Dulles niet gekant tegen gesprek
met de Sovjetrussisclie leiders
PUZZEL SATELLIET
„Maar onze veiligheid mag niet
van hun beloften
afhangen
WEERBERICHT
GRATIS koopuur
GOEMAAT
Vierde Atlas-raket gisteren met
succes in Florida gelanceerd
96ste jaargang
ZATERDAG 11 JANUARI 1958
No. 29338
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.255 per maand; f 0 59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Dulles, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, is niet gekant tegen
besprekingen met de Sovjet-Unie, „maar de veiligheid en de levensbelangen van
de Verenigde Staten mogen niet afhangen van Russische beloften zonder meer",
aldus verklaarde de minister gisteren in Washington.
Dulles zei niet te geloven, dat er binnen twee of drie maanden een topconfe
rentie zal worden gehouden, tenzij een dergelijke conferentie behoorlijk is voor
bereid en redelijkerwijze mag worden verwacht, dat zy tot een of ander gewenst
resultaat zal leiden.
Verder zei hij het, ondanks de negatieve Russische houding na de NAVO-
topconferentie, waarschijnlijk te achten, dat er nieuwe ontwapeningsbesprekingen
zullen worden gehouden.
Selwyn Lloyd ivil een
eerste stap tot
grote dingen
De Sovjet-Unie heeft zich losgemaakt
van de behandeling van de ontwape
ningskwestie door de Verenigde Naties,
maar Dulles zei te geloven, dat er een
onweerstaanbare druk op de Russen
uitgeoefend zou worden, zodat zij toch
weer aan onderhandelingen zullen gaan
deelnemen. Dulles zei, dat er geen plan
nen bestaan de ontwapeningsvoorstellen
van het Westen te wijzigen.
De Sovjet-Unie-heeft de propaganda
tot een 'veel hogere graag ontwikkeld
dan de Verenigde Staten. Haar regering,
aldus Dulles, spreekt vaker en misschien
welsprekender en hartstochtelijker over
vrede. Maar wanneer het om daden
ga^-t, vindt men een leegte.
Onderhoud
Hasselman - Lapian
Bezorgdheid over het inleveren
van sleutels
Het hoofd, van de Nederlandse di-
piomatieke missie in Djakarta, de
heer H. Hasselman, heeft vandaag
een bezoek gebracht aan het hoofd
van het directoraat Europa van het
Indonesische ministerie van Buiten
landse Zaken, Lapian, om uitdruk
king te geven aan bezorgdheid over
de inhoud van een brief, welke vele
Nederlandse bedrijven kortgeleden
van de plaatselijk militair comman
dant van Djakarta hebben ontvan
gen.
In deze brief werd, onder verwij
zing naar een aantal besluiten van
de militaire commandant, aan de
betrokken firma's verzocht om „on
middellijk" een aantal woningen
over te dragen aan het dagelijks
commando van zijn staf. Te dien
einde moesten alle sleutels van deze
woonhuizen worden ingeleverd.
In een nota. welke bij de brief was ge
voegd. werd verklaard dat indien de in
de brief genoemde woningen nog moch
ten zijn bewoond, de bewoners naar an
dere accommodatie dienden te worden
overgebracht.
De woordvoerder van de Nederlandse
diplomatieke vertegenwoordiging ver
klaarde, dat in vele gevallen de verlang
de overdracht betrekking had op meer
dan 50 - en dan het beste deel - van
het totale aantal huizen, waarover de
Nederlandse firma's de beschikking had
den. In praktisch al deze instantiehui
zen zijn Nederlandse gezinnen gehuis
vest.
Een ieder, die op de hoogte is van de
buitengewoon moeilijke huisvestingspro
blemen in Djakarta, zal beseffen wat
deze maatregel van de militaire autori
teiten zal betekenen voor de Nederlandse
gezinnen, die zich toch al voor zo tallo
ze problemen in Indonesië zien gesteld.
De Nederlandse woordvoerder voegde
hieraan toe. dat op de dag waarop de
brief van de militaire commandant van
Djakarta werd ontvangen, een Neder
lander bij zijn thuiskomst de ervaring
opdeed, dat zijn huis al „overgenomen"
was. Hij kreeg niet eens toestemming
naar binnen te gaan om zijn persoon
lijke eigendommen weg te halen!
SOLEX bromii
H. Walenkami
Buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Nu en dan opklaringen afgewisseld
door enkele regen-, hagel- of natte
sneeuwbuien. Matige tot krachtige, aan
de kust tijdelijk harde wind tussen west
en noordwest. Iets kouder.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
12 JANUARI
Zon op: 8.44 uur; onder: 16.52 uur.
Maan op: 0.42 uur; onder: 11.37 uur
(L.K.)
Hoogwater te Katwijk te 7.56 uur en
20.23 uur.
Laagwater te 3.33 uur en 16.00 uur.
(13/1: hoogwater te 8.54 en 21.28 uur;
laagwater te 4.26 uur en 17.00 uur)
Dit Dommer bestaat alt 12 pagina's,
en een Bijvoegsel
Dulles zei te geloven, dat er terreinen
zyn, waarop de Amerikanen en de Rus
sen een gemeenschappelijk belang heb
ben. Er worden thans onderhandelingen
gevoerd tussen de Verenigde Staten en
de Sovjet-Unie over culturele en andere
uitwisseling. Deze onderhandelingen
worden gevoerd op een wijze, die prak
tische resultaten belooft, aldus de Ame
rikaanse minister van Buitenlandse
Zaken.
Selwyn Lloyd, de Britse minister van
Buitenlandse Zaken, heeft zich gister
avond in zijn kiesdistrict Eliesmere Port
uitgesproken voor het houden van een
korte conferentie van ministers van Bui
tenlandse Zaken met de Russen over
ontwapening, als een eerste stap tot
VRIJDAG
VAN 10.30—11 UUR
(stempel 4)
en
VAN 2—2.30 UUR
(stempel C).
Maandag en dinsdag
LAATSTE DAGEN.
Kfk'
„grote dingen". Overeenstemming tussen
Oost en West over een bepaald punt
zou z.i. van grotere psychologische waar
de zyn en de weg banen voor verdere
toenadering. Een topconferentie van re
geringsleiders zou daarentegen, als zy
geheel mislukte, meer kwaad dan goed
doen.
Minister Lloyd gaf als zyn oordeel te
kennen, dat men tot een betere ver
standhouding tussen Oost en West kan
komen, als men poogt contacten met de
Russen door middel van toerisme en het
uitwisselen van studenten, geleerden en
kunstenaars uitbreidt en naa- een uit
breiding van de handelsbetrekkingen
streeft.
Sloep van de CapeEla
gevonden
Het vissersvaartuig van schipper Tot,
uit Den Helder, heeft gisteravond in
Oudeschild een sloep binnengebracht
van de Groninger kustvaarder „Capella"
die dinsdag met negen opvarenden op de
Noordzee is vergaan. De sloep is in de
buurt van de Cocksdorp opgepikt.
De NAVO-raad Iteeft het antwoord gereed
De nieuwe brieven van Boelganin
bevatten eigenlijk niets nieuws
„Militaire drukop West-Duitsland
De permanente NAVO-raad, die de antwoorden van de NAVO-
landen op de brief van Boelganin van vóór de Atlantische topconfe
rentie coördineert, is gisteren tot de conclusie gekomen, dat de
Westelijke landen bereid zullen zijn alle „vruchtbare denkbeelden" met
de Russen te bespreken. Er is echter nog geen datum voor een
conferentie genoemd. Terwijl men zo doende was om een antwoord
aan de Russische premier op te stellen, verzond deze alweer nieuwe
brieven. In NAVÓ-kringen is men enigszins verbaasd, dat de Rus
sische leider niet gewacht heeft tot de antwoorden op zijn eerste
brieven binnen waren. Het doet twijfel rijzen aan de oprechtheid van
de Russische bedoelingen. Een afgevaardigde gaf als zijn oordeel, dat
het alleen de bedoeling is de eensgezindheid in de NAVO aan te
tasten, want men is van oordeel dat de jongste brief niets nieuws bevat.
Een stakin>i van het administra
tief personeel bij de scheepvaart
lijnen in de haven van New York
dwong mevr Mary Gunches uit
Brooklyn om behalve haar dure
nertsmantel ook haar eigen bagage
te dragen na haar aankomst in
New York met het Italiaanse lijn
schip ..Augustus Kantoorperso
neel van de ..Italian Line waartoe
dit schip behoort, liep. met borden
bij het schip, dat langs Pier 84 lag
gemeerdin de hoop van de maat
schappij een contract te krijgen.
Dat de passagiers zelf voor hun
l agage moesten zorgen kwam.
doordat de kruiers op de kade. uit
sympathie met de stakers ook ver
stek lieten gaan. Op het bord van
de staker op de foto kan men lezen,
dat de ..Italian Line" niet sportief is
opgetreden tegenover het personeel
der scheepvaartkantoren.
„Tijdstip belangrijker dan
inhoud", aldus Dulles
De voorstellen, die Boelganin deed in
zijn brieven aan alle V.N.-leden en ver
scheidene landen, komen op het volgen
de neer. Er zou een topconferentie moe
ten worden gehouden van landen van de
NAVO en het Verdrag van Warschau,
waarop ook India. Afghanistan, Egypte,
Joego-Slavië. Zweden en Oostenrijk ver
tegenwoordigd zouden moeten zijn, om
dat er onder meer over kwesties van al
gemeen belang gesproken moet worden,
zoals het instellen van een zone zonder
atoomwapens in het Midden-Oosten en
de instelling van een zone van 800 km.
langs de scheidslijn tussen Oost en
West. die vanuit de lucht geinspecteerd
zal worden ter verhindering van troe-
pencencentraties voor onverhoedse aan
vallen. De perschef van het Witte Huis
Hagerty, maakte gisteren bekend, dat
president Eisenhower de brief van Boel
ganin zorgvuldig zal bestuderen. Hij
heeft ook het ministerie van Buiten
landse Zaken opgedragen de brief zorg
vuldig onder de loep te nemen. Minis
ter Foster Dulles gaf als zijn mening te
kennen, dat deze brief een herhaling be
tekent van vroeger gedane voorstellen.
Boelganin heeft enkel ermee beoogd de
„State op the Union" van president Ei
senhower in de schaduw te stellen. De
betekenis van Boelganins brief is meer
het tijdstip dan de inhoud, aldus de
Amerikaanse minister.
Geen ontwapeningsoverleg
Blijkens de volledige tekst van de bij
lage bij Boelganins brief aan de Britse
premier. Macmillan, is de Sovjet-Unie
op het ogenblik niet bereid deel te ne
men aan het werk van de V.N.-ontwa
peningscommissie, die onlangs van 11
tot 25 leden is uitgebreid. De voorgestel
de topconferentie zou volgens Boelganin
tevens een gelegenheid verschaffen voor
een uitwisseling van meningen over de
ontwapening.
Militaire druk
De Russische ambassadeur in West-
Duitsland. Andrei Smirnof, heeft giste
ren ook bondskanselier Adenauer een
brief van Boelganin overhandigd - met
memorandum Dit werd medegedeeld
door de woordvoerder van de Westduitse
regering Felex van Eckhardt, die voorts
Geruchten over aparte Staat
Sumatra
Het linkse dagblad „Berita Indonesia"
in Djakarta heeft vandaag de beschul
diging geuit, dat de Sultan van Johore,
op Malakka, Tengkoe Ibrahim, tezamen
met de feodale bevolking van het oos
telijk deel van Sumatra achter de be
weerde beweging tot instelling van een
afzonderlijke Staat Suamatra zouden
staan.
Volgens het blad zou de sultan van
Johore aan deze beweging hulp verle
nen door middel van de ..Culturele
Stichting Malakka en Sumatra". Ook
beweerde het blad, dat in geval van in
stelling van een Staat Sumatra, de vroe
gere vice-president Hatta president zou
worden, de voorzitter van de Indonesi
sche socialistische partij Soetan Sjahrir
premier, de vroegere minister van Fi
nanciën prof. Soemitro Djojohadikoeso-
mo minister van Financiën van de nieu
we staat, de voormalige waarnemend
chef-staf van de landmacht, kolonel
Zoekifli Loebis die sinds november 1956
Mr. Lunsde Nederlandse minis
ter van Buitenlandse Zaken, en
mevr. Luns hebben in de ambts
woning van de minister in Den
Haag gisteravond een nieuwjaars
receptie gehouden.
De foto laat zien hoe de voor
malige minister van Buitenlandse
Zaken. mr. W. Beyen. (links)
thans benoemd tot Nederlands Am
bassadeur in Parijs, en mevrouw
Beyen. (tweede van links) hun ge
lukwensen kwamen aanbieden.
voortvluchtig is, minister van Defensie,
en de militaire commandant van Midden
Sumatra, luitenant-kol. Ahmad Hoes
sein chef-staf van het leger.
De legerwoordvoerder in Medan, de
hoofdstad van Oost-Sumatra heeft reeds
ontkend iets af te weten van „provoce
rende en speculatieve" berichten, als
zoude „spoedig een Staat Sumatra wor
den ingesteld".
Amerikaanse luchtmacht heeft een plan
voor bemande satelliet naar de maan
Van het proefterrein te Cape Canaveral in Florida is gisteren weer een
ballistische raket van het type „Atlas" afgeschoten, de vierde in de lopende reeks,
waarvan er twee mislukt en nu dus twee geslaagd zyn. De volledige draagwydte
van deze raketten is 8000 km. Deze vierde proef betrof een beperkte afstand. Een
paar uur na de Atlas werd een tweede grote ballistische raket afgeschoten. Deze
was van het type „Navaho", een projectiel voor middelgrote reikwijdte, welke niet
meer in produktie is. „Wij hebben er nog een paar over. Dus gebruiken we ze
maar op", verklaarde een woordvoerder van het ministerie van Defensie. De
„Navaho" is een geleid projectiel, dat van de grond wordt afgeschoten en gericht
is tegen doelen op de grond.
Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft gisteren last gegeven de hoogste
voorrang te geven aan de produktie van een nieuwe raket, welke vaste brandstof
gebruikt. Dit projectiel zal de „Redstone" vervangen, een korte-afstandsraket met
een motor voor vloeibare brandstof. Door de vooruitgang bij de ontwikkeling van
vaste brandstoffen voor raketten is het mogelyk geworden een projectiel te bou
wen, dat kleiner, lichter en beter verplaatsbaar is dan de „Redstone".
klaring werd vrijdagavond door de
luchtmachtleiding voor publikatie vrij
gegeven.
Spoedig derde spoetnik
Generaal Bernard Schriever, hoofd
van de dienst voor geleide projectielen
van de Amerikaanse luchtmacht, heeft
zich donderdag j.l. in een bijeenkomst
van de ondercommissie van de Ameri
kaanse Senaat voor de militaire paraat
heid der AJ.S. tegen Eisenhowers
voorstel uitgesproken, om een speciaal
orgaan voor de ruimtevaart in het leven
te roepen. De president deed dit voor
stel in zijn congresboodschap over de
„State of the Union". Schrievers ver-
zeide, dat in deze brief voorstellen wer
den gedaan, kennelijk bedoeld om de
wens van de Westerse mogendheden, om
de spanning in de wereld weg te nemen
via besprekingen langs de diplomatieke
kanalen, te dwarsbomen.
In vergelijking tot de vorige brief van
Boelganin, bevat het nieuwe document
„een grootscheepse poging om militaire
druk uit te oefenen", aldus von Eck
hardt. Hij gaf over dit onderdeel van de
Russische brief geen nadere bijzonder
heden. Hij had echter vernomen, dat
Boelganins brief verwijzingen bevatte
naar de gevolgen, die het gebruik van
waterstofbommen voor West-Duitsland
kan hebben.
Laatste kans voor Ui
IV
Maandag 13 uur sluit de
inzendingstermijn
Tot dusver is het aantal oplossingen
beneden de verwachtingen ge
bleven. Wanneer die verwachting
echter toch in vervulling zal gaan. dan
moet dat binnen twee etmalen ge
beuren, want maandag a.s. om 13 uur
sluit de inzendingstermijn voor de
„puzzelsatellieten", welke wy onder
onze lezers hebben rondgestrooid. Op
lossingen, die na maandag a.s. 13 uur
in ons bezit komen, kunnen niet meer
in aanmerking komen voor prijzen.
U weet het: het is werkelyk niet
nodig om alle tien puzzels op te los
sen om voor de pryzen in aanmerking
te komen. Ook voor de afzonderlijke
puzzels worden namelyk pryzen toe
gekend.
Zorgt l). dat uw naam voorkoml op
de liist van prijswinnaars, die wij zo
spoedig mogelyk na maandag a s. zul
len publiceren?
Volgens Schriever zou verwezenlijking
van Eisenhowers voorstel dubbel werk
betekenen, daar de luchtmacht reeds
een plan heeft opgesteld om over enkele
jaren een kunstmatige aardsatelliet met
een passagier aan boord naar de maan
te zenden. De satelliet zou, na de maan
bereikt te hebben, weer naar de aarde
fcrugkeren.
Generaal Schriever verklaarde nog,
dat de Amerikaanse luchtmacht in staat
is „in de zeer nabije toekomst" een
kunstmatige aardsatelliet te lanceren,
die de maan kan bereiken.
Een enigszins verbeterd model hier
van, dat door nog krachtiger brandstof
zou worden voortgedreven, zou verken
ningsvluchten rondom Mars en Venus
kunnen volbrengen.
Generaal Schriever noemde deze plan
nen „enkele voorbeelden van mogelijk
heden, die de Amerikaanse luchtmacht
thans kan verwezenlijken". Hy verklaar
de, dat deze plannen zonder verwijl
zouden moeten worden uitgevoerd, In
dien de Verenigde Staten in de periode
19651970 de wedloop der ruimtevaart
zouden willen winnen.
Radio-Boedapest heeft gisteravond
meegedeeld, dat volgens zijn correspon
dent te Moskou tegen het einde van
deze maand een derde kunstmaan in de
Sovjet-Unie zal worden gelanceerd.
Deze nieuwe satelliet zou op de tweede
spoetnik gelijken, maar er zouden op
grond van opgedane ervaringen enige
wijzigingen in de apparatuur zijn aan
gebracht.
Prof. Donkersloot
treedt uit de P. v. d. A.
Prof. dr. N A. Donkersloot heeft
bedankt voor de P. v. d. A. en is toege
treden tot de .Pacifistisch Socialistische
Partij", zulks in verband met het feit,
dat het hem in P. v. d. A. verband
onmogelijk is om stelling te nemen te
gen het standpunt van het bestuur in
zake de bewapening.
I Prof. Donkersloot is een dergenen, die
de denkbeelden van „De derde weg"
voorstaan.
