afremt weer
Davitamon IO
cjeejjt de
weerstand
Classis Leiden N. H. Kerk spreekt
zich uit over de vrouw en liet ambt
Scliolencentrum in Houtkwartier
Openstelling voor diaken en
- onder restrictie - ouderling
96ste jaargang
Donderdag 23 januari 1958
Tweede blad no. 29348
Belangrijke beslissingen
MOUT
SPOKT
VELDEN
MEISJES
MBS
OVERIGE
BEBOUWING
r\AJ\ WATER
SCHOLEN.
I ZIEKENHUIS
)ERE MARKANTE
WING
WEGEN
Geen meerderheid 0111 ambt van predikant
ook voor vrouw open te stellen
De Classes van de Ned.-Hervormde Kerk staan in deze dagen voor
zeer belangrijke beslissingen. Hun oordeel wordt n.l. gevraagd over
het zeer ingrijpende vraagstuk van ,,De vrouw en het ambt". De Clasis
Leiden kwam gisteren in het Zendingshuis te Oegstgeest bijeen en de
presentielijst werd door een record aantal bezoekers getekend. Niet
minder dan honderd stemgerechtigde leden waren aanwezig. De be
sprekingen over dit veelomstreden onderwerp stonden op een hoog
peil. Niet één maal werd de broederlijke sfeer verstoord, ondanks het
feit, dat men het op vele punten beslist niet met elkaar eens was.
De oudste aanwezige dienstdoende pre
dikant van de Classis, ds. M. Ottevanger
van Leiden opende deze eerste verga
dering in het nieuwe jaar. Na het zingen
van Psalm 68: 16 en 17, schriftlezing uit
Psalm 121 en gebed sprak ds. Ottevan
ger over de inhoud van deze Psalm. Het
is een bedevaartslied, een lied van de
opgang. In deze liederen Hamaaloths
vinden we woorden van lof en dank,
maar ook het opklimmen uit de diepte.
Het geloof gaat uit van de zekerheid,
dat er hulp van God zal komen. Ook
bij alle arbeid, die er in de Kerk ver
richt mag worden, mogen we zeker zijn
van de hulpe Gods, als we er Hem oot
moedig om vragen.
De aftredende praeses, ds. D. J. Vos-
sers uit Leiden, werd met grote meer
derheid van stemmen herkozen. Ook de
assessoren, ds. A. de Leeuw uit Boskoop,
ds. K. E. H. Oppenheimer uit Leiden en
ds. N. J. Cupédo uit Noordwijk-Binnen
namen opnieuw hun plaats ln.
Met een enkel woord aanvaardde ds.
Vossers het praesidiaat.
drie maanden is men met dit werk bezig
en men is dankbaar, dat de geestelijke
arbeid in het Academisch Ziekenhuis
thans op deze wijze verzorgd kan wor
den.
Ds. H. van Amstel van Ter Aar deed
enkele mededelingen namens de Com
missie „Kerk en Krijgsmacht". Men zal
trachten iedere hervormde jongen, die
een oproep voor de dienst gehad heeft,
uit te nodigen voor een „voorlichtings
avond".
Voordat men met de behandeling van
de voorstellen over „De vrouw en het
ambt" begon, werd er een brief voorge
lezen van de wijkgemeente „Maredijk"
van Leiden, waarin werd voorgesteld de
bespreking van dit probleem te laten ge
schieden op een buitengewone classicale
vergadering, waarop allereerst dr. H.
Schroten van Rotterdam zijn gedachten
zou laten horen. Ds. Groot uit Leiden
wees er echter op, dat de brochure van
dr. Schroten aan alle kerkeraden is toe
gezonden, zodat men zijn mening over
dit vraagstuk zeker wel kent. Het voor
stel van .Maredijk" kreeg dan ook slechts
18 stemmen. Een brief van ouderling J.
F. G. Sierat van het Morskwartier van
Leiden, waarin deze zijn Schriftuurlijke
bezwaren uiteen zette, werd voorgelezen.
Geen vrouw in het ambt
Leiden bomvt aan zijn toekomst II
Bijna tot op het laatst toe waren de
afgevaardigden uit de gemeenten op
hun post gebleven en het was met grote
dankbaarheid, dat de praeses in zijn
slotwoord de sfeer roemde, waarin deze
besprekingen waren gevoerd.
Ds. Ottevanger uit Leiden begon met
een verwijzing naar art. 10 van de kerk
orde, waarin gesproken wordt over,, dank
bare gehoorzaamheid aan de H. Schrift".
I Wat leert de Schrift? Spreker vond het
jammer, dat de Raad voor Kerk en
Theologie nog geen rapport had uitge-
I bracht over het ambt. In het Oude Tes
tament wordt het ambt gegeven. Ner
gens vinden we daar, dat een vrouw is
gezalfd geworden 'tot priesters of pro
fetes. De volkeren rondom Israël hadden
dit wel; Israël zelf had dat niet. De Hei
land koos Zijn twaalf apostelen, maar
daaronder was geen vrouw, hoewel er
vele vrouwen waren, die Hem dienden.
Ook onder de zeventig, die uitgezonden
werden, was geen vrouw. Paulus heeft
ook met duidelijke uitspraken zijn me-
i ning over de vrouw gegeven en in de
1 eerste kerken zijn geen vrouwen geroe
pen tot het ambt.
Sneeuw en ijs in Leiden:
geen ernstige ongelukken
Sneeuw en ijs zün de afgelopen twee
dagen ook in Leiden oorzaak van veel
ongemak geweest. Zij die gewend zijn
om op de fiets naar school en kantoor
te gaan, maakten vanmorgen over het
algemeen gebruik van tram en bus, ter
wijl automobilisten met het euvel van
doorslippende banden te kampen heb
ben gehad. Afgezien van een groot aan
tal valpartijen hebben zich gelukkig
geen ongelukken van ernstige aard
voorgedaan.
Een 33-jarige wielrijdster kwam gis
termorgen omstreeks half acht op de
hoek van de Oude Vest en de Volders
gracht door de gladheid van de weg te
vallen. Zij liep een hersenschudding op.
De E.H.D. zorgde voor vervoer naar het
Academisch Ziekenhuis.
PROMOTIES LEIDSE UNIVERSITEIT
Gepromoveerd tot doctor in de Wis-
en Natuurkunde op proefschrift getiteld
„Circular polarization of gamma rays
emitted from oriented nuclei", de heer
W. J. Huiskamp, geboren te Winterswijk
en thans wonende te Leiden. De pro
motie geschiedde cum laude.
Gepromoveerd tot doctor in de Ge
neeskunde op proefschrift getiteld „Dif
ferentiation induces by chorioallantoic
grafting of tissue homogenate", de heer
F. F. van Haeften, geboren te Jogja
karta en thans wonende te Wassenaar.
Gepromoveerd tot doctor in de Wis-
en Natuurkunde op proefschrift getiteld
„On the ecology of cryptogamic epiphy
tes", de heer J. J. Barkman, geboren te
Medemblik en thans wonende te Wijster
(Dr.). De promotie geschiedde cum
laude.
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het doct.ex Ned. Recht
de heren J. W. van den Akker (Den
Haag) en L. A. Punt (Oegstgeest).
BRANDJE IN TORENFLAT
Nog voordat de Torenflat aan de Ka-
naalweg bewoond is, moest de brand
weer er hedenochtend al een brandje
blussen. Tengevolge van het omvallen
van een brandende oliekachel vatte een
houten schot vlam. dat gedeeltelijk ver
brandde. De schade was zeer gering.
dat de teksten van Paulus „tijdgebon
den" waren. Er zjjn in de Bijbel veel
meer spanningen. In Deuteronomium
wordt de Wet uit Exodus reeds gecorri
geerd. Het Nieuwe Testament schakelt
sommige stukken uit het Oude Testa
ment uit. Laten we voorzichtig zijn met
het poneren van die „eeuwige beginse
len". De tekst over de slaven vormt
toch ook geen „eeuwige waarheid".
Ambt der verzoening
Concreet zien we in de Bijbel, dat de
Heiland geen vrouwen tot apostelen
roept. Maar hoe had Jezus vrouwen
kunnen gebruiken in dit Joods-Oos
terse land? Dit kon in die tijd onmo
gelijk. Als Jezus in het openbaar
spreekt met de Samaritaanse vrouw,
dan komen hierover al de verwonde
ringen naar voren. Paulus houdt ook
rekening met de situatie, waarin de
verschillende gemeenten verkeren. We
vinden het allemaal vanzelfsprekend,
dat we de spijswetten uit het Oude
Testament niet meer houden. Daar
is vrijheid voor de kinderen Gods. Dit
brengt voor spreker mee, dat we aan
de vrouw niet meer het recht mogen
ontnemen om het ambt der verzoening
te bedienen.
Ouderling Van 't Zelfde uit Leiden
vraagt zich af. of we met de hand op
ons hart durven beweren, dat de Heilige
Geest ons leidt, als we de vrouw toelaten
tot de ambten in de kerk. Bovendien
gelooft hij, dat we het aantal spannin
gen, waarin de kerk verkeert, niet moe
ten vergroten. Ook ouderling Paul van
Zwammerdam en ouderling Harkens van
Hazerswoude menen de aanneming van
de voorstellen te moeten ontraden.
Ouderling en diaken
Thans heeft de stemming over de
voorstellen plaats. De openstelling van
het ambt van diaken voor de vrouw
Ds. D. VOSSERS
Wederom praeses van de classis
Leiden
Benoemingen
De verkiezingen namen wat langer tijd
in beslag dan gewoonlijk. Voor de eerst
volgende zittingsperiode van de Generale
Synode moet de Classis Leiden een
ouderling- kerkvoogd aanwijzen. Als
primus-, secundus- en tertius-afgevaar-
digden ter Generale Synode werden ach
tereenvolgens gekozen de heren D. van
der Kwaak van Leiden, J. H. Mulder van
Oegstgeest en L. Eikelenboom uit Rijn-
saterwoude. Als secundus-predikant af
gevaardigde naar de Provinciale Kerk
vergadering werd benoemd ds. T. van
Soest uit Rijnsaterwoude; als tertius-
ouderling de heer A. Groenestein van
Boskoop. Als visitatoren-provinciaal wer
den benoemd de heren J. G. Hoogtey-
ling van Alphen a. d. Rijn en Th. Wet
ting van Leiden. De Commissie voor het
Opzicht werd in haar geheel herbe
noemd. De heren L. Sprey van Alphen
a. d. Rijn, ds. Offringa van Katwijk
aan Zee, H. Mulder uit Oegstgeest en
mej. J. W. Boehmer uit Leiden maken
opnieuw deel uit van de Classicale Zen
dingscommissie, terwijl mevr. Honnef
Bender uit Leiderdorp en de heer J. Vink
van Katwijk a. Zee werden herkozen als
leden van de Classicale Commissie voor
het Jeugdwerk.
Ds. J. N. de Ruiter uit Leiden gaf
verslag van de vergadering van de Ge
nerale Synode: dr. H. Schilp gaf zijn
indrukken weer van de Provinciale Kerk
vergadering en ds. P. Kloek van Leiden
vertelde hoe de voorbereidingen stonden
voor de Kerkdag 1958.
Kerkdag in Leiden
De laatste spreker wekte de gemeenten
uit de Classis op, zich nu intens bezig
te gaan houden met de onderwerpen, die
op Kerkdag aan de orde gesteld zullen
worden. De problemen van de woning
nood, de overbevolking, het verkeer en
de groeiende werkloosheid zullen ook be
keken moeten worden vanuit de Kerk.
Hoe zullen we als gemeente praktisch in
deze wereld moeten staan? Ds. Kloek zei
voorts, dat de dienst in de Pieterskerk
op de Tweede Pinksterdag geleid zal
worden door de praeses van de Classis.
„De nood en de vreugden van de Ge
meente in deze wereld" zal het onder
werp zijn, waarover in de Stadsgehoor
zaal zal worden gesproken, terwijl
's middags drie gemeenteleden in een 10-
minuten toespraak hun gedachten over
genoemde vraagstukken zullen uiten. Met
klem werd er op aangedrongen in alle
gemeenten de nodige propaganda te
gaan voeren. Men heeft de Kerkvoog
den gevraagd een bedrag van f.25 per
predikantsplaats ter beschikking te stel
len van het comité.
Geestelijke arbeid in A.Z.
Ds. Roth van Hoogmade en ds. Van
Embden van Zoeterwoude vertelden iets
van hun ervaringen bij de arbeid in het
Academisch Ziekenhuis. De eerste heeft
de geestelijke verzorging van het verple
gend personeel op zich genomen; de
tweede bezoekt de hervormde patiën
ten, die niet woonachtig zijn in de ge
meenten van de Classis Leiden. Bijna
Kerkelijk Leven
vindt 62 voorstemmers: voor het ambt
van ouderling zijn er 49 voor. Ds. Vee-
nendaal van Hillegom dient dan een
amendement in, waarbij in een over
gangsbepaling zou worden vastgelegd,
dat in de eerste tien jaar de vrouw
tot het ambt van ouderling zou wor
den toegelaten alleen met toestem
ming van de Provinciale Kerkvergade
ring, die er zich van moet vergewis
sen, dat er in zo'n gemeente geen ern
stige tegenstanders omtrent dit voor
stel zjjn. Dit amendement krijgt 59
voorstemmers.
Ambt van predikant
De openstelling van het ambt van
predikant voor de vrouw, mits men
toestemming heeft ontvangen van het
Moderamcn van de Synagoge krijgt
46 voorstemmers; van deze 46 voor
stemmers zijn 31 leden voor algehele
openstelling zonder enige restrictie.
Driemaal moet nog gestemd worden
over de vraag, of de vrouwelijke predi
kant na haar huwelijk ..Dienaar des
Woords" kan blijven. Vier leden vin
den. dat zij dan al haar bevoegdheden
verliest; veertig leden willen haar de
bevoegdheden van een emeritus-predi
kant laten, terwijl vijftien leden vin
den. dat ook de gehuwde vrouw het
ambt mag blijven vervullen. Het voor
stel om „met elkaar gehuwden niet te
gelijkertijd deel van de Kerkeraad te
laten uitmaken", wordt met op twee na
alg. st. aanvaard. Tenslotte wordt met op
één na algemene stemmen aanvaard
het voorstel om tijdens een vacature
het dienstwerk niet door een vrouwe -
lilke predikant te laten vervullen, in
dien een Kerkeraad daartegen bezwaren
heeft.
Als we ingaan tegen de leer van de
H. Schrift, dan bewijst dit, dat we geen
eerbied hebben voor het gezag van die
Schrift. Daarom wil spreker de aan
vaarding van de voorstellen ten stel
ligste ontraden. De vrouw kan toch in
onze kerk haar krachten geven en dan
op een wjjze, zoals dat in het Woord
van God is neergelegd.
Mannelijke hoogmoed?
Ds. H. J. van Achterberg van Leiden
zegt, dat de kring der apostelen vaak
wordt aangegrepen ter vergelijking met
de vrouw in het ambt. Hij vraagt zich
echter af, of we hier werkelijk met een
vergelijkingsobject te doen hebben. De I
apostelen hebben n.l. zo'n aparte op-
dracht gekregen, dat alle vergelijking
hier mank gaat. Apostelen zijn Bijbel- j
schrijvers: wij zijn dat niet. We mogen
gerust vragen, waarom er geen vrouwen 1
in de apostelkring waren, maar dat ant
woord heeft voor ons geen waarde. De
ambten in het Oude Testament worden
ook vaak aangehaald, maar ook deze
vergelijking gaat niet op. Er zijn bij ons
geen koningen, priesters of profeten
meer, maar wel predikanten, ouderlingen
en diakenen. De Oudtestamentische amb-
tenn wezen naar dé Koning, dé Priester
en dé Profeet. Ze waren schaduwen van
de hemelse Bruidegom en daarom man
nelijk. De gehele gemeente van thans is
de Bruid van het Woord, dus mannen
en vrouwen. Al wat er in de gemeente
geschiedt is gehoorzaam volgen van de
Bruid aan de Bruidegom. De Oudtesta
mentische ambten en het apostolische
ambt zijn bruidegomsambten; de amb
ten in de Christelijke Kerk zijn bruids
ambten.
Het opeisen van deze ambten alleen
voor de mannen is een Joods of Rooms
overblijfsel. Het kan ook zijn, dat het
mannelijke hoogmoed is, die in een
bruidsgemeente niet op zijn plaats is.
Met het aanhalen van teksten uit het
Oude en Nieuwe Testament kunnen wc,
aldus ds. Van Achterberg, het van el
kaar niet winnen, want aan beide zij
den beweert men, dat men handelt
in dankbare -^hoorzaamheid aan Gods
Woord. We moeten in het geheel der
openbaring luisteren en de Heer der ge
meente, de Bruidegom, zullen we
daarbjj in de ogen hebben te zien.
Alle ambten en bedieningen zijn dia-
konia; er is maar écn Autoriteit en
dat is de Bruidegom. Spreker stemt
in diep ontzag en in dankbare ge
hoorzaamheid aan de H. Schrift, vóór
de voorstellen.
Dr. K. E. H. Oppenheimer vindt het
verdrietig, dat we elkaar bestrijden, ter
wijl we allen Gods Woord als Gods
Woord willen laten spreken. De konin
gen in de dertiende en veertiende eeuw
lazen de Bijbel knielend; spreker heeft
het wel eens meegemaakt, dat de cate
chisanten elkaar de Bijbel naar het
hoofd gooiden. Knielen wij voor het
Woord? De heiligheid van de tekst
schijnt aangetast te worden door hen,
die zeggen, dat de Bijbel „tijdgebonden"
is. Spreker vindt, dat we vrijmoedigheid
moeten hebben om dit tegen elkaar te
zeggen. Hij herinnert eraan, dat Paulus
enkele malen de ongehuwde staat boven
de gehuwde heeft aangeprezen. Moeten
wij dus de ongehuwde staat als de meest
juiste aanmoedigen? De Roomse Kerk is
dan schriftuurlijk gebleven, want zij
heeft de kloosterorden gesticht, waar
monniken en nonnen als ongehuwden
blijven leven. De Reformatie heeft deze
zienswijze doorbroken en heeft laten zien,
Meisjes H.B.S., Mathesis, Landbouwschool,
uitbreiding lycea, openbare en r.k. scholen
Richtten wij zaterdag de blik naar Leiden-Zuid, waar in de omge
ving van de Vijf Meilaan en de Voorschoterweg een plan voor de
bouw van ruim 400 woningen is ontworpen, ook in de omgeving van
het Leidse Houtkwartier bouwt Leiden zij het voorlopig nog op het
papier aan zijn toekomst.
Begrensd door Rijnsburgerweg, Houtlaan, Maredijkje en Spoordijk
is in dit kwartier een scholencentrum geprojecteerd van waarlijk brede
opzet. Niet minder dan acht scholen zijn in dit plan opgenomen, terwijl
ook ruimte is gereserveerd voor de uitbreiding van het Chr. Lyceum
en de R.-K. Don Bosco-school (ambachtsschool). Bovendien heeft men
in dit plan rekening gehouden met de bouw van een nieuw Diacones-
senhuis, een universitaire woonwijk, drie flats en nog een aantal
middenstandswoningen.
Diaconessenhuis, 3 flats
en universitaire woonwijk
Voorzover de hierbij gepftbliceerde te
kening. welke aan de hand van een ma
quette is samengesteld, nog een toelich
ting behoeft, wijzen wij erop, dat de
drie flatgebouwen, waarin totaal 105
woningen zijn opgenomen loodrecht op
de spoorlijn zijn gedacht. Het aantal in
de omgeving van het verlengde van de
Kagerstraat te bouwen middenstands-
woningen is beperkt tot veertien. Ten
slotte geeft de universitaire woonwijk,
de bestaande bebouwing buiten beschou
wing gelaten, in dit scholencentrum nog
de enige gelegenheid tot wonen.
Hoewel de scholen in dit kwartier dus
zullen domineren, is echter bij de opzet
van het plan rekening gehouden met
een open bebouwing en een ruime toe
passing van groen. Zodra deze scholen
zijn gebouwd zullen diverse stromingen
van onderwijs, welke thans met een
groot ruimteprobleem te kampen hebben
of in verouderde gebouwen gehuisvest
zijn. uit hun isolement zijn verlost. He
laas zal dit met het oog op de beste
dingsbeperking - sprak niet de burge
meester in zijn nieuwjaarsrede, dat deze
een desastreus gevolg zal hebben voor de
NED. HERV. KERK
scholenbouw? - nog wel enige tijd op
zich laten wachten. Ondanks deze pessi
mistische verwachtingen, zet het college
van B. en W. echter alle zeilen bij om
spoedig tot de realisering van deze scho
lenbouw te komen en Leiden, waar dit
vraagstuk zeer urgent is, met voorrang
te behandelen.
Beroepen te Kollumerzwaag A. Bakker
te Herwijnen Beroepen te Groningen
(vac. H. A. Groenewoud) dr. G. van Moor-
scl te Ellecom te Oosterwolde (Geld.)
G. van Estrik te Nleuwland (Z.) Aan
genomen naar Twlsk ca T. A C. van
Drunen. vicaris te Soesterberg. - Benoemd
tot vicaris te Boskoop J. Eelderlnk. kand.
te Ruurio.
REEDS AAN HET BOUWEN
Is men thans reeds bezig met de bouw
van de universitaire woonwijk, waar
van de eers-e officiële naai in novem
ber j.l. de grond inging, het ligt in de
lijn der verwachtingen, dat nu over
enkele maanden ook een aanvang
wordt gemaakt met de bouw van het
nieuwe Diaconessenhuis. Bovendien is
de kans groot, dat ook de woningbouw
in dit kwartier niet lang meer op zich
zal laten wachten.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen te Schiedam H. C. van der Ent
te Werkendam.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Oenkerk H. Rlezebos te Hljl®
aard te Zutphen (vac. G S Oegema)
B Scholten te Bergen (N-H.) Be
dankt voor Hoogeveen (4de pred. pl.) P.
Visser te Tilburg.
Blijven dan nog de bouw van de
scholen en de aanleg van een sportveld,
waarvoor op dit moment nog geen voor
spelling is te doen.
Onderwerpt men onze tekening aan
een nadere beschouwing, dan blijkt hier
uit. dat voor het christelijk lyceum en
de R.-K. Don Bosco-school in de onmid
dellijke omgeving van de bestaande ge
bouwen. een belangrijke uitbreiding is
ontworpen. Voorts zijn in het plan op
genomen een nieuwe Meisjes H.B.S., een
R.-K. BLO-school. lagere landbouw
school. een openbare kleuter-, lagere en
ulo-school en een nieuw gebouw voor
het S -Agnes Lyceum en het Kon Ge
nootschap MSG. Inrichtingen van on
derwijs. welke vestiging en uitbreiding
in een centrumgemeente als Leiden,
even urgent zijn.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Laurens Rudolf, zn van L. Slardln en
D van Leeuwen. Henri, zn van J. Wolrlng
en E. Sommellng. «Hendrik Otto Matthy»,
zn van M. L. 't Hart en H. Rompelman.
V/illy Johanna, dr van H Rijnsburger en
N. van Duuren. Emilie Pleternella. dr van
W D. J Botercnbrood en J S van Hoe
ren. Matthfjs. zn van M van der Horst en
R L Merkel
OVERLEDEN
K van Leeuwen. 72 Jaar man. A C.
Plena, 83 Jaar. man. J. Kok. 74 Jaar. man.
J. Bult. 67 Jaar. man. J. Poortman. 80 Ir,
man.
HET IDEALE VITAMINE-PREPARAAT
FLACONS i 50. 100 EN 500 DRAGÉES
ÉÉN DRAGÉE PER DAG
IS VOLDOENDE
ORGANON - OSS