Weer
ofcyem weer
mejjt de
weerstand
Davitamon IO
Leiden heeft thans een moderne
geheel automatische verkeerstafel
Subliem sonatenspel
duo Krebbers-Weisz
Prof. De Roever verlaat Leiden
voor professoraat te Amsterdam
„Spelen" met treinen, trams,
auto's en knipperbolïen
Manifestatie van bezield en
bezielend Beethoven begrip
Voor opvoeding van kinderen
goede sfeer scheppen!
In 1955 opvolger prof. Niggli
96ste jaargang
Donderdag 24 oktober 1957
Tweede blad no. 29275
Na lVz jaar bouwen
l-ülllll.
j
Een detail van de verkeerstafel:
het Station met de omgeving van
het Stationsplein.
(Foto L.D./Van Vliet)
Morgenavond van 7 tot 9 uur
Unicum op terrein verkeersonderwijs en d™dehletdlverïSSd vMra,dvèHl!
Verkeer, om tenslotte de Leidse jeugd-
aangepast aan Leidse verkeerssituatie'leiders,sters'zaterdagmiddag van 2 tot
*""t ClIP 1'
HET IDEALE VITAMINE-PREPARAAT
FLACONS a 50. 100 EN S00 DRAGÉES
ÉÉN DRAGÉE PER DAG
IS VOLDOENDE
ORGANON - OSS
4 uur een kijkje te geven op deze ver-1
keerstafel.
Dat op deze wyze voor de schooljeugd
het theoretisch aan het praktisch onder
wijs kan worden getoetst, achten wij
van groot belang.
Speelden wij in onze jeugd veel en
met enthousiasme met een spoortreintje,
de jeugd van tegenwoordig wordt via
deze verkeerstafel wel sterk geconfron-
teerd met het verkeer, temidden waar
van zij leeft en werkt.
Een prachtige, aan het huidige ver
keer aangepaste, aanwinst voor het Ver
bond voor Veilig Verkeer.
Na anderhall jaar bouwen is de afdeling Leiden van het Verbond
voor Veilig Verkeer en daarmede ook Leiden thans in het bezit van
een moderne en geheel automatische verkeerstafel, uniek op het ter
rein van het verkeersonderwijs en tot in details aangepast aan de
Leidse verkeerssituatie.
„Architecten en uitvoerders" waren de leden van de afdeling Leiden
van de Ned. Vereniging voor Modelbouw, die avonden achtereen,
vaak tot diep in de nacht, hun technisch vernuft en fantasie aan de
opbouw van deze miniatuurstad hebben gegeven. Vooraf was echter
alles op zijn verkeerstechnische mogelijkheden en puzzels uitgedacht
door de hoofd-agent van Politie, de heer R. F. S. Voerman, die in de
toekomst ook als instructeur zal optreden.
Nieuwe Rijn en
Apothekersdijk
Gedempt
Zoals gezegd, anderhalf jaar hebben
zij er aan gebouwd en onder hun han
den ontstond een stuk werk, waarop zy
terecht trots kunnen zijn en dat, voor
zover wij weten, nog niet eerder in ons
land is gepresteerd. Kennen wij de ver-
keerstableaus met rijdende treintjes en
trammetjes, hier ging de fantasie veel
verder. Een miniatuurstad verrees en
binnen die stad komt het verkeer van
alle kanten opzetten. Auto's en vracht
wagens passeren de kruispunten, een
militaire colonne en een begrafenisstoet
trekken door „Leiden", de tram van de
interlocale dienst naar Den Haag stopt
bij het Stadhuis of op de Korevaar-
straat. de trein rijdt over het viaduct om
even later een bewaakte of onbewaakte
overweg te passeren. Maar ook om de
knipperbolïen bij de beschermde over
steekplaatsen is gedacht, werd een com
plete straatverlichting aangelegd, kwa
men er lichten in de tunnels en werd
zelfs een „benzine'-laadstation in de
plannen opgenomen. Een „tankstation",
waar de batterijen van de auto's op
nieuw worden bijgeladen. Een kwestie
van enkele minuten en men kan weer
een half uur „draaien".
Een miniatuurstad
Een miniatuurstad, waarin, teneinde
een goed overzicht te verkrijgen, de
huizenblokken slechts door grote bruine
vlakken zyn aangegeven. Enkele oriën-
teringspunten treft men echter aan, zo
als b.v. het Station, de yerkeerssituatie
bij de Gijselaarsbank fcompleet met
rood, oranje en groen aanflitsende
lampjes) en op de Hogewoerdsbrug met
verkeershuisje en klok, waarin een echt
uurwerk is aangebracht, de monumen
tale en ook al weer elektrisch verlichte
lantaarn op het Stadhuisplein etc. etc.
En terwijl men nog onder de indruk
staat van dit technisch vernuft: vanuit
één punt wordt geheel het verkeer ge
regeld, rijden de brandweerauto's onder
sirenegeloei uitdwars door de stad.
Op dit moment wordt al het verkeer
lamgelegd en wordt ruim baan gemaakt
voor deze „bestrijders van het vuur".
Er zijn echter nog meerdere mogelijk
heden op deze met zoveel zorg en fan
tasie uitgedachte verkeerstafel: een
trein nadert een bewaakte of onbe
waakte overweg. Knipperlichten gaan
branden een waarschuwingssignaal
klinktDank zij een ingenieus sys
teem houdt een uit de grond tevoor
schijn komende „pin" het autoverkeer
automatisch tegen. Eerst als de weg
vrij is, wordt dit wegverkeer een vrye
doorgang gegeven. Safety first....
Bejaardensocieteit in
Rehoboth
UITGAANDE VAN HERVORMDE
REMBRANDTWIJK
Ook de hervormde Rembrandtwijk
krijgt binnen kort haar bejaardenso
cieteit: woensdag 6 november, 's middags
om half drie, zal de wijkpredikant ds J.
de Wit deze sociëteit welke wordt on
dergebracht. in de grote zaal van „Reho
both" aan het Rapenburg, openen. Reeds
lang bestond er in de kring van deze
wijkgemeente belangstelling voor de in
richting van een sociëteit voor ouden
van dagen. Het ligt in de bedoeling om
dit bejaardencentrum, waarin voor pas
sende ontspanning zal worden gezorgd
iedere woensdagmiddag open te stellen.
De Rembrandtwijk is de tweede her
vormde wijkgemeente in onze stad in
„Staalwijk" draait dit werk reeds op
volle toeren die tot de inrichting van
een dergelijke sociëteit overgaat.
„IPHIGENIE AUF TAURIS"
De originele uitvoering der „Ruhr-
Fcstspiele" van Goethe's toneelspel
..Iphigenie auf Tauris" zal. onder aus
piciën van de Ambassadeur der Bonds
republiek Duitsland, enige voorstellin
gen in Nederland geven in het kader der
grote Europese tournee, die tussen sep-
Eenmaal aan het „bouwen" heeft
men de Nieuwe Ryn en Apothekers-
djjk een toekomstbeeld? al vast
maar gedempt. Een besluit van de
raad en een toestemming van G.S.
heeft men hiervoor maar niet afge- j
wacht. Een brede verkeersweg, paral
lel lopend met Breestraat en Hoge-
woerd, met in het midden een ruime
parkeerplaats, was het resultaat.
Gelyk met de in gebruik name van
deze verkeerstafel hedenmiddag om
drie uur krijgt de afd. Leidep van
het Verbond voor Veilig Verkeer de be
schikking over een ruim en doelmatig
ingericht verkeerslokaal, dat dank zij de
zorgen van het gemeentebestuur is on
dergebracht in de ruimten van de voor-
lige Bank van Lening in de Nieuw-
steeg 8.
Nu deze afdeling hierover de beschik
king heeft, ligt het in haar bedoeling
om dit verkeerscentrum niet alleen aan
te wenden tot een praktisch onderricht
van de leerlingen van het lager-, voort
gezet- en middelbaar onderwijs het
komende jaar komen hiervoor 3500 leer
lingen in aanmerking doch tevens
voor alle weggebruikers: automobilisten,
chauffeurs van vrachtwagens ook
militaire enoude van dagen.
welke laatsten vaak zo weinig op de
hoogte zyn van de verkeersregels.
Woonden hedenmiddag vele genodig
den de officiële overdracht bij, heden
avond zullen de hoofden van Leidse
Onderwijsinstellingen in de gelegenheid
worden gesteld zich van de werking van
deze verkeerstafel op de hoogte te
stellen.
Eerste concert Leidse Kunstkring
De naar te verwachten dit seizoen uitermate interessante concertenserie
van de Leidse Kunstkring „Voor Allen" had géén waardevoller inzet kunnen
vinden dan met het samengaan van twee jonge meesters op viool en piano: Her
man Krebbers en Robert VVeisz, die in deze moderne eeuw gelukkig beiden nog
bezield en bezielend geloven in Beethoven en elkaar in boeiend en warm-levend
sonatenspel gevonden hebben!
Sonatenspel stelt niet alleen de hoogste eisen aan het individu, vóór alles ook
aan de gelykwaardigheid der partners, die hier volkomen op elkaar afgestemd
moeten zijn en nimmer „solist met accompagnateur".
Deze eerste voorwaarde ging, naarmate de avond verstreek, meer en meer in
vervulling, ondanks ieders in de grond contrasterende „eigen-aard": bij Krebbers
een beheerste, thans ook geestelijk, gerijpte klassieke evenwichtigheid, zonder
zweem naar het sentimenteel effect, bij Weisz een temperamentvolle, vervoer
rende, in de romantiek wortelende instelling. Beide musici, technisch bij voort
during het sublieme benaderend of verwezenlijkend, ontwikkelden, na aanvankelijk
wel domineren van de pianist, die blijkbaar nog aan de zaal moest wennen, de
voor een ideale Beethoven zo noodzakelijke homogeniteit, daarby tevens getui
gend van een uitgesproken stylistisch verantwoordelijkheidsgevoel.
Vereniging voor Pedagogiek opent seizoen
Wat is onze taak t.o.v. het geaffecteerde verwaarloosde kind? Hoe groot is
de taak der ouders t.o.v. de opvoeding van het kind?
Het waren deze en nog vele andere interessante onderwerpen die gisteravond
in „Het Gulden Vlies" op de eerste bijeenkomst van de afdeling Leiden van de
Vereniging voor Pedagogiek, door de spreker van deze avond, de heer J. van
Vliet, directeur van het Observatiehuls „De Schutsluis" te Loosdreeht, bespro
ken werden en tenslotte te zien waren in de flim „De paraplui", een Pro
Juventutc-film van Kees Brusse.
De enige bedenking, die men wel
licht zou kunnen maken, is de keuze
der gespeelde compositiesdeze was im
mers zó overbekend, dat ieder rechtge
aard muziekliefhebber ze als 't ware
dromen kan.
Beethovens eerste vioolsonate in D gr
t. op. 12, de Frühlingssonate <in F gr. t.
op. 241 en de Kreutzersonate <A gr.t.
op. 47): standaardwerken der sonate
literatuur.
Wanneer zij echter op dergelijk hoog
en edel niveau gereproduceerd worden,
kan 't niet anders, of men verzoent zich
met die keuze.
Krebbers: puur en rein in de klare
toongeving en de virtuositeit nimmer om
de virtuositeit hanterend. Weisz met zijn
wonderbaarlijk glanzend toucher, iedere
noot de volle waarde verlenend met een
steeds ..zingende" kracht.
Pianistiek om de „schone toon" bij
uitstek!
Zodoende kwam in rijke contrastwer
king een Beethovenhulde tot stand,
waarin nauwelijks enig ander duo hen
evenaren kan.
Het ging in stijgende lyn: de van 1799
daterende eerste vioolsonate met haar
pracht van variaties Beethoven was
op 29 jaar alreeds een meester ge
volgd door de lieflyk-melodieuze Früh
lingssonate met haar als een verheven
gebed opklinkend „Adagio molto expres-
sivo" en daarop het in verfrissende te
genstelling gehouden bondige, ritmisch
zo pikante Scherzo.
En na de pauze het hoogst denkbare:
de vioolsonate van alle en vóór alle „gro
ten": de aan de Franse violist Rudolph
Kreutzer opgedragen Kreutzersonate.
Wie beseft wat hier gevraagd wordt
van beide comparanten, kan niet anders
dan diep respect betuigen voor de con
stant in een vibrerende spanning gehou
den vertolking, waarin Krebbers en
Tot gewoon hoogleraar in de petrologie, mineralogie en mineralo-
gische kristallografie aan de Amsterdamse Universiteit is door de ge
meenteraad benoemd prof. dr. W. P. de Roever, thans gewoon
hoogleraar in de kristallografie, mineralogie en petrologie aan de
Leidse Universiteit. Deze benoeming betekent, na bekrachtiging bij
K.B. en aanvaarding, dat prof. De Roever zijn Leids hoogleraarschap
beëindigt. Hij aanvaardde zijn Leidse leerstoel in 1955 als opvolger
van prof. dr. E. Niggli.
Spreker ging ervan uit. dat de op
voeding allereerst de taak van de ouders
wa6. Zij hebben er zelfs recht op. Deze
taak noemde spreker veel omvattend en
met vele verplichtingen. De ouders zyn
echter niet in staat om deze opvoeding
geheel voor eigen rekening te nemen.
Zij zijn wel verplicht om deskundigen
en specialisten op het gebied der opvoed
kunde te hulp te roepen. Dit begint al,
als men het kind naar de kleuterschool
stuurt en het eindigt misschien eerst
als het kind volwassen is geworden.
Deze medeopvoeders of pedagogen zijn
op verschillende terreinen gespeciali
seerd, doch ze hebben allen gemeen, dat
zij een deel van de taak der ouders op
zioh nemen, zij laden daardoor boven
dien een deel van de verantwoordelijk-
het op zich. Zij blijven te allen itijde ver
antwoording schuldig aan de ouders.
De heer J. van Vliet citeerde enige
gedeelten uit een boek van prof. Gun
ning, die ook reeds over deze verant
woordelijkheid sprak. Naast deze ver
antwoording aan de ouders zijn we ook
verantwoordelijk t.o.v. het kind! Krij
gen wij geon beklemd gevoel, aldus
spreker, als het kind ons zou vragen:
Wat heb je met mijn eerzucht, mijn
fantasie gedaan?
Deze vragen kunnen diep in het hart
van de pedagoog snijden, want men
weet dat het kind recht heeft om dit
te vragen. Indien wij by een bepaald
facet van de opvoeding onvakkundig te
werk gaan. is er kans dat het geheel
krom getrokken wordt. Het is daarom zo
belangrijk dat we voor de opvoeding de
goede sfeer scheppen, zodat alles in
goede banen zal lopen. De taak van de
opvoeder is het kind te beschermen, te
steunen en te leiden. Van de tegen
woordige pedagoog wordt dan ook veel
gevraagd. Hij zal intuïtie en inzicht in
het geheel moeten bezitten. Vervolgens
bracht spreker dit voorgaande i.v.m. het
affectief verwaarloosd kind. In wezen is
affectieve verwaarlozing als de moeder
het kind, na de geboorte niet meer ac-
Prof. dr. W. P. de Roever is thans
veertig jaar. Hij werd geboren te Am
sterdam en studeerde daar van 1934 tot
1939 geologie. In 1937 maakte hij deel
uit van een geologische expeditie van
de Amsterdamse Universiteit naar de
Kleine Soenda-eilanden onder leiding
van prof. dr. H. A. Brouwer.
In 1940 bekroonde hij zijn studie met
tember-november 1957 wordt gemaakt.
Te Leiden wordt op vrijdag 8 novem
ber a.s. een enkele voorstelling gegeven
in de Schouwburg.
Vijf van Duitslands grootste acteurs
der na-oorlogse generatie zullen aan
deze uitvoering medewerken: Maria
Wimmer in de rol van Ipliigenie. Ben-
no Sterzenbach als Thóas. Rolf Henni-
ger als Orest. Hannes Riesenberger als
Pylades en Wolfgang Golisch als Arkas.
een promotie cum laude op een proef
schrift getiteld ..Geological investiga
tions in the Soutwestern Moetis region,
Netherlands Timor".
Van 1945 tot 1949 was hij geoloog bij
de dienst van de mijnbouw in Neder
lands Indië. In 1950 keerde hy naar zijn
geboorte- en studiestad terug als lector
in de mineralogie en mineralogische
kristallpgrafie. In september 1955 werd
hij benoemd tot gewoon hoogleraar in
de kristallografie, mineralogie en petro
logie aan de Leidse Universiteit.
Thans, twee jaar later, verlaat hy
Leiden weer om naar zyn „oude liefde
de Amsterdamse Universiteit, terug te
keren als gewoon hoogleraar in de pe
trologie. mineralogie en mineralogische
kristallografie, waardoor hij tevens de
leiding krygt over een der best geoutil
leerde laboratoria op zyn gebied in de
wereld.
Weisz volgroeid elkaar afwisselden of
plastisch en in de diepste concentratie,
met volle overtuigingskracht in elkaar
opgingen.
De criticus behoeft na zulk technisch
volmaakt spel en een zodanig verinner
lijkte voordracht, waarin de uitvoeren
den boven zichzelf uitstegen, met zijn
reserves niet meer aan bod te komen:
dat zou eenvoudig belachelijk zijn!
Het was een vreugde om in een eeuw
van zich op velerlei gebied openbarende
middelmatigheid kennis te mogen ne
men van deze superioriteit en dit Beet-
hovenbegrip, waarmee het duo Krebbers-
Weisz zich tot de internationale „top
klasse" schaart.
Wat het verwonderlijk, dat spontaan
opwellende, meest nadrukkelijke bij
valsbetuigingen de ooncertgevers noop
ten tot een toegift: het serene en
„dankende" Adagio uit de zesde sonate,
dat zo mogelijk, tot een bekroning van
deze verheffende Beethovenavond uit
groeide?
Zij kunnen er zich, in bescheiden
heid. op beroemen de Beethovenfak-
kel hoog te doen opvlammen: veelzij-
diger en indringender manifestatie, die
men volledig onderging en waaraan
men zich volkomen overgaf, lijkt nau
welijks mogelijk.
Dit duo. dat zich met héél zijn kun
nen en geest op Beethoven instelde, is
voor ons land een kostbaar bezit!
H.
Prof. dr. W. P. DE ROEVER
TENTOONSTELLING
PAUL SCHUITEMA.
In het Prentenkabinet zal van 2 no
vember tot en met 7 december a s. een
tentoonstelling gehouden worden van
prenten van Paul Schuitema.
JURIDISCHE VOORDRACHT
I In het kader van de voordrachten voor
afgestudeerde juristen van de Neder
landse Universiteiten, die mede toegan
kelijk zijn voor notarissen, kandidaat
notarissen. bestuursambtenaren, ambte
naren van de belastingdienst en andere
belangstellenden, spreekt woensdag 6 no
vember om 7.45 uur nam. in het Acade
miegebouw. prof. mr. D Goedhuis over
het onderwerp: Juridische en politieke
aspecten van de luchtroute over de
Noordpool.
cepteren wil. Men doet dan iets. wat
onherstelbaar is. Het kind wordt in al
zyn functies gefrustreerd. Er treden
stool-nissen op in het emotionele vlak.
enz.
IN LIEFDE TOT HET KIND GAAN
Als het kind hulpeloos ter wereld is
gekomen, dan zal het ook verder geleid
moeten worden, door iemand die in
liefde tot het kind komt Voor vele moe
ders is dit geen probleem. Zij zijn echte
moeders! Helaas komen ook zeer veel
andere gevallen voor.
Bovendien is de voorwaarde voor elke
opvoeding dat alles emotioneel beleefd
wordt, anders heeft het geen opvoedende
waarde.
Als dit ook plaats heeft, in een nor
male moeder-kind verhouding, dan komt
men er zeker. Maar wordt het kind door
de moeder „in de kou" gelaten, dan heeft
het geen houvast meer. Zo kan men wel
het kind op tijd eten geven, en hygië
nisch behandelen, maar toch niet als
moeder tot hem komen.
Het wils- en driftleven van het kind
zal dan niet in leven komen met het
gevolg dat het uitgroeit tot een honger,
een smachten naar liefde. Affectieve
verwaarlozing is niet iets nieuws aan de
horizon. Men heeft altyd dergelijke si
tuaties gehad. Wel was spreker van me
ning, dat deze tijd extra gunstig was
voor dit verschijnsel. Hier staat echter
tegen over dat men in de loop der jaren
een betere kennis van de mens heeft
verkregen. Was het vroeger zo dat men
deze kinderen als psychopaat betitelde
en behandelde, thans beziet men dit
vraagstuk veel lichter, want de moge
lijkheden van therapie zyn veel groter
geworden.
Het gestoorde kind vormt zijn eigen
wereld om zich heen en dan altijd via
de emotionele belevingen. Hierdoor wordt
zijn ontplooiing bepaald.
Zij hebben soms zeer afwijkende ge-
dra gs patronen. Sommigen kruipen weg
en bouwen ah.w. een muur om zich
heen. Maar als de structuur is: ik wil
leven, dan wordt het kind agressief.
Gevolgen zijn dan bijv. het bedwateren
op oudere leeftijd enz. omdat de gehele
wereld vijandig is geworden.
Het probleem van kinderen van onge
huwde moeders werd in dit verband ook
besproken. Men ging vroeger van de ver
onderstelling uit. dat de moeder en het
kind samen moesten blijven. Men
vraagt zich nu af: is de moeder wel in
staat om dit kind op te voeden?
Heeft zij wel de echte liefde voor haar
kind? Onze houding t.o.v. het verwaar
loosde kind, besloot de heer Van Vliet,
mag niet bestaan door het te straffen
en steeds standjes te geven. We moeten
het dieper zoeken, en daarvoor is inzicht
nodig.
Ter illustratie werd hierna de Pro
Juventute-film „De Paraplui" van Kees
Brusse, vertoond, die één dag in het
leven van een jongen uit een keurig
gezin laat zien. In dit gezin loopt alles
volgens de regelmaat van de klok. doch
het is een gezin waar het leven uit is.
De leiding van deze vergadering be
rustte bij de heer H. A. Vriend.
PROMOTIES LEIDSE UNIVERSITEIT
Gepromoveerd tot dokter in de Wis-
en Natuurkunde op proefschrift geti
teld: „Over de homologiestructuur van
enige typen vezelruimten" de heer A. J.
H. M. van de Ven. geboren te Cadier en
Keer en aldaar wonende. De promotie
geschiedde cum laude.
Gepromoveerd tot dokter in de Wis-
en Natuurkunde op proefschrift getiteld
„Geologie des Ida ou Zal <Maroc>" de
heer G. de Koning, geboren te Buiten
zorg en thans wonende te Leiden.
Gepromoveerd tot doktor in de Rechts
geleerdheid op proefschrift getiteld ..De
Militair-Rechterlijke organisatie' de
heer H. H. A. de Graaff. geboren te Am
sterdam en thans wonende te Arnhem.
De promotie geschiedde cum laude.
OEGSTGEEST
BURGERLIJKE STAND
Geboren. Jannert-Je L.. dr van S. O. BUI
en J. A. O ver beek.
Getrouwd: D. O. Byrne* en E. L. Demp-
eey.
