Nasoetion spoort tot verhoogde
nationale waakzaamheid aan
ZUIDAFRIKAANS PROTEAS
WAS BIJ LMHC
In Djakarta
Nederlandse
staan
huizen
de meeste
thans leeg
Duitsers voelen
het
met voor
„aanpappen" met Indonesië
Nieuwe stap op de
de internationale
weg naar
anarchie
MAANDAG 16 DECEMBER 1957
Competitie KNSB
LSG kwam met grote zege uit
Den Haag terug
Philidor gaat derde overwinning boeken
(Van onze schaakmedewerker)
Het Leidse Schaakgenootschap maakt een uitstekende kans om weer
in de eerste klasse terug te keren, want de reis naar de Residentie
leverde tegen de H. Chr. S.V. 2 een overtuigende 37 overwinning op.
Slechts één partij ging verloren en aangezien koploper VIOS een ver
rassende nederlaag tegen D.D. 2 leed, namen onze stadgenoten de
leiding in deze afdeling.
Al spoedig namen de LSG-ers een 0—3
voorsprong door overwinningen van dr.
Groeneveld, Modderman en Demmendal.
Dr. Groeneveld veroverde in een f4-
opening de zwarte dame. Modderman
kon door een kansrijk kwaliteitsoffer
matdreigingen creëren, terwijl Dem-
mendal in het oude Koningsgambiet een
gewonnen torenspel op overtuigende
wijze in zijn voordeel besliste. Er waren
toen pas 3 uren verstreken!
Dr. Van Arkel offerde een toren in de
Konings-Indische verdediging voor enige
pionnen, die blijkbaar zo agressief vier
den. dat de witspeler het raadzaam
achtte, remise te forceren door eeuwig
schaak. Toen J. van Steenis in een ge
drongen stelling geleidelijk aan in het
nadeel kwam en de vlag moest strijken,
was de stand 1%3%, weliswaar in het
voordeel van het LSG. doch er kon nog
van alles gebeuren. Eerst na de zege van
Weiland nam men aan. dat de winst
naar Leiden zou gaan. Het werd na
bijna 5 uur spelen 1 5% door een
goede zege van de eerste bordspeler M.
van Steenis, die na enige sublieme of
fers. de geroutineerde L. de Bondt over
speelde. De remises van Th. v- d. Oord
jr.. W. H- v .d- Nat en prof. dr. W. v. d.
V/oude waren slechts een formaliteit om
de eindstand overtuigender te maken.
Door deze winst wordt het LSG als
een der voornaamste pretendenten
voor het kampioenschap beschouwd.
Zonder ons aan overdrijving schuldig
te maken, durven wy np reeds te voor
spellen, dat onze stadgenoten de lei- j
ding wel niet meer zullen afstaan, ook
al moeten zij nog VIOS, De Pion en
D-D. 3 bekampen. Of zal Philidor voor
een verrassing zorgen
De gedetailleerde uitslag luidt:
H.Chr.S.V. II—L.S.G.: L. de Bondt-
M. v. Steenis 0—1. mr. C. G. Klapwijk
—Th. v. d. Oord Jr. drs. D. Hoe
genprof. dr- W. v. d. Woude T.
Cnossen—H. Th. Weiland 0—1. K. de
Roo—W. G. Demmendal 0—1, dr- R. J.
Escher—W. H. v. d- Nat H. M.
Spijkerman—A. E. J. Modderman 0—1,
A. ten Kate—J. v. Steenis 1—0, J. G.
Druyber—dr. W. L. Groeneveld 0—1, C.
W. F. A. Broekhuizen—dr. P. C. van
Arkel Totaal: 3—7.
DE PION—PHILIDOR
Philidor toog zaterdag en zondag
naar Rotterdam om het lang niet
zwakke De Pion te bestryden. Zater
dag gingen zes spelers vol goede moed
achter het bord zitten, de overige vier
waren wegens werkzaamheden genood
zaakt op zondag te spelen. De eerste
zes kwamen naar de Sleutelstad terug
met oen voorlopige 23 voorsprong,
waarby één partij werd afgebroken, die
op zijn minst remise is en in enkele
gevallen winstkansen biedt. De andere
vier hielden de balans in evenwicht
door broederlijk de eer (22) te
delen. Met deze 51 voorsprong en
één afgebroken partij zal Philidor zijn
derde overwinning behalen en samen
met LSG de kop van de ranglijst be
zetten!
Door spoedige overwinningen van Et-
mans en Jerry Bey nam Philidor een
0—2 voorsprong. Ketting die een prach
tige stand had bereikt, moest met re
mise genoegen nemen. Schuss kreeg kort
na de opening een geweldige aanvalsstel-
ling, maar zette toen blijkbaar niet op
zijn sterkst voort, want de situatie ver
anderde dusdanig, dat men bij het af
breken geen tastbaar voordeel kon aan
wijzen. De na-analyse liet echter zien,
dat er wel degelijk winstmogelijkheden
zijn.
In deze afdeling vielen nog de vol
gende beslissingen: VIOSDD II 4%--
5% en DD in—Wilhelm Steinitz 6—4.
De gedetailleerde uislag luidt:
De PionPhilidor: J. Mahutte--E.
Ketting G. Mahutte—D. v. Gelder
0—1, W. Markenstein—A. Barkema 1—0,
D. Verschoor—W. F. Schuss afgebr.; M.
Lugtenburg—Jerry Bey 0—1, J. H. Geu-
vers—M D. Etmans 0—1, J. Poolman—
P. J. Preenen 0—1, 9. Hoogwerf—A.
Geyer A. VesterW. F. Wakka
1—0, A. Wielinga—C. Pels 10. Totaal:
45 (voorlopig).
Zoals de stand laat zien, doen de
Leidse clubs het uitstekend. LSG moet
nog spelen tegen De Pion. VIOS en DD 3
Philidor tegen Wilhelm Steinitz, DD3 en
de H-Chr. S.V. 2- In onderstaande stand
hebben wij de wedstrijd De Pion—Phili
dor op 4%5% gerekend.
gesp. gew. gel. verl. p. br.pnt.
LSG
4
3
0
1
6
24%-
Philidor
4
3
0
1
6
19%
VIOS
4
2
1
1
5
23
De Pion
4
2
0
2
4
19%
DD II
4
2
0
2
4
19%
H.Chr.SV 2 4
1
1
2
3
18
DD III
4
1
0
3
2
18
W. Steinitz 4
1
0
3
2
18
Sportsplinters
Naar wij vernemen wordt het Ne
derlands kampioenschap wielrennen op
de weg voor profs in 1958 in twee races
gesplitst: één in Valkenburg op het Cau-
berg-circuit (20 april), en één in Zand-
voort op de autoracebaan (10 augustus).
Een en ander heeft de bedoeling, noch
de specifieke klimmers noch de vlakke
weg-coureurs eenzijdig te bevoordelen.
Tijdens een internationale zwem
wedstrijd te Brussel heeft onze landge
noot Theo Hoogveld de 200 meter vrije
slag voor heren gewonnen in 2 min. 18,7
sec. Op de tweede plaats eindigde de
Zuid-Slaviër Volcansek in 2 min. 20,3
sec.
Als president van de Franse Wie
lerbond is gekozen de heer Louis Doreau.
De vacature was ontstaan door het over
lijden van de heer Achille Joinard, die
tevens president van de U.C.I. was.
In de vergadering van de bonds
raad van de K.N.L.T.B. is met algemene
stemmen het bestuursvoorstel, om de
heer mr. C. H. Muntz (Rotterdam) kan
didaat te stellen voor het voorzitterschap
van de Tennisbond, aangenomen. De
verkiezing van een voorzitter zal plaats
vinden in de jaarvergadering van 15
maart. De heer mr. H. Wilton treedt in
die vergadering af.
In „Amicitia" in Den Haag is zon
dagmiddag een wedstrijd in het gewicht
heffen gehouden tussen de nationale
ploegen van Nederland en van Frank
rijk. De Fransen wonnen met 43.
De samengestelde ruiterweds'trijd
om de Amersfoortse zilveren wisselkei,
is gewonnen door L. van der Slikke uit
Nieuw- en Sint-Joosland (Zeeland) met
het paard „Etcetera". Hij behaalde 317%
pnt en won daarmee de trofee voor de
tweede maal. F. Albers Pis'torius uit Beek
bij Nijmegen, die met „Ajax" uitkwam,
eindigde met een gering puntenverschil
op de tweede plaats. Hij behaalde een
totaal van 316 punten.
Roger Riviere, de houder van het
werelduurrecord, heeft zondag op de Pa-
rijse winterbaan in een omnium ge
triomfeerd over Jacques Anquetil en
Fausto Coppi.
Seinpost-toernooi
De vijfde ronde van het Seinpost-
toernooi leverde een bijzondere verras
sing op. In een Hollandse verdediging
ondernam de jeugdige J. Turk uit
Noordwjjk een gevaarlijke aanval op
de damevleugel, wat \V. G. Demmen
dal noodzaakte een tegenoffensief op
de koningsvleugel te ondernemen. Na
zeer ingewikkeld spel sloeg de Noord-
wjjker het eerst toe en behaalde een
indrukwekkende zege.
W. F. Schuss speelde eveneens zeer
sterk, won in het middenspel een toren
tegen twee pionnen en drong de witte
vesting binnen. L. W. Turk wachtte de
bui niet af en gaf de hopeloze strijd op.
Het is Jerry Bey niet gelukt zyn eerste
zege binnen te halen. Zijn tegenstander,
J. Verduyn, behandelde de Siciliaan op
een zeer spitsvondige manier, won twee
pionnen en kreeg een dreigende mat-
aanval. Door tijdnood kon Verduyn ech
ter niet zijn voordeel in directe winst
omzetten, verloor een pion en staat bij
het afbreken nog wel beter, maar Bey
beschikt over enige gevaarlijke tegen-
dreigingen.
De uitgestelde partijen van M. D. Et-
mans zullen in de loop van de volgende
week worden ingehaald. De stand na de
vijfde ronde luidt:
1. J. Turk 4 pnt.; 2. en 3. W. G. Dem
mendal en W. F. Schuss 3 pnt.; 4. L. W.
Turk 2 pnt.; 5. J. Verduyn 1% pnt. en
1 afgebr.; 6. M. D. Etmans 1% pnt. en
3 uitgestelde partijen; 7. Jerry Bey 1 pnt.
uit 3 en 1 afgebr.; 8. G. Marijt 0 pnt.
WIELRENNEN
Swift De uitslag van de eerste rit
van de cycle-crosscompetitie luidt: A-
en B-klasse 15 km. in 41.14: 1. J. v.
Wetten; 2. L. Sikking; 3. Th. de Vroo-
men; 4. A. v .d. Kaaij; 5. J. Riethoven.
C- en D-klasse: 10 km. in 28 37, 1. R.
Riethoven; 2. B. Zoet; 3. H. Grimbergen;
4. N. Kooien; 5. K. Kasteel.
Vrijdagavond (19-30 uur) wordt de
tweede rit van de hometrain-competite
gereden in de kantine van het Sport
park Roomburg.
HENGELSPORT
De Gulden Voorn hield haar kam
pioenswedstrijd 1957 in de Ringvaart te
Aalsmeer. Het was koud en winderig
weer en de vangst viel hard tegen- De
uitslag: 1. C. v .d. Zwan, kampioen 1957
tevens gr. voorn 5de wedstrijd; 2.Ter
Dam gr. blei; 3. M. P. Hoogkamer; 4. G.
Springer; 5. M. v .d. Zwan; 6. G. Har-
land; 7. F. Velthuizen; 8. N. Nachtegaal;
9. Joh. Azier; 10. C. v. Duin. Kampioen
over 1957 zijn: 1. C. v. d. Zwan. aantal
grammen, 1355 in totaal; 2- M. v -d.
Zwan, gr. blei 37 mc. 3. F. Velthuisen
gr. voorn 29% cm.
Vervoerskosten
uit Indonesië
In een conferentie met officieren
van zijn staf te Djakarta heeft de
chef-staf van het Indonesische leger,
generaal-majoor Nasoetion vandaag
een uiteenzetting gegeven over de
problemen, waarvan Indonesië zich op
het ogenblik, en in het bijzonder wat
betreft de strijd om Westelijk Nieuw-
Guinea ziet geplaatst.
Volgens het persbureau Pia. ver
klaarde de woordvoerder van het leger,
majoor Harsono, dat Nasoetion zijn
officieren erop heeft gewezen, dat
Indonesië vijandiggezinde groepen, en
„in het bijzonder de Nederlanders" on
getwijfeld een zenuwenoorlog zullen
ontketenen, om de tegenstellingen in
het binnenland nog te vergroten. Ma
joor Harsono zeide, dat deze pogingen
in het bijzonder zijn gericht tegen die
genen. die thans een belangrijke rol
spelen in de strijd tegen het kolonia
lisme. Chef-staf Nasoetion waarschuwde
zijn officieren, dat de nationale waak
zaamheid moet worden verhoogd.
Geen terugkeer mogelijk
In een toespraak tot een aantal
schepelingen van de Indonesische
Marine, heeft president Soekarno
vandaag verklaard, dat „wij voor
waarts zullen gaan. Dit jaar vormt
het punt. waarvan geen terugkeer
mogelijk is". „Wij zijn de nationale
revolutie met niets begonnen, .toen
wij alleen maar bezield waren van de
geest om land en volk te dienen".
De president zeide dit tot personeel
van de Indonesische Marine, dat op 21
december naar Italië zal vertrekken, om
vier oorlogsschepen, die daar zijn ge
bouwd, over te nemen en naar Indone
sië over te brengen.
Tijdens dit bezoek van Soekarno aan
het hoofdkwartier van de Indonesische
Marine, waren in de omgeving ver
sterkte militaire wachten geplaatst, ter
wijl de wegen naar het hoofdkwartier
waren afgezet. Soekarno was gekleed in
admiraalsuniform.
Geen censuur
De woordvoerder van het Indonesi
sche leger, majoor Harsono, heeft van
daag verklaard, dat in Indonesië geen
censuur op de pers bestaat". Hij zeide
dit in antwoord op vragen die hem door
een aantal buitenlandse perscorrespon
denten werden gesteld.
Ook maakte hij bekend, dat de
valse berichtgeving over president
Soekarno van de Nederlandse N.C.R.V.
niet afkomstig was van buitenlandse
correspondenten in Djakarta. Dit was
de slotsom van een door de legerlei
ding ingesteld onderzoek.
Hij voegde daaraan toe, dat deze
berichten kennelijk door de Hollan
ders waren gefantaseerd, om een
„zenuwenoorlog" tegen Indonesië te
beginnen.
Zondag ontving de Leidse Mixed Hoc
key Club het Zuidafrikaanse tourteam,
dat onder de naam Proteas (suikerbos-
sie) een hockey-goodwill-reis maakt
langs vele Universiteitssteden in Europa,
Ondanks de slechte weersomstandig
heden van de afgelopen dagen waren de
velden in goede conditie en bood het
terrein met de vele vlaggen een fleurige
aanblik. De Leidse Sportstichting had
eer van het vele werk, dat tot op het
laatste ogenblik aan de speel-accommo
datie werd gedaan.
In zijn openingswoord zeide de vice-
voorzitter van de LMHC, de heer J. M.
Ballego, het voor zijn vereniging een ge
lukkige omstandigheid te achten, dat
Proteas de Leidse uitnodiging had aan
vaard en besloten was dat de daadwer
kelijke tour in de Sleutelstad zou begin
nen. Het is temeer een eer voor de
LMHC omdat Proteas slechts twee we
ken in Nederland zal verblijven en er
een tiental wedstrijden zijn vastgesteld,
onder meer tegen het Nederlandse B-
team en de bekende Batavieren-ploeg.
Na de gemeenschappelijke lunch bond
het eerste herenelftal van Leiden de
strijd aan tegen de Proteas-heren en het
bleek al dadelijk, dat de gasten, die twee
maanden geleden een enkele oefenwed
strijd hadden gespeeld, nog geheel aan
het andere terreintype en de eveneens
andere speelwijze moesten wennen. De
score liep dan ook regelmatig op en met
de rust stond Leiden met 3-0 voor. door
doelpunten van Krol, Deutman en Hil-
brands.
Proteas bleek nu voldoende ingespeeld
en al kon het eigen speltype van korte
passes en snelle rushes niet geheel wor
den ontplooid, het Leidse overwicht
werd steeds kleiner en de gasten brach
ten de balans in evenwicht door doel
punten van midvoor Trace (2) en links
binnen Lange.
De dameswedstrijd toonde hetzelfde
beeld van een zich moeilijk aanpassend
Proteas in de eerste helft en het Leidse
overwicht was duidelijk. Reeds voor de
rust hadden de gasten hun zelfvertrou
wen hervonden en werd de druk op de
Leidse verdediging groter. Hij bijzonder
felle aanvalsspel van Proteas deed doel
punten niet uitblijven en de achterstand
werd geleidelijk aan ingelopen. Aan
Leidse zijde doelpuntten de dames O. v.
Randwijck (2) en R. 's Jacob. De vier
Zuidafrikaanse goals kwamen van de
sticks van midvoor E. Allnutt, linksbin
nen D. Holmes, rechtsbuiten J. Tabe-
rer en linksbuiten S. Grace.
De wedstrijden werden in zeer vriend
schappelijke sfeer gespeeld en men mag
bewondering hebben voor de wijze,
waarop de gastelftallen de koude heb
ben weten te verduren. De klimatologi
sche verschillen zijn wel erg groot en
ook voor de Hollandse begrippen was
het gisteren een koude dag.
Tijdens een gezellig samenzijn wer
den wederzijdse souvenirs overhandigd
en de drietalige speeches, Nederlands.
Zuidafrikaans en Engels, getuigden van
waardering voor het slagen van deze
hockey-dag.
Morgen, zo zei de heer J. Kelder, de
leider van Proteas, zouden we naar Mar
ken gaan, maar we gaan eerst hand
schoenen kopen.
Verdere uitslagen van de LMHC:
Heren: Groen Geel 3Leiden 3 24,
Leiden 5Zuidwijck 2 52, HDS 5
Leiden 7 72: Dames: Ever SwiftLei
den 2 62. Leiden 3Zuidwijck 11:
Jongens: HGC b—Leiden b 13, HGC
dLeiden d 06, VCL iLeiden f 14.
Hockey-uitslagen
Heren, 1ste klasse:
HHYC—Be Fair 1—1; Delftse Studs—
Laren 20; BMHCAmsterdam 10.
Promotieklasse B: TOGO 2HDM 2
0—1.
2de klasse C: VCL—Kieviten 2 3—1.
2de klasse D: HGC 4—Zuidwijck 2-0;
BMHC 6—Te Werve 1—2; Kieviten 3—
HHYC 4 2—2.
Dames, 1ste klasse: BDHCAlliance
50; GooiKieviten 05.
2de klasse B: HGC 2—HBS 1—3;
BDHC 3—Alliance 2 1—3; Kieviten 2—
Rijswijk 3—1; TOGO 2—Leiden 4—0.
De Nederlandse ambassadeur in
Tokio. jhr. O. Reuchlin. heeft vandaag
een onderhoud gehad met de Japanse
minister van Buitenlandse Zaken,
Fujiyama, ter bespreking van het Ja
panse standpunt in de Indonesische
crisis. aldus een ambtenaar van het
Japanse ministerie van Buitenlandse
Zaken.
Het hoofd van het directoraat Europa
van het Japanse ministerie van Buiten
landse Zaken. Nasahide Kanayama. die
het onderhoud bijwoonde, zeide na af
loop daarvan dat waar Nederland en
Indonesië beide vriendschappelijke be
trekkingen met Japan onderhouden, de
Japanse regering op een vreedzame op
lossing van het geschil hoopt.
De Deense en de andere Scandina
vische regeringen hebben een beroep
gedaan bij de Indonesische regering in
Djakarta ..om matiging te tonen en de
wil. de veiligheid van de Nederlandse
onderdanen te handhaven".
De Scandinavische regeringen heb
ben hun bezorgdheid uitgesproken over
de behandeling van de Nederlandse be
woners gedurende de paar laatste
weken.
George Kennan over
Boelgaiiins brieven
„Hoe betwistbaar me de psychologie
van de Russische leiders ook schijnt te
zijn. ik kan nooit genoeg wijzen op het
gevaar om zich al te gretig in te beel
den dat de boodschappen, die de laatste
weken uit Rusland op de Westelijke
kanselarijen neerstroomden, geen zweem
oprechtheid bezitten", aldus de Ame
rikaanse hoogleraar George F. Keiman.
oud-ambassadeur te Moskou, in een
causerie voor de Engelse omroep.
Men moet oorlog niet als onvermijde
lijk beschouwen en zich ook niet laten
meeslepen door het verlangen naar
absolute veiligheid. Men moet bepaalde
risico's durven nemen om andere, gro
tere, te vermijden. Het is fout te ver
onderstellen, dat versterking van de
NAVO de noodzakelijke sfeer en achter
grond voor onderhandelingen met Rus
land kan vormen, want Moskou zal
uit elke eenzijdige krachtsinspanning
van het Westen voordeel trekken, al
dus Kennan.
„De heersende omstandigheden in In
donesië kunnen de Nederlanders, die dit
land wensen te verlaten in de onmoge
lijkheid plaatsen hun passage financieel
te regelen.
Teneinde te voorkomen, dat hierin
een belemmering is gelegen voor een
vlot verloop van het vertrek, is besloten
de kosten verbonden aan het vervoer
van Indonesië naar Singapore of andere
aan te wijzen plaatsen, voorzover dit
geschiedt met door de Nederlandse rege
ring daarvoor aangewezen schepen en
vliegtuigen, voor Rijksrekening te ne
men.
Deze regeling is niet toepasselijk op
Nederlanders, die hetzij met betaling uit
eigen middelen, hetzij op kosten van
hun werkgever Indonesië op andere
wijze kunnen verlaten. Deze gevallen
komen niet voor restitutie van Rijks
wege in aanmerking.
De kosten van de overtocht naar Ne
derland komen niet voor Rijksrekening.
1 Degenen die de overtochtskosten niet
direct uit eigen middelen kunnen beta-
j Ien dan wel de reis niet krachtens aan-
I spraak op derden kunnen maken, kun
nen op daartoe aangewezen schepen of
vliegtuigen worden geboekt op zoge-
I naamde Rijksvoorschotbasis. d.w.z. zij
Amsterdam-doelman v. d. Vliet 1 moeten een verklaring tekenen, dat zij
van de Nederlandse regering passage
gelden in voorschot hebben ontvangen
en dat zij bereid zijn eventuele rechten
op derden terzake van vergoeding van
de overtocht aan de Nederlandse rege
ring te cederen".
maakt een aanval van Rapid JC
onschadelijk, waarbij de verdedi
ging van de Zwarte Schapen een
tikje ongerust toekijkt.
Groeiende vrees voor ordeverstoringen
als gevolg van verminderde aanvoer
In Djakarta staat het grootste deel van de Nederlandse panden in de woon
wijken leeg daar de Nederlanders hun meubels met het oog op hun repatriëring
reeds weggehaald hebben.
De Procureur-Generaal is benoemd tot voorzitter van het comité, dat belast is
met het toezicht op en de machtiging tot overdracht van eigendommen. Talrijke
Indonesiërs hebben zich zaterdag aan zijn bureau vervoegd om toestemming te
krijgen voor het kopen van goederen die toebehoord hebben aan Nederlanders die
Indonesië gaan verlaten of verlaten hebben.
In uitgestrekte delen van het havengebied van Tandjong Priok ligt alle werk
stil, sedert de regering het beheer over de KPM heeft overgenomen en de schepen
van deze maatschappij opdracht heeft gegeven in de havens voor anker te blijven
In Djakarta maakte het Indonesische veteranenlegioen bekend een beroep te
hebben gedaan op president Nasser, premier Nehroe en de wereld-veteranen-
organisatie voor „concrete steun" aan de Indonesische strijd over Ned. Nieuw-
Guinea.
Kettingreactie
Niet alleen de buitenlandse, en in het
bijzonder de Nederlandse, ondernemin
gen, maar ook de Indonesische zaken
lieden en industriëlen nemen met
groeiende bezorgdheid de ontwikkeling in
Indonesië en speciaal op Java waar.
Deze groep, die de laatste jaren in aan
tal en belangrijkheid is toegenomen, on
dergaat nu nameljjk de invloed van een
kettingreactie van resultaten der anti-
Nederlandse campagne, welke thans
werkt als een tweesnijdend zwaard. Ook
de Indonesische importeurs worden nu
geconfronteerd met een daling van de
activiteit in het zakenleven, als gevolg
van de stagnatie in de scheepvaart.
Voorts worden er orders aan industriële
ondernemingen geannuleerd.
De vrees in het buitenland over de
situatie in Indonesië beïnvloedt ook
het Indonesische zakenleven. Zo ont
ving een belangrijke Indonesische
auto-importeur, aan wie een Ameri
kaanse automobiel-fabriek juist een
miljoen dollar krediet had verleende
Maar er zijn twee uitzonderingen
(Van onze reisredacteur)
Van de lange rij bezoekers, die de
Indonesische ambassadeur in West-
Duitsland, dr. Zairin Zain, zaterdag in
Hamburg ontving, bleek het grootste
deel gekomen om in te gaan op de
vrjjdag door hem gedane uitnodiging
eventuele klachten over de Duits-
Indonesische handel bij hem in te die
nen. De zakenlieden, niet alleen uit
Hamburg, maar ook uit Bremen en
Hannover, kwamen veeleer reppen
over belemmeringen en onzekerheden,
die hun transacties bemoeilijken, dan
hun bereidheid tot uitbreiding van
hun zaken te kennen te geven.
Eén uitzondering schijnt hierop noch
tans te bestaan. Enige kleine Westduitse
scheepvaaronderneminkjes, die zich
naar men zegt sinds lang ergeren
over de overheersende positie van de
Nederlandse scheepvaart op velerlei ge
bied, schijnen zich tegenover de Indo
nesische ambassadeur bereid te hebben
verklaard een deel van het scheepvaart
verkeer met Indonesië voor hun rekening
te nemen. Deze maatschappijtjes, die
zich niet aan tariefregelingen gebonden
achten, zouden daartoe een combinatie
willen stichten omdat zij voorshands het
nodige kapitaal nog ontberen. Verder
verneemt men in Hamburg uitsluitend
de wens dat het handelsverkeer zoals
voorheen voor het grootste deel via
het Nederlandse commerciële apparaat
in Indonesië te laten lopen.
My is voorts te verstaan gegeven dat
wanneer dit apparaat door de Indo
nesiërs geheel of gedeeltelijk uitge
schakeld zou worden, de Hamburgse
zakenlieden zouden proberen via een
omweg het weer in te schakelen.
Men maakte in Hamburg slechts één
voorbehoud: „Wanneer het er naar uit
zou gaan zien dat Indonesië zyn han
delsbetrekkingen uitsluitend over com
munistische landen zou gaan leiden,
dan zullen de Hamburgers in het al
gemeen belang proberen de Indone
sische handel voor een zo groot moge
lijk deel in handen te krijgen.
Men zei mij uitdrukkelijk dat tot
zo'n poging niet zou worden overge
gaan zonder dat daarover overeen
stemming met Nederland is bereikt.
Om te verhinderen, dat de Indonesiërs
bij het Oosten zullen aankloppen, heeft
men thans slechts enige belangstelling
voor de Indonesische wensen getoond.
Een woordvoerder van de Indonesi
sche delegatie bevestigde tegenover mjj
dat de Duitsers dit standpunt ook tegen
over dr. Zain kenbaar hebben gemaakt.
Hij zei niet zonder ironie dat de Indo
nesiërs enigszins verbaasd waren over de
„haast roerende trouw van de Duitsers
jegens hun Hollandse bondgenoten".
Voordat dr. Zain naar Hamburg ver
trok, had men hem trouwens op het
ministerie van Buitenlandse Zaken te
Bonn nog eens duidelijk aan het ver
stand gebracht, dat de Bondsrepubliek
het op prijs zou stellen wanneer in de
huidige situatie „ongepaste uitnodigin
gen" aan het Duitse zakenleven achter
wege zouden blijven. Men voegde daar
aan toe, dat zulks trouwens allerminst
in de bedoeling van dr. Zain had ge
legen.
Het lijkt inderdaad niet uitgesloten
dat het eerder een onhandige tijds
bepaling van de Indonesiërs is ge
weest, die zo veel beweging rond dr.
Zains bezoek aan Hamburg heeft ver
wekt, dan een werkelijke poging om de
Nederlandse commerciële invloed door
een Duitse te doen vervangen.
een telegram met het bericht dat dit
krediet voor het ogenblik was inge
trokken. Naast de groeiende bezorgd
heid over de economische problemen
neemt in Indonesische, speciaal in de
beter gesitueerde, kringen verder de
vrees voor ordeverstoringen toe als ge
volg van de verminderde aanvoer van
voedingmiddelen. Deze groep zou daar
zo verwacht men daar de dupe
van worden.
Ondertussen hebben de verklaringen
van de afgelopen week, dat de Indone
sische regei-ing niet van plan is alle Ne
derlandse belangen uit Indonesië te ver-
dryven, zulks overigens in tegenspraak
met een vroegere ministeriële verkla
ring, in Nederlandse kringen in Dja
karta niet veel reactie verwekt. Men
handhaaft daar het standpunt, dat het
beter is dit land te verlaten, waar zy
niet gewenst zijn en waar de strjjd tus
sen communisten en anti-communisten
een sfeer van onzekerheid schept met
de mogelijkheid van een uitbarsting. Zij
die reeds voorbereidingen hebben getrof
fen om in de komende tijd te evacueren,
hebben hun plannen dan ook niet ge
wijzigd.
De Borsumij bijvoorbeeld heeft haar
Nederlandse staf-employé's geadviseerd
het land te verlaten. De directie van
deze Hollandse maatschappij heeft de
kantoren niet meer betreden, sinds zij
enige dagen geleden werden overgeno
men.
Bloementeelt in de Sovjet-Unie
Prof. dr. N. Basilewskaja, directeur
van de botanisohe tuin van de univer
siteit te Moskou, scihrijft een uitgebreid
artikel over het kweken van bloemen en
het winnen van nieuwe soorten in de
Sovjetunie in de „Deutsdhe Gartners-
börse".
Indien we dit artikel mogen geloven,
aldus het. Weekblad voor Bloembollen
cultuur, dan is er de laatste jaren op
dit gebied in de Sovjetunie het een en
ander aan de hand. Beweringen dat de
liefde van de mensen voor bloemen zo
groot is, dat ze niet alleen in de woon
huizen, maar zelfs op de machines van
de arbeiders in de fabrieken prijken,
boezemen echter geen groot vertrouwen
in- De Sovjetunie heeft echter de titel
van „land van onbegrensde mogelijkhe
den" van de Ver. Staten van Amerika
overgenomen. Men kan dus nooit
weten!
A rchipelzee territoriaal
(Van onze Haagse redactie)
De beslissing van de Indonesische
regering om de wateren tussen de
ongeveer 3000 eilanden van de Archipel
tot territoriale zee te verklaren, wordt
in politieke kringen te Den Haag be
schouwd als een nieuwe aanslag op
het internationale recht. Het is duide-
lyk, dat het hier niet gaat om het z.g.
continentale plateau of de biologische
rijkdommen, maar om de „onvoor
waardelijke soevereiniteit" over dui
zenden kilometers Oceaan, een nieuw
offer dus op het altaar van het Staats-
egoïsme, een nieuw stap op de weg
naar de internationale anarchie.
Men behoeft werkelyk geen volken-
rechtsgeleerde te zijn om te zien, dat
deze eigenmachtige annexatie-poging in
volslagen strijd is met de internationale
praktijk. De comn-lssie voor internatio
naal recht heeft indertijd in haar rap
port over het zeerecht uitdrukkelijk
vastgesteld, dat het volkenrecht geen
breedte van meer dan 12 rnjjl toestaat.
Dit rapport is het vorig jaar door de
Algemene Vergadering met grote meer
derheid van stemmen w.o. die van
Indonesië aangenomen. Over het
artikel dat betrekking heeft op de breed
te van de territoriale zee, is bovendien
nog afzonderlijk gestemd en ook toen
bevond Indonesië zich onder de voor
stemmers.
De verklaring van de regering in
Djakarta herinnert aan een soortgelijke
claim van de Philippijnen, die indertijd
ook alle wateren van de Philippynse
archipel tot territoriale zee heeft ver
klaard. Maar deze claim is door geen
land erkand en men verwacht in Den
Haag, dat de proclamatie van Indonesië
eenzelfde lot beschoren zal zijn.
In politieke kringen te Den Haag ge
looft men, dat het, gelijk wij reeds op
pag. 1 opmerkten, de bedoeling is van
Indonesië om de doorvaart te beletten
van de Nederlandse oorlogsschepen, die
naar Nieuw-Guinea zijn gedirigeerd. In
dit verband wijst men op een artikel in
het bekende blad „Indonesia Raya",
waarin het vermoeden wordt uitgespro
ken, dat Nederland deze oorlogsschepen
zal gebruiken om de inter-insulaire
scheepvaart te hinderen.
Dat de Nederlandse regering plannen
in deze richting zou koesteren, wordt in
politieke kringen echter nadrukkelijk
ontkend. De regering voelt er niets
voor om zich in allerlei avonturen te
begeven en op deze wyze het lot van
de 48.000 Nederlanders in Indonesië
op het spel te zetten. De veiligheid
van deze Nederlanders staat, by het
bepalen van onze politiek, nog steeds
voorop.
