Onbegrijpelijke toestanden bij i
universitair onderwijs in Italië
Laatste Berichten
„Goddelijk koningsschap in
Centraal Afrika"
Vierduizend tijdelijkehooglerarentoch al
onderbetaaldmoeten nog een veer laten
Veel te veel intellectuelen
DONDERDAG 31 OKTOBER 1957
Dr. A. A. Trouwborst Leiden gaat voor
volkenkundig onderzoek naar Ruanda
die naar ras verschillend zijn. De adel
wordt gevormd door de Tutsi, hoge
slanke gestalten met fijne lichaamsbouw.
Zij zijn de heersers van hun land en in
het bezit van het vee, dat als voornaam
ste vorm van rijkdom wordt beschouwd.
Uit hun midden komt de koning voort.
De tweede stand bestaat uit de Hutu,
kleiner en grover van bouw dan de
Tutzi. Zij houden zich voornamelijk met
de landbouw bezig. Tenslotte zijn er de
Twa, een pygmoïde groep van jagers,
pottebakkers en smeden
Wat er van het gebied bekend is be
treft vooral de Tutsi en de heersende
positie, die zij in het land innemen.
Spreker hoopt bij zijn onderzoek zich
dan ook vooral te richten op de beteke
nis die de Hutu hebben.
Wat Urundi betreft, het minst onder
zocht van beide koninkrijken, zijn de
meeste gegevens, die tot nu toe bekend
zijn, verzameld door twee Nederlandse
paters.
Van de Koning wordt verondersteld,
dat hij van goddelijke afstamming is.
De geschiedenis van de koningen ver
liest zich dan ook in een mythisch ver
leden. Van het welzijn van de Koning is
het welzijn van het gehele volk afhan
kelijk. Vandaar, dat hij een voorzichtig
leven moet leiden. Hij is leider van de
nationale godsdienstige feestelijkheden.
Bovennatuurlijke voortekenen wijzen de
opvolger van de Koning aan. Zo wordt
de troonpretendent van Urundi volgens
de overlevering geboren met een korrel
van alle graansoorten in het land. De
begrafenis van de Koning speelt zich
met veel verve af. De koninklijke graf
tomben blijven in hoge ere.
Als eerste in de serie winterlezingen
van het Rijksmuseum voor Volken
kunde. hield gisteravond in de aula
van dit museum dr. A. A. Trouwborst,
conservator van de afdeling Afrika,
voor een buitengewoon groot aantal
belangstellenden een causerie over
„Goddelijk Koningsschap in Centraal
Afrika".
Door een subsidie van de Ned. Orga
nisatie voor Zuiver Wetenschappelijk
Onderzoek (Z.W.O.) daartoe in staat
gesteld, hoopt de inleider in het begin
van 1958 voor het verrichten van een
volkenkundig onderzoek naar het Bel
gische mandaatsgebied Ruanda-Urun-
di te vertrekken.
Dit gebied, aldus dr. Trouwborst, is
samengesteld uit twee inheemse konink
rijken. Het is 'n bergland met een gema
tigd tropisch klimaat en voor Afrikaanse
begrippen bijzonder dicht bevolkt. De
mensen 4 miljoen op een oppervlakte
van 54.000 km. leven in een soort
buurtschappen verspreid op de berghel
lingen.
De bevolking bestaat uit drie standen,
Handwerkdub Vrijz. Herv.
houdt verkoopdagen
Hedenmorgen had in Huize „Over 't
Hoff", Gerecht 10, onder grote belang
stelling de opening van de verkoopdagen
plaats, die georganiseerd zijn door de
Handwerkclub van de Vereniging van
Vrijzinnig Hervormden Leiden/Oegst-
geest.
Mevr. M. C. Hubeek—Bergvelt, de
leidster van de handwerkclub, heette
allen welkom, in het bijzonder de voor
ganger, het bestuur van de vereniging,
de vertegenwoordigers van de afdelin
gen en de oud-hulpprediker, de heer J.
P. Hulsbos. Spr. las een brief voor van
dr. K. H. Boersema (onder wiens voor
gangerschap een handwerkclub werd
opgericht, welke echter begrijpelijkerwijs
in de oorlogsjaren haar werkzaamheden
moest staken), waarin deze de grote
waarde van de kernen in de gemeente
als deze, uiteenzette en de leiding veel
succes toewenste.
Mevr. Hubeek dankte tenslotte allen,
die op enigerlei wijze aan de verzorging
van de bazar medewerkten.
De voorganger, ds. W. J. H. Hubeek,
herinnerde aan een bijbelgedeelte, dat
handelt over de herbouw van een stad
en waarin wordt gezegd, dat de Koning
kinderen liet doden om op hun lijkjes
de fundamenten te bouwen. Dit gruwe
lijke verhaal is door opgravingen beves
tigd. De zin ervan ls het besef, dat het
leven uitsluitend kan worden gebouwd
op de fundamenten van de liefde. Zo is
deze bazar met veel zorg en toewijding
tot stand gekomen, waarvan de buiten
staander eigenlijk geen begrip heeft. De
ongeremde ijver van de groep, die dit
alles tot stand bracht, moge de bezoe
kers tot voorbeeld strekken.
Hiermede verklaarde ds. Hubeek deze
bazar, welke o.m. poppenspel voor de
kinderen biedt en vooral vrijdagavond
met diverse attracties een bijzonder
karakter zal dragen, voor geopend.
Leidsche Maatschappij van
Weldadigheid
MEJ. D. M. J. COEBERGH NAM
NA 40 JAAR AFSCHEID.
Mej. D. M. J. Coebergh, die ruim
veertig jaar bestuurslid is geweest van
de Leidsche Maatschappij van Wel
dadigheid, waarvan nu reeds 20 jaar
als presidente, heeft tüdens de jaar
vergadering van deze Maatschappij,
afscheid genomen.
De heer F. H. Sobels dankte haar
namens het bestuur voor al hetgeen zij
in deze jaren voor de Maatschappij had
gedaan en bood haar het ere-voorzitter-
schap aan. Mevr. A. Rijpperda Wierds-
ma—Van Traa zal mej. Coebergh op
volgen als presidente.
Tijdens deze vergadering gaven de
secretaresse en de penningmeester een
overzicht van de werkzaamheden gedu
rende de periode mei '56/'57, waaruit
bleek dat de Maatschappy nog mogelyk-
heden genoeg heeft om haar doelstelling
te realiseren, n.l. het hulp bieden aan
hen, die in stilte nood lijden. Velen die
door omstandigheden of afkomst niet
om hulp kunnen vragen bij overheids
instanties worden regelmatig gesteund
met een toelage van de Maatschappij,
zonder dat dit bekend wordt aan iemand,
buiten de drie leden van het dagelijks
bestuur. Daarnaast werd weer een
brandstoftoelage gegeven aan 70 ouden
van dagen, terwijl ook aan verschillende
oudere mensen in december een bedrag
in geld werd overhandigd om extra on
kosten in de winter te bestrijden.
Behalve de hulp aan deze groepen,
stelde de Maatschappij ook dit jaar een
bedrag beschikbaar voor opleidingen en
onderwijs, waardoor jongens werden ge
holpen by hun opleiding aan de Am
bachtsschool, bij het volgen van avond
cursussen van Mathesis Scientiarum
Genitnx en Uitgebreid Technisch On
derwijs; ook werd steun verleend voor
opleiding aan een Hogere Burgerschool
en een Gymnasium, terwijl in enkele ge
vallen ook meisjes werden geholpen bij
het nijverheids-onderwijs.
Voorts werd in 37 gevallen geholpen
met een gift voor één maal, welke dan
speciaal bedoeld is om de gevolgen van
byzondere tegenslagen op te vangen.
Mr. M. C. de Graaf werd in deze ver
gadering geïnstalleerd als penningmees
ter; hij nam deze functie over van de
vice-voorzitter, de heer G. R. D. Crom-
melin, die het penningmeesterschap
tijdelijk had waargenomen.
De secretaresse van de Maatschappij
van Weldadigheid houdt elke woensdag
morgen spreekuur van 10 tot 12 uur,
Witte Singel 28. Zij die menen voor hulp
van de Maatschappij in aanmerking te
kunnen komen, kunnen zich tot haar
wenden.
SPORTMIDDAG
LEIDSE JEUGD TOUR
De aangekondigde wedstrijd op de
wielerbaan Duinhorst te Wassenaar zal
zondagmiddag 3 november plaats heb
ben. De wedstrijd wordt gehouden in
het kader van een sportmiddag. Hierbij
staan bromfiets- en wielerwedstrijden
op het programma. Voor de Leidse
Jeugd Tour is een aparte wedstrijd -
aanvang 2 uur - ingelast op gewone
fietsen.
Indien mogelijk start iedere deelne
mer voor zijn eigen ploeg.
Als deze proef slaagt zal er van de
zomer in de avonduren nog meerdere
malen op de baan gereden worden.
Nieuwe deelnemers worden er op ge
wezen, dat zij een schriftelijke toestem
ming tot deelname van hun ouders moe
ten meebrengen.
UITGEBREIDE SCHARE VAN
DIENAREN
Aan het koninklijk hof bevindt zich
een uitgebreide schare van dienaren:
melkknechten, slachters, bierschenkers,
huisbedienden, etc. Van belang zijn
vooral de melkers, hun werk geschiedt
uiterst zorgvuldig en geen buitenstaan
der mag erbij zijn. Het zijn zy, en ook
de bierschenkers, die gauw onder ver
denking vallen de Koning te willen be
toveren, wat hun het leven kan kosten.
Ook bevinden zich tal van andere hoge
functionarissen aan het hof. De belang
rijkste onder hen is de Koningin-moe
der, die echt meeregeert en die in hoog
aanzien staat. Vervolgens de provincie
gouverneurs, de „geschiedkundigen", die
de geschiedenis van het koninkrijk in
hun geheugen moeten bijhouden, de be
waarders van de traditie alsmede ver
schillende godsdienstige functionarissen,
die over het welzijn van de Koning en
van het hele rijk moeten waken.
LEIDERDORP
Oud-leerlingen namen
afscheid van A. Wissel
Aan de heer A. Wissel, die enkele we
ken geleden wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd afscheid
nam als hoofd van de Christelijke u.l.o.-
school, werd nu door zijn oud-leerlin
gen een afscheidsavond aangeboden in
„Irene" vóór dat de heer Wissel enige
jaren geleden als hoofd van de vooral
op zijn initiatief gestichte u.l.o.-school
optrad fungeerde hij hier geruime tijd
als hoofd van de Christelijke Nationale
School. Het getal der oud-leerlingen is
dus zeer groot en het lag dus voor de
hand dat „Irene" deze avond geheel be
zet was.
De jubilaris werd verschillende malen
toegezongen. Zijn levensloop werd op
rijm weergegeven en ook werd op gees
tige wijze gedemonstreerd hoe de heer
Wissel zijn leerlingen de nodige kennis
bijbracht.
Tegen het einde van de avond werd
de heer Wissel gevraagd met het draai
orgel zijn kunsten te beproeven en toen
hij dit zou proberen zakte het gehele
geval in elkaar, maar bleef er toch nog
een fraaie -boekenkast staan: dit was
het geschenk dat de oud-leerlingen hem
hadden toegedacht en dat hij in grote
dank aanvaardde.
Rijkspostspaarbank In de maand
september werd ingelegd f. 38.234.03 en
terugbetaald f 42.446.71.
WARMOND
Rijkspostspaarbank In de maand
september werd ingelegd f 19.654.41 en
terugbetaald f 14.954.91.
De Koning beschikt over verschillende
tekenen van zijn waardigheid, zoals hei
lige trommen, lansen en andere kost
baarheden, die bij grote plechtigheden
aan het volk getoond worden.
De Koning is in theorie (en soms ook
wel in de praktijk) de eigenaar van het
leven en goed van zijn onderdanen.
Vooral ten aanzien van het vee geldt
dat. Om de bestuursvoering te verge-
makkelen is zijn rijk in provincies ver
deeld. aan het hoofd waarvan adellijke
gouverneurs staan. Deze laatsten ver
tonen met name aan de grenzen van het
ryk nogal eens neigingen tot onafhan
kelijkheid en brengen daardoor vaak de
eenheid in gevaar. In het algemeen
werd er aan het hof veel geïntrigeerd
en trachtte men voortdurend zijn positie
te verbeteren. Een en ander leidde in
het verleden vaak tot openlijke botsin
gen.
Van al het ceremonieel is aan het hof
niet veel meer over, vooral omdat de
huidige koningen christen zijn. Toch is
hun aanzien nog groot en worden nog
steeds gedichten te hunner verheerlij
king gemaakt.
Dr. Trouwborst liet na zijn lezing een
aantal uitstekende dia's zien, terwijl
door middel van de geluidsband enkele
„koningsgedichten" ten gehore werden
gebracht.
Studenten hebben er meer dan genoeg van
Italië is een land, waar de schooljeugd eindeloos
lange vakanties heeft, maar zo tegen half oktober
heropenen toch weer de middelbare scholen, en
begin november komt er zelfs al enig leven in de
universiteiten! Dit jaar ziet het er naar uit, dat dit
alles met grote vertraging zal gebeuren, of mis
schien wel helemaal niet. Ten eerste is er natuur
lijk de Aziatische griep, die het raadzaam maakt
nog wat te wachten met het openen van de scho-
(Van onze Romeinse correspondent)
len. Maar dan is er voor het middelbaar onderwijs
ook nog een veel groter struikelblok. De leraren,
die verleden jaar reeds enige weken hebben ge
staakt, omdat hun salarissen beslist onvoldoende
zijn, beginnen met wachten op de toegezegde ver
betering moe te worden en dreigen met een alge
hele staking, die duren zal tot hun (werkelijk niet
onredelijke) eisen gehoor hebben gevonden bij de
overheid.
De toestand van majoor K.
De Leger voorlichtingsdienst deelt
mee, dat majoor K. met een particu
liere ambulance naar een militair hos
pitaal weïk is niet meegedeeld is
vervoerd. Hij bleek een bovenoeen-frac-
tuur te hebben, een iidhte hersenschud
ding en een lichte shock. Hij was niet
buiten bewustzijn.
Aan de behandelende geneesheer
heeft majoor K. gezegd te denken, dat
hij met zijn auto is geslipt. Hij is ech
ter nog niet officieel door de mare
chaussee gehoord.
De echtgenote van majoor K. heeft
verklaard, dat de toestand van haai
man weliswaar niet zorgwekkend was,
maar toch vrij ernstig. Behalve een
beenfractuur had hij enkele andere ver
wondingen. Naar haar mening was er
vanochtend zeker geen verbetering te
constateren.
Behalve door zijn echtgenote is ma
joor K. vanochtend ook bezocht door
zijn broer en door de voormalige kapi
tein J. Sternfeld, getuige a décharge in
het kortgeleden voor de krijgsraad ge
voerde proces.
Aan hen alle drie vertelde de ge
wonde majoor, dat hy gisteravond in
Apeldoorn was geweest en op de te
rugweg naar Den Haag op de Rijks
weg voorbij Utrecht te zijn aange
reden door een hem achterop komende
auto, die hem niet op de normale wyze
aan zyn linkerkant inhaalde, doch
aan de rechterzijde van zijn wagen
opdook. „Hij voelde plotseling een
schok", aldus voegden mevr. K. en de
heer Sternfeld aan het bovenstaande
toe, „en vertelde ons dat hij daardoor
de macht over zijn stuur verloor".
Suriname detachement
in ons land terug
Het eerste detachement van de 3de
Suriname-compagnie 1956 is vanmorgen
aan boord van de Cottica uit de West
in Amsterdam aangekomen.
Dit is de laatste reis van het 3.989 brt.
metende ms. Cottica naar de West ge
weest. Nadat de Cottica morgen zijn
lading in Hamburg zal hebben gelost
wordt dit in 1927 gebouwde schip door
de K.N.S.M. uit de vaart genomen. De
Willemstad, die op 8 november a s. ver
trekt zal dan op de lijndienst naar de
West gaan varen.
RO OFOVE R VA LLERS
GEARRESTEERD
De politie te Doetinchem heeft de
vier jongemannen gearresteerd, die gis
teravond een roofoverval hebben ge
pleegd op een 35-jarige textielhande
laar (men zie elders) uit Venlo. Het
zijn drie jongemannen uit Doetinchem
tussen de 25 en 30 jaar en een 16-jarige,
eveneens uit Doetinchem.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Robert dhristoffel, an van J. C. Bink
en V. M. D. de Wit; Hendrikus, zn van J.
C. Bink en V. M, D. de Wit; Johan Ge
rard, zn van G. T. J. Kemperman en M
Rroonenbuirg, Johannes Jacobus, an van
D. Bink en W. van der Reijden; Caroline
Pranclsca Maria, dr van L. J. J. Roozen
en E. M. van RhJJn; Bouwe, an van B.
Kuilt en D. A. de Jager; Marianne Jolan-
da Everdina, dr van H. van Rossen en E.
E. Loers; Wtlheimiina Basttana Trijntje,
dr .van B. Wesseling en W. van Beelen;
Irene Jacqueline Jeannetrte, dr van A. J.
Marijt en W. C. Velaftl; Cabha/rina Antonla
Maria dT van W. P. van Boheemen en A.
M G. Moor&nJohannes Cornells, an van
A B. van Buur&n en M. E, Jacobs; Jo
seph a Maria Theresla, dr v. H. C. Neljen-
bulls en W. E. M. Mom; Alida Hendirima,
dr. van A, van Duijn en L. Herbert.
Haagse inbraken leverden
f 12.000 aan buit
(Van onze Haagse redactie)
In de nacht van dinsdag op woensdag
is het inbrekersgilde in I>en Haag bij
zonder actief geweest met een grote buit
als resultaat. By drie inbraken werd in
totaal voor f. 12.000 weggenomen, daarby
was slechts f. 500 aan baar geld.
De grootste slag werd geslagen in een
huis aan de Doornikestraat. Aan de
achterzijde van het pand wist men daar
een balkon op de eerste etage te berei
ken, waar een deur werd geforceerd.
Hier werd voor f. 8000 aan sieraden, o.a.
een platina horloge, een armband, bro
ches, een gouden potlood en dito ringen
ontvreemd. Aan de Parkweg werd een
slaapkamerraam van een benedenflat
ingeslagen, waarna de inbrekers het huis
zonder moeite konden betreden. In een
kast op de slaapkamer vonden zij, wat
zij zochten: een collectie sieraden. Hier
bedraagt de waarde van het gestolene
f. 3500.
Een bedrag van f. 500 werd gestolen in
een kantoor aan de Wassenaarseweg.
Hier verschafte men zich ook weer toe
gang aan de achterzijde, waar een ruit
werd ingeslagen. Op de tweede etage
werd een brandkast geforceerd, waarin
het geld werd gevonden.
De wraak van een rovende
werkster
(Speciale berichtgeving)
In de nacht van dinsdag op woens
dag kreeg men op het Rotterdamse
hoofdbureau van politie bezoek van een
merkwaardig tweetal; een werkster en
een helderziende van wie de eerste ver
klaarde iets van een beroving af te we
ten en de tweede dank zij zijn boven
aardse gaven aanwijzingen meende te
kunnen verschaffen, die tot aanhou
ding van de dader zouden kunnen lei-
den.
Er was nog geen aangifte van een be
roving binnengekomen en men nam het
verhaal met een flinke korrel zout. Wel
am men er uiteraard nota van, waarna
men het duo liet vertrekken.
Gistermorgen bleek er echter wel een
grond van waarheid in het merkwaar
dige verhaal te schuilen. Een buitenman
beweerde in een café in de binnenstad
beroofd te zijn van een portefeuille met
f. 500. De dader een 23-jarige zeeman,
kon 's middags reeds worden aange
houden. Toen kwam vast te staan dat
er nog; een mede-daderes was, nlde
25-Jarige werkster die de „helderzien
de" melding van de beroving was komen
doen.
Het bleek dat de buitenman in het café
had zitten trakteren. De werkster was
bij hem gaan zitten en toen de man
boven zijn theewater raakte, deed zij zo
nu een dan een greep in de welgevulde
portefeuille. De zeeman had bij het zien
daarvan ook met de buitenman aange
papt en tenslotte de hele portefeuille
maar meegenomen.
De werkster was over deze oncolle
giale" houding van de zeeman dermate
gebelgd, dat zij samen met de helder
ziende het verhaaltje, dat zij 's nachts
aan het hoofdbureau had verteld, had
verzonen. Werkster en zeeman zijn we
gens diefstal in hechtenis genomen.
Voor de universiteiten staan de zaken er nog heel wat slechter voor. In de
eerste plaats heeft de minister van Onderwijs in overleg met zijn collega van
Financiën, wat men hier noemt de „schoolbelasting" (dus inschrijf- en college
gelden) aanmerkelijk doen verhogen. Daarover heerst natuurlijk ontevredenheid
in studentenkringen, terwyl ook de ouders zich niet onbetuigd laten. In Italië
is de toevloed naar de universiteit enorm. Het aantal universiteiten is bijzonder
groot en de belangrijke, zoals Rome, Napels, Bologna, Pisa en Padua, hebben
een studentenbevolking van dertig- tot veertigduizend jongelui elk! Dat is
natuurlijk veel te veel. Het land heeft geen behoefte aan een zo groot aantal
„intellectuelen", maar het is nu eenmaal in bepaalde kringen, van de kleine
middenstand tot de hoge adel, vanzelfsprekend dat de kinderen een universitaire
opleiding krijgen, ook al zijn ze daartoe eigenlijk ongeschikt.
aan honoraria wordt uitgegeven en er
dus voor de eigenlijke behoeften van de
universiteiten als centra van cultuur,
voor hun bibliotheken en voor het we
tenschappelijk onderzoek vrijwel niets
overblijft. Daar komt nog bij dat de
meeste universiteiten grote vorderingen
hebben op het rijk voor in de laatste
jaren gedane uitgaven (voor hulpkrach
ten, assistenten, leermiddelen, inrichten
van laboratoria enz.). Rome heeft een
vordering van een miljard, Florence van
425 miljoen. Padua van 215 enz. De mi
nister weigert deze voorschotten te ver
goeden
Geen belangstelling
voor exacte vakken
Opmerkelijk is, dat er een zekere min
achting bestaat voor de enige takken
van wetenschap, die vrijwel zeker een
toekomst bieden: exacte wetenschappen,
scheikunde, agrarische vakken enz. Wat
men wil studeren is letteren, medicijnen
en vooral rechten. Het gevolg is natuur
lijk, dat men kelners en taxichauffeurs,
maar vooral werklozen vindt, die een
advokaten- of doktersbul in hun zak
hebben.
Een ander gevolg is, dat de middelen,
die de staat voor het hoger onderwijs ter
beschikking stelt, onvoldoende zijn. Maar
de honoraria der hoogleraren zijn in
nog veel erger mate onvoldoende. Zij die
werkelijk hoogleraar zijn, hebben niet
zo erg te klagen. Zij worden redelijk be
zoldigd. hebben extra-inkomsten uit pu-
blikaties en dergelijke en hebben tevens
het recht op een behoorlijk pensioen.
Maar in heel Italië zijn er maar 1800
hoogleraren in die bevoorrechte positie,
terwijl er ruim 4000 „tijdelijk" te werk
zijn gesteld en van jaar tot jaar in hun
ambt worden bevestigd. De bezoldiging
van deze tijdelijke krachten (er zyn er
niet weinig, die al vijftien tot twintig
jaar „tijdelijk" aan een universiteit zijn
verbonden) is uitermate slecht en bo
vendien is er voor hen geen pensioen
regeling, met het gevolg, dat zij meestal
hun energie aan ander werk wijden
(privé-lessen, journalistiek enz.).
Nog meer besnoeien!
Nu is Italië bezig te bezuinigen met
he prijzenswaardige doel de begroting
sluitend te maken. Die bezuinigingen
worden doorgaans gevonden op een
terrein, waar niets te bezuinigen valt.
In plaats van een flink aantal „tijde
lijke" hoogleraren een vaste aanstelling
te geven, waarop deze mensen, wier we
tenschappelijke kwaliteiten doorgaans
niet onderdoen voor die van hun meer
bevoorrechte collega's, ten volle recht
hebben, is nu bepaald dat in het nieuwe
schooljaar de honoraria van de tijdelijke
leerkrachten grondig zullen worden be
snoeid!
De middelen voor het hoger onder
wijs dit jaar 19 miljard lire (ongeveer
115 miljoen gulden) zijn veel te ge
ring, vooral omdat 94,8 procent daarvan
AMBASSADEUR VON BALLUSECK
IN HET KREMLIN ONTVANGEN
De heer D. J. von Baliuseok, die bin
nenkort afscheid zal nemen als Neder
lands ambassadeur te Moskou, is van
morgen in het Kremlin ontvangen door
de vice-president van de Opperste j
Sovjet, Michel Tarassow.
Maatregel in Egypte
tegen communisten
Een krijgsraad te Cairo heeft vandaag
ontbinding gelast van alle organisaties
van de Egyptische communistische partij
en sluiting van al haar gebouwen.
Verder heeft de krijgsraad dertien
communisten veroordeeld tot gevange
nisstraffen variërend van drie tot zeven
jaar wegens poging tot omverwerping
van de regering van president Nasser.
Vijf verdachten werden vrijgesproken.
De communisten juichten toen de
vonnissen werden uitgesproken. Zij rie
pen: „Leve de Sovjet-Unie, die de vrede
steunt" en „Leve de Egyptische commu
nistische partij".
Vier veroordeelden werden bij verstek
veroordeeld.
Procureur-generaal bij de
Hoge Raad nam afscheid
In een plechtige, voltallige zitting van
de Hoge Raad heeft ons hoogste
rechtscollege vanmiddag afscheid ge
nomen van de procureur-generaal, jhr.
mr. dr. L. H. K. C. van Asch van
Wjjck, die heden dit hoge ambt neer
legt. Tal van justitiële autoriteiten en
vertegenwoordigers van instanties en
colleges, die met de Hoge Raad in
verbinding staan, vulden de grote zaal.
De president van de Hoge Raad, mr.
dr. J. Donner wees erop, dat de ambte
lijke loopbaan van de heer Van Asch
van Wijck meer dan 40 jaren omvat.
Van de onderste trap is hij opgeklom
men tot de hoogste trede in de staande
magistratuur. De ontplooiing van zijn
loopbaan hield gelijke tred met de stij
gende waardering voor zijn persoonlijk
heid en bekwaamheden, waardoor men
telkens naar hem greep voor posten,
voor de vervulling waarvan bijzondere
kwaliteiten worden verlangd. Hij mag
dan ook met grote voldoening terugzien
op een eervolle carrière.
„Naar buiten zyt ge aldus mr.
Donner vooral getreden met de
stroom van conclusies, waarmede ge in
de loop der jaren, eerst als advocaat-
generaal en daarna als procureur-gene
raal voor de Hoge Raad U zo grote ver
dienste hebt verworven. Vooral het U
zo vertrouwde terrein van strafrecht en
strafvordering hebt ge daarbij bearbeid.
Er zijn daaronder meerdere stukken,
waarop wetenschap en praktijk nog
dikwijls zullen terugvallen.
Onvoldoende gelden
Het gevolg van deze pynlyke toestan
den is, dat in vele universiteitssteden de
rector-magnificus heeft besloten de uni
versiteit niet te heropenen. Professoren
en studenten zijn het hiermee eens, de
eerste groep omdat zij de beschikbare
gelden voor het onderwijs hoogst onvol
doende acht, de tweede categorie omdat
zy achter de professoren staat en tevens
de verhoging van de „schoolbelasting"
onbillijk vindt. In Padua en Genua zijn
de hoogleraren in staking en weigeren
examens af te nemen. In Turijn is be
sloten, dat voorlopig alle activiteit van
de universiteit zal worden stilgelegd.
Padua heeft nu dit voorbeeld gevolgd en
een soortgelijke beslissing staat te wach
ten voor alle andere grote universiteiten.
Slecht onderwijs
De begroting van het ministerie van
Onderwijs moet nog door de Kamer in
behandeling worden genomen. Het is
mogelijk, dat de ,,leken"-partijen de mi
nister tot een ander inzicht weten te
brengen. De christen-democraten stel
len heel weinig belang in de staats
scholen en zouden het liefst het onder
wijs geheel in handen zien van de gees
telijkheid. Het aantal „bijzondere" scho
len, waar nog slechter betaalde leer
krachten een onderricht geven, dat bij
de examens steeds weer blijkt volkomen
onvoldoende te zijn, neemt gestadig toe.
Op die „bijzondere scholen", die een
geheel ander karakter dragen dan in
ons land, heeft de staat geen toezicht.
Het zijn particuliere instellingen en de
leerkrachten worden niet door de staat
bezoldigd. Zy zijn doorgaans veel duur
der dan de openbare scholen, maar heb
ben een veel simpeler programma en
stellen aan de studerenden veel geringer
eisen. De enige minister van Onderwijs,
die na de val van het fascisme iets heeft
gedaan om het openbare onderwijs weer
enigszins in ere te herstellen, was de
liberale minister De Martlno.
BEURSOVERZICHT
Kon. Olie hoger; Unilever
lager
Amsterdam, 31 oktober.
De hogere slotkoers uit Wallstreet voor
aandelen Kon. Olie, was ook vandaag de
aanleiding, dat de prijs voor deze aan
delen op het Damrak aan de betere kant
was. en boven pariteit Amerika. Op het
dieptepunt voor aandelen Kon. Olie van
verleden week. toen gehandeld werd op
f. 153, tegen nu circa f. 170, is dus een
belangrijk herstel Ingetreden. Dit kan
niet gezegd worden van de overige inter
nationale waarden als Unilever en Phi
lips. Deze fondsen zyn indertijd tegen
hogere koersen in Amsterdam voor Ame
rikaanse rekening uit de markt genomen.
Het is in Amerka gebruikelijk, dat bij de
geringste terugslag aldaar men zich het
eerst ontdoet van de in portefeuille
zijnde buitenlandse aandelen waar ver
lies in zit. Deze druk ligt bijna dagelijks,
in de hoeken van aandelen Philips en
Unilever. Ook komt vaak aanbod van
deze zijde voor in de Scheepvaartsector.
Een koersstijging gaat dus met heel
veel moeite gepaard. Dit beeld vertoon
de de markt, vandaag nog weer eens dui
delijk. Terwijl aandelen Kon. Olie ver
handeld werden tussen de f. 169,40 en
f. 170, vergeleken bij de slotkoers van
gisteren van f. 167,10, lagen Unilevers na
een koers van 341. op 3381 punt lager
vergeleken by gisteren. Philips kwam op
23834doch sloot op circa 237, waarmee
slechts 1 punt winst op gisteren werd
geboekt: Aku's min 1%% KLM had een
winst van f. 1,30. Scheepvaarten om en
naby het vorig slot.
Staatsfondsen noteerden iets lager.
Van de cultures bestond er enige vraag
voor Amsterdam Rubbers (+2%).
WISSELKOERSEN
Amsterdam, 31-10. Londen 10.63—
10.63'New York 3.78T—3 .79% Mon
treal 3.95%—3.95% Parys 89.75—89.85;
Brussel 7.59%—7.60liFrankfurt 90.31—
90.36; Zürich 86.69%—86.74%Zürich
(vr. franken) 88.44"2-88.49% Stockholm
73.3973.44; Kopenhagen 54.85%
54 90%; Oslo 53.14—53.19; Milaan
60.76%—60.81%; Wenen 14.59%—14.60%.
Beurs van Amsterdam
Donderdag 31 oktober
ACTIEVE OBLIGATIES
Staatsleningen ad f. 1000.—
Vorige Slotkoers
koers v. heden
Ned '53 3% 83^ 82%
Grootboek obl. 3% 74 L 74 L
Ned. '47 3% (3) 79A 79%
Ned '51 3% 85%
Ned '53 (3%) 82HL 83%
Ned '56 3% 82H 8211
Ned '48 3% 77% 77%
Ned '54 3% 79% 79%
Ned '55 I 3% 79% 79%
Ned. '55 n 3% 81% 81%
Ned '37 3 78% 78%
Ned. W.B. lening 6% 100H 101
Dollarlng '47 3 86% 86%
Investeringscert 3.. 88A 88%
Ned 62-64 3 8^ 87
Cert NWS 53
Indië '37 A 3 83% 83%
Grootboek '46 3 81 80% L
ACTIEVE AANDELEN
Clt. Handl. en Ind. B. 33% 33
Nat. Handelsbank 85% 85
Ned. Handelmy. 145 146
Amst. Rubber 56% 59%
Deli My.en (Ver.) 60% 60
H.VA96% 96%
Java Cult 30% 29%
Senembah 40% 39
Vorstenlanden 17% 17%
AKU 156% 155
Berkel's Patent (v.) 175 177
Calvé Delft cert. 296 270
Kon Pap v Gelder 180 180%
Hoogovens cert254 253
Miiller en Co. N.B. 301% 300%
Ned Kabelfabr 240 243
Philips 235 H 236%
Philips pref135% 135
Unilever339% 337%
Wilton Feyenoord 201 200
Biliton 2de r 202 200
Dordtse Olie gew 774% 783%
Kon Petr. (f 20.—) 167.80 169.40
idem (50 6 f 20.— 187.15 168.90
Holl Amer tyn 141 141%
Java China Paket 135% 134%
K.LM98 90 101.90
Ned 8toomv My 131 131
Kon Paket My 126 126%
Ned Stoomv My 160 161%
Nievelt Goudr cert 166% 168%
v Ommeren cert 212 211
Kon Rott Lloyd 137 137
Ned 8cheepv Unie 133% 134%
NIET ACTÏEVF OBLIGATIES
Prov - en Gem leningen
Adam 47 (3%) 3 83 84
Den Haag 1937 I 3 76% 77
Lelden 1947 86B
R'dam '37 i-HI 3% 84
Industr. Obligaties
Philips Dollar lng '51 92 92
Premieleningen
A'dam '53 3 91 91
A'dam '51 2% 76 75%
A'dam '56 I 2% 75% 74%
A'dam '56 II 2% 82% 83
Eindhoven '54 2% 77 77
Enschede '54 2%73% 73
Den Haag '52 I 2% 81%
idem II 2% 82% 837>
R'dam '52 I 2% 86%
idem II 2% 81% 81%
Utrecht '52 2% 85% 851
NIET-ACTIEVE AANDELEN
Bank- en Credietlnstelltngen
Amst. Bank 187% 1881,
H.BU. eert. 177 178
Rott. Bank 157% 158
Twentsche Bank 160% 162
Industrie Ondernemingen
Albert Heyn215
Borneo Sum. H. My 47% 47%
Ned G en Sp fabr 168 175
Kon. Ned. Grofsim. 95 96
Internatio09% 70
Rott. Droogdok My. 440% 445 B
Tieleman en Dros 9% 9
Ned. My Walv.vrt. .50 51%
Spoorwegen
Dell Spoorweg My 10% 10%
Amerik. fondsen
Canadian Paclfio R. 26% 26 n
Intern Nickel73 75%
Anaconda 46% 48%
Bethlehem Steel.... 41 41%
Cities 8ervlce 52% 53%
General Motors 38tV 38%
Kennecott83% 87%
Repubilo Steel 4648%
Shell Oil 69% 69%
Union Pacific 24% 24ff
Un. States Steel 55% 55%
Nog enkele fondsen uit Leiden
en omgeving
Aandelen
Edelmet Kon AA
Pref. wa idem
Electrolas B
Holl Constrcctle
Ing bur vBouwnyv
Int Kunststof! Ind
Leidsche Wolspinn
Slkkens LaKfabr '53
Ver Touwfaoneken
Wernink's Betonm
Van Wyk Textiel
V K
30/10
53
53
64
55
290
296
119GB
35%
35%
162 L
370
368
147
149
68
68
82GB
