zoeken.
En wanneer het bovendien nog waar is,
dat een overdreven objectiviteit van de
kant der journalisten jegens de tegen
stander heel gemakkelijk tot een vorm
van sadisme leidt, dan is 't niet minder
zeker dat de Russische machthebbers
zich over het algemeen toch grotere
meesters in de regie van hun diploma
tieke initiatieven en offensieven hebben
betoond dan onze Westerse regeringen.
Zodat 't de pers niet al te moeilijk wordt
gemaakt in dit opzicht de heer Spaak
de bal weer terug te kaatsen
Geen defaitisme!
Vele maatregelen voor overheid bepleit
De besturen van het C.N.V., de K.A.B. en het N.V.V. hebben zich gezamenlijk
beraden over de huidige economische situatie, in het bijzonder met betrekking
tot de werkgelegenheid.
Hoewel de landelijke werkloosheid op 31 december 1957 nog geen absoluut
onaanvaardbare omvang had aangenomen, zeggen de drie vakcentralen toch
ernstig verontrust te zijn over de snelle stüging van de werkloosheid.
Bepaalde bedrijfstakken w.o. met
name het bouwbedrijf, alsook de ont
wikkelingsgebieden, in het bijzonder in
de drie noordelijke provincies en ver
schillende delen van de drie zuidelijke
provincies, zijn, aldus de Vakcentrale,
in onevenredige mate door de werkloos
heid getroffen. Daarbij moet er reke
ning gehouden worden met het feit, dat
een deel van de werkloosheid door
werkweekverkorting niet in de statisti
sche cijfers tot uitdrukking komt.
Tegen terughoudendheid
De besturen zeggen het zeer wel te be
seffen, dat het welslagen van een poli
tiek van volledige werkgelegenheid in
sterke mate afhankelijk is van een ver
ruiming van de financieringsmiddelen
en een vergroting van de afzet in het
buitenland. Een fundamentele wijziging
in de gevoerde politiek van bestedings
beperking zou daarin, volgens hen. op
dit moment geen verbetering kunnen
Bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Later meer bewolking, maar op de
meeste plaatsen droog weer. Zwakke tot
matige wind in hoofdzaak tussen zuid
en zuidoost. Ongeveer dezelfde tempe
raturen. (Opgemaakt te 11.15 uur).
29 JANUARI
Zon op: 8.26 uur; onder: 17.21 uur.
Maan op: 12.04 uur; onder: 2.48 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.28 uur en
22.06 uur.
Laagwater te 4.49 uur en 17.24 uur.
(Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
In het gebouw van de Hoge Raad,
hield gisteren de raad voor de
'luchtvaart zitting in verband met de
ramp met het KLM-vliegtuig
..Neutron"dat bij Nw. Guinea
verging. Voor de aanvang van de
zitting betreden hier de getuigen
het gebouw van de Hoge Raad.
Links de heer H. O. Wagenaar
en zijn echtgenote (overlevende
passagiers) en rechts de heer W. J.
Bloemkolk (Inspecteur v. d. lucht-
I vaart in Nw. Guinea).
brengen, integendeel zelfs tot een snelle
verdere achteruitgang van de economi
sche situatie kunnen leiden.
Zij menen echter met klem te moe
ten waarschuwen tegen een te grote
terughoudendheid van het bedrijfsle
ven bij de uitvoering van omschake-
lings- en expansieplannen, vooral
voorzover deze zijn gericht op vergro
ting van de export en verhoging van
de produktiviteit.
De overheid dient op zo kort moge
lijke termijn verdere en versterkte
voorrang te geven aan maatregelen
welke tot een verruiming van de werk
gelegenheid in de meest getroffen be
drijfstakken en gebieden kunnen lei
den.
Duurzame produktie
Bij de keuze van maatregelen moet,
aldus de Vakcentrale, enerzijds gelet
worden op hun bijdrage tot het schep
pen van duurzame produktieve werkge
legenheid. anderzijds op hun gevolgen
voor de betalingsbalans en de over-
heidsrekening.
Ten aanzien van de ontwikkelingsge
bieden dient eveneens primair aandacht
te worden geschonken aan de bevorde
ring van duurzame produktieve werk
gelegenheid. Als zodanig komen, volgens
de Vakcentralen, in aanmerking open
bare werken, gericht op de openlegging
van deze gebieden ten behoeve van de
industrialisatie, alsmede de herleving
van de premieregeling ter bevordering
van de vestiging van nieuwe en uit
breiding van bestaande industrieën.
Voorzover deze maatregelen tekort
schieten om op korte termijn een vol
doende gunstige invloed uit te oefenen
op de werkgelegenheid, verdient ver
ruiming van de aanvullende werkgele
genheid de aandacht.
Soepeler vergunningen
Toch moet voor de meest getroffen
bedrijfstakken worden gedacht aan
uitbreiding van overheidsopdrachten,
een soepeler vergunningbeleid, subsi
diëring van een groter aantal woning
wetwoningen dan thans is te voorzien
en een tegemoetkoming in de rente
ten behoeve van de krachtens het
„besluit bevordering van het eigen wo-
ningbezit" te bouwen woningen.
Daarbij dient rekening te worden ge
houden met het plaatselijk of regionaal
beschikbaar aantal bouwvakarbeiders.
pe drie Vakcentralen zien al« verdere
maatregelen, die deel kunnen uitmaken
van gerichte werkgelegenheidspolitiek:
stimulering van de omscholing en her
scholing. het verstrekken van tegemoet
koming in verplaatsingskosten van
werklozen naar elders, het beperken van
overwerkvergunningen. alsmede het mo
gelijk maken van verkorting van de
werkweek als tijdelijk middel om de be
schikbare arbeid te verdelen, voorzover
althans de export daardoor niet wordt
geschaad.
Daarnaast dient, ter handhaving van
een redelijke werkgelegenheid voor
werkloze minder geschikte arbeids
krachten. zorg te worden gedragen voor
voldoende opdrachten aan G S W.-werk-
plaatsen.
Pinoncierina veüin
Voor zover de noodzakelijke verbe
tering in de werkgelegenheid afstuit
op een tekort aan financieringsmid
delen. zal in versterkte mate moeten
worden voortgeeaan met het nemen
van maatregelen, welke de financie
ring veilig kunnen stellen. Gedacht
moet worden aan een krachtige be
vordering van de export, de bespa
ringen verruipiine van de kredietver
lening. een zo efficient mogelijke be
nutting van de beschikbare financie
ringsmiddelen. alsmede een eventuele
I herleving van de investeringsaftrek,
j De besturen zjjn van oordeel dat de
I S E R. zich zo spoedig mogelijk dient te
I beraden over alle aspecten, welke voor
Loongrens f 96.p. w.
Toeslag kinderbijslag
laagstbezoldigden
10 cent extra per dag
In een bij de tweede Kamer inge
diend wetsontwerp wordt voorgesteld
aan ieder, die over een of meer da
gen, vallende in een der kalender
kwartalen van 195voor één of meer
kinderen kinderbijslag ontvangt en
wiens loon per kwartaal gemiddeld
niet meer bedraagt dan f. 16 per dag 1
(f. 96 per week)over elke dag, waar
over hij kinderbijslag ontvangt, op j
zijn verzoek een toeslag te verstrek-
ken van 10 cent per dag per kind. j
Bepaald zal worden, dat om uitke
ring is verzocht, indien de arbeider
op zijn kinderbij slaglij st het door
hem in het betrokken kwartaal ont
vangen loon heeft vermeld.
Het werknemersaandeel in de
pensioenpremie wordt ivel, de va
kantietoeslag niet als loon aange
merkt.
De kosten dezer voorzieningwelke
ten laste komen van het kinderbij
slagver evening sfonds worden ge
raamd op omstreeks 36 miljoen gul
den.
Aan hun, die kinderbijslag krijgen in
gevolge de kinderbijslagwet voor invali-
diteits-, ouderdoms- en wezenrentetrek
kers wordt eenzelfde maatregel voorge
steld, welke 3.5 miljoen zal kosten.
Gistermiddag heeft H.M. Koningin
juliana een bezoek gebracht aan
het Protestantse Tehuis voor be
jaarden „Spathodea te Zeist
waarin tal van bejaarde gerepatri-
eerden uit Indonesië zijn onderge
bracht.
De foto laat zien hoe de op Am-
bon geboren mevrouwt Julia. Vero
nica Simons-7italy de Koningin bij
haar aankomst bloemen aanbiedt.
In het midden de 73-jarige me
vrouw A. W. P. Geraths de Saus-
sin. geboren in Palembang.
Het ligt uiteraard in de bedoeling ook
aan degenen, die kindertoelage ontvan
gen ingevolge de kindertoelagewet voor
gepensioneerden dan wel kinderbijslag
ingevolge een der complementaire voor
zieningen een overeenkomstige duur te-
toeslag voor het jaar 1958 toe te ken
nen.
De ten deze te treffen voorzieningen
voor het overheidspersoneel zal in de
centrale commissie voor georganiseerd
overleg aan de orde worden gesteld.
De reden van de indiening dezer voor
stellen is gelegen in de onvoorziene
prijsstijgingen, welke zich voornamelijk
voorgedaan hebben in de sector van de
eerste levensbehoeften, d.w.z. de voe
ding. waardoor de spanning tussen in
komsten en uitgaven met name in ge
zinnen van werknemers met niet-ver-
dienende kinderen en lagere lonen ster
ker is toegenomen dan aanvankelijk was
voorzien, terwijl zulks juist in deze ge
zinnen bijzonder moeilijk te dragen is.
Britse politie-auto's omvergeworpen
Turkse jongemannen en meisjes hebben gisteren urenlang slag geleverd met de
Britse politie in de hoofdstad van Cyprus, Nicosia; de politiemannen moesten zich
met traangas verdedigen. De ongeregeldheden, welke negen uur duurden, eisten
twee doden en honderd gewonden, onder wie 24 politiemannen. Voor de Turkse
wyk van Nicosia is een uitgaansverbod afgekondigd. Vermoedelijk waren de jonge
Turken de straat opgegaan om feest te vieren, nadat geruchten de ronde hadden
gedaan, dat Engeland had ingestemd met de verdeling van Cyprus tussen Grieken
en Turken en dat minister Serwyn Lloyd, de Britse minister van Buitenlandse
Zaken, daartoe in Ankara een overeenkomst had getekend. Op het hoogtepunt
van de onlusten werden drie Britse politie-auto's omver geworpen en in brand
gestoken. Ook werd brand gesticht in een garage, waar nieuwe auto's stonden.
In Famagusta is de Turkse bevolking gisteren een staking van twee dagen be
gonnen om kracht by te zetten aan de eis van verdeling van het eiland.
De onlusten waren een verrassing voor de Britten, die de Turken als hun
vrienden waren gaan zien.
Toen het uitgaansverbod afgekondigd werd trokken de Turkse demonstranten
zich daar niets van aan. Zjj bleven vanuit zijstraten de Britse politie en militairen,
die het Ataturkplein in het hartje van de Turkse wijk van Nicosia bezet hielden,
bestoken met stoelen, stenen, flessen en stukken hout. Sommigen wierpen zelfs
de traangasbommen terug voor zij kond enontploffen.
Weer samenwerking der
Vakcentralen
Het Christelijk Nationaal Vakver
bond, de Katholieke Arbeiders Bewe
ging en het Nationaal Verbond van
Vakverenigingen (CNV. KAB en
NW) hebben besloten terug te ke
ren tot een vorm van geregeld over
leg. In een gezamenlijke verklaring
zeggen de drie Vakcentralen, dat
znige algemene richtlijnen deze vorm
van geregeld overleg zullen bepalen.
Het eertijds bestaande „reglement
de economische expansie met het oog op
de ontwikkeling van de werkgelegenheid
in de nabije en verdere toekomst van
betekenis zijn. Het onderzoek van de
S.E.R. zal echter in geen enkel opzicht
vertragend op het regeringsbeleid mo
gen werken. De Vakcentralen achten het
noodzakelijk, dat de regering onverwijld
gerichte maatregelen neemt.
Tenslotte wijzen de Vakcentralen
erop, dat er voor het bedrijfsleven
geen aanleiding bestaat, zich door de
huidige tegenslag te laten verleiden
tot defaitisme.
Een zodanige geestesgesteldheid zou,
aldus de Vakcentralen. juist een door
niemand gewenste en onnodige terug
gang in de conjunctuur kunnen ver
oorzaken.
De samenwerking tussen werkgevers
en werknemers zal thans haar waarde
moeten bewijzen in een eendrachtige
bevordering van de werkgelegenheid.
van samenwerking voor de Raad van
Vakcentralen, bedrijf sunies, raden
van overleg en afdelingsunies" zal
niet herleven. De drie Vakcentralen
zullen bij deze samenwerking eikaars
principiële grondslag en zelfstandig
heid eerbiedigen. Dit kan, aldus de
verklaringuiteraard slechts beteke
nen, dat zij het verschil in princi
piële grondslag als een feit aanvaar
den. Dit verschil blijft hen verdeeld
houden. Discussie over dit verschil
moet, aldus de verklaring, mogelijk
blijven.
De Vakcentralen stellen opnieuw vast,
dat bij een discussie dient te worden
uitgegaan van de oprechtheid van el
kanders overtuiging.
Meningsverschil is blijven bestaan
over de vraag, of de wijze, .vaarop in de
algemene vergadering van het Christe
lijk Nationaal Vakverbond van 30 juni
1954 over een van de aan het NW ge
wijde paragrafen van het R.-K. Bis
schoppelijk Mandement is gesproken,
met dit uitgangspunt in overeenstem
ming was. Eveneens is verschil van op
vatting blijven voortleven over de vraag,
of de wijze, waarop het NW zijn be
sluit tot beëindiging van de samenwer
king heeft verdedigd, met het bedoelde
uitgangspunt verenigbaar was. De Vak
centralen. die gisteravond in Utrecht een
gezamenlijke vergadering hadden, zijn
echter van oordeel dat een herleving van
de destijds over deze punten gevoerde
discussie weinig zinvol is. omdat een
vruchtbaar resultaat uitgesloten moet
worden geacht.