GROOTSTE
IS BRON
PLANTENTUIN
VAN KENNIS
TER WERELD
EN VREUGDE
Vul Brynner
boos om liedje
Rubberkinine en ananas
kozen Kew als springplank
LUCHTTRANSPORT verruimde de
De palmenkas met een deel van
het rosarium op de voorgrond. In
totaal vindt men in Kew Gardens
8 a 10,000 rozenstruiken.
Varia
NA de oorlog won Kew aan beteke
nis dank zij de ontwikkeling van
het luchttransport. Vroeger reis
den de planten in miniatuurbroeikas-
jes per schip. Ondanks de goede zorgen
der bemanning stierven er vele van
koude. Thans verlaten iedere maand
dozijnen zendingen Kew per vliegtuig.
Men zorgt, dat ze noch van de koude
noch van de ijle lucht te lijden hebben.
Maar toch zijn er risico's. Verleden
jaar stortte er een vliegtuig neer in
Afrika. De resultaten van een jaar
werk waren verloren. De botanici van
Kew begonnen opnieuw.
Dagelijks werk is het voor de wer
kers in Kew om planten te identifice
ren, die uit alle landen der wereld
worden opgezonden. Kew weet vrijwel
steeds het antwoord. Een paar jaar ge
leden kwam er een plant uit China.
Een nieuwe soort! riep een der botanici
verheugd uit. Een oudere collega be
keek de plant eens goed en zag, dat
een bloem heel „natuurlijk" op een
verkeerde stengel was bevestigd. „In
de oude tijd', vertelde hij, „kwam zo
iets wel meer voor. Toen gingen we
zelf naar vreemde landen' om planten
te verzamelen en dan wilden onze hel
pers ter plaatse nog wel eens nieuwe
soorten „maken' in de hoop op een
extra-beloning!" Tegewoordig zijn er
haast overal voldoende geschoolde
krachten, die ons het materiaal sturen,
zodat de botanici van Kew nu minder
op reis gaan.
In de oorlogsjaren moest Kew mo
dellen leveren van bloemen en eetbare
vruchten van malakka. Was dit om
booby-traps te maken voor bijziende
Japanse soldaten? Nooit heeft iemand
in Kew Gardens dat ervaren. Top-ge-
heim, weet U! En export heeft ook wel
bezwaren. In 1932 zonden wij (besloot
onze zegsman) wilgestekken naar
Australië en nu kunnen we ze ieder
jaar zien terugkomen in de vorm van
cricket-bats.en met dat eigen hout
de Test Match tegen Australië verlie
zen!
(Copyricht, Everybody's Weekly
Leidsch Dagblad)
Een der mooiste plekjes. Het is voor de Londenaars een vreugde hier een middag of avond
door te brengen.
Yul Brynner, de Amerikaanse film
acteur, die met zijn rol „De koning en
ik" een Oscar in de wacht sleepte, is
erg boos
Zo boos zelfs, dat hij een advocaat
in de arm heeft genomen. En dat alle
maal om een misschien wel ondeugend,
maar in ieder geval verder onschuldig
Duits carnavalsliedje. Het werd ge
maakt door Bert Lutterbach. Hij ver
schafte de Keulse carnavalvierders een
liedje, dat „Glatzkopf" heet. Het gaat
over de Amerikaanse en Duitse jon
gens, die het kaal-zijn zo leuk vinden
en daardoor vele lieve schone meisjes
weten te charmeren.
Nu was dat op zich zelf niet niet zo
erg geweest, als de heer Lutterbach
niet zo dom was geweest een exem
plaar van het uitgegeven liedje naar
de heer Yul Brynner te zenden. Deze
mijnheer Brynner woont in Holly
wood en heeft zijn beroemdheid voor
een groot deel te danken aan het op
vallende feit. dat zijn schedel zo glad
is als een biljartbal en zo glimmend als
een nieuwe auto. Deze uitzonderlijke
eigenschap heeft hem niet alleen
een flink kapitaaltje bezorgd, maar
bovendien een onafzienbare stroom
van enthousiaste b-ieven en ontelbare
huw elijksaanzoeken.
Maar de beroemae Yul kon het grap
je van de heer Lutterbach helemaal
niet waarderen. Bij het lezen van
„Glatzkopf" ontstak hij in toorn en gaf
zijn advocaat meteen opdracht Bert
Lutterbach te laten weten, dat hij ge
rechtelijke maatregelen riskeert als hij
het liedje zingt of laat zingen. Inmid
dels heeft Radio Keulen echter „Glatz
kopf" met een aantal andere carna
valsliedjes al ten doop gehouden. Bert
Lutterbach houdt zich echter maar
even schuil.
Overigens zal deze kwestie èn „Glatz
kopf" èn de heer Brynner wel geen
windeieren leggen. De wegen van de
reclame zijn soms wat grillig
mogelijkheden
(Bijzondere medewerking)
TTien inspecteur van Scotland Yard stapte uit de bus bij Kew Green.
Met zijn actetas onder de arm ging hij een der laboratoria van
de Plantentuin binnen. Een botanicus met grijzend haar ontving hem
in een ruim vertrek. De inspecteur haalde twee reageerbuisjes uit zijn
tas. Beide bevatten wat stof. „Dit zijn houtsnippers", zei de politie
man. „Die in dit buisje zijn afkomstig van een deur, waarop gister-
Een paar myl bulten Londen
ligt b\j de Theems de Konink-
lyke Plantentuin, gemeenlijk
Kew Gardens genoemd. Meer
dan anderhalve eeuw reeds is
„Kew" een bron van kennis en
informatie voor de gehele mens
heid. Oorspronkelijk was de
plantentuin paleistuin van het
koninklijk paleis Kew. In 1840
werd hij eigendom van het En
gelse volk. Geleerden, autoritei
ten en ondernemers profiteren
voortdurend van het werk in
Kew Gardens. Bovendien zijn de
tuinen zeer in trek bij de Lon
denaars. Zij zijn ongeveer 120
ha. groot en kunnen bogen op
het rijkste herbarium ter we
reld, enige botanische musea,
tropische en andere kassen, als
mede op een prachtig arboretum.
avond Iemand zijn krachten beproefde met een boortje. En die in dat
andere buisje vonden we in de broek-omslagen van een verdachte.
We zouden graag weten, of die laatste ook van de deur afkomstig
zijn. Onze eigen mensen zijn er niet helemaal zeker van!" De bota
nicus liet de snippers gereed maken voor microscopisch onderzoek.
Nadien onderwierp hij ze aan enige proeven. Tot besluit verklaarde
hij, dat het snippers waren van het zelfde hout. De inspecter ging
heen. Hij had een der sterkste schakels in de bewijsketen tegen de
verdachte gevonden. De inbreker dankte zijn veroordeling voor een
deel aan die grijzende botanicus van Kew.
Praktisch nul
KEW kan dus praktisch nut afwer
pen. Ja. „praktisch nut" komt in
Kew zelfs meer op de voorgrond
dan schoonheid, ook al is voor de
meeste mensen in en buiten Engeland
Kew niet veel anders dan de „mooiste
tuin op aarde". Zij beseffen niet. dat
er achter de mooie décors van Kew
heel belangrijk, in sommige opzichten
zelfs baanbrekend en wereldschokkend
werk wordt verricht. „Herinner je je
nog", vroeg een van de „stille werkers"
in Kew, „hoe we op school leerden,
dat Sir Walter Raleigh de tabak en de
aardappel uit Amerika naar Europa
bracht? We zijn hem dus wel veel
dank verschuldigd. Eten en roken zijn
tegenwoordig zonder aardappels en
tabak nauwelijks denkbaar. Welnu, wat
Sir Walter zo'n beetje lukraak deed,
hebben wij in Kew wetenschappelijk
georganiseerdik bedoel: Wij bren
gen gewassen van het ene land naar
het andere
WE behoeven waarlijk niet alleen
bij plantaardige produkten aan
Kew te denken. Miljoenen stuks
vee. die ons vlees en leer léveren, doen
zich namelijk dagelijks te goed aan
gewassen, die Kew voor hen toeganke
lijk maakte. Een enkel voorbeeld. Een
halve eeuw geleden legde Kew de
hand op enige exemplaren van een
grasplant, die in Abessynië gedijt. Teff
is de naam, Kew keurde en kweekte
die grassoort. Zond ze vervolgens naar
andere landen. Nu is het 'n belangrijk
die plantentuin kreeg het Oosten de
beschikking over kinine, het genees
middel tegen malaria. De kina-boom
is inheems in de Zuidamerikaanse An
des. In 1858 stuurde men een expeditie
uit om hem naar Kew te brengen. De
onderzoekers kwamen met acht soor
ten terug. Drie bleken geschikt en een
van deze drie, voornamelijk op Java
verbouwd, is thans de grootste kinine-
leverancier. Op het ogenblik is men in
Kew bezig om de vele mensen, die aan
te hoge bloeddruk lijden, te helpen.
Een struik, rauwolfia geheten, kan een
geneesmiddel opleveren, dat verlichting
brengt. De prijs steeg in enige jaren
tijds met 900%. Zo groot is de vraag
geworden. Rauwolfia komt alleen in
India voor. Kan men rauwolfia ook in
Afrika laten groeien? „Waarom niet?",
zei onze zegsman in de plantentuin,
„en in ieder geval kweken we nu plan
ten. omdat we gaan proberen ze te
laten emigreren naar Afrika!"
Quarantoine
TT- EW'S (kleine) Afdeling Economi
se sche Plantkunde, die al dat werk
doet, telt slechts vier of vijf bota
nici en een twintigtal helpers. Zy wer-
In de kassen bootst men de tropen
(temperatuur, vochtigheidsgraad) zo
goed mogelijk na. Er zijn aparte afde
lingen voor bananen, koffie, citrus
vruchten en wat al niet. Eén ding kan
Kew niet nabootsen en dat is de tropi
sche zonneschijn. Daarom zetten som
mige gewassen geen zaad en moeten zij
middels stekken voortgeplant worden.
Doch ondanks het zonneschijngebrek
Wat was Kews top-prestatle? Hier
over verschillen de meningen, maar
wel zijn alle werkers in Kew van
oordeel, dat zij viel in de vorige
eeuw. Toen was Zuidamerika's plan
tenleven nog weinig onderzocht. Kew
bracht drie gewassen binnen het be
reik der mensheid: Ananas (thans
het meest ingeblikte fruit), kina en
rubber. Tegenwoordig heeft men zul-
In de kassen van Kew kweekt men
ziektekiemvrye exemplaren van plan
ten, struiken en bomen met de bedoe
ling, ze naar elders door te zenden. En
met succes. Daar is bijvoorbeeld de
rubber. Meer dan de helft van alle
wielen op aarde is thans van rubber
banden voorzien. En die rubber wordt
voor bijna 100% geleverd door de na
zaten van rubberbomen, die ruim een
eeuw geleden in Kew werden gekweekt
en daarna doorgezonden naar Malakka.
Eet je graag chocolade of drink je graag
cacao? Een der kassen in Kew staat
vol met jonge cacaobomen, die een
betere opbrengst beloven dan hun
soortgenoten en bestand zyn tegen
schadelijke ziekten. Met die jonge
bomen (en hun nakomelingen) hopen
de botanici van Kew bij te dragen tot
bestrydinng van het wereldtekort aan
cacao. En wel eens Braziliaanse noten
geproefd? Kokeloko'tjes noemt men ze
in Nederland. Let eens op Kew. Die
noten komen van in het wild groeiende
bomen bij de Amazone. In Kew kweekt
men nu die bomen. Binnenkort zal
men ze naar Afrika brengen. Betekent
dit. dat ze weldra goedkoper worden?
Onze zegsman glimlachte. „Het duurt
tien jaar aleer ze vrucht dragen"
lichtte hij toe „maar natuurlijk
hopen we, dat de prys zal dalen!"
YUL BRYNNER
beledigd door Glatzkopf'
Overzicht van Kew Gardens in
het begin van de 19de eeuw.
ke schokkende mogelijkheden niet
meer, doch legt men zich toe op
soortverbetering van bekende gewas
sen om een bijdrage te leveren tot
oplossing van het voedselvraagstuk
voor de snel groeiende wereldbevol
king. Als U een banaan schilt, denkt
U er misschien nooit aan, hoe naar
stig de mannen der wetenschap speu
ren naar betere bananensoorten om
te zorgen, dat de bananen niet veel
duurder worden dan ze thans zijn.
veevoeder, vooral in Zuid-Afrika. Uw
zondagse biefstuk en Uw werkschoenen
zijn vaker dan U denkt afkomstig van
een dier. dat leefde van Teff.
Wie in het Oosten is geweest of
daar vrienden heeft, moet Kew al
evenzeer dankbaar zyn. Want dank zij
ken in twee broeikassen, waar planten
groeien, die voor het lot van miljoenen
mensen belangrijk zijn of kunnen wor
den. Ieder „reizend" of „emigrerend"
exemplaar moet enige tyd in quaran
taine blijven om het gevaar van over
brenging van ziekten uit te schakelen.
is Kew gekozen als quarantainestation
van het Britse Gemenebest, want al
leen in Kew zijn de veiligheidsmaat
regelen voldoende scherp. Neemt U
bijvoorbeeld een tropische grassoort,
die men van Trinidad naar Mauritius
wil brengen om daar als veevoeder te
dienen. Het gras is drager van een
schimmel, die de suikercultuur op
Mauritius zou kunnen schaden. Die
ziekteverwekker kan in de Westindi-
sche grond of in de kleren der mensen
zitten. Trinidad kan dus geen ziekte-
vrye planten garanderen, maar Kew
kan dat wel, nadat daar nieuw zaad is
gewonnen