Kanselier Adenauer heeft genoeg
van Moskoirs diplomatie-per-brief
WEERBERICHT
Hij
herinnert
een afspraak
Boelganin aan
van Genève
In rubherpak gestoken marineman
bel rad besmette liuis in Putten
Staking en verzet in Venezuela
tegen president: twintig doden
Sjtfste jaargang
WOENSDAG 22 JANUARI 1958
No. 29347
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.255 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
De Westduitse Bondskanselier dr. Adenauer heeft zqn Sovjetrussische collega
maarschalk Boelganin te kennen gegeven, dat hij geen nut ziet in voortzetting
van de openbare briefwisseling tussen Oost en West. Dit is niet de juiste manier
voor opheldering van de meningsverschillen, welke aan de spanning tussen Oost
en West ten grondslag liggen. In de afgelopen paar jaar is gebleken, aldus
Adenauer, dat op die wijze geen vorderingen gemaakt kunnen worden. In een|
brief van negen kantjes antwoordde Adenauer op het schrijven van Boelganin.
De Bondskanselier is voorstander van een topconferentie, maar eerst na degelijke
voorbereiding door een bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken.
Die ministersconferentie zou eerst weer door diplomatiek overleg moeten worden
ingeleid. De toestand is zo ernstig, aldus Adenauer, „dat elk passend middel moet
worden aangegrepen om tot constructieve oplossingen te komen. Wij zijn aan
onze volken en de komende geslachten verplicht niets onbeproefd te laten wat
een blijvende vrede naderbij zou kunnen brengen". Adenauers grootste wens is:
vreedzaam naast elkaar bestaan van alle volken, gebaseerd op wederzijdse erken
ning van zelfbeschikkingsrecht, vrijheid en veiligheid.
objectief onjuiste beweringen" belem
meren het herstel van goede betrekkin
gen tussen de Sovjet-Unie en West-
Duitsland. Volgens Adenauer dient men
zich te onthouden van veronderstellin
gen die een toenadering eerder belem
meren dan bevorderen.
Voorts verzoekt Adenauer om nale
ving van de afspraak van Genève, waar
de grote vier verklaard hebben, dat
Duitsland door vrije verkiezingen ver
enigd moest worden. De vreedzame sa
menleving, waar de Sovjet-Unie naar
streeft, eist volgens hem eerbiediging
van de territoriale onschendbaarheid en
soevereiniteit, ook voor het Duitse volk.
De hereniging van Duitsland is niet
een zaak van twee regeringen, die van
Oost- en West-Duitsland, doch een zaak
van het gehele Duitse volk, aldus de
Bondskanselier.
„Ontwapeningsplau
teleurstellend1'
De Bondskanselier acht Boelganins
ontwapeningsvoorstellen teleurstellend.
Het instellen van een zone zonder kern
wapens in Midden-Europa vindt Aden
auer van minder groot belang. Het gaat
er niet om waar men vandaag of mor
gen de kernwapens zal opslaan, doch
om de principiële kwestie of men van
produktie van kernwapens moet afzien.
Overigens had Boelganin zelf in zijn
eerste brief (van 10 december) erop ge
wezen, dat kernwapens geen grenzen
kennen.
Adenauer betreurt het voorts, dat
Boelganin, vooral in zijn tweede brief
(van 8 januari) de Bondsregering ervan
beschuldigt, dat zij in de NAVO een
agressieve politiek voert, die ontwape
ning tegenwerkt en dat West-Duitsland
op kernbewapening is overgegaan. „Deze
Minister Hofstra:
Regering bestrijdt
werkloosheid
Geen bestedingsverruiming
De regering zal met de middelen
Adenauer steunt de voorstellen die
president Eisenhower in zijn antwoord
op Boelganins brieven heeft gedaan
(geen kunstmanen en ruimteraketten
voor militair gebruik, stopzetting van
de produktie van splijtbaar materiaal
voor militair gebruik, stopzetting van de
kernproeven, gecontroleerde ontwape
ning).
Sneeuw in Europa
In vele delen van Europa ligt een dikke
laag sneeuw. In Lotharingen (Oost-
Frankrijk) is een aantal dorpen van de
buitenwereld afgesneden. Eveneens zijn
alle bergwegen tussen Joego-Slavië en
Oostenrijk door sneeuw versperd. In
Karinthië zijn verscheidene plaatsen ge
ïsoleerd en het gevaar van lawines
neemt toe. Elders in Oostenrijk heerst
echter een voorjaarsachtige tempera
tuur.
Voorts zijn uit Scandinavië, Duitsland,
Zwitserland en Noord-Italië berichten
over zware sneeuwval en strenge vorst
ontvangen. In Londen viel de eerste
sneeuw van deze winter. In andere
delen van Engeland ligt al veel sneeuw,
waardoor het verkeer in sterke mate
wordt belemmerd.
In de Verenigde Staten zijn Kansas
City en grote gebieden van Missouri
door sneeuwstormen getroffen. In New
York was het, na enkele zeer koude
dagen, ongewoon warm voor de tijd van
het jaar.
Emmers met as iveggebracht
In Tweede Kamer vragen aan ministers
Gisteren is in Putten bij het radio-actief-besmette huis i?i de School
straat, een ploeg van de atoom-bacteriologische medische dienst van de
Marine in actie gekomen. Een in een rubberpak gestoken marineman, be
trad het huis door de zijdeur en kwam even later uit de keukendeur naar
buiten, om het bij het huis staande schuurtje te openen.
Het ivas de bedoeling na te gaan in hoeverre de radio-actieve stoffen
welke daarvoor beschikbaar kunnen bij het betreden van het huis nog invloed uitoefenen. Er werden verschei-
Staat raa beleg en avondklok voor liet
gehele land afgekondigd
Op verschillende spoorwegenem-
placementen zijn. nu sneeuw en
l vorst weer proberen het treinver-
keer te stagneren, vuurpotten met
I briketten geplaatst die. als zij een-
j maal goed gloeien, bij wissels wor-
I den gelegd om vastvriezen te voor
komen. Voor die tijd kunnen zij
echter goede diensten bewijzen aan
de mannen, die op de emplacemen
ten werken en hier gelegenheid vin
den om weer even wat bij te komen.
worden gesteld, het mogelijke doen
om door gerichte maatregelen een te
ver oplopende werkloosheid te be
strijden, aldus minister Hofstra tot
de Eerste Kamer. Overigens wijst de
minister erop dat de deviezenreser
ves de laatste jaren sterk zijn ge
daald en dat, mede gezien de ont
wikkeling in Indonesië er evenmin
reden is tot grote ongerustheid t.a.v.
de betalingsbalansontwikkeling bij
normale voorraadvorming
Er is nochtans wel hoop, dat de beta
lingsbalans in 1958 beter zal zijn dan in
1957, mits het regeringsprogramma tot
vermindering van de uitgaven en verho
ging van de overheidsinkomsten worden
aanvaard. Een minder diep ingrijpen,
zoals in het voorlopig verslag wordt be
pleit vindt- geen rechtvaardiging in de
gegevens over de huidige situatie in ver
gelijking met die van enkele maanden
geleden.
Ofschoon de laatste maanden onmis
kenbaar een ontspanning in de econo
mische situatie optreedt, is het totale
beeld naar de mening van de minister
nog niet van dien aard dat een beste-
dingsverruimende impuls of een ver
zwakking van het algemene restrictieve
beleid op dit moment op haar plaats zou
zijn, aldus minister Hofstra.
Howard Jones nieuwe
ambassadeur in Djakarta
Te Washington wordt vernomen, dat
Howard Jones wordt genoemd als nieuwe
ambassadeur te Djakarta, als opvolger
van John Allison, die naar de Ameri
kaanse hoofdstad is teruggeroepen. Jones
is het hoofd van de afdeling zaken be
treffende het Yerre Oosten aan het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken.
(Advertentie)
OLEXbromfietsen
Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Koud
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Enkele sneeuwbuien afgewisseld door
opklaringen. In het noorden van het
land aanvankelijk krachtige of harde,
overigens meest matige wind uit wes
telijke richtingen. Vannacht overwegend
lichte vorst morgen overdag tempera
turen om het vriespunt.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
23 JANUARI
Zon op: 8.34 uur; onder: 17.10 uur.
Maan op: 9.35 uur; onder: 21.30 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.27 en 17.38
uur. Laagwater te 119 en 13.32 uur.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
dene metingen gedaan, ook op de sleutel. De resultaten van het onderzoek
werden bevredigend geacht. Men is nog niet overgegaan tot het betreden
van de huiskamer, waarin de radio-actief-besmette kachel staat. Het ligt
wel in de bedoeling de kachel binnenkort te verwijderen. Bij de onderzoe
kingen waren uiteraard tal van autoriteiten aanwezig.
Betonnen
als
In Venezuela, waar reeds enige tijd oppositie bestaat tegen het bewind van
president Jimenez, is de onrust gisteren duidelijke tot uiting gekomen. Er brak
een algemene staking uit en in de hoofdstad Caracas is de avondklok ingesteld,
welke van 6 uur 's avonds tot 5 uur 's ochtends van kracht zal zijn. De politie
liet de stakers via de radio weten, dat zij zonder waarschuwing zal schieten op Tweede kunstmaan
ieder, die zich schuldig maakte aan beschadiging van eigendommen. Later werd
de staat van beleg en de avondklok voor het gehele land afgekondigd, zulks we
gens „ernstige ongeregeldheden, welke zich gisteren in Caracas hebben voorge
daan". Volgens berichten, welke te Washington zijn ontvangen, heeft de politie
inderdaad het vuur geopend op een menigte, welke te Caracas een betoging hield
uit protest tegen het regeringsbesluit om de algemene staking te verbieden. Een
onbevestigd bericht zegt, dat er twintig personen zijn gedood en honderd gewond.
De KLM-diensten naar de Venezolaanse plaats Maiquetia zijn gistermiddag
gestaakt.
muurtje
bescherming
Eerst gistermiddag ziin de vijf em
mers met grondmonsters naar de KEMA
in Arnhem overgebracht, daar zijn de
emmers in „verzekerde bewaring" ge
steld. Voor het vervoer gebruikte men
een vrachtauto, de achterzijde van de
cabine was beschermd door een beton
nen muurtje, om de chauffeur tegen
eventuele uitstralingen te beschermen.
De emmers waren voor alle zekerheid
nog met een plastic laag afgedekt.
's Middags heeft prof. dr. P. Munten
dam, directeur-generaal van de Volks
gezondheid, een bezoek aan Putten ge
bracht. Hij nam deel aan besprekingen
in het gemeentehuis en begaf zich la
ter naar de Schoolstraat, om het werk
van de Marine gade te slaan.
Het Tweede Kamerlid, de heer Lam
berts heeft aan de ministers van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen,
van Sociale Zaken en Volksgezondheid
en van Justitie de volgende schriftelijke
vragen gesteld:
Frankvijks jonge premier Felix
Caillard heeft de staatszorgen even
opzij gezet: zijn echtgenote schonk
'hét leven aan een meisje, Isabelle
Betogers staken bussen in
braad en sloten winkels
Bij de ongeregeldheden zouden de be
togers autobussen in brand gestoken
hebben en verscheidene winkeliers ge
dwongen hebben hun zaken te sluiten.
Er zouden talrijke arrestaties verricht
zijn. De regering zou zich alleen nog
door leger en politie op de been kunnen
houden. Er heerst een strenge censuur
op alle persberichten uit Venezuela, zo
dat het niet gemakkelijk is de toestand
te beoordelen. Bovendien verschijnen de
Aanslag op Soekarno deze
week voor rechtbank
„Antara" meldt dat het onderzoek
in de zaak van de aanslag op presi
dent Soekarno thans zover gevorderd
is dat de zaak deze week voor een
militaire Rechtbank zal worden ge
bracht.
Dit werd medegedeeld door het
hoofd van de leger-inlichtingendienst.
luitenant-kolonel Soekendro.
Deze zeide, dat zich onder de beklaag
den zowel particulieren als ambtenaren
en regeringsfunctionarissen bevinden.
Er werden in totaal 75 personen onder
vraagd in verband met de aanslag op
het staatshoofd.
1. Kunnen de ministers de juiste toe
dracht van het gebeurde in het Stads
en Academisch Ziekenhuis te Utrecht
met het patiëntje Joke Haanschoten op
15 januari j.l. en volgende dagen mede
delen?
2. Kunnen de ministers mededelen,
welke minister verantwoordelijk is voor
de goede gang van zaken bij de behan
deling van patiënten in Academische
ziekenhuizen?
3. Op welke wijze en wanneer is aan
het licht gekomen, dat het radium in de
neus-keelholte van het kind is achter
gebleven en welke maatregelen zijn er
na deze ontdekking vanwege het Stads
en Academisch Ziekenhuis getroffen?
4. Op welke wijze en wanneer heeft de
leiding van het Stads- en Academisch
Ziekenhuis de bevoegde diensten van
het staatstoezicht op de volksgezondheid
gewaarschuwd en welke maatregelen
hebben deze diensten daarna getroffen
en welke maatregelen denken deze dien
sten alsnog te treffen?
5. Zijn er eventueel strafrechtelijke
en civielrechtelijke consequenties van
het gebeurde te verwachten? i i "i
Zijn er of worden er maatregelen AVaillCrillCCrCtCrttClfl
getroffen om herhaling van gebeurtenis
sen als deze zoveel mogelijk te voorko- vnr.,, rtor»litu pt
men en zijn de huidige wettelijke be- VÜÜT IlieilWe patlllW Cl
voegdheden daartoe toereikend?
(Van onze parlementaire redacteur)
De vraag naar landbouwgrond over
treft verre het aanbod. Daardoor ver
keert de pachter (en 60% van de lan
derijen in ons land is pachtgrond) in
een zwakke positie omdat er genoeg
liefhebbers zijn, die een hogere pacht
prijs willen betalen, waaruit dan weer
hogere prijzen voor de landbouwpro
ducten zouden voortvloeien. Daarom
betuigde een grote meerderheid in de
Eerste Kamer gisteren haar instem
ming met de nieuwe pachtwet, die in
hoofdzaak voorziet in een grotere be
scherming van de pachter ten aanzien
van de tijdsduur en de prijs.
Het voornaamste punt van debat was
het feit. dat bij het aangaan van nieuwe
pachtovereenkomsten de grondkamers
erop zullen letten, dat de grond niet
verder wordt versnipperd. Deze land
bouwkundige toetsing is een stuk struc
tuurbeleid, dat de heren Roebroek <K
VP), Zegers (KVP). De Grooth (VVD
Rip (AR) en Geuze (CHU) liever niet
in de wet opgenomen hadden gezien,
waartegenover de heer Hoogland (PvdA)
het juist betreurde, dat de landbouw
kundige toetsing alleen mag worden
toegepast om verslechtering te voor
komen, maar niet om verbetering in de
bestaande toestand te brengen.
In weerwil van bezwaren was een grote
meerderheid echter na rijp beraad be
reid de nieuwe pachtwet te aanvaarden
ook de landbouwspecialist van de
VVD, de heer Louwes, wiens partijge
noot. baron De Vos van Steenwijk, ech
ter namens een deel van de liberale
fractie verklaarde, dat hij tegen zou
stemmen wegens zijn bezwaren tegen de
en uiteraard had hij op dit ogenblik landbouwkundige toetsing en de alge-
mene strekking van de nieuwe pachtwet
VOOr zijn jongste spruit meer be- het eigendomsrecht uit tp hollen want
langstelling dan voor de economiewordt voor de -rondeigennar zeer
ai I moeilijk de overeenkomst met zijn pach-
en Algierster te verbreken.
couranten niet meer tengevolge van de
gisteren afgekondigde staking, welke zou
zijn uitgeroepen door een ondergrondse
organisatie, „de vaderlandslievende mi
litaire junta" genaamd, welke de bevol
king vroeg te staken om uiting te geven
aan haar verzet tegen het regime van
president Jimenez, die men wil dwingen
de oppositie te erkennen.
Niet alleen in de hoofdstad is het on
rustig: volgens een mededeling van het
Venezolaanse ministerie van Binnen
landse Zaken hebben zich ook in ver
scheidene steden in de staat Falcon on
geregeldheden voorgedaan, die echter
niet van ernstige aard waren. In de rest
van het land zou de toestand geheel
normaal zijn, aldus deze bekendmaking.
Cyprische Turken in
actie tegen Foot
weer zichtbaar
Turkse mannen, vrouwen en studen
ten hebben gisteren in de Cyprische
hoofdstad Nicosia en in de haven Fama-
gusta tegen de Britse gouverneur. Sir
Hugh Foot, betoogd.
De betogers voerden leuzen mee als
„Wij willen Sir Hugh Foot niet!".
..Grieken en Turken kunnen niet naast
elkander leven" en „Foot, ga weg!".
De betogende Turken waren van me
ning dat gouverneur Foot, die juist van
besprekingen met de Britse regering op
Cyprus is teruggekeerd, Grieks gezind
is.
In Nicosia begon de betoging voor de
woning, in de Turkse wijk, van dr. FazJl
Kutchük, de leider der Turkse minder
heid, die zich thans in Turkije bevindt.
De Turken wierpen in een handge
meen met Britse militairen stoelen en
andere voorwerpen naar de soldaten.
Een Turkse betoger werd licht gewond.
Politie en militairen herstelden de orde.
Ook ia de havenstad van Famagusta
waren Turkse betogers in actie. Turkse
winkels werden gesloten en Turkse ha
venarbeiders legden het werk neer.
Te Nicosia is van officiële zijde mee
gedeeld, dat dinsdagavond twee Griekse
Cyprioten hij twee door gemaskerden in
Cyprische dorpjes gepleegde aanslagen
zijn doodgeschoten en drie gewond.
De Griekse minister van Buitenlandse
Zaken Averoff heeft gisteren in het par
lement verklaard, dat Griekenland be
reid is begrip te tonen voor de Turkse
eisen en werkelijke Turkse belangen wil
beschermen als eerst de rechten van het
Cyprische volk erkend worgen.
De leider van de liberale oppositie Ve-
nizelos had Averoff verweten verschei
dene Turkse eisen ingewilligd te hebben
op het punt van het zelfbeschikkings
recht der Cyprioten.
Tenminste vier vliegtuigen met
A-bommen neergestort
Volgens het Amerikaanse tijdschrift
„Time" zijn, in tegenstelling tot eerdere
berichten, tenminste vier Amerikaanse
vliegtuigen met atoomwapens neerge
stort, zonder'dat er een kernontploffing
ontstond.
De luchtmacht heeft onlangs melding
gemaakt van het neerstorten van één
vliegtuig met een atoomhom, zonder dat
deze tot ontplof.'ing kwam.
Het tijdschrift noemt de plaatsen waar
de ongelukken zouden zijn gebeurd.
De tweede kunstmaan zal de komende
dagen zeer goed te zien zijn, soms als een
zeer heldere ster. Pas na de 27ste januari
zal hij van Nederland uit weer onzicht
baar zyn, zo deelt men ons van de zijde
van de Utrechtse sterrenwacht mede.
Zij beweegt zich van noord-west naar
zuid-oost en zal op de onderstaande
dagen op de aangegeven tijden te zien
zijn. In de onderstaande tijdstippen kan
een onzekerheid van enkele minuten
schuilen.
22 januari 18.47 uur zenith; 23 januari
17.55 hoog in het noord-oosten; 23
januari 19.36 uur laag in het zuid-wes
ten; 24 januari 18.43 uur hoog in het
2uid-westen; 25 januari 17.49 uur zenith;
25 januari 19.29 uur zeer laag in het
zuid-westen; 26 januari 18.35 uur laag in
het zuid-westen; 27 januari 17.38 uur
hoog in het zuid-westen.
Naar volledig herstel
samengaan vakverenigingen
Binnenkort is het volledig herstel
van de samenwerking tussen het NVV,
de KAB en het CNV te verwachten.
De samenwerking werd destijds ver
broken door het NVV op grond van
het mandement der r.-k. bisschoppen.
Sindsdien is er wei sprake geweest van
een informeel contact. Men hoopt nu
binnenkort de samenwerking geheel
te herstellen.
In verband daarmede zjjn de eerste
stappen gezet om te geraken tot her
stel van de samenwerking tussen de
hoofdbesturen van de Algemene Bond
van Ambtenaren, de Ned. Chr. Bond
van Overheidspersoneel en de Katho
lieke Bond van Overheidspersoneel.
„Toeristenkaart"
voor Nederlanders
(Speciale berichtgeving)
Naast het thans bestaande paspoort
en het bewijs van Nederlanderschap, of
ter vervanging en aanvulling van het
laatste, zal een nieuw reisdocument
voor Nederlanders worden uitgegeven,
dat waarschijnlijk de naam „toeristen-
kaart" zal dragen.
Over het tijdstip van invoering van
dit document, de omvang van de facili
teiten, die het gaat verstrekken en de
kosten ervan, kon men ons van de zijde
van het ministerie van Buitenlandse
Zaken nog niet nader inlichten.
Monrovia wacht op
Prins Bernhard
FEESTELIJKE STEMMING
Prins Bernhard is gisteravond in
I Freetown (Sierra Leone) aangekomen,
waar hjj door duizenden mensen geest-
I driftig werd verwelkomd. De Prins reist
vandaag door naar Liberia.
De hoofdstad van Liberia, Monrovia,,
is in een feestelijke stemming, in af
wachting van het bezoek van de eerste
koninklijke gast aan Liberia. De straten
zijn met vlaggen versierd en kleurig
verlicht- Elke dag is een radiouitzending
aan Nederland gewijd. Er worden Neder-
j landse films vertoond en er zijn borden
te zien met foto's over Nederland.
De Nederlandse zaakgelastigde, de heer
G C. D. Hooft Graafland, die ambassa
deur is geworden, heeft gisteren zijn ge
loofsbrieven overhandigd in het rege
ringsgebouw, waar Prins Bernhard zal
verblijven. Het gehele Liberiaanse kabi
net en autoriteiten hebben de plechtig
heid bijgewoond. Er stond een erewacht
opgesteld en een muziekkapel speelde
het Nederlandse en het Liberiaanse
volkslied.
