EEN SCHOTEL VOL HARDE NOTEN VOOR
VI1F GEMEENTERADEN ROND LEIDEN
L
hier Mams)
ik hoest
weer!
Akkoord met het „beperkte"plan
maar niet met wijze van opdienen
J
Preadviezen over structuurplan
LEIDERDORP: Begrip staint uit
verleden, verbazing uit lieden!
WARMOND: Aanvaardbaar als
Leiden merenplan laat vallen!
VOORSCHOTENRealisering
van lang gevoelde Behoefte
ABDIJSIROOP
Wordt Oostenrijk lid van een
front van neutrale staten?
DINSDAG 14 JANUARI 1958
In de komende dagen wordt in raadsvergade
ringen van de gemeenten rond Leiden een be
spreking gewijd aan het „Leidse structuurplan"
waarover wij elders in dit blad uitvoerig schrijven
en dat 20 januari in de Leidse gemeenteraad zal
worden behandeld.
De aard van het plan, zijn omvang en de toe
lichting van de zijde van B. en W. van Leiden
wettigen de verwachting, dat in deze raadsverga
deringen in de „buitengemeenten" nog een hartig
woordje over zal worden gesproken ondanks het
feit dat deze plannen gemeenschappelijk zijn op
gesteld.
Uit de preadviezen van de colleges van B. en
W. der betrokken buitengemeenten blijkt duide
lijk, dat men zich met het plan als zodanig wel
kan verenigen, wat niet verwonderlijk is wanneer
Samenwerking vereist discretie
De gemeenteraad van Leiderdorp krijgt een zeer uitvoerig preadvies b(j het
voorstel tot aanvaarding van het structuurplan als ontwikkelingsbasis te verwer
ken In zijn vergadering van donderdag a.s.
In de inleiding daarvan wordt herinnerd aan reeds uit 1955 stammende plannen
tot ontwikkeling van Leiderdorp op het gebied van industrie en woningbouw en
aan het feit dat op 1 januari 1957 in tien jaar tyds de woningvoorraad met
50 procent was toegenomen, waartegenover een technische beperking staat van
een zo snelle woningbouw thans.
Beperkte
omvang
In extenso wordt een brief van het
Leidse gemeentebestuur vermeld d.d.
17-5-1957 waarin om in ter-gemeentelijke
samenwerking werd verzocht ten behoeve
van een structuurplan voor de Leidse ag
glomeratie. Reeds op dat tijdstip werd in
dit schrijven betreurd, dat in vaktech
nische tijdschriften en dagbladen be.
schouwingen over een dergelijk struc
tuurplan werden gepubliceerd. (Wij vra
gen ons af waarop dit „betreuren" ge
grondvest is. Naar onze mening moet
men er slechts verheugd over zijn dat
de gemeenschapsbelangen niet alleen
in bestuurlijke kring aandacht genieten
maar juist en bovenal in de gemeen
schap waarvoor zy van belang zijn en
die blijkbaar in een vrije pers een ge
zonde uitingsmogelijkheid vindt. Het wil
ons niet onwaarschijnlijk voorkomen,
dat met deze publikaties o m. de artike
len worden bedoeld die wij op 9 maart
en 27 april van vorig Jaar aan de ont
wikkeling van Leiden in het verband
van Randstad Holland wijdden en
waarin deze gemeenschappelijke samen
werking werd gepropageerd. Redactie
L.D.)
Het preadvies van B. en W. van Lei
derdorp stelt na het vermelden van dit
schrijven vast, dat de colleges van B. en
W. van de om Leiden liggende gemeen
ten ernstig gegriefd waren over de wijze
waarop Leiden de lancering van een
structuurplan had aangepakt. In de
eerste plaats omdat Leiden in ex
tenso vermelde schrijven en op andere
wijze reeds met een eigen plan kwam en
in de tweede plaats omdat reeds in juni
vorig jaar een openbare raadsvergade
ring te Leiden zich met dit plan zou
bezig houden zonder overleg met de om
liggende gemeenten.
Het verloop van zaken sedertdien
heeft echter geleid tot een structuurplan
van beperkte omvang waarmee de col
leges van B. en W. van Leiden en om
geving zich in directe en deze beperkte
zin konden verenigen.
Geen eind-plan
Dit basisplan vormt weliswaar een
afgerond geheel doch is geen beëindi
gingsplan. De commissie van voorberei
ding heeft de stede bouwkundige advi
seurs opgedragen om, in nauw overleg
met de directeur van het Economisch
Technologisch Instituut, de werkzaam
heden voort te zetten en in het bijzon
der aandacht te willen besteden aan de
vraag of een nog verder ontwikkelings
plan nodig is.
Voorts zal een nader onderzoek naar
de recreatiebehoeften in de onmiddel
lijke omgeving van de agglomeratie moe
ten worden ingesteld. Ook zal afzonder
lijk moeten worden bezien een even
tuele verbinding ten behoeve van de
watersport van de Kaag naar oostelijker
merengebieden in overleg met de daarbij
betrokken gemeenten.
Aanvaardbare richtlijn
Het basls-struotuurplan bevat ech
ter reeds zovele en duidelijke aanwijzin
gen, waarover algemene overeenstem
ming in de werkcommissie werd bereikt,
dat het alleszins wenselijk en verant
woord is om dit plan als basis voor het
te voeren beleid voor de eerstvolgende
jaren te aanvaarden. Hoewel een struc
tuurplan geen rechtskracht kan ver
krijgen kan het als basis dienen voor
een recks van stedebouwkundige maat
regelen.
Uiteraard zou het voorkeur verdienen
een dergelijk structuurplan voor een
periode van meer dan een kwart eeuw
op te stellen. De heersende onzekerheden
en optredende tegenstrijdige belangen
maken dit echter onmogelijk. Een ont
wikkelingsbasis voor 10 k 15 Jaar is meer
aanvaardbaar. Geleidelijk aan kan dan
op deze basis worden voortgebouwd.
Het preadvies van B. en W. van Lei-
oerdorp eaat daarna op details van het
structuurplan in. waarbij in het bijzon
der aandacht wordt gevraagd voor het
grote belang, thans de mogelijkheid te
scheppen voor de verwezenlijking van
een grote woonwijk in het Zijlkwartier.
(Men zie de kaart die bij het structuur
plan gevoegd is; Red. LJ>.)
B. en W. van Leiderdorp zijn van me
ning, dat met de realisering van dit
structuurplan In belangrijke mate zal
worden tegemoet gekomen aan de huis
vestingsproblemen van de Leidse agglo
meratie en zijn dan ook voornemens,
dit plan na aanvaarding door de raad
met spoed te realiseren. Samenwerking
van Leiden waarom reeds is verzocht
zonder detaillering is daartoe noodza
kelijk.
men zich realiseert dat dit beperkte structuurplan
slechts die ontwikkelingsrichtlijnen omvat, waar
over men het zonder „geven en nemen", dus meer
op basis van de „grootste gemene deler", eens kon
worden.
Uit die preadviezen blijkt echter evenzeer, dat
men zich geenszins kan verenigen met de wijze
waarop het Leidse gemeentebestuur de plannen
heeft gelanceerd, doorgedreven, en na het berei
ken van een beperkte overeenstemming heeft
gecommentarieerd onder meer door te stellen, dat
dit slechts een begin is van een verdere ontwik
keling en dat het plan als basis voor een derge
lijke verdere uitbouw dient te worden aanvaard.
Hieronder laten wij samenvattingen uit de
preadviezen van de met Leiden in het structuur
plan deelnemende gemeenten volgen.
De gehele opzet is erop gericht om
elkaar zoveel mogelijk te helpen. Het
basisplan is een richtsnoer van en voor
alle bij de Leidse agglomeratie betrok
ken gemeenten.
Verbazing
B. en W. van Leiderdorp betreuren
het dan ook in de hoogste mate, dat
het gemeentebestuur van Leiden een
ander standpunt blijkt in te nemen
en ook thans dit plan nog min of
meer als een zuiver Leidse aangele
genheid beziet.
Met verbazingaldus hun pread
vies, hebben B. en W. van Leiderdorp
namelijk kennis genomen van het
feit dat het ontwerp-structuurplan
voor de Leidse agglomeratie reeds
aan Ged. Staten is bekend gemaakt
in een openbare zitting. Met nog
groter verbazing hebben zij kennis
genomen van een aan hen gerichte
brief van Ged. Staten van 16 dec.
j.l. waarin wordt medegedeeld dat
B. en W. van Leiden een structuur
plan hebben doen. ontwerpen, waar
bij ook Leiderdorp betrokken is en
waarover het gevoelen van de raad
wordt gevraagd.
Nog geen commentaar op commentaar
Het preadvies van B. en W. van Warmond aan de raad van deze gemeente die
donderdag a.*. bijeen komt voor de bespreking van het Leidse structuurplan geeft
slechts een commentaar op het plan zelve en zijn voorgeschiedenis, niet op de
beschouwingen die B. en W. van Leiden aan dit plan verbinden op grond van
verder gaande verlangens waarover de vertegenwoordigers van Leiden en omlig
gende gemeenten het vooralsnog niet eens konden worden. Deze laatstgenoemde
beschouwingen werden door B. en W. van Warmond ontvangen na opstelling
van het preadvies en zullen derhalve waarschijnlijk nog de nodige commentaar
oogsten bij de komende raadszitting in Warmond. Het lijkt althans onwaarschijn
lijk, dat de in deze Leidse beschouwingen vervatte kritiek op het Warmondse
beleid In de Warmondse raadsbehandellng onbesproken zullen blijven!
tegen het merenplan. zowel op recreatie
ve. economische, als cultuurtechnische
en planologische gronden. Het lood
recht-plan voorziet o.m. in het scheppen
van andere recreatiemogelijkheden dan
die op het gebied van de watersport.
Bezwaren ziet Warmond in het alter
natieve planologische ..parallel-plan"
dat voorziet in bebouwing van de Leede
oever van de Zwanburgër Polder. Deze
betekent immers een aantasting van de
kostbare cultuurgrond, een belemmering
voor boerderij-vestiging en een structu
rele aantasting van het gemeentekarak
ter o.m. op het gebied van de recreatie
en het dorpsschoon.
Andere basis
Het Warmondse preadvies erkent de
onvermijdelijkheid van een structuur
plan op breder basis dan de gemeente
lijke doch stelt daarnaast, dat voor een
gezonde basis van een dergelijk plan vol
ledige inter-gemeentelijke instemming
onontbeerlijk is.
De wijze waarop Leiden het eerste
structuurplan gemeend heeft aanhan
gig te moeten maken moet door B. en
W. van Warmond volkomen onaan
vaardbaar worden geacht, terwijl ook de
inhoud hiervan (o.m. de opname van
het zogenaamde Merenplan) niet kon
worden geaccepteerd.
Met nadruk stellen B. en W. dat Lei
den bij de uitvoering van dit meren
plan niet alleen de vergroting van de
watersport-recreatie beoogt doch in
hoofdzaak economisch voordeel, name
lijk zandwinning.
Het Warmondse preadvies herinnert
aan het streven, om de Zwanhurgerpol-
der te ontwikkelen, de recreatiemogelijk
heden uit te breiden, maar tevens de be-
woningsontwikkeling van Warmond te
stimuleren door uitvoering van het
„loodrecht-plan" dat voorziet in een
woonbuurt langs de Grote Sloot in
noordoostelijke richting. Dit zou tevens
gelegenheid scheppen tot verplaatsing
van de boerderijen in de huidige dorps
kern naar een meer geschikte plaats in
de Zwanburgër Polder.
Om deze polder vanuit de huidige
dorpskern rechtstreeks bereikbaar te
maken, zou een oeververbinding over de
Leede tot stand moeten komen ter
hoogte van het Warmondse haven-ter
rein. De bezwaren daartegen van
scheepvaartzijde zouden ondervangen
kunnen worden door de in dit lood
recht-plan opgenomen verbreding van
de Grote Sloot (ook ih het structuur
plan aanvaard).
Voor deze in alle opzichten aanvaard
bare ontwikkeling van de Zwanburgër
Polder is evenwel een ruilverkaveling
noodzakelijk die alleen kan worden door
gevoerd indien het Leidse Merenplan
van de baan is (en indien Leiden als
een van de grote grondeigenaren enige
medewerking geeft, Red. LD) en wan
neer dit verkavellngsplan nog kan sa
mengaan met het ruilverkavelingsplan-
Ade.
Leiden voerde bezwaren tegen dit
loodrecht-plan aan die in commissie
vergaderingen werden onderschreven.
Merenplan moet weg!
Deze planologische en recreatieve be
zwaren onderschrijven B. en W. van
Warmond echter geenszins. Onverkort
handhaven zij dan ook hun bezwaren
Leiden halsstarrig
Dat het Warmondse gemeentebe
stuur niettemin van het loodrecht
plan heeft afgezien vindt zijn oor
zaak in het vertrouwen dat Leiden
het merenplan zal laten varen, waar
door ruilverkaveling van de Zwan
burgër Polder mogelijk zou blijven.
Deze zou echter op korte termijn
veilig gesteld moeten worden.
Om tot deze compromis-oplossing
te komen hebben B. en W. uitvoerige
besprekingen met het Leidse ge
meentebestuur gevoerd.
Leiden bleek echter niet bereid om
ten deze enige concessie te doen. Dit
overleg heeft een volkomen negatief
resultaat gehad. B. en W. van War
mond hebben dan ook geen mede
werking kunnen geven aan de tot
standkoming van een structuurplan,
waarin de parallel-bebouwing zonder
meer is geprojecteerd en ivaarin een
merenplan is gecreëerd of althans
dienaangaande nog een vraagteken
is geplaatst.
Aanvaarding onder beding
Het Warmondse preadvies stelt, na de
bezwaren van enkele andere gemeenten
in het kort te hebben aangestipt, de
vraag waarop de Leidse prognosen om
trent het toekomstig bewoneraantal en
de te verwachten industriële ontwikke
ling zijn gebaseerd die de grondslag van
het structuurplan vormen.
Het preadvies omvat tot slot de aan
beveling het directe structuurplan te
aanvaarden in de zekerheid, dat B en
W. van Warmond met kracht blijven
streven naar een ontwikkeling van de
Zwanburgër Polder overeenkomstig de
reeds eerder door hen en door de raad
geformuleerde opvattingen die ook in
het voornaamste gedeelte van dit pre
advies tot uitdrukking werden gebracht.
Na deze zaken hebben B. en W.
van Leiderdorp zich niet meer ver
baasd over de conclusie van hun
Leidse collegae in hun voorstel aan
hun gemeenteraad van 7 januari j.l.
dat zij het structuurplan, zoals dit
als gevolg van het overleg met de
aangrenzenden gemeentebesturen
vorm heeft gekregen, gelet op de be
perktheid van het plan met weinig
enthousiasme indienen
ZOETER WOUDE:
Akkoord niet plan
Het preadvies van B. en W. van Zoe-
terwoude aan de raad, die als eerste der
betrokken gemeenten morgen reeds het
structuurplan in behandeling neemt,
beperkt zich tot een kort resumé van de
voorgeschiedenis van het plan. een aan
duiding van wat het plan behelst ten
aanzien van Zoeterwoude (normale be
volkingsgroei tot 10.000 inwoners, indus
trievestiging langs de Rijn en recreatie
gebied langs het Rijn- en Schiekanaal)
Het preadvies werd opgesteld aan de
hand van het structuurplan zelve, niet
naar aanleiding van de uitvoerige nota
van B. en W. van Leiden aan de Leidse
gemeenteraad.
Het preadvies releveert de commissie
vergaderingen van 25 juni, 4 oktober, 7
november, 20 november en 10 december,
op welke laatste datum besloten werd
het thans ter tafel liggende „plan III"
aan de gemeenteraden voor te leggen.
Aan een commissie van deskundigen
Geen beëindigingsplan maar basis
Het preadvies van B. en W. van Voorschoten aan de raad van die gemeente,
die vrijdag a.s. bijeen komt om het Leidse structuurplan te bespreken, herinnert
aan de reeds jarenlang gevoelde wens van Voorschoten om de gemeentelijke ont
wikkeling een richtlijn te geven die ingesteld is op de plaats van deze gemeente
in de om samenwerking vragende Randstad Holland.
Het preadvies acht het gelukkig, dat thans een structuurplan is opgesteld, dat
door de gezamenlijke colletges van burgemeesters en wethouders als basis is
aanvaard. Het plan als zodanig
beëindigingsplan.
E.T.I. er bij
vormt een afgerond geheel doch is geen
Deze studie dient nog te worden
voortgezet, waarbij in het bijzonder
aandacht moet worden besteed aan de
vraag of verdere ontwikkeling nodig is.
terwijl voorts dient te worden nagegaan
in hoeverre in het. nu in beginsei te
aanvaarden plan de ruimten voor het
wonen, het werken en de sociale voor
zieningen van voldoende omvang zijn en
op de juiste wijze op elkaar zijn afge
stemd. Het preadvies suggereert de in
schakeling van het Economisch Techno
logisch Instituut te Rotterdam voor de
beantwoording van deze uitermate be
langrijke vragen.
B. en W. van Voorschoten onthouden
zich van beschouwingen over de verder
dan het directe plan gaande aspiraties
van Leiden op grond van onzekerheid
over de daarbij van belang zijnde fac
toren en op grond van het. feit, dat. in
een besloten bijeenkomst in gemeente-
raadsverband daarover reeds inzichten
in uiteenlopende richting zijn geformu
leerd.
Geconstateerd moet echter wor
den, dat de hoofdlijnen pan het
structuurplan samenvallen met het
reeds in februari 1956 vastgestelde
structuurplan. In dit verband herin
nert het preadvies van B. en W. er
aan, dat de tot standkoming van be
bouwing voor het gedeelte Rijndijk
Drieling te Enschede
(Speciale berichtgeving)
Sedert zaterdagmiddag ligt in het
R.-K. Ziekenhuis te Enschede in de cou-
veuze een drieling. Het zijn drie jongens,
William. Gerard en Barend. Hun vader
en moeder, de 31-jarige Enschedese emi
grant P. Bonvanie en zijn 22-jarige
echtgenote Jannie Bonvanie-Wildebroer,
wonende in Toronto, waren 29 november
met hun dochtertje Joanne per vliegtuig
naar ons land gekomen voor een vakan
tie bij de grootouders te Enschede. Op
8 januari zouden zij terugkeren, maar
toen röntgenfoto's lieten blijken, dat er
een drieling op komst was. achtte de
KLM het op medische gronden niet ver
antwoord de terugtocht van het gezin op
zich te nemen. De geboorte heeft heel
voorspoedig in Enschede plaats gehad.
De moeder van de drieling alsmede de
kinderen maken het uitstekend; zij is
afkomstig uit Groningen.
In alle nederigheid
De 38-jarige amlbassadeur van Mars
en Venus op aarde, de Londense por
tier George King, heeft de secretaris
generaal van de Verenigde Naties, Ham-
marskjöld. schriftelijk verzocht om een
zetel in de Verenigde Naties. Volgens
King hebben de Mart-ianen en Venus^a-
nen hem aanvaard als hun eerste gees
telijk contact op aarde. Hij schrijft „in
alle nederigheid" van oordeel te zijn,
dat hij recht heeft te worden erkend
als de vertomdingsman in de Verenigde
Naties tussen de aarde en de wezens in
de ruimte.
King söhryft. dat hij in de afgelopen
drie jaar ongeveer 300 boodschappen
van deze denkende wezens heeft ont
vangen. Drie maanden geleden hadden
hooggeplaatste Martiianen hem telepa-
tisch meegedeeld, dat aardbewoners
niet op andere planeten mogen landen,
tenzij zij hun motieven wijzigien. Deze
autoriteiten op Mars zeiden, dat de
hoge raad van Saturnus het hier vol
komen mee eens is. aldus King.
Robbenploeg naar Bremen en
Londen
Er staat de zwemmers en zwemsters
van de Robben in de laatste week van
januari een druk en belangrijk pro
gramma te wachten.
Zaterdag 25 en zondag 26 januari zal
een Robbenploeg starten op internatio
nale wedstrijden in Bremen, waaraan
ook door de zwemsters van Het Gooi en
HDZ zal worden deelgenomen. Deze
wedstrijden zullen via de Eurovisie op
het Nederlandse t.v-scherm verschijnen.
Dinsdag 28 januari gaan vier zwem
sters en vier zwemmers van de club van
Jan Stender naar Engeland om daar
's avonds in Londen aan de start te
komen.
Deze ploeg bestaat uit de zwemsters
Greetje Kraan (rugslag). Atie Voorbij
(vlinderslag), Judith de Nljs (vrije slag)
en Rlta Kroon (schoolslag) en de zwem
mers Hermsen (rugslag). Vink (vlinder
slag), Pet (schoolslag) en Willemse
(vrije slag).
en omgeving reeds jarenlang zowel
door de raad en als B. en W. is be
pleit, doch dat hiervoor van hoger
hand nimmer medewerking werd
verkregen.
Het preadvies bepleit, aanvaarding van
het. structuurplan als basis voor verder
overleg en samenwerking bij het voor
bereiden en ten uitvoer brengen van de
planologische en stedebouwkundige
richtlijnen volgens dit plan.
In 1957 74 bruidsparen
in Bemelen
Pastoor Peeters van Bemelen, het
Limburgse dorpje, dat een grote aan
trekkingskracht uitoefent op bruids
paar Dj es <d-oor zijn schilder achtige en
romantisch gelegen kerkje, houdt niet
van publiciteit. HU is er toe overgegaan
de „vreemde" huwelUken. van bruids
paren. die van elders komen, doch de
omilUsting van Bemelen verkiezen voor
de kerkeHj'ke echtverbintenis, niet meer
van de kansel aan te kondigen.
In 1957 zyn in Bemelen slechts vier
bruidsparen uit het plaatsje zelf ge
trouwd en zijn er 70 paartjes uit andere
plaatsen, zelfs uit België en Duiteland,
in de echt verbonden.
Commissaris van politie op
Aruba geschorst
BlUkens een landsbesluit van 11 dezei\
is de commissaris van politie op Aruba,
de heer Willemse, geschorst in de uit
oefening van zyn functie. Hij heeft zich
tot het ambtenarengerecht gewend om
een uitspraak in kort geding over deze
schorsing. Met betrekking tot in het
landsbesluit vermelde klachten, die te
gen de heer Willemse zyn ingebracht,
is een commissie van onderzoek inge
steld. die uit bes'tuurs- en justitiële'
autoriteiten bestaat.
is voorts opdracht verleend om van
advies te dienen inzake twee vragen,
namelijk of dit structuurplan of beëin
digingsplan kan worden opgevat en
welke verdere maatregelen eventueel;
wanneer nodig zijn, en voorts welke
recreatieve voorzieningen getroffen
moeten worden aan de zuidoostzij dei
van de agglomeratie.
De colleges van burgemeesters en
wethouders van de „overige" gemeenten*
hebben ln de commissie voor het struc
tuurplan verklaard, bereid te zijn om
de nodige maatregelen op bestuurlijk
niveau te overwegen en zo mogelijk te
treffen, teneinde een evenwichtige reali-i
satie van het vast te stellen structuur-
plan te verzekeren.
Het preadvies besluit met het voorstel,:
het structuurplan als eerste fase van een
uitvoeriger structuurplan te aanvaarden.
(Advertentie)
Hij weet het:
als hij maar éven hoest
geeft Moeder hem
Abdijsiroop. Zij neemt 1
geen enkel risico. Niet
verwaarlozen, zo'n hoestje!
Het kan zo gemakkelijk ontaarden
in minder onschuldige kwalen.
De 23 genezende bestanddelen
lossen het slijm op en verjagen
de ziektekiemen.
(AKKER SIROOP)
PROF. KAUFMAN NAAR DEN HAAG
Prof. Kaufmann. die voor de Duitse
Bondsrepubliek de besprekingen met
Nederland voert over een aantal tussen
beide landen hangende vraagstukken,
wordit morgenavond in Den Haag ver
wacht. Hij zal zijn besprekingen met irr.
Beyen. die onlangs tot ambassadeur in
Parys is benoemd, voortzetten, ditmaal
zonder de gebruikelijke aanwezigheid
7an deskundigen aan beide zijden.
Krachtige diplomatieke activiteit in
Wenen van Amerikanen en Rassen
van
Staatsbezoek aan Moskou
(Van onze correspondent te Wenen)
Oostenrijk is geen lid van de NAVO
en kan dit ook niet zyn op grond van
het staatsverdrag en vooral het neutra-
liteitsstatuut, waardoor iedere aanslui
ting bij militaire organisaties onmoge-
lyk is. Dit heeft zyn nadelen, omdat het
land daardoor nog steeds geïsoleerd
biyft, maar het voordeel bestaat daarin,
dat een klein land zich buiten de grote
conflicten kan houden. De Oostenrykse
politici hebben zelfkennis genoeg om te
weten dat dit kleine, zwak verdedigde
gebied geen beslissende invloed kan uit
oefenen op de grote internationale po
litiek. maar dat neemt niet weg, dat
zowel de regering als de bevolking, on
danks een zekere gereserveerdheid, met
meer dan gewone belangstelling kennis
hebben genomen van Boelganins laatste
brief aan kanselier Raab. De Russische
premier heeft daarin teruggegrepen op
de jongste uitlatingen van de Oosten
rykse staatspresident, dr. Scharf. als
mede van Raab. die alle twee hebben
verklaard, dat zij voorstanders zyn van
een top-conferentie. waarop de rege
ringschefs van een groot aantal landen
de tegenwoordige internationale span
ningen en meningsverschillen zouden
kunnen bespreken.
Drukke dagen
De Russische ambassadeur te Wenen,
La pin. heeft alvorens het schrijven te
overhandigen om een persoonlijk onder
houd met Raab verzocht teneinde de
inhoud van Boelganins brief toe te lich
ten. Dit onderhoud heeft zaterdagmid
dag j.l. in Baden, bij Wenen, plaats ge
had en duurde anderhalf uur. Daarna
bezocht La pin ook de Oostenrijkse vice-
kanselier, dr. Pittermann.
Maar ook het Westen zat niet stil: de
Amerikaanse ambassadeur, Andrews,
had reeds vrijdagavond een langdurig
gesprek met Raab en zaterdag volgde
een onderhoud met de Engelse gezant,
Waiiinger. Deze diplomatieke activiteit
bewijst, dat men aan beide kanten ge
ïnteresseerd is in de houding van het
kleine, maar neutrale Oostenrijk.
Ofschoon de regering weet, dat het
Westen afwijzend staat tegen het Rus
sische voorstel, hebben Scharf en Raab
zich toch voor dit idee uitgesproken en
het is begrijpelyk dat Boelganin hierop
onmiddelijk inschakelde en in zijn brief
verklaarde: „Het neutrale Oostenrijk
kan een essentiële bUdrage leveren tot
het verminderen van de internationale
spanning en tot het herstel van het
vertrouwen tussen de staten".
Hy sprak ook zUn waardering uit voor
de opvatting van de Oostenrykse staats
lieden. die verklaard hebben, dat hun
land aan een top-conferentie wenst deel
te nemen en wel in de eerste helft van
het lopende jaar. zy lieten zich echter
niet uit over de wenselijkheid van -jen
voorafgaande conferentie van de minis
ters van Buitenlandse Zaken. De Oos
tenrykse regering weet natuuriyk wel
dat uit haar verklaring politieke munt
kan worden geslagen, maar toch gelooft
zy voor haar mening te moeten uitko
men, omdat zU in een negatieve reactie
geen vertrouwen heeft. Op dit punt zyn i
de twee regeringspartyen het volkomen I
met elkaar eens en hetzelfde kan ook in
grote lijnen van de Oostenrykse pers
worden gezegd, ook al verwacht zy van
deze verklaring weinig positief resultaat.
In elk geval: proberen
Tegelijkertijd heeft men op het Ball-
hausplatz ernstige studie gemaakt van
de brieven, die Boelganin ook aan an
dere neutrale staten heeft gezonden, te
weten aan Joego-Slavië, Afghanistan,
India, Egypte, Zweden en Zwitserland.
Nu Is het niet uitgesloten, dat Oosten
rijk diplomatiek contact met deze stalen
gaat opnemen om tot een gemeenschap
pelijk neutraal front te komen, dat be
middelend en constructief optreedt tus
sen het propagandistische plan van
Boelganin en de stroeve, afwijzende
houding van Dulles.
Men rekent in Oostenrijk met de
mogelijkheid van een mislukking, maar
men blijft toch van mening dat deze
poging moet worden ondernomen.
Ook de aanstaande reisplannen van
Raab kunnen gunstige resultaten af-
werpen. Na tydens de komende paas
week als particulier pelgrim een bezoek 1
aan Rome te hebben gebracht, waarbij
hij waarschijnlyk in het Vaticaan de
laatste moeilijkheden in verband met
het kerkelyk concordaat ter sprake zal
brengen, begeeft hy zich voor een of-
ficieel staatsbezoek naar Moskou. Men
is aldaar ten overvloede op de hoogte
van de Oostenrykse wensen inzake ver- I
mindering van de herstel-betalingen
aan de Sovjet-Unie. Het klimaat hier
voor ls gunstig, byna even gunstig als
in 1955. toen het staatsverdrag in Mos
kou werd voorbereid.
Vriendschappelijk bezoek aan
de Verenigde Staten
Het Kremlin van zijn kant heeft op
het ogenblik belang by een verminde-
ring van de spanning, behaald in sa
menwerking met een neutrale staat en
Oostenrijk zal uit eigen belang hier geen
beletselen in de weg leggen. Bovendien
zal dit land misschien kunnen bydragen
tot nader contact of wederzyds begrip
tussen de twee grote mogendheden.
Raab geniet een zeker vertrouwen in
Moskou, omdat zyn land geen lid is van
de NAVO, ook al is het ideologisch op
het Westen afgestemd. Misschien zal
Raab de gelegenheid waarnemen om het
Kremlin in te lichten en gerust te stel
len over de eigeniyke bedoelingen van
het Westen.
Na dit bezoek reist Raab dan naar de
Verenigde Staten, waar hij geen ver
langlijstje zal presenteren, maar een
vriendschapsbezoek zal afleggen hij
Eisenhower en zijn staf van medewer
kers, die allen zjjn persoonlijke vrienden
zyn. Tjjdens deze gesprekken zal lijf
ongetwijfeld zjjn indrukken mededelen,
die hy uit Moskou dan zal hebben mee
genomen.
