Conferentie van Klein Europa in
Parijs met half succes geëindigd
WEERBERICHT
Touwtrekken om hoofdstad zonder resultaat -
Van één Benelux-politiek was geen spra ke
Luxemburg hield taai vast
Manoppo verklaart Noord-Celebes
tot afzonderlijke provincie
GRATIS koopuur
GOEM4AT
Handgranaat explodeerde voor
Rivoli-bioscoop in Djakarta
96ste jaargang
WOENSDAG S JANUARI 1958
No. 29335
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J. W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltte Sülgel l' Lelden Giro no 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f.7.50 per kwartaal: f.2.55 per maand: t 0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze Parijse correspondent)
Na twee dagen en een nacht touwtrekken om de toekomstige hoofdstad van
Europa zyn de zes regeringsvertegenwoordigers van Frankrijk, West-Duitsland,
Italië en de Benelux gisteravond in Parys uiteengegaan zonder dat een hunner
zich winnaar mocht noemen. Helaas kan echter evenmin worden gezegd, dat de
zes ministers hun nationale belangen hebben weten te offeren op het altaar van
Europa! Zoals men weet, was de heer Bech, die sedert veertig jaar in Luxemburg,
een staat van ongeveer 300.000 zielen, regen en mooi weer maakt, niet bereid de
Europese Gemeenschap voor kolen en staal (KSG) met haar achthonderd amb
tenaren te laten vallen, een weigering waardoor de vestiging van alle Europese
organen in één stad automatisch eveneens onmogelijk werd gemaakt. Niettemin
was het in 1952, toen het probleem van Europa's hoofdstad ook al werd gesteld,
de uitgesproken bedoeling geweest dat de KSG slechts tijdelijk in Luxemburg zou
worden ondergebracht. De Luxemburgse premier Bech heeft zijn standpunt tot
het laatste moment als een tyger verdedigd. Tenslotte heeft hij zich echter wel
bereid verklaard gedurende zes maanden de aanbiedingen in overweging te nemen,
die hem zouden kunnen worden gedaan om zijn land schadeloos te stellen voor
een eventueel verlies van de KSG-zetel, maar zijn collega's maken zich geen
illusies over de prijs, waarvoor monsieur Bech zijn huid zal willen verkopen.
Dr. Mansholt slechts tot
vice-voorzitter gekozen
Bij deze distributie van posten zijn
wü, die oud-minister Mansholt als kan
didaat voor de Euromarkt hadden voor-
Staatssecretaris Van der Beugel, die
ons land in Parijs wegens ongesteldheid
van minister Luns vertegenwoordigd
heeft, meende- de positie van de heer
Bech te mogen vergelijken met het ver
zet dat de burgemeester van Eindhoven
zou bieden, indien de Philipsbedrijven
hem dreigden te ontglippen. Het beeld
gaat zeker niet helemaal op, maar de
belangen zijn aan beide kanten mis
schien wel te vergelijken. Tengevolge
van bovenomschreven positie der Luxem
burgse regering welke in gematigde
termen, wel door België doch niet door
Nederland gesteund werd van een ge
meenschappelijke Benelux-politiek is in
Parijs dan ook geen sprake geweest!
komen de beide andere gemeenschappen,
Euratom en Euromarkt, die officieel in
functie zijn getreden, nu dus nog min
stens zes maanden in de lucht te han
gen. Men weet zelfs nog niet waar de
Europese commissies gedurende die tijd
zullen zetelen. Dat punt zou door de
resp. voorzitters moeten worden beslist,
waarbij zij de keus hebben tussen Brus
sel-Val Duchesse en Luxemburg.
Amerikaanse staten hadden
acht jaar nodig
België en Luxemburg hebben tijdens
deze conferentie, ofschoon ogenschijnlijk
rivalen, niettemin steeds onder één
hoedje gespeeld. Beide landen hopen een
stuk van de Europese koek blyvend
machtig te kunnen worden en spanden
zich daarom nu al in op voorhand de
concurrentie van Straatsburg en vooral
later eventueel van Parijs het hoofd te
kunnen bieden. De voornaamste kampen
werden in Parijs nu dan ook in het bij
zonder gescheiden door een front waar
bij België en Luxemburg zich tegenover
de vier andere landen met inbegrip dus
van Nederland bevonden. Door dat front
is de aanwijzing van een Europese hoofd
stad als gezegd onmogelijk gebleken.
Men troostte zich gisteren hier echter
met de gedachte, dat de Amerikaanse
staten indertijd acht jaren hebben nodig
gehad om een gemeenschappelijke zetel
als administratief en politiek centrum
te vinden, alvorens het toenmalige dorpje
Washington voor die functie te bestem
men!!!
De ministers zijn het daarentegen wel
eens kunnen worden over de verdeling
van de verschillende posten, een puzzel,
waarover zij de excellente hoofden uren
lang moesten pijnigen. Het vraagstuk
was inderdaad niet alleen de verschil
lende nationaliteiten ieder hun rechtma
tig erfdeel te gunnen, doch bovendien
daarbij een zeker politiek evenwicht in
acht te nemen. Tenslotte heeft men die
moeilijkheden op menen te kunnen los
sen door de Franse spoorwegdirecteur
Louis Armand, die voor deze gelegenheid
het liberale etiket werd opgeplakt, tot
president van Euratom te maken, terwijl
de r.-k. Duitse staatssecretaris Hallstein
aan het hoofd van de Euromarkt werd
geplaatst en de Belgische socialistische
vakbondsleider Paul Finet bij de KSG
de Fransman René Mayer zal opvolgen.
De Italiaanse minister Campilli werd tot
voorzitter der Europese Investerings
bank benoemd.
Advertentie
gedragen, er wat zuinig afgekomen, te
meer waar van onze kant geen andere
verlangens voor een zetel waren inge
diend. De heer Van der Beugel ver
klaarde ons na afloop van de conferen
tie evenwel, dat de heer Mansholt in de
politieke legkaart niet te plaatsen was
als president. Wel is hij tot vice-voorzit
ter van de Euromarkt gekozen, tezamen
met de Franse ex-secretaris-generaal
van de OEES, Robert Marjolin. De heer
Spierenburg werd tot vice-president van
de Europese Kolen- en Staalgemeen
schap (KSG) gepromoveerd en mr.
Stassen is tot lid benoemd van de Euro
pese commissie. Bovendien zal een Ne
derlander als eerste voorzitter worden
aangesteld van het Hof van Justitie,
waarvan de zetel dus ook nog onbekend
blijft.
Al deze posten zullen voor tweejarige
perioden bij toerbeurt wor'den vervuld,
zodat teleurgestelde kandidaten alle
hoop voor de toekomst nog niet behoe
ven te laten varen.
Van een eclatante overwinning der
Europese gedachte kan, alles bijeen, bij
deze potverdeling van functies en zetels
dus bepaald niet worden gewaagd. Het
beginsel van een Europese hoofdstad is
in het slotcommuniqué niettemin wel
vastgelegd en voor 1 juni a.s. zullen de
zes ministers weer bijeen komen om
nogmaals te pogen dit beginsel in daden
om te zetten. Doch voorlopig is hier de
afstand tussen woord en daad voor de
landen van Klein-Europa toch nog te
groot gebleken.
Meldingsplicht
te Djakarta
Voor eigenaars Ned. bod'ijven
De eigenaars van Nederlandse be
drijven te Djakarta hebben, voorzover
hun zaken nog niet zijn overgenomen
door de regering, bevel gekregen zich
binnen 10 dagen te melden bij het
plaatselijke militaire commando, aldus
werd gisteren bekend gemaakt. In de
bekendmaking wordt gezegd, dat re
gistratie nodig is voor een verdere re
geling van de status dezer bedrijven.
Tot nu toe ziin te Djakarta 49 Ne
derlandse bedrijven officieel overge
nomen door het plaatselijke militaire
commando ten behoeve van de rege
ring, sedert op 1 december van het
vorige jaar in Indonesië maatregelen
tegen de Nederlanders een aanvang
namen.
(Advertentie)
Alle banden met Makassar zijn verbroken
Manoppo, die zich zelf heeft uitgeroepen tot gouverneur van de provincie Noord-
Celebes heeft bekend gemaakt, dat de instelling van een afzonderlijke provincie
Noord-Celebes thans werkelijkheid is geworden. Volgens een uitzending van het
radiostation te Menado heeft Manoppo de districtshoofden formeel „geïnstalleerd"
als hoofden van de provinciale afdelingen. Hy verklaarde dat een provincie zonder
haar eigen provinciale afdelingen slechts een „lege" provincie is. Manoppo her
innerde er aan, dat hij in de laatste maanden verscheidene keren naar Djakarta
is gevlogen, om met de centrale regering overleg te plegen over de» instelling van
een afzonderlijke provincie Noord-Celebes.
thans te Menado bevindt negen maan
den geleden in verzet kwam tegen de
centrale regering.
Majoor Najoan, die bij de plechtigheid
optrad als vertegenwoordiger van de
militaire gouverneur van Noord- en
Midden-Celebes, bevestigde, dat de cen
trale regering de provincie Noord-Cele
bes nog niet heeft erkend. Doch er is
zeide hij voor Djakarta geen reden
om deze erkenning te weigeren.
De provincie Noord-Celebes, met
Menado als hoofdstad, heeft voorts
alle bestuurlijke en financiële banden
met Makassar, de hoofdstad van de
provincie 'Celebes, per 1 januari j.I.
verbroken.
Met betrekking tot de financiële
aangelegenheden zeide majoor Najoan:
„Hierover behoeft niemand zich zor
gen te maken, we zullen worden over
stroomd met geld".
Noord-Celebes drijft een ruilhandel
van kopra tegen goederen met Singa
pore, Malakka, en, naar verluidt, met de
Philippijnen, sedert de voormalige mili
taire commandant van Oost-Indonesië,
overste Ventje Soemoeal die zich
De luchtverbinding tussen Makassar
en Menado, de „hoofdstad van de pro
vincie Noord-Celebes", zoals dit gebied
thans door de plaatselyke leiders wordt
genoemd, werd enkele dagen geleden
verbroken. De dienst van de Garoeda
tussen Balikpapan, op Borneo, en Me
nado werd zondag en maandag niet
onderhouden. Volgens de plaatselijke
agent van de Garoeda gingen de
vluchten „om bepaalde redenen" niet
door.
Volgens uit Noord-Celebes ontvangen
berichten, zou Manoppo, vandaag zijn
eerste dienstconferentie houden met de
hoofden van de verschillende departe
menten in Menado. Volgens deze berich
ten zouden deze hoofden worden benoemd
als „hoofden van provinciale departe
menten".
De Franse schrijfster Frangoise I rende z-vous manqué" in Monte
wordt tijdens de receptie na Carlo gelukgewenst door de schrij-
de première van haar ballet „Au i ver Jean Cocteau.
DINSDAG
voor Leiden en Rijnsburg
VAN 10—10.30 UUR
(stempel 3)
EN VAN 3—3.30 UUR
(stempel E).
Voor Katwijk en Noordwyk
VAN 10—10.30 UUR
(stempel 3).
►.de
Onderhoud
NehroeSoekarno
President Soekarno heeft onmiddellijk
na zyn aankomst in Nieuw Delhi, een
onderhoud gehad met premier Nehroe.
Naar verluidt bracht de Indonesische
president Nehroe op de hoogte van
jongste ontwikkelingen in het geschil
van Indonesië met Nederland.
Hillary zal Fuclis
toch lielpen
Sir Edmund Hillary heeft op de basis
van Scott verklaard dat, indien dr. Vi
vian Fuchs zijn tocht dwars over het
Zuidpoolgebied wil voortzetten, „het
onze taak is te bewerkstelligen, dat hij
dit zo snel en veilig mogelijk doet".
Hillary en zijn medewerker Murray
Ellis zullen Fuchs' expeditie in bevoor
radingsbasis 700 ongeveer 480 kilo
meter van de Zuidpool ontmoeten en
zij zullen haar van hieruit naar de basis
van Scott vergezellen.
Op de basis van Scott worden thans
onverwijld voorbereidingen getroffen om
nieuwe, voor de expeditie-Fuchs be
stemde voorraden naar bevoorradings
basis 700 over te brengen.
Het hoofd van het Noord-handels
bureau in Makassar, resident Boerna-
noeddin, die is toegevoegd aan het
bureau van de militaire gouverneur van
Zuid-Celebes, verklaarde nog, dat de
laatste tijd slechts 5000 ton kopra uit
Menado wai-en ontvangen tot aan de
dag, waarop Noord-Celebes de admini
stratieve banden met Makassar verbrak.
Ook gaf hij te kennen, dat de kopra-
fabriek in Noord-Celebes moeilijkheden
ondervindt, als gevolg van de vertraging
in de aanvoer van pakpapier uit Dja
karta.
SOLEX bromfi
H. Walenkamp
Veel wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vanavond nog enkele opklaringen, ove
rigens zwaarbewolkt met tijdelijk regen,
in het oosten van het land voorafge
gaan door sneeuw. Tot krachtig of
stormachtig toenemende wind, aanvan
kelijk zuidelijk, later westelijk.
Vannacht temperatuur om het vriespunt
morgen in de loop van de dag stijging
van temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
9 JANUARI
Zon op: 8.46 uur; onder: 16.48 uur.
Maan op: 22.05 uur; onder: 10.17 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.34 en
17.51 uur.
Laagwater te 1.24 en 13.45 uur.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's.
De stoomlocomotief is voorgoed
van het Nederlandse spoorwegnet
verdwenen. Hijgend en steunend
was het gistermiddag no. 3737die
de allerlaatste rit maakte. Zij trok i
een extra trein met genodigden van
Geldermalsen naar het Spoorweg
museum in Utrecht. Oorspronkelijk
lag het in de bedoeling de rit van
uit s-Hertoqenbosch te maken
maar door de schade, welke ont
staan was door de ontsporing op de
lijn Geldermalsen-Zaltbommel, was
dat niet mogelijk. Nu moest de
meester van deze stoomloc, de ma
chinist H. Avan Hoog uit Roosen
daal. zijn machine in Geldermalsen
op gang brengen. Hij stond niet al
leen achter de rossige vuurmond.
Hij had hoog gezelschap. De presi
dent en de oud-president van de
Nederlandse Spoorwegen, dr. ir. F.
Q. den Hollander en dr. ir. W.
Hupkes stonden bij de machinist en
zijn leerling cm op de plaat deze
laatste rit mee te maken. Na aan
komst in het museum in het voor
malige Maliebaanstation te Utrecht
werd deze laatste stoomlocomotief
overgedragen aan de directeur van
het museum, dr. F. F. de Brugn.
Op de foto ziet men deze laatste
stoomtrein voor het vertrek in het
station van Geldermalsen naast een
moderne dieselelektrische trein, wel
ke met zijn soortgenoten de stoom
locs naar het museum hebben ver
drongen.
Dertien gewonden en tien arrestaties?
Gisteravond werden in een der drukste wijken van Djakarta 13 personen ge
wond door het ontploffen van een handgranaat. Dit gebeurde voor het Rivoli-
bioscooptheater aan Kramat, enkele minuten voor afloop van de filmvoorstelling.
Onmiddellijk na de ontploffing werd Kramat onder zware militaire bewaking
gesteld, terwyl alle daarheen leidende straten voor het verkeer werden afgesloten.
Veiligheidstroepen, onder leiding van de chef-staf van het plaatselijk militair
commando van Djakarta, majoor Marsoedi, stelden onmiddellijk ter plaatse een
onderzoek in. Er zouden tien arrestaties verricht zijn.
Het Rivoli-theater ligt in de wijk
Senen, een van de grootste marktcentra
van Djakarta. De 13 slachtoffers waren
voornamelijk straatventers of mensen,
die op de tram stonden te wachten.
Allen werden naar het ziekenhuis over
gebracht, doch twaalf van de dertien
konden later weer huiswaarts keren.
Al spoedig na het begin van het on
derzoek werd de veiligheidspen van de
ontplofte granaat gevonden. Desgevraagd
kon majoor Marsoedi nog niet verklaren,
of de aanslag verband hield met de
aanslagen met handgranaten, die enkele
maanden geleden in Djakarta hebben
plaats gehad.
Ooggetuigen vertelden, dat de gra
naat werd geworpen toen het publiek
zich voor de laatste voorstelling van
de Indonesische film „Djandjikoe"
Schattingen omtrent de
Russische strijdmacht
Westelijke militaire deskundigen schat
ten de sterkte van de Russische strijd
krachten na uitvoering van de aange
kondigde demobilisatie van 300.000 man
op 3.650-000 man, waaraan men een
400 000 leden van de veiligheidstroepen
moet toevoegen. In december j.I. schatte
men dat het leger 2.500.000 man sterk
was, de luchttroepen 650.000 man en de
marine 800.000 man.
Het leger zou 175 divisies tellen, waar
van 110 infanterie- en 65 pantserdivi
sies; 133 divisies zouden westelijk van
de Oeral gestationeerd zijn, waarvan
een zestigtal in de volksdemocratieën.
De luchtmacht beschikte over 30.000
gevechtsvliegtuigen en 20.000 transport
toestellen. De ramingen voor de vervaar
diging van straalvliegtuigen lopen op
tot 6 000 toestellen per jaar. De marine
zou bestaan uit 30 kruisers, 120 onder
zeeboot! agers, 800 begeleidingsvaartui
gen en een 500 onderzeeërs. De vloot be
schikt over 4000 vliegtuigen. Onder be
vel van maarschalk Konjef stonden dan
nog 80 divisies met ruim een mil
joen man van de landen van het Ver
drag van Warschau.
In Japan schat men de sterkte van
het Chinese leger op drie miljoen man.
In noodgevallen zou de Sovjet-Unie
binnen een maand 400 divisies op de
been kunnen brengen.
Albanië dwong Amerikaans
vliegtuig tot landen
Een Amerikaans straalvliegtuig T-33
een opleidingstoestel van het type Lock
heed Shooting Star, is boven Albanees
gebied tot landen gedwongen, aldus een
in West-Duitsland opgevangen bericht
van een station, dat zich Radio-Tirana
noemt. Het incident gebeurde in de
streek van Berat, ongeveer vijftig km.
van de kust. Als naam van de piloot
werd Howard Keran opgegeven.
In Washington deelde de Amerikaan
se luchtmacht mee, dat een straalvlieg
tuig, dat sedert 23 december in Europa
wordt vermist, het tot landen gedwon
gen toestel zou kunnen zijn. Het ver
dween tijdens een vlucht van Frankrijk
naar Napels. De piloot, majoor Howard
Curran, werd officieel als vermist op
gegeven.
De vorige week werd een Britse Sky-
master met zes bemanningsleden boven
Albanees grondgebied tot landen ge
dwongen. Het toestel en de bemanning
konden een paar dagen later weer ver
trekken.
voor het theater in een ry had opge
steld.
Met stalen helmen en geweren uit
geruste troepen patrouilleerden na de
aanslag door de straten van de be
trokken wyk. In de andere delen van
de 3 miljoen zielen tellende stad was
niets bijzonders te bespeuren. Feitelijk
merkten alleen de mensen, die toeval
lig in de buurt waren, dat er iets aan
de hand was geweest.
Prinses Margriet terug
Prinses Margriet is gisteren uit Lech
in Oostenrijk, waar zij haar vakantie
heeft doorgebracht, naar Nederland
teruggekeerd. Prinses Irene zal nog tot
11 januari blijven. Hoewel er in de Oos
tenrijkse Alpen gisteren een hevige wind
stond, hebben Prinses Irene en de vrien
dinnen, die haar vergezellen, toch haar
dagelijkse skiles genomen.
Zware berging van de Crozon
De „Zeeland" beschadigd
Gistermiddag is in IJmuiden de sleep
boot „Zeeland" met een triomferende,
doch dodelijk vermoeide bemanning te
ruggekomen met op sleeptouw de Fran
se vrachtvaarder van 4500 ton „Crozon"
die op de Noordzee in moeilijkheden was
geraakt. De „prijs" .die de sleper van
Wijsmüller hiervoor heeft moeten beta
len was niet gering, want bij een van de
drie keren waarop de verbinding tus
sen de sleper en zijn prooi tot stand
werd gebracht heeft een zware ..klap"
water de sleepboot met zo'n kracht te
gen de scherpe steven van de „Crozon"
gesmeten, dat de neus van de Fransman
zich diep in het achterschip van de
sleepboot boorde.
Daarbij werd de „Zeeland" zwaar be
schadigd. Een van de oliebunkers liep
leeg doch er ontstond gelukkig geen lek
kage. Het is een zware berging ge
weest, want nadat men gistermorgen om
tien uur voor de eerste maal contact had
op het ogenblik dat de Franse vracht
vaarder nog maar 3 Va mijl uit de kust
was en het torentje van het Bio-Vakan-
tieoörd in Bergen vlak naast de deur
leek - er stond nog maar 5V2 vaam wa
ter onder het schip, dat al over het
wand schuurde - is de tros als een
draadje garen gebroken. Hierbij kreeg
de ..Zeeland'' ook al een paar zware gol
ven over, waardoor er aan dek een niet
geringe ravage is aangericht. Net wilde
de sleper ten tweede male het schip
benaderen, toen een zware grondzee
hem achteruit drukte tegen de boeg van
de ..Crozon". Men heeft ondanks deze
aanvaring toch een tros overgekregen
die echter brak. De derde maal is het
gelukt. De sleper gaat in het dok, de
„Crozon" is aan de Kanaaldijk afge
meerd.
Grcningens oudste
inwoonster overleden
(Speciale berichtgeving)
De oudste inwoonster van Groningen,
mevrouw J. T. Walstra Deuling, is gis
teren op 103-jarige leeftijd overleden.
Mevrouw Walstra heeft tot het eind van
haar leven een vrij goede gezondheid
gehad; haar overlijden kwam vrij plot
seling. Zij woonde 75 jaar in de Visser
straat, waar zy sinds enkele jaren voor
de oorlog, toen haar man overleed, door
haar dochters werd verzorgd.