WINST- EN SOCIALE TRANSFERS BEVROREN
Tweede boycotactie in Soerabaja
GELUKKIG
WEERBERICHT
Indonesische maatregelen gaan voort
ik heb van oü ijk dekens
FRANSE KABINET AL WEEK
TEN DODE OPGESCHREVEN
Verbreking der handelsrelaties
is thans in voorbereiding
GRATIS KOOPUUR
96ste jaargang
VRIJDAG 6 DECEMBER 1957
No. 29310
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: j J. W. Henny
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte SlngeJ 1, LeldeD - Giro no 67054
Telefoon Directie eD Administratie: 25041; Redactie 21501
Soedibjo zegt: „Wij doen geen stap terug"
De maatregelen, welke de Indonesische rege
ring neemt, gaan in onverminderde mate door.
Wij noemen hiervan:
1. Nadat in een speciale kabinetszitting beslo
ten was, om gelijk gemeld, alle Neder
landse bedrijven, die de laatste dagen door
het personeel waren „overgenomen", nu
onder de regering staan, is voorts medege
deeld, dat het kabinet besloten heeft, alle
winst- en sociale transfers van de Neder
landse ondernemingen in Indonesië te
„bevriezen".
2. Vervolgens wordt in het regeringscommu-
niqué gezegd, dat het ministerie van
Scheepvaart een „Raad van bestuur" heeft
ingesteld, die belast is met de verzorging
van het „best mogelijke transport in Indo
nesië" en de „nationalisatie (naasting) van
Nederlandse ondernemingen, gebouwen en
loodsen in de haven".
In het regeringscommuniqué wordt gezegd,
dat het optreden van de arbeiders de uit
barsting van lang gekoesterde wensen, die
moeten worden gekanaliseerd om het uit
eindelijke doel te bereiken: de bevrijding
van West-Irian.
s de K.P.M.,
het beheer zal
overgedragen worden aan een Raad van
Bestuur, overgenomen bij besluit van de
militaire gezaghebber-minister van Defensie,
teneinde „de veiligheid van het verkeer en
vervoer onder de geldende staat van oor
log en beleg te handhaven".
3. Volgens het communiqué
waarvan naar gemeld -
„Hotel des Indes" werd overgenomen
0 4. Vandaag begon in Soerabaja de tweede golf van de boycot-actie tegen
Nederlanders. De Nederlanders worden thans niet alleen geweerd uit res
taurants en bioscopen, maar hun wordt voorts geen dienstbetoon verleend
in hotels, winkels enz.
5. Met machinegeweren bewapende militairen betraden gisteravond het onder
Nederlands beheer staande „Hotel des Indes" in Djakarta, het grootste
hotel in de Indonesische hoofdstad en een der meest bekende in geheel
Azië. Arbeiders van het hotel hebben verklaard, dat zij het hotel hadden
overgenomen. De voorzitter van de vakbond, verklaarde dat drie Neder
landse directeuren werden vastgehouden in het kantoor der directie. Zij
hadden geweigerd het hotel over te geven zonder orders van de militaire
commandant.
Q 6. De Indonesische minister van Voorlichting, Soedibjo, heeft gisteravond in
een radiotoespraak voor geheel Indonesië verklaard, dat Indonesië „niet
halverwege halt zou houden in de worsteling om het door de Nederlanders
bezette deel van West-Irian terug te brengen onder de soevereiniteit van
Indonesië". „Wij mogen geen stap terug doen, wij zullen de strijd voort
zetten tot ons doel zal zün bereikt", aldus Soedibjo.
assistentiegroep Garoeda Indonesian I
Airways N.V. te Djakarta. Beiden meld
den, dat de employees van de KLM en
de uitgezonden KLM-ers, die bij de
Garoeda Indonesian Airways werken en
hun gezinnen het goed maken en dat j
ook de stemming goed is.
Vernomen werd voorts o.m., dat de
diensten van de Garoeda normaal wor
den uitgevoerd. In het gesprek kwam
vast te staan, dat het personeel van de
KLM-vestiging te Djakarta zo snel mo
gelijk zal worden geëvacueerd en dat
ook de vrouwen en kinderen van het
personeel van de assistentiegroep naar
Nederland kunnen vertrekken. De nodige
voorbereidingen hiertoe worden thans te
Djakarta getroffen.
ders in Indonesië, Indo-Europeanen
zjjn. Zij hebben een Nederlands pas
poort, zijn geboren in Indonesië en
vele van deze als Nederlanders te boek
staande personen hebben Nederland
nog nooit gezien.
Gisteravond was het nog niet duide
lijk, hoe groot het aantal Nederlanders
zal zijn, dat Indonesië zal moeten ver
laten, doch waarnemers zijn van mening
dat sommige sleutel-industrieën in de
landbouw, zoals de rubberondernemin
gen, ten onder zullen gaan als de erva
ren Nederlanders, van wie velen een
mensenleeftijd in het vak zitten, plotse
ling uit het land worden gezet. Steeds
meer Nederlanders verlaten het land; in
totaal zullen het er weldra 36.000 zijn,
na het vertrek van nog twee schepen
naar Nederland.
Deze waarnemers zeiden dat nog
generlei zekerheid bestaat omtrent de
toekomst van de thans door Nederlan
ders beheerde ondernemingen, waarvan
het aantal volgens het verslag van een
der grootste vakverenigingen in Indone
sië 673 bedraagt.
Waarnemers zijn van mening, dat,
zelfs indien de maatregelen tegen de
Nederlanders nog in hevigheid zullen
toenemen, het generaties zal duren
alvorens de Nederlandse invloed in
Indonesië zal zijn verdwenen.
Nederlanders welkom in
Zuid-Afrika
De te Johannesburg verschijnende
„Star" zegt dat Nederlanders, die uit
Indonesië worden uitgewezen, in Zuid-
Afrika altijd welkom zullen zijn.
„Nederlanders vormen het soort immi
granten, dat Zuid-Afrika altijd gaarne
heeft willen aantrekken. Als een zaak
van weloverwogen eigenbelang zo niet
van stamverwantschap dient de rege
ring van Zuid-Afrika een sympathieke
houding aan te nemen tegen degenen
onder deze Nederlanders, die zich in
Zuid-Afrika wensen te vestigen", aldu&
„The Star".
(Men zie ook elders)
De Nautilus zal onder de
Noordpool door varen
De Amerikaanse atoomduikboot Nau
tilus zal binnenkort een tocht maken
onder de Noordpool. Dit is gisteren be
kendgemaakt door de leider van de
ploeg, die de duikboot heeft vervaardigd,
schout-bij-nacht Rickover. Hoewel de
Verenigde Staten geen bewijs hebben,
dat de Sovjet-Unie over een atoomduik
boot beschikt, moet aangenomen wordën,
dat zjj er weldra een zal hebben, aldus
Rickover.
Situatie bij de bedrijven
Een woordvoerder van de KPM heeft
te Djakarta medegedeeld, dat de
directie geen stuk heeft getekend
waarbij het beheer der onderneming
wordt overgedragen aan de Indonesi
sche regering. Op een vraag of dit
niet-tekenen inhoudt, dat de KPM de
leiding zal blijven uitoefenen over de
scheepsbewegingen van de maatschap
pij, zeide de woordvoerder: „De situa
tie is ons nog niet duidelijk. Ik kan
niet meer verklaren, dan ik hiervoren
heb gezegd".
Er liggen in de haven van Singapore
thans tien schepen van de KPM, die
daar volgens een mededeling van een
woordvoerder zullen blijven tot nadere
orders uit Nederland. Een andere Ne
derlandse scheepvaartlijn, de „Oceaan"
gaat voort diensten van Singapore op
Indonesië volgens het vaarplan uit te
voeren.
K.L.M. -ers terug
De directie van de K.L.M. heeft gis
teren een langdurig telefonisch contact
gehad met de heren A. H. Duyf, hoofd
vertegenwoordiger van de KLM voor
Indonesië en D. K. van Houten, hoofd
Advertentie
Zachter
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veel bewolking met aanvankelijk nog
hier en daar mist en tijdelijk wat regen
of motregen. Later voornamelijk in het
noordwesten van net land enkele opkla
ringen. Zwakke tot matige wind. latei-
ruimend naar west. Aanvankelijk nog
koud, later stijging van de temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
7 december
Zon op: 8.35 uur; onder: 16.31 uur.
Maan op: 17.09 uur; onder: 8.26 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.07 en 15.22
uur. Laagwater te 11.11 en 23,32 uur.
Advertentie
Een feeslenjk gezicht:
Fijne DOPERWTJES (uil blik)
met mayonaisesaus en
gesnipperde hamstukjes.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Consequenties der
maatregelen
In een beschouwing over de mogelijke
gevolgen van de tegen de Nederlanders
in Indonesië genomen maatregelen,
met name de uitwijzing van werkloze
Nederlanders en de vervanging van
Nederlanders door Indonesiërs, zegt
de correspondent van Reuter te Dja
karta o.a., dal volgens officiële schat
ting, de helft van de 50.000 Nederlan-
Gaillard kreeg vertrouwen, maar
Socialisten en conservatieven oneens
over financieel-economische politiek
(Van onze correspondent te Parijs)
Hoewel de Franse premier, Felix Gaillard, gisteren met 223 tegen 187 stemmen
opnieuw het officiële vertrouwen van de Kamer won, heeft hij toch weinig reden
de onmiddellijke toekomst van zijn kabinet dat vandaag dan ook al weer één
maand oud is! met heel veel persoonlijk vertrouwen tegemoet te zien.
De breuk tussen conservatieven en socialisten, die met de vorming van de
huidige regering even aan het oog onttrokken werd. is namelijk plotseling weer
verblindend aan het licht getreden naar aanleiding van diezelfde economische
en financiële politiek, welke dus gisteren opnieuw door de Nationale Vergadering
werd bekrachtigd.
De socialistische ministers hebben woensdag de premier al verklaard, dat zij
de nieuwe prijsstijgingen, vooral van levensmiddelen, niet kunnen aanvaarden,
terwijl zij bovendien de salarisverhogingen voor de ambtenaren, die ruim een
kwart van hun aanhang vormen, veel te krenterig vinden. Zij wierpen dus hun
portefeuilles op tafel en wensten, dat de kosten van de Algerijnse ooriog en van
de salarisherzieningen vooral door verhoogde directe belastingen zouden worden
gedekt in plaats van ze met indirecte heffingen op de levensmiddelen te finan
cieren, waardoor een onrechtvaardig zware druk op de kleine man moet worden
uitgeoefend.
Alleen NAVO-conferentie
houd!' bouwval bij elkaar
Daarentegen betogen de conservatie
ven, of onafhankelijke ministers, dat
tevoren was afgesproken, dat er niet
meer dan honderd miljard frank dooi
de belastingbetalers zou hoeven worden
opgebracht, een standpunt, dat door de
premier wordt onderschreven. Weer
nieuwe belastingen, zo heeft Gaillard niet
ten onrechte opgemerkt, zouden nooit
een meerderheid in de Kamer kunnen
verwerven.
De breuk lijkt wel onoverbrugbaar en
op korte of iets langere termijn is ook
deze regering weer ten dode opgeschre
ven. Ten hoogste mag Gaillard op uitstel
van executie hopen dankzij de omstan
digheid, dat de socialisten met het oog
op de debatten over Algerije bij de Ver
enigde Naties, waar hun partijgenoot
Christian Pineau het officiële Franse
standpunt verdedigt, en de komende
NAVO-conferentie in Parijs hun beslis
sing nog even uit zullen willen stellen.
Gaillard heeft intussen voor vandaag
opnieuw de politieke commissie der lei
ders der regeringspartijen bijeengeroe
pen om te trachten de scheuren in zijn
bouwvallig kabinet toch nog te repare
ren. Veel hoop op succeszal hij wel niet
hebben en ten hoogste zullen genoemde
scheuren weer wat kunnen worden bij-
gepleisterd ofwel gecamoufleerd.
Gestadig groeit op het terrein j het Atomium, de centrale attractie
van de wereldexpositie te Brussel I van het festijn van volgend jaar. zaken
Soekarno ontving Luns'
gelukwens nog niet
De directeur van het kabinet van pre
sident Soekarno, Tamzil, heeft gisteren
te Djakarta medegedeeld, dat tot op het
huidige ogenblik president Soekarno
nog niet het telegram met gelukwensen
heeft ontvangen, dat minister Luns hem
heeft doen toekomen na de mislukte
aanslag op Soekarno's leven.
De Nederlandse diplomatieke missie
te Djakarta heeft op een desbetreffende
informatie gisteravond medegedeeld, dat
de boodschap van minister Luns op
3 december is bezorgd bij het Indone
sische ministerie van Buitenlandse
Als het ware op de hielen gevolgd i voor vele soorten mals gevogelte
door een donkere schaduw, welke wandelen deze ganzen door het
het symbool zou kunnen zijn van eeuwenoude dorpje Lacock in het
de gevaren, die Kerstmis meebrengt I Engelse graafschap Wiltshire.
Soedibjo over de maatregelen
Indonesiërs in Holland moeten vertrekken
De Indonesische minister van Voorlichting, Soedibjo, heeft vandaag verklaard,
dat zijn regering tot dusver over de huidige gebeurtenissen nog geen officiële
reacties van andere landen heeft gekregen.
Hg zeide: „Wjj hebben vele andere landen als vriend, zodat wjj ons niet be
zorgd behoeven te maken".
Minister Soedibjo zeide, dat de Indonesische diplomatieke missie in Nederland
opdracht heeft gekregen om voorbereidingen te treffen voor het vertrek van de
Indonesiërs in Nederland hetzij terug naar Indonesië, hetzij naar andere landen.
Voorts maakte hij bekend, dat de regering plannen maakt voor het verbreken
van alle handelsbetrekkingen met Nederland, en reeds de mogelijkheden heeft
bestudeerd van overbrenging van de handel naar andere landen. Met betrekking
tot het besluit van het kabinet om de Nederlandse bedrijven, die door het per
soneel waren overgenomen, onder beheer van de regering te plaatsen, zeide
Soedibjo, dat de regering soortgelijke stappen zal nemen in gevallen waarin een
conflict bestaat tussen de leiding van het bedrijf en het personeel.
70 tot 80%
Minister Soedibjo schatte de omvang
van het in Indonesië geïnvesteerde
Nederlandse kapitaal op 70 tot 80%
van alle buitenlandse beleggingen.
Gevraagd wat de regering zal doen in
geval Nederlandse onderdanen zouden
weigeren samen werken, wees
Soedibjo op de staat van oorlog en
beleg.
Verantwoording
De regering zal aan het parlement
verantwoording afleggen voor alle
stappen, die in het kader van de
Nieuw-Guinea-campagne thans wor
den genomen.
„Vriendelijke" uitnodiging
Met betrekking tot de repatriëring van
de Nederlanders verduidelijkte minister
Soedibjo, dat de Nederlandse onderda
nen niet zijn uitgewezen, doch dat hun
„vriendelijk" is verzocht Indonesië te j
verlaten. „Indien er nog Hollanders in
Indonesië wensen te blijven, kan deze
kwestie verder worden besproken", doch
in principe moeten zij allen eerst uit dit
land vertrekken".
Uitzonderingen zullen worden ge-
maakt voor Nederlanders, die de rege
ring nog steeds nodig heeft, zoals hoog- I
leraren, onderwijzers en andere deskun- j
digen.
De Nederlandse diplomatieke missie is
reeds op de hoogte gesteld van de „kwes- j
tie der repatriëring van de Nederlan- I
ders".
K.P.M. schepen mogen
niet weg
Met betrekking tot de KPM-schepen,
die de inter-insulaire verbindingen
onderhouden, zeide Soedibjo nog, dat
de regering er op vertrouwt, dat, be
halve de daarop geplaatste Indonesi
sche wachten, ook het Indonesische
personeel aan boord van die schepen
er op toe zal zien, dat deze schepen
de Indonesische wateren niet zullen
verlaten.
De militaire autoriteiten van Tandjong
Priok, de haven van Djakarta, hebben
aan 12 KPM-schepen last gegeven voor
anker te blijven liggen. Soortgelijke be
richten werden ontvangen uit Soerabaja.
Volgens een bericht van „Antara" zijn
pogingen van twee KPM-schepen, die in
de lijndienst op weg waren naar Soera
baja, om naar Singapore uit te wijken,
door de Indonesische passagiers ver
ijdeld.
Met betrekking tot de KPM zeide
Soedibjo nog, dat de regering „bericht
heeft ontvangen over een beweerde in
structie van Amsterdam om de KPM-
schepen uit Indonesië terug te trekken".
Hij zeide, dat deze instructie van Am
sterdam op grond van de staat van
oorlog en beleg, die in maart in geheel
Indonesië werd afgekondigd, nietig is
verklaard.
Advertentie
DONDERDAG
VAN 11 TOT 11.30 UUR
(Stempel 5)
VAN 16 TOT 16.30 UUR
(stempel G)
ELKE DAG 1 UUR GRATIS
KOPEN.
KOOP U RIJK.
).tk[
Leiden - Noordwijk
«oemaat
Katwijk - Rijnsburg
19 K.P.M.-schepen
in Singapore
Op de rede van Singapore liggen
thans 19 schepen van de KP.M., in
afwachting van instructies uit Neder
land.
Vandaag arriveerde nog de „Baud",
met 200 passagiers aan boord, hoofd
zakelijk Indonesiërs.
Naar schatting kost dit stilliggen
dezer schepen de maatschappij bijna
20.000 Nederlandse gulden per dag.
Hammarskjöld wijst een
vertegenwoordiger aan
De secretaris-generaal van de VN.,
Dag Hammarskjöld, heeft besloten een
speciale persoonlijke vertegenwoordiger
aante wijzen voor het voeren van on
derhandelingen met Israël en Jordanië
inzake de uitvoering van de overeen
komst over de berg Scopus (een Israë
lische euclave op Jordaans grondgebied)
aldus is gisteren van de zijde van de
V.N. meegedeeld. De naam van de spe
ciale vertegenwoordiger is echter nog
niet bekendgemaakt.
De Jordaanse minister van Buiten
landse Zaken. Samir Rifai, heeft in
Amman bekendgemaakt, dat Jordanië
een klacht zal indienen bij de Veilig
heidsraad over Israëlische versterkingen
in het gebied van de berg Scopus.
