„Ons volk moet inzake woonruimte
een grote extra prestatie leveren"
WEERBERICHT
Ook oproep van kerkelijke zijde
H. Walenkamp Zn
NAVO-raad werkt aan antwoord
op de brieven van Boelganin
GRATIS koopuur
96ste jaargang
DONDERDAG 9 JANUARI 1958
No. 29336
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.255 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Minister Klompê op nationaal appèl:
De minister van Maatschappelijk Werk, mej. dr. M. A. M. Klompé,
was een van de prominente figuren uit het Nederlandse kerkelijk en
maatschappelijk leven, die vanmiddag in de Burgerzaal van het Hilver-
sumse raadhuis het woord hebben gevoerd op een nationale manifes
tatie, die zoals de minister zei „een appèl wil zijn aan het gehele
Nederlandse volk om de heersende woningnood te helpen verlichten".
Noodzakelijk appèl
Deze vianifestatie was belegd door
de landelijke contactcommissie inza
ke het ivoonruimtevraagstuk. Leden
van de Eerste en Tweede Kamer,
van Gedeputeerde Staten, benevens
burgemeesters en afgevaardigden
van velerlei organisaties met name
op gezins- en woninggébied, woon
den dit nationale appèl bij.
De minister zei dankbaar te zijn voor
dit initiatief van de contact-commissie.
Het appèl heeft volgens spreekster zin,
omdat de nood zo onnoemelijk groot is
en er in ons land nog velen zijn, die
zonder al te grote bezwaren woonruim
te zouden kunnen afstaan. Hoewel de
enige doelmatige oplossing van de wo
ningnood is het bouwen van meer wo
ningen. zijn toch tijdelijke voorzienin
gen nodig, omdat fysieke en financiële
factoren aan de bouw een limiet stel
len.
Honderden brieven
De minister vroeg zich af, of juist de
genen. die zouden kunnen helpen met
woonruimte, de nood wel in alle scherpte
kennen. Honderden brieven komen we
kelijks ten departemente binnen, die ge
tuigen van deze nood. Hiervan hebben
vooral te lijden de gezinnen met kinde
ren, die nog steeds in een of anderhalve
kamer moeten huizen, de jonggehuwden
en degenen, die trouwplannen hebben
alsmede de alleenstaanden, de onge
huwde volwassenen.
Het bestaan van de groep gerepa
trieerd en geeft volgens de minister een
extra actualiteit en noodzaak aan dit
appèl. Ten aanzien van deze groep, zei
minister Klompé „De regering stelt
zich voor de huisvesting van deze land
genoten zodanig te regelen, dat aan de
bestaande prioriteit van de reeds inge
schreven woningzoekenden niet wordt
voorbijgegaan. Daarom zullen de gere-
patrieerden, die op huisvesting van
overheidswege zijn aangewezen, zoveel
mogelijk worden ondergebracht in con
tractpensions of in andere centra, ten
einde de zelfstandige huisvesting van de
reeds lang wachtenden-op-korte-termijn
niet aan te tasten. Wel zullen echter de
gerepatrieerden ten dele mede aangewe
zen zijn op beschikbaar komende over
tollige woonruimte.
Dit maakt het appèl zo urgent, im
mers zij hebben er recht op door ons te
worden opgenomen, maar anderzijds
mag de nood van hen die hier reeds
lang wachten niet nog worden vergroot.
Er moet door ons volk dus een extra
prestatie worden geleverd", aldus mej.
dr. Klompé.
Geen vordering
„Men heeft mij dikwijls gevraagd,
waarom de woonruimte niet eenvoudig
gevorderd kan worden", zo zei mej.
Klompé. „Vordering zie ik als een uiter
ste middel, dat pas gebruikt mag wor
den, als alle andere hebben gefaald".
De minister wees op de nadelen van
min of meer gedwongen samenwoning.
De basis van vrijwilligheid maakt het
tenminste mogelijk bij het begin zeer
duidelijke afspraken te maken over de
wijze van samenwoning, al zijn daarmee
niet alle problemen opgelost.
„Met financiële regelingen alleen is
echter het probleem niet opgelost. Er is
een goede wil van de bevolking zelf no
dig. Er zijn daarnaast nog allerlei
voorzieningen mogelijk en nodig,
waardoor een soepeler en doelmatig
gebruik van overtollige woonruimte kan
worden gewaarborgd, een groeiende sa
menwerking tussen de plaatselijke huis
vestingsbureaus kan worden bevorderd
en daarnaast ook de ruimteverschaf -
fende partij kan worden beschermd
tegen overlast".
Ons volk heeft in het verleden ge
toond onverzettelijk te zyn als het
ging om het bestrijden of te boven
komen van rampen. De woningnood
is zo'n ramp en het gaat er vandaag
om onze eigen landgenoten te helpen.
Advertentie
SOLEX bromfietsen
TURFMARKT 5
Wisselvallig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Nu en dan opklaringen maar ook en
kele buien later wellicht weer regen.
Aanvankelijk nog stormachtige, later
overwegend krachtige westelijke wind.
Iets lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
10 JANUARI
Zon op: 8.46 uur; onder: 16.50 uur.
Maan op: 23.24 uur; onder: 10.44 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.20 en 18.37 u.
Laagwater te 2.05 en 14.30 uur.
Dit nummer bestaat uit 13 pagina's.
Wy zullen niet versagen. Wij zullen
ook deze stryd winnen. In het licht
van de heersende nood roep ik li allen
op by U zelf na te gaan wat U kunt
doen om te helpen", aldus besloot de
minister van Maatschappeiyk Werk
haar beroep op het Nederlandse volk.
Kerkelijke stemmen
Op deze bijeenkomst werd voorts het
woord gevoerd door de praeses van de
generale synode van de gereformeerde
kerken in Nederland, ds. P. N. Kruys-
wijk.die sprak over een „ramp voor het
volk, een verpletterende druk, die neer
komt op een deel van het volk, op de
jeugd en de jonge gezinnen" en de
praeses van de generale synode der
Nederlands hervormde kerk. dr. A. A.
Koolhaas, die er op wees dat de kerken
de plicht hebben iedere verantwoorde
poging van de overheid om de door de
Koningin genoemde „zwaarste nood"
n.l. het woningtekort te lenigen en op
te lossen, krachtig te steunen. Voorts
sprak ook de aartsbisschop van Utrecht
mgr. B. Alfrink, die zeide, dat het wo
ningvraagstuk een nood en een leed is,
waar slechts door gezamenlijk doen
hulp kan worden geboden. Natuurlijk
heeft het zin om de wachtenden en de
klein behuisden op te wekken tot le
vensmoed en vertrouwen, aldus mgr.
Alfrink: „Maar mogen zij niet met
recht verwachten van geheel ons volk,
dat het niet alleen hun nood onder
kent, maar ook alle krachten inspant
en alle middelen gebruikt om aan die
nood tegemoet te komen".
De laatste spreker was de voorzitter
van de voorlopige raad voor de volks
huisvesting. mr. H W Bloemers. die
sprak over de oorzaken van de woning
nood en de pogingen om deze te leni
gen.
„Men gaat er thans van uit, dat het
met de bouw van 80.000 woningen per
jaar tot 1968 zal duren alvorens de
woningnood zal zijn overwonnen. Het
is echter niet uitgesloten, dat deze
nood nog langer zal duren, omdat
niet bekend is of het zeer hoge ge
middelde van 80.000 woningen per
jaar ook in de komende jaren kan
worden gehandhaafd. En al die tijd
zal dit het dichtst bevolkte land ter
wereld steeds dichter bevolkt raken,
zullen de jonge mensen de voor hun
leven meest essentiële verbintenis
willen aangaan en zullen deze ver
bintenissen gezegend worden met de
rqkste gave der natuur. Geen huis
vestingsbureaus, geen ambtenaar en
geen formulier zullen deze levens
stroom kunnen afdammen. Moge het
beroep, dat heden op ons volk wordt
gedaan, de weerklank vinden, die dat
zelfde volk zo bitter van node heeft",
aldus mr. Bloemers.
Omzichtige bereidheid tot een gesprek
met Moskou inzake raketvrije zone
(Van onze correspondent te Parys)
De permanente raad van de Noordatlantische Verdragsorganisatie (NAVO)
heeft gisteren onder leiding van secretaris-generaal Paul-Henri Spaak in Parys
langdurig de inhoud en termen overwogen van de antwoorden op de vijftien
brieven, die maarschalk Boelganin, uit naam van de Russische regering, in
december naar de Atlantische hoofdsteden heeft gestuurd.
Ofschoon ook Amerika en Frankrijk al ontwerpen voor hun antwoorden moeten
hebben opgesteld, is gisteren alleen een Engels voorstel in die richting behandeld,
waarby eveneens premier Macmillans suggestie voor een niet-aanvalsverdrag met
Moskou ter sprake zou zyn gekomen.
Westelijke brieven worden
„geharmoniseerd"
Vrijdag zal het dossier „corresponden-
tie-Boelganin" opnieuw in het Palais
Chaillot op de groene tafel verschijnen,
maar wanneer de brieven, waarvan de
inhoud dus „geharmoniseerd" zal wor
den, in zee zullen gaan, is nog niet
bekend.
Een woordvoerder van het NAVO-
secretariaat deelde ons nog mede, dat
gisteren ook het Poolse plan voor een
raket-vrije zone in Midden-Europa be
sproken is. Zoals bekend denkt ook de
voormalige Amerikaanse ambassadeur
in Moskou, George Kennan, in deze
richting. Over het algemeen scheen men
het met Spaak eens te zijn, dat de mili
taire betekenis van dit plan zonder
waarde was, terwyl de politieke kanten
gevaarlyk werden bevonden. Niettemin
waren de meeste vertegenwoordigers van
oordeel, dat het plan niet zonder meer
verworpen moest worden, vooral ook
omdat de mogelijkheid geenszins werd
uitgesloten, dat Warschau nu inderdaad
een onafhankelijker positie tussen Mos
kou en het Westen probeert in te nemen.
pochten er zich gisteren in Parijs dus
al een paar tekenen hebben voorgedaan,
die kunnen wijzen op een omzichtige
bereidheid de dialoog met Moskou vol
gens de wensen van de NAVO-conferen-
tie van vorige maand te heropenen, dan
heeft de heer Foster Dulles in Washing
ton op de hem bekende kloeke wijze ge
poogd bij voorbaat ieder optimisme de
kop in te drukken met zijn verklaring,
dat het nutteloos zou zijn momenteel op
een hoger niveau met de Russen te gaan
praten. (Zie een bericht hierover elders
in dit Blad).
Sir Edmund Hillary
is „diep geschokt"
Sir Edmund Hillary is „diep ge
schokt" door het feit, dat de gehele
wereld op de hoogte is van zijn me
ningsverschil met dr. Vivian Fuchs.
De boodschap, waarin hy Fuchs aan
raadde op de Zuidpool voorlopig te
stoppen, was nooit voor de openbaar
heid bestemd. Dat neemt echter niet
weg, dat Sir Edmund vasthoudt aan
zijn toen geuite mening.
Hillary zeide dit gisteren tijdens een
radio-uitzending voor Nieuw Zeeland
vanaf het depot var» Scott. Hy voegde
er aan toe. dat hij desnoods nog zal
willen trachten een tweede voorraad-
basis voor de expeditie van dr. Fuchs te
vestigen, maar dat het aanleggen van
dit nieuwe depot - een 150 kilometer
dichter bij de Zuidpool dan depot 700
zeker „het uiterste van onze krachten
zal vergen".
Tot dusver heeft men nog geen ant
woord ontvangen op dit aanbod van
Hillary. Mocht dr. Fuchs op het voorstel
ingaan dan kan dit depot ingericht
worden door middel van vluchten met
vliegtuigen zonder dat het nodig zou
zijn mannen over land voorraden te la
ten aanbrengen. Beaver-vliegtuigen van
Nieuw-Zeeland zouden de voorraden
over een gedeelte van de route vervoeren
en Engelse Otter-toestellen zouden dan
verder helpen de ladingen over de berg
achtige ijsstreek naar de nieuwe basis
te brengen.
(Advertentie)
tegenstander
Dulles
van topconferentie
Meany over streven van
Moskou naar wereldmacht
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken Foster Dulles heeft
voor een Congrescommissie met nadruk
verklaard, dat besprekingen op hoog
De directeui van de N.V. Steen
fabrieken v.h. Terwindt en Arntz
te Nijmegen, de heer O. Huisman,
die vijftig jaar lang de belangen
van de Nederlandse Baksteenindus
trie heeft behartigd, werd gisteren
benoemd tot Ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw. Dr. E. L.
Kramer, directeur-generaal voor de
Energievoorziening en de Indus
trialisatie van het Ministerie van
Econ. Zaken, speldt de jubilaris
(midden) de versierselen op.
WOENSDAG
VAN 1—2 UUR
(stempel 5).
niveau met de Russen op dit ogenblik
geen zin hebben.
Hy verklaarde dit voor de commis
sie van buitenlandse zaken van het Huis
van Afgevaardigden, toen hij een uit
eenzetting gaf over de internationale
toestand, zo heeft de commissievoorzit
ter, de democraat Ohara, gisteren be
kend gemaakt.
George Meany, voorzitter van de ge
combineerde twee grootste Amerikaan
se vakbonden der A F L. en C.I.O.. heeft
gisteravond in een radiotoespraak een
beroep op het Amerikaanse volk gedaan
militair, economisch, maatschappelijk
en op nóg andere gebieden sterker te
worden, om het hoofd te kunnen bie
den aan de toenemende sovjetrussische
dreiging.
Meany verklaarde, dat het onmoge
lijk is de verzekeringen der Sovjet-
Unie, dat zij uit is op een vreedzaam
samenleven met andere landen, voor
waar aan te nemen. „Mag ik er in dit
verband aan herinneren dat de Sovjet-
Unie niet-aanvalsverdragen had geslo
ten met alle landen, die zy thans be
zet houdt?", aldus Meany.
Meany legde ln zyn betoog de nadruk
op de volgende vier punten:
De Sovjet-Unie streeft naar wereld-
overheersing;
Zij is militair thans tenminste even
sterk als de Verenigde Staten;
Er heeft zich een teruggang in de
Amerikaanse economie voorgedaan, het
geen de hoop der Sovjets, om hun doel
te kunnen bereiken, aanwakkert;
De vrees der Amerikaanse bondgeno
ten voor de Sovjet-Unie is sterker dan
hun vertrouwen in het vermogen der
Verenigde Staten, om hen tegen een
eventuele Sovjetrussische aanval te
kunnen verdedigen.
Voorzichtige steun
van Neliroe?
Vandaag onderhoud
Soekarno— Macmillan
Gistermiddag heeft premier Nehroe
ten tweede male een onderhoud gehad
met Soekarno. Deze bijeenkomst stond
niet op het officiële programma van
Soekarno's bezoek aan Nieuw Delhi.
In bevoegde kringen ziet men hierin
een aanwijzing van de belangrykheid,
die moet worden toegekend aan de
besprekingen tussen beide staatslieden.
Volgens goedingelichte zegslieden
heeft premier Nehroe van India zich
tegenover Soekarno bereid verklaard
te helpen Aziatische steun te zoeken
voor Indonesië's aanspraken op West
Nieuw Guinea.
Men verklaarde echter dat Nehroe
voorzichtig was wat betreft het geven
van steun aan de handelingen van Indo
nesië, maar Soekarno kreeg te horen,
dat India zich het geschil sterk aantrekt.
Men gelooft dat de meningen tussen de
twee leiders afwijken niet zo zeer wat
betreft de fundamentele principes als
wel de methodes van benadering. Nehroe
zou een vreedzame schikking, die met
vreedzame middelen tot stand komt,
wensen.
Van gezaghebbende zijde wordt verno
men, dat president Soekarno en pre
mier Macmillan elkaar vanmiddag
zullen ontmoeten tijdens een lunch
met premier Nehroe.
Men verwacht, dat ook bij deze gele
genheid het geschil tussen Indonesië
en Nederland over Westelijk Nieuw-
Guinea informeel zal worden bespro
ken.
Westelijk succes
met kernfusie
Zowel Britse als Amerikaanse geleer
den hebben bij het onderzoek op het
gebied der kernfusie bij hoge tempera
turen aanzienlijke vorderingen gemaakt.
Vermoedelijk zal over enkele weken een
1 officiële Brits-Amerikaanse verklaring
over de vorderingen worden uitgegeven,
aldus heeft admiraal Lewis Strauss,
voorzitter van de Amerikaanse commis
sie voor atoomenergie, gisteren op een
persconferentie in Washington ver
klaard. Hy voegde hieraan toe, dat En
geland en Amerika eind vorig jaar be>
sloten hadden zo spoedig mogelijk in
het nieuwe jaar een gezamenlijke be
kendmaking over deze kwestie uit te
geven.
Strauss ontkende ten stelligste, dat de
Ver. Staten Engeland ervan weerhou
den hebben Britse vorderingen wereld
kundig te maken.
Hij achtte het mogelijk, dat de Ame
rikaanse regering voor het einde van de
maand het Congres zal vragen de wet
geving te wijzigen, zodat meer inlichtin
gen over het atoomonderzoek aan de
bondgenoten kunnen worden verstrekt.
Op de vraag of het verstandig was in
lichtingen te verstrekken, die de Euro
pese bondgenoten in staat zouden stel
len zelf atoomwapens te maken, ant
woordde Strauss, dat in de eerste plaats
inlichtingen zullen worden vrijgegeven,
die de mogelijke vijanden van de Ver.
Staten vermoedelyk toch reeds bezitten.
Voorts bestaan er inlichtingen, die de
gemeenschappelijke defensie en veilig
heid eerder zouden versterken dan scha
den. doch „dit betekent niet. dat ik er
voorstander van ben alles maar aan
iedereen te onthullen", zo voegde hy
hier nog aan toe.
Kasjmirs vroegere premier op
vrije voeten gesteld
Sjeik Abdoellah. de voormalige eerste
minister van Kasjmir, is woensdag, na
een gevangenschap van byna vier en een
half jaar, op vrye voeten gesteld. De
52-jarige sjeik is in augustus 1953 door
de huidige premier. Ghoelam Moham
med. afgezet en gearresteerd Tegen
sjeik Abdoellah waren geen beschuldi
gingen ingebracht. Wel was zyn bewind
beschuldigd van wanbestuur In de In
diase pers is gezegd, dat Abdoellah eer
der aan onafhankeiykheid voor Kasjmir
dacht dan aan aansluiting van het ge
bied by India of Pakistan.
Volgens in Srinagar ontvangen be
richten zou sjeik Abdoellah na zyn vry-
lating zijn intrek hebben genomen in
een rusthuis van de reeerine Twee an
dere politieke gevangenen. Soefi Mo
hammed Akbar en Chwaja Ali Sjah, zyn
eveneens vrygelaten.
H.M. de Koningin probeert een
van de instrumenten van de Suri
naamse „Golden Rock Steelband''
tijdens een demonstratie, welke
gisterochtend te Soestdijk werd ge
geven.
Opnieuw radiowedstrijd
met liefdadig doel
„Wie opent de kluis?"
Het is ditmaal de AVRO, die de luis
teraars een wedstryd gaat voorzetten
met top-, hoofd- en andere prijzen, be
schikbaar gesteld door het bedryfsle-
ven. De baten komen ten goede aan drie
charitatieve instellingen: Het Koningin
Wilhelminafonds voor de kankerbestry-
ding, het Nationaal Rheumafonds en
het Prinses Beatrix Poliofonds ter be-
stryding van kinderverlamming.
„Wie opent de kluis" is de titel van
deze wedstrijd, die op 3C januari a.s. be
gint en die een wat ingewikkelde vorm
heeft van hersengymnastiek-cijfercom
binatie. waarover het publiek uitvoerig
zal worden ingelicht ner „kluisblad", dat
binnenkort hüis-aan-huis zal worden
bezorgd.
Hoofdagent als dief?
Wilde koplamp van fiets halen
(Speciale berichtgeving)
De Rotterdamse politie heeft een
hoofdagent van het eigen korps ge
arresteerd. D' man is dinsdagmiddag op
de Mathenesserweg betrapt bij het stelen
van een koplamp van een onbeheerd
staande fiets. Toen hy dit deed, was hy
in burger.
Burgers hebben de hoofdagent, die
reeds geruime tyd deel uitmaakt van het
Rotterdamse politiekorps, aangewezen.
Hangende het onderzoek is hy geschorst.
Fransman verbetert
de transistor
De Franse PTT heeft bekendgemaakt,
dat er in haar laboratorium een radio
lamp ter grootte van een lucifer is ge
construeerd, di een belangryke verbe
tering ten aanzien van de in de V.S. uit
gevonden transistor betekent. Terwijl
het Amerikaanse apparaat alleen bruik
baar is voor lage frequenties en geen nut
heeff voor geleide projectielen, televisie
en andere telecommunicates, kan de
Franse vinding, „Tecnetron" genaamd,
worden gebruikt voor frequenties tot
duizend megahertz.
De „Tecnetron" is geperfectioneerd
door de 53-jarige. uit Polen afkomstige
Stanislas Teszner. De Franse staats
secretaris voor de PTT verklaarde, dat
„Frankryk nu geen minderwaardig
heidscomplex op het gebied van de
elektronica behoeft te hebben"..
Toestand in Venezuela is nog
niet stabiel
Politieke waarnemers te Washington
zyn van mening, dat de toestand in Ve
nezuela nog verre van gestabiliseerd is,
ook al werd de opstand van 31 decem
ber j.l. snel onderdrukt. Zy menen dat
de revolutie ernstiger was en vermoe
delijk verder strekkende gevolgen zal
hebben dan men aanvankelijk dacht
De officiële berichten uit Venezuela
zyn schaars Zy wekken echter de in
druk dat er een zeker gevoel van on
behagen in het land heerst. Voorts
wordt in persberichten gemeld, dat er
onder de r.-k. geestelijkheid verzet
tegen dictator generaal Perez Jiminez
zou bestaan Verscheidene priesters
zouden reeds gearresteerd zijn.
In kringen te Washington die be
langstelling hebben voor de gang van
zaken in Venezuela meent men dat de
houding van de r -k kerk en de reactie
hierop van de regering-Jiminez voor de
toekomst van Venezuela van beslissen
de betekenis zullen zyn Men wijst er
in deze kringen op. dat aan de val van
de voormalige Argentijnse dictator Pe-
ron en aan die van Rojas Pinilla de
geween president van Col imbia. even
eens een conflict tussen regering en
r.-k. kerk vooraf ging.