NEDERLAND EN INDONESIË NOG NOOIT ZO SCHERP TEGENOVER ELKAAR! WEERBERICHT ogenblik voor Nederland niet aanvaardbaar' Laatst appél van dr. Soebandrio Frans verzet tegen Amerikaans- Engels atoomwapen-monopolie KIEL W.GUINEA DEBAT IN DE V.N. Mr. Schiirmann: Onderhandelingen zijn op dit Vierpunten 96ste jaargang DONDERDAG 21 NOVEMBER 1957 No. 292R; LEIDSCH m DAGBLAD Dir«wur: J. w uenn, DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN wltte Sln8el l' LeldeD auo 00 67055 Hoofdredacteur J Brouwer f.750 per kwartaal; f.255 per maand; t 059 per week TelefooD Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 (Van onze correspondent te New York) Nooit sedert 1949 hebben Nederland en Indonesië zó scherp tegen over elkaar gestaan als in deze periode. Dit moet althans de conclusie zijn na de eerste dag van het debat in de politieke commissie van de V.N. over Nieuw-Guinea. Bovendien kan hieraan worden toegevoegd, dat de betrekkingen tussen de beide landen in de naaste toekomst waarschijnlijk nóg slechter zullen worden, hoè het huidige V.N.-debat ook moge verlopen.Soebandrio, Indonesië's minister van Buiten landse Zaken, heeft immers te kennen gegeven, dat zijn land thans wellicht voor het laatst een regeling van het Nieuw-Guinea-problcem nastreeft door middel van vreedzame onderhandelingen. Indonesië in «Ie rij van Syrië en Egvple? Dr. Soebindlro waarschuwde Nederland dat Indonesië ook over andere mid delen beschikte om dat doel te bereiken. HU trachtte bovendien een «ekere druk op de vergadering alt te oefenen door te laten doorschemeren, dat Indonesië wel eens zijn heil «ou kunnen roeken In een versterking der strijdmiddelen. Voor goede verstaanders was dit halve woord voldoende om te denken aan de mogelijk heid. dat Indonesië xlch «ou scharen In de r|J van Egypte en Syrië, landen waar Juist door de «acht naar wapens het communisme een penetratiekans heeft gevonden. Indonesia's woordvoerder verklaarde dat z|)n land allerlei Mrydmiddeien to gen Nederland zou kunnen aanwenden, zonder tot oorlogshandelingen over te gaan Hierbij zal de goede verstaander moeten denken aan nationalisaties, boy cot enz strydmethoden. waarbij de In donesiërs zichzelf echter lelijk ln de vingers kunnen snydrn. doch de ge schiedenis heeft geleerd, dat het natio nalisme er niet voor terugdeinst het eigen land schade te berokkenen. Resolutie der 18 Achttien Afro-Axlatl*chr landen plus Bolivia hebben een resolutie inge diend. waarbij de partijen worden ver- «ocht hun pogingen voort te zetten om het dispuut op te lossen overeen komstig de principes van het \\- llandvest. Bovendien wordt de secre taris-generaal gevraagd om. indien hij lil «rnselnk acht, de partijen b|) te staan alsmede de volgende Assemblee verslag over de voortgang van de be sprekingen uit te brengen. Om tie toekomst en om het reelit! ..Ik heb getracht", aldus de Neder, landse ertegenwoordlrer. mr. schurmann aan te tonen dat het geschil tussen mijn land en Indo- tieslr niet moet worden gezien al« slechts een ruzie over een eigen dom. In het bezit van de een en betwist door de ander. Wat op het spel staat Is de toe komst van een san de grootste eilanden ter wereld, het recht van zijn bevolking haar eigrn toekomst te kiezen en handhaving van de beginselen, die het Handvest van onze organisatie tot grondslag zijn'" Mr. SCHÜRMANN Ten dele kan men dit dreigement na tuurlijk beschouwen als een middel waarmede Indonesië pressie wil uit oefenen op het verloop tan het hui dige debat, doch daar de leiders van Indonesic de gemoederen der eigen bevolking zelf in beroering hebben ge bracht. lijkt het waazochgnHJk <iit In de periode na het debat in de V.N„ ongeacht de uitslag daarvan, de be trekkingen tussen Nederland en Indo nesië nog meer gespannen zullen worden. B|) de voortzetting van het debat heeft de vertegenwoordiger van Cuba krachtig dc Nederlandse zijde gekozen. De woord voerder van Columbia aarzelde nog. i doch de representanten van de Sovjet- j Unie, Ceylon en Jordanië toonden zich. zoals verwacht, bondgenoten van Indo nesië Vier punten, aldus mr SchUrmann in zijn rcöe ln de V N hebben geleid tot het Nederlandse landpunt Inzake Nieuw-Guinea Hei Handvest der V.N. legt aan I Nederland als de mogendheid, die ver- j i anfwoordeiyk is voor het bestuur over het ebied va Ned. Nieuw-Guinea. de plicht op het beginsel te erkennen dat de belangen var. d.- bevolking van dit I gebied vooropstaan; om op de Juiste wijze rekening te houden met haar politieke aspiraties en haar by le staan in de voortschrijdende ontwikkeling van haar vrR«. poli'ieke organen, volgens de bijzondere omstandigheden van het ge- j bied cn zijn bevolking en haar fase van i voo-uitfan?, en het beginsel van haar zelfbeschikkingsrecht tc eerbiedigen II Door ln te stemmen met het over- dragen aan Indonesië van het gebied i van Nieuw-Guinea met zyn inwoners zonder zich vooraf te hebben overtuigd van de vraag of een dergelijke over- j dracht >n overeenstemming zou zijn met de w n i n van de bevolking of zelfs j bespr -ingen met Indonesië over de mogelijkheid van een wijziging ln de j status van Ned Nieuw-Guinea te be- Kinnen zou Nederland zUn olicht ver- I zaken Jegei.s de inwoners, wier welzijn j en bescherming Nederland beloofd heeft te verzekeren en te bevorderen, alsmede j Jegens de Internationale rcmeenschap. vertegenwoordigd in de V.N III. Nederland heeft zyn plechtige be lofte gegeven aan de inwoners van Ned. N. uw-Oulnea hen ln de gelegenheid te stellen om zodra zy ln staat zyn uit drukking te geven aan hun wensen, zelf over hun politieke toekomst te beslissen. 1 IV. Uit al deze redenen vloeit voort. dat N.derland enige Indoneslschp eis lom Ned. Nieuw-Guinea te annexeren niet k&n en niet z&l inwilligen, noch besprekingen zal beginnen betreffende dc toekomstige status van dat gebied, zonder dat zijn Inwoners het recht heb ben uitgeoefend zelf te beslissen over hun politieke toekomst, zoals door Ne derland is toegezegd. Brifs-Jemenifisch overleg bleef vruchteloos De kern Nederland bent Ir ambassadeur Schurmann een uitstekend permanent vertegenwoordiger by de VU Zyn be toogtrant Is helder cn zyn voordracht voortreffciyk. Deze diplomaat leest of Tekst resolutie De tekst Tan de resolutie. Inge diend door Afghanistan, Bolivia, Birma. Ceylon. Egypte. Ethiopië India. Indonesië, Irak. Jordanië. Libanon. Libië. Marokko. Nepal. Saoedl-Arable. Soedan. Syrië. Tu nesië en Vemen, luidt al* volgt: „De algemene vergadering, gezien de kwestie West-Irlan (West- Nleuw-Guinea), met grote bezorgd heid ziende, dat het voortduren van dit politieke geschil waarschijnlijk de vreedzame ontwikkeling van dit gebied In gevaar brengt, zich reali serend. dat een vreedzame oplossing van dit vraagstuk zonder uitstel moet worden Terkregen. 1nodigt belde partijen uit hun pogingen om ren oplossing van het geschil ln overeenstemming met de beginselen van het Handvest der V.N. voort te zetten; 2) verzoekt de secretaris-generaal Ie betrokken partijen bij te staan waaneer hij het nodig oordeelt voor de uitvoering van deze resolutie, en tan de dertiende biieenkomst van de aJgem. vergadering rapport uit te brengen. neer: Indonesië verklaart „er moet thans worden onderhandeld over. dc overdracht van Nieuw-Guinea I of ènders.Nederland daaren tegen zegt onomwonden dat op dit moment onderhandelingen over een verandering in dc status van Nieuw-Guinea onaanvaardbaar zijn. Wat nu I We; lenn nu hier in de V.N. gebeuren? Genoemde resolutie knn worden aan-1 genomen Daartoe i*- echter in de pie-1 naire zitting van dc Assemblee een meerderheid van tweederde vereist In Necir rlandac kring hoopt men een der-1 gelijk succes voor Indonesië te kunnen voorkomen en meent men dat een-derde onze zyde za! kiezen Zou evenwel In-' donesie de resolutie wat verzachten, bijv. door de passage over de secretaris-gene raal er uit te laten, dan zou de resolutie i wel eens een betere kans kunnen maken en dan zou dc As-semblëc dus toch ln j feite de partijen verzoeken in overleg te treden, hoewel de Nederlandse regering pertinent verklaard heeft niet tot on derhandelen beiVld te zijn. Andere middelen Wat er in Ne» York ook gebeurt. In feite zal de situatie dezelfde blij ven. Indonesië \rrklaarde evenwel daarin niet te /uilen berusten en tot andere middelen te zullen overgaan. Ontslag aan Nederlandse hoogleraren? Het Indonesische Parlementslid Poe- gar heeft de Indonesische regering verzocht om de Nederlandse hooglera ren aan Indonesische lUlfdritaniHi te ontslaan, en te vervangen door hoog leraren van andere nationaliteiten. Monetaire Raad besprak verbreking handelsrelaties De Indonesische Monetaire Raad heeft vandaag 4'a uur lang informeel be raadslaagd over een mogelijke verbre king van de handelsbetrekkingen met Nederland, in het geval de huidige debatten In tie VN' o\cr WrMilijk Nieuw-Guinea voor Indonesië ongun stig mochten invallen De biieenkomst »erd bijgewoond door de ministers van Financiën. Handel en Industrie, en door de gouverneur van de Bank Indo nesia. Sjafroeddln Prawwiranegara. Intussen heeft een vooraanstaand lid van de nationalistische partij Soeba- glo Reksodipoern voorgesteld om de maatregelen, die de regering voorne mens is tegen de Nederlandse belan gen In Indonesië te nemen, ook op andere buitenlanders toe te PMMO* „omdat nok zij de Indoneslsi he econo mie beheersen en benadelen". De in Londen gedurende tien dagen gevoerde Brits-Jemenitische besprekin gen, die ten doel hadden de betrekkin- gen tussen beide landen te verbeteren. z:|n gisteravond geëindigd, zander dat leen gemeenschappelijk communiqué werd uitgegeven. Diplomatieke waarnemers trekken hieruit de conclusie, dat de beraadsla- 2.ngen over het algemeen geen resultaat hebben opgeleverd BIJ het begin der onderhandelingen hadden belde partyen namelijk verklaard, dat aan het einde daarvan een gemeenschappeiyk pers communiqué zou worden uitgegeven. De Jemenitische vertegenwoordiger j was Kroonprins Saif al Islam Moham med All Badr. terwyl Engeland was ver tegenwoordigd door zyn minister van Buitenlandse Zaken. Selwyn Lloyd. Prins Mohammed Ali Badr. die even eens minister van Buitenlandse Zaken van zï)n land is. zou vandaag per vlieg tuig via Zurich naar Jemen terugkeren. Er worden reeds sinds jaren nu en dan gevechten geleverd in het grensge bied tussen het aan de Rode Zee gelegen Arabische vorstendom Jemen en het Britse protectoraat Aden. In het Shape-Hoofdkwartier nabimein. De veldmaarschalk werd bij Parijs werd een diner voor staf- zijn aankomst begroet door generaal leden gegeven ter gelegenheid van Lauris Norstad. commandant van de zeventigste verjaardag van veld- de NAVO -strijdkrachten, maarschalk Montgomery van Ala-1 Parijs niet tegen NAVO-reorganisatie, maar wel tegen inmenging in Algerije Zowel Duitsland als Italië zouden het met Frankrijk eens zijn, dat toen zich moet verzetten tegen elke poging van Amerika en Engeland om de dertien andere NAVO-landen. die geen atoommogendheden zijn. tot een soort tweede-klasleden te degraderen. Volgens Franse informaties zouden Engeland en Amerika de wa- penproduktle voor de NAVO-strijdkrachten zodanig willen verdelen, dat zy het monopolie voor de vervaardiging der atoomwapens krijgen. De Amerikaans-Enge-se wapenzendingen naar Tunesië heeft b(j de Fransen de vrees doen toenemen, dat president Eisenhower en premier Macmillan het er bij hun overleg van de vorige maand over eens zjjn geworden om op discrete manier druk op Frankrijk te oefenen teneinde dit land te bewegen tot overleg met de Algerijnse opstandelingen. Voorts zouden zy overeenstemming hebben bereikt over reorganisatie van de NAVO-strydkraehten tot een zgn. evenwichtige collec tieve strijdmacht in plaats van een verzameling van vijftien evenwichtige na tionale strijdmachten. Parijs is bereid dit beginsel te aanvaarden, mits de Franse rechten in Algerije niet in het gedrang komen. Het plan zou evenwel op sterke tegenstand stuiten, indien Frankrijk het recht zou moeten opgeven kernwapens te vervaardigen. Parijs heeft zich dit recht voorbehouden bij de ondertekening van het Euratom-verdrag. Koningin Juliana heeft gisteren een informeel bezoek gebracht aan Leeuwarden. In het kunstcentrum Prinsentuin' bood mevr. B. M. O. Mulder-Muller haar namens de Vrouwelijke Hulpverlening een Hindeloper presenteerblad aan. hy spreekt en zulks komt helaas te zel den voor ln de V.N -vergaderingen De kern van mr. Schumann's betoog kan men als volgt samenvatten; Neder land k&n noch wil gevolg geven aan In donesië's eis tot annexatie van Nieuw- Guinea. en evenmin wenst Nederland onderhandelingen aan te gaan betref fende de toekomstige status van dit ge bied zonder dat de bewoners daarvan van het recht hebben gebruik gemaakt om te beslissen over hun eigen politieke toekomst. Kort cn bondig komen dc stand punten van dc partijen dus hierop Lichte vorst 's nachts De Bilt verwacht tot morgenavond; Veranderlijke bewolking met plaatse- ïyk mist en hier en daar motregen. Vannacht op vele plaatsen lichte vorst. Morgen overdag dezelfde temperaturen als vandaag of'Iets hogere. Aanvankelijk weinig wind. later overwegend matige wind uit zuideiyke richtingen. (Opgemaakt te 11.15 uur). 22 NOVEMBER Zon op: 8.13 uur; onder: 16.43 uur. Maanop: 853 uur; onder: 1756 uur. Hoogwater te Katwijk te 3.13 en 15 32 uur Laagwater te 1155 en 23 48 uur. Bonn steunt Frankrijk West-Duitsland zou Frankrijk in deze kwestie willen steunen om daardoor te vens te trachten zelf. tenminste theore tisch, het recht te krygen kernwapens en raketten te produceren. Hoewel de Fransen nog geen atoom- of waterstof bom hebben vervaardigd, zouden zij. volgens functionarissen van de Commis sie voor atoomenergie te Parijs, toch zo ver zyn. dat zij op korte termijn tot de produktie van kernwapens kunnen over gaan. Het denkbeeld om dit werkelijk te doen heeft door het Incident inzake de wapenleveranties aan Tunesië veld ge wonnen en zelfs de communisten zou den er voor voelen. Wat de levering van wapens aan Tu nesië betreft, de meningen lopen uiteen of de Franse minister van Buitenlandse Zaken. Pineau. hij zijn overleg met zijn Amerikaanse collega Dulles een akkoord heeft kunnen bereiken. Dulles zelf zei op een persconferentie, dat hij tot overeen- i stemming was gekomen, maar hij ging er niet verder op in. In de Permanente NAVO-raad. die gisteren in Parijs bijeenkwam, is'deze kwestie evenwel op moeilijkheden ge stuit. I)e Amerikaanse vertegenwoordi- Dlt nummer bestaat alt 16 pagina's Betere verbinding ven Londen met vasteland Engeland aal over een traject van veerug kilometer een nieuwe moderne autoweg aanleggen in de buurt van Maidstone (Kent) als onderdeel van de grote verkeersweg van Londen naar Dover Du nieuwe traject, dat voor het Jwarsverkeer van viaducten en opritten zal worden voorzien een nieuwigheid voor Eneeiand! zal 100 miljoen gul den kosten en een enorme verbetering vormen voor de verbinding met het vasteland van Europa. De minister van Transport. Watkinson. noemde de toe komstige weg een instrument, voor de Europese vryhandel. De vraag is nu of Engeland de moed zal opbrengen om tot de aanleg van de Kanaaltunnel over te gaan. welke in derdaad een praktisch symbool zou kunnen worden van de Europese inte gratie. Veldmaarschalk Montgomery sprak zich onlangs tegen de tunnel uit, maar er zijn er maar weinigen, die zijn mili taire bezwaren in deze eeuw van raket ten ernstig nemen. ger verklaarde na de bijeenkomst kort af. dat er geen vorderingen zijn ge maakt op dit punt. Zonder oorh-sverklaring De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken. Dulles zei gisteravond op een persconferentie in Chicago, dat als NAVO-strydkrachten te velde zouden worden aangevallen, zij „bijna zeker" terug zullen slaan zonder te wachten op een oorlogsverklaring. De beslissing zou door de bevelhebbers te velde genomen worden. Men had Dulles gevraagd wanneer een beslissing zou worden genomen met het oog op een mogelijke aanval met kernwapens op NAVO-troepen. Vol gens Dulles zullen bij een dergelijke aanval byna zeker Amerikaanse troe pen betrokken zijn „omdat de NAVO- strijdkrachten zo vermengd zijn". De aanval zou zeker beantwoord wor den als hij te vergelijken zou zijn met bijv. de aanval op Pearl Harbor. Dulles acht de vooruitzichten voor een overeenkomst met de Sovjet-Unie tot beperking der bewapening „niet roos-, kleurig". De vorming van een communistisch- gezinde regering in Syrië was een „ver ontrustend feit". Maar Dulles beschouwt het niet als een teken, dat de Eisenho- w er leer .voor het Midden-Oosten heeft gefaald. Hij was van oordeel, dat de Ver. Sta ten tegenover de Sovjet-Unie altijd het initiatief hebben behouden en dit zul len blijven doen. Ontploffing in de haven van Napels Het 2.285 ton metende Italiaanse vrachtschip „Anna Maria Ievoli" is he denochtend in de haven van Napels in de luchtgevlogen. Volgens de eerste be richten zouden er talryke doden zyn. Door de krach, van de ontploffing brak het schip, waarop herstelwerk zaamheden werden uitgevoerd, in tweeën waarna het snel zonk. Stalen platen werden tot op een plein in de stad' hon derd meter van de ligplaats van het schip, geslingerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1